Atlantisch
Pact
Ontroerende tonelen in de avondmissen
van Boedapest
Consequenties
van het
Godsdienstvrijheid is toegestaan, maar hoe!
RADIO
tegen wil en dank
R. K. Leraren vergaderden
te Berg en Dal
DETECTIVE
De toestand in Hongarije (II)
Wanhopige gedachten over de enige
uitkomst uit een zee van ellende
Batavia herstelt
onrechtvaardigheid
Held van Rusland
won
Maandag 25 April 1949
PAG. 5
arse Boys
matige wed-
oi gelegen en
eld van Hil-
acren en on-
de wedstrijd,
ende scheids-
niet waard,
te verwonde-
anaf de tri-
voetbal werd
as weer in de
mankeerde de
ts. De achter-
tselaar, anders
iet veld, was
rwijl ook Ad-
was. Voor het
wedstrijd Bart
e speler kon
rgane kaak-
partij zijn.
speelde van
ats geen on-
verdc. De Ley
plaatsen ten
ie voorhoede
een en ander.
Grand waren
>eg was tech-
de Alkmaar-
was dan ook
iral de sneue
er op door
Het combi
eens te wen-
'emene indruk
aanmerke-
had weinig
De Boys
verkiezen de
in te spelen,
ijn voor Hil-
:t moet Kra-
's weten de
ren, maar deze
loed aan Hil-
succes. Beide
tegen elkaar
een fout in
de H. rechts-
hij niet on-
lierop scoren
wordt wegens
gekend. Een
later juist over
ijgt midvoor
ms als hij al-
at. Zijn schot
innen de mi-
nksbuiten een-
brengt er niet
minuten voor
door en van
ch niet (11)
de rust.
;ft een sensa-
welijks 1 mi-
ndri een kans.
in (12).
stormt H.
het beseft
ige tegengoal
zijn midvoor
gevaarlijke B.-
Langzamer-
iel in handen
lies op alles
voorkomen,
leze tijd meer-
ieders bewon-
een blessure
m neemt zijn
Hilversumse
hetzelfde lot.
volharden van
ir van Donk
uoaar in de
dringen nu
een ge-.., ..ma-
wordt hun
later breekt
Kramer stopt
maar kan niet
linksbuiten
terugstuitende
i het doel
einde van
wedstrijd.
luxe
Reuter
Communistische
heid van de
een serie
rvan er een
idschap tus-
oot-Brittan-
de Sowjet-
biedt voor
de hoogste
0 4 6—3
0 4 6—5
1 3 4—6
2 1 5—7
VI opnieuw
Met 1—2
innen. Daar-
er zo goed
hun eerste
behouden. De
■emont een
stand is:
0 7 11—3
2 4 4—6
2 3 6—5
3 2 4—11
0-2
1—5
4—3
0—1
3—0
4—3
3—3
3—1
3—1
3—0
4—2
3—3
4—0
2—4
afgel.
3—2
3—0
1—4
2—2
3—4
1—2
0—5
afgel
3—2
2—2
afgel
ii.
ER CIRCULEERDE voor kort een bericht in de per^ dat Kardi
naal Mindszenty lijdende zou zijn aan longontsteking.
Bevoegde kringen verzekeren dat dit niet het geval is. Zeer
waarschijnlijk is dit gerucht ontstaan tengevolge van de omstan
digheid, dat de Kardinaal is overgebracht naar een ziekenhuis,
het Rabkorhaz, gelegen in de buitenwijken van Boedapest. Hij
heeft daar de beschikking over een behoorlijke kamer. De be
waking is niet in handen van de gewone gevangenbewaarders,
doch geschiedt door de politieke d.i. de communistische politie.
Terugblikkend op het proces^tegen Kardinaal Mindszenty en
de tegen hem aangevoerde beschuldigingen, rijst de vraag: wan
neer de Hongaarse regering werkelijk overtuigd was van de
schuld van de Kardinaal, waarom heeft zij dan niet aanstonds
ingegrepen, inplaats van de „misdadiger" nog een paar jaren in
vrijheid te hebben gelaten?
Dit is een der duidelijkste be
wijzen van des Kardinaals onschuld.
Men heeft getracht hem gunstig te
stemmen voor het regiem, men wil
de een overeenkomst met hem te
sluiten. Toen bleek, dat Mindszenty
niet te vermurwen was, met deze
regering geen accoord kon aangaan
er is met het communisme geen
compromis mogelijk, de communis
tische wereldbeschouwing, mate
rialistisch en goddeloos, staat lijn
recht tegenover de katholieke prin
cipes toen is de actie, de leugen-
en laster-campagne begonnen. En
een onwaarheid, tot in het onein
dige herhaald, treft altijd hier of
daar doel, vooral wanneer de te
genpartij ieder middel ter verde
diging is ontnomen. Deze actie ein
digde tenslotte met de arrestatie en
veroordeling van de Hongaarse
Primaat. De communistische re
geerders: Rakosi, Révai, Gerö, Riess,
Rouai, Vas Osterreicher en Farkas
kunnen tevreden zijn. God evenwel
zal hen ter verantwoording roe
pen.
Kerk, Geestelijkheid,
Godsdienst.
Er bevinden zich in het buiten
land katholieke Hongaarse geeste
lijken, die door hun oversten, hetzij
voor studiedoeleinden, hetzij met
een opdracht van sociale of charita
tieve strekking naar het buiten
land zijn gezonden, met toestem
ming van de regering of haar or
ganen. Maar wat gebeurt inmid
dels? In vele gevallen zijn de bezit
tingen van deze geestelijken ver
beurd verklaard en geconfisceerd.
Elke vorm van recht wordt met
voeten getreden. Ook hier heerst
het onrecht van de sterkste, welk
verschijnsel zich overigens ook in
de niet-communistische wereld
manifesteert.
In naam bestaat In Hongarije
godsdienstvrijheid. De priesters
dragen de heilige Mis op en kun
nen ook andere godsdienstoefenin
gen in de kerk houden. Men ver
zekerde ons echter, dat de predi
katies worden afgeluisterd en wee
de priester, die het zou wagen ook
maar één woord ten nadele van het
communisme te zeggen.
De katholieke congregaties en
jeugdorganisaties zijn ontbonden.
Er is een geval bekend van een pa
rochiegeestelijke, die toestemming
had verzocht om met de jongens
van zijn voormalige congregatie,
een geestelijke oefening, een zoge
naamde eendagsretraite te houden.
De vergunning hiertoe werd hem
inderdaad door de bevoegde instan
ties verstrekt en schriftelijk be
vestigd.
De vastgestelde dag is aangebro-
PROGRAMMA
DINSDAG 26 APRIL
HILVERSUM II, 415 M.
K.R.O.: 7.00 Nieuws, 7.15 Gr. pl.,
7.45 Morgengebed, 8.00 Nieuws, 8.15
Tulpenrallye, a.zd Gr. pl., 9.05
Lichtbaken, 9.30 Waterstanden, 9.35
Muziekkalender, 10.00 Wie komt er
in mijn hokje?, 10,15 Gr. pl.. 10.40
Schoolradio groep I, 11.00 Muziek
houdt fit, 11.30 Als de ziele luistert,
11.40 Gr. pl., 12.00 Angelus, 12.03
Piano, 12.30 Mededelingen land- en
tuinbouw, 12.33 Lunchconcert, 12.55
Zonnewijzer, 13.00 Nieuws. 13.20
Lunchconcert, 13.45 Gramofoonmu-
ziek, 14.00 Ned. Kamerkwartet, 14.30
Onder ons, 15.00 Schoolradio groep
II, 15.30 Sterrenparade. 16.00 De
Zonnebloem, 16.30 Ziekenlof, 17.00
Na schooltijd, 17.15 Lang zullen ze
leven, 17.45 Amusements-orkest,
18.10 'Sportpraatje, 18.20 Alma Mu-
sica, 18.50 Actualiteiten, 19.00
Nieuws, 19.15 Gr. pl., 19.45 Dit is
leven 20.00 Nieuws, 20.05 De ge
wone man, 20.12—22.00 Dode zielen,
22 20 Piano, 22.45 Avondgebed, 23.15
Tulpenralley 23.25—24.00 Gr. pl.
HILVERSUM I, 301 M.
A.V.R.O.: 7,00 Nieuws, 7.15 Och
tendgymnastiek, 7.307.50 Gr. pl.,
V.P.R.O.: 7.50—8.00 Dagopening;
A V.R O 8.00 Nieuws. 8.15 Ochtend-
varia, 8.55 Gespr. van vrouw tot
vrouw 9.00 Gramofoonmuziek, 9.30
Aubade, 10.00 Morgenwijding, 10.15
Arbeidsvitaminen, 10.50 Kleutertje
luister, 11.00 Gr. pl., 11.30 De Wek
ker 12.00 Het Lyra Trio, 12.30 Me
dedelingen land- en tuinbouw, 12.33
Voor ons platteland, 12.40 Intern.
Tulpenralley, 12.45 Orkest, 13.00
Nieuws 13.15 Mededelingen, 13.20
Concert. 13.50 Gr. pl., 14.00 Met
naald en schaar, 14.30 Radio Mati-
ne, 16.25 Honderd beroemde compo
nisten. 16.40 Hoorspel, 17.00 Kinder
koor, 17.30 Orgel. 17.40 Intern. Tul
penralley, 17.45 Spreker, 18.00
Nieuws, 18.15 Piano, 18.30 Progr. v.
Ned. Strijdkrachten, 19.00 In een
groen knollenland, 19.15 Piano, 19.45
Regeringsuitzending. 20.00 Nieuws,
20.05 in het zoeklicht. 20.15 Bonte
Dinsdagavondtrein, 21.30 Gramo
foonmuziek, 21.35 Hersengymnas
tiek, 21.45 Buitenlands overzicht,
22.00 Pro Musica, 22.30 Alt en piano,
22.55 Gr. pl., 23.00 Nieuws, 23.15
23.45—24.00 The Ink Spots.
ken. Alles is voor de bijeenkomst
gereed, doch tot grote verbazing
en teleurstelling van de pastoor,
komt niet één jongen opdagen. Wat
bleek het geval te zijn, de commu
nistische leider van de kring waar
in de parochie was gelegen, had,
om deze godsdienstige samenkomst
te verhinderen, bevel gegeven de
jongens op te roepen voor een com
munistische bijeenkomst, waaraan
de deelname verplichtend was ge
steld!
Leugen, bedrog, vervolging en
terreur zijn de satanische groot
heden waarvan de communistische
machthebbers zich bedienen om hun
sinistere plannen uit te voeren.
Zondags werken!
Ook des Zondags moeten velen,
zeer velen hun arbeid in fabriek,
bedrijf of anderszins verrichten.
Teneinde de gelovigen in de gele
genheid te stellen hun godsdienst
plichten te vervullen, worden ook
in de avonduren Missen gelezen.
Vanaf 5 uur 's middags wordt het
H. Misoffer in vele kerken opge
dragen. De toeloop is enorm. Ar
beiders, zo uit de fabriek, ziet men
in hun werkkleding de kerken vul
len. Ontroerende, verheugende aan
blik. doch tevens van een onmis
kenbare beklemming. Beklemmend,
omdat voelbaar is de nood van deze
tijd, de grote geestelijke nood waar
aan de Hongaren en met hen alle,
onder communistisch regiem ge
bukt gaande volkeren, ten prooi
zijn.
De opvallende stilte tijdens deze
avondmissen is zó machtig, zó tref
fend, zó doordringend, dat U de
keel wordt dichtgesnoerd: er ligt
aan deze avondmissen zo een ont
zettende tragiek ten grondslag. In
deze roerloze stilte, terwijl de
priester de heilige handelingen
verricht, klinkt nu en dan een on
derdrukt gesnik, een gesmoorde
klacht van hen wier leed nauwe
lijks te beseffen is....
Stil wordt gebeden, stil wordt ge
leden; in de stilte is God werk
zaam. in de stilte fluistert God tot
de luisterende zielen.
Ondragelijke druk.
Talrijke kerkkoren zijn ontbon
den, talloze verenigingsgebouwen
van de katholieken zijn gevorderd,
ten dienste van de communistische
bijeenkomsten. Een groot aantal
jeugdleiders, geestelijken en leken,
is de laatste weken gevangen ge
nomen. Alleen het feit, dat men
jeugdleider was is voldoende om
in de gevangenis terecht te komen.
En ofschoon de geestelijken in het
openbaar, op straat, niet worden
lastig gevallen, bespot of gemoles
teerd, is er toch een „hetze" gaande
tegen de clerus. Zij die gedwongen
worden, de communistische verga
deringen bij te wonen, weten hier
van te getuigen. Een zware druk
wordt op de clerus uitgeoefend,
verdachtmakingen geuit, prestige-
ondermijnende verhalen rondge
strooid, kortom elk middel wordt
aangewend om de geestelijke waar
digheid te ontsieren, naar beneden
te halen.
Men moet met Hongaren spreken,
de geschiedenis van hun land ken
nen, hun mentaliteit aanvoelen om,
opgenomen in hun levenssfeer, te
kunnen begrijpen, hoe ondragelijk
de druk is waaronder men moet
leven, hoe enerverend die nooit
wijkende spanning, de onzekerheid,
de rechteloosheid.
Dan, in hun midden levend, wordt
het duidelijk, dat het bestaan van
deze mensen wordt gedragen en
gevoed door hoop. De hoop nl. op
en het verlangen naar een oorlog!
De gedachte aan een oorlog laat
hen niet los. Zij dragen de overtui
ging in zich, dat alleen een oor
log hen van de slavernij, van het
communisme kan verlossen. Van
tweeën één: of sterven of weer vrij
kunnen ademen.
Het schijnt ongelooflijk, niette
min is dit de verschrikkelijke wer
kelijkheid. Het hunkeren naar vrij
heid, de nooit genoeg te waarderen
vrijheid heeft het verlangen naar
een oorlog doen ontstaan. Men ziet
geen andere mogelijkheid. Dit is het
alternatief.
Gij in Westeuropa, leeft vrij. Gij
kunt spreken en schrijven en kri
tiek oefenen. Gij kunt U, na vol
brachte taak. aan Uw gezin wijden.
Gij wordt door democratische wet
ten beschermd.
Maar wij Hongaren? Zwijgen,
dulden, lijden. Het leven, dat zo
goed kan zijn en mooi, wordt ons
tot een hel gemaakt. En zullen wij
deze lijdenskelk wel tot de bodem
kunnen ledigen? Of zullen de bes
ten van ons ten offer zijn gevallen
aan de haat, de gewetenloosheid,
de terreur?
De positie van de land
bouwende bevolking.
Langzaam maar met onverbidde
lijke zekerheid nadert het ogen
blik, waarop ieder grondbezit, ook
hét kleinste, zal worden onteigend
en het kolchozensysteem alleen
staatslandbouwbedrijven en boer
derijen zal worden ingevoerd.
Men kent de voorgeschiedenis.
Begonnen werd, het grootgrondbe
zit te confisceren, zonder de oor
spronkelijke eigenaren schadeloos
te stellen. De grond is toegewezen
aan boeren en landarbeiders. Door
deze daad wilde de regering de
landbouwende bevolking op haar
hand krijgen. Het spel is doortrapt
en sluw, doch tevens doorzichtig.
Het communisme erkent geen par
ticulier bezit. De staat is de bezit
ter en iedereen moet werken voor
de staat. De staat bepaalt, welke
bestemming aan de producten moet
worden gegeven. De staat stelt ook
de prijzen vast. De staat, weet U
wat dit wil zeggen in een commu
nistisch geregeerd land? De staat
is in dit geval niet de gemeenschap,
niet het georganiseerd overleg tus
sen regering en producent, neen,
de Staat betekent dan: de commu
nistische machthebbers, die bij de
gratie van Moskou het land bestu
ren, wat in de praktijk betekent,
het'land, de bevolking terroriseren.
De boeren moeten hun producten
inleveren. Van de oogst mag geen
zaaizaad worden achtergehouden,
of een gedeelte voor eigen gebruik
worden bestemd. Zaaizaad moet
van de regering worden gekocht,
tegen prijzen die veel hoger liggen,
dan die, waartegen men het eigen
product moest inleveren. Op ieder
gebied wordt deze tactiek toegepast.
Deze en andere maatregelen heb
ben ten doel het de landbouwers
onmogelijk te maken een eigen be
drijf te voeren. Hun enige toe
vlucht?, het enige middel om te
kunnen leven is dan de Kolchose.
Zo zal in de toekomst het gehele
particuliere bezit zijn opgeheven.
De dorpsbevolking bewerkt dan ge
zamenlijk de grond onder toezicht
van een partijman of een verant
woordelijk gestelde. De communis
tische regeerders stellen het scha
mele loon van de arbeiders vast.
Men is staatsslaaf geworden!
De uitschakeling van het privé-
bezit zal met zich meebrengen, dat
de stimulans om het bedrijf zo per
fect mogelijk te onderhouden, ver
beteringen aan te brengen of
niet langer aanwezig is. Het be-
nieuwe bethoden aan te wenden,
staan is kleurloos, monotoon ge
worden.
Dat is het communistische para
dijs, waarnaar geen lid van onze
landbouwende bevolking. indien
hij althans prijs stelt op zelfstandig
heid en serviliteit hem vreemd is,
zal verlangen.
Zee van ellende.
Hoe de landbouwers tegenover
de collectivisering staan, blijkt uit
het volgende relaas.
„Ik heb aldus een arme, nij
vere Hongaarse landbouwer een
klein bedrijf, slechts tien morgen
land kan ik mijn eigendom noe
men. Op dit stukje grond, dat reeds
aan mijn ouders en grootouders heeft
toebehoord, heb ik, met hard wer
ken een bestaan gevonden. Hier
werd ik geboren en het is hier, dat
ik hoop te sterven. Hier hadden wij
onze vreugde en ons leed, gezegen
de en zorgvolle -jaren. Maar in ieder
geval is dit iets. wat van mij is
en voor welk klein bezit geen in
spanning te zwaar, geen offer te
groot is. In deze aarde hebben wij
krachten gelegd en ten koste van
deze energieën konden wij ons ge
zin onderhouden. Mijn jaren zijn
heengegaan met het bewerken van
mijn akkers. Dit stukje grond is
mij dierbaar, ik zou deze aarde kun
nen kussen. En nu?" De man
staart met ogen vol weemoed in
de verte. Hij vervolgt: „Men be
schouwt mij blijkbaar als een kapi
talist, dit kleine bezit zal ik moe
ten afstaan aan een regering die
mij vreemd is, de niet in het belang
van ons, Hongaren, werkt. Dit is
onverdragelijk. Straks zal het mij
misschien worden toegestaan als ar
beider op mijn eigen bedrijf te wer
ken en zullen wij nog armer zijn,
dan voorheen. Maar dit zeg ik U,
vrijwillig zal iker nooit in toe
stemmen. Men zal het moeten ne
men en, wie weet, zal men mij in
de gevangenis werpen"
Welk een zee van ellende weer-
sipegelt zich in de woorden van
deze man. Welk een verbittering
om deze grove onrechtvaardigheid.
Wie zal de smart kunnen pellen, die
over deze mensen is gekomen?
In machteloosheid wringt men
zich de handen. Slechts God kan
uitkomst brengen en op Hem ls de
hoop gevestigd.
(Wordt vervolgd.)
De Katholieke Lerarenvereniging gebied. Hierop werd gelegenheid
,,St. Bonaventura" kwam Woensdag geboden over de diverse punten van
j.l. onder voorzitterschap van ir.
Deuse uit Zeist in een algemene
vergadering bijeen.
Onder de belangstellenden op de
ze vergadering, welke gehouden
werd in hotel „Valmonte" te Berg
en Dal bij Nijmegen, merkten wij
o.m. op drs. C. Kok, die de Minister
van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen vertegenwoordigde, de in
specteurs van het Middelbaar On
derwijs, de heren drs. A. van Andel
en drs. J. P. A. d. Boer en vertegen
woordigers van de gemeentebestu
ren van Nijmegen en Beek-Ubber-
gen.
In zijn openingswoord sprak de
voorzitter zijn vreugde uit over de
gestadige groei en bloei van ,,St.
Bonaventura". Een somber geluid
liet hij echter horen ten aanzien
van de onderwijs-omstandigheden
bij het voorbereidend hoger en
middelbaar onderwijs. Er komen
steeds meer scholen en meer leer
lingen, doch minder docenten. Aan
127 scholen waren in het afgelopen
jaar 112 vacatures en 728 onbevoeg
de leerkrachten. Op deze scholen
werden in 1947 van de 120.000 les
uren er 10.000 gegeven door on
bevoegde krachten. Deze 10.000
werden er in 1948 zelfs 14.000.
Bij een onderzoek naar de plan
nen, welke studenten voor de toe
komst hebben, bleek, dat er slechts
zeer weinig zijn, die denken aan
het leraarsambt. In het bedrijfsle
ven zien zij meer toekomstmoge
lijkheden en betere levensvoor
waarden. Ondanks enige verbete
ring blijft de salariëring van de
leraar onvoldoende, gezien de tijd
omstandigheden, waarin wij leven.
Men streeft naar verjonging van
het Middelbaar en Voorbereidend
hoger onderwijs, aldus de voorzit
ter, doch wil men met dat streven
succes hebben, dan zal op de aller
eerste plaats de materiële positie
van de leraar verbeterd moeten
worden.
De voorzitter gaf hierna het
woord aan dr. A. Wessels S.J. uit
Den Haag, die een inleiding hield
over het rapport van de Commis
sie ter bestudering van de instel
ling van een lichaam met veror
denende bevoegdheid op onderwijs-
(Van een bijzondere medewerker)
DE BESPREKINGEN te Washington hebben tot onverwacht
snelle resultaten geleid over verschillende, tot nu toe xeer
omstreden punten van internationale politiek. Vele maanden
lang was er stilstand geweest in het overleg tussen de westelijke
mogendheden over de nadere uitwerking van hun plannen met
West-Duitsland en over de toekomst van de Italiaanse kolonies.
De dagbladen zijn gewoon met groot woordengeschal te berichten
over de halsstarrigheid der Russen, die elk overleg onmogelijk
maakt, maar in deze kwestie hebben de westelijke mogendheden
getoond, dat ze zonder de Russen ook op een dood spoor kunnen
komen en er lang pp blijven staan, veel langer dan goed is voor
het herstel der beschaving.
Inzake West-Duitsland schijnt nu
overeenstemming bereikt tussen de
drie grote mogendheden van het
Westen. De vertegenwoordigers
van alle drie de landen verklaarden
zich zeer voldaan. De verschillende
opvattingen waren onder hen ech
ter zo groot, dat minstens éen en
mogelijk twee van de heren Inner
lijk moeilijk de voldaanheid kunnen
voelen, deze naar buiten doen gel
den met stralend gezicht- Voor hen
is het faire bonne mine a mauvais
jeu". Hun uiterlijk vertoon kan nog
slechts één betekenis hebben: laten
We er het beste van maken, want
deze keer is er werkelijk mets
meer aan te doen.
Er ligt zeker verband tussen deze
plotselinge eensgezindheid en de
langzaam veranderde stemming on
der het Amerikaanse volk. De ver
andering in de geestesgesteldheid
van dat volk inzake de verhouding
tot Europa, die de laatste jaren
plaats gegrepen heeft, is ontzaglijk
groot. Tot in de, laatste oorlog
overheerste de afkeer van alle blij
vende inmenging in Europese poli
tiek, om niet te zeggen afkeer van
Europa zelf. Sindsdien heeft de pu
blieke opinie in de Verenigde Sta
ten haar goedkeuring gehecht aan
de grootse Marshall-hulp en mo
menteel laat ze toe, dat de repu
bliek haar oudste regel inzake bui
tenlandse politiek doorbreekt, na
melijk die om nooit een vast ver
bond aan te gaan met enige Euro
pese mogendheid.
George Washington, de stichter
der Amerikaanse vrijheid heeft die
regel opgesteld in zijn Farewell
Address van 1796 en hoewel de om
standigheden, op grond waarvan
Washington zijn theorie ontwik
kelde, sinds lang niet meer be
staan is zijn uitspraak tot voor kort
door zeer velen als nog altijd gel
dig beschouwd.
Van dit standpunt is Amerika af
geweken ten behoeve van West-
Europa, maar niet om dat Europa
de mogelijkheid te geven zijn oude
politieke spel met het nastreven
van enge nationale belangen, van
wedijver om de eerste plaats en
eeuwige onderlinge verdeeldheid
voort te zetten. Dit eindeloos ge
twist, waarvan de oorzaak en de
historische achtergrond' door het
Amerikaanse volk nooit begrepen
werd, was een van de hoofdrede
nen, waarom dat volk in zijn stem
ming tot voor enkele jaren overwe
gend anti-Europees was.
Men mag niet vergeten, dat de
Amerikanen voor het overgrote
deel afstammelingen zijn van die
bevolkingsklassen en groepen, die
in Europa van de onvrede de
zwaarste lasten te dragen hadden:
de plattelandsbevolking vtn kleine
boeren die gedurende de negen
tiende eeuw proportioneel de mees
te soldaten leveren moest en de
minderheidsgroepen zoals de Ieren
De laatste weken is in de Unie
de bezorgdheid over economische
terugslag weer toegenomen. Dit
versterkt de neiging eigen belangen
vóór die van vreemde landen te
stellen. Zou nu blijken, dab on
danks de reusachtige sommen door
de Ameirkaanse belastingbetaler
voor West-Europa ter beschikking
gesteld, in dat zelfde Europa de
oude kanker van naijver en ver
deeldheid zou blijven voortwoeke
ren, dan zou een grote ommezwaai
in de publieke opinie niet uitgeslo
ten zijn. De vele kleinere pogingen
om de hulp van Europa te beknib
belen, die in de Senaat cn het Huis
van Afgevaardigden gedaan zijn,
wijzen in de richting van het veld
winnen voor een andere denkwijze.
Immers, veel meer dan in Euro
pese parlementen zijn de volksver
tegenwoordigers in het Amerikaan
se Congres de onmiddellijke expo
nenten van wat er onder hun kie
zers leeft. Menig voorstel wordt in
het Congres gedaan, niet omdat de
voorsteller er succes van verwacht
of zelfs omdat hij zijn voorstel zo
urgent en nodig acht, maar alleen
om voldoening te geven aan de
kiezer thuis.
De leden van het Huis van Afge
vaardigden worden elke twee jaar
gekozen en zijn dus zeer afhanke
lijk van de kiezers van hun dis
trict. De kiezers hebben bovendien
de lastige gewoonte, hun afgevaar
digde regelmatig op de hoogte te
houden van hun ideeën; elk lid van
het Congres heeft een stroom van
brieven te verwerken waarin hem
duizenderlei raad gegeven wordt en
de zorg voor allerlei wensen op hel
hart gedrukt. Elk afgevaardigde
heeft het recht tegen zeer lage
prijs de tekst van zijn redevoerin
gen in het Congres hetzij ze wer
kelijk uitgesproken zijn of schrif
telijk ingediend in tienduizenden
exemplaren af te doen drukken
door de Staatsdrukkerij en hjj kan
ze gratis per post versturen. De
kiezers thuis verwachten te horen,
wat hun vertrouwensman gezegd
heeft en ze roepen hem ter verant
woording als hij niet gezegd heeft,
wat hun het naast aan het hart
ligt-
Op deze wijze kan een ommekeer
in de publieke opinie de regering
der Unie plotseling voor zeer moei
lijke problemen stellen. Is het dan
teveel gezegd om te beweren, dat
de staatslieden die naar Washington
gereisd waren om plechtig het At
lantisch Pact te tekenen en daar
met veel vriendschap ontvangen
zijn, tegelijk binnenskamers duide
lijk te horen hebben gekregen, dat
er resultaten verwacht werden van
de politieke samenwerking, dat er
betaande problemen uit de weS 2e-
ruimd moesten worden, dat de pre
sident en zijn kabinet er tegenover
het volk op zouden kunnen wijzen,
dat de veel geroemde samenwer
king inderdaad tot werkelijkheid is
geworden? Dat niet lang meer
te marchanderen valt. want dat de
ramp niet te overzien zou zijn,
vooral voor West-Europa zelf, wan
neer het Amerikaanse volk onge
duldig zou worden over het eeuwig
kibbelen over wat men in Amerika
ondergeschikte punten noemt in
het grote politieke gebeuren van
heden? Voor de Verenigde Staten
gaat het om het eenheidsfront te
gen het Oosten al het andere moet
hieraan ondergeschikt zijn.
Het is niet genoeg te juichen
over het tot stand komen van het
Atlantisch Pact. we moeten ook be
grijpen welke zware verplichtingen
ten opzichte van een oppermachtig
geworden Amerika met zijn emo
tionele bevolking de zo ontstane af
hankelijkheid van het „arsenaal der
democratie" ons oplegt.
Man verdronken
In de nacht van Zaterdag op
Zondag viel door onbekende oor
zaak ter Hoogte van de Hugo de
Grootstraat de 67-jarige gepension-
neerde J. Ploeger uit de Rombout
Hogerbeetsstraat te Amsterdam in
het water van de Nassaukade. De
agent van politie Stadig sprong
hem zonder aarzeling gekleed na en
slaagde er in de drenkeling met
hulp van een zijner collega's op
heet droge te brengen. Zij pasten
onmiddellijk kunstmatige ademha
ling toe, maar de levensgeesten
waren reeds geweken.
MOEDERVREUGD IN'
„BLIJDORP"
Voor de tweede maal in een week
is in de Diergaarde Blijdorp te
Rotterdam een nijlpaardenbaby ge
boren. Was eergisteren „Coba" de
gelukkige moeder, vanmorgen heeft
„Joele" het leven geschonken aan
een kleine. Ook voor deze baby,
die onder water geboren is, zal
pas een naam worden gekozen, als
het geslacht bekend is.
het rapport te discussiëren.
In het algeméén wordt het rap
port door „St. Bonaventura" niet
ongunstig ontvangen. Een lichaam
met verordenende bevoegdheid
vindt men aantrekkelijk. In het
algemeen wordt het rapport door
St, Bonaventura" niet ongunstig
ontvangen. Een lichaam met veror
dende bevoegdheid vindt men aan
trekkelijk.
In het lichaam moeten belang
hebbenden en afgevaardigden van
alle richtingen voldoende vertegen
woordigd zijn.
De heer A. Deurman, plaatsver
vangend hoofdbestuurslid van de
Christelijke Vereniging van Lera
ren voor V.H.M.O., zeide dat de ge-
dachtengang t.o.v. het rapport in
gijn vereniging overeenkwam met
die van St. Bonaventura, Namens
de Christelijke vereniging sprak hij
waarderende woorden tot de Kath.
Lerarenverengiing. In die waarde
ring betrok hij vooral de voorzitter
ir. Deuss met wie hij vooral ook in
de Raad van Leraren altijd prettig
heeft mogen samenwerken.
Namens de inspecteurs dankte
de heer drs. Van Andel de leraren
en wel in het bijzonder voor hun
medeleven in alles wat het onder
wijs aangaat.
Ir. Deuss zal allerwaarschijnlijkst
de laatste algemene vergadering
van St. Bonaventura hebben voor
gezeten. Uit de zeer waarderende
woorden, die een der afgevaardig
den namens de leden van St. Bo-
ap uea saape tap uee e.mjuaAeu
voorzitter richtte bleek wel dat
men hem liever nog niet zou zien
vertrekken. Laten we hem ere
voorzitter maken zei de afgevaar
digde, dan is hij moreel verplicht
toch onze vergaderingen te blijven
bijwonen.
STIJGENDE LIJN IN
AGRARISCHE EXPORT
Blijkens het Centraal Bureau
voor de Statistiek werd in de eer
ste twee maanden van dit jaar voor
een bedrag van f 179.885.000 aan
land- en tuinbouwproducten geëx
porteerd. Vergeleken met f 88.911.000
in de eerste twee maanden van
1948. Gedurende de maand Maart
werden naar Engeland geëxpor
teerd 13.826.000 kilo uien tegenover
In Februari 8.657.266 kilo.
Hoogste
Padvindersonderscheiding
Twee vooraanstaande uit de
Britse padvindersbeweging, nl. de
Commissaris voor het Buitenland
v&n het Engelse hoofdkwartier, de
heer Glad Bincham, en de heer B.
Thomas reikten Zaterdag de hoog
ste onderscheiding, die de padvin
dersbeweging kent. nl. de „Zilve
ren Wolff." aan hopman H. J. Spij
kerman uit. Hopman Spijkerman,
die reeds in 1914 tot de padvin
dersbeweging toetrad, is secretaris
van het nationale hoofdkwartier
van de Nederlandse padvindersver
eniging.
Prijs van vermicelli vrij
Blijkens een publicatie in het
voedselvoorzieningsblad zijn thans
de maximumprijzen voor vermicel
li, macaroni en mie vervallen.
Aangezien de voorziening in het
binnenland ruim voldoende is en
de fabrikanten zich verplicht heb
ben 30 pCt. van de productie los
af te leveren en hiervoor geen ho
gere prijzen te bedingen dan de
tot nu toe geldende maximumprij
zen, behoeft géén vrees te bestaan
voor prijsstijging.
Tegen verrader doodstraf
geëist
De doodstraf eiste Zaterdag de
Advocaat-Fiscaal bij het Amster
dams Bijzonder Gerechtshof, mr. B.
J. Besier tegen de 50-jarige Ben
jamin Joppe uit Amsterdam, die
erkende in samenwerking met de
reeds ter door veroordeelde 38-
janige Hilversumse journalist C.
J. A. M. Vermeeren in Mei 1943
acht Engelandvaarders te hebben
verraden.
BRAND OP ITALIAANS
STOOMSCHIP
Zaterdagmorgen is in de Maas
haven te Rotterdam brand uitge
broken op het voor loods „Afrika"
liggende Italiaanse s.s. „Loide Chi
le". Er bleek, dat op het Shelter-
dek een lading Sisal had vlam ge
vat. De bemanning ving onmiddel
lijk met de blussing aan en ook
motorspuit A 1, die spoedig aan
wezig was, pakte de vuurhaard
flink aan. Een uur later was men
de brand meester. De schade aan de
lading is vrij groot.
Vrije visprijzen
Thans zijn de maximumprijsre
gelingen voor gerookte en gestoom
de zeevis ingetrokken. Gerookte en
gestoomde haring is evenwel nog
aan een maximumprijs gebonden.
Voor de oorlog was er een be
stuurspost bij de wisselmeren op
Nieuw-Guinea, waar de missie en
de Zending werkzaam waren. De
missie had daar als vertegenwoor
diger Pater Tillemans van de Mis
sionarissen van het H. Hart. Deze
post is beroemd geworden in de
oorlog, toen de Japanners op Nieuw
Guinea waren doorgedrongen. Men
kan in het boek „Jungle Pimper
nel" van Lloyd Rhys lezen, hoe dit
gebied onder de energieke leiding
van Kapitein J. V. de Bruijn ge
handhaafd kon blijven tot in 1944,
toen men met behulp van vliegtui
gen naar Australië evacueerde. On
middellijk na de oorlog vestigden
zich bij de Wisselmeren Methodis
tische zendelingen.
De Paters Franciscanen, die in
Noord Guinea werkzaam waren,
zouden het werk van Pater Tille
mans voortzetten. Dit werd hun
door het bestuur op Nieuw-Guinea
echter niet toegestaan, omdat de
.bestuurspost bij de Wisselmeren
nog niet was teruggekeerd. Hun
werd daarom verzocht nog tot dan
te wachten. In Ochtober 1948 ston
den de Paters op Biak klaar om
naar de Wisselmeren te vliegen en
hun missiewerk te beginnen, toen
van Batavia het bericht kwam, dat
de Paters geen toestemming kre
gen om daar hun werkzaamheden
aan te vangen, omdat er reeds een
zendingspost was gevestigd. Het is
evenwel een feit, dat voor de oor
log de missie en de zending heel
vreedzaam in dit gebied naast el
kaar werkten. Batavia heeft echter
thans zijn fout hersteld en thans is
het bericht binnengekomen, dat de
Paters Kammerer en Boersma ein
de Maart bij de Wisselmeren zijn
aangekomen. Pater Tillemans ver
gezelt hen en zal hen de eerste tijd
inwerken en hen in dit gebied be
kend maken.
II
BIJ DE PAARDERENNEN
In Fleetstreet, de grote Londen-
se krantenwijk, werd de medewer
ker voor de paardenrennen van de
communistische Daily Worker nog
al eens in de maling genomen met
zijn voorspellingen. „Weet je 't al
van Clayton zeiden de journa
listen tegen elkaar „hij is door
de partij weggezuiverd omdat die
de commissaris niet goed tipte."
Clayton liet zijn collega's maar
kletsen. Wie het laatst lacht
En dat deed Cla-ton. Want de
130-ste Grand National, de zwaar
ste hindernis-ren voor paarden in
Engeland, werd op 26 Maart in
Aintree verreden en gewonnen door
een volslagen outsider, luisterend
naar de veelzeggende naam „Rus
sian Hero" (Held van Rusland).
Het paard, de negenjarige ruin,
stond genoteerd voor 66-1. En
Clayton was de enige sport-journa-
list, die „Russian Hero" (natuur
lijk) als de winnaar van de race in
zijn blad had gedoodverfd. Het
paard, dat in de totalisator met bij
na 203 tegen 1 pond stond, heeft
Clayton een slordige som opge
bracht. Maar nu doen weer geruch
ten de ronde, in Fleetstreet, „Weet
je het al. Clayton is weggezuiverd,
omdat hij van trouwe partijleden
kapitalisten heeft gemaakt
Voor de bookmakers was het ook
een goede dag. Want als „Crom
well", de" favoriet, winnaar zou zijn
geworden, had hun dat 1 millioèn
gekost. Maar het noodlot wilde nu
eenmaal, dat de Grand National
met zijn 30 hindernissen al in 22
jaar niet meer door een favoriet is
gewonnen. En geen wonder, dat de
bookies daarmede rekening houden
Van de 43 paarden bereikten er
slechts 11 de finish. Een paard
stierf tijdens de race na een valpar
tij. „Russian Hero" was bijna niet
aan de start verschenen, omdat de
eigenaar, Williamson, van mening
was, dat de afstand te veel van het
paard zou vergen.
Spaanse blinde passagiers
Drie Spaanse verstekelingen, die
zich aan boord van het 6152 brt.
metende schip „Stad Leiden" be
vonden, zijn bij de aankomst van
het schip in Amsterdam door de
marechaussee van boord gehaald.
Zij zullen worden overgegeven aan
de vreemdelingendienst. Wat er
met hen gaat gebeuren, is nog niet
bekend.
De „Stad Leiden" heeft een reis
rond Afrika gemaakl. Op de thuis
reis heeft het schip Barcelona aan
gedaan, waar de drie Spanjaarden
aan boord zijn geslopen.
door H. VöLMER
FEUILLETON
12.
IV.
Het „Sint Olaf" had behoord aan
Patrick Callager, een uitgeweken
Ier, wie het in Zweden zeer naar
de vleze was gegaan. Toen hjj het
tijdelijke met het eeuwige verwis
selde, liet hij zijn enig kind, een
dochter, behalve 't hotel Heel wat
ander onroerend goed na, maar tot
Eileen's ontgoocheling zij had
liefst alles zo gauw mogelijk van
de hand gedaan, om naar Ierland
terug te keren bevatte 't testa
ment de bepaling, dat zij te Stock
holm moest blijven wonen en niet
één van de bezittingen mocht ver
kopen. Bij 't maken van zijn laatste
wilsbeschikking was Patrick Calla-
gar van 't standpunt uitgegaan, dat
hij alles wat hij bezat aan Zweden
dankte; daarom legde hij zijn erf
gename de verplichting op haar
geld in Zweden te verteren. Blijk
baar had Patrick bij zijn naarstig
streven, steeds meer vaste goede
ren te verwerven, geen tijd gevon
den zijn dochter te leren kennen.
Want Zweden werd, zoals Patrick
toch had gewild, er niet beter van.
Of het nu kwam doordat de bepa
ling in 't testament haar aan Stock
holm bond, dan wel 'n grillige spe
ling van 't lot deze Ierse met de
Schotse karaktertrek van inhalig
heid had begiftigd -feit bleef, dat
Eileen geen öre uitgaf, of zij moest
't geldstukje minstens driemaal
hebben omgedraaid.
Het gerucht ging, dat zij zelf niet
wist, hoe rijk zij was. Haar inge
boren vrekkigheid kende geen
grenzen. Wie haar zag zou menen,
dat zij in kommervolle omstandig
heden leefde en aan ondervoeding
leed. Zij betreurde 't geld dat zij
voor eten en drinken moest uitge
ven. Altijd droeg zij zwarte japon
nen, door 't vele gebruik vaal ge
worden en waaraan de snit meer
dan een dozijn jaar uit de mode
was, evenals de vorm van de hoe
den. Eileen Calagar, klein van stuk
met scherpe gelaatstrekken en een
grote dunne neus als een haak,
was zonder overdrijving een van
Stockholms bezienswaardigheden.
Nu bevond Eileen zich in confe
rentie met de gérant in diens kan
toor op de tweede verdieping. Otto
Elmblad had haar uitgenodigd tot
een bespreking van de gebeurtenis
sen, die de afgelopen nacht waren
voorgevallen, en te overleggen,
welke gevolgen zij voor 't „Sint
Olaf" konden hebben. Zodra de gé
rant rapport had uitgebracht, was
haar eerste vraag:
„Hoeveel moet het me kosten?"
„Betrekkelijk maar een kleinig
heid, mevrouw Callagar," verzeker
de Elmblad haastig. „Zoals u weet,
beperkten wij onze aansprakelijk
heid voor waardevolle deposito's
tot vijfhonderd kronen en door as
surantie zijn we gedekt. Wij ver
liezen ruim twaalfhonderd kronen
aan contanten en de reparatie van
de brandkast zal niet veel meer
dan de helft bedragen."
„Wat?" riep Eileen ontsteld uit.
„Ten naastenbij tweeduizend kro
nen? Dat noemt hij 'n kleinigheid!
Zeg, denk je soms, dat 't geld me
op de rug groeit?"
„Wanneer de hotel-detective niet
op uw last was ontslagen, had hij
naar de vierde verdieping kunnen
gaan en zou de nachtklerk op zijn
post zijn gebleven. In dat geval be
twijfel ik sterk, of de bandieten de
gelegenheid hadden gekregen, de
brandkast te plunderen."
„Het hotel ruïneert me! Ik kan
onmogelijk zo'n kapitaal aan sala
rissen uitgeven! Natuurlijk verlaten
de meeste gasten niét alleen 't
„Sint Olaf", maar ze zullen in het
verlies van hun deposito's een wel
kome aanleiding vinden om hun re
kening niet te voldoen."
„Zij hebben een verlies van hoog
stens vijfhonderd kronen aan te
geven, anders niet, en dat ver
goedt onze verzekeringsmaatschap
pij. Wat zij boven dat bedrag ver
liezen moeten zij uit eigen assuran
tie vergoed zien te krijgen. Mis
schien verlaat een enkele gast het
hotel om het gebeurde, maar zo'n
vaart als u vreest, zal het heus
niet lopen. De tarieven in 't „Sint
Olaf" zijn aan de lage kant en wat
wij voorzetten is prima."
„Hoeveel bedraagt 't salaris van
de hotel-detective?"
„Minimum honderd kronen per
week."
Eileen steunde. „Wat een geld,
wat een geld! Ik kan het niet be
talen! Jullie halen me 't vel over
de oren! Je zei, dat je de nachtklerk
hebt ontslagen. Hoeveel verdiende
hij?"
„Twintig kronen."
,,Dat is een schappelijker loon. Ik
wil niet onbillijk wezen. In de ge
geven omstandigheden moest de
nachtklerk wel aan 't verzoek van
die mevrouw Hangö voldoen."
De gérant knikte. „Ik liet me
vannacht een ogenblik gaan. In bij
zijn van politie kon ik moeilijk er
kennen dat we erg krap in ons
personeel zitten. Söderman is een
geschikte knaap en daarbij potig."
Mevrouw Callagar lachte. Wie
haar hoorde lachen kreeg de ge
waarwording alsof hij bij 't zagen
op een weerbarstige knoest was te
rechtgekomen. „Ik weel het goed
gemaakt. Geef hem vijf en twintig
kronen per week en stel hem als
hotel-detective aan."
„Söderman is te jong om voor
detective de nodige ervaring te heb
ben."
(Wordt vervolgd)
