Nieuw Onheilspellende rede van Tsjechische eerste minister „Ons volk moet beseffen wat het aan de gedemobiliseerden verschuldigd is" Joego-Slavië niet accoord Geen Russische represailles tegen stakers in Berlijn Detail-verkoop van tabak Twee doden Treinen op Java aangevallen Truman voldaan over Westerse samenwerking in Parijs EDITIES VOOR ALKMAARHOORNDEN HELDERSCHAGEN NHD] s Friedrich Wilhelm komt er bekaaid af Woensdag 22 |uni 1949 45e jaargang No. 11594 Handelend optreden aangekondigd Nationale Demobilisatiedag VOORRANG BIJ TEWERKSTELLING met ontwerp-verdrag voor Oostenrijk Grootste bitterheid Toezegging van Kwasjnin Doden en gewonden 5000 eilandbewoners op de vlucht Commentaar van de Prawda Abonnementsprijs f 4.25 per kwartaal, t 1.43 per mnd., -inclusief incasso. Advertentie-tarief per editie 16 ct. per m.m., minimum f 2.50; in alle edities 26 ct. per m.m., minimum f 4 familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m. Bij contract belangrijke korting. Directeur: E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits. Bankrelaties: Noorderbank; Nederl. Credietbank HET FEIT Buiten God is 't nergens veilig. (Vonde H VAN HEDEN (Pagina 3) Kantoren: HOORN, Draafsingel 59, tel. 4243, Grote Noord 77, tel. 4362 K 2290; ALKMAAR, Laat 221, teL 2046 (2 lijnen), K 2200; DEN HELDER, Keizerstraat 89, tel. 2800 K 2230; SCHAGEN, Molenstraat 52, tel. 459 K2240 Op 27 Juni a.s. zal het veertig jaar geleden zijn, dat nabij Etten- Leur het eerste vliegtuig opsteeg van Nederlandse bodem. Foto boven; De bij de Franse Ariël fabrieken gebouwde Wright twee dekker, bestuurd door De Graaf de Lambert, boven de Ettense hei om 20.23 uur op die gedenkwaardige dag in 1909. Foto onder: de man, die het aandurfde, deze eerste vliegdemonstratie in ons land te organiseren, de heer S. C. J. Heerma van Voss Sr., zittend op de linker zitplaats van de Wright. Inzet: de koene luchtvaarder De Graaf de Lambert, die als eerste boven Neder land vloog. PRAAG, 21 Juni. (Reuteri. De Tsjechoslowaakse minister- president Antonin Zapotocky beeft in een hedenavond door hem voor de Praagse radio-omroep gehouden toespraak Aartsbisschop Joscf Béran ervan beschuldigd gebruik te maken van de instel lingen der kerk, om het streven van de vijanden van de staat te bevorderen. Ook zou de Aartsbis schop het publiek hebben opge hitst door middel van valse voor lichting. Zapotocky verklaarde, dat Aarts bisschop Béran poogt „de rust en orde in de Tsjechoslowaaksè staat te verstoren, terwijl hij er verder naar streeft het volk af tc houden van zijn ingespannen arbeid om de volksdemocratische republiek op te bouwen en de opgestelde economi- DIE „VAARHEIT" TOCH MOSKOU (A.P.). On der het hoofd „Militaire voorbereidingen in Neder land" publiceren de Mos- kouse bladen een Tass-be- richt uit den Haag, luidende als volgt: „Volgens persbe richten worden in Neder land als gevolg van de toe treding van dit land tot het Noord-Atlantische Pact mi litaire voorbereidingen ge troffen". „Het blad „Die Vaarheit" meldt, dat in de stad Bram men een van de voornaam ste fabrieken, die tot dus verre vredesgoederen heeft geproduceerd, is begonnen met de productie van oor logsmateriaal". In de Utrechtse Schouwburg, die tot de laatste plaats toe bezet was, werd gisteren door de nationale demobilisatieraad, onder presidium van Z. K. H. de Prins der Nederlanden, de nationale demobilisatiedag gehouden. Er waren zeer vele autoriteiten aanwezig, o.m. de minister van Sociale Zaken, mr. A. M. joekes, de vice-president van de Raad van State en minister van Staat, jhr. mr. F. Beelaerts van Blokland, en de oud-Hoge Vertegen woordiger van de Kroon, dr. L. J. M. Beel. Prins Bernhard sprak het ope ningswoord, daarin uiting gevend aan zijn erkentelijkheid voor de zo grote opkomst, die de Prins een bewijs van vaderlandse zin noemde. Vanzelfsprekend, zo zeide Z. K. -H., zij.t u met ons van ge voelen, dat wij een grote verplich ting hebben jegens hen die onder uiterst moeilijke omstandigheden hun plicht hebben gedaan. Zij nu verwachten van ons, dat wij hen weer onder ons zullen opnemen en dat wij hun pad zullen effenen in de -burgermaatschappij. Op 'yerzoek van Z. K. H. ver hieven de aanwezigen zich dan gedurende één minuut, ter her denking van hen, die niet meer onder ons zullen terugkeren. „Mo ge hun voorbeeld onze 'daden be zielen", zo besloot de Prins. De minister-president, dr. W. Drees, besprak dan het onder werp „eeri taak en een plicht voor land en volk". Ieder is over tuigd, dat wij'een zware verplich ting hebben jegens de Neder landse jongens overzee. Moge het Nederlandse volk beseffen, wat wij hun verschuldigd zijn en zich tegenover hen van zijn plicht kwijten. Dr. Drees vond het gewenst een geruststellend woord te spreken. Er zijn geruchten, dat er voor ve len geen werkgelegenheid zou zijn en dat zij daarom zullen moe ten emigreren. Dit nu is een mis vatting. Door de overbevolking moeten wij wel uitzien naar werk gelegenheid elders, maar dit be tekent'niet, dat de werkkans hier ongunstig zou zijn of dat iemand zou worden gedwongen tot emi gratie. Zeker, er is vooral onder ouderen hier enige werkloosheid, maar dit betekent niet, dat er geen plaats zou zijn voor de demobili- serenden. Integendeel. En er zal begrip zijn voor de overweging, dat demobiliserenden de voorrang dienen te hebben. De minister van Oorlog en van Marin-, mr. W. F. Schokking, zette uiteen, hoe groot het pro bleem is, waarmede wij te maken hebben, daar het hier gaat om ge wezen militairen. Er zal voor hun dus gelegenheid zijn voor een overgang. De eerste verantwoor delijkheid ligt bij de ministeries, die de mannen naar Indonesië uit zonden. Maar ook het particulier initiatief is volgens de minister broodnodig bij de demobilisatie. Men zal er begrip voor moeten hebben, dat de gedemobiliseerden aanvankelijk het tempo niet kun nen volgen. Maar vast staat, dat zij ijverig zullen zijn. Mr. J. Meynen, directeur van de Algemene Kunstzijde Unie te Arnhem, oud-minister van Oorlog, zette aan de hand van verschil lende cijfers uiteen, dat de voor naamste aandacht zal dienen te worden geconcentreerd op het weder in het zadel helpen van rond 30.000 tot 35.000 werkkrach ten (waarvan rond 20.000 bestemd voor de handenarbeid) onder de 50.000 militairen die tussen 1 Juli 1949 en 1 September 1950 demobi liseren. Hij waarschuwde er in het alge meen de terugkerende soldaat voor, nu niet iets anders te willen dan wat hij vroeger deed. In dit verband wees spr. er met grote nadruk op, dat het vakmanschap in ere. hersteld moet worden, want het bedrijfsleven heeft behoefte aan goede vaklieden, vooral met het oog op de industrialisatietaak. De laatste spreker was ds. J. H. Sillevis Smitt, hoofd vlootpredi- kant met het onderwerp: „Wat spreken wij dus af?" „Wij zijn een goed volk met prima kwaliteiten, maar wij zijn ook een raar volk. „Stank voor dank" is een onzer spreekwoorden". Het gaat hier echter om een recht en een plicht. „Deze mannen vragen werk en gezinsleven, geef hun werk en huisvesting en ge zult geen kind aan ze hebben. Er komt een stel prima Nederlanders terug, die zweet en bloed gaven, die een na tionale taak volbrachten op de meest eervolle wijze en voor ons moet het een taak van eer en ge weten zijn hen weer in te passen in de Nederlandse werk- en le vensgemeenschap." BELGRADO. 21 Juni (Reuter). Joego-SIavië heeft het ontwerp van de vier ministers van Buiten landse Zaken voor een vredesver drag met Oostenrijk verworpen, aldus meldt het officiële Joego slavische Nieuwsbureau Tanjoeg. In een communiqué dat „de groot ste bitterheid" tot uiting brengt, wordt gezegd, dat Joegoslavië nim mer zÜn „wettige territoriale aan spraken op Sloweens Karinthië, herstelbetalingen van Oostenrijk en vergoeding voor oorlogsschaden, noch de andere gerechtvaardigde eisen van de Joegoslavische repu bliek tegen Oostenrijk' 'zal opgeven. Engeland, de V.S. en Frankrijk, al dus het communiqué, hadden „steeds geweigerd aan de wettige aanspraken van Joegoslavië en de Sowjet-Unie, gegrond op het begin sel van zelfbeschikking der volke ren, welke een voorwaarde is voor een duurzame vrede in dit deel van de wereld, tegemoet te komen." Joegoslavië beklaagt zich er over, „dat de regeling van het Oosten rijkse vraagstuk getroffen werd zonder dat ook maar in het minst rekening gehouden werd met de vi tale belangen van het Joegoslavische volk en zonder voorafgaand ovbr- leg met de Joegoslavische vertegen woordiger in Parijs, ofschoon alle vier ministers zich verstonden met de Oostenrijkse minister Karl Grü- ber." Het Departement van Economi sche Zaken maakt in verband met de a.s. opheffing van de tabaksrant soenering bekend, dat detaillisten, die destijds door het Centraal Dis tributiekantoor zijn uitgeschakeld voor het opnieuw ter hand nemen wan de detailverkoop van tabak, vergunningen behoeven op grond van de vestigingswet kleinbedrijf 1937 en het besluit algemeen vesti gingsverbod kleinbedrijf 1941. Het beschikken over een geldige tabaksvergunning ingevolge de ta bakswet is derhalve niet voldoende om het bedrijf te hervatten. Belanghebbenden dienen zich zo spoedig mogelijk, bij voorkeur voor 1 October a.s., te wenden tot de Kamers van Koophandel, waaron der zij ressorteren. Hierbij moet het destijds van het Centraal Distribu tiekantoor ontvangen codenummer worden overgelegd. sche plannen ten uitvoer te leg gen." Het besluit van het Vaticaan, waarbij de aanhangers van de door de Tsjechoslowaakse regering goed gekeurde beweging der „Katholieke Actie" in de ban worden gedaan, was heden in Tsjechoslowakije nog niet voor publicatie vrij gegeven. Volgens premier Zapotocky had den de Tsjechoslowaakse bisschop pen geweigerd met de staat tot wel ke overeenkomst ook over vraag stukken betreffende de godsdienst te komen. „Zij wensen geen orde en rust in het land, zij willen de onrust en de ontbinding", ver klaarde hij. Tegen kwaadwilligen, ophitsers en aanstichter tot het bedrijven van wanordelijkheden zal, overeenkom stig de bestaande wettige bepalingen en het recht van de staat, zich te gen een dergelijk drijven te be schermen. worden opgetreden." Rooms-Katholieke autoriteiten verklaarden gisteren, dat in Mo- ravië, de sterk katholieke provin cie in centraal Tsjecho-Slowakije een arrestatie-golf gaande is tegen priesters en vooraanstaande ka tholieken. AUTO-ONGELUK BIJ WIJHE Gistermiddag is een kleine per sonenauto even ten Noorden van Wijhe op de dijk tegen een met stenen beladen vrachtwagen ge reden. De personenauto werd totaal ver splinterd en vloog vervolgens in brand. Twee inzittenden kwamen om het leven. Vermoed wordt dat de kleine personenauto met te grote snelheid een bocht nam en daardoor is ge kanteld en tegen de vrachtauto op reed. De personenauto werd tien meter door de vrachtauto meege sleurd. De Wijhese brandweer bluste het-vuur. Een der slachtoffers is P. Pluim uit Zwartsluis, de ander kon nog niet worden geïdentificeerd. De auto was een „Minör", afkom stig uit Overijssel. De chauffeur van de vrachtauto kwam met de schrik vrij. Hij was de enige oogge tuige. Wegens brandgevaar was het verkeer op de weg geruime tijd ge stremd. Nog voordat de orandweer van Wijhe ter plaatse was, snelden van alle kanten voorbijgangers toe. Door de verzengende hitte van de in brand staande wagen konden zij echter niet naderbij komen. Wel hoorden zij uit het wrak hulpge roep, maar zij moesten toezien dat de inzittenden in de vlammen om kwamen. BERLIJN, 21 Juni (A.P.). De Russen hebben vandaag de wens te kennen gegeven een eind aan de Berlijnse spoorweg staking te willen maken. Zij zeiden, dat geen der arbeiders gestraft zou worden voor het enkele feit, dat zij het werk neergelegd hebben. Generaal-majoor Pavei Kwasj nin, chef van het CUwjet vervoer, heeft de drie westelijke comman danten ervan in kennis gesteld, dat hij gelooft, dat de Reichsbahn zich zal houden aan zijn twee we ken geleden in een compromis aanbod gedane beloften. De 14.000 stakers verwierpen het compromis uit vrees, dat er represailles tegen hen genomen zouden worden als zij weer aan het werk gingen. Generaal Kwasjnin's standpun ten waren vervat in een antwoord op een brief der westelijke mo gendheden. De correspondentie werd open baar gemaakt na een speciale bij eenkomst van de westelijke kom- mandantura. Bijzonderheden wer den ook aan de bond der stakers verstrekt. De westelijke comman danten hadden generaal Kwasjnin geschreven dat de staking voort duurde omdat de c,„' ;r Russisch toezicht staande kranten met re presailles tegen de stakers dreig den. „Het schijnt ons van essentieel belang dat het vertrouwen der arbeiders wordt hersteld in het bijzonder wat betreft de belofte om geen slachtoffers te maken", Schilderijen van Prinses Wilhelmina tentoongesteld De Commissaris der Koningin in de provincie Overijssel ir. J. B. G. M. Ridder de van der Schueren zal Donderdag 7 Juli a.s. te Goor een tentoonstelling openen van schilde rijen, aquarellen en tekeningen ver vaardigd door H. K. H. Prins Wil helmina. Onderscheiding voor minister van den Brink Bij K.B. is aan dr. J. R. M. van den Brink, minister van Economi sche Zaken, te Den Haag, verlof verleend tot het aannemen van de benoeming tot Grootkruis in de Or de van de -Kroon van België. schreven dc westelijke comman danten: Generaal Kwasjnin ant woordde: „Ik heb geen reden er aan te twij leien dat de directie van de Reichsbahn zich zal hou den aan de overeenkomst die zij mei de vakbond (de commnisti- sche F.D.G.B.) heeft gesloten". Hij zei tevens te kunnen beves tigen dat de Reichsbahn geen sancties tegen de stakers zou ne men, maar voegde eraan toe: „Mits de persoon in kwestie geen misdaden tijdens de staking heeft begaan" Agenda Tweede Kamer De Tweede Kamer zal Donder dag 23 Juni a.s. bijeenkomen. Be slist zal worden over het interpel- latieverzoek van de heer Goedhart (P.v.d.A.) over de plannen der regering ten aanzien van de repa triëring en demobilisatie van troe pen in Indonesië, de uitzending van'aflossingscontingenten en om trent het onderzoek naar de ge dragingen van troepen in Indone sië. Verder zal een aantal wets ontwerpen e.d. behandeld worden. Schout bij nacht Bcnnik bevorderd Schout bij Nacht J. J. C. C. Bennik, die onlangs werd aange wezen voor speciale opdrachten, betrekking hebbende op coördi natie en efficiency, is met ingang var. 16 Juni 1949 bevorderd tot vice-admiraal. Bezoldiging rijksambtenaren Het Koninklijk Besluit waarbij het bezoldigingsbesluit 1948 voor rijksambtenaren in werking zal treden, zal, naar ons ter ore komt, zeer binnenkort verschijnen. Het bezoldigingsbesluit zal van terug werkende kracht tot 1 Januari 1948 zijn. „TABINTA" BRENGT EMIGRANTEN EN HAALT STUDENTEN Het m.s. „Tabinta" van de maat schappij „Nederland" zal vrijdag middag 24 Juni vanuit Rotterdam met emigranten naar Canada ver trekken. Op de thuisreis zal de „Tabinta" 750 Amerikaanse stu denten meenemen die een bezoek aan Europa en aan ons land zul len brengen. Op 2 September zul len deze studenten met de „Ta binta" naar New York terugreizen. HEFT PAK'STAN DE VLIEGTUIGBOYCOT OP? KARATSJI, 21 Juni (Reuter). Volgens gewoonlijk betrouw bare bron te Karatsji zal Pakistan dö boycot op vliegtuigen van de K.L.M., die op de Indië-route over Pakistan vlogen, worden opgehe ven, wanneer de republikeinse re gering weer te Djogja gevestigd is en de overeenkomst van Batavia aanvaard heeft. In de Schouwburgzaal te Utrecht heeft gisterenmorgen de Nat. Demobilisatieraad onder leiding van de voorzitter Z. K. H. Prins Bernhard, een bijeenkomst gehouden. Tijdens de rede van Z. Exc. Dr. W. Drees (geheel links). Derde van rechts Z. K. H. Prins Bernhard; tweede van rechts Z. Exc. Mr. W. F. Schokking. Tengevolge van de steeds voort schrijdende modernisering en het gestadig toenemen van het verkeer'op de weg moest reeds veel natuur- en stedenschoon in ons land verdwijnen. Geen wonder dat men hoge prijs stelt op datgene, wat voor de tand des tijds en de verkeers- moloch gespaard bleef. De toe rist, die op zijn tocht door Ne derland de kleine plaatsen be zoekt, zal meermalen getrof fen worden door de fraaie bouwwerkjes, die getuigen van een rijk cultureel verleden. Het aardige oude stadhuis te Haas trecht (Z.H.), een specimen van smaakvolle oud-Hollandse bouwkunst BANDUNG, 21 Juni (Aneta). De eerste trein van Tjibatu naar Garut is Zondagmorgen door een bende beschoten, nadat de trein door losgeschroefde rails was ont spoord. Beide stokers, een conduc teur een een passagier, werden ge wond. De treinbewaking beant woordde het vuur. Zondagmiddag viel een bende de laatste trein van Sukabumi naar Tjandjur aan, waarbij een stoker en een politie-agent van de treinbewa king het leven verloren en twee personen van de staatsspoorwegen werden gewond. De bende ontvoer de een aantal passagiers. Na de aanval reed de trein door. Zondagochtend reed een trein tus sen Sukoredjo en Wonokerto op een trekbom, waardoor drie militai ren en twee spoorweglieden werden gedood en vier militairen en vier spoorweglieden zwaar werden ge wond. ANGST VOOR „GEESTEN" SYDNEY, 21 Juni (Reuter). Volgens drie Australische mijn-in genieurs, die te Sydney van een bezoek aan de (Britse) Salomons eilanden zijn teruggekeerd, zijn vijf duizend inwoners van het tot deze groep behorende St. George-eiland spoorloos verdwenen. Het eiland, dat een oppervlakte heeft van 60 vlerkante mijl, ligt op een afstand van 80 mijl ten Noord- Westen van het eiland Guadalcanal (bekend uit de laatste wereldoorlog) De bewoners van naburige eilan den weigeren zelfs overdag zich naar het volgens hen door „geesten" bevolkte St. George-eiland te bege ven. Het Britse bestuur van de Salo monseilanden weet, dat de vijf dui zend bewoners van het St. George- eiland zijn verdwenen, doch het heeft er geen idee van, waar zij zich thans bevinden. BELGISCHE PAKKETBOOT LIEP OP EEN MIJN Vijf doden De Belgische pakketboot „Prin ses Astrid", die werd gebruikt op de route Dover-Ostende, is giste renmiddag 5 km van de kust voor Duinkerken op een mijn gelopen en gezonken. Vijf leden van de bemanning kwamen om het leven. Het schip zonk nadat de 218 passa giers en de 55 koppen tellende bemanning van boord waren ge haald. Het schip was eigendom van de Belgische regering en op weg naar Dover. WASHINGTON, 21 Juni (Reu ter) President Truman heeft hedenavond verklaard, dat de re sultaten van de bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Za ken te Parijs „de noodzakelijkheid onderstreepten" de huidige Ame rikaanse buitenlandse politiek voort te zetten. In zijn verklaring, die werd af gelegd nadat de president met de minister van Buitenlandse Zaken, Dean Acheson, had geconfereerd, critiseerde Truman de Sowj'et-Unie Wegens „het niet erkennen van de vorderingen, die sedert Potsdam werden gemaakt, en het onmogelijk maken van werkelijke vorderingen met betrekking tot de regeling van het Duitse probleem, door te trach ten naar Potsdam terug te keren." Truman sprak zijn voldoening uit over de „nauwe samenwerking van de drie Westelijke mogendheden". Hij zei, dat dit „de demonstratie was van de vorderingen, die moge lijk werden gemaakt door de gelijk heid van idealen en waarden, die de gemeenschappelijke erfenis zijn van de volkeren van de Atlantische gemeenschap". De Russische opinie is tevreden over de te Parijs bereikte overeen komsten, waarin zij volgens de cor respondent van de „Prawda" te Parijs, George Zjoekof, een teken van opklaring van de internationa- BERGRUIMTE BIJ ETAGEBOUW Teneinde de op het Rijk druk kende financiële lasten niet ho ger te maken dan strikt nodig is, zal in den vervolge bij etagebouw de rijksbijdrage in de exploitatie siechts betrekking hebben op de woning zelve en op een bergplaats van ten hoogste 7 pet. van de in houd van de woning. Dit betekent, dat bij de bepaling der bouwkos ten de basis voor de vaststel ling der rijksbijdrage niet met een volledige onderbouw rekening zal worden gehouden, doch slechts met een bergruimte van ten hoog ste 7 pet. van de classificatie- inhoud van de woning. Ook bij de huurvaststelling zal worden uitgegaan van de op vo renbedoelde wijze berekende bouwkosten le toestand en een eerste schrede naar de regeling van de vrede ziet. De dagbladen ruimen een grote plaats in aan het slotcommuniqué van de conferentie alsmede aan een lang verslag van het Nieuwsbureau Tass over de slotzitting, doch alleen de „Prawda" geeft commentaar. Zjoekof verklaart in zijn artikei met nadruk, dat de overeenkomsten te Parijs „ongetwijfeld een stap vooruit betekenen en de interna tionale samenwerking versterken." Prijs-indexcijfers van het gerinsverbruik De door het Centraal Bureau voor de Statistiek samengestelde prijsindexcijfers van het gezins- verbruik vertoonden van 15 Fe bruari op 15 Maart 1949 slechts geringe wijzigingen. Als gevolg van deze wijzigingen stijgt het indexcijfer voor voe dingsmiddelen met 0.4 procent. „ONAFHANKELIJKE PARTIJ" IN DUITSLAND BAD GODESBERG, 22 Juni (Reuter). Vandaag komen te Bad Godesberg 40 Duitse officie ren, onder wie twee generaals en vooraanstaande rechtse politici bijeen voor de oprichting van een „onafhankelijke" partij. Joachim von Ostau, die het ini- titief tot de vergadering heeft ge nomen, heeft in een interview verklaard, dat de partij zal stre ven naar onafhankelijkheid, niet alleen van de bestaande Duitse partijen, maar ook van de geal lieerde mogendheden. Hij was niet tegen contact met politici in de Oostelijke zóne, mits zij niet tot de socialistische eenheidspartij bekoorden. Het onmiddellijke doel van de vergadering is steun te verkrijgen voor onafhankelijke candidaten bij de federale verkiezingen. De twee generaals die de verga dering zullen bijwonen, zijn gene raal Remmer, wiens loyauteit je gens Hitier het complot van 20 Juli 1944 deed mislukken, en ge neraal-majoor Pape, die de vroe gere legercommandant von Man- teuffel vertegenwoordigt.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1949 | | pagina 1