Kardinaal
als
Mindszenty trekt een brief in
ongeldig zijnde"
Merle Cochran
op bezoek
Mengelberg ontvangt 10.000
per jaar
EEN KRUISTOCHT VAN GEBED
Het Hof denkt gunstig over Dr. Nagy
4
kamers is
plaarvoor>
gelegen-
elui met
voor hen
iu wensen
t ZE
GEREINIGD
EDITIES VOOR ALKMAARHOORNDEN HELDERSCHAGEN
Achtergrond van de
vervolging in Hongarije
Zaterdag 5 Februari 1949 44e Jaargang No. 11481
J
Reeds veroordeeld
vóór het proces
De uitsluiting
van waarnemers
Noorse delegatie
naar Washington
Overbevissing
op de Noordzee
Subsidie aan Concertgebouw verminderd
Acte-dron
Soekarno morgen
naar Hatta
Kroniek en Kritiek
Wedstrijden afgelast
JOURNALISTEN
BIJ HET PROCES
Voor 't grootste deel
communisten
De „rode" Deken
over Mindszenty
1
aO*-
1 mo
rn van
roor
ndig en veilig schoon
je is omgeven door
luimvliesje. Daardoor
:r het oppervlak van
blijft achter. Geen
mooie glans I Vim is
ngerei.
in gebruiken Vim
N NIET KRASSEN
ALLEEN DAT IS VIM!
wie zou op
t Giovanni,
stricht door
ide huisjes
itopt op de
vaaskerk?"
:t een groot
honderden
café's op
ibakje voor
vorden van
I
Abonnementsprijs f4.25 per kwartaal, (1.43 per
maand. Inclusief Incasso Advertentie-tarief
per editie 16 cl per m.m., minimum 12.50; in alle
edities 26 ct per m.m., minimum f 4.familie
berichten 20 cu, resp. 30 ct per m.m. Bij
contract belangrijke korting. Directeur E. 3. M.
StumpeL Hoofdredacteur H. N. Smits, Rayon
redacteuren Fr. Otten, M. P. 3anssen, 3. Toes.
Bankrelaties: Noorderbank. Nederl. Credletbank
HET
Buiten God. is 't nergens
veilig (Vondel)
FEIT
VAN HEDEN
Pagina 3
Kantoren: ALKMAAR, Laat 221, tel. 2046, (2 lijnen), K 2200; HOORN, Diaafsingel 59, tel. 4243, Grote Noord 77, tel. 4362 K 2290; DEN HELDER, Keizerstraat 89, tel. 2800 K 2230; SCHAGEN, Molenstraat 52, tel. 459 K 2240
Tijdens de Vrijdag voortgezette behandeling van het proces tegen Kardinaal Mindszenty en de
zijnen heeft de Kardinaal als „ongeldig" ingetrokken de brief, die hij kort voor zijn arrestatie
had geschreven en waarin de Kardinaal verklaart dat iedere bekentenis, die van hem zou worden
gepubliceerd, vervalst of het gevolg van „menselijke zwakheid" zou zijn. Verder verklaarde
de Kardinaal, dat hij zijn houding ten aanzien van het sluiten van een overeenkomst tussen
Kerk en Staat heeft gewijzigd en dat hij wenst, dat een dergelijke overeenkomst onmiddellijk
wordt gesloten.
Op een vraag van de president,
wanneer hij deze brief had geschre
ven, antwoordde de Kardinaal, in
November 1948. Toen hem werd ge
vraagd hoe hij thans over de. brief
dacht, zeide Kardinaal Mindszenty:
„Toen zag ik vele dingen nog niet
zoals ik ze nu zie. De verklaring,
die ik toen aflegde, is niet geldig.
Mijn huidige opvatting is uitge
drukt in de brief, die ik schreef aan
de minister van Justitie".
Op een verdere vraag antwoordde
de Kardinaal, dat zijn behandeling
in de gevangenis goed was en dat
hij alle gelegenheid had gehad om
HET „welkom vreemdeling", dat
wij graag zouden uitspreken te
genover de vertegenwoordiger van
een bondgenoot, wil ons ditmaal
niet van de lippen. Nederland heeft
daarvoor teveel ervaringen opge
daan, welke een bittere smaak heb
ben nagelaten.
Toen prof. Graham de U.S.A. in
de c.g.d. zou gaan vertegenwoordi
gen, was men in politieke kringen
in Den Haag niet ontevreden. Gra
hams zending mislukte: een eerlijk,
hoogstaand man bleek niet tegen de
moeilijkheden van het Indonesische
vraagstuk opgewassen. Graham
keerde naar zijn land terug, terecht
en met ere!
Toen kwam Dubois. Ook zijn be
noeming werd in politieke kringen
in Den Haag niet ongunstig ontvan
gen. Op Graham had hij zijn kennis
van Indonesië voor. Maar ook Dubois
bezweek: tegen de gevaren van de
tropen bleek hij niet bestand. En
ook Dubois kfeerde naar zijn land
terug. Terecht.
Tenslotte kwam Cochran, de be
roepsdiplomaat! En ook zijn benoe
ming werd in Den Haag niet zonder
vertrouwen ontvangen. En nu? Het
spijt ons dat de feiten ons dwingen
te erkennen: het had weinig erger
gekund! Met de Australiër Critch-
ley vormt Cochran de meerderheid
van de c.g.d., welke partijdige rap
porten opstelt en op het voor de
Republiek (of voor Australië en de
U.S.A.?) meest gunstige ogenblik
publiceert!
r\JEZE Cochran komt nu naar Ne-
derland. Is het wonder dat geen
goed vaderlander het „welkom
vreemdeling" over zijn lippen krij
gen kan? Integendeel! Want thans
is Cochran niet meer lid van de
c.g.d., maar van de Unci, een insti
tuut, dat ondanks alle verzekeringen
van Amerikaanse zijde, onaanvaard
baar is voor ieder land dat nog
enig zelfrespect bezit.
Want het volgende moet worden
vastgesteld:
1. om de Unci gelegenheid te ge
ven zich nog meer met onze interne
aangelegenheden te bemoeien als de
c.g.d. reeds deed, beslist zij voortaan
bij meerderheid van stemmen; de
Belg, de heer Herremans, is dan
uitgeschakeld;
2. de Unci is de doodsteek aan
het Handvest der Uno, dat immers
dit vergaand beperken der souve-
reiniteit, berustend bovendien op de
willekeur van een politiek college
als de Veiligheidsraad, niet toelaat;
3. men heeft niet eens de kies
heid gehad de Unci te vernieuwen
wat de personen betreft; wat is de
Unci anders dan een trusteeschap
van de Uno over Nederland?
4. een Regering die de Unci zou
erkennen, zou de nationale waar
digheid te grabbel gooien, zou de
Uno mee helpen vermoorden, zou
zichzelf bovendien onmogelijk ma
ken;
5. de Unci vertegenwoordigt niet
alleen de Uno, maar bovendien nog
Australië en de U.S.A. Critchley en
Cochran handelen méér op grond
van de instructies hunner Regerin
gen. dan op die van de Uno. D.w.z.
dat het ons vijandig-gezinde Austra
lië en het ons-niet-begrijpende
Amerika de souvereiniteit uit onze
handen nemen.
CR zijn dingen die men niet ver-
liezen wil, omdat men ze niet
verliezen kan: een volk, dat zijn
waardigheid niet meer weet te
handhaven, is ten dode opgeschre
ven. In zeer belangrijke mate is
deze onzinnige en onmogelijke eis
van de Veiligheidsraad het werk
van Cochran. En juist déze man
komt nu met Nederland spreken!
Wij zijn in de Indonesische affaire
aan veel gewend geraakt. Onbegrip
en onverstand, onwil en nauwelijks
verholen vijandschap beheersen de
meerderheid der landen die in de
Veiligheidsraad vertegenwoordigd
zijn. Dat men Cochran nu ons land
laat bezoeken, voegt aan deze bit
tere rij ervaringen nu ook nog 'n
onkiesheid toe. Inderdaad, het is
slechts een gevoelskwestie, en met
het gevoel lost men de Indonesische
kwestie niet op. Maar had men niet
de kiesheid kunnen opbrengen onze
zelfbeheersing niet op de proef te
stellen?
De Regering weersta met over
tuiging en kracht aan iedere verlei
ding of bedreiging in de komende
dagen. Zij kan er op rekenen, dat
m dat geval het Nederlandse volk
■n grote meerderheid achter haar
staat.
JOS. J. G.
zijn verdediger, Kiczko, te spreken.
Reuter meldt verder, dat de kar
dinaal, gedurende de tijd, dat het
Hof verdaagd was, in de Bijbel las.
Toen de clandestiene verkoop
van dollars werd behandeld, stond
de Kardinaal op en verklaarde, dat
hij de Hongaarse regering ten volle
de schade wilde vergoeden, die hij
had veroorzaakt door de clandestie
ne verkoop van tienduizenden dol
lars, die hij van het Vaticaan en
Amerika zou hebben ontvangen.
Volgens een rapport van de Natio
nale Bank van Hongarije, dat door
de president werd voorgelezen, zou
het bedrag, dat door de Kardinaal
was ontvangen, in totaal 141.000
dollar bedragen. Hiervan was
slechts een bedrag van 4800 dollar
omgewisseld in overeenstemming
met de deviezenbepalingen. De
Kardinaal verzocht, dat het ge
noemde totaal bedrag zou worden
gesplitst in zijn deel en dat van de
Katholieke Actie, opdat hij de
schade zou kunnen vergoeden.
Prins Paul Es.zterhazy, een van
de grootste grondbezitters van
Oost- en Centraal-Europa voor
de oorlog, die eerder werd onder
vraagd, verklaarde zich schuldig
te zijn aan het opkopen tegen
zwarte prijs van verschillende
tienduizenden dollars van Kardi
naal Mindszenty, waarbij gebruik
werd gemaakt van bemiddeling.
De Prins zei in 1947 herhaal
delijk dollars vana de Kardi
naal te hebben gekocht en
29.000 dollar hiervan in 1947 naar
Oostenrijk te hebben gesmokkeld.
Op een vraag van de op.enbare
aanklager hoe hij „in onze Volks
democratie aan zijn onderhoud"
kwam, antwoordde de Prins: ,.Ik
kocht en verkocht dollars en ik
had ook 'n inkomen uit bosgrond".
Na een recès van een kwartier
verzocht de verdediger van Eszter-
hazy tot verrassing van iedereen in
de zaal, een onderzoek te doen in
stellen naar de geestvermogens van
zijn cliënt, die, naar hij zeide, ge-
makkelijk te beïnvloeden was. De
openbare aanklager maakte hierte
gen bezwaar en zei, dat het karak
ter van de Prins reeds lang goed
bekend was. De openbare aankla
ger wenste echter wel te 'voldoen
aan een dergelijk verzoek van de
verdediger van pater Ispanky ten
behoeve van zijn cliënt, mits het
onderzoek onmiddellijk werd ver
richt. Het Hof verwierp echter de
verzoeken om een onderzoek naar
de geestvermogens van Ispanky en
Eszterhazy.
Dr. Miklós Nagy, secretaris
van de Hongaarse katholieke ac
tie, die gisteren het eerst werd
verhoord, ontkende zich aan ver
raad te hebben schuldig gemaakt.
Wel erkende hjj deel te hebben
genomen aan de speculatie in
vreemde valuta en hij verklaarde
verder Zigmund Mihalovitsj, de
algemeen directeur van de Ka
tholieke Actie over de grens naar
Oostenrijk te hebben gesmokkeld.
De priester Dr. B.ela Ispanky, die
vervolgens werd verhoord, ver
klaarde zich schuldig aan verraad
en spionnage. Hij zeide in 1948 be
zoek te hebben ontvangen van me
vrouw Pomlerot uit Rome, die hem
een brief van Zigmund Mihalovitsj
bracht. Ispanky erkende gegevens
te hebben verstrekt over de mili
taire dienstplicht, de oogst, de hoe
veelheid nitrogen, die in de chemi
sche fabrieken werd gebruikt, de
beweerde uitrusting van het Hon
gaarse leger met Russische wape
nen, onderzoek naar radio-actieve
elementen, wapenproductie en in
aanleg zijnde vliegvelden.
Dr. Toth, de katholieke vroegere
hoofdredacteur, erkende eveneens
schuldig te zijn. Hij verklaarde na
de bevrijding geen werk te hebben
kunnen krijgen en steun te hebben
gekregen van de katholieke actie,
waarvan Mihalovitsj directeur was.
Toth ontving van hem 500 florins
per maand voor „negatief mate
riaal", dat voor artikelen in katho
lieke bladen zou worden gebruikt.
De verdediger van Dr. Nagy
verzocht aantekening van 't feit,
dat zijn cliënt, tijdens de bezet
ting in 1944 toestemming had ge
vraagd om met bekeerde Joden
het Ghetto binnen te gaan. Na
dat het Hof zich had terugge
trokken, om te beraadslagen en
na een korte onderbreking de zit
ting werd heropend, deelde de
president mede, dat hjj en de an
dere vier rechters het er over
eens waren, dat het voorbeeldig
gedrag van dr. Miklós Nagy tjj-
dens de oorlog door het Hof in
aanmerking moest worden geno
men. De president las een verkla
ring voor, dat dr. Nagy persoon
lijk 8fi kinderen uit de handen
van de nazi's had gered en zjjn
invloed had aangewend ten be
hoeve van gedoopte Joden en an
dere door de nazi's vervolgden.
De grijze dr. Gabor Horvath, fi-
nancieel-secretaris van prins Eszter
hazy, nam de gehele schuld voor de
illegale dollar-transacties op zich
en zeide volledig verantwoordelijk
te zjjn voor de financiële transac
ties van de prins. Horvath zei bijna
35 jaar in dienst te ^jjn geweest
van de prins.
Voordat het Hof zich in de Raad
kamer terugtrok, werden ook nog
verschillende getuigen gehoord,
waaronder pater Imre Doka, die
nog zeide, dat de Kardinaal nim
mer uitdrukkelijk opdracht gaf dol
lars op de zwarte markt te kopen
De zitting werd, nadat het Hof zijn
verklaring had afgelegd ten gun
ste van dr. Nagy, tot heden ver
daagd.
LONDEN, (KNP). Istvan Dobi,
de president van Hongarjje, heeft
zich in het openbaar een dag voor
de rechtszitting er op beroemd,
dat zelfs de Paus Kardinaal
Mindszenty niet meer zou kunnen
redden. Dit openlijke vooruitlopen
op de rechtszitting door het hoofd
van de regering geschiedde in een
openbare zitting van het Hon
gaarse parlement.
„Zelfs de lawaaierigste reactie
uit het buitenland kan hem er niet
van redden dat hij zich voor het ge
recht zal moeten verantwoorden.
Vier Hongaarse Joden hebben,
zgn. namens de Zionistische We
reldorganisatie, telegrammen ge
zonden aan Joodse instanties, vooral
in Amerika, waarin zij waarschu
wen, dat de Kardinaal een anti
semiet is.
Zionistische kringen in Engeland
ontkennen nu, dat er in Hongarije
een onderafdeling is van deze Zio
nistische Wereldbrganisatie en het
is duidelijk, zo zeggen zij, dat de
Hongaarse regering enige Joden
voor haar doeleinden heeft mis
bruikt.
Drie leidende figuren uit de Organisatie voor de Europese Econo
mische Samenwerking hebben de vertegenwoordigers van de
Amerikaanse pers ontvangen ter beantwoording van vragen be
treffende de voortgang van het Europees herstel. V.l.n.r.Sir
Edmund Hall-Patch, president van het Uitvoerend Comité van
de O.E.E.C. (Organisation foriEuropean Economie Cooperation)
Robert Marjolin, secretaris-generaal en Baron Jean Snoy, presi
dent van de Raad van de O.E.E.C.
BRITSE NOTA
AAN BOEDAPEST
Ook een Amerikaans protest
De Britse regering heeft de Hon
gaarse Minister van Buitenlandse
Zaken een nota doen overhandigen,
waarin zjj haar „ernstige bezorgd
heid" uitspreekt over de weigering
van de Hongaarse regering een ver.
tegenwoordiger van de Britse lega
tie toe te laten als waarnemer bjj 't
proces tegen Kardinaal Mindszenty
c.s.
In de nota wordt verder gezegd,
dat de Britse regering zich haar
rechten op grond van het Vredes.
verdrag van 10 Febr. 1947 voorbe
houdt. Naar vernomen wordt, wordt
in de nota verwezen naar artikel 2
van het verdrag, volgens hetwelk
Hongarije zich verplicht de funda
mentele vrijheden te waarborgen en
geen onderscheid te maken op grond
van ras, taal of godsdienst.
Ook' aah de Amerikaanse Ambas
sadeur in Boedapest, Selden Chapin,
is machtiging verleend om een pro
test in te dienen tegen de uitsluiting
van Amerikaanse waarnemers bij
het proces tegen Kardinaal Minds-
zenthy, aldus is door het Ameri
kaanse Ministerie van Buitenlandse
Zaken verklaard. De Amerikaanse
legatie in Boedapest kreeg aanvan
kelijk drie kaarten toegewezen voor
het proces, doch deze werden later
ingetrokken, zo zeide een woord
voerder van het Ministerie.
WASHINGTON, 5 Febr. (Reu
ter) Het Amerikaanse minis
terie van buitenlandse zaken
heeft heden bekend gemaakt, dat
de Amerikaanse autoriteiten ver
heugd zijn, de Noorse minister
van buitenlandse zaken, Halvard
Lange, en zijn delegatie te Wash
ington te kunnen ontvangen,
voor het voeren van besprekin
gen over het voorgestelde atlan-
tische verdrag. Men verwacht,
dat de minister van buitenlandse
zaken, Dean Acheson, met zijn
Noorse collega zal beraadslagen.
Op het visserijweekend, dat Vrij
dag en heden op de Volkshogeschool
te Bergen wordt gehouden, hield
Vrijdag de directeur der Visserijen,
ir. G. J. Lienesch, een inleiding over
het biologisch visserij onderzoek,
dat nader werd uitgewerkt door
dr. B. Havenga, die o.m. zeide, dat
er reeds sprake is van overbevis
sing op de Noordzee, die binnenkort
fatale gevolgen zou kunnen hebben
voor het visserijbedrijf voor alle
landen ,die op de Noordzee vissen.
Hij propageerde een internatio
nale regeling tussen de hierbij be
trokken landen terzake de vangst
beperking en een spoedig bindende
afkondiging voor de maaswijdte der
netten en de maten van de vis.
Het bestuur van het Amsterdamse
Concertgebouw heeft zich indertijd
tegenover dr. Willem Mengelberg
contractueel verbonden tot jaar
lijkse uitbetaling van f 10.000.
wanneer hü niet als dirigent zou
optreden. Vandaar dat deze post op
de begroting in de rekening van het
Concertgebouw voorkomt, tot mis
noegen van de Amsterdamse Ge
meenteraad die in zijn vergadering
van gisteravond besloot de subsidie
met f 10.000.te verminderen.
Twee moties.
Tijdens de behandeling van de
begroting 1949, diende mevr. Heyer-
mans (onafh.) een motie in, om de
Raad te doen uitspreken dat de
subsidie aan het Concertgebouw
gegeven wordt, „om het muziek
leven te stimuleren en niet om
mede onderstand te verlenen aan
een collaborateur (dr. Willem Men
gelberg)" B. en W. werden uitge
nodigd de waarborgen te verkrijgen
dat de gemeentesubsidie alleen ge
bruikt zal worden voor het doel,
waarvoor ze bestemd is.
Wethouder mr. De Roos ant
woordde, dat B, en W. direct na de
bevrijding op instigatie van Militair
Gezag aan het bestuur van het
Concertgebouw heeft medegedeeld,
dat aan dr. Willem Mengelberg geen
salaris mocht worden uitbetaald,
i#
WAT KREEG KARDINAAL
MINDSZENTY TOEGEDIEND?
VERSCHILLENDE gissingen zijn
gemaakt over de aard van de mid
delen, die de Hongaarse communis
ten aan Kardinaal Mindszenty zou
den hebben toegediend, om zijn
geestkracht te breken en zijn wil
te verlammen.
La Croix noemde de naam „acte-
dron", een naar Wenen gevluchte
Hongaarse politie-beamte, Norder,
die bij het verhoor en de behande
ling van Kardinaal Mindszenty aan.
wezig was geweest, sprak zonder
meer van „pillen". Er zijn tenslot
te vele middelen, die gewetenloze
en niets ontziende machthebbers
kunnen toepassen.
Wij vernamen intussen, dat Acte-
dron in feite het fabrieksmerk is
van een speciale benzedrine samen
stelling, die in Hongarije door de
Chinoin maatschappij op de markt
wordt gebracht. Wat de juiste sa
menstelling is, weten wij niet, doch
het schijnt, dat Kardinaal Minds
zenty nadat het aan hem was toe
gediend, ging zitten en een lange
„bekentenisr schreer, ondanks net
feit dat hij dagen lang onder grote
druk standvastig bleef.
Het zou verkeerd zijn om cate
gorisch te verklaren, dat het juist
actedron moet zijn. dat in dit spe
ciale geval gebruikt is, daar de in
Moskou opgeleide politie-beambten
een grote keuze hierin hebben.
Maar men kan wel zeggen, wat
Kardinaal Saliège schreef aan de
gelovigen van zijn aartsdiocees: „U
kent allen wel de gevangenismetho.
den in de totalitaire staten: lang
zame kwelling en uithongering, ge
paard gaande met bepaalde injec
ties, die de bedoeling hebben alle
tegenstand te breken en de on
schuldige te doen zeggen, dat hij
schuldig is".
Ivan Boldizsar, een zegsman van
de Hongaarse regering heeft ver
klaard, dat het belachelijk was, om
te veronderstellen, dat de Hongaar
se pc|' ie actedron zou hebben ge
bruikt, maar hij gaf later toe. dat
actedron een welbekend product
was, dat in „elke drogisterij in Boe
dapest verkrijgbaar was". .Het heeft
een stimulerende werking", zo zei
de hij, „en houdt de mensen wak
ker".
opdat niet ten onrechte vermogens
bestanddelen van het Concertge
bouw aan die van dr. Mengelberg
zouden worden toegevoegd. Juri
disch bleek de plicht tot uitbetaling
vastgesteld. B. en W. noch de Raad
hebben de bevoegdheid die post te
schrappen.
De Raad ging van half tién tot
tien minuten voor half elf in gehei
me zitting, om over de motie Heyer-
mans te beraadslagen.
Na heropening deed de voorzitter
mededeling, dat een tweede motie
was ingediend door de heer Le
Cavalier (VVD) strekkende tot het
besluit, niet over te gaan tot defi
nitieve vaststelling van de subsidie
voor het seizoen 19481949, doch,
in afwachting van een rapport dat
door een commissie tot onderzoek
naar het beleid van de N.V. het
Concertgebouw zal wordij uitge
bracht, een voorschot op de voorge
stelde subsidie te verlenen, vermin
derd met f 10.000.
Van elk der fracties verklaarde
een woordvoerder deze motie te on
dersteunen. Mevr. Heyermans trok
haar motie in. Zonder hoofdelijke
stemming nam de Raad de motie Le
Cavalier aan.
De spoorbrug over de Dedemsvaart in het baanvak Zwolle-Mep-
pel viel, gelijk Vrijwel alle andere bruggen over dit kanaal, ten
offer aan de Duitse vernielzucht en werd een dag voor de be
vrijding van dit gebied opgeblazen. De noodbrug met enkel spoor
zal nu worden vervangen door een nieuwe brug met dubbel spoor.
De werkzaamheden worden o.a. vertraagd door de grote frequen
tie van het treinverkeer (bijna elk kwartier passeert een trein).
Sukarno zal zich morgen met een
Nederlands vliegtuig van Prapat
naar Bangka begeven, om met
drs. Moh. Hatta overleg te ple
gen over de brief der bijeen
komst federaal overleg) terwijl
van Batavia uit enige voorman
nen der B.F.O. en republikeinen
zich eveneens per vliegtuig naar
Bangka zullen begeven.
A.F.P. meldt hierover, dat op
deze bijeenkomst eveneens over
leg zal worden gepleegd over de
resolutie van de Veiligheidsraad.
Verder, dat Hadji Agus Salim de
heer Sukarno naar Bangka zal
vergezellen, dat Anak Agung zich
onder de federalisten bevindt die
naar Bangka gaan en dat deze de
republikeinse leiders op de hoogte
zullen stellen van het behandelde
in de recente B.F.O.-bijeenkomst,
die gisteren werd gesloten nadat
daar het besluit, was genomen,
met de republikeinse leiders over
leg te plegen, alvorens men zijn
houding jegens de Veiligheids
raad-resolutie zou bepalen.
HET REQUISITOIR
BOEDAPEST, 5 Febr. (Reuter)
De openbare aanklager is he
den begonnen met zijn requisitoir
tegen kardinaal Mindszenty. Deze,
de officier van justitie, dr. Gyula
Alapi, verklaarde, dat het proces,
zowel in Hongarije, als buiten de
landsgrenzen, met de grootste be
langstelling is gevolgd. „Het Hon
gaarse volk wenst, dat de reactie
het, bij het volbrengen van zijn
werk, niet in de weg staat".
Heel het bisdom Haarlem houdt op aansporing van zijn
Bisschop van 2 tot 11 Februari een novene tot de Moeder Gods.
Dit jaar heeft de Bisschop „met bijzondere aandrang" hiertoe
opgeroepen: „Heel de wereld verkeert in grote onrust; de
H. Kerk is in vele landen ten prooi fan allerzwaarste beproe
vingen en gruwelijke vervolging en een steeds veldwinnend
ongeloof bedreigt steeds meer nabij ook onze eigen
katholieke gezinnen en instellingen".
Deze woorden worden allerdroevigst geïllustreerd door het
proces tegen Kardinaal Mindszenty, dat dezer dagen wordt
gevoerd. Elke Christen wordt hierdoor getroffen en gevoelt, dat
het gebed persoonlijk en gemeenschappelijk in gezin en
parochie het krachtigste middel is om de Kardinaal en alle
vervolgden in de wereld te helpen.
Moge de Katholieke gemeenschap, dit in deze dagen vooral
tot uitdrukking brengen door een intens Mishoren, communi
ceren en bijwonen van de avondoefeningen met Rozenkrans
gebed en zeer bijzonder door op Zondag 6 Februari in parochie
kerk en huiskamer zoals de Bisschop het doet in zijn
Kathedraal de toewijding aan het Heilig en Onbevlekt Hart
van Maria te vernieuwen.
DE HUISBRAND
(Sm.) Indien de mededelingen
van de minister van Economische
Zaken in antwoord op 'n vraag van
het Tweede Kamerlid Nederhorst
juist zijn weergegeven, schijnt 't ons
toe, dat zij niet het summum van be
vrediging zijn en ook niet overdre
ven tactisch. Men moet, van deze
hoge plaats, in een periode van toe
nemende koude, als zich door ver
schillende oorzaken huisbrand-
schaarste knellender dan anders
laat voelen, aan de huisvrouwen zo
maar niet verwijten, dat zij niet
zuinig, maar lichtvaardig hebben
gestookt. Dit maakt de mensen kre
gelig, die toch al niet royaal „in de
brand" zitten, hetgeen immers op
de eerste plaats is te wijten aan de
schaarste, die weer oorzaak is van
rantsoenering en distributie. Boven
dien heeft het publiek de toepas
sing der uitwijk-tactiek van anthra-
ciet naar cokes en eierkolen niet
gemakkelijk verteerd. De Regering
heeft de prijs van de anthraciet
feitelijk verhoogd, óók om de men
sen van de anthraciet af te leiden
naar andere soorten. Niet om
kunstmatige scheiding te maken,
maar omdat die andere soorten
goedkoper zijn, en in theorie al
thans, gemakkelijker te krijgen,
omdat ze uit eigen land
komen. Er is onnoemelijk veel
minder anthraciet, omdat die uit
Engeland en België moet komen en
dat kost deviezen en die heb
ben we niet genoeg. Men moet dat
willen begrijpen en ook inzien, dat
het herhaalde beroep op de offer
vaardigheid van het yolk geen
praatje-voor-de-vaak is, maar
harde nóódzaak. Offerzin is
niet iets om te be-applaudiseren,
maar om in practijk te brengen in
tijden van tegenspoed. Komt daar
nog bij, dat de Nederlandsche pro
ductie, die ons „uit de brand" moest
helpen, beneden de verwachting ge
bleven is. In 1948 is er 11 millioen
ton gedolven en dit had 12 moeten
zijn. Zodoende was er geen „arm
slag" voor voorraad-vorming. En
de handel zat met tekorten, als het
kouder wordt wil iedereen tegelijk
bedient# worden, enz. Zeg nu niet:
de Minister zal het zelf wie beha-
gelijk hebben. Dat is „Waarheid"-
praat. Wel zouden we menen, dat
de mededeling van de minister over
vrijdoen van briketten en turf niet
volledig is. Want, zo vragen ons
huismoeders: Wil de minister dan
ook 'ns vertellen, waar die bri
ketten en turven te krijgen zijn?
Het bestuur van de Kon. Ned.
Korfbalbond deelt ons mede, dat
alle wedstrijden voor morgen zijn
afgelast, met uitzondering van die
in de provincie Overijssel.
Ook alle wedstrijden voor de Kon.
Ned, Hockeybond zijn afgelast.
DE KARDINAAL IS ABSOLUUT
ONSCHULDIG
VATICAANSTAD (K.N.P., 4 Fe
bruari) Naar aanleiding van de
berichtgeving over het proces
tegen Kardinaal Mindszenty
schrijft het Italiaanse blad „II
Quotidiano" het volgende: Het
beperkte aantal journalisten, aan
wie toegestaan werd om het pro
ces tegen Kardinaal Mindszenty
bij te wonen, bestaat voorname
lijk uit communistische journalis
ten, die hun woonplaats in Boeda
pest hebben. Dit doet de berich
ten, die over het proces binnen
komen, als verdacht voorkomen.
De volksdemocratische regering
van Hongarije oefent een scherpe
censuur uit op alle berichten. De
berichten over z.g. uitingen van de
Kardinaal, die binnenkomen, geven
weinig zekerheid en nog minder
vertrouwen in hun echtheid.
De Manchester Guardian schrijft
in haar commentaar op de eerste
berichten over het proces: „De Kar
dinaal is absoluut onschuldig. De
arrestatie van Kardinaal Mindszen
ty geschiedde omdat zijn optreden
niet aangenaam was voor de rege
ring van Hongarije. Dit houdt
slechts in de bekentenis van eigen
zwakheid der Hongaarse regering.
Het blad besluit met te zeggen, dat
Hongarije veel sympathie in Europa
heeft verloren.
De correspondent van de B.B.C.
in Wenen, Patrick Smith, berichtte
hedennacht, dat vele journalisten
Hongarije hebben verlaten. Onder
hen bevonden zich een correspon
dent van het Joegoslavische pers
agentschap en de correspondent
van de New York Times. Hij voeg
de er aan toe, dat verschillende
correspondenten verklaarden, dat
de officiële berichten over het pro
ces onvolledig zijn.
WARTAAL VAN DR. JOHNSON
LONDEN, 5 Febr. (Reuter)
Dr. Hewlett Johnston, deken van
Canterbury, waarvan bekend is,
dat hij communistische sympa
thieën heeft, heeft gisteravond te
Londen verklaard, dat de arres
tatie en berechting van kardinaal
Mindszenty geen aanval op de
godsdienst betekenen.
„Er heeft in de Oost-Europese
Janden, die ik heb bezocht, geen
aanval op de godsdienst plaats
gevonden" verklaarde de deken
tijdens een vergadering van een
vakverbond. „Er heeft een aan
val plaats gevonden op politiek
verzet tegen de nieuwe socialis
tische maatregelen, doch de gods
dienst is niet aangevallen."