Kanttekeningen bij het proces
van Boedapest
„Upper ten" der Engelse mode
spraken al van de lente
HAAR!
NA EEN LEVEN GESLETEN IN
'S LANDS VERGADERZALEN
INFILTmieDE
JU\SYE MEYHOVej
Tien ton boter te water
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Zaterdag 12 Februari 1949
PAG. 3
LMKEURING
NOORDER
'BALKRING
IWERK
tberichten
FREDERIKSE
ALGEMENE AMNESTIE
IN ISRAEL
De strijd van Kardinaal Mindszenty
voor de rechten van de mens
Grote smokkelaffaire in
Duitsland
Nederlands protest
te Canberra
Grijs is bijzonder in de gratie
„Y/at zou ik met die soldaten van Nolens
graag willen optrekken
„Het" Gezantschap
en de Politiek
E.C.A.-commissie
naar Europa
DOODSTRAF VOOR
GANDHI'S
MOORDENAAR
Voor het eerst een oppositie-candidaat
tegen het Salazarbewind in Portugal
ftOOP?At?OOL:
VfibV.
Trailer gleed van het gladde wegdek
Septuagesima
Witte Bioscoop:
ngin, 18 jaar (C 1).
>rnië. 14 jaar (B).
ind klaagt aan, volw.
leste prairie Ge-
dieten, 14 jaar (B).
n Beethoven
Scala: De wonder-
C 2). Dite een men-
v. (C 2).
Royal: Licht het
ir (B).
•ie Louise, alle leeft.
aria: Zwevende gra-
Winston: Een affaire
olw. C 2.
tarmonie: The Jolson
ir (C 1); Victoria: De
14 jaar (B); Ameri-
ile stem, 18 jaar Cl);
meisje zoekt een
14 jaar (B); Bandie-
tadel, 14 jaar (B).
Bioscoop: Don 't fen-
Onder hypnose, 18
bondag 13 Februari:
•onde. F.S.A.D.V.O.
:rijd:
ens Vlug 1
n Brio
vogels
ensvlug 2
spel moeten volgens
ement de wedstrij-
worden. Leest daar-
ment goed door!
rzekerd zijn van de
[JD, koopt dan een
bij
PLAS,
it 40 Tel. 3357
4 HORLOGES
VEKKERS
(Adv.)
Febr. Uien 8—9.30,
rei 811, savoye kool
tooi 6; gele bew. kool
e kool 712.10, boe-
I, spruitkool 1862;
breekpeen 5.70, an-
knolselderie A 1011,
meinetten 3690, Pres.
I 45—93; Gron. kroon
appel 5860, jonathan
ster 42—52; PPres. v.
1, Compt. de Paris 63
ence 4188; Gieser
—72; winterjan 4074,
r.
II Febr. Witlof X 40—
III 23—30, aanvoer
tkool 36—58, afw. 21
)50 kg; rode kool 11.40
kool 9,70—9.80; witte
renkool 1418; groene
.10; uien 89. drielin.
peen 5.70—6.50, knol-
irei 816, goudreinet-
interlouw 5562.
K, 11 Febr, Waspeen
4050; rabarber 2453
50—89; ongesch. 30—
>1 1225; groenekool
pol 6.5011; rode kool
7—17; knollen 2—13;
oten 5.506.60; breek-
PURMEREND E. O.,
pvelanders 45; Koop.
45; witlof 1849;
13; Savoye kool 811;
2: spruitkool 2256;
-29; rode bieten 46;
—10; winterpeen 46;
17; uien 2—8; prei 7—12
llefleur 22—52; Bram-
2755; Goudreinette
han 34—76; Present v.
-84; Zoete Cappagner
rré Clairgeau 47—56;
eman 84; Winterjan
11 Febr. Export-
evelanders 5.50; rabar-
'itlof I 42—51; II 28-38;
de kool 7—13.50; Sa
il11; groene kool 13
ooi extra 5864; I 40-
boerekool 1424.50;
)6; rode bieten 6—9:
50—6.20; waspeen 8—16
midd. 6,20; prei 7-14;
1.50—5.50; soepgroen-
Bramley Seedling 48;
4883; Gron. Kroon
Clairgeau 58—64.
[UIZEN, 12 Febr.
kool 12—13.60; 6800 kg
1—10.90; 46.000 kg rode
Ï.20
12 Febr. Uien 8—9
spruiten 30-44; groene
kroten 4.90—6.90; peen
2s. van Engel. 561,03;
54—76; Cox Orange
ithan 64—1.08; Bram-
'ater v. d. Elzen 50—64
47—62; Winterjan 65
vijnpeer 5258; Compt.
72; Provisiepeer 6072;
,572; Doyenne 1.30
OP gevr. een vat-
g. a. n. en ongev.
best landhooi,
'Tamis, Rustebur-
H 36, H.Hugo-
isalon J. Jong, Gr.
md 18, Alkmaar,
plaatst worden een
3RENKAPPER, in-
OP gevr. voerwor-
n witlofpenen.
3oots, Ursem U 59
p witte TROUW-
z. p. f30. Gevr.
iox met beun. Br.
10482, bur. van dit
ALKMAAR
sdag afwezig
i; Een partij VOER-
1LEN en BIETEN.
agen bij J. Bijman
:um 78.
De Israëlische Staatsraad heeft
Donderdagavond een voorstel aan
genomen voor een algemene am
nestie voor alle politieke en crimi
nele gevangenen. Dit betekent dat
alle gevangenen, behalve degenen
die tot levenslang of ter dood ver
oordeeld zijn, zullen worden vrijge
laten. De straf van de laatste cate
gorieën zal worden herzien.
Waarnemers hadden de amnestie
voor politieke gevangenen reeds
voorzien, maar het wekte verrassing
dat criminele gevallen eveneens van
deze maatregel zouden profiteren.
Amnestie kan in Israël alleen bij
gebeurtenissen van historisch be
lang worden verleend. Dit keer ge
schiedde zulks ter gelegenheid van
de overdracht van de bevoegdheden
aan de Constituerende Vergadering
door de Staatsraad.
DE ECONOMISCHE TOESTAND OP JAVA
HET zal de eerste maanden en
misschien wel de eerste jaren
voor een groot deel verborgen
blijven, wat er zich allemaal heeft
afgespeeld sinds Tweede Kerst
dag!, toen Kardinaal Mindszenty
zijn kruisweg begon, en de 8ste
Februari, de dag waarop de recht
bank van de volksdemocratische
republiek Hongarije het vonnis
uitsprak over Kardinaal Minds
zenty en Gezellen.
De angstvalligheid, waarmede de
Hongaarse machthebbers bepaalde
journalisten hebben geweerd, niet
slechts uit de rechtszaal, maar zelfs
uit Hongarije, de wijze waarop radio
Vaticana wordt gestoord bij "de
nieuwsuitzendingen over Boedapest,
de weigering om diplomatieke
waarnemers der Westerse landen
toe te laten, zijn duidelijke tekenen,
dat er het Hof in Boedapest alles
aan was gelegen om de met han
dige regie in elkaar gezette rechts-
comedie niet door onzekere factoren
te laten verstoren.
Dit neemt echter niet weg, dat
ondanks alle pogingen der commu
nisten om aan de openbare mening
slechts datgene voor te zetten, wat
in hun politiek past, het proces
zelfs zoals het door de communis
ten wordt voorgesteld nog aan
leiding genoeg geeft om kantteke
ningen te maken.
Men dient echter het volgende
voorop te stellen. De huidige men
taliteit in het Westen hecht zeer
veel waarde aan het „formele recht"
en is veelal niet gewend dit formele
recht ook te toetsen aan het na
tuurrecht en aan de zedenleer.
Dit is begrijpelijk, omdat in de
Westerse landen het formele recht
practisch steeds ook gebaseerd is
op het natuurrecht en de moraal.
Wanneer echter dit formele recht
in strijd is met hët natuurrecht en
de zedenleer en de Oost-Euro-
pese landen leveren daarvoor de
voorbeelden in overvloed dan
is het niet gehoorzamen aan dit
formele recht niet slechts verkeerd
maar zelfs een plieht.
De christen en ieder mens, die de
vrijheid liefheeft, en de menselijke
persoon en waardigheid wenst te
eerbiedigen, heeft het recht en de
plicht zich te verzetten tegen tyran-
nieke besluiten en terreurmaatre
gelen, indien deze ingaan tegen
gods wet en tegen de natuurlijke
rechten van de mens, ook dan indien
deze besluiten en maatregelen door
het formele recht der machthebbers
worden gesanctionneerd.
De Osservatore Romano schreef
op 8 Februari in dezelfde geest:
„Niets kon de Kardinaal worden
verweten, noch hoogverraad, noch
samenzwering, noch misdaden te
gen de veiligheid van de Staat. De
Kardinaal heeft slechts de Kerk en
Haar rechten verdedigd tegen het
communisme, en de leiders van
Hongarije hebben niet het recht
zichzelf of hun regime met de
Staat te vereenzelvigen. Zij kunnen
de Kardinaal dus niet beschuldigen
van misdaden tegen de Staat.
Kardinaal Minszenty is een der
eerste grote en bekende slachtof
fers van de strijd voor de rechten
van de mens. Zolang Kardinaal
Mindszenty in de gevangenis ver
blijft, is het voor alle mensen dui
delijk, dat Hongarije nog geen vrij
heid kent".
Wat heeft de Kardinaal bekend?
Wanneer men nu de procesvoe
ring te Boedapest beziet, voor zo
ver de volksdemocratische regering
zulks heeft doen bekend worden,
dan kan men zich afvragen: Wat
heeft de Kardinaal nu feitelijk be
kend?
Heeft hij inderdaad bekend, dat
hij het regiem wilde omverwerpen,
of dat hij misdaden heeft begaan
tegen het welzijn en de veiligheid
van de Staat? Integendeel. Hij heeft
bekend, dat hij voor de monarchie
voelt, dat hij tegen het communis
me is, dat hij streeft naar de vrij
heid. Hij bekende niet, dat hij com
plotten of samenzweringen heeft
gesmeed tegen de Hongaarse Repu
bliek, die overigens eerst op 3 Fe
bruari het adjectief „volksdemo-
cratisch" kreeg.
Het staat immers vrij een bepaal
de mening te hebben. De rechters
dienen te b e w ij z e n, dat het
hebben van deze vrije mening tegen
de staat is. Zij dienen ook te b e-
w ij z e n, dat de Kardinaal d ad e n
gesteld heeft met de bedoeling deze
vrije mening te doen zegevieren.
Zelfs indien men de waarheid zou
aannemen van de documenten van
het „Geelboek" en van de „zelfbe
schuldigingen" van de Kardinaal
ondanks zijn waarschuwing aan de
bisschoppen voor zijn arrestatie om
geen bekentenissen etc. van hem te
geloven, dan nog bewijzen deze niet
de beschuldigingen, die de Kardinaal
ten laste zijn gelegd.
Indien de ideeën, de verwachtin
gen, de wensen en het geloof van
de Kardinaal in de restauratie der
Habsburgers en in de spoedige te
rugkeer van het normale recht, in
dien zijn beoordeling van de natio
nale en internationale situatie on
juist en vals zijn, dan zijn dit
slechts zaken, die alleen het ver
standelijk inzicht van de Kardinaal
raken.
Waar het echter bjj de rechtspraak
om dient te gaan Is het bewijzen,
dat dergelijke „nachtmerries", dat
dit „gebrek aan verstandelijk in
zicht" zaken zijn, die een mens op
het schavot kunnen brengen of in
de gevangenis. Doch deze „docu
menten" „bekentenissen" heb
ben niet aangetoond, dat de Kar
dinaal een complot tegen de staat
Volgens het „Hamburger Abend-
blatt" is men een smokkelaffaire op
het spoor gekomen, waarbij sprake
is van een totaalwaarde van tachtig
mill. Deutsche mark aan goederen,
die de Britse zóne zouden binnen
gesmokkeld zijn. De goederen, kof
fie, thee, tabak en cigaretten, came
ra's, machines en dergelijke, zouden
voornamelijk via Hamburg en de
Franse zóne hun weg gevonden heb
ben.
TEGEN DE UITLATINGEN VAN
MINISTER CALWELL
De Nederlandse legatie te Can
berra heeft Donderdag een „sterk
protest" ingediend tegen de verkla
ring, die de Australische Minister
voor Immigratie Calwell, Woensdag
in het Huis van afgevaardigden
heeft afgelegd, waarin hij zeide, dat
oppositie tegen de voorgestelde uit
wijzing van een Indonesische vrouw
en haar acht kinderen „deel uit
maakte van een Nederlands plan
om de Australische redering in ver
legenheid te brengen."
In een officiële verklaring van de
Nederlandse legatie wordt gezegd,
dat de Nederlandse gezant Donder
dag de Australische Minister van
Buitenlandse Zaken, dr. Herbert
Evatt, heeft bezocht om te proteste
ren tegen de mededelingen van
minister Calwell.
In antwoord 'op een vraag, die
hem in het Huis van Afgevaardig
den werd gesteld, zeide minister
Calwell, dat de Indonesische vrouw
mevr. A. O'fCeefe. en haar acht kin
deren. door de Nederlandse consul
in Melbourne, de heer J. Walfe, ;,als
marionetten werden gebruikt".
De 50.000ste woning na de
bevrijding
Op 24 Februari a.s. zal de mi
nister van wederopbouw en volks
huisvesting een gedenkplaat ont
hullen, die is aangebracht in de
gevel van de 50.000ste na de be
vrijding in Nederland gereed ge
komen woning. Deze woning be
vindt zich, zoals reeds eerder ge
meld, in Tiel.
QE „UPPER TEN" op het terrein van de Engelse mode, de tien
meest bekende Britse ontwerpers, hebben verleden week te
Londen enkele lente-collecties laten zien. Jammer genoeg voor
de Engelse vrouw waren het alleen collecties voor de export,
zodat dit neusje van de zalm aan haar neus voorbij zal gaan.
Toch hadden deze shows voor buitenlandse belangstellenden
ook betekenis voor haar, al kon ze er niet bij tegenwoordig zijn
en al kon ze er niets van kopen. Immers, de kleren van de eerste
voorjaarscollecties zijn altijd het grote voorbeeld voor haar jon
gere zussen kledingstukken, die later in het jaar geboren wor
den en vaak tot aan de winter op de oudsten moeten gelijken.
Wat Molyneux, een van de tien
grote ontwerpers, voor deze lente
bracht, was niet revolutionnair of
opzienbarend, althans wat de mode
lijnen betreft. Een Londense jour
naliste schreef in haar rubriek in
„the Observer", dat elke vrouw
Molyneux' modellen de eerste vijf
jaren zou kunnen dragen en daar
bij toch steeds goed gekleed zou
zjjn. Wat wel opmerkelijk was bij
Molyneux, was zijn serie pastel-
kleurige mantels, die royale aan
geknipte mouwen hadden en pre
cies hetzelfde getint waren als de
eenvoudige jurk er onder. Er was
een maiskleurige bij, die op een
maisgele japon uit twee gedeelten,
rok en blouse, werd gedragen.
Voor „dinner time", dus in de voor
avond, wordt de tamelijk nauwe
rok vervangen door een ruime, tot
op de grond reikende rok in dezelf
de tint. De blouse, een model met
hoge halssluiting, blijft steeds de
zelfde. Deze practische twee-delige
toiletjes lieten zich op veel nieuwe
shows zien.
Hardy Amies, een tweede mode
koning, bracht een aantal mantel
pakjes met korte, eenvoudige jas-
Er woont in 't Drentse dorpje Een
Een kapper, die het schedelbeen
Bewerkt met een praeparaat
En het haar als onkruid tieren laat.
Nu kunnen alle kale mannen
Hun grootste zorg voorgoed verbannen.
Ze mogen nieuwe moed vergaren
Uit fijke wasdom hunner haren.
„Hoera", roept trots de (kale) ziel,
Die bij gebrek aan sex-appeal,
Geen vrouwenhart vermurwen mocht:
„Nu komt de vrouw waarnaar ik zocht''.
Hij wachte zich voor 't avontuur,
En leze slechts in de Schriftuur
.Hoe Samson, kloek, en lang van haar,
Een wrak werd door Dahlila's schaar
T.
Ook deze Engelse hoed is voor
export bestemd. Het is een vilte
model In scharlakenrood met een
sierljjke garnering van fasantveren,
dat Australië aan zal doen
jes, die zeer goed om middel en
heupen zaten en met rokken, waar
van de rustige plooien-groepjes
haast niet opvielen. Plooien en an
dere ruimte-verwerking komen
thans meer aan de voor- of zijkant
van de rok, in plaats van aan de
achterkant. Naast deze pakjes
brengt Hardy Amies de twee-de-
lige jurken met korte manteltjes
die dit jaar de concurrenten van
het mantelpakje zullen zijn.
De „day-clothes", de kleding
voor de dag, zal heel simpel zijn.
Over het algemeen is al vast te
stellen, dat de Engelse vrouw
smalle rokken zal dragen, korte,
rustige jasjes voor de morgen, doch
ook jurken in de stijl „princesse",
met veel kleine plooien van uit de
heupen en met meer details in het
lijfje dan een poos geleden. De kra
gen zullen tot het shawl-typen ho
ren en op verschillende manieren
gedrapeerd kunnen worden. Wat de
schouders betreft, deze hebben nog
steeds geen vulling, maar ze zijn
toch iets markanter, hetgeen dik
wijls wordt b'ereikt door enkel
plooitjes in de mouw.
De kleur, die de tien Londense
ontwerpers de vrouwen willen zien
dragen, is vooral grijs. Verder zijn
pasteltinten heel geliefd, terwijl
blauw iets in de minderheid is ge
raakt.
MR. MARCHANT TACHTIG JAAR
VOOR EEN TUINDEUR, waarachter
een bloeiende kerstroos in de don
kere turfmolm van een kostbaar
stukje stadsnatuur zijn bloemen en
knoppen toont, zit oud-minister
Marchant. De oud-wethouder en
raadslid van Den Haag en Deventer,
ouderwijsspecialist in parlement en
regering, jurist tot op de huidige
dag, getuige zijn actie in een pro
cedure om de „Hoge Veluwe" als
nationaal park uit handen van de
regering los te krijgen, liefhebber
van bloemen en fietstochten, boeken
en eerlijke mensen (ook in de poli
tiek) zit daar te lezen en te schrij
ven, nog zonder bril. Hij wrijft eens
over zijn oude botten, die hem bij
een val in 1941 bijna in de steek
lieten.
Maar het kwam met veel medisch
spektakel weer in orde, en hij heeft
er plezier in de bezoeker te bedrie
gen ten aanzien van zijn leeftijd.
Dat doen de vele grapjes die hij de
biteert en de levendige ogen, die bij
ieder voltreffertje beginnen te fon
kelen, zoals zij dat tachtig jaar lang
gedaan hebben. Heden Zaterdag
wordt het feest van die tachtigste
verjaardag gevierd. Wie doet het
hem na in een leven dat gesloten is
in 's lands vergaderzalen en mi
nisteries, en blijft er zo kras bij?
Hij heeft iets heel merkwaardigs
over zich, deze oude rot met zijn
ervaringen van driekwart eeuw po
litieke evolutie achter zich. Mar
chant is, bij alle realisme dat hem
kenmerkt en na alle opstoppers die
hij gekregen heeft en uitgedeeld, in
die driekwart eeuw, toch idealist
gebleven.
Hij heeft ontzaglijk veel ervarin
gen van de meest persoonlijke soort
Weet u haarfijn de achtergrond te
vertellen van de beruchte kwestie
van de afschaffing van het gezant
schap bij de H. Stoel, een politiek
spel, waarvan de bedoeling bij Mar
chant, die destijds voor afschaffing
stemde, slechts was, om de rechtse
coalities te breken. Hij was precies
op de hoogte van de zwakheden van
zijn tegenstanders en door zijn
scherpzinnigheid in staat een goed
regent te zijn. Dat werd in Den
Haag al duidelijk op de eerste dag
waarop hij hier wethouder van on
derwijs werd. Bijna onmiddellijk
moest Marchant de strijd aanbinden
met de rode Bond van Onderwijzers,
die op zijn kop wilden gaan zitten
en trachtten hem te intimideren
met publicaties als hij niet toegaf.
De heren hadden tegen het hoofd
van een school in de Hyacinthstraat
een rel ontketend en wilden diens
gezag uitschakelen door een bepa
ling, dat een hoofd geen toegang
meer zou hebben tot de klaslokalen
om de onderwijzers te controleren.
Een intrige, die eigenlijk aanleiding
werd tot die merkwaardige datum
in het leven van deze vechter, de
dag waarop hij zich boog om het
water van het H. Doopsel over het
hoofd te doen stromen, dat in 1935
het eind van zijn politieke leven ten
gevolge had. „Daar is nog veel meer
aan voorafgegaan, maar eigenlijk
ligt wel het begin daar in die
schoolkwestie, waardoor ik ertoe
kwam dieper door te dringen in de
materie en in kennis kwam met de
heel andere sfeer die van liefde
en grote toewijding van het ka-
VOOR ONDERZOEK BEHOEFTE
AAN ALUMINIUM
WASHINGTON, 10 Febr. (A.P.)
De E.C.A. heeft heden een
commissie van twee personen be
noemd om de behoefte aan alumi
nium in Europa te onderzoeken
en bekend gemaakt, dat de heren
Donals Colwell uit Chicago en
Albert Butler uit Denver (Colo
rado) morgen met de Queen Ma
ry naar Europa zullen vertrekken
om Engeland, België en Neder
land te bezoeken.
Volgens een woordvoerder van
de E.C.A. zullen de door de com
missie te verzamelen gegevens de
E.C.A. in staat stellen „onderling
aanvaardbare" plannen uit te
werken ten aanzien van de toe
komstige metaaltransacties.
Nathoeram Vinajak Godse, de 36-
jarige moordenaar van Gandhi is
door een bijzondere rechter ter dood
veroordeeld. Met hem stonden 7
anderen terecht, van wie er een
wegens medeplichtigheid eveneens
de doodstraf kreeg. Vijf beklaagden
zullen voor het leven worden gede
porteerd, een beklaagde is onschul
dig bevonden en vrijgesproken.
Toen hij zijn doodvonnis vernam
riep Gandhi's moordenaar: „Er be
staan rechtvaardiger machten dan
de menselijke rechtspraak." De
tweede ter dood veroordeelde
schreeuwde: „Leve de Mahasabah,
de enige waarborg voor dn belangen
der Hindoes". „India aan de Hin
does, Pakistan zal vernietigd wor
den", was de kreet waarmee een
der andere veroordeelden op het
uitspreken van zijn vonnis rea
geerde.
Steenkool uit Ruhrgebied
naar Nederland
Meer dan 500 aken, die vóór de
Berlijnse blokkade op de Elbe voe
ren, 'zijn voor de Rijnvaart vrij
gegeven, zo meldt de transport
dienst van de Brits-Amerikaanse
bestuursraad. Deze aken onder
hielden vroeger het verkeer tus
sen de Britse zóne en Berlijn, als-
ïnede met Tsjecho-Slowaki.je, Nu
zij op de Rijn zullen worden in
gezet, zullen eerstdaags 7500 ton
steenkolen uit het Ruhrgebied
naar Nederland kunnen worden
overgebracht.
tholieke onderwijs",
chant.
vertelt Mar-
Ook in de Kamer had hij lang
voordien al veel contact met katho
lieken. Hij was toen lid van de Vrij
zinnig Democratische fractie „een
klein groepje generaals zonder le
ger, waar niet veel mee te berei
ken viel" en aan de overkant
stond Nolens met zijn dertig katho
lieken. onder wie eenvoudige men
sen uit de arbeidersstand, die altijd
als Marchant ging spreken, van
rechts naar links verhuisden, en om
hem heen kwamen staan. „Ik zie
nog die duim van Kuiper omhoog
gaan. die geschonden duim, waar
van hij een deel in zijn werk als
arbeider verloren had, en ik dacht,
dikwijls „Tsjonge, jonge wat zou
ik met die soldaten van Nolens
graag willen optrekken om het
ideaal van een gezonde democratie
tot werkelijkheid te maken".
Marchant heeft de strijd van de
arbeider gekend. Hij heeft ze in
Deventer voorbij zien komen als ze
naar de fabriek trokken, slecht ge
kleed en ondervoed en hij zag ze
allen zonder uitzondering in de
kroeg verdwijnen als het werk ein
delijk achter de rug was. De tijd
van onze grote sociale voorman
nen: Poels, Aalberse en Nolens, een
drietal waaraan Nederland alles të
danken heeft. Laten we dat nooit
vergeten, zegt Marchant, als hij
vertelt van zijn contact met Poels
in Limburg, waar deze grote mens
fel contrast vormde tot de vele con
servatieve plaatselijke potentaten,
die ook onder de katholieken geen
uitzondering waren. Er waren veel
te veel van die elementen ook in
de Kamer, vandaar mijn actie om
die rechtse coalitie te breken.
Daarvoor heb ik zelfs op dat be
ruchte gezantschapsamendement ge
stemd. De kwestie zelf kon mij
niets schelen, maar die onmogelijke
kerels moesten uit elkaar. Dat was
onze vorm van progressiviteit; wij
noemden dat destijds radicaal. Ik
werd toen rood genoemd. Thans b°"
ik weer reactionnair, zeggen ze.
maar daar klopt niets van. Ik leef
nog altijd even sterk mee met de
belangen van de kleine man, maar
ik kan niet de minste sympathie
hebben voor politici die zich laten
beetnemen.
Politiek is voor alles realisme.
Het heeft vaak niets met redelijk
heid, laat staan met naastenliefde
te maken. In de tijd, waarin de ge
zantschapskwestie aan de orde was
heb ik Cort van der Linden eens op
de man af gevraagd, waarom hij
eigenlijk destijds dat gezantschap
had ingesteld. Was dat inderdaad
omdat het Vaticaan zo'n belangrijke
internationale luisterpost was? „Wel
neen man, was het antwoord, ik
moest toch die katholieken mee
krijgen in mijn kabinet".
Voila, zegt Marchant en hij is in
eens weer volop politicus geworden.
Zijn ogen twinkelen en hij kijkt mij
aan met die overtuigende blik, die
twee mensen elkaar toewerpen, die
iets geheimzinnigs begrijpen, dat in
de grond heel eenvoudig is. Realist
en idealist, dat zijn de indrukken,,
waarmede wij afscheid van hem
nemen, terwijl hij mij uitgeleide
^oet en in de gang mijn nieuwe
fiets bewondert met het kennelijk
verlangen er eens mee te gaan
touren.
KATHOLIEKE JEUGDBEWEGING WAARSCHUWT TEGEN
POLITIEKE ACTIES VAN COMMUNISTEN EN VRIJMETSELAARS
LISSABON (KNP) De 82-
jarige Generaal José Norton de
Mattos, die zich candidaat stelt als
President tegen Generaal Carmona,
sedert 22 jaar President van Por
tugal, steekt zijn oppositie tegen
het Carmona-Salazarbewind niet
onder stoelen of banken. Zijn cam
pagne, die steunt op de tijd voor de
regering van Salazar, is er geheel
op gericht, de Portugezen te over
tuigen, dat zij geen acht moeten
slaan op de 22-jarige regering van
Salazar. Zijn programma verzet
zich geheel tegen de beginselen,
waarop dat van Salazar was ge-
bouwt en bestaat voornamelijk uit
de volgende punten.
1. Afschaffing van de Corpora
tieve Staat: Generaal de Mattos
wenst „het treffen van maatrege
len op economisch gebied om het
particulier initiatief aan te moedi
gen, met de afschaffing van de
corporatieve administratie en de
daaruit voortvloeiende vrijmaking
van alle landbouwkundige, indu
striële en commerciële activiteiten.
2. Afschaffing van het absolu
tisme; Generaal de Mattos zegt, dat
hij „noch conservatief, noch socia
list of communist is'. De enige be
naming die men hem geven mag is
„liberaal" in Engelse zin. „Het li
beralisme", zo verklaart hij, „is als
het tegenovergestelde van absolu
tisme, de samenvatting van alle
ideeën, die mij in mijn leven heb
ben aangetrokken." Uitgaande van
dit principe, richt hij zijn aanvallen
vooral tegen hetgeen hij de onthou
ding van vrijheid onder het Salazar-
regime noemt. Zo vraagt hij„De
afschaffing van de speciale tribu
nalenamnesüie voor alle poli-
lieke gevangenen, afschaffing van
perscensuur, vrijheid van organisa
tie en actie voor politieke partijen".
In zijn veroordeling van absolu
tisme raakte hij ook de Katholieke
Kerk, door te verklaren, dat „hg
beslist gekant is tegen elke vorm
van excommunicatie, hetzij om
godsdienstige, hetzij om politieke
redenen."
Welke ook de uitslag van de ver
kiezingen zal zijn, het feit, dat een
dergelijk oppositie-programma aan
het publiek wordt voorgehouden,
zou kunnen wijzen op een kentering
van het autoritaire regime. Tot nu
toe had Salazar steeds verklaard,
dat Portugal zich een vrije botsing I
er de nadruk op, dat de Kerk bo
ven politiek staat, maar voegt er
aan toe, dat men in geweten ver
plicht is, die candidaten te kiezen,
die een waarborg zijn voor de hand
having van de rechten der kerk. De
katholieken zijn verplicht om te
stemmen, maar kennen tevens de
verplichting om niet te stemmen
op partijen, die in contact staan
met het communisme of met vrij
metselarij, daar deze bewegingen
door de kerk zijn veroordeeld. De
katholieke jeugdbeweging dringt er
op aan, om zich sterk te verzetten
tegen jeugdgroepen, die onder val
se banier marcheren van vrijheid en
democratie, die rechtstreeks door
de communisten worden gedirigeerd
Deze groepen trachten de katho
lieke jeugd tot zich te trekken,
doch alleen om hen te scheiden van
de bisschoppen, die zjj doodverven
als fascisten.
De patriarch van Lissabon, Kardi
naal Goncalves Cerejeira, noch de
andere leden van het Portugese
Episcopaat hebben tot heden iets
gezegd over de op handen zijnde
verkiezingen.
Het oppositie-blad heeft de ge
deeltelijke opheffing van de cen
suur op de pers aangegrepen om 'n
aanval te doen op de verering van
de Portugezen voor O. L. Vrouw
van Fatima. Dit had tot gevolg, dat
de katholieke jonge mannen van
Portugal een geweldige protestmee
ting organiseerden in de kerk van
O. L. Vrouw van Fatima, waar zij
oefeningen bijwoonden tot eerher
stel voor deze aanvallen.
Benelux-conferentie op
10 Maart te Den Haag
Naar wij vernemen zal de „Be-
nelux-ministers-conferentie" op
10, 11 en 12 Maart a.s. te 's-Gra-
venhage worden gehouden. On
derwerp van de besprekingen zal
uitmaken het rapport, dat door de
voorzitters van de raden van de
douane-overeenkomst onlangs aan
de regeringen is aangeboden.
DESERTIE BEVORDERD
Wederom heeft de Asser poli
tierechter zich moeten bezighou
den met bewoners van Drente, die
zich hadden schuldig gemaakt aan
het bevorderen van desertie. Het
betrof voornamelijk ouders, die
hun zoon of een ander familielid
onderdak en voedsel hadden ver
schaft in hun „onderduik"-perio-
de, nadat de jongens niet van hun
inschepingsverlof waren terugge
keerd.
Het bleef ditmaal nog bij geld
boetes, hoewel de politierechter
opmerkte in het vervolg bij even
tuele herhaling strenger te zullen
optreden. Zw. uit Schoonoord
werd veroordeeld tot een boete
van f 50.of 25 dagen hechtenis
en 1 maand voorw. gevangenis
straf met 3 jaar proeftijd. Geert
G. uit Emmen tot f 100.of 50
dagen hechtenis en 2 maanden
voorw. gevangenisstraf. Geert O.
te Emmen tot 2 maanden gevan
genisstraf; Klaas K. te Hooge-
veen tot f 40.of 20 dagen hech
tenis en 1 maand voorw. gevan
genisstraf; Hermannus W. B. te
Tinaarloo (Vries) tot f 60.— of 20
dagen hechtenis en 1 maand voor
waardelijke gevangenisstraf en
Wander van P. uit 2e Exloërmond
tot f 60.of 20 dagen hechtenis.
van ideeën in een politieke cam
pagne „niet kan veroorloven", ter
wijl de oppositie tegen zijn bewind
niet was toegestaan.
Wij vernemen nog nader uit Lis
sabon, dat de candidaat van de
nieuwe oppositie-partij een belang
rijke functie heeft bekleed in de
vrijmetselaarsloge, waar hij de
rang had van grootmeester van de
vrijmetselaars van het Groot
Oosten.
De katholieke jeugdbeweging in
Portugal heeft een verklaring ge
publiceerd, waarin de leden worden
j;ewaarschuwd tegen de politieke
acties van de communisten en de
vrijmetselaars. De verklaring legt
Jubileum Kath. Bond
Rijwiel-kleinbedrijf
Ter gelegenheid van het 30-ja
rig bestaan van de Ned. Kath.
Bond voor het Rijwielkleinbedrijf
belegt deze bond op Maandag 21
en Dinsdag 22 Febr. een jubileum
bondsvergadering in het „Casino"
te 's-Hertogenbosch. De feeste
lijke viering van het jubilefim zal
aanvangen met een Pontificale H.
Mis, op te dragen door Z.H. Ex
cellentie Mgr. W. Mutsaerts in de
St. Jan te 's-Hertogenbosch.
Wilde staking te Gemert
Bij de N.V. Raymakers Textiel
fabrieken te Gemert is Woensdag
een wilde staking uitgebroken,
waaraan wordt deelgenomen door
ongeveer 150 arbeiders, hoofdza
kelijk wevers. De aanleiding van
deze staking is een nieuwe boete
regeling. Op straffe van boete
moesten de arbeiders veel nauw
lettendheid in acht nemen, dat
grote fouten in de te maken pro
ducten voorkomen worden. Om
de kwaliteit te verbeteren werd
de boete verhoogd. Ofschoon de
R.K. Textielarbeidersorganisatie
de staking afkeurt, heeft men
Donderdag de werkzaamheden
niet hervat.
Op weg naar Purmercnd, tus
sen Grosthuizen en Oosthuizen, is
gisterenmorgen een truck met op
legger van de boterfabriek Ben-
ninga uit Leeuwarden, tengevol
ge van de gladheid te water ge
laakt. De trailer was geladen met
10 ton boter en vet. Ter plaatse
is de wegberm zeer smal, zodat
het verkeer hier wel bijzonder op
zjjn hoede moet zijn. De chauf
feur bemerkte dat hij zijn wagen
niet meer in zijn macht had. Bij
tijds sprong hij uit de cabine en
hjj moest weerloos toezien hoe de
truck onder water verdween en
de trailer met de lading kantelde.
Ofschoon tientallen kilo's van de
kostelijke inhoud met het kanaal
water. werden doordrenkt, zullen
ze toch niet voor de consumptie
verloren gaan, aangezien de bo
ter en het vet kunnen worden
gesmolten en opnieuw geraffi
neerd.
Schade valt mee
Het ongeval heeft dus geen slacht
offers geëist. Gelukkig had de
chauffeur voldoende tegenwoordig
heid van geest om op de weg te
springen, toen hij bemerkte dat het
noodlot niet kon worden ontgaan.
Zoals gezegd had de lading een ge
wicht van 10 ton. Truck en opleg
ger wogen tezamen 20 ton, zodat
het geen verwondering behoeft te
wekken, dat, toen de wagen een
maal gleed, alle inspanning om hem
op de weg te houden vruchteloos
moest zijn.
Onmiddellijk ha het gebeurde
werd het verkeer op de weg naar
Oosthuizen stopgezet. Rijkspolitie
hield een oogje in het zeil en bleef
ook op haar post toen een kraan
wagen van de fa. Rosier uit
Leeuwarden arriveerde om het ver.
ongelukte gevaarte op de weg te
trekken.
De schade bleek vooralsnog mee
te vallen. Deskundigen schatten dat
het materieel met f 500.in orden
telijke staat kan worden gebracht,
ofschoon zij niet verheelden dat de
mogelijkheid van ernstige motorbe
schadiging niet was uitgesloten.
Toen ons de gegevens werden ver
strekt was de trailer namelijk weer
op zijn wielen gezet, maar hing de
truck nog gekanteld onder water.
Uit de omgeving van de plaats
van het ongeval waren vele hulp
vaardigen toegesneld om met ver
eende krachten te redden wat er te
redden viel. Vooral de jeugd maak
te zich verdienstelijk. Ijverig dreg
de onder de walkant naar de pakjes
boter en vet, die in een wel zeer
onsmakelijke toestand boven water
kwamen. Van de trailer droop het
water; onder het zeil lagen door
weekte cartonnen dozen met een
inhoud die de huisvrouwen niet
gaarne in hun keukens zouden
zien!
Tegen het duister waren de ob
stakels van de weg verwijderd en
kon het verkeer weer normaal wor
den geregeld.
De Kerstkrinq van het Ker
kelijk Jaar is nu afgesloten.
Morgen gaat een nieuwe pe
riode beginnen, de Voor-Vas
tentijd. Een heel andere geest
spreekt ons nu onmiddellijk
aan: wij weten ons temidden
van gevaren, zo groot, dat wij
het zuchten van de mensheid
horen. Een zee van leed spoelt
over de wereld. Mïllioenen
mensen lijden in concentratie
kampen of worden verdrukt,
sterven van honger en uitput
ting. Voor ontelbaren is dit
leven meer een hel met al zijn
verschrikkingen dan een para
dijs, ook al werd hun dat voor
gespiegeld. „Mij omqeven de
verzuchtingen van de dood",
staat er morgen in de Introï
tus. Wij horen daarin het ge-
weeklaaq dat opstijgt van alle
kanten der aarde. Laten we in
deze grote nood God aanroe
pen en vertrouwen!
MARCUS.