,lk heb 'n moord gepleegd'
De jeugd van tegenwoordig
Huize Doorn" blijft uit
handen van ex-kroonprins
RADIO
DETECTIVE
Alle democratische machten
steunen Mgr. Beran
Binnenkort weer
bananen
/ERWACHTING
nstemming
Batavia
en van de
D—loterij
>ekend!
srichten
Verklaring van Tsjechisch oud-minister
Japan door grote
ramp getroffen
Biljettencirculatie
boekt laagterecord
Fanny Blankers en
Foukje Diliema
starten
Pseudo-Amerikaan wilde gratis logies
De Olympische Dag
Gewapend verzet
in Roemenië
Grote textiel brand
in de hoofdstad
Studiebeurs voor
a.s. leraren
door het K.N.M.I. te
g van Woensdagavond
javond:
ZWAKKE WIND!
meen veel bewolking,
'egend droog weer.
e wind uit noordelijke
lezelfde of iets ho-
ituur dan vandaag.
22 Juni (A.P.).
iers en republikeinen
ïitieve overeenstem-
over het herstel van
:ins regime in Djocja-
wordt vernomen uit
maar niet officiële
wordt, dat de terug-
Nederlandse troepen
:ta in het begin van
week zal aanvangen
republikeinen tegen
ag zullen overnemen,
ise en republikeinse
voor de eerste maal
onesische vertegen-
an andere staten en
ndonesië zullen van-
rkomen met de U.N.
welke bijeenkomst
rdt dat een officiële
g zal worden gedaan,
welingelichte bron
ïen, hebben de in de
dagen gehouden ge-
ele besprekingen ge-
i leggen der menings-
'er het bevel tot het
het vuren. Gemeld
iat de republikeinen
ugkeer naar D.iocja-
instemmen met de
icipes van het bevel
i het vuren en deze,
;1 van de republi-
ig, verder zullen uit
te inter-Indonesische
tl verschillende we-
Sommige politieke
'erwachten, dat in
nee de ronde tafel-
Den Haag niet voor
s of September zal
;n gehouden.
egmis op
Ibertusakker
etrouw zal op de
het Octaaf van St.
dag dus Zondag
ir in de morgen een
is op de St. Adelber-
en opgedragen, w.o.
tot communiceren.
deze bedevaart van
van St. Adelbert is
>ud, de belevenis en
van ons H. Geloof".
t het St. Bonifacius-
t notaris S. J. J.
igavond de trekking
grote R.I.D.O.-lote-
ri de opleiding van
a en de restauratie
tuis, waarop ook in
s volop de aandacht
1 totaal waren er
kocht; 300 bezitters
worden in deze da-
naakt met een prijs,
gevallen op de vol-
volgorde 1300):
9 12698 9371 1763
5 5947 11637 11949
5 2861 9277 9318
7 14300 7506 14709
8 2568 3559 1130
3 4003 14039 6871
8 12855 9078 14344
8 1617 5973 12935
0 10132 14390 8262
9 8278 2658 12610
2 5873 14633 14575
2 12166 8771 14030
8 11044 1786 13155
3 10962 10808 1787
8 10848 339 739
5 14635 11520 7009
9 11427 740 426
1 6754 794 10021
11457 12850 7164
3 7826 8559 3529
1 11857 3753 10092
3071 8965 3301
1 781 5660 5444
r 5561 2644 8908
r 7140 11874 11930
i 748 1924 10710
10695 11293 3601
117 4983 3429
I 6779 5675 13272
1684 7942 10469
6512 11475 5619
12757 13765 50
3300 7616 9547 N
7406 2323 12509
I 6797 10950 13507
14516 5734 13839
7261 14946 7096
12641 5753 5228
8437 14028 14603
10732 13093 6533
12080 3204 10139
12350 9856 6423
2648 14652 5571
4964 10678 13991
1079 5646 8234
7119 8088 10766
12500 12409 6187
14231 10164 6153
6382 223 7904
7041 12128 1387
Woensdag 22 Juni 1949
2 Juni. 220.000
Serstel. 9.20—10.80,
l 4.50—5.90; 850 kg
450 st. bloemkool
kg rabarber 5.10-
I Juni Schotse
labonen 1.641.83,
31.80, tuinbonen
I1.00, doperwten
ers 10—22, toma
ken 70, bloemkool
5, II 6—10, spina-
n 2232, andijvie
raapstelen' 3, ra-
ipeen 624, was-
iien 311, aard-
>er slof, asperges
:n 26, selie 26,
per 100 stuks.
Juni. 27.750
11, driel. 8.90
2200 kg Rode
)UDE, 22 Juni.
;len: Eerstelingen
—10, driel. 7.70-9,
rode eerstelingen
PARIJS, 21 Juni (A.P.) De
vroegere Tsjechische Minister van
Handel, Hubert Ripka, heeft van
daag in Parijs verklaard, dat alle
democratische machten in Tsje-
cho-Slowakije Aartsbisschop Josef
Beran steunen bij zijn strijd tegen
de communistische regering.
Op een persconferentie beschreef
de Tsjechische leider de Aartsbis
schop als een man, die altijd ge
tracht had samen te werken met
de communisten, zelfs met het risi
co, zich daarbij de critiek van zijn
eigen volgelingen op de hals te
halen.
Ripka noemde de strijd, die op
het ogenblik wordt gevoerd ,,een
strijd tussen degenen, die geloven
in de christelijke beschaving van 't
Westen er, de voorstanders van het
met geweld opgelegde materialisme."
„De communisten maken de fout,
verklaarde hij, om de anti-katho
lieke gevoelens van de volgelingen
SULTAN VAN DJOCJA
NAAR BATAVIA
BATAVIA, 22 Juni (Aneta).
Een speciaal vliegtuig van de Unci
is hedenmorgen te zes uur naar
Djogja vertrokken om de sultan
af te halen, wiens aanwezigheid
te Batavia vereist werd in verband
met de besprekingen over het sta
ken van het vuren. Van het uur
van aankomst van de sultan te
Batavia en van het verloop der
daarna volgende besprekingen zal
het afhangen of nog heden een
formele bijeenkomst van de Unci
zal plaats hebben, aldus verneemt
Aneta uit welingelichte kringen.
Na de terugkeer van Rum uit
Banka zijn de gehele Dinsdag de
informele besprekingen voortge
zet Volgens de „Nieuwsgier" mag
men aannemen, dat overeenstem
ming bereikt is zowel wat betreft
de beginselen van een regeling
voor een staken van het vuren als
over die voor een ronde-tafelcon
ferentie. In een eventuele bijeen
komst van de Unci op heden zou
deze overeenstemming formeel be
vestigd worden.
HONDERDEN DODEN
DOOR WERVELSTORM
TOKIO, 22 Juni (Reuter).
Een wervelstorm, die niet de
voorspelde loop nam, heeft giste
ren Japan geteisterd. 225 personen
kwamen om het leven, onder wie
12R passagiers van een veerboot.
Bijna 1400 personen worden ver
mist.
Het Japanse meteorologische
bureau had aanvankelijk voor de
storm gewaarschuwd, doch trok
de waarschuwing in toen het
scheen, dat hij buiten de eilanden
om zou passeren. De vissers voe
ren uit en 1300 boten gingen ver
loren.
De veerboot werd getroffen
midden tussen twee zuidelijke
eilanden. Slechts een Amerikaan
en een Japanner van de 82 passa-
siers en de bemanning van 48
koppen overleefden de ramp.
PROGRAMMA
DONDERDAG 23 JUNI
HILVERSUM II 415 M.
KRO: 7.00 Nieuwsberichten, 7.15
Lichte morgenklanken, 7.45 Morgen
gebed, 8.00 Nieuwsberichten, 8.15
Pluk de dag, 9.00 Voor de vrouw,
9.05 Gramofoonmuziek, 9.30 Water
standen 9.35 Oekraïns Studenten
koor, 9.40 Schoolradio. NCRV: 10.00
Gramofoonmuziek. 10.15 Morgen
dienst KRO: 11.00 Radioziekenbe
zoek. 11.40 Schoolradio, 12.00 Ange
lus, 12.03 Zangrecital, 12.30 Mede
deling land- en tuinbouw, 12.33
Lunchconcert door Promenade-or
kest, 12.55 Zonnewijzer, 13.00 Nieuws
berichten, 13.20 Lunchconcert, 13.45
„Roeromme". NCRV: 14.00 Kon. Mil
Kapel, 14.40 Even onder ons. 15.00
Kamerorkest. 16.00 Bijbellezing,
16.45 Gramofoonmuziek. 17.00 Het
Radio Jeugdjournaal, 17.30 Zingende
en voordragende jeugd, 17.50 Rege
ringsuitzending, 18.00 Leger des
Heils-kwartier, 18.15 Land en tuin
bouw, 18.30 NCRV-koor. 19.00
Nieuwsberichten, 19.15 Ned. orga
nisten spelen eigen werken, 19.30
Het actueel geluid, 19.45 Gramo
foonmuziek. 19.55 Minister Rutten
over: Anjerdag 1949. 20.00 Nieuws
in het kórt. 20.05 Progr. proloog,
20.15 Plaatvaria, 21.00 Indrukken v.
Zuid-Afrika, 21.20 Omroeporkest,
22.05 De vaart der volken, 22.25 Om
roeporkest, 22.45 Avondoverden
king, 23.00 Nieuwsberichten, 23.15
Concert voor cello en orkest, 23.40
Gramofoonmuziek, 23.57 Sluiting.
HILVERSUM I, 301 M.
AVRO: 7.00 Nieuwsberichten, 7.15
Ochtendgymnastiek, 7.30 Gramo
foonmuziek. VPRO: 7.50 Dagopening.
AVRO: 8.00 Nieuwsberichten, 8.15
Gramofoonmuziek, 8.55 Korte ge
sprekken van vrouw tot vrouw, 9.00
Boyd Neel strijkorkest, 9.30 Gramo
foonmuziek, 10.00 Morgenwijding.
10.15 Dolf van der Linden en zijn
Metropole Orkest, 10.50 Kleutertje
luister!. 11.00 Het Lyra Trio. 11.30
Gramofoonmuziek, 11,45 Uit de we
reldpers, 12.00 „Swanee River", 12.30
Mededelingen land- en tuinbouw,
12.33 In 't spionnetje, 12.38 „De
Speeldoos", 13.00 Nieuwsberichten,
13.15 Aansluiting BBC. concert,
13.45 Gramofoonmuziek. 14.00 „Wan
neer wéét een vrouw, dat zij oud is",
14.15 Solistenprogramma, 15.00
Klimop, 16.00 Van vier tot vijf, 17.00
Reizen en trekken. 17.20 Welk dier
deze week, 17.30 Gramofoonmuziek,
17.45 Reportage tenniskampioen
schappen, 18.00 Nieuwsberichten,
18.15 Sportpraatje, 18.30 Programma
Ned. Strijdkrachten. 19.30 Kobus
Kwint, radiostrip, 19.40 Gramofoon
muziek, 19.45 Regeringsuitzending,
19.55 Min. Rutten spreekt over An
jerdag. 20.00 Nieuws in het kort,
20.05 In het radio-zoeklicht, 20.15
Holland Festival, 22.30 Zang. 23.00
Nieuwsberichten, 23.15 The Skymas-
ters, 23.45 Gramofoonmuziek.
van Huss te willen doen herleven.
De onmiddellijke aanleiding van 't
conflict van Huss met de Kerk is
echter reeds lang vergeten. Al wat
ervan is overgebleven, is de geest
van de vrijheid, die eraan ten
grondslag lag.
Ik ben een historicus, en ik ben
er van overtuigd, dat men bij een
terugblik in de geschiedenis, Aarts
bisschop Beran met Johannes Huss
op één lijn zal stellen."
Ripka sprak in zijn hoedanigheid
van voorzitter van de Parijse afde
ling van de Nationale Raad voor 'n
vrij Tsjechoslowakije.
WEEKSTAAT NEP. BANK
Do bankbiljetténomloop is, blij
kens de verkorte balans van de
Nederlandse Bank per 20 Juni,
wederom met 20 millioen gulden
verminderd en daarmede gekomen
op 2941,5 millioen, hetgeen een
laagterecord voor dit jaar is en
tevens een niveau, dat sinds 21
Juni 1948, dus precies een jaar
geleden, toen de circulatie 2909
millioen gulden groot was, niet
meer bereikt is. Sinds de jongste
maandwisseling, toen de omloop
nog juist iets boven de 3 milliard
uitkwam, is voor 64 millioen gul
den bankbiljetten aan de circu
latie onttrokken. De situatie op
de geldmarkt wordt als zeer ruim
bestempeld en callgeld heeft zich
op procent gehandhaafd.
Overigens vertoont deze week
staat geen belangrijke wijzigin
gen. De ruime geldmarkt blijkt
uit de verdere vermindering van
de voorschotten in rekening-cou
rant en uit het .aangroeien der
verschillende saldi, in totaal met
circa 50 millioen tot 1450,4 mil
lioen gulden.
ALBERT HEIJN VERWACHT
ZWARE CONCURRENTIE
De te Zaandam gehouden alge
mene Vergadering van aandeel
houders van de Albert Heijn N.V.
keurde de uitgebrachte jaarstuk
ken over 1948 goed. Het dividend
werd bepaald op 7'/3 pet. voor de
gewone aandelen. De voorzitter,
prof. dr. G. M. Verrijn Stuart,
noemde de N.V. een groeiend en
dynamisch concern. De heer G.
Heijn, directeur, deelde mede, dat
aan de opleiding van de filiaal
houders de nodige aandacht ge
schonken zal worden. Hij was van
mening dat er een zware concur
rentie in het verschiet lag.
OLYMPISCHE DAG
Naar het A.N.P. van de zijde van
de K.N.A.U. verneemt, zullen de
bekende Zweedse athleten Nyberg
en Aberg Zondag 26 Juni in het
Stadion te Amsterdam aan de start
verschijnen resp. op de 3000 en 800
meter.
De athlctiekwedstrijden, welke
in'het kader van de Olympische
Dag op het programma staan, om
vatten twee dames- en vijf heren-
nummers. Fanny BlankersKoen
zal op de 80 meter horden starten.
In het nummer 100 meter hard
lopen komen uit Gerda van der
Kade—Koudys, Nel Witziers—Tim
mer, Gré de Jongh en Foukje Dil
iema.
Bij de heren is het 3000-meter-
nummer het belangrijkste. Behalve
Nyberg zullen deelnemen Slijkhuis,
Lataster, Groen en Harting, Op de
800 meter zal Aberg. die het vorig
jaar 1 min. 52 sec. liet noteren, de
strijd aanbinden tegen Kist, Van
Royen en Ribbels.
Voor de 400 meter staan De Kroon,
Bakels, Nusse en Woldendorp op 't
programma, terwijl de 200 meter
zeer spannend belooft te worden
met sprinters als Lammers, Klein,
Scholten, Zwaan, Saat en Meyer.
Tenslotte zullen Jan. Zwaan en
Van der Hoeven elkaar bekampen
op de 110 meter horden.
H. M. Koningin Juliana en Z. K. H. Prins Bernhard hebben
Maandagavond van hun belangstelling voor het Holland Festival
in de hoofdstad blijk gegeven door bijwoning van een uitvoering
van het Monte Carlo ballet in de Stadsschouwburg. H. M. de
Koningin en de Prins tijdens het spelen van het Wilhelmus bij
de aanvang van de voorstelling.
Ik heb een moord gepleegd",
vertelde een Engels sprekende man.
die zich met bebloed gezicht en
handen dezer dagen bij het militair
hospitaal in Den Haag meldde. De
recherche, afdeling moordzaken,
rukte uit „om het lijk te zoeken".
De vermoorde had echter de benen
genomen.
De Engelsman, die met een vol
maakt Amerikaans accent sprak en
zich uitgaf als zeeman, vertelde,
dat hij „aan de rol was geweest'
en meningsverschil met een hem
onbekende man had opgelost door
deze knockout te slaan. Deze man
had gezegd, dat Amerikanenlui
waren. De „moordenaar" was zelf
met een bloedneus uit de strijd ge
komen. Zijn tegenstander was
morsdood, zo vertelde hij. Het „lijk"
is nog steeds zoek.
Onze Amerikaanse zeeman echter
vloog in een politie-trucje. Tijdens
zijn verhoor stond hij zwaar te
zwaaien op zijn zeebenen, omdat
hij niet bepaald nuchter was. „Piet,
sta hou niet aan het gebouw te
schudden, je ziet toch, dat die vent
niet op zijn benen kan blijven
staan", waarschuwde een recher
cheur zijn collega. De Amerikaan
Zoals ieder jaar vormt ook thans
de wedstrijd van het Bondselftal
weer de hoofdschotel van de ge
varieerde sportdag, die in het Olym
pisch Stadion op Zonctag 26 Juni
a.s. gehouden wordt. De Bonds-
ploeg, waarvan wij de opstelling
reeds bekend maakten, zal de strijd
opnemen tegen een Zwitserse com.
binatie van jonge veelbelovende
spelers, welke geformeerd zal wor
den uit de volgende ploeg.
Doel: Stuber (Lausanne)
Achter: Rey (Young Fellows),
Bollinger (Y. Fell.) en Engler (St.
Gallen).
Midden: Perroud (Etoile). Rev-
mond (Malley), Casali (Y. Boys).
Voor: Schoenmann (F.C, Bernl.
Huegi I en II (beidon FC Bazel),
Hartman (Fribourg). Sieget.haler
(Y. Feil.). Staube (F.C. Bazel), Ri.
va (Mendrisio).
Het programma begint om half 2
met atletiekwedstrijden. Daarna
volgt wielersport, terwijl de voet
balwedstrijd om 2.25 uur aanvangt.
Om 4.15 uur demi-finales en finale
van de wielersprint en tenslotte om
5.10 hyppische sport. Ook zal de
Lingiade-groep dames een deel van
de oefeningen uitvoeren, waarmede
men op de Lingiade te Stockholm
zal uitkomen.
schoot in de lach en daarmee werd
hij Nederlander. Het is een man
uit Deventer^ die er reeds eerder in
slaagde zijn rol als Amerikaan zo
goed te spelen, dat men hem zes
weken gratis in een ziekenhuis ver
pleegde en zeven weken in het
Transit-kamp te Hoek van Holland
de kost gaf, voordat hij ontmaskerd
werd. Hij was nu weer uit op gra
tis verpleging bij de politie als
pseudo-moordenaar, welk logies
hem niet verleend is.
LONDEN, 22 Juni (Reuter).
De „Daily Telegraph" meldt, dat
volgens „betrouwbare" berichten
uit Wenen het gewapend verzet
in de bergstreken van Roemenië
door georganiseerde anti-commu
nistische groepen een dergelijke
omvang heeft aangenomen, dat
het „de Roemeense regering ern
stige bezorgdheid veroorzaakt".
„Men meent, dat kortelings vol
ledige formaties van 't Roemeense
leger in het geweer zijn gebracht
om te pogen de opstandelingen te
elimineren, aldus de correspon
dent. Er is weinig bekend over de
samenstelling van de verzetsgroe
pen. Er bevinden zich zeker de
serteurs uit het leger onder en
personen, die in het algemeen on
tevreden zijn over de toestand,
doch men meent, dat de leiders
politieke tegenstanders van het
regiem zijn".
GENERAAL PIKA
TERECHTGESTELD
PRAAG, 21 Juni (Reuter). Ge
neraal Heliodore Pika, hoofd van
de Tsjechoslowaakse militaire mis
sie in de Sowjet-Unie tijdens de
oorlog, is heden, nadat het Hof van
Beroep zijn vonnis bevestigd had,
terechtgesteld. Een tribunaal oor
deelde hem in Januari schuldig aan
verraad op militair gebied en aan
werk voor de Britse geheime dienst
tegen de Sowjet-Unie in 1940. Ra
dio-Praag verklaart, dat bewijs
stukken en getuigenverklaringen
zijn schuld uitgemaakt hebben en
dat hij bekend heeft.
MAAR VRAAG NIET
NAAR DE PRIJS
Voor het eerst na de oorlog zal
men in ons land binnenkort weer
bananen kunnen eten. Nog wel niet
zoveel als men wil, wgnt de aan
voer is nog aan een toewijzing ge
bonden welke voor de winkeliers
en groothandel gebaseerd is op
vroegere leveringen, maar toch vrij
van distributie. Ook de prijs zal
nog wel een rem vormen op al te
grote kooplust, daar de bananen
f 1.82 per kilo zullen kosten. Er gaan
10-11 bananen in een kilo. Maar
men rekent er op in de komend
weken ongeveer 2000 ton ïn de fruit
handel te kunnen brengen.
De eerste lading, gedeeltelijk
voor transito, maar voor het groot
ste deel voor binnenlands verbruik,
is Zaterdag met de ..Coolhaven" van
de rederij van v. Uden in Rotter
dam aangekomen. Het zijn ditmaal
in tegenstelling tot de meeste zen
dingen van voor de oorlog, bananen
van de Canarische eilanden, waar
de vrucht klein van stuk is, maar
zeer fijn van smaak.
In de vooravond heeft in de
hoofdstad gisteren een zeer hard
nekkige textielbrand- gewoed,
waarmede de brandweer bijna
twee uur werk heeft gehad. Het
vuur is ontstaan op de derde éta
ge van het zes étages hoge pand
Nieuwe Züds Voorburgwal 48-50
van de N.V. Handel My. Lethem
Bros and Mcllin, een firrma in
tapijten, dekens, gordijnstoffen en
manufacturen.
Personeel van een expeditiefirma
op de hoek van de Kolksteeg ont
dekte de brand en sloeg alarm. Een
dikke gele rookmassa kringelde
reeds uit de ramen aan voor- en
achterzijde van het 30 meter lange
pand, dat van de N.Z. Voorburgwal
tot de Spuistraat doorloopt, toen de
brandweer arriveerde.
Het vuur op de derde étage, dat
in het middengedeelte van het pand
was begonnen, konden de brand-
•wachts spoedig bedwingen, doch het
vuur was ook reeds op de vierde
verdieping overgeslagen. Weldra
sloegen de vlammen, ook op de vijf
de en korte tijd later op de .zesde
verdieping over. Om even over half
acht stortte het dak aan de voor
zijde met donderend geweld van
brekende balken op de vloer van
de vijfde étage neer.
Pas nadat commandeur D. Doets
een tweede ladderwagen had laten
aanrukken en aan de Spuizijde op
het dak kon worden gespoten, had
men het vuur spoedig onder de knie
en kon om half negen het sein
„brand meester" worden gegeven.
De vijfde en zesde verdieping zijn
niet geheel uitgebrand, wel is de
dunne vloer op talrijke plaatsen
door het vuur weggevreten. De
brandweer had met vrij veel pech
te kampen, want tot drie keer toe
sprongen op het critieke moment
slangen. In totaal werd met negen
slangen water gegeven.
's-GRAVENHAGE, 21 Juni.
Voor die studenten, die zich bereid
verklaren na afloop van hun uni
versitaire studie zich 10 jaar lang
als leraar in dienst te stellen bij
het voorbereidend Hoger en Mid
delbaar Onderwijs, zal de minister
van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen beurzen verstrekken voor
de universitaire studie.
Allen, die momenteel aan een
universiteit studeren met behulp
van een renteloos voorschot, be
hoeven voor ieder jaar dat zij bij
het voorbereidend Hoger en Mid
delbaar Onderwijs als leraar werk
zaam zijn. geen terugbetaling van
dit voorschot te doen.
DE „ZAANSTROOM"
HAD AVERIJ
Dinsdagochtend om kwart voor
zes is op het Noordzeekanaal onder
Velzen het 8190 br. t. metende
Noorse stoomschip „Skotaas," dat
uit de grote of Noordersluis kwam,
in aanvaring gekomen met de
„Zaanstroom", die uit de binnenha
ven bij de Hoogovens voer. Van de
„Zaanstroom" werden zes platen
aan stuurboordzijde gescheurd.
Het SS. „Zaanstroom" meet 2000
ton dead weight en was geladen met
een partij ijzer van de Hoogovens
en op weg naar de Engelse Zuid
kust. Het gat is boven de waterlijn,
zodat geen direct gevaar voor het
schip bestond.
De Noorse tanker „Skotaas" is
na de aanvaring doorgestoomd naar
Amsterdam, waar het heen voer om
te dokken. De „Zaanstroom" is in
de flank aangevaren en heeft een
groot gat onder de voorbolder,
Ted Schroeder uit Californië (U.S.A.) sloeg zijn landgenoot
Gardnar Mulloy met 36, 911, 61, 60, 75 in hun
wedstrijd van de lawn tennis kampioenschappen van de AiI-
England Club te Wimbledon. Schroeder valt op zijn knieën op
de tennisbaan tijdens zijn match tegen Mulloy.
HOEWEL ER VEEL zeer veel
geschreven wordt over de
Jeugd van Tegenwoordig, meen ik
toch, dat het niet overbodig is, er
ook eens over te schrijven.
Ziet men het vraagstuk zo vaak
niet te somber? Ziet men niet en
kel de donkere kanten van het ge
drag van onze hedendaagse jonge
mensen
Legt men niet wat heel sterk de
nadruk op, het verkeerde, zonder
het goede aan te roeren? Accen
tueert men niet met teveel klem
datgene wat niet deugt, terwijl,men
zich niet uitlaat over hetgeen wel
goed is?
Heeft men niet een beetje een
vooroordeel ten opzichte van de
„Spes Patriae", omdat ons„ het
slechte zo in extenso geschilderd
en voorgehouden wordt?
Is er dan zo weinig goeds in dit
verhand, dat men het niet noe
menswaard acht, of vermeldt men
het niet, omdat het verkeerde do
mineert? Misschien heeft men an
dere redenen. Er zijn ongetwijfeld
mensen ,die lijden aan de kwaal van
het generaliseren. Men kent één
droevige figuur en men verslijt ze
allemaal voor niet-deugend. En al
wil ik geenszins het grove vanda
lisme, de hemeltergende brutaliteit,
de afschuwelijke ruwheid, de gren
zeloze onverschilligheid, de
minderwaardige opvattingen, de
mensonterende uitlatingen van ve
len ontkennen noch goed praten
mét termen als: „Een gevolg van
de oorlog, een kwaal van de tijd,
een leeftijdsverschijnsel", toch ben
ik overtuigd, dat het goed is eens
de tegenpool van dit alles te laten
zien.
En ik heb hier dan speciaal op
het oog de jonge lui, die te groot
zijn voor servet en te klein voor
tafellaken.
Ik zal niet proberen te geven
een wetenschappelijke bespiegeling,
die voortvloeit uit de sociale psy
chologie. Ik doe slechts een greep
uit het dagelijks leven. Ik wil al
leen voor uw geest roepen: 1. fi
guren, die aan onze aandacht ont
snappen en die een waardering ten
volle waard zijn. Ik wil U voor
stellen: 2. jonge mensen, die in het
grote sociale leven van geen be
lang zijn of nog niet zijn. 3. Men
sen. die maar een eenvoudige taak
volbrengen, elke dag opnieuw, zal
ik voor U op het toneel brengen. 4.
Jongens, van zestien, zeventien
jaar, wier namen slechts een enke
ling bekend zijn, zal ik U voorstel
len als helden. Ik zal U wijzen op
kerels, die gewaardeerd moeten
worden, omdat ze dit in de volle zin
van het woord waard zijn.
En ik zie dan voor me de piccolo
van één van onze veerdiensten, die
U en mij gedurende de zeereis een
verversing aanbiedt.
Kent U hem niet? Zijn naam
weet ook ik niet, interesseert me
ook niet, maar ik weet wel, dat hij
dag in, dag uit, met die boot over
het water dobbert, om de mensen
een dienst te bewijzen. Hij krijgt
zijn loon toch? Is hij dat niet
waard? Elke dienst is hij present,
hij is opgewekt, vriendelijk, hij
•lacht, hij verkoopt diestregelingen
en pepermunt. Hij geeft inlichtingen
aan het begin en aan het eind van
de reis. Hij doet zijn plicht. Er leeft
iets in hem. Hij toont wilskracht.
Heeft h\j niet zijn moeilijkheden
Kan zijn moeder niet ziek worden?
Heeft de griep geen vat op hem?
Hij is niet opdringerig, stampt niet
op de grond, loopt niet woest weg,
vloekt niet. En al is het misschien
voor korte tijd, hij kan zich be
heersen. Hij toont karakter. Hij ver
dient onze waardering en sympa
thie. Hij is een mens, al speelt hij
geen eerste viool. Hij telt mee, al
is hij ondergeschikte. Hij laat een
gunstige indruk achter, al is het
een jochie uit een nauw straatje.
Dan wil ik U voorstellen de door
Velen zo gehate en verachte per
soon van zestien jaar, die elke mor
gen zijn tas met geleerdheid la
waaierig achter in een bus gooit.
De jongeman met de pofbroek tot
over de enkels en de beruchte kam
met pen en potlood in dat kleine
zakje. Daar gaat hij de brani-
schopper, de dandy, de man, die een
hele bus ,soms op stelten zet. H;j
speelt nog geen rol in het grote
sociale leven. Zal hij dat eens wel
doen? Ach, wat bekijkt men dit
kereltje toch dikwijls onjuist.
Zijn onze artsen, notarissen, le
raren, ingenieurs, advocaten ook
zo niet begonnen? Wie kan deze
mensen en zovele anderen missen?
En nu houd ik een pleidooi. Ik
ga deze groep van onze jeugd ver
dedigen en lk hoop de juiste ter
men te vinden om het gemis van
het gesproken woord enigszins weg
te werken. Beschuldig mij van
thetoriek? Ik geef het toe, dat ik
dat ben, maar ik acht de zaak het
waard. Ik wil proheren eens een
ander licht te laten vallen op deze
mensen, die toch op 't minst recht
hebben op een juiste waardering.
En wie van de jonge mensen doet
dat zelf? Wij hebben Kinderpolitie
en Kinderrechters, mag ik dan
Kindervriend zijn? Staat U het mij
toe? Laten wij dan eens van wat
meer nabij deze jongeman, die één
van de velen is, op zijn weg vol
gen. Nog niet volledig uitgerust
kruipt hij geeuwend en rekkend uit
zijn bed, omdat tien minuten gele
den de wekker is afgelopen. Gis
teravond is het laat geworden,
want hij heeft vandaag proefwerk
voor Frans en Latijn. Vlug kleedt
hij zich aan want over een half uur
gaat zijn bus, die hem naar de stad
moet brengen ,waar het gymna
sium staat. Nog een laatste blik in
zijn Franse grammaire onder 't
ontbijt en .hij gaat.
Op straat staan zijn vrienden al
te wachten. En zijn ietwat som
bere stemming verdwijnt snel en
hij is weer de bon-vivant, de op
schepper, de vrolijke Frans. Met
lawaai gaan ze de bus in, krijgen
een standje van de conducteur, la
chen en praten.
Een uur later zit hij gebogen
over een gestencild veld papier. Een
paar woorden Nederlands staan er
op, maar de rest is Latijn. Nu zou
men hem voor ernstig zwaarmoe
dig en down houden, als hij daar zo
zit met gefronst voorhoofd te sta
ren op de zinnen, waar hij kop
noch staart aan kon vinden. Hij
kijkt naar zijn buurman ,hjj wordt
onrustig. Hij slaat met zijn elle
boog op zijn bank, hij schrijft vin
nig, hij streept door, kan er niet
uit komen, hij vervloekt Cicero
cum suis, hij walgt van de klas
sieke opleiding, hij transpireert
De bel gaat. Verknoeid dit proef
werk. Een twee, misschien wel een
één. De Nederlandse leraar is al be
gonnen: „Karei en de Elegast". Ja
praat maar. Hij denkt aan zijn
broer, die bij een groenteboer is en
geen Latijn hoeft te kennen. Ver
ward maakt hij een aantekening,
want de leraar is in aantocht op
een wandeling door de banken-
straatjes.
Wordt vervolgd)
Avenhorn, Y. J. Galama.
HOOFDPUNT
Mijnhardt Hoofdpijnpoeders. 45 ct.
Mijnhardt Hoofdpijntabletten. 75 ct.
DEN HAAG, 21 Juni. De Raad voor Rechtsherstel heeft het
beroep van de Duitse Kroonprins tegen de beslissing van het
Nederlandse Beheersinstituut, dat hem op 28 Mei 1948 een
non-enemy verklaring (ontvijanding) ontzegde, verworpen.
Prins Friedrich Wilhelm von Hohenzollern, die thans in Zwit
serland woont, zal dus „Huize Doorn" en ander voormalig bezit
van zijn vader in Nederland niet terugkrijgen.
De raad voor het rechtsherstel
overwoog in zijn uitspraak o.m.,
dat het „besluit vijandelijk ver
mogen" zowel de vijandelijke
staat zelf als haar onderdanen
treft. Het is genomen om Neder
land enigermate zeker van scha
devergoeding te stellen. Alle in
Nederland aangetroffen vijande
lijke bezittingen werden dan ook
vervallen aan de Staat verklaard.
Uitzonderingen hierop worden ge
maakt voor vijandelijke onderda
nen, die met de Nederlandse sa
menleving zijn vergroeid en
krachtens hun gedragingen in
oorlogstijd als Nederlanders kun
nen worden aangemerkt. Voorts
kan een non-enemy-verklaring
worden verleend aan vijandelijke
onderdanen, die zodanig ten voor
dele van Nederland en zijn geal
lieerden hebben gehandeld, dat zij
VOORZORGSMAATREGELEN
VAN MGR. BERAN
PRAAG, 22 Juni (Reuter).
Dinsdagavond is bevestigd, dat de
aartsbisschop van Praag, Mgr.
Beran, het consistoriurfi der Tsje
choslowaakse bisschoppen heeft
ontbonden. Hij heeft hun voorge
schreven bij wijze van voorzorgs
maatregel hun administratie in
een autonoom kader te voeren.
niet als vijand beschouwd kunnen
worden.
Het is de raad voor rechtsher
stel gebleken, dat de Kroonprins
niet in Nederland woonachtig was
en cok niet met Nederland ver
groeid was. Ook ziet de raad geen
gedragslijn, die duidelijk ten be
hoeve van Nederland werd ge
volgd.
Op grond van de criterica van
het „besluit vijandelijk vermogen"
en de opgesomde rechtsoverwegin
gen verwierp de raad v.u het
rechtsherstel het beroep tegen de
beschikking van het Nederlands
Beheersinstituut. waarbij aan
Kroonprins Friedrich Wilhelm een
non-enemy-verklaring geweigerd
werd. De Nederlandse bezittingen
van de overleden Duitse ex-keizer
blijven dus aan de Staat der Ne
derlanden.
SURINAAMSE DELEGATIE
IN NEDERLAND
SCHIPHOL, 22 Juni. Heden
ochtend arriveerde per K.L.M.-
lijntoestel uit Paramaribo een
delegatie van vier leden van de
Staten van Suriname, die in Ne
derland besprekingen zal voeren
over het door de Staten uitge
brachte advies inzake de interim
regeling. De delegatie bestaat uit
de heren G. J. C. van der Schroeff
(voorzitter van de Staten van
Suriname en voorzitter van de
delegatie), P. Wijngaarde, J. Lach-
mon en mr. dr. J. A. E. Buiskool.
FEUILLETON
door H. VöLMEK tegen wil en donk
60.
„Komaan, dan gaan we samen
eens een ritje maken naar 't
bureau! 'k Wil wedden, dat ik je
wel murw krijg!"
„Je hoort toch wat ik zeg?"
protesteerde August vertwijfeld.
„Ik ken juffrouw Karlsson amper.
En 'k heb waarachtig wel iets an
ders te doen dan met jou uit rijden
te gaan!"
Uppström kwam een stap nader
en stak zijn vierkante kin vooruit
„Geen verdere pourparlers mee!"
Met een kracht, waarover Söder-
man zich zelf verbaasde, kwam
zijn vuist tegen Uppström's voor
hoofd terecht, precies hoven de
neus. De inspecteur tolde achteruit,
zocht tevergeefs steun aan een
lantaarnpaal en smakte in de goot.
August rende wat hij rennen kon.
Hij vernam kreten: „Houdt hem!
Houdt de dief!"
Kriskras snelde hij door de stra
ten en zijstraten. Na tien minuten
was hij buiten adem. Hij zag om
zich heen: de achtervolgers waren
blijkbaar 't spoor bijster geraakt.
Kalmer zette hij zijn weg In Oos
telijke richting voort. De route
voerde langs een standplaats van
taxi's. Söderman stapte in de voor
ste wagen en gaf de chauffeur or
der hem naar de Bernadottestraat
te rijden.
Zijn eerste reactie was een grin
niken van voldoening: de vuistslag
die Uppström had gevloerd mocht
er geweest zijn! Bezorgdheid joeg
echter aldrazijn plezier op de
vlucht. Hij had een ambtenaar van
politie in de rechtmatige uitoefe
ning van zijn functie aangevallen.
Daar kreeg hij een zware pijp voor
te roken. Marianne en hij voeren
nu in hetzelfde schuitje: heiden
moesten zij buiten bereik van de
wet zien te blijven. Achteraf ge
voelde hij er spijt over, Uppström
de opstopper te hebben verkocht,,
maar de inspecteur had hem er toe
gebracht. Marianne Karlsson ver
keerde in nood. Uppström zou hem
waarschijnlijk hebben ingesloten;
het betekende, dat Marianne zonder
hulp bleef en hem er van zou ver
denken met goedkope woorden te
schermen maar haar in de steek la
ten wanneer 't op daden aankwam.
Neen, hij had niet anders kunnen
handelen! Hij moest Marianne
spreken, met haar overleggen wat
zij zouden doen. Mogelijk was de
beste oplossing. Svartan in ver
trouwen te nemen. Svartan zou
haar zuiveren van de blaam, die op
haar rustte, zo zij onschuldig bleek
te zijn. Hetgeen natuurlijk 't geval
was, dat stond voor August als 'n
paal boven water.
De taxi hield stil voor een huis
met hoge stoep; er onder was een
buiten dienst gestelde garage. Na
met de chauffeur te hebben afgere
kend, beklom August de treden
hij telde er tien en drukte 't
schelknopje in. De deur werd ge
opend, doch niemand vertoonde
zich.
Bezorgd informeerde hij: „Ik ben
hier toch Bernadottestraat 43?"
„Ja zeker," antwoordde een vrou
wenstem.
Er viel hem een pak van 't hart.
„Wilt u zo goed zijn, juffrouw
Karlsson mee te delen, dat Söder
man er is?"
„Sluit de deur en kom hier op
aan! Wacht even!" Een lucifer
werd afgestreken. „Denk er om,
u moet twee treden op. Er schijnt
een mankement aan 't ganglicht te
zijn. Ziezo u bent er!"
Het was aardedonker en August
kon de vrouw, die tot hem hëd ge
sproken, niet onderscheiden; iets in
ae stem kwam hem echter bekend
voor. Zij wierp de deur van een ka
mer open en Söderman had niet
langer voor iemand anders ogen of
gedachten dan voor Marianne
Karlsson. Het meisje zat aan tafel.
Onmiddellijk sprong ze overeind
„Neem je in acht!" gilde zij.
Hij draaide zich op de linkerhiel
om en ontging door bliksemsnel te
bukken, de slag met een ploerten
doder, die op zijn achterhoofd was
gemunt. De vuist, waarmee inspec
teur Uppström kennis had ge
maakt deed ook thans haar werk
onberispelijk; zij trof de laffe on
verlaat in de hartstreek en de
grond dreunde toen hij als een ge
velde os neerviel.
„Doe het heter!" hitste de vrouw
in de deuropening. „Jullie worden
niet voor geklungel betaald!"
August keek haar aan. Zij was
gezet en grijs. Meteen herkende hij
de furie mevrouw Hangö, alias me
vrouw Kiausen, alias Signe Han
sen. De vrouw had haar doel be
reikt: een moment zijn aandacht
af te leiden. En dat moment be
sliste. Een kerel sprong hem in de
nek, de sprong ging van een doffe
slag vergezeld. In zijn volle lengte
tuimelde August voorover. Hij deed
nog een poging op de been te ko
men: een tweede formidabele slag
daalde op zijn schedel neer toen
werd alles nacht om hem heen.
Een derde bandiet haalde een
pistool te voorschijn. „Ik zal die
vervloekte pottenkijker zijn vet ge
ven," dreigde hjj, de haan span
nend.
„Ja, ja, Brorr!" krijste de vrouw.
„Hfl mag ons geen strobreed meer
in de weg leggen!"
Een vlakke stem commandeerde:
(Wordt vervolgd)
4
