De verraders van de Stykelgroep
voor het Haags Bijz. Gerechtshof
Het „Duitse Volkscongres" aanvaardt
ontwerp-Grondwet voor Oost-Duitsland
RADIO
DETECTIVE
Dinsdag 31 Mei 1949
PAG. 3
YACHTING
«1INCEN
M 1949
I krijgt er
ind
Tuitoogst
icht
irichten
)EK
aan alle
3RUIKERS
Verdachten ontkennen
hardnekkig
programma
De „Batavia"
te Montreal
Hongarije staakt
herstelbetalingen
aan Joego-Slavië
ter aardebestelling van generaal spoor
Zei U iets
Een manifest aan de Grote Vier
Chinese regering
afgetreden
Fries vee naar
de staat Israël
Van Hassel
wereldkampioen
biljart libre
Een moeder
feuilleton
doo, h volwee tegen wil en dank
het K.N.M.I. te
n Dinsdagavond
WISSELEND
oikt met plaat-
zivakke tot ma-
Suid en West.
v. temperatuur
MENS
een grote rol,
:n doet U met
UWTABLETTEN
i Wederopbouw
r heeft besloten
rogramma voor
;t 6400 woningen,
jgt de provincie
uizend. Het snel
le productie van
lan aanvankelijk
lit jaar werd ge
le redenen waar-
iouwen van een
overgegaan.
i voor de komen-
n zeer gunstig,
eren wordt een
uimen, kersen en
e oogst verwacht,
leeft de bloei van
een langere pe-
ken dan normaal.
is de vruchtzet-
reest mede door-
ïgelijk in bloei
ooral zwarte bes-
tselijk nogal van
jden gehad. De
druiven, perziken
glas is gunstig,
gewassen komen
t, meeldauw, luis
wijl de zaagwes-
len waargenomen,
n plaatselijk ge
rsten, vooral de
febre en madame
rvoor het meest
antra Breda en
aardbeienplanten
van beschadigin-
ven. Naar schat-
»e hiervan ca. 60
ïitgevallen. Ook
n hebben van
en.
NDAG XE
RVEER
deling Noordhol-
op 29 Mei wed-
lerse aspiranten-
agen waren als
5V a
1—4
2—3
3—0
:erv. A a
0—3
4—0
A
4—0
K b
1—2
2—5
c
0—1
USVU c
1—0
0—1
■WSV c
0—1
Mei. Bevelanders
r. 2.10; tomaten A
onken 0.78, bloem-
I 50—65, II 25—45;
itelein 1832, sla
1542, radijs 38,
•abarber 415.50;
en 512, asperges
prei 11—15. soep-
ie 38, aardbeien
Mei. 7 vette
■e kalveren slacht,
Mei. Schotse mui-
inders 6, stamsnij-
euleh 145, bloem
de 1142, poste-
—6, andijvie 26
S, bospeen 34—50,
—6; aardbeien 250
Seedling 3749,
it, Remy 69.
1 Mei 65000 kg
rstel. 20.30—22,50,
I, 12000 kg rabar-
KKER. Aard-
2.405.20, bindsla
pelen 1537, ra-
bloemkool 3774,
tomaten 1.20, bos-
4—6.
Middelbare aard-
leino 15—19, kriel
1000 kg; Noorde-
lkool 3573, sla 2
250, bosuien 8,
!.20, St. Remie H
30 Mei. Vroege
i 1724, drieling
4, totaal 30.000 kg.
lOLENBON 06
erlljk 10 juni
ir. Houdt er
delaar slechts
oegewez.cn en
n hem. In de
:olen gemengd
koop) gestookt
contant. Doet
hem in grote
moet zijn ver
niet meer dan
voorbaat onze
LHANDEL IN
Alkmaar en
Twee mannen, die verdacht worden de Haagse „Stykelgroep",
een der eerste Nederlandse verzetsorganisaties, in het verderf
te hebben gestort, moesten zich Maandag voor het Haagse Sijz.
Gerechtshof verantwoorden. Het zijn de kooplieden W. S. van
Dam en J„van Weezei, die spionnagewerk voor de Sicherheits-
dienst zouden hebben verricht. Hun verraad heeft aan 33 Neder
landse verzetslieden het leven gekost.
Drs. J. A. Stykel nam reeds kort
na de Duitse overval in overleg
met oud-minister president, dr. H.
Colijn de organisatie van het ver
zet ter hand. De heer H. Schaaf zou
het politieke gedeelte van dit werk
op zich nemen, generaal Hasselman
belastte zich met de militaire orga
nisatie.
Een der leden, zekere P. de K.
kreeg van een vriend het verzoek
om eens na te gaan hoe men een
halfjoodse Nederlander naar Enge
land zou kunnen helpen. Deze zou
als tegenprestatie een groot bedrag
voor het verzetswerk geven. Later
bracht de vriend van de K. deze in
contact met verdachte J. van W.,
niet wetende, dat hij daarmede een
contact met de Sicherheitsdienst
legde.
Zo kwam deze dienst te weten,
dat drs. Stykel en diens mede
werkers Gude, baron Baud en van
Dijk begin April 1941 met een
Scheveningse logger naar Enge
land zouden oversteken. Het ver
raad werd niet tijdig genoeg be
merkt. Bij de afvaart sprongen
baron Baud en van Dijk nog tijdig
op de wal en konden zich nog voor
korte tijd aan arrestatie onttrek
ken. Drs. Stykel en Gude werden
door de Duitsers van boord ge
haald. Vrijwel alle leden van de
groep vielen nadien in Duitse
handen. De Sicherheitsdienst
bleek over een lijst van de voor
naamste medewerkers te beschik
ken.
Dit verraad had tengevolge, dat
drs. Stykel en 32 zijner medestrij
ders te Berlijn na een proces van
14 dagen ter dood veroordeeld wer
den en op 14 Juni 1943 werden te
rechtgesteld. Enkelen, onder wie
mejuffrouw M. S. van Deth
kregen gevangenisstraffen, over
leefden deze en konden thans als
getuigen worden gehoord.
Mejuffrouw van Deth verklaarde,
dat zij van W. bij haar arrestatie
en verhoren heeft gezien. Hij was
tijdens het proces ook te Berlijn.
Baron Baud heeft haar toen gezegd,
dat van W. de man was, die het
verraad heeft gepleegd.
De rechercheur J. van Nieuwen-
hoven, die van 1945 af het ver
raad aan drs. Stykel en de zijnen in
handen heeft gehad, verklaarde, dat
hij het bewijs slechts bij stukjes
en beetjes bijeen heeft weten te
krijgen, omdat zo velen der betrok
kenen niet meer leven. Schreieder
heeft hem dadelijk van D. en van
W. als de daders aangewezen. Deze
verklaring wordt zijns inziens door
het bijeengebrachte materiaal be
vestigd
Tijdens de getuigenverhoren
bleek langzamerhand de toe
dracht van zaken.
Van D. deed zich voor als half-
jood, die naar Engeland wilde
vluchten en daarvoor f 50.000
over had. Zijn medewerker van
W. ontmoette zijn oude school-
Viend J. M. O., die gaarne iets
voor de vervolgden wilde doen en
van W. volkomen meende te mo
gen vertrouwen. Dus werd con
tact gelegd met P. de K. een der
medewerkers van de Stykelgroep.
Drs. Stykel wilde de vervolgden
WOENSDAG 1 Juni
HILVERSUM II 415 M.
N.C.R.V.; 7.00 Nieuws, 7.15 Te Deum
Laudamus, 7.45 Een woord voor de
dag, 8.00 Nieuws, 8.15 Muziek bij 't
werk, 8,45 Piano, 9,00 Ochtendbe
zoek bij onze jonge zieken, 9.30
Waterstanden, 9.35 Morgenconcert,
10,30 Morgendienst, 11.00 Bondsdag,
12.00 Orkest, 12.30 Mededelingen
land- en tuinbouw, 12.33 Ensemble
Lachman, 13.45 Bondsdag, 14.45
Even onder ons, 15.45 Alma Musica,
16.15 Voor onze jongens en meisjes,
17.30 Gitaar, 17.45 Regeringsuitzen
ding, 18.00 Zangvereniging, 18.30
R.V.U., 19.00 Nieuws, 19.15 Rege
ringsuitzending, 19.30 Het actueel
geluid, 19.45 Gramofoonmuziek, 20,00
Nieuws, 20.05 Programma-proloog,
20.15 Omroeporkest, 21.15 Spreker,
21.35 Selecta, 22.05 Viool en piano,
22.45 Avondoverdenking, 23.15
Nieuws, 23.00 Avondconcert, 23.57
24.00 Sluiting en Wilhelmus.
HILVERSUM I 301 M.
V.A.R.A.: 7.00 Nieuws, 7.15 Och
tendgymnastiek, 7.30 Socialistisch
strijdlied, 7.33 Muziek bij het ont
bijt, 8.00 Nieuws, 8.15 Gr. pl., 8,50
Voor de huisvrouw, 9,0010.00 Or
kest; V.P.R.O.: 10,00 Spreker. 10.05
—10,20 Morgenwijding; V.A.R.A.:
10.20 Onze keuken, 10.35 Als de
stofzuiger zwijgt, 11.00 R.V.U., 11.30
nonstop-programma, 12.00 Accorde-
óla, 12,30 Mededelingen land- en
tuinbouw, 12.33 Voor het platteland,
12.38 Orgel, 13.00 Nieuws, 13.15 ka
lender, 13.20 Metropole-orkest, 14.00
Gesproken portretten, 14.15 Jeugd-
concert, 15.00 De Regenboog, 15.30
De Roodborstjes, 15.50 Waar zwer
ven wij?, 16.00 Het orkest van de
week, 16.15 Voor de kleuters, 16.30
Vragen staat vrij, 16.55 Zo de oxiden
zongen. 17.15 Orkest Malando. 17.40
Piano-duo, 18.00 Nieuws^ 18.15 Vara-
varia, 18.20 Gr. pl., 18,30 Pogramma
Ned. Strijdkrachten, 19.00 Spreker,
19.1519.30 Fluit en piano; V.P.R.O.:
19.30 Spreker, 19,40 Jeugdkroniek,
19.45—20.00 Raad van Kerken;
V.A.R.A.: 20.00 Nieuws, 20.05 Din
gen van de dag, 20.15 Socialistisch
nieuws, 20.20 Operette-fragmenten,
21.10 Hoorspel, 22,25 Kwartet Jan
CorduWéner, 22.45 Er zijn maar
weinig.23.00 Nieuws, 23.15 Orgel
23.4024.00 Gramofoonmuziek.
gaarne helpen. Van D. die zich als
..Gaaikema" voorstelde beloofde
geld voor het verzetswerk en wilde
een en ander daarvan weten om
zich te overtuigen met wie hij te
doen had. Hij werd gedeeltelijk in
gelicht en zo kon de S.D. op een
gunstig moment toeslaan.
De Duitser Lorentz, commandant
der twee verdachten, achtte dit mo
ment gekomen. Toen het zeker was,
dat Stykel en drie zijner medewer
kers naar Engeland zouden ver
trekken. In de avonduren van 1
April 1941 ontmoette P. de K. vol
gens afspraak Gaaikema om die
plaats en uur van afvaart mede te
delen.
Hij werd na dit gesprek gearres
teerd door deze „vervolgde". El
ders in de stad sloeg de S.D. ook
zijn slag. Stykel kreeg men eerst
de volgende morgen aan boord van
de logger.
Van D. en van W. werden door
diverse getuigen ter zitting perti
nent herkend. Van D. was als
„Gaaikema" zowel als onder zijn
eigen naam bij vele arrestaties aan
wezig, evenals van W„ die ondanks
reeksen gelijkluidende verklaringen
vele feiten hardnekkig bleef ontken
nen. Soms wist hp zich de dingen
niet te herinneren.
De zitting duurt voort en zal
vermoedelijk ook vandaag de gehele
dag in beslag nemen.
MONTREAL, 30 Mei (AFP).
De constellation Batavia" van de
KLM is Maandag om 8.20 uur plaat"
selijke tijd op het vliegveld Dorval
van Montreal aangekomen. Prins
Bernhard, die deze eerste vlucht op
de nieuwe lijn Amsterdam-Montreal
meemaakt, werd op het vliegveld
ontvangen door talrijke Canadese
militaire autoriteiten, onder wie ge
neraal Foulkes, chef van de gene
rale staf van het Canadese leger.
De laatste 75 kilomeier werd de
.Batavia" geëscorteerd door een es
cadrille jagers met straalaandrijving.
Tussen Gander en Montreal heeft
Prins Bernhard enige tijd aan de
stuurknuppel plaats genomen.
Bij de begroeting waren, behalve
generaal Foulkes, de generaals
Morton en Walford aanwezig, welke
laatste de Prins een brief van de
gouverneur-generaal overhandigde,
die om belangrijke ambtsbezigheden
elders vertoeft. Nadat de volksliede
ren geklonken hadden, inspecteerde
de Prins de erewacht, terwijl 21
saluutschoten weerklonken. Verte
genwoordigers der Canadese rege
ring en van het gemeentebestuur
werden aan de Prins voorgesteld.
Alvorens zich naar zijn hotel te
begeven gaf Prins Bernhard voor
de Canadese radio in het Engels en
het Frans uiting aan zijn diepge
voelde dank voor de ontvangst in
Canada, waarvoor Koningin Juliana
en het Nederlandse volk zoveel
sympathie hebben.
Gisterochtend bezocht de Prins te
Quebec een officiersmess, waar hij
kolonel Maurice de Rome, die tij- j
dens en na de oorlog deel van de
staf van Prins Bernhard uitmaakte,
ontmoette.
GEVLUCHT UIT
TSJECHO-SLOWAKIJE
Door de honger gedreven heb
ben dit weekend twee Tsjechische
politieke vluchtelingen, oom en
neef, die bij Nieuwe Schans Ne
derland waren binnengekomen,
zich bij de vreemdelingenpolitie te
Amsterdam gemeld. Zij zullen
over de grens worden gezet en in
een D.P.-kamp in Duitsland moe
ten verblijven tot nader over hun
lot zal zijn beslist.
Binnenlands luchtverkeer
goedkoper
De K.L.M. heeft besloten om de
pagsage- en vrachttarieven op het
binnenlandse luchtvaartnet met
ingang van 1 Juni a.s. drastisch
te verlagen. De enkele reis- en re
tourtarieven voor de lijnen van
Amsterdam naar Maastricht, Gro
ningen en Leeuwarden, (driemaal
per dag in beide richtingen), zul
len vrijwel worden gehalveerd.
BELGRADO, 30 Mei (Reuter).
Volgens een officiële Joegosla
vische verklaring heeft de Hon
gaarse regering de herstelbetalin
gen aan Joegoslavië volledig ge
staakt, omdat de Joegoslavische
regering niet had geantwoord op
een verzoek om vermindering der
herstelbetalingen.
De Hongaarse regering verzocht
op 25 Mei de Joegoslavische leden
van de commissie voor herstelbe
talingen en restitutie van eigen
dommen Hongarije binnen vier
dagen te verlaten. Joegoslavië be
schouwt deze eis niet slechts als
een schending van het vredesver
drag, doch tevens als bewijs, dat
de Hongaarse regering geen enke
le regeling van de kwestie dei-
herstelbetalingen wenst.
De Joegoslavische gezant in
Boedapest overhandigde Zondag
een nota aan de Hongaarse minis
ter van Buitenlandse Zaken, waar
in verklaard werd, dat de Joego
slavische regering steeds het
grootst mogelijke begrip getoond
had voor de positie van de Hon
gaarse republiek en verschillende
keren, met de grootst mogelijke
bereidwilligheid, Hongarije wat
betreft de herstelbetalingen was
tegemoet gekomen.
Volgens een officiële Joegosla
vische verklaring zijn herhaalde
aanbiedingen van Joegoslavië,
over het Hongaars verzoek tot hal
vering der herstelbetalingen te
onderhandelen, genegeerd of ver
worpen. De laatste nota van Hon
garije van Woensdag sneed de weg
tot onderhandelingen af, omdat,
zo luidde de beschuldiging, Joego
slavië een heftige anti-Hongaarse
actie had gevoerd.
LANDVERSCHUIVING
IN CHILI
SANTIAGO, 30 Mei (Reuter).
Men gelooft, dat 14 personen
levend begraven zijn door een
landverschuiving, die in de afge
lopen nacht in een der heuvels
boven Valparaiso heeft plaats ge
had. Tot dusver zijn vier lijken
opgegraven.
Puntenwaardering Smyrna-wol
en Smyrna-gaas
Het Ministerie van Economische
Zaken deelt mede:
Smyrna-wol evenals handbrei
garen en tapijtwol is gewaardeerd
op drie punten per 100 gram en
Smyrna-gaas op vijf punten per
vierkante meter.
Onder grote belangstelling is Zaterdag op het eregraf Menteng
Poeloe te Batavia ter aarde besteld het stoffelijk overschot van
de zo plotselir.g overleden Generaal S. H. Spoor, opperbevel
hebber van de Nederlandse strijdkrachten in Indonesië. Boven:
De lijkkist wordt het ereveld opgedragen. Onder: Mevr. Spoor
aan het graf van haar echtgenoot. (Radiografisch overgebrachte
foto's A.N.P.-Foto)
Een uitstekende gedachte
was het van de actie voor de
Rode Kruis-inzameling, die
deze week een van haar hoog
tepunten bereikt, om over heel
Nederland, gisteren hier, mor
gen daar, pamfletten te doen
uitstrooien door een vlieg
machine. Hier werd nieuws uit
de lucht gegrepen, dat nu eens
niet „uit de lucht gegrepen
was". Want dit berust op
waarheid. En het deed ons
denken aan de dagen van het
voorjaar van 1945, toen er ook
vliegtuigen van het Rode
Kruis kwamen, die geen va-
pier uitstrooiden, maar witte
brood en ander voedsel, dat
we toen zo dringend nodig
hadden. En dit vliegtuig met
die rode papiertjes heeft ons
weer in gedachte gebracht met
het prachtige werk van men
senliefde, dat het Rode Kruis
verricht, over heel de wereld.
Ons Nederlandse Rode Kruis
is daar een onderdeel vanHet
staat voor iedereen altijd
klaar, als er nood is, maar
dan moet het Nederlandse
volk, met eenparige schouder,
een in een waarlijk nationaal
werk, steun verlenen. Denk
daar deze dagen aan, als de
collecte komt!
De Nederlandse Rijnvaart is bezig zich te herstellen, alhoewel
dit proces zich slechts langzaam voltrekt doordat er nog steeds
te weinig lading is. Verscheidene Nederlandse Rijnschepen zijn
dan ook op non-actief. Alleen het volledig economisch herstel
der bij de Rijnvaart betrokken landen zal een intensieve opleving
van deze tak van binnen-scheepvaart ten gevolge hebben.
Nederlandse Rijnschepen voor anker in Mannheim. Op de ach
tergrond de I. C. Farbenfabrieken in Ludwigshafen.
Het „Duitse Volkscongres" te Berlijn heeft Maandag een ont-
werp-grondwet aanvaard met één stem tegen. Toen de voor
zitter vroeg of er iemand tegen het ontwerp was, stond een ge
delegeerde op die riep: „Ik verwerp deze grondwet als een
Duitse pacifist". Van alle kanten van de zaal riep men daarop'
„Ca naar huis." Voorts heeft het congres zijn goedkeuring ge
hecht aan het aan de ministers-conferentie te Parijs gerichle
manifest.
De ontwerp-grondwet, die opge
steld is voor een onverdeelbaar
democratisch Duitsland" waarborgt
vrijheid van meningsuiting, vrijheid
van ieder individu zich aan te slui
ten bij de partij die het wenst, vrij
heid van godsdienst en vergaderen
,,de souvereine macht kan deze vrij
heden slechts beperken of opheffen
op grond van wetten, die voor alle
burgers gelden."
De volksvertegenwoordiging zou
bestaan uit een vrij en geheim ge
kozen Tweede Kamer, bestaande uit
400 leden en een Eerste Kamer, be
staande uit vertegenwoordigers van
deelstaten op basis van een gedele
geerde pp iedere 40.000 inwoners.
Voorts mag het souvereine volk
geraadpleegd worden in elke kwes
tie door middel van een plebisciet.
De uitvoerende macht zou moeten
berusten bij een president van de
republiek, die gekozen wordt door
beide Kamers tezamen, een eerste
minister en een regering, die leden
moet omvatten van alle partijen in
verhouding tot haar sterkte. De
president zou geen aanzienlijke be
voegdheden krijgen.
De rechterlijke macht zou moeten
bestaan uit rechters, ,,die onafhan
kelijk zijn en slechts onderworpen
aan de grondwet en de wetten." Zij
zouden kunnen worden verwijderd,
indien zij „buitensporig" gehandeld
hadden. Verder zouden „lekenrech-
ters", benoemd op voordracht van
democratische partijen en massa
organisaties, volledig kunnen deel
nemen aan de uitoefening van het
recht.
De constitutie noemt Berlijn als
de hoofdstad van de republiek. Zij
voorziet tevens in straffen voor
oorlogsophitsing", waarborgt het
stakingsrecht en schrijft vacanties
met doorbetaling van loon voor.
Voorts beveelt zij beperking aan van
het successierecht bij hoge succes
siebelastingen en schrijft onteigening
voor in gevallen van „misbruik van
eigendom."
Verder heeft het „Duitse volks
congres" met op twee na alle stem
men, bij een onthouding, goedkeu
ring gehecht aan het aan de minis
tersconferentie te Parijs gerichte
manifest, waarin aangedrongen
wordt op opstelling van beginselen
van een vredesverdrag met Duits
land op basis van Yalta en Pots
dam, herstel van de Duitse admini
stratieve en economische eenheid,
invoering van een valuta in geheel
Duitsland en opheffing van alle
economische en verkeersbelemme-
ringen tussen de zones.
Ten aanzien van een vredesver
drag noemt het manifest de volgende
bepalingen voor het Duitse volk
aanvaardbaar: herstelbetaling, waar
door een redelijke levensstandaard
niet in gevaar wordt gebracht, li
quidatie van alle oorlogspotentieel
en de bewapeningsindustrie, demili-
tarisatie en democratisering van het
Duitse politieke, economische en
culturele leven, bestraffing van alle
oorlogsmisdadigers en beperkte
vierzijdige controle op de ontwik
keling van het economische en po
litieke leven in Duitsland.
KANTON, 30 Mei. (Reuter).
De fungerende Chinese president,
Li Tsjoeng Jen, heeft heden het ont
slag van het kabinet van Ho Ying
Tsjin aanvaard. Hij heeft generaal
Tsjoe Tsjen, voormalig voorzitter
van de rechtsprekende Joean, tot
minister-president benoemd.
Het besluit tot gezamenlijk aftre
den is door het kabinet in een
nachtelijke bijeenkomst genomen.
President Li verklaarde, dat de po
litieke leiders van de Kwomintang
het besluit van het kabinet hadden
goedgekeurd.
Yoe Jen, de voorzitter van de con
trolerende Joean, verklaarde Maan
dag aan Reuters correspondent, dat
Tsjang Kai Sjek binnen enkele da
gen van Kanton zou komen om zijn
functie als hoofd van de Kwomin
tang, doch niet van de regering, te
hernemen. Hij zou de fungerende
president Li Tsjoeng Jen ten volle
als zodanig steunen.
E. NIJGH OVERLEDEN
HONGKONG, 30 Mei (Reuter).
In een vliegtuig tussen Calcut
ta en Hongkong is vlak voor de
landing in Hongkong overleden de
heer E. Nijgh, directeur van de
Phs van Ommeren's Scheepvaart
bedrijf N.V. te Rotterdam.
De heer Nijgh, die op weg was
naar Japan, werd in 1900 te Ma-
lang geboren en kwam in 1919 bij
genoemde N.V. in dienst. In 1934
werd hij tot lid van de directie
van het hoofdkantoor te Rotter
dam benoemd.
DODELIJK ONGEVAL
TE ZAANDAM
De 36-jarige motorrijder J.
Engberts uit Zaandam reed
Maandagmiddag in Noordelijke
richting op de Westzijde te Zaan
dam, toen een autobus van de
dienst Zaandam-Krommenie uit
tegenovergestelde richting nader
de, De 73-jarige mevr. T. B. van
der G. stak plotseling de rijweg
over zonder op het verkeer te let
ten en werd door de motorrijder
gegrepen, die vervolgens tegen de
autobus opreed. De motorrijder
werd op slag gedood. De 73-jarige
vrctuw werd met een zware her
senschudding naar het gemeente
lijk ziekenhuis te Zaandam over
gebracht.
L. TADEMA
Na een korte ziekte is in de
ouderdom van 75 jaar te Haarlem
overleden de heer J. L. Tadema,
die tezamen met zijn broer vele
jaren het uitgeversbedrijf van de
erven Bohn lieeft geleid. Hij was
verscheidene jaren voorzitter van
de Nederlandse Uitgevers Bond.
De overledene was officier in de
Orde van Oranje Nassau.
BOESMAN NAAR ROME
Op 19 Juni a s. zullen de heer en
Mevrouw Boesman van de Haag
se ballon club zich naar-Rome be
geven, om op uitnodiging van het
comité ter behartiging van de be
langen van oorlogsinvaliden, een
ballonvaart uit te voeren in het
kader van luchtvaartfeesten. Het
ligt tevens in de bedoeling om ge
durende het heilige jaar (1950')
enkele ballonvaarten van Rome af
uit te voeren.
De heer H. Efrony uit Tel Aviv,
„adviser of the Agricultural Colo
nisation Department of the Jewish
Agency", heeft in Friesland tal-"
rijke aankopen gedaan hij fokkers
van stamboekvee. Dit is, zo zeide
hij tijdens een bijeenkomst te
Leeuwarden, niet de eerste maal,
dat voor het Joodse volk in Pales
tina vee is aangekocht, doch nu is
dit vee bestemd voor onze zelf
standige staat Israël.
De heer Efrony bracht dank aan
al de Friese boeren en fokkers, die
zijn landgenoten wegwijs hebben
gemaakt in de veefokkerij en de
veeteeltbedrijven. In het bijzonder
ook dankte spreker prof. dr. Van
der Plank, die de cursussen voor
Joodse emigranten heeft geleid.
Mevrouw Heida te Marssum en de
inspecteurs Van der Weide en
Boelsma van het Fries rundvee
stamboek en dr. W. Oostenburg,
dierenarts.
De heer Voet, de consul van Is
raël in Nederland merkte nog op,
dat Nederland en Israël een over
eenkomst hebben gesloten, waar
door aan laatst genoemd land is
toegestaan dit jaar voor 25 mil-
lioen gulden in Nederland aan te
kopen.
De Belg van Hassel behaalde te
Madrid in de strijd om het wereld
kampioenschap libre de titel door
een overwinning op onze landge
noot v. d. Pol. De eindstand van
het tournooi luidt:
1. Van Hassel (België) 12 pnt.
2. Domingo (Spanje) 10 pnt.; 3. Van
de Pol (Nederland) 8 pnt.; 4. Gar
cia (Spanje) 8 punten; 5. Reicher
(Oostenrijk) 8 punten; 6. Galmiche
(Frankrijk) 6 punten; 7. Nussber-
ger (Zwitserland) 4 punten; 8.
Ferraz (Portugal) 0 punten.
OLIE-ONTPLOFFING TE
HANNOVER
HANNOVER, 30 Mei (Reuter).
-Op de Misberger olie-raffinade
rij te Hannover is Maandag een
tank voor berging van ruwe olie
ontploft^ waardoor 4.000 ton ruwe
olie vlam vatte. Brandweerauto's
uit geheel Hannover hebben zich
naar de brand begeven en ook
employe's van de maatschappij
zijn opgeroepen om het vuur te
bestrijden.
Een bericht uit Hongarije
heeft bekend, gemaakt, dat
Kardinaal Mindszenty ernstig
ziek is. Niemand, hoe hard en
ongevoelig of onverschillig
ook, zal zonder ontroering blij
ven bij het vernemen, hoe een
oude, eenvoudige moeder haar
grote zoon in zijn gevangenis
heeft bezocht. Wat moet er in
deze vrouw zijn omgegaan bij
het zien van dit, haar eigen
kind, in de deerniswekkende
toestand van zijn martelaar
schap! Mogen wij denken aan
Maria, de moeder van smarten,
met haar dode Zoon op haar
schoot? Vandaag is de laatste
dag van Mei. Laten we deze
avond niet naar bed gaan. al
vorens één enkel Weesgegroet
tot Maria te bidden voor de
Kardinaal-martelaar en zijn
moeder, voor Hongarije, het
land van Maria! MARCUS.
Maandagmorgen opende de minister van Sociale Zaken, mr. A.
fvi. Joekes, in het Indisch Instituut het Internationale Zieken
huiscongres. De minister tijdens zijn welkomstwoord. Links van
hem de president van het congres, dr. Rene Sand, de vertegen
woordiger van de Koningin, jhr. Roëll en de vertegenwoordiger
van de burgemeester van Amsterdam, mr. J. J. v. d. Velde.'
42.
„Juist, onsympathiek heerschap,
niet?"
Söderman knikte.
„Die professorstitel is humbug",
vervolgde Svartan. „Deschamps
heeft philosophie gestudeerd, ver
zeilde in verkeerd gezelschap en
werd van de universiteit gejaagd.
Hij houdt zich met allerlei verdach
te praktijken op, maar tot nu toé
heeft de politie geen vat op de
gladde schavuit kunen krijgen
De Béringuard is een aan lager wal
geraakte baron. Hij was straatarm
toen hij de dochter van 'n bierbrou
wer uit Straatsburg trouwde. Zij
bracht 'n lieve bruidsschat mee ten
huwelijk, die de Béringuard er gro
tendeels doorlapte. Van zijn vrouw
ontvangt hii nu een bescheiden zak
centje en zij weigert zijn schulden
te betalen. De baron staat in rela
tie met Deschamps. Diens komst
naar Stockholm, juist op dit tijd
stip geeft te denken."
August staarde peinzend naar
het plafond. Hij was te zeer in eigen
overpeinzingen verdiept, om Svar
tan van antwoord te dienen. Ma
rianne Karlsson kende Paul So-
lange en hij trad op alsof hp zeg
genschap over 't meisje had. Waar
aan ontleende hij dat recht! Wist
hij iéts, waardoor hij macht over
haar kon uitoefenen? August ver
wierp de gedachte, dat Marianne
in 't complot zou zijn. Toch herin
nerde hp zich op dit ogenblik pijn
lijk, noe zeker inspecteur Uppström
zich van zijn zaak gevoeldede blon
dine, die 's morgens acht uur in de
onmiddellijke nabijheid van 't „Sint
Olaf" werd gezien, was degene,
die de moordaanslag op Gunnar
Lundqvist pleegde. En Svartan had
Gunnar Lundqvist in verband met
de diefstal van het halssnoer ge-
bracht
Hij hoorde Svartan vragen: „Heb
jij er enig idéé van wat Deschamps
in Buenos Aires is gaan uitvoe
ren?"
„Niet 't flauwste.".
„Enfin, ook dit wordt te zijner
tijd wel opgehelderd. Naar mijn
mening is 't halssnoer óf in 't bezit
van Deschamps, óf in dat van So-
lange. Je zoudt je verdienstelpk
kunnen maken Söderman, door bij
afwezigheid van de man met het
kunstbeen eens een onderzoek in
diens hotelkamer in tè stellen.
Niet, dat je er 't gezochte zult vin
den. Maar een kattebelletje van So-
lange bijvoorbeeld was me al hoogst
welkom. Het zou bewijzen, dat die
twee met elkaar in verbinding
staan.'
Söderman kwam overeind. „Ik
zal mijn kans waarnemen."
„Deze kamer bevalt me zo bui
tengewoon, dat ze er mij met geen
stok uitkrijgen. Je kunt me hier al
toos telefonisch bereiken Met de
dag word ik luier." Svartan nam
twee biljetten van vijftig kronen
uit Zpn portefeuille. „De eerste week
salaris. In sommige omstandigheden
houd ik er van, vooruit te betalen."
„Zoudt u niet wachten tot ik mijn
salaris verdiend heb?"
„Jongeman," antwoordde Svar
tan droog, „het kon wel eens zijn,
dat je op de betaaldag niet meer in
leven was. Als Deschamps je be
trapt. terwijl je in zijn kamer rond
snuffelt, loop je alle kans, door
hem te worden neergeschoten. Hij
zal zich trachten te verontschuldi
gen, dat hp djcht met een inbreker
te doen te hebben."
„Deschamps mag denken wat hij
wil, maar ik ben er óók nog!"
Svartan zag August opmerkzaam
aan. „Ik heb nog niet met mezelf
uitgemaakt, wat je eigenlijk bent;
eên knaap met lef of een opsnijder.
Neem in ieder geval een raad van
me aan; de man met het kunstbeen
is een verduiveld kwade rakker
als hp begint; wees voorzichtig!"
XIII.
Hoewel het de overtuiging van de
Stockholmse politie was, dat de
dood van Gunnar Lundqvist geen
groot verlies voor de maatschappij
zou betekenen, achtte zij het niet
temin haar plicht uit te vinden,
wie hem had getracht te vergifti
gen. Vooral inspecteur Uppström
zette alles op haren en snaren om
de blondine te ontdekken, die hij
van de misdaad verdacht. Niet één
taxi-chauffeur ontkwam aan een
verhoor. Dagelijks speurde hij in de
omgeving van 't „Sint Olaf",'onder
vroeg dienstmeisjes en winkelbe
dienden, of zij bij geval een jonge
blonde dame hadden opgerperkt,
die de bewuste morgen in avond
toilet rondwandelde.
Bij voortduring viel hp Matts
Holm in 't ziekenhuis lastig. Hêt
baatte de lift jongen niet, of hij
stijf en strak volhield, dat in dé
nacht zo onfortuinlijk voor Gunnar
Lundqvist verliep, geen blondine in
't „Sint Olaf" was geweest: de vol
gende dag kon hij wéér visite van
de inspecteur verwachten.
Uppström stond niet hijzonder h(i
zpn meerderen in de gunst, zij za
gen hem niet voor vol aan. Toch
bezat hij een voor 'n politieman
onontbeerlijke eigenschap: hij was
vasthoudend ais een terrier. Wan
neer hij zich eenmaal voor 'n geval
interesseerde gaf hij er al z'n krach
ten aan. Het kwam er voor hêm
niet op aan, hoeveel uren van de
dag hij in touw was; door géén
tegenslagen liet hp zich ontmoedi
gen. Aan deze eigenschap dankte
Uppström het. dat hij menige inge
wikkelde zaak tot een goed einde
had Weten té brengén.
(Wordt vervolgd»
