Nieuw Herderlijk schrijven van Mgr. Béran tegen aantasting van godsdienstvrijheid „Grote Vier" nemen gemeenschappelijk standpunt in tegenover Duitse kwestie Tsjecho-Slowakije in de frontlinie Indrukwekkende betogingen van de Praagse katholieken Wanorde in de kathedraal Eindelijk uit de impasse? Zal de minister Van Maarseveen moeilijkheden oplossen? EDITIES VOOR ALKMAAR, HOORN, DEN HELDER, SCHAGEN Tsjechen belijden hun trouw aan de Kerk Maandag 20 Juni 1949 45e laargang No. 11592 Verzet tegen P.B.O. Rajk en Szoenyi gearresteerd Belgisch- Nederlands handelsverkeer Explosie op station te Amersfoort Terug naar Djogja Posthume onder scheiding voor generaal Spoor Abonnementsprijs f 4.25 per kwartaal, f 1.43 per mnd., inclusief incasso. Advertentie-tarief: per editie 16 ct. per m.m., minimum f 2.50; in alle edities 26 ct. per m.m., minimum f4 familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m. Bij contract belangrijke korting. Directeur: E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits. Bankrelaties: Noorderbank; Nederl. Credietbank HET FEIT Buiten God is 't nergens veilig. (Vonde WHO A S H VAN HEDEN Pagina 1 Kantoren: HOORN, Draafsïngel 59, tel. 4243, Grote Noord 77, teL 4362 K 2290; ALKMAAR, Laat 221, teL 2046 (2 liinen), K 2200; DEN HELDER, Keizerstraat 89, teL 2800 K 2230; SCHAGEN, Molenstraat 52, tel. 459 K2240 Naar wij van zeer betrouwbare Zijde vernamen, ligt het in de be doeling, dat het wetsontwerp in zake de publiekrechtelijke be drijfsorganisatie nog deze zomer door de Tweede Kamer zal worden afgedaan. Daarna hoopt de Rege ring, dat de Eerste Kamer het zal behandelen in October of Novem ber, zodat men mag verwachten, dat de invoering van dit belangrijk ontwerp uiterlijk 1 Januari 195U mogelijk zal zijn. Menselijkerwijze gesproken mag dus verwacht worden, dat dit zeer belangrijke wetsontwerp, dat zon der twijfel een ingrijpende evolutie in ons bedrijfsleven betekent, bin nen afzienbare tijd het staatsblad bereiken zal. Hoe belangrijk dit feit op zich zelf ook is, het zal nog maar heel weinig zijn, indien ook door het bedrijfsleven zelf niet con amore wordt meegewerkt om de doorvoering van de publiekrechte lijke bedrijfsorganisatie, op een zo breed mogelijk terrein tot een goed resultaat te brengen. Want zonder die medewerking zal ook deze wet voor een belangrijk deel een dode letter zijn. Helaas kan niet worden ontkend, dat het enthousiasme, vooral in werkgeverskringen voor deze wet, nog niet heel groot is. Dat geldt niet alleen voor de liberale werkgevers, maar ook voor de christelijke en zelfs voor een deel voor de kath. werkgevers. Dit laat ste mag misschien des te meer be vreemden, omdat in Q. A. juist de publïek-rechtelijke bedrijfsorgani satie als een belangrijk instrument wordt beschouwd voor de sociale bedrijfsvrede, maar ook deze mede zeggingschap van de arbeiders in het bedrijf wordt beschouwd als een maatregel, welke beantwoordt aan de sociale rechtvaardigheid. Hier aan kan nog worden toegevoegd, dat bij de audiëntie, welke de Kath. Ned. werkgevers onlangs bij hun bezoek te Rome bij de Paus hadden, de Paus die gelegenheid te baat ge nomen heeft, de door de Ned. Re gering voorgestelde maatregel tot invoering van de P.B.O. in een in de Franse taal gehouden rede te bespreken en zijn instemming met verschillende onderdelerl te betui gen. Merkwaardig' was nog, dat de H. Vader deze rede hield zonder éen enkele aantekening te raadple gen, terwijl de tekst letterlijk over eenstemde met de tekst van de rede, die onmiddellijk na het uit spreken aan de deelnemers werd overhandigd. Wie de tekst naleest, ,,De Kath Werkgever" heeft haar in extenso opgenomen met de vertaling in het Nederlands, zal diepe bewondering hebben voor de H. Vader, voor de wijze waarop Hij zich in deze be langrijke materie heeft ingewerkt en de duidelijke richtsnoeren, wel ke hij daarin aan de kath. werkge vers gegeven heeft. Om elk mis verstand, vooral in niet-katholieke kringen te voorkomen, willen wij er nog eens duidelijk op wijzen, dat deze Pauselijke woorden, met de leer van de Onfeilbaarheid natuur lijk niets te maken hebben Maar deze weloverwogen en bestudeerde woorden van de H. Vader, die na tuurlijk de draagwijdte van Zijn woorden zich volkomen bewust is, zal toch zeker voor elke katholiek een betrouwbare gids zijn. Wanneer wij intussen hier-enkele woorden willen wüden aan de be zwaren, die in sommige werkge verskringen hier nog altijd aange voerd worden, dan willen wij ons hierbij niet begeven op het directe sociaal economische terrein, dat de Paus betrad, maar willen we trach ten enkele practische argumenten aan te geven ter weerlegging van de bezwaren, die hier en daar nog steeds naar voren gebracht worden Allereerst gouden we willen wij zen op de vrees bij sommigen voor de medezeggingschap van de arbei ders in het bedrijfsleven. Men stelt zich, vooral in sommige werkge verskringen, nog altijd op het iet of wat patriarchale standpunt, dat de ondernemer de baas moet blij ven m zijn eigen bedrijf en deze verantwoordelijkheid niet uit han den kan geven aan een of andere bedrijfs- of ondernemersraad. dit begrip van baas zijn iets zeer rekbaars. Overleg plegen' mede verantwoordelijkheid geven aan anderen, wil nog allerminst zeggen, de leiding overgeven aan anderen. Maar het weigeren van medezeggingschap en mede verant woordelijkheid te geven aan de or ganisaties van de arbeiders, bevat toch wel een miskenning van de zeer belangrijke positie, welke de arbeiders organisaties langzamer hand in het bedrijfsleven zijn gaan innemen. Niemand kan toch meer ontken nen, dat de sociaal economische po sitie van de arbeidersorganisaties in ons land zeer groot en invloedrijk is. De leiders van deze organisaties vervullen momenteel in ons land een positie, waarvan de invloed moeilijk kan worden overschat Wij kunnen gerust zeggen, dat wanneer deze leiders morgen aan de dag zouden bevelen, dat de arbeiders het werk in ons land moeten neer leggen, 90% van de arbeiders dit bevel opvolgt en ons bedrijfs leven volkomen lam ligt. Gelukkig bestaat er voor dit be vaar niet de minste reden, want=(le leiders van onze drie grote vak organisaties, zijri mannen, die zich hun geweldige verantwoordelijk heid volkomen bewust zijn. In de na-oorlogse jaren is dit toch wel duidelijk gebleken en de sociale rust, die wij gelukkig in die jaren in ons land gekend hebben en die voor ons economisch leven van on schatbare betekenis was danken wij niet het minst aan het grote verantwoordelijkheidsgevoel van deze mensen. Zeker deze arbeids- vredc heeft offers gekost, sommigen zeggen zelfs, dat zij duur betaald is, omdat onze lonen en arbeidsvoor waarden een stuk liggen boven het economische niveau, waarop ons land kan blijven produceren en wij Z. K. H. Prins Bernhard en zijn oudste dochter, prinses Beatrix, waren Zondagochtend aanwezig bij de ontscheping van de „Waterman", die 1460 militairen, afkomstig uit alle delen van het land, uit Indonesië naar het vaderland terugbracht. Tezamen met de minister van Oorlog en Marine, mr. W. F. Schokking, begaven zij zich aan boord ter verwelkoming van de manschap pen. Foto: De Prins, de prinses en de minister van Oorlog en Marine verlaten de „Waterman" aan de Lloydkade te Rotterdam. 9 MET BEWONDERENSWAARDIGE MOED heeft de Aartsbis schop van Praag, Mgr. Jozef Béran Zaterdag en Zondag opnieuw de communistische intimidaties getrotseerd. Zijn predikatie in het Strahov-klooster en zijn herderlijk schrijven zijn ontzag wekkende voorbeelden van de onverbiddelijkheid waarmee hij de rode leugens en camouflage-middelen van de hand wijst. Ontroerend waren de blijken van liefde en volgzaamheid van de Praagse katholieken voor hun grote voorvechter in de strijd van waarheid tegen misleiding. Tegen alle gevaren voor lijfs behoud, wapenen zij zich met het schild van het Geloof, waartoe Mgr. Béran hen met zijn verheven strijdvaardigheid aanspoort. De Aartsbisschop deelde aan een dicht opeengepakte menigte in het Strahov-klooster mede: Ik ben tot u gekomen en zweer u dat 'ik nimmer een overeenkomst zal tekenen, waardoor de wetten der kerk geschonden worden. De kerkgangers vertoefden reeds meer dan een uur in de kerk, toen de Aartsbisschop, vergezeld van twee priesters, per auto verscheen. Tijdens zijn predikatie zei hij o.m.: Het zou kunnen, dat ik niet vaak meer tot u kan spreken, maar in dien u van radio-Praag verneemt, dat ik een overeenkomst gete kend heb, geloof het dan niet, want ik zal nimmer een overeen komst tekenen, die tegen de wet ten van de kerk en de rechten van de mens is. Voor het Paleis van de Aartsbis schop, dat vlak bij de bureaux van de communistische president Kle ment Gottwald gelegen is, dromden de mensen samen. Wij geloven in u, riepen zij. Op het balkon stond de prelaat glimlachend. Hij antwoordde: en ik geloof in u, maar u kunt beter naar huis gaan. Laat hen niet trachten dit als een provocatie op te vat ten. „Wolven in schaapsvachten". PRAAG, 19 Juni (AP). In een herderlijk schrijven, dat langs de de zo noodzakelijke industrialisatie uitbreiding kunnen verwezenlijken. Maar zelfs al zou dit laatste waar zijn, dan kan dit alleen maar als een nieuw en belangrijk argument gelden, om deze leiders van onze organisaties nauwer in te scha kelen in ons bedrijfsleven en hen een grotere verantwoordelijkheid op de schouders te leggen. Het zou in hoge mate ontactisch zijn, om mensen met zulk een geweldige in vloed niet direct in te schakelen in de verantwoordelijkheid voor ons bedrijfsleven en al zou de invoering van de P.B.O. niet anders doen, dan dit, dan zou daarmee reeds, deze regeling kunnen verdedigd worden. In een tweede artikel hopen wij echter nog enkele andere argumen ten op practisch terrein voor de in voering van de bedrijfsorganisatie aan te geven. politiebewaking in zijn Paleis naar buiten gesmokkeld is, zegt Mgr. Béran dat- de communisti sche tegenstanders wolven in schaapsvachten zijn die een einde trachten te maken aan de godsdienstvrijheid. De brief van de Aartsbisschop was gesteld in verontwaardigde bewoor dingen om de plannen van de staat om het Marxisme de kern van het Tsjechoslo waakse onderwijs te ma ken, aan de kaak te stellen. Mgr. Béran verklaarde, dat een nieuwe overeenkomst tussen kerk en staat slechts mogelijk was onder de volgende drie voorwaarden: 1. De Christelijke filosofie moet met woord en daad in het openbare leven cn onderwijs erkend en ge respecteerd worden. 2. De regering, moet de bevoegd heid van de Paus als hoogste leider van de kerk in godsdienstige aange legenheden erkennen. Ook moet de regering de competentie van de Bisschoppen, die de Paus op grond van de geldige kerkwetten gehoor zamen, erkennen. 3. Alle maatregelen, waardoor de vrijheid van godsdienst in gevaar gebracht yrordt, moéten onmiddel lijk ingetrokken worden. Dit zijn namelijk de zogenaamde gazet voor de katholieke geestelijkheid van het ministerie van Onderwijs, en alle decreten, die de vrijheid van vergadering beperken, waardoor de godsdienstoefeningen en kerkelijke collectes beperkt worden. Men moet zich niet mengen in de aangelegen heden van de kerkbesturen. Alle Tsjechische en Slowaakse katholieken moeten beseffen, zei hij, dat het tijdstip van de beslis sing gekomen is. Iedereen moet het lam van de wolf in schaapsvacht on derscheiden. Iedereen moet besef fen, dat er in godsdienstige kwes ties geen campromis kan zijn en dat een onbuigzaam standpunt gehand haafd moet worden als noodzaak voor de redding van iedere onster felijke ziel. Ordeverstoring in de St. Vitus kathedraal. Herrieschoppers, vermoedelijk van communistische huize, hebben Zondag de predikatie van mon seigneur Josef Béran in de oude St. Vituskathedraal te Praag on derbroken. Nauwelijks was de Aartsbisschop begonnen te spreken, toen er uit een groep mensen, die voor in de kerk zat, schelle kreten en gefluit weerklonk. De stem van de Aarts bisschop werd volkomen overstemd. MCR BERAN EN MGR. 5TEPINAC KARDINAAL? VATICAANSTAD, 19 Juni (AP). Van welingelichte zijde van het Vaticaan wordt meegedeeld, dat het zeer waarschijnlijk is, dat mgr. Jo sef Béran spoedig kardinaal zal worden. Het is eveneens waarschijn lijk, dat mgr. Alois Stepinac, de Aartsbisschop van Zagreb, die op het ogenblik voor be weerde oorlogsmisdaden in Joegoslavië in de gevangenis zit, kardinaal zal worden. Daarop zetten de gelovigen een geestelijk lied in. De Aartsbisschop zette zijn rede niet voort. Maag toen hij de kathedraal 2 verliet om naar zijn palcis terug te keren, stonden duizenden katho lieken rondom zijn auto op de binnenplaats. Zij juichten enthou siast, zongen en wierpen bloemen in de wagen. Zij bleven daar nog lang kerke lijke liederen zingen toen de auto reeds op het binnenplein van het Aartsbisschoppelijk paleis verdwe nen was. Toen de samengedromde katholie- lieken onder het balkon van het Aartsbisschoppelijk paleis zongen en juichten, begonnen groepen jonge communisten een tegendemonstra- tie. Zij riepen, lang leve president Gottwald. Hierop betraden tiental len politie-agenten het plein en be-, gonnen de menigte te verspreiden. Benoemingen aan de Kath. Ec. Hogeschool Het curatorium der katholieke economische Hogeschool te Tilburg heeft voor het studiejaar 1949-1950 benoemd tot rector-magnificus prof. dr. F. J. M. van der Ven en tot secretaris van de Senaat prof. dr. W. R. Heere. PARIJS, 19 Juni (Reuter)Volgens een lid van een der Westerse delegaties te Parijs, zijn de ministers der „Grote Vier" het hedenavond eens geworden over een modus vivendi inzake Duitsland en zijn zij overeenstemming genaderd betreffende de voorbereiding van een. vredesverdrag voor Oostenrijk. Een Britse woordvoerder zeide, dat de overeenstemming inzake Duitsland bereikt was zonder een Westers offer met betrekking tot belangrijke beginselkwesties. Naar verluidt is het recht op toegang tot Berlijn speciaal gegarandeerd. Naar verluidt bestaat de over eenkomst uit de volgende punten: 1. De instelling van een apparaat in het kader waarvan vertegen woordigers der grote vier op de al gemene vergadering der V.N. in September zullen bespreken wan neer de volgende zitting van de raad van ministers zal worden ge houden en voorts het houden van besprekingen door vertegenwoordi gers van de bezettingsmachten in Duitsland, teneinde moeilijkheden en wrijvingen tot een minimum te rug te voeren. 2. De Sowjet-Unie zal de blok kade niet weder instellen. De in terzonale handel zal volgens het be ginsel van goederenruil hervat wor den. t Duitse deskundigen uit Oost en West zullen de plannen voor inter zonale handel uitwerken en men is het ook eens geworden over de status van deze deskundigen. Naar verder verluidt, is men het eens geworden over een reeks weder zijdse faciliteiten met betrekking tot de toegang tot Berlijn. Wat de kwestie Oostenrijk be treft is men van mening, dat de volgende punten nog niet geregeld zijn: 1. De Sowjet-aanspraken op de Donauhavens. 2 de vraag of de winsten van in Sowjet-Russisch be zit zijnde olie- en scheepvaart maatschappijen aan de Oostenrijkse „ZUIVERING" IN DE HOGERE REGIONEN BOEDAPEST, 18 Juni (Reuter) Het Hongaarse ministerie van Bin nenlandse Zaken heeft Zaterdag avond medegedeeld, dat Laszlo Rajk en «dr. Tibor Szoéhyi zijn gearres teerd onder beschuldiging van spi- onnage voor een vreemde mogend heid. Rajk is voormalig minister van Buitenlandse Zaken, dr. Szoenyi was lid van het centrale comité van de communistische partij. Volgens het communiqué zijn nog achttien „medeplichtigen" gearres teerd doch er is „niet een industrie arbeider of boer onder hen". Het blad van de communistische partij in Hongarije, „Szabad Nep" schrijft dat de vroegere minister van Buitenlandse Zaken, Laszlo Rajk, wiens arrestatie gisteren werd bekend gemaakt, heeft ge werkt voor „Amerikaanse imperi alisten". De officiële mededeling van het ministerie van Binnenlandse Zaken gaf de namen van twee anderen on der de tezamen met Rajk gearres teerde 19 personen. Het zijn Tibor Szoenyid, lid van 't centrale comité en centrale kader-secretaris van de arbeiderspartij, en Paul Justus, eens leider van de sociaal-democra tische partij (voor de fusie) en tot zijn arrestatie vice-voorzitter van de Hongaarse Radio-Omroep. Ofschoon de minister van Bin nenlandse Zaken nog geen andere namen heeft meegedeeld, is het be kend dat zich onder de gearres teerden ambtenaren van verschil lende ministerie bevinden, w.o. Bin nenlandse Zaken en Radio. Zondagmiddag werd op het Begijnhof te Amsterdam de jaarlijkse Sacramentsprocessie gehouden, die door talrijke gelovigen werd bijgewoond. De toewijding van Amsterdam aan het H. Hart werd verricht door de Deken van Amsterdam, Mgr. G. P. j. van de Burg. wet onderworpen zullen zijn, 3. De wijze en het tijdstip waarop de Duitse bezittingen door de Sowjet- unie aan Oostenrijk zullen worden overgedragen nadat de Sowjet-Unie de 150 millioen dollar heeft ont vangen. Genoemd bedrag zal in ter mijnen over zes jaar betaald wor den nede Duitse be.Tda-cc- ETA E den en de Westerse vertegenwoor digers zijn van oordeel, dat de Duitse bezittingen terug gegeven moeten worden op het tijdstip, dat de overeenkomst wordt bereikt. De geheime zitting van heden avond werd onder meer nog bijge woond door de plaatsvervangers voor Oostenrijk. Philips' Experimentele Televisie bereikte haar hoogtepunt met de opvoering van een scène uit „Tramlijn Begeerte" met Ank van der Moer als Blanche en Guus Oster als Mitch. De dra matische spanning werd door voortreffelijk camerawerk nog onderstreept en het geheel won daardoor voor de televisie aan zienlijk, vergeleken met de op voering op het toneel. BESPREKINGEN TE BRUSSEL Van gezaghebbende zijde wordt medegedeeld,dat de onderhandelin gen tussen België en Nederland, die de vorige week te Parjjs zijn aangevangen met het oog op de totstandkoming van een handels overeenkomst, te Brussel worden voortgezet. In verband met de thans gevoer de onderhandelingen voor de tot standkoming van de zgn. Voorunie van de Benelux schijnt men in be langhebbende kringen van mening te zijn, dat het nieuwe handelsver drag eerst tegen het einde van Sep tember a.s. kan worden voorbereid. Inmiddels zou men de mogelijkheid overwegen tot het sluiten van een voorlopige overeenkomst voor de periode van 1 Juli tot 20 Septem ber a.s. VIER POSTZAKKEN VERBRAND Zaterdagmiddag omstreeks vflf uur werden de passagiers op het station Amersfoort opgeschrikt door een hevige knal. Het bleek, dat een postzak, gelegen op een clectrisch wagentje, dat de post naar een trein, welke in de richting Apel doorn zou vertrekken, zou brengen, geëxplodeerd èn verbrand was. Persoonlijke ongelukken deden zich niet voor en de materiële scha de beperkte zich tot een viertal postzakken, die door de beginnen de brand grotendeels werden ver nietigd. Het onderzoek naar de oorzaak van de explosie was omstreeks half acht pover gevorderd, dat vrijwel met zekerheid kon worden gezegd, dat van een bom geen sprake is ge weest. Voorlopig neemt de politie in Amersfoort aan dat een of andere chemische stof in verschillende paketten vervoerd, de oorzaak is geweest van de schrik. BATAVIA, 18 Juni (Reuter) In gezaghebbende Republikeinse kring werd heden verklaard, dat de moeilijkheden tussen de Neder landse en de Republikeinse rege ring, die nog de terugkeer van de Republikeinen naar hun vroegere hoofdstad Djogjakarta, belemmeren misschien kunnen worden opgelost door de komst van minister van Maarseveen naar Indonesië. De woordvoerder voegde toe, dat het uitstel van het herstel der Re publikeinse regering een wijd ver spreid gevoel van onbevredigdheid onder de aanhangers van de Repu bliek veroorzaakt heeft. Dr. van Royen verklaarde heden dat hij verwachtte, dat de Republi keinse regering tegen eind Juni naar Djogja zou terugkeren. Hij zeide, dat de bijzonderheden voor de evacuatie van de Nederlandse troepen uit Djogja nu werden uit gewerkt en dat deze zou aanvan gen zo spoedig deze kwestie gere geld was. Hij zeide voorts te verwachten dat de ronde tafel-conferentie op 1 Augustus zou aanvangen en zes tot acht weken zou duren Uit Republikeinse kring werd vernomen, dat Sukarno tegen het begin van het feest van Ramadan op 28 Juni naar Djogja wilde te rugkeren, doch dat hij ér aan twij felde of dit mogelijk zou zijn. Mr. Rum deelde mede, dat de in formele besprekingen tussen dr. v. Royen en hem na het weekend zou den voortgaan. Naar aanleiding van een bericht, waarin vermeld wordt, dat Sukar no en Hatta in een interview met een buitenlands correspondent in Indonesië hebben medegedeeld, dat de besprekingen over de uitvoering van het accoord van RoyenRum in een impasse geraakt zijn, wijst men er ons van bevoegde zijde in Den Haag op, dat de Nederlandse regering niet voornemens is over het in gang zijnde overleg eenzij dig mededelingen te verstrekken, hoewel de verwachting bestaat, dat de Nederlandse delegatie op dit in terview zal reageren. Wel kan ge zegd worden, dat de onderhande lingen nog steeds in een gustige sfeer plaatsvinden getuige ook het feit, dat thans de B.F.O. door de UNCI is uitgenodigd aan dit ge sprek deel te nemen en dat de in lichtingen uit Batavia erop wijzen, dat een aanvaardbaar resultaat van het overleg mag worden ver wacht. Op voordracht van de raad van ministers heeft Hare Majesteit de Koningin de generaal S. H. Spoor posthuum bevorderd tot comman deur in de militaire Willemsorde. Deze hoge onderscheiding is de generaal verleend wegens zijn uit zonderlijke plichtsvervulling, en de uitnemende leiding sedert begin 1946, door hem onder uiterst moei lijke omstandigheden gegeven aan de Nederlandse strijdkrachten te land in Indonesië bij de vervulling van haar taak om orde, recht en veiligheid in Indonesië te herstel len en tevens als erkenning van de uitstekende daden van moed, be leid en trouw door de troepen on der zijn bevel verricht. NEDERLANDSE DELEGATIE NAAR DE V.N. Naar het ANP verneemt, zal mr. G. J. van Heuven Goedhart plaats vervangend voorzitter zijn van de Nederlandse delegatie naar de al gemene vergadering der V.N., wélke in September te Lake Success zal beginnen. De minister van Buiten landse Zaken, de heer Stikker, lei der der delegatie, zal, naar het zich laat aanzien, slechts een gedeelte der zitting kunnen bijwonen. I I

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1949 | | pagina 1