H ET GEZINgrondslag van
de samenleving
oFTECnVE
Een st
RADIO-PROGRAMMA
Kamerleden
op excursie
PAG. 6
Zaterdag 4 Juni 1949
Geestelijke volksgezondheid krijgt steeds
groter betekenis
Onze politiek van
neutraliteit
De Regeringsperiode
van Winkelman
IK LV INDE KRANT:
teaen wil en dank
Pinksterfee
DE GEESTELIJKE GEZONDHEID van ons volk, zoals trouwens
die van alle volkeren in Europa en daarbuiten, heeft na de
oorlog meer dan ooit in de algemene aandacht gestaan van hen
die samenleving en beschaving aan de ondergang willen ontruk
ken. Internationale samenwerking wordt gezocht en ook in de
landen afzonderlijk beijvert men zich meer dan voor 1940 om
de mens in zijn geëigend milieu, het gezin, de voorwaarden te
bieden, die een gezond en gelukkig volk moeten garanderen en de
samenleving der mensen op een hechtere basis moeten plaatsen.
Ook een opbouw in
christelijke zin.
Ook ten onzent wordt daaraan
allerwege gewerkt en wat de ka
tholieken betreft zeer speciaal
door de vereniging, die tot nog toe
de R. K. Charitatieve vereniging
voor geestelijke volksgezondheid
was maar, voortaan zal heten:
Katholieke Centrale Vereniging
voor Geestelijke Volksgezondheid.
Deze vereniging met haar ideële
doelstelling hield te Utrecht een
algemene vergadering, die zeer
druk bezocht was, een bewijs van
de diepe belangstelling in het ter
rein door haar bestreken.
Na een korte inleiding van Prof.
dr. F. Buytendijk, die de stand
van de vereniging en de toekomst
plannen aan een beschouwing
onderwierp en o.a. een studiedag
over het onderwerp „Man en
Vrouw in het huwelijk" aankon
digde, was het woord aan de wel
eerwaarde heer A. Jansen, direc
teur der K.A., die de eerste inlei
ding hield.
Positieve invloed.
Directeur Jansen betoogde de
waarde van het contact tussen
alle organisaties op het gebied
der geestelijke volksgezondheid.
Wij moeten vooral streven naar
positieve beïnvloeding vooraf,
eerder dan bestrijding van gees
telijke kwalen, preventieve arbeid
dus. De samenwerking met an
deren diene steeds in het licht van
de godsdienst beschouwd te wor
den.
Een gezond gezinsleven is niet
denkbaar zonder een gezond hu
welijksleven en in dit laatste is er
nog te weinig inzicht, ook bij de
genen, die beter moesten weten.
Dankbaar is spr. minister Joekes
voor zijn toezegging, dat de ge
zinszorg aan het particulier initia
tief zal worden gelaten, en dit
initiatief van hogerhand de nodige
steun zal erlangen.
Dieper gaat directeur Jansen
dan in op het probleem der ver
houding tussen man en vrouw,
die van natuurlijke èn bovenna
tuurlijke orde is. Deze beide slui
ten elkaar niet uit, integendeel.
De lichamelijke beleving is dik
wijls algemeen onderschat en dit
hield een gezonde opvatting tegen.
De natuur is niet ongestraft te
verwaarlozen. Er moet meer wis
selwerking komen in de arbeid
van priesters en leken-instanties.
En dan zijn er meer psychiaters
en psychologen nodig. Al onze
zorgen moeten uitgaan van het
standpunt: het gezin als Godsin
stelling. En daarbij rekent de K.A.
op de hulp der Vereniging voor
geestelijke gezondheidszorg. Een
lans breekt spr. voor betere en
uitgebreider sexuele voorlichting
der rijpende jeugd in die zin, dat
het besef van de waarde des hu
welijks beter zal doordringen.
Geestelijke bewapening
De psychiater Dr. J. Veraart
wilde vooral de huisartsen tot een
beter begrip voor hun taak als
„Gezinszorger" aansporen. Hij
moet de moeilijkheden niet af
wachten in zijn spreekkamer,
maar zelf tegemoet gaan en op
sporen. Er ontbreekt in de opvoe
ding teveel aan geestelijke weer
baarheid tegenover de later in het
nieuwe gezin te verwachten moei
lijkheden. Dit geldt voor de jon
gen en in nog hogere mate voor
het meisje. Verkeerde milieuwer
king (meisje in fabriek!) kan ge
keerd worden
werkster.
door de sociale
Funest is als de handen der
jonge vrouw verkeerd staan, maar
de altijd poetsende en voor het
behoud van haar boeltje beangste
huisvrouw is een even rampzalige
verstoorster van het evenwichtige,
gezonde, gelukkige gezin.
Het huwelijk moet gebaseerd
zijn op blijvende inzichten bei
derzijds, wat aanpassing en offer
zin betreft. Er is nog te weinig
overheidssteun voor het grote ge
zin, dat in bange zorg verkeert.
De meeste reserve vraagt spr.
voor toepassing der z.g. P.O. Spe
ciale aandacht ontbrak tot nog
toe te veel voor het defecte,
a-sociale gezin. Hier ligt een groot
terrein braak. Een katholiek In
stituut voor Geestelijke Gezond
heidszorg is dringend nodig.
Te weinig hulptroepen.
Als laatste inleider legde Dr. C.
Mol nog eens stevig de nadruk
op ons aller plicht, dat het gezin
beantwoord aan zijn roeping
Daartoe is redelijke bestaansmoge
lijkheid nodig, doch ook imma
teriële verzorging en voorlichting.
Heftige critiek levert deze spre
ker op de slinkse z.g. voorlich
tingshuizen in nieuw-malthusiaan-
segeest, waar de gezonde gezins-
groei gewurgd wordt, in immorele
samenwerking met aborteurs en
echtscheidingskwaad. Sociale zorg
in de bedrijven is vol gevaren, zij
moet in de confessionele sfeer blij
ven. Doch er is nijpend personeels
gebrek in de ideële beroepen, die
maar al te slecht beloond worden.
Alle hens moet aan dek komen
voor de sanering van het gezin.
Dr. Mol pleitte tenslotte voor
beter „teamwork" op het gebied
der school hygiëne en beroeps
keuze. Veel en hechte samenwer
king zal nodig zijn om de in gang
zijnde sociale omwenteling het
hoofd te bieden.
DUITSE BESCHULDIGING
WERDEN AANGEZIEN VOOR
GEALLIEERDE OFFICIEREN
IN BURGER!
„WIJ ZULLEN de Engelse kust
bezaaien met mijnen, die niet op te
ruimen zijn. Dit zal Engeland op
de knieën dwingen. Dit kan erhter
alleen gebeuren, als wij België en
Nederland bezet hebben. Mjjn be
sluit staat onwrikbaar vast: Ik zal
Frankrijk en Engeland op het gun
stigste moment en zo spoedig mo
gelijk aanvallen. Dat de neutrali
teit van België en Nederland wordt
gesehonden is van geen betekenis.
Niemand zal er ons rekenschap
van vragen, wanneer wij gewon
nen hebben", zo sprak Hitier op 'n
conferentie, welke hij op 23 No
vember 1939 met zjjn legeraanvoer
ders had.
De enquêtecommissie heeft nauw
keurig de beschuldigingen van
Duitse zijde ingebracht tegen de
schendingen door Nederland van
zijn neutraliteitspolitiek, onder
zocht. Op 10 Mei 1940 omstreeks 6
uur in de morgen werd een lijvig
ZONDAG 5 JUNI
EERSTE PINKSTERDAG
HILVERSUM II 415 M.
N.C.R.V.: 8.00 Nieuws. 8.15 Gr. pl
8.30 Morgenwijding, 9.159.30
Pinksterzangen, K.R.O.: 9.30 Nieuws,
9.45 Concert, 9.55 Inleiding Hoog
mis, 10.00 Hoogmis, 11.30 Gr. pl
11.40 De pianoconcerten van Mo
zart, 12.15 Apologie, 12.35 Gr. pl.,
1240. Lunchconcert, 12.55 Zonnewij
zer, 13.00 Nieuws, 13.20 Luncheon
cert, 13.45 Uit het boek der boeken,
14.0014.45 Kamermuziek-concert,
14.45 Philharmonisch Orkest, 15.25
Spreker, 15.35 Philharmonisch Or
kest, 16.10 Piano, 16.25—17.00 Ves
pers, I.K.O.R.: 17.00 Studiodienst.
18.00—18.30 Spreker, N.C.R.V.: 18.30
Cello en orgel, 18.45 Concert, K.R.O.:
Wiener Saengerknaben, 19.50 In 't
Boeckhuys, 20.05 De gewone man.
20.12—22.37 Uit en Thuis. 22.37 Ac
tualiteiten. 22.45 Avondgebed, 23.00
Nieuws, 23.1524.00 Avondconcert.
HILVERSUM I 301 M,
V.A.R.A.: 8.00 Nieuws, 8.15 Postdui-
venberichten, 8.17 Socialistisch
strijdlied, 8.20 Residentie-orkest,
8.30 Voor de tuin, 8.45 Barcarole,
9.10 Sportmededelingen, 9.15 Men
vraagten wij draaien, 9.4510.00
Spreker, V.P.R.Ö.: 10.0010.30 Pink
sterdienstje, I.K.O.R.: 10.3011.45
Kerkdienst, V.P.R.O.: 11.4512.00
Berichten, A.V.R.O.: 12.00 Amster
damse Politie Kapel, 12.30 De Zon
dagclub, 12.45 Piano, 13.00 Nieuws,
13.15 Mededelingen, 13.20 Les Gars
de Paris, 13.50 Even afrekenen, 14.00
Cello en piano, 14.05 Boekenhalfuur,
14.30 Fidelio, opera, 15.45 Filmpraat-
jb, 16.00 The Skymasters, 16.30—
17.00 Sportrevue. V.P.R.O.: 17.00
Pinksterconferenties, 17.20—17.30 Een
mooi kerklied, V.A.R.A.: 17.30 Gra-
mofoonmuziek, 18.00 Nieuws, 18,15
Pinkstersportfeest 1949. 18.30 Rege
ringsuitzending, 19.00 Radiolympus,
19.3020.00 Paul Gedwin en Bene
dict Silberman, A.V.R.O.: 20.00
Nieuws, 20.05 Reportagedienst, 20.15
Musicorda. 20.45 Hoorspel, 21.20 Het
Theaterorkest, 22.00 Radio raadt
maar raak, 22.20 Piano, 22.35 Kent
U de vrouwen?, 23.00 Nieuws, 23.15
24.00 Voorjaarsmelodieën.
MAANDAG 6 JUNI
TWEEDE PINKSTERDAG
HILVERSUM II 415 M.
K.R..O: 8.00 Nieuws, 8.15 Gr. pl.,
8.25 Inleiding Hoogmis, 8.309.30
Hoogmis, N.C.R..V.: Jubo intocht te
Arnhem, 9.55 De N.C.R.V.-jubileum-
ontmoeting te Arnhem, 12.30 Orkest,
13.00 Nieuws, 13.15 Orgelconcert,
14.00 Op de Jubo te Aj-nhem, 14.30
Om en om. 14.55 Op de Jubo te
Pinkster ochtendwandeling, 8.55
Korte gesprekken, 9.00 Vertier en
plezier, 9.4510.00 Spreker, V.P.R.O.:
10.00 Des Heilands Tuin, 10.30 Kerk
dienst, 11.30 Voordracht, 11.45—
12.00 Spreker, A.V.R.O.: 12.00 The
Romancers, 12.30 Mededelingen
land- en tuinbouw, 12.33 In het spi
onnetje, 12.38 Piano en orgel, 13,00
Nieuws, 13.15 Mededelingen, 13.20
The Avroleans, 14.00 Filmkrant, 14.30
Vergeelde partituren. 15.00 Cabaret,
15.40 Pinkster Thé-Dansant, 16.30
17.00 Sportrevue. I.K.O.R.: 17.C0—
18.00 Lutherse Jeugdbond, A.V-.R.O:
18.00 Nieuws, 18.15 Hoort zegt het
voort, 18.30 Ned. Strijdkrachten,
19.00 Chansonnière, 19.30 Spreker,
19.45 Orgel, 20.00 Nieuws, 20.05
22.30 Pinkster-radioscoop, 22.30 Viool
en piano, 23.00 Nieuws, 23.1524.00
Avro's Swing Corner.
DINSDAG 7 JUNI
HILVERSUM II 415 M.
K.R.O.: 7.00 Nieuws, 7.15 Gr. pl., 7.45
Morgengebed. 8.15 Pluk de dag, 9.05
Lichtbaken. 9.30 Waterstanden, 9.35
Sprookjes in de muziek, 10.00 Wie
komt er in mijn hokje?, 10.15 Gr.
pl., 10.50 Muziek houdt fit, 11.30 Als
de ziele luistert. 11.40 Koormuziek,
12.00 Angelus, 12.03 Zang en piano,
12.30 Mededelingen land- en tuin
bouw, 12.33 Lunchconcert, 12.55 De
Zonnewijzer, 13.00 Nieuws, 13.20
Lunchconcert, 13.35 Zangrecital,
14.00 Strijkkwartet, 14.30 Onder ons,
15.00 Gr. pl., 15.20 Klanken uit de
U.S.A., 16.00 De Zonnebloem, 16.30
Uitzending Bedevaartplaats te Ban-
neux, 17.15 Lang zullen ze leven!,
17.45 De Karakieten, 18.10 Sport-
praatje, 18.20 Amusementsorkest,
18.50 Actualiteiten. 19.00 Nieuws,
19.15 Zang en piano. 19.45 Dit is le
ven, 20.00 Nieuws, 20.05 De gewone
man, 20.12 Utrechts Stedelijk Orkest,
21,45 Het blaasinstrument, 22.45
Avondgebed, 23.00 Nieuws, 23.15
24.00 Op de vleugelen van de nacht.
HILVERSUM I 301 M.
A.V.R.O.: 7.00 Nieuws, 7.15 Och-
tendgymn., 7.307.50 Orkest, VPRO:
7.508.00 Dagopening, A.V.R.O.: 8.00
Nieuws, 8.15 Ochtendvaria, 8.55 Korte
gesprekken, 9.00 Piano, 9.30 Aubade,
10.00 Morgenwijding, 10.15 Arbeids
vitaminen, 10.50 Kleutertje luister,
11.00 Een lied gaat de wereld rond,
11.30 De Wekker, 12.00 Promenade
orkest, 12.30 Mededelingen land- en
tuinbouw, 12.33 Voor ons platteland.
12.40 Van Country en cottage, 13.00
Nieuws, 13.15 Spreker, 13.20 John
Renova and his music, 13.50 Charles
Trenet, 14.00 Met naald en schaar,
14.30 Radiomatinee, 16.25 Honderd
beroemde composities, 16.40 De
Arnhem, 15.30 Kralings meisjeskoor. Schoolbel, 17.00 Kinderkoor, 17.30
16.00 Symphonieorkest. 16.30 Op de
Jubo te Arnhem, 17.45 Gramofoon-
muziek, 18.05 Orkest, 18.30 Trio
Fantasia, 19.00 Nieuws, 19.15 Ned.
Kamerkoor, 20.00 Nieuws, 20.05 Dat
was de Jubo, 21.25 Omroeporkest,
22.15 Jubo te Arnhem, 23.00 Nieuws,
23.15 Avondconcert, 23.4524.00
Sluiting en Wilhelmus.
HILVERSUM I 301 M.
Bioscooporgel. 17.45 Regeringsuit
zending, 18.00 Nieuws, 18.15 Piano,
18.30 Progr, Ned. Strijdkrachten,
19.00 Kobus Kwint, 19.10 Paris vous
parle, 19.15 Saxofoon en orgel, 19.45
Regeringsuitzending, 20.00 Nieuws,
20.05 In het zoeklicht, 20.15 Au Salon
des Variétés, 21.00 Brieven over de
Hersengymn., 21.10 Ik zou zo graag,
22.00 Alt en piano, 22.30 The Sky
masters, 23.00 Nieuws, 23.1524.00
memorandum overhandigd, dat ge
baseerd bleek te zijn op twee rap
porten, met name een door Frick
en Himmler getekend rapport van
29 Maart 1940 over de samenwer
king tussen de Nederlandse gehei
me dienst enerzijds en de Franse
en Engelse geheime dienst ander
zijds en een door Keitel getekend
rapport van 4 Mei 1940, waarin
werd beweerd, „dat de Nederlandse
regering maatregelen op militair
gebied had genomen, welke ten
voordele van Engeland en Frank
rijk zouden zijn en derhalve voor
Duitsland nadelig". Bovendien be
vatte het de beschuldiging, dat er
nauwe samenwerking tussen de
Nederlandse generale staf en die
van Engeland en Frankrijk had
plaats gevonden. Hierin komt o.a.
een passage voor. waarin wordt
verklaard, dat Keitel op 3 Mei 1940
uit Utrecht een bericht heeft be
reikt „dat sinds 29 Maart een groot
aantal burgers in deze stad is ge
zien van wie aan te nemen is, dat
het Engelse, Franse en Belgische
officieren zijn. Zij zijn steeds in ge
zelschap van Nederlandse officie
ren. Een groep van deze heren
heeft op 28 Maart Utrecht in ver
schillende auto's verlaten in Ooste
lijke richting. Ook ditmaal waren
er Nederlandse officieren bij."
Keitel concludeerde hieruit, dat
het hier gaat om Engelse en Fran
se verbindingsofficieren bij het Ne
derlandse oppercommando.
De commissie legt een circulaire
van 20 Maart 1940 over van de
griffier van de Tweede Kamer aan
de Leden dier Kamer, waaruit
blijkt, „dat op 28 en 29 Maart 1940
er een excursie van deze Kamerle
den langs de verdedigingslinies in
Noord-Brabant en Limburg en
langs de Grebbelinie heeft plaats
gevonden, waarbij uiteraard voor
lichting werd gegeven door Neder
landse stafofficieren. Kennelijk zijn
de „burgers" die volgens het rap
port van Keitel Engelse en Franse
verbindingsofficieren zouden zijn
geweest, de hier bedoelde Kamer
leden!!! De veronderstelling van
Keitel, dat er een nauwe samen
werking bestond tussen de Neder
landse generale staf en die van
Engeland en Frankrijk, mist elke
grond van waarheid. Uit het rap
port van de commissie-Sillevis
vermeldt de enquêtecommissie de
volgende zinsnede: „toen in de
Meidagen van 1940 Engelse hulp op
luchtvaartgebied kwam opdagen,
bleek, dat juist door het ontbreken
van elke afspraak de toestand der
vliegvelden en hun grondorganisa-
tie bezwaren opleverden voor een
vlotte, en snelle samenwerking.
Onder mëer gebruikten de Engel
se jachtvliegtuigen benzine van 'n
ander octaangehalte, terwijl de Ne
derlandse koppelingen voor benzi
neleidingen van een andere maat
waren dan de Engelse". Als men
zich afvraagt hoe de Duitsers ver
schillende gegevens hebben kunnen
bemachtigen, dan wijst de commis
sie erop. dat elke Duitser tijdens
het naziregiem, zodra hij in het
buitenland vertoefde, verplicht lid
was van een grote organisatie voor
alle Rijksduitsers. In ons land was
dit de „Reichsdeutsche Gemein-
schaft in den Niederlanden" onder
leiding van Dr. Butting, die ten
nauwste samenwerkte met de chef
van de „Abwehr" Schultze-Ber-
nett, destijds beter bekend onder
de schuilnaam Jonathan.
H.Ml de Koningin Wilhelmina komt in Engeland aan.
(Foto ontl. aan „Wilhelmina" De Bezige Bij.)
A.V.R.O.: 8.00 Nieuws, 8.15 Een Gramofoonmuziek.
Haar oordeel samenvattend is de
commissie van mening, dat men
noeh de regering, noch de opperbe
velhebber er verwijten kan maken
met betrekking tot de activiteit
van de inlichtingendienst, aange
zien deze geheel binnen het kader
der neutraliteitspolitiek is geble
ven. De van Duitse zijde zo naar
stige vergaarde feiten en omstan
digheden inzake schending der neu
traliteit zijn van geen enkele waar
de gebleken.
JOB ROOS WELTERGEWICHT
KAMPIOEN v. NEDERLAND
Door een ongelukkig incident
waarbij de oude wond aan het lin
keroog van Giel de Roode weer
openging en hij na de tiende ronde
op dokters advies de strijd moest
staken, heeft Giel de Roode zijn
weltergewichttitel verloren aan de
uitdager Job Roos.
Job Roos stond op dat moment al
voldoende op punten voor om met
een gerust hart het èinde van het
twaalf ronden tellende gevecht af
te kunnen wachten.
Bij beantwoording van de vraag
of de politiek van het Kabinet de
Geer er een van strikte handha
ving der neutraliteit geweest is,
vestigt de enquêtecommissie er de
aandacht op, dat het juist de Oos
telijke buurstaat geweest is, die
voortdurend een opvallende open
bare belangstelling voor deze poli
tiek heeft gehad. Zo b.v. gevoelde
de Duitse rijksregering op 26 Au
gustus 1939 een dusdanige behoef
te om een verklaring van eerbie
diging der Nederlandse onschend
baarheid af te leggen, dat zij haar
gezant te 's-Gravenhage Graf Zech
von Burkersroda opdracht gaf dit
persoonlijk bij H. M. de Koningin
tot uitdrukking te brengen. De
overbodig lange tekst hoorde H.
M. onbewogen aan, zo verklaarde
de minister van Buitenlandse Za
ken.
In de uitspraak van het interna
tionaal militair tribunaal te Neu
renberg van 1 October 1946 tegen
de zgn. grote oorlogsmisdadiger
wordt o.m. gezegd, dat in Mei 1939
toen Hitier zijn onherroepelijke
beslissing nam om Polen aan te
vallen, en tenminste de mogelijk
heid voorzag van een daaruit
voortvloeiende oorlog tegen Enge
land en Frankrijk ,deze tot zijn be
velhebbers zei: „De Nederlandse
en Belgische luchtbases moeten
bezet wordenDe neutraliteits-
verklaringen moeten genegeerd
worden".
De commissie, die een nauwkeu
rige opgave doet van de pogingen,
welke zowel van Nederlandse als
Belgische zijde werden onderno
men om de oorlogvoerende partij
en tot een vergelijk te brengen,
acht het opmerkelijk. dat van
Duitse zijde voor 10 Mei 1940 nooit
enige ernstige démarche is onder
nomen om de Nederlandse regering
ten aanzien van de door haar ge
voerde neutraliteitspolitiek in ge
breke te stellen, zelfs niet na het
zgn. Venlo-incident.
KLOEKE HOUDING VAN
SECRETARISSEN-GENERAAL
OP 29 MEI 1940
Fabeltjes van
dr. v. d. Vaart Smit
IN HET TWEEDE DEEL van het
rapport van de Parlementaire En
quêtecommissie worden ook enkele
vraagstukken besproken uit de tijd
van de uitoefening van het rege-
ringsgezag door generaal Winkel
man. Deze periode duurde van 13
Mei tot 29 Mei, op welke dag Seys
Inquart ging optreden als drager
van het civiele gezag. De secreta
rissen-generaal bedankten voor de
uitnodiging om op die dag met dc
Rijkscommissaris aan een noenmaal
aan te zitten. De uitnodiging voor
de bijeenkomst in de Ridderzaal
werd, in overleg met generaal Win
kelman aanvaard, op voorwaarde,
dat niet over de Koningin zou
worden gesproken en dat het fabel
tje, dat wij geheuld zouden hebben
met Frankrijk en Engeland, niet
gereleveerd zou worden.. Als dat
wel gebeurde zouden de secretaris
sen-generaal gezamenlijk, zekr os
tentatief, de zaal verlaten. De ge
vraagde toezegging werd van Seyss
Inquart verkregen. De gedetineerde
N.S.B.-er, dr. v. d. Vaart Smit
heeft de commissie medegedeeld,
dat er een acte zou hebben bestaan,
getekend door generaal Winkelman,
inhoudende, dat de „secretarissen-
generaal als waarnemende hoofden
van de Nederlandse departemen
ten met de formele instem
ming van generaal Winkelman,
als gevolmachtigd representant van
het naar Londen uitgeweken Ne
derlandse bewind, hun volledige,
loyale medewerking aan de bezet
tingsautoriteiten beloofden".
Toen de heer v. d. Vaart Smit
hierover door een commissie nader
aan de tand werd gevoeld, bleek er
van deze bewering echter niet veel
over te blijven. Hij bleek, als hoofd
van het Haagse A.N.P. slechts een
afschrift van een Duits stuk gezien
te hebben, zonder handtekeningsn-
Zowel generaal Winkelman als de
secretarissen-generaal hebben trou
wens ook van hun kant verklaard
nooit iets dergelijks te hebben ge
tekend.
Een andere kwestie, eveneens
door dr. v. d. Vaart Smit bij de
commissie ter tafel gebracht, be
treft een poging, die door hem en
mr. Westerman zou zijn gedaan om
tot een nieuw Nederlands bewind
in bezet Nederland te komen. Fi
guren als Colijn, de Monchy, Patijn
en Kan zou hij hiervoor met suc
ces gepolst hebben. Mr. Westerman,
ook hierover gehoord, liet zich ech
ter veel minder positief uit. De be
trokkenen herinneren er zich niets
van of verklaren de plannen geen
ogenblik au serieux te hebben ge
nomen. Wel heeft de heer de, Mon
chy de bedoeling gehad de opper
bevelhebber in overweging te ge
ven zich voor burgerlijke bestuurs
aangelegenheden te omringen met 'n
college van deskundige adviseurs.
In deze gedachtengang bleef de op
dracht, die generaal Winkelman in
handen was gelegd, echter volko
men intact.
ZATERDAG 4 JUNI 1949
Correspondentie en oplossingen
onder motto „Damrubcriek." te
zenden aan het bureau van dit
blad. Oplossingen van de proble
men no. 236 tot en met no. 243
kunnen worden ingezonden tot
uiterlijk 18 Juni a.s.
PROBLEEM No. 240
van René Ancion te Grivegnée
(België)
i
Minister Steenberghe was slechts
met moeite te bewegen naar Lon
den over te steken.
Stand: Zwart 9 schijven op 9 16
19 20 21 23 26 28 en 35.
Wit 9 schijven op 27 31 32 37 39
40 43 46 en 48.
Wit speelt en wint.
Probleem no. 240 Het slotmo-
tief in dit probleem geeft nog een
schitterend staaltje van geforceer
de eindspêlkunst te zien. Dit komt
echter nog in de hoogste graad
tot uiting als men tenslotte in een
van de vertakkingen van een heel
fraaie schijnoplossing verdwaald
raakt. Om dit apart juweeltje van
eindspelkunst naar volle waarde
te kunnen waarderen, speelt men
dus oplossing en ook de schijnop
lossing in alle finesses uit.
Probleem no. 241 In dit vrij
goed gecomponeerde dubbelslag-
spelprobleem kan het als verdien
stelijk worden aangemerkt, dat
hier geen verwisselbare zetten in
voorkomen.
Probleem no. 238 Hiervan was
de cijferstand juist.
OM' NA TE SPELEN
Uit de simultaanseance van Piet
Roozenburg. Onderstaande volgt
het tweede en slotgedeelte van de
niet onbelangrijke partij, die A.
Bizot te Zwaag tegen de wereld
kampioen op 14 Mei j.l. te Enkhui
zen heeft gespeeld.
De stand, die na de damzet van
Bizot (zie de damrubriek van de
voorgaande week) ontstond, was
als volgt:
Zwart (Bizot) 10 schijven op 1
tot 7 11 12 16 en 1 dam op 50.
Wit (Roozenburg) 13 schijven op
25 36 37 38 40 tot 43 en 45 tot 49.
Van de speler met zwart ont
vingen wij intussen nog een paar
aanvullende zetten, waaruit blijkt,
dat het afnememvan de dam toch
nog 1 schijf voordeel voor Roozen
burg had opgeleverd en wel als
volgt: 14. wit 3732, zwart 5017,
15. 40—34, 17—26; 16. 32—27!! en
zwart heeft thans geen vluchtveld
meer en verliest de dam. Zwart
26—17 en 17. wit 27—22, 17:30, 18.
25:34. Met nogal gewaagd vleugel
spel van Bizot was vervolgens na
28 zetten de volgende stand ont
staan:
zwart (Bizot) 10 schijven op 1 3
4 6 11 13 14 18 21 en 27
wit (Roozenburg) 11 schijven op
28 29 32 33 36 37 38 45 47 48 en 49.
Met de nu volgende zetten wordt
heel goed verdedigend spel door
zwart gespeeld en aan deze zetten-
reeks heeft zwart het ongetwijfeld
voor een groot gedeelte te danken,
dat hij met 1 schijf achterstand
het nog tot 54 zetten heeft weten
vol te houden. Zwart speelt nu
21—26, wit 32:21, zwart 26:17, wit
2823, zwart 1721, wit 28
17, Zwart 11—17, wit 37—32 en
zwart 17 8. Zwart heeft zich
vrij goed weten te herstellen
en beschikt evenals wit over
flink wat spelgelegenheid, om zijn
stand verder op te bouwen, maar
wij gaan verder tot aan de
47e zet, toen de stand vooral
aan de kant van zwart begon vast
te lopen. De stand was toen zwart
'(Bizot) 7 schijven op 10 12 13 16 18
21 en 26. Wit (Roozenburg) 8 sch.
op 24 27 28 29 32 37 38 en 39.
Zwart speelt nu 1217, wit 38
33, zw. 1014, wit 3934, zw.
1419, wit 3430. Hoewel wit door
2420 enz. alreeds vrij passaat
naar dam heeft, is het aan zwart
toch nog gelukt, om een fragmen
tarische voortzetting van de be
roemde Woldoudystelling in te
nemen, waarbij het voor de tegen
partij (ook al heeft deze een schijf
meer) vrijwel niet mogelijk is om
remisespel te verhinderen. Zwart
benut de kans en speelt 1923,
wit 28:8 en zwart nu 1722!, maar
tot de grootste verwondering van
zwart blijkt wit hierop geprepa
reerd en speelt de hoogstverras-
sende zet 3228!! Zwart slaat nu
niet 22:42, maar krijgt door van 21
naar 25 te slaan, een heel rijtje van
4 schijven cadeau, waarna wit
met 83 (dam) meteen het pleit
besliste. Zwart speelde nog 2227,
wit 39, zwart 1822 (wederom
gedwongen) en wit 3329, waar
na zwart geen enkele speelbare
zet meer had en de partij opgaf.
Aantekening: de negerkam-
pioendammer Woldouby, die om
streeks 1910 de damwereld ver
steld heeft laten staan, doordat hij
vrijwel onverslaanbaar was, is de
ontdekker van deze variantvoort
zetting geweest. Uit deze partij is
intussen gebleken, dat de wereld
kampioen ook' op dit terrein vrij-
INTyeOIO-jLOWfiKUE IS
HEY 15E^OEKEM VAN X>B
Fröbelschool vsRpucur
«SrESTEL^OpDAVpg <>p,
voeding TOT HET co(VV
MUNlSME REEDS IN Dg
EEPSTE JAj?EN KAWg£-
D\T 0(V) EEtO
WAARLIJK communistisch
M£NS
wel elke moeilijkheid weet te
overwinnen.
PROBLEEM no. 241
van J. Elfering te Lisse
Ü8
II B B
f§1 e §g e W-
si sp m
Wf.
Stand: zwart 12 schijven op 2 5 7
9 11 tot 16 18 en 25
Wit 12 schijven op 20 27 28 31 34
tot. 37 39 42 44 en 47.
Wit speelt en wint.
door H. VöLMEF.
FEUILLETON
,.U moogt er nooit tegen iemand
een woord over uitlaten, dat ik een
nacht in 't „Sint Olaf" heb door
gebracht."
„Onder één voorwaarde. Ik ver
lang een verklaring van uw ge
drag."
Even trilden lippen. „Zojuist gaf
u te kennen, vertrouwen in me te
stellen."
„Ik zei, dat ik het heel graag
wil. Het zal van u afhangen, of ik
het kan. Vergeet een voornaam
punt niet, juffrouw Karlsson. U
hebt niet alleen met mij rekening
te houden. Er zijn anderen, die
méér zullen verlangen dan uw
woord om u te kunnen geloven.
Inspecteur Uppström bijvoorbeeld.
Hij is overtuigd, dat de dame, die
met Gunnar Lundqvist in de taxi
zat een toevlucht in 't „Sint Olaf"
heeft gezocht. U bent de volgende
ochtend gezien. Ik zal niet verklap
pen dat ik u een kamer heb gege
ven. Maar Matts Holm, de liftjon-
gen, kan door de mand vallen."
„Als u hem beweegt, zijn mond
te houden
„Ik heb Matts op het hart ge
drukt te zwijgen en hij beloofde 't.
Toch ben ik lang niet gerust. U
kent inspecteur Uppström niet. Hij
zal aandringen tot hij heeft bereikt
wat hij bereiken wil."
Marianne verschoot van kleur.
„Oh!" zuchtte zij verslagen.
„Waarschijnlijk zou ik u veel be
ter van dienst kunnen zijn als u
open kaart speelt. Door tê zeggen
wddr u die nacht bent geweest en
in wiens gezelschap."
„Er zijn redenen, die het mij be
letten."
„Uppström beschuldigt me vast
en zeker van medeplichtigheid aan
de moordaanslag, wanneer blijkt,
dat ik hem om de tuin heb geleid."
„Het is zo'n allerongelukkigste
samenloop van omstandigheden,"
bekende zij triest. „Ik geloof echter
niet, dat de politie u iets kan ma
ken. U had medelijden met de
hachelijke toestand, waarin ik in
die nacht verkeerde en stond me
uw eigen kamer af. Dat is toch
niet strafbaar?"
„U stelt het al te simpel voor.
Wanneer ik onderdak zou hebben
verleend aan iemand die van mis
daad wordt verdacht, beging ik wel
degelijk een strafbaar feit en een
ernstig óók. Ik gevoel er bitter wei
nig voor, juffrouw Karlsson, on
schuldig achter slot en grendel te
worden gestopt."
„Toch kan ik heus niets zeggen...
heus niet", fluitsterde zij.
„Wat is die Paul Solange voor
iemand Het kwam me voor)* dat
hij u tyranniseert."
„Hij is een vriend. Ik heb ver
plichting aan hem."
„Was het Solange, die u in het
holle van de nacht alléén op straat
liet rondlopen?" wilde August we
ten.
„Neen, neen, natuurlijk niet.'^
Hij haalde diep adem. Op gevaar
af, haar ernstig te ontstemmen,
moest zij worden gedwongen, hem
haar vertrouwen te schenken. De
kellner bracht de bestelde koffie.
Söderman wachtte tot de bedien
de zich verwijderd had eer hij de
vraag stelde: „Waarom verstopte
u Lundqvists portefeuille tussen 't
linnen van mijn valies?"
„Ikik deed het niet."
„Het spijt me, maar dan zal in
specteur Uppström er aan te pas
moeten komen. Het kan misschien
zelfs in uw belang zijn. Ik wil u
waarschuwen: hij laat zich niet
met een kluitje in 't riet sturen.
Vertel hem, met wie u de bewuste
nacht doorbracht, en waar. Kunt u
bewijzen, onschuldig te zijn aan de
aanslag op Gunnar Lundqvist, dan
loopt het wel met u los. In 't ergste
geval raakt u uw betrekking bij
de Kalundby's kwijt."
Hij zag haar recht in de ogen en
zij sloeg de hare neer. Alle kleur
ebde van haar wangen. „Ik durf 't
niet vertellen. Ik kan het onmoge
lijk." MaHanne's stem kwam niet
boven een fluisteren uit. „Het zou
de gevangenis voor me betekenen."
„Waarom?" vroeg hij dwingend.
„Omdatomdat ik met Lund
qvist in de taxi zat."
August bemerkte hoe met meis
je een flauwte nabij was. Snel
keek hij rond; gelukkig bevond
zich niemand in hun onmiddellijke
nabijheid.
„Beheers u!" sprak hij haar moed
in. „Niet flauw vallen!"
„Neenneen," beloofde zij.
„Het is zo over."
„Was u... was u het... die?"
Zij veerde op. „Hoe kunt u zoiets
van mij denken?"
„Goddank!" Hij loosde een zucht
van verlichting. „Het gaf me even
een geweldige schok. Nu moet u
me ook alles meedelen, juffrouw
Karlsson Alles, verstaat u
„Kan ik er beslist op aan, dat
het tussen ons blijft?"
„Ik zal zwijgen als 't graf, zelfs
al had u het gedaan. Misschien ben
ik in staat, u te helpen. Begin!"
„Nu dan." Een moment zat Ma
rianne met gesloten ogen. Toen
opende zij ze en vertelde: „Dins
dagmiddag belde Paul Solange me
op met verzoek, de tweede dame
van een dineetje van vier personen
te willen zijn; ik zou dan iemand
moeten vervangen, die tot haar
spijt had moeten afzegen."
(Wordt vervolgtH
Wanneer iets de
programma van
gens in West-F
betrekkelijk klei
van zo hoog ge
„Van Uilenspieg
voorkwam, herir
draadkunstenaar
van een stroom
denlang het on<
Reeds torent vai
draadsinstallatie va
uit boven alle bou
tuinbouwdorp, aid
zenden uit het
zich opmaken v(
't Veld, het meest
ken vormend. Hel
van dit ensemble
wen, dat met fant
trad in Dencmarkc
land (Kaukasus
Polen en West-Eu
steld op Tweede
uur. Doch voordier
voetbalwedstrijd V
een voetbalwedstri
bondselft'al van
West-Frisia 1 en
strijd over 1500
start de beroemde
ter, Groen, v. Gog
Hazelaar, Spek,
dacht meer dan
Na de adembem
satie op 32 meter
Kion's volgt een
dende attractie,
race voor paren,
krijgt VZV 1
SRC 1 uit Scha
rig jaar op een
wijze het gouden
machtigen. Om
Kion's nogmaals
gen. Zij werken
van de grote schij
geheel ander prol
De plaatselijke
gen, het Fanfai
nus" en de Ma
gen gedurende
zikale omlijsting
de gebeurtenissen
De Derde Pinks
gewijd aan kinde:
maak. 's Morgens
gint het feest
te half 2 met
te worden voortge
nele katknuppelen
ballen voor hm-pr
aan. Hierbij kr
débutanten en
de kans van
hen schuilende
te tonen. De dam
Familiebe
Op 14 Juni a.s.
geliefde Ouders
JAC. DE
IJ. DE NIJS
de dag te herde
zij voor 25 jaar
welijk zijn getri
dankbaarheid
om 9.30 uur eei
H Mis aan Go
opgedragen in
chiekerk van
en Gezellinnen
menhuizen.
Dat God hen
moge sparen,
van hun dankb
ren
Ann
Trie
Arii
Warmenhuizen-
Fabrieksstraat
Receptie in
Groot van 3
4*
18 Juni hopen
liefde ouders
GIJSBERT
GUURTJE
hun 25-jange
ging te herden
Hun dankbar
Gees
Baar
Cor
Jaap
Gi
Herenweg B
Oudorp, 5 Jt
Receptie 18
'ulir in h~'
Haarlem,
1
Op 12 Juni
geliefde ouder
J.
M. STO<
hun 25-jarige
ging te herde:
Dat God hen
ge sparen is
hun dankbar
Eenigenburg
,j* ,j» »j«
Op 18 Jur
mijn geliefd'
J. L.
W. M. MO
l, Alkma.
hun 25-jar
herdenken.
Dat God
moge spe
van hun
De H. Mis
h'eid is om
Receptie
Waarland
I
