3ELN Herdenking van 20-jarig bestaan van Verdrag van Lateranen bij De twee kampen versterken zich Waarom brandt de feestverlichting Buitenlandse Zaken"? ER -verkoop NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Vrijdag 1 I Februari 1949 PAG. 3 ILMKEURING ONMAAKTIJD nze prijzen!! Ij 7 Alkmaar WARMER R 11 FEBRUARI 1949: Herstel van Pauselijke staat De internationale toestand De afgevaardigden op de stellingen van het grote sociale karwei Bedrijfspensioenen verplichtend Niemandsland tussen de fronten Neutrale barrière tussen de vestingen I Marchant tachtig oria: Zwevende gra- Winston: Een affaire olw. C 2. tarmonie: The Jolson ir (C 1); Victoria: De 14 jaar (B); Ameri- tle stem, 18 jaar Cl); meisje zoekt een 14 jaar (B); Bandie- ladel, 14 jaar (B). Bioscoop: Don 't fen- Onder hypnose, 18 NLJJKC MOTOR RIJDER Toen de heer zijweg Woensdagmid- s op wilde draalen reed hij precies tegen van K. De heer Lont bestuurde, alsmede achter op de duo zat, de grond geslingerd, fers werden naar het Alkmaar overge- le orkaanachtige wind baar niets van elkaar .oestand van de heer nogal ernstig aanzien. -ijn en deze consta- iad, dat het costuum erkocht. De recherche chuwd en er werd >uder een accountants gesteld. Gebleken is, ij herhaling costuums et geld in zijn eigen e balansen en als er zijn filiaal was, leen. buurlieden/winkeliers kas te doen kloppen, ze huurlieden zijn er, geld te vorderen ken is dat de man lingen heeft verricht at met het andere te het bedrag dat hij heeft opgemaakt, is jggevonden. n bij POORTER, bezichtigen! MEUBEL-AFD, veer LAAG GE- FSD. finish ameublcm., leien, 2 fauteuils, soir, uitschuiftafel pluche en, veren f 440.— iets betere uit ing 550.— stel, 4 stoelen en ubs 375. lbs 425.— rs. kapokmatras, lig, 2 kussens 119.50 lalmatras, rs. 38.1)0 huif tafel 37.50 kanten en matrassen trex, 100 br. voor )kamer, p. m. 1,25 GOEDE KEUS! n NINGINRICHTING AREN RITSEVOORT 3 MARKT 64, TEL. 5371 A-WOL, FANTA- DEKENS, GEBL. ter, MANCHES- er meter, VITRA- ENSTOFFEN. per meter, WOLLEN afdelingen VELE 6-18 - Alkmaar HEDEN 11 Februari 1949 wordt de twintigste verjaardag gevierd van de ondertekening van het Verdrag van Lateranen. Door dit verdrag tussen de H. Stoel en Italië kwam een einde aan de 59-jarige vrijwillige gevangenschap der Pausen binnen de muren van het Vaticaan en kwam de Vaticaanse Staat tot stand, die met haar 44 hectaren de kleinste staat ter wereld is. Het verdrag van Lateranen, dat een einde maakte aan de z.g. Romeinse kwestie, die sedert 1870 bestond, erkende de Paus als onafhankelijk souverein en bepaalde dat een zekere schade loosstelling zou worden betaald voor de gronden, die aan de H. Stoel waren ontnomen. Bovendien erkende het de positie van het katholicisme in Italië en stelde o.m. vast, dat de kerkelijk gesloten huwelijken in Italië ook wettig zouden zijn voor de Staat, terwijl het godsdienstonderricht ook op de staatsscholen zou worden ingevoerd. Gedurende 1000 jaren hadden de Pausen reeds land in hun bezit ge had, sinds de overgave van Rome en het exarchaat van de Byzantijn se keizers. Paus Pius IX had de excommu nicatie uitgesproken over allen, die hadden deelgenomen aan de bezet ting van de Pauselijke staat in 1870 en sinds die tjjd hadden de Pausen voortdurend hun rechten op de er kenning van Hun souvereiniteit op geëist en weigerden zij de eenzijdi ge Italiaanse z.g. Garantiewet over de rechten van de Paus te er kennen, terwijl Zij zich geheel en al achter de muren van het Vati caan terugtrokken. Het is interes sant om vast te stellen, dat Ameri ka van 1848 tot 1867 voor de Ita liaanse bezetting van de Pauselijke staat, daar 7 vertegenwoordigers had. Ofschoon er na 1870 geen vertegenwoordigers meer wer den benoemd, werd toch een Amerikaan ermede belast om een oplossing te zoeken van de Ro meinse kwestie. Volgens de minis ter-president van Italië heeft de overleden bisschop Francis C. Kel- ley van Oklahama, City en Tulsa de stoot gegeven voor de onderhan delingen in 1919, die echter mis lukten toen het Rabinet-Orlando instortte. De ondertekening in het paleis van Lateranen van het Verdrag, van de financiële overeenkomst en van het concordaat door Pietro Kardinaal Gasparri, pauselijk staats-secretaris en Benito Musso lini op 11 Februari 1929 was een hoogtepunt van het priesterjubi- bileum van Paus Pius XI. Maar of schoon over de gehele wereld het Te Deum werd gezongen uit blijd schap over de ondertekening van het pact, was er toch iets, dat een aanwijzing was voor toekomstige moeilijkheden. Bij het bericht van de ondertekening van het Verdrag werd n.l. eveneens melding gemaakt, van een open brief aan Kardinaal Gasparri, gepubliceerd in de Osser- vatore Romano, waarin de Paus be treurde „de meer dan ketterse uit drukkingen in de toespraken van Mussolini tot het Italiaan se Parlement over de kern van het Christendom en het Katholicisme". Maar deze moeilijk heden kwamen pas later. 8 Juni 1929, de dag nadat het pact was geratificeerd, werden de grote bronzen deuren van het Va ticaan, die sedert 1870 maar half open waren geweest, geheel ge opend door de Zwitserse Garde. Op 25 Juli ging de Paus door deze bronzen deuren en beëindigde daar mee Zijn 59-jarige vrijwillige ge vangenschap. Behalve de volledige souvereini teit over de Vaticaanse Staat, er kende het Verdrag het eigendoms recht van de Paus op de verschil lende basilieken, de daarbij beho rende gebouwen en pauselijke pa leizen en de andere gebouwen, die noodzakelijk waren voor het be hoorlijk doen functioneren van de Pauselijke Staat. De in Juli 1929 uitgegeven grondwet van de Pauselijke Staat duidde de vlag aan, goud en wit met daarop de tiara en de sleutels en omschreef het pauselijke wapen. De Paus werd daarin beschreven als de souvereine Hogepriester van de nieuwe staat met volledige wet gevende, uitvoerende en gerechte lijke macht. Het H. College van Kardinalen werd gemachtigd deze macht over te nemen, wanneer de H. Stoel onbezet was. De tweede verjaardag van het pact bracht een aanzienlijke voor uitgangde installatie van de zender van Radio Vaticana onder leiding van Guglielmo Marconi. Dit verzekerde het Vaticaan de commu- nicatiewetten met het buitenland, wanneer andere verbindingswegen zouden zijn afgesneden, zoals het geval was in de tweede wereld-oor log. Na 1930 werd een centraal krachtstation opgericht, dat het Vaticaan onafhankelijk maakte van levering van stroom van buitenaf. In Mei 1931 kreeg het Vaticaan meningsverschil met Italië over het Verdrag van Lateranen. Fascisti sche jeugdbenden vielen katholieke instellingen aan, de Paus werd in toespraken beledigd en de Kanse larij, die extra-territoriale rechten bezat, werd overvallen. Het Musso- lini-regiem beschuldigde de Katho lieke Actie ervan het Verdrag van Lateranen te hebben geschonden. De Katholieke Actie zou revolution- nair zijn en samenzweringen op touw zetten tegen de regering. Het Vaticaan ontkende dat de Katho lieke Actie als organisatie enig deel had in een revolutionnaire bewe ging. Toen Italië in Juni 1940 in de oorlog kwam, verhuisden de ge allieerde vertegenwoordigers van Rome naar Vaticaanstad. Het omgekeerde geschiedde na de bevrijding van Rome, toen de vertegenwoordigers van de As naar Vaticaanstad gingen en de geal lieerde naar Rome. In Februari 1944 drongen fascis tische politie-beambten onder be scherming van hun regering gebou wen binnen, die politiek onschend baar waren en arresteerden 64 per sonen, die daar hun toevlucht had den gezocht. Tijdens de geallieerde bombardementen van Rome in de zelfde maand werd de Basiliek van San Lorenzo vernietigd en kwamen bommen terecht op eigendommen, grenzende aan het buitenverblijf van de Paus, Castel Gandolfo, dat eveneens diplomatieke onschend baarheid bezit. Hieronder volgt een korte schets van de Vaticaanse Staat, zoals deze op het ogenblik is. Een commissie van drie kardinalen bestuurt de Pauselijke Staat met behulp van de gouverneur, Markies Camillo Sera- fini, en een directeur-generaal voor technische en economische dien sten, Graaf Enrico Galeazzi. Maar hoe belangrijk dit ook is, het wordt volkomen overschaduwd door de over de gehele Kerk uitgestrekte functies van de Romeinse Curie, die bestaat uit ongeveer 15 kardinalen, die hun zetel te Rome hebben; de H. Romeinse Rota, de elf congrega tie of departementen, en de vier speciale diensten, drie tribunalen en ontelbaar vele Pauselijke com missies. Z. H. Paus Pius XII is thans zelf Staatssecretaris en houdt persoon lijk toezicht op de werkzaamheden van het uit meer dan 60 personen bestaande Staatssecretariaat. Meer dan veertig landen hebben een di plomatieke vertegenwoordiger bij het Vaticaan. De Vaticaanse musea bevatten een van de grootste collecties van kostbare kunstschatten, waaronder 1500 schilderijen en 1000 beeld houwwerken. Een 27-tal restaura teurs zijn voortdurend met het on derhoud daarvan belast. De biblio theken zijn een onschatbare bron van wetenschappelijk onderzoek. Acht duizend personen zijn recht streeks bij het Vaticaan betrokken, 700 leken, die burger zijn van Va ticaanstad en 300 andere inwoners; 3000 beambten en 4000 kloosterlin gen in meer dan 20 paleizen en kloosters buiten het gebied van Vaticaanstad. De Zwitserse Garde in haar door Michel Angelo ontworpen 15e eeuw- se uniformen en de Pauselijke Edel- wacht gekleed naar de trant van de Spaanse edellieden, geven kleur aan de kleine staat. Er zijn geen restaurants of winkels in Vaticaan stad behalve een levensmiddelen magazijn. Als souvereine staat geeft de Pauselijke staat zelf mun ten en postzegels uit. Van 1929 tot 1944 werden 17 verschillende series Een der laatste foto's van Z.H. Paus Pius XI z.g., die twintig jaar geleden de vrede van Late ranen bewerkstelligde, 't Was juist gisteren, 10 Februari, 10 jaar geleden, dat Paus Pius overleed. Het was een schitte rend licht in de duisternis van de zware tijd vóór de wereld oorlog, die hij zag naderen en waarvoor Hij zijn leven offerde. Man van onwrikbaar geloof en stoere werkkracht; waarlijk, ,,de eeuwen zullén zijn lof her halen", om het enorme werk, dat Hij tot stand bracht, niet het minst om de vooruitziende blik, waarmee deze opvolger op de Stoel van Petrus de betrek kingen tussen het Vaticaan en Italië regelde, voordat 't steeds driester optredende fascisme geheel de vrije hand erlangde tegenover de Kerk. „Steun Wettig Gezag" Heden, Vrijdagavond, spreekt over Hilversum II om 19.15 uur de heer G. W. Eisma, algemeen secretaris van het nationaal in stituut „Steun Wettig Gezag", over „Wat betekent Steun Wettig Gezag''. postzegels uitgegeven. Het model postkantoor heeft 12 employé's. Van misdaad hoort men praktisch niet en de Vaticaanse gevangenis een kleine ruimte, wordt reeds ja renlang ais opslagplaats gebruikte. HAAGSE BRIEVEN (Van onze parlementaire redacteur) OVERDAG heeft de zaai, waarin de Tweede Kamer vergadert, geen kunstlicht nodig. Eerst in de late namiddag, wanneer de schemers zich op het Binnenhof verdichten, ontsteekt een onzichtbare hand de indirecte verlichting tegen het plafond. De brede val van dit licht heeft iets voornaams, maar het is ook klaar en doelmatig. Het heeft de oude verlichting verdron gen, want het hele jaar door blij ven de glazen toortsen langs de wanden dof. Behalve bij de behandeling van de begroting van „Buitenlandse Zaken". De traditie wil dat dan ook de feestverlichting wordt ont stoken; deze week brandden de toortsen zelfs als felle lichtplekken in de grijze sfeer van de middag. Op dagen als deze is voor ons ge voel de Kamer niet helemaal de Kamer meer. Zij doet dan weer 'n poging om de oude balzaal van vroeger te schijnen, maar er klinkt geen muziek, er zijn geen ruisende toiletten, geen schitterende unifor men. Marga Klompé. Agnes Nolte, Freule Wittewaal en mevr. Forta- nier worden niet ten dans geleid. Als reden waarom juist „Buiten landse Zaken" deze eer te beurt valt, wordt altijd opgegeven, dat het een geste tegenover de buiten landse diplomaten zou zijn. Vroe ger toonden deze blijkbaar hun be- Voor de bestrijding van schurft en ongedierte bij hun paarden en runderen maken vele landbouwers tegenwoordig gebruik van een z.g. gasstal. Dit is een gemakkelijk verplaatsbaar houten ge bouwtje, waarin drie paarden of koeien tegelijk geplaatst kunnen worden. Uit een grote stalen cylinder wordt zwaveldioxyde (S 02) in de gasstal gevoerd en na een half uur zijn de dieren van hun lastige logé's bevrijd. Zwaveldioxyde is een giftig gas, zodat de dieren met de koppen buiten de stal moeten blijven Om echter de ontsnapping van het gas te voorkomen, worden de halzen met zeildoek omwonden. langstelling vanuit de loges, nu blijven die loges leeg, hetgeen ech ter niet zeggen wil, dat het buiten land geen interesse zou hebben... Toch hebben wij de afgelopen week nog eens naar een dieper verband tussen deze feestverlich ting en „Buitenlandse Zaken" ge zocht, Kan het zijn, dat uit deze paleisverlichting telkenjare de ouderwetse gedachte oplicht, dat „Buitenlandse Zaken" vooral een zaak van representatie zou zijn, dat het hier meer om oude en adellijke namen dan om persoon lijke bekwaamheid zou gaan? Des te onwezenlijker moet ons in dat geval de voorname aankle ding voorkomen. Ook de buiten landse politiek is immers een zaak van het volk geworden. Had een Bevin vroeger geen melkwijk? Zo ver schijnen de voorname toortsen intussen niet, maar wel moesten zij in deze dagen een Nederlandse mi nister van „Buitenlandse Zaken" belichten die niet uit de „carrière" kwam en tot voor kort directeur van een bierbrouwerij was. Deden de toortsen, zo nauw verbonden met het oude regiem, dat al van ganser harte? Achter zioh weten zij nog de machtige „carrière". Een ogenblik scheen het wel of hun licht zelfs wat hard en vijandig werd, dat was toen de heer Schmal een gezant ter sprake bracht, die geen enkele belangstelling toonde voor een zich met het houden van lezingen uitslovende Nederlander. Onder de dubbele belichting kre gen vele gelezen redevoeringen nog meer het karakter van lezingen, aanhoord door een beschaafd en af en toe geïnteresseerd gezelschap, dat zelfs welwillend even terzijde wilde kijken toen de heer Burger hele stukken van zijn betoog ging inslikken om niet al te zeer in tijd nood te geraken. Neen, al met al was het maar een onwezenlijke ver. toning dit bebat over „Buitenland se Zaken". Onwezenlijk, omdat nog niet gesproken kon worden over het gevecht dat wij met de wereld voeren, onwezenlijk omdat een kreet van afschuw over het on recht. dat in de wereld geschiedt, maar slecht klinkt in een zo luis terrijk schitterende zaal. Onwe zenlijk ook om de liefdesbetuigin gen, die de socialistische fractie leider de nog tot voor kort ver guisde heer Stikker deed deelach tig worden. Deze werd zelfs als 'n soort kampioen voor het federalis me geprezen, terwijl hij toch in zijn Memorie van Antwoord nog verklaard had zich geen interna tionale organen te wensen, die 't na tionale beleid zouden kunnen door. kruisen! Maar wat Indonesië betreft „ligt" de heer Stikker goed! Wij zien ons de Kamer liever, zoals zij, eveneens vorige week, zwoegde op het ontwerp, dat de minister van „Sociale Zaken" be voegdheid geeft de toetreding tot een bedrijfspensioen verplichtend te stellen. Op zulke dagen staan de afgevaardigden op de stellingen van het grote sociale karwei, waar. aa onze generatie nog zeker de handen vol zal hebben, passend, metend, zagend en schavend. De vijf minuten schafttijd die dr. Kor. tenhorst meestal geeft, zijn dan ze ker verdiend. Bij de hervatting staat de Kamer vol gezellige blau we rook, onze politieke vrouwen kunnen daar best tegen, deze week stond de ook in sociale problemen goed thuis zijnde mevr. Fortanier zelfs als een vrouw in de mist op de katheder! Met dat op te trekken sociale gebouw waarin alle zekerheden een kamer moeten krijgen, met in achtneming van harmonie en juis te verhouding, blijft het intussen de grote moeilijkheid, dat het niet ineens royaal kan worden afge bouwd. Wij hebben het plan nog niet helemaal in ons hoofd en ook al hadden wij dat, dan zouden nog de middelen ontbreken. Zo is nu de minister de bevoegdheid gege ven om de toetreding tot een be- drijfpensioenfonds voor alle be- drijfsgenoten verplichtend te kun nen stellen, maar mevr. Fortanier en de heer Stapelkamp hebben dat terecht opgemerkt, wij weten nog helemaal niet hoe zich dat be- drijfpensioenfonds zal verhouden tot de definitieve ouderdomsverze- kering, die voor de noodvoorziening Drees in de plaats moet komen. Wordt dat bedrijfspensioen hoofd zaak en de algemene ouderdoms- verzekering aanvulling of omge keerd? En wachten kan ook weer niet. want elke voorlopige timme ring heeft toch in elk geval het nut, dat aan de onzekerheid, die duizen den ten aanzien van hun oude dag gevoelen, een einde wordt gemaakt. De heer de Kort heeft al tim merende een constructie bedacht, die dit wetsontwerp althans in de toekoipstige bedrijfsorganisatie doet passen. Andere moeilijkheden zijn voorlopig vraagtekens gebleven. De scherpzinnige communist Hoog- carspel heeft b.v. de belangrijke vraag gesteld, hoe het met de pre miebetaling moet gaan in tijden van massale werkloosheid. Dan be. houden de verzekerden hun rech ten ten aanzien van 't betaalde, ant woordde minister Joekes, die met vier nota's van wijzigingen intus sen bewees, dat de architect van het object ook niet zo sterk in zijn schoenen stond. Met dat antwoord zijn we er echter niet. Dat kon immers iedere assuradeur ons ver tellen. De zaak is. dat in perioden van werkloosheid een methode moet worden gevonden om de pre miebetaling voortgang te doen vin den. Zou dit niet gebeuren, dan on dervindt de werker de gevolgen van de werkloosheid ook nog op zijn oude dag. Er scheen op het eerste gezicht alles voor te zeggen, die reeds een pensioenverzekering hadden geslo ten, zonder meer van de verplich ting tot toetreding in een bedrijfs- pensioensfonds vrij te stellen. Als zodanig was er ook een amende ment de Kort. Bij de discussie bleek deze zaak echter heel wat minder eenvoudig te liggen. Als b.v. alle jonge mensen in een be drijfstak. op eigen voordeel be dacht, zich zelfstandig gingen ver zekeren .dan zou dat tot gevolg hebben dat de overblijvende oude re collega's een v^el hogere premie moesten opbrengen dan in samen werking met de jongeren het ge val zou zijn. De vrijstelling is nu wel in beginsel gehandhaafd, doch met dien verstande, dat van reeds verzekerden toch ook nog een klei ne bijdrage in de verzekering van hun collega's kan worden gevraagd. Al timmerende is op deze wijze te vens een treffende uitbeelding van het solidariteitsbeginsel aange bracht. Wij hopen dat de wet nu zo kan werken dat de belangen van de particuliere assuradeurs niet in het (Van een bijzondere medewerker) EN JAAR GELEDEN leefde heel Europa nog onder vrees voor een onmiddellijke Russische aanval. De man op straat vroeg zich niet af öf de Russen komen zouden, maar wannéér ze zouden komen: deze maand, deze week, morgen. Voor de Sovjets stonden de kansen toen militair uitermate gunstig en het was alsof het publiek in het Westen dit vóélde, ook zonder het te kunnen beredeneren. Rusland ging niet over tot de aanval. Dat bewees, dat het hiervoor niet klaar was en ook wel, dat het van andere methodes meer heil verwachtte. De vrees voor een on middellijke aanval is goeddeels geweken. Overmoedigen aan de Westelijke kant zijn toen gaan suggereren, dat een aanval onzer zijds, een preventieve oorlog dus, het beste middel zou zijn om eens en voor al het gevaar van Moskou de kop in te drukken. Waar Hitler met zijn millioenen- leger faalde, wilden zij met een bont samengestelde macht van Fransen, Nederlanders, Belgen, En gelsen, en naar zij hoopten, Ameri kanen op kruistocht trekken. Wat de legermacht aan kwaliteit te kort kwam, zou de atoomhom aan moorddadigheid goed maken. Geen nuchter overwegend mens kan zul ke plannen een ogenblik verdedi gen. We kunnen ervan dromen als St. Joris de draak bestrijden, maar St. Joris had volgens de legende 'n stevige lans. Met een breekbare stok komt ook een kruisridder niet ver. Er is dus een adempauze ingetre den. De twee kampen versterken zich ieder op hun eigen terrein. Zo als men dan pleegt te doen tracht elke partij zijn stellingen zo ver mogelijk naar voren te schuiven, zo ver als de tegenstander zonder vechten nog net verdragen kan. Rusland werkte verleden jaar daar aan in Europa. Tsjecho-Slowakije werd binnen de vesting gebracht. „Hinderlijke" structuren in Polen, Roemenië en Hongarije werden op geruimd. In Roemenië werd de ko ning als eventueel gevaarlijke vijf de colonne uit het land gezet. In Polen werden de socialisten op hun plaats gezet. Joego-Slavië werd lie ver afgesloten dan als halve bond genoot behouden. In Hongarije vol trekt zich het drama van kardinaal Mindszenty en de aanklacht „we gens samenspanning met de mo narchisten in het buitenland en hun begunstigers" heeft wel degelijk be tekenis: bij een terugslag van de Russische wapens zou de kardinaal een verzamelpunt kunnen worden van allen, die de tyrannie der volksdemocraten moe zijn .De zwake plekken in de vestingwal worden bijgewerkt en op mensenle vens wordt niet gekeken. In Oost- Azië werden de Russische posten ver vooruit geschoven. Maar ook de tegenpartij zat niet stil en de vorming van de Westelij ke Unie, de bevordering van een West-Duitse staat, de onderhande lingen over het Atlantisch pact zijn de graafwerken, waarmee het bol werk van het Westen; de Verenig de Staten, zich omringen. Niemandsland tussen de fronten Maar altijd blijft er tussen de twee vestingwallen een niemands land. Dat is het terrein, dat geen van beide partijen betreden kan, zonder de ander tot een aanval te dwingen. Momenteel schijnt de grens van dat niemandsland op verschillende punten bereikt. Het is ternauwernood aan te nemen, dat Rusland toelaten kan, dat Noorwe gen zich geheel bij het Atlantisch pact aansluit, wat de vestiging van Amerikaanse oorlogsbases in dat land mee zou brengen. Rusland kan dit evenmin tolereren, als de Ver enigde Staten zouden toestaan, dat de Sovjets een sterke invloed kre gen in een Zuid-Amerikaanse staat als Columbia, dicht bij het Pana makanaal gelegen. Rusland kan er evenmin vrede mee hebben, dat West-Duitsland zodanig gereorga niseerd wordt, dat eventueel hier 'n nieuw Duits leger onder geallieerd opperbevel gevormd zou worden. Met de gedachte aan zulk een leger wordt sinds lang gespeeld, al ont kent men, dit in geallieerde krin gen. Wist men niet zo goed, dat Rusland dit hoogstwaarschijnlijk als een reden tot oorlog zou opvatten, dan zouden we nu waarschijnlijk al een zwaar gewapende en zeer tal rijke „politiemacht" aan de Rijn en Wezer zien. Rusland heeft van zijn kant zulk een politieleger in Oost- Duitsland reeds klaar, maar de be trouwbaarheid ervan lijkt niet erg groot. Terwijl de Westelijken in Noor wegen gevaarlijk dicht bij Rusland komen met hun graafwerk, onder mijnen de Russen de westelijke po sities op bedenkelijke wijze in Grie kenland, zeer gevaarlijk in de na bijheid van de Britse bolwerken aan de Middellandse Zee. De Amerika nen houden hier met geld en wa pens een regering aan het bewind, die, als ze op eigen benen moest staan, een even droevige figuur zou slaan als Tsjang Kai Sjek in China. Neutrale barriëre tussen de vestingen Voor de landen, die de speelbal zijn van deze grote politieke anta gonisten is de toestand verre van aangenaam. Ten einde raad menen ze een oplossing te vinden door zichzelf neutraal te verklaren en dan, door een papieren tractaat be sehut, zich tussen de twee vestin gen neer te vlijen in zalige rust, mogelijk in diep philosophisch be schouwen over de op- en ondergang van machtige rijken. In Oostenrijk heeft de gedachte gedrang zullen komen. Het gaat hier ook om het brood van duizen den noeste werkers. Het is prettig te zeggen, dat de heer de Kort een van onze jonge katholieke Kamerleden, bij de be handeling van dit ontwerp goed werk heeft gedaan. Waar blijven toch andere nieuwelingen in de fractie? Bij de behandeling van ..Buitenlandse Zaken" kwam de P.v.d.A, met vier sprekers. Waar om de KVP fractie slechts met één? aan een neutraal-verklaren van het grondgebied reeds .belangrijk veld gewonnen. Zwitserland hoopt nog altijd dat de tijd der neutralen niet geheel voorbij zal zijn. In Duitsland wordt de idee de laatste tjjd her haaldelijk verkondigd en zal ze ze ker veld winnen, omdat alleen langs deze weg nog de mogelijkheid be staat, dat de westelijke en oostelij ke zones weer verenigd worden tot één, zij het dan federatieve staat. Wat de Scandinavische landen be zig houdt, is de overweging van de voor- en nadelen van een gewapen de neutraliteit in bondgenootschap. Joego-Slavië schijnt door ruzie met Rusland en antagonisme tot het Westen tot onzijdigheid voorbe stemd. Italië voelt er ook veel voor en zou, dank zij zijn aardrijkskun dige ligging, mogelijk ook neutraal kunnen blijven. Voegen we dit alles bijeen, dan tekent zich dwars door Europa een gordel van landen af, die neutraal willen zijn en dan rust toch de ge dachte, of door een aceoord tussen de twee tegenstanders zulk een neutrale zone niet geschapen zou kunnen worden. Bedenkt men dan daarbij, dat sinds maanden de rege ring van India er aan werkt, de staten van Zuid-Azië tot een der gelijke neutraliteitsverbond samen te brengen, dan breidt de Europese neutrale gordel zich inderdaad uit tot een barriëre tussen Oost en West over heel de wereld. Zulk een barriëre zou zijn als 'n gedemilitariseerde zone tussen twee legers bij wapenstilstand en, even als deze, slechts tijdelijke waarde hebben. Politiek lijkt zulk een neu traliteit wel te bepalen, op econo misch gebied kunnen sommige van deze gebieden, met name Duitsland niet zo gemakkelijk „neutraal" zijn. Het is echter waarschijnlijk, dat in de komende maanden, nu Stalin eenmaal de stap in de rich ting van nieuw overleg gedaan heeft, de gedachte aan neutralise ring van grote gebieden tussen de twee tegenstanders Rusland en Amerika steeds vaker zal opdui ken. Als men hierop let, wordt veel in het internationale gebeuren dui delijk, dat anders onbegrijpelijk blijft. Als de trawlers en loggers hun kostbare last bij de veilinghallen van de IJmuidense vissershaven hebben uitgeladen en de kade verlaten hebben, verschijnen de meeuwen in dichte drommen om hun deel van het afval op te eisen of misschien een ver dwaald klein visje te verschalken. Aanrijding bracht zwarte handel aan het licht Enkele dagen geleden werd op de Haarlemmerweg te Amsterdam 'n spelende jongen dodelijk aange reden door een luxe auto. Het on derzoek wees uit, dat de chauffeur hierbij geen schuld had, maar bracht tevens aan het licht, dat deze auto gebruikt werd voor het bedrijven van zwarte handel in textiel. In de auto werd namelijk aange troffen een kist en een jute zak vol textielgoederen, zonder dat hierbij de nodige documenten waren. De chauffeur en een inzittende 28'- jarige juffrouw verklaarden, dat zij op weg waren naar Haarlem, waar hun moeder, die marktkoopvrouw is, deze goederen verkocht. Zij zou de vereiste documenten bezitten. De politie vertrok daarop naar Haarlem om de papieren te halen. Zij stelde intussen een onderzoek in in de woning van de juffrouw. Hier bleek al spoedig dat de zaak niet pluis was. Men trof er een ta pijt, verstopt onder een oud vloer kleed aan. voorts 108 badhanddoe ken en een r°l vitrage, een grote zak met knotten wol, lappen da mesvoering, washandjes, kant, een rol boerenbont en dames- en heren stoffen die alle zwart werden in gekocht Arrestatie volgde prompt. Irrigatieplannen voor het Nijldal Hector Mc Neil, Brits Minister van Staat, heeft tijdens een diner van de Vereniging Engeland-Egypte te Londen verklaard, dat Engeland en Egypte overeen zün gekomen in het Nijldal één van de grootste ir rigatieplannen ter wereld uit te voeren. Dit plan zal bijdragen tpt de ontwikkeling van Noord-Oost-en Centraal-Afrika. De uitvoering van het plan zal waarschijnlijk 20 jaar in beslag nemen. Volgens gezaghebbende kringen zal men zich binnenkort richten tpt andere regeringen van landen, die aan het Nijldal grenzen, met het verzoek deel te nemen aan het plan, indien zij dat wensen. De totale kosten en de werkwijze voor de financiering van het plan zijn nog niet bekend, doch irrigatie deskundigen hebben uitgebreide onderzoekingen ingesteld en voor elk onderdeel gedetailleerde ont werpen gemaakt. Lassers bij de N.D.S.M. hervatten het werk De stakende lassers van de Ned. Dok- en Scheepsbouw Mij. te Am sterdam hebben op advies van de meiaalarbeidersbond „De Metaal" (EVC) en de door hen gekozen stakingsleiding besloten de sta king, die Maandag 20 December jl. uitbrak en bijna acht weken heelt geduurd, op te heffen. Het besluit om de staking op te heffen is genomen op een gecom bineerde vergadering van het hoofdbestuur en het plaatselijk bestuur van de metaalarbeiders bond „Metaal" (EVC), de sta kingsleiding en de stakers. Alvo rens men tot de stemming over ging werd met algemene stemmen besloten, dat een meerderheid van tweederde vereist zou zijn om de staking voort te zetten. De uitslag luidde: 65 voor en 91 tegen opheffing der staking; van de uitgebrachte 158 stemmen wa ren er twee blanco. Zaterdag 12 Februari wordt oud minister Marchant tachtig jaar! Ik zie hem nog, gebogen maar vitaal, met de schitterende ogen, die zijn scherp vernuft weerspiegelen, de Kamer binnenkomen. Dat- hij de tachtig naderde, was nauwelijks te merken, in geen geval deed het af breuk aan de levendigheid van zijn geest. En dan in korte, snelle zin nen het uiteenzetten van een kwes tie: helder, raak, vol sprankelende geest. Dit is de man, die tientallen ja ren de leider was van de Vrijzinnig- Democratische Bond: een kleine, actieve groep, uit de intellectuele elite van het Nederlandse volk, van een betekenis die boven hun klein getal uitging. Maar ddt de V.D.B. deze betekenis had, was v.n.l. door zijn uitstekende leider Mr. Mar chant! De debatten in de huidige Kamer vindt de tachtigjarige Mar chant in onze tijden mat; in zijn tijd vlogen de vonken er af! In flit sende discussies was hij een on overwinnelijke meester! Toen kwam in 1933 het minister schap: de oud-wethouder van On derwijs van de residentie aanvaard de de portefeuille van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen. En on middellijk viel te constateren dat er een man aan het roer stond. Ob jectief en met de borende scherp zinnigheid die hem kenmerkte, pakte hij de kwesties aan. In vele opzichten werd hij daardoor 'n man van andere overtuigingen: in de spellingskwestie bleek hij een be keerling te worden naar de vereen voudigde spelling toe; in de ver houding openbaar-bijzonder onder wijs evolueerde hij naar de de prin cipiële verdediging van het laatste; en in de nadere kennismaking met vele katholieke onderwijsinstellin gen, vond hij de laatste étappe naar DE grote daad van zijn le ven: zijn bekering tot het katho licisme! Uitgekreten voor verrader en eerzuchtige, heeft hij zich ver weerd met de kracht en de scherp te die hem niet verliet. „Tot ver weer" en „Hoe ik er toe kwam" zijn er nu nog leesbaar om, en als tijds document van grote Waarde. Maar zijn ministeriële dagen waren ge teld .Mr. Oud, toen minister van Financiën, dreigde met ontslag in dien Mr. Marchant niet heenging. „Is het niet wonderlijk, dat er in Nederland zedelijke moed schijnt nodig te zijn om Katholiek te wor den Ja, is dit voor het Nederland se volk niet een schande?" Aldus vroeg Marchant in „Tot verweer" tegelijk het antwoord gevend. Tredend uit de directe politiek bleef hij actief toen het nazi-gevaar dreigender werd: „Een staatkundi ge epidemie" was o.a. de vrucht er van. In Mr. Marchant verloor poli- liek Nederland door de daad van zijn overgang een zijner schitte rendste figuren; de Katholieke Kerk in Nederland won een aposto lische zoon, wie zij gaarne de geze gende levensavond gunt die zijn deel werd! JOS. J. GIELEN Oud-minister van O., K. en W.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1949 | | pagina 3