Verdraagzaamheid in Nederland
De Lauwerszee wordt weer
in kaart gebracht
De geheimen van de „G-Men" onthuld
Sigaren industrie krijgt
meer vrijheid
Maandag 4 Juli 1949
PAG. 3
Magistraal betoog van prof. Pompe
over de positie der Katholieke
Nederlanders
Belangrijk werk van de Marine
Zoutkamphydrografische basis
Dr. Valentine naar
V.S. vertrokken
„Guerilla moeilijk
te beëindigen"
Amerikaans publiek duldt geen
/fGeheime Politie
's Lands veiligheid eist geheim werk,
zegt F.B.I.
Gasinstallatie
ontplofte
Bang
Dit jaar 39.000 pakken Java-
tabak aan de markt
Geeri nieuw
departement
au.)
Zijn de Katholieken
intolerant?
Uitvoerig stond prof. Pompe bij
deze vraag stil. Ja zeide hij, dog
matisch zijn wij intolerant, niet
omdat wij pretenderen de waar
heid te hebben, uit ons zelf heb
ben wij niets, maar deze waarheid
wordt ons door God in de leiding
der Kerk geopenbaard en dan
hebben wij die waarheid zonder
meer te aanvaarden. De waarheid
is geen product van ons zelf, maar
een geschenk van God en daarom
kunnen wij er niet mee transi
geren.
Maar zijn daarom de katholie
ken onverdraagzaam? Ja zegt
men, zie naar Spanje. Waarom
naar Spanje, vraagt spr., altijd?
Is Spanje zo'n éclatant voorbeeld
van katholicisme? Spr. keurt on
voorwaardelijk af, als het waar is,
dat in Spanje protestanten wor
den gedwongen eerbied te bewij
zen aan de kath. eredienst of ge
marteld worden om hun geloof.
Maar waarom moeten alle katho
lieken over één lijn geschoren
worden met de Spanjaarden? Zijn
de Spanjaarden geen eigenaardig
voIk? Zijn ze niet bijzonder fana
tiek, vanwege hun strijd tegen de
Moren? Heeft Spanje niet ontzet
tend geleden, door moorden op de
priesters en verbranding van kath.
kerkgebouwen, onder het links
socialistische bewind van Azana?
Is het niet begrijpelijk, dat daar
een reactie op gevolgd is?
Waren wij in Nederland zo ver
draagzaam na de oorlog tegen
over de N.S.B.-ers?
Waarom moeten wij toch alleen
maar zien naar Spanje? De Prui
sen zijn fanatiek, heerszuchtig,
onverdraagzaam en zij zijn over
wegend Evangelisch protestants.
Mogen we daarom zeggen: „als ge
weten wilt hoe de protestanten
zijn als ze de meerderheid heb
ben: „Kijk naar Pruisen"?
Waarom is Spanje wel een
éclatant voorbeeld? Waarom Por
tugal niet, waarom Oostenrijk,
Hongarije, België niet, waarom
Ierland niet, waar de katholieken
35 pet. der bevolking uitmaken en
de protestanten geen enkele
klacht hebben, ofschoon de katho
lieken in het prot. Ulster voortdu
rend worden vervolgd?
Dit beroep op Spanje en daaruit
de beschuldiging puttend, dat ook
de Ned. katholieken onverdraag
zaam zijn, is een typisch staaltje
van anti-papisme.
Tenslotte wees prof. Pompe nog
op dc achterstelling van katholie
ken in ons land bij benoemingen.
Aan al onze departementen vindt
men niet één katholiek secretaris
generaal, ofschoon zijn macht veel
groter is dan die van een minis
ter. Tal van hoge ambten zijn
practisch nog altijd voor katholie
ken gesloten, bij onze rechtbanken
huldigt men nog altijd het afschu
welijke stelsel van z.g. kath. vaca
tures, waarvan men niet wenst af
te wijken.
Scherp en overtuigend heeft
prof. Pompe op die wijze het anti
papisme daar op de Pietersberg
aan de kaak gesteld en zo overtui
gend was zijn rede, dat bij het
debat, de een na de ander kwam
verklaren, dat deze voordracht
zeer verhelderend had gewerkt en
van meer dan één zijde uit
niet-kath. kring werd de wens
geuit, dat deze voordracht op
grote schaal onder niet-katholiek
Nederland zou worden verspreid.
De humanist aan het woord
Zondagmiddag heeft Dr. van
Praag een plaats voor het huma
nistisch verbond in de Ned. sa
menleving bepleit, nadat hij ge
tracht had de geestelijke grond
slagen van het moderne humanis
me aan te geven. Hij ontkende,
dat dit anti-christelijk is, het zegt
alleen t.a.v. het Godsbestaan, wij
weten het niet en daarom kunnen
wij in ons leven met goddelijke
geboden geen rekening houden.
Inplaats daarvan heeft de huma
nist de mens ontdekt in zich zelf
en daaruit begrepen, dat wil de
mens goed zijn, hij zijn evenmens
moet eerbiedigen, dat hij waar
heeft te zijn, eerlijk en menslie
vend. Die erkenning van de men
selijke waarde wil hij uitdragen,
vooral in niet-kerkelijke kringen,
om aan deze mensen een geeste
lijke inhoud te geven. Hierover
ontspon zich een belangrijke dis
cussie, waaraan ook door kath.
geestelijken actief werd deelgeno
men.
De baankampioenschappen voor
profs. Tijdens de in het Olym
pisch Stadion te Amsterdam
gehouden nationale kampioen
schappen op de baan werd G.
P. Peters winnaar van de 50 km
zonder gangmaking voor profs.
Peters rijdt na de overwinning
zijn ereronde met de Best, die
tweede werd (midden) en A.
Vooren (links), die beslag
legde op de derde plaats.
Gevraagd werd, wat de diepere
grondslagen zijn van de waarden
in het humanisme, waarvoor men
eerbied vraagt. Kunnen fascisten
en communisten niet op dezelfde
motieven als Dr. van Praag, eer
biediging eisen voor hetgeen zij
als hoogste menselijke waarden
hebben ontdekt in de mens?
Pater Dr. Witte wees er nog op,
dat de liefde tot Christus voor
millioenen het ideaal vormt om
Christus te gehoorzamen in Zijn
Bergrede, maar waar vindt de
massa der onkerkelijken het ideaal
om zo te leven?
Belangrijk was ook de discussie
over de problemen schuld en
zonde, vergeving en genade, die
in het christelijk leven zulk een
grote rol spelen en zo geheel be
antwoorden, ook aan de psyche
van de mens. Dr. van Praag kon
in deze eigenlijk niet verder gaan,
dan de mededeling, dat men in
humanistische kringen met deze
problemen ernstig worstelt, maar
een oplossing er voor nog niet ge
vonden heeft.
Tenslotte mogen wij er nog op
wijzen, hoe Zondagavond prof.
Kohnstamm in een vaak ontroe
rende voordracht er op wees, hoe
een zeker geestelijk nihilisme de
mens tenslotte niet bevredigt, ook
de humanistische mens niet. De
grote Duitse humanist, Karl Jas
pers, die gehuwd met een Joodse
vrouw, aan de lijve ervaren heeft,
waartoe een leer zonder God leidt,
schreef nu na de oorlog, dat, wan
neer de H. Schrift uit de literatuur
van het volk verdwijnt, dit toch
betekent een geestelijke terug
gang en de ondergang van een
hoge beschavingscultuur. Ook ver
telde hij, in gesprek van de beide
moderne humanisten Ehrenfest en
Einstein, waar hij, Kohnstamm, bij
was- Ehrenfest, die een bekend
oogarts is, vertelde van een dame
van een collega, die hij behan
delde en die maanden lang voor
lopig maar één kwartier per dag
een van haar ogen gebruiken
mocht en zich dan in die 15 minu
ten geestelijk voeden moest, voor
23 uur en 45 minuten. Wat denkt
U, dat ik die vrouw voor lectuur
gaf, vroeg Ehrenfest aan Einstein.
De bijbel zei Einstein. Natuurlijk
zij daarop Ehrenfest.
Tenslotte wees prof. Kohnstamm
er op, dat de Ned. humanist Bie-
rens de Haan, het begrip schuld,
in wetenschappelijke zin verwierp
om van zonde maar helemaal niet
te spreken en daarom beschouwde
hij het als winst, dat de humanis
ten 4,-an vandaag, deze begrippen
niet meer verwerpen, zelfs het
begrip zonde niet, maar ernstig
pogen, daarvoor een oplossing te
vinden.
Maandagmorgen hebben de vele
deelnemers zich weer over het ge
hele land verspreid, maar deze ge
dachte toch meegenomen, dat sa
menwerking met behoud van het
eigene in een land als het onze
nu eenmaal noodzakelijk is, maar
ook wel voor een belangrijk deel
mogelijk is. Dat gereformeerden,
katholieken, hervormden en hu
manisten hier twee dagen geza
menlijk over deze belangrijke pro
blemen konden spreken, is tot nu
toe in ons land nog niet eerder
gedemonstreerd. En dat is op zich
reeds van grote betekenis.
J. H.
Wanneer men eens 'n kijkje gaat
nemen in de haven van Zoutkamp,
zal men hier niet uitsluitend de
ranke visserschuitjes gemeerd zien
liggen, maar ook een aantal vaar
tuigen van de Koninklijke Marine.
Niet dat Zoutkamp plotseling ge
promoveerd is tot marinebasis,
maar wel werken hier de Jantjes
dag en nacht aan het in kaart
brengen van de Lauwerszee.
Nederland beschikt over een wa-
terkaart van de Lauwerszee en
Dollart, welke pl.m. 15 jaar oud is.
Door verschuivingen, droogleggin
gen etc. is er nogal wat verande
ring opgetreden. Door de afdeling
hydrografie van de Koninklijke
Marine, worden nu deze afwijkin
gen in kaart gebracht, hetgeen niet
alleen van groot belang is voor
onze binnenscheepvaart, maar ook
voor de rijksdiensten zoals water
staat, landaanwinningswerken etc.
Geen gemakkelijke taak
De marinemannen hebben geen
gemakkelijke taak. Reeds vroeg in
de morgen trekken ze er met hun
sloepen op uit en gaan meter voor
meter het water afpeilen op diepte.
Dat dit werk met grote nauwkeu
righeid moet worden uitgevoerd
laat zich begrijpen. Gebruik wordt
dan ook gemaakt van de modernste
instrumenten. Men vaart met een
aantal sloepen, welke uitgerust zijn
met grote kaartentafels waarop de
officieren hun peilingen vermelden,
Deze peilingen worden weer ver
kregen door middel van een z.g.n
echo-sounder, een instrument dat
aangebracht is in de sloepen en dat
geluidstralen uitzendt naar de bo
dem van de zee. Dit geluid kaatst
terug en wordt door middel van
een zeer subtiel instrument gere
gistreerd op een rol papier. Op
deze wijze krijgt men een juist
beeld van het bodemprofiel. Dui
delijk ziet men op deze echosounder
of ér een vaargeul ligt, een wrak
op de bodem vastzit of dat het
water ondiep is.
Waar zit ik?
Zaak ïs het thans dat men deze
dieptepeilingen in kaart brengt. De
echo-sounder levert een belangrijk
aandeel in de berekening van deze
diepte, maar men moet toch ook
weten waar precies deze diepte of
ondiepte zich bevindt. En dat doet
men aan de hand van het bepalen
van een snellius. Deze snellius-be-
paling berust op een wiskundige
berekening, waardoor men vanuit
drie punten kan berekenen waar
men zich bevindt. Men gebruikt
hiervoor dan de z.g.n. sextanten,
waarop men de positie kan aflezen.
Zeer nauwkeurig wordt hierbij
tewerk gegaan zodat practisch geen
fouten kunnen voorkomen. Alle
gegevens over het bodemprofiel
worden „in klad" opgenomen en
later aan boord van het tekenschip
nauwkeurig uitgewerkt op zgn.
constructie- en minutenbladen.
Men is met dit werk begonnen in
begin April van dit jaar. Iedere dag
wanneer de weersomstandigheden
dit enigszins toelaten varen de sloe
pen uit en vaak laat in de avond
stomen zij de haven van Zoutkamp
weer binnen. Men is met dit uiterst
belangrijk werk reeds ver gevor
derd, en zal binnenkort het werk
terrein verleggen naar de omge
ving van Harlingen.
B.P.M. geïnteresseerd
Naast de dienst voor de Land
aanwinningswerken is ook de
B.P.M. zeer geïnteresseerd naar de
resultaten van dit onderzoek. Zelf
is men reeds bezig op Ameland,
teneinde na te gaan of hier ook
oliehoudende grond aanwezig is.
De dienst voor de Landaanwinning
heeft belang bij de resultaten,in
verband met de aanleg van de rijs-
dammen voor de landaanwinning.
Dit werk vordert de laatste tijd
enorm en overal kan men de uit
gestrekte dammen uit het water
zien oprijzen. Vergeten we tenslotte
de vissers zelf niet. In de eerste
plaats zijn zij het die regelmatig
deze wateren bevaren. Zeker, zij
kennen de weg op dit water maar
toch kunnen zij niet op de bodem
zien en kennis nemen van het
steeds veranderlijke bodemprofiel.
De bemanning
De bemanning van de sloepen
van de Marine bestaat uit de helft
Marinepersoneel en de helft bur
gerpersoneel. Deze mensen zijn er
op getraind dit zeer precieus werk
te doen en ze doen het met plezier.
De drie officieren brengen al het
verkregen cijfermateriaal in kaart
en zien de conceptkaart steeds
groeien. Een bijzonder aardige vin
ding van de commandant van deze
Marinegroep is het plaatsen van
een peilglas midden in het water.
Dit peilglas loopt op een wekker,
welke een looptijd heeft van 48 uur.
Op een grote rol wordt de hoogte
stand van het water geregistreerd.
Ook aan dit materiaal heeft men
veel. Zij is een leiddraad voor het
bepalen van de waterstand van de
Lauwerszee.
Wij hebben een dag aan boord
van Hr. Ms. „Zeefakkel", dat het
tekenschip van de hydrografische
dienst genoemd mag worden, ver
toefd. Wij hebben gezien met welk
een grote toewijding deze mannen
in weer en wind hun dienst ver
richten en koesteren grote bewon
dering voor deze groep, welke zul
ke belangrijke gegevens levert, niet
alleen voor onze scheepvaart maar
voor tal van instanties die direct
of indirect met deze wateren be
trokken zijn.
Dr. Alan Valentine, het schei
dende hoofd van de E.C.A, missie
in ons land is, na afscheid te heb
ben genomen van zijn naaste mede
werkers en zijn relaties hier te
lande en na zijn opvolger mr. Cla
rence Hunter te hebben voorge
steld, gisteravond per vliegtuig
naar de V.S. vertrokken.
Ter gelegenheid van zijn vertrek
hield dr. Valentine in Den Haag
een persconferentie. Hij zeide zeer
erkentelijk te zijn voor de mede
werking, welke hij hier te lande
had mogen ondervinden en hij ver
wachtte, dat deze met zijn opvolger
zou worden voortgezet. Mr. Claren
ce Hunter schetste hij als een kun
dig man, een financieel expert en
een kenner van Nederland, die als
voormalig vice-president van de
New York Trust Company veel za
kelijke relaties met Nederland had
gehad.
He* eerste jaar van de Marshall
hulp noemde dr. Valentine zeer
succesvol. Nederland heeft, in ver
gelijking met de overige Europese
staten een opmerkelijk resultaat
geboekt. Mr. Clarence Hunter gaf
te kennen, dat men thans door het
moeilijkste jaar was heengekomen.
Als komende moeilijkheden stipte
hij aan de interne financiën, de
noodzakelijkheid van het opheffen
van velerlei subsidies, de concur
rentie en de daling van het prijs
peil. Mr. Valentine voegde daar nog
aan toe, dat de besprekingen gaan
de zijn over de projecten, waarvoor
de tegenwaarde der Marshallfond
sen zal kunnen worden besteed. Er
is eon groot Nederlands project in
behandeling. Mededelingen hierover
zullen binnenkort volgen.
Indonesië
„Wordt de politieke situatie gun
stiger, dan betekent dat ook een
vooruitgang m. b. t. de Marshall
hulp voor Indonesië", aldus dr. Va
lentine. Het is niet met zekerheid
te zeggen, dat er een Marshallhulp
aan Indonesië verstrekt zal worden
voor de Ronde-Tafelconferentie.
STUCADOORSSTAKING
IN ZAANSTREEK TEN EINDE
De staking van de stucadoors in
de Zaanstreek is opgeheven. Met
ingang van Maandag 4 Juli a.s.
zullen de stucadoors in de Zaan
streek na acht weken staking het
werk hervatten. Na diverse be
sprekingen tussen beide partijen
werden voor de stucadoors gunsti
ge voorwaarden bereikt-
Britse opperbevelhebber be
zoekt Nederlands vlaggeschip.
Admiraal Sir Rhoderick Mc
Grigor, opperbevelhebber der
Britse Thuisv'loot, en comman
dant van de gecombineerde
vlootoefeningen der Westerse
Unie, in gesprek met Neder
landse officieren aan boord van
het Nederlandse vlaggeschip
Hr. Ms. „Tromp", tijdens zijn
bezoek aan deze kruiser. Ach
ter hem (links) schout bij nacht
j. J. Willinge, commandant
van het Nederlandse eskader,
dat deelneemt aan deze ma
noeuvres, „Exercise Verity", de
eerste van deze aard in de ge
schiedenis.
KOLONEL SIMATUPAN:
DJOKJAKARTA, 3 Juli (AP)
Kolonel Simatupan, plaatsvervan
gend staf-chef van het republikein
se leger, heeft vandaag in een in
terview verklaard, dat het moeilijk
zal zijn een einde te maken aan de
guerilla tegen de Nederlanders.
Kol. Simatupan is uit het achter
land, waar hij onbereikbaar voor de
Nederlanders de guerilla leidde, in
Djokjakarta teruggekeerd, waar hij
met republikeinse regerings-leiders
heeft geconfereerd over een moge
lijk bevel tot staken van het vuren.
Voor de eerste maal gaf kol. Si
matupan een officiële uitleg van
de strategie der guerilla-strijd-
kraehten
„Wij wisten, dat de Nederlanders
met hun moderne uitrusting de ste
den konden innemen en dus trok
ken wij weg, toen de aanval in De
cember kwam. Wij concentreerden
onze macht in de dorpen, waarin de
feitelijke beheersing van de eilan
den ligt, omdat Indonesië voor 94
procent een agrarisch gebied is.
Het verzet in de dorpen heeft
succes afgeworpen en wij zijn ster
ker dan ooit te voren. Onze speer
punt ligt in de jeugdorganisaties in
de dorpen."
JONGERENDAGEN
ST. VINCENTIUSVERENICING
Van 25 tot 27 Juli zullen in Zeist
de jongerenwerkgroepen bijeen
komen van de St. Vincentius Ver
eniging. Het doel van deze bijeen
komst is „zich te bezinnen op de
taak der jongeren in deze tijd" en
op de „vernieuwing der activitei
ten". De bekende radio-priester,
pater Jelsma M.S.C., zal de eerste
avond spreken over „De jonge
katholiek ir. onze tijd" Verder
zullen, op de andere dagen nog
lezingen worden gehouden door
Frans Nijsten, president van de
conferentie van de H. Martinus te
Amsterdam, die zal spreken over
„De bewustwording van de jonge
Vincentiaan, getoetst aan de prac-
ti.jk tot heden", en door Theo
Gründemann, president van de
conferentie van de H. Aloysius te
Rotterdam. Het onderwerp van
diens lezing zal zijn „Onze taak in
de toekomst'..
(Van onze correspondent)
New York, 25 Juni.
DE ARCHIEVEN en dossiers van de F.B.I., het almachtige
lichaam wier employe's veel bezongen zijn als G-men,
trouwe verdedigers van het recht tegen de misdaad en van de
staat tegen spionnage en subversieve activiteiten, zijn niét
langer een gesloten boek. Dat is het resultaat van het schriftelijk
vonnis van een Amerikaans rechter, in de geruchtmakende zaak
tegen Judith Coplon, die beschuldigd is haar dienstverband bij
het Departement van Justitie misbruikt te hebben om geheime
documenten te copiëren en een Russisch spion in handen te
spelen.
Er is geen twijfel aan, dat de
F.B.I.-affaire het hele geval Cop
lon verre in de schaduw heeft ge
steld. Evenmin kan het dubieus
zijn, dat de openbare aanklager,
die de zaak-CopIon aan de orde
stelde, thans spijt heeft als haren
op zijn hoofd, dat hij de beschuldi
gingen tegen het meisje niet ijlings
heeft laten vallen. F.B.I.-mensen
beweren tenminste, dat het bloot
leggen van de geheimen dezer or
ganisatie veel schadelijker is dan
wat Judith Coplon ook voor
kwaads moge hebben verricht.
Jarenlang geen aanmerking
Voorzover het echter het grote
publiek betreft, de instemming
met het besluit van de rechter, die
gelastte de F.B.I.-documenten te
ontzegelen, is met algemene in
stemming begroet. Jaren en jaren
lang heeft zelfs geen Congreslid
aanmerking gemaakt op, of vra
gen gesteld naar het beleid van de
F.B.I. Amerika's politieke vijanden
hebben de gelegenheid waargeno
men om dit lichaam te kenschet
sen als Amerika's „Gestapo". En
hoewel de indruk hier overheerst,
dat de F.B.I. zich op een meer dan
lofwaadige wijze van haar speur-
derstaak kwijt, acht men het niet
temin wenselijk, dat tegenover de
buitenwereld duidelijk is gemaakt,
Toen een knecht van de grossier
J. Stalenburg te Schoonhoven gis
teravond een gasinstallatie wilde
controleren, die gebruikt wordt voor
het rijpen van bananen, deed zich
een hevige ontploffing voor. Een
der omwonenden slaagde er in de
knecht, de 30-jarige H. Hoenkoop
uit Polsbroek, uit de ravage te ha
len. H., die aan handen en gelaat
deerlijk gewond was, is in ernstige
toestand naar het ziekenhuis te
Gouda vervoerd.
De achtergevel van het gebouw
is geheel weggeslagen. De zijwanden
zijn zodanig ontzet, dat dê er naast
gelegen woningen gedeeltelijk on
bruikbaar werden. Een deskundig
onderzoek zal de oorzaak van de
explosie moeten uitwijzen.
SUKARNO KAN 6 JULI
TERUGKEREN
DJOGJA, 3 Juli (Aneta). Su
karno, Hatta en de andere repu
blikeinse prominenten, die thans
nog op Bangka vertoeven, kunnen
op G Juli a.s. naar Djogja terug
keren, aldus heeft de sultan van
Djogja in een heden aan de repu
blikeinse delegatie verzonden
brief medegedeeld. In deze brief,
zo seint Aneta's correspondent uit
Djogja, nodigt de sultan alle con
suls-generaal en leden van de
Unci uit om de terugkeer bij te
wonen. De correspondent meldt
voorts dat in de stad Djogja, waar
thans rust en orde heersen, ere-
bogen worden opgericht en slag
zinnen aangebracht waarin de re
publikeinse regering wordt ver
welkomd in haar hoofdstad.
dat Amerika geen „geheime poli
tie" duldt.
Het critieke punt werd opge
worpen door Archibald Palmer, de
verdediger van Judith Coplon, toen
F.B.I.-agenten tijdens het proces
tegen zijn cliënte beschuldigingen
maakten, die zij zeiden „in het
landsbelang niet te kunnen bewij
zen: de bewijzen waren vastgelegd
in documenten, die men noch aan
de rechter, noch aan de jury of de
verdediger ter inzage wilde geven".
Begrijpelijkerwijze greep Pal
mer deze gelegenheid aan om alle
beschuldigingen te ontzenuwen.
Heeft de F.B.I. zich nooit vergist?
Heeft men nooit eens een spoor ge
volgd, dat men tenslotte als vals
moest opgeven? Als de F.B.I., was
zijn conclusie, niet met de spullen
op tafel zou kunnen komen, dan
waren voor hem al de beschuldi
gingen geen cent waard.
Geen getuigenis, niet door
feiten gestaafd.
Op dat ogenblik greep de rech
ter in, verdaagde het proces voor
een dag en kondigde aan schrifte
lijk vonnis te zullen wijzen of de
F.B.I.-documenten al dan niet ter
tafei moesten komen. Zijn uit
spraak was tenslotte de reeds ge
noemde beslissing, die bij het pu
bliek zeer populair was. Het was
onverdedigbaar, aldus rechter Al-
bert Reeves, dat in enige rechts
zaak getuigenis zou worden toege
laten, dat niet door de feiten ge
staafd was.
Op dat ogenblik stond de open
bare aanklager voor de beslissing,
alle aanklachten tegen Judith
Coplon in te trekken en haar vrij
uit te laten gaan. of de geheime
dossiers der F.B.I. te openbaren.
Het eerste zou voor de regering 'n
groot verlies aan prestige beteke
nen. Temeer, omdat terecht of ten
onrechte de indruk was gevestigd,
dat men in deze zaak uit was om
een voorbeeld te stellen. In het an
dere geval, zou men om de ter
minologie der F.B.I. te gebruiken
de „veiligheid des lands in ge
vaar brengen". De aanklager ver
koos dit laatste.
De documenten, die daarop te
berde werden gebracht, schenen
op het eerste gezicht nauwelijks
iets te maken te hebben met de
zaak-Coplon, of met de veiligheid
des lands. Wel werden daarin de
namen genoemd van tal van lie
den, die botweg werden uitgekre
ten als „communisten". Onder hen
bevond zich b.v. de filmacteur Fre
deric March, die met vele an-
anderen, wier namen in het F.B.I.-
dossier voorkwamen in de felste
termen hun ongenoegen te kennen
gaven en de beschuldiging com
munist te zijn verwierpen.
Slechts tips van anonyme
bronnen
De publicatie der F.B.I.-dossiers
heeft het publiek in ernstige mate
geprikkeld. President Truman
heeft op zijn persconferentie in
weinig vriendelijke termen van de
F.B.I. gewaagd. En de faits et ges
tes der F.B.I. zullen ongetwijfeld
door het Congres bij de eerste ge
legenheid nader onder de loupe
worden genomen. Temeer omdat
gebleken is, dat de in de dossiers
genoemde personen geenszins com
munist waren of zich ooit aan eni
ge misdadige of politiek onoirbare
handeling hadden schuldig ge
maakt. De F.B.I. had toen geen
andere keus dan haastig veront
schuldigingen te maken onder het
motto, dat de dossiers o.a. „tips"
bevatten van „anonyme bronnen".
Een dergelijk excuus maakte de
zaak alleen maar erger. Volkomen
verklaarbaar is, dat een instantie
als de F.B.I. iedere informant zijn
woordje laat doen en naarna de
waarheid gaat toetsen. Dat de
F.B.I. voorts de beschikking heeft
over een fonds van 100.000, waar
over het geen verantwoording be
hoeft af te leggen, is eveneens
aanvaardbaar voor een lichaam
met 5000 employe's en een jaar
begroting van 48 millioen. Maar
dat men de „losse flodders" onder
de inlichtingen dan niet behoorlijk
zift, alvorens ze in formele rap
porten als de hoogste waarheid te
beschouwen, is bepaald niet naar
het hart van de Amerikaan. En
men zal moeten afwachten, in hoe
verre het Congres in de nabije toe
komst zal trachten de machtsposi
tie van de F.B.I. aan banden te
leggen. Indien het Gongres daar
toe zou overgaan, dan zou dat ge
schieden op de zojuist genoemde
gronden, die men in strijd acht
met de Amerikaanse constitutie.
Men moet daarbij echter niet
vergeten, dat, terwijl de F.B.I. na
sporingen kan verrichten en rap
porten kan opstellen over onbe
trouwbare of misdadige elemen
ten, dit lichaam niet de minste
bevoegdheid heeft- om vervolgin
gen in te stellen of veroordelingen
uit te spreken. Daardoor alleen al
gaat iedere vergelijking met een
„geheime politiemacht" althans
met wat men daaronder pleegt te
verstaan mank.
Belast met onderzoek der
loyaliteit der ambtenaren
De voornaamste reden, waarom
men zich in Amerika zo zeer over
de F.B.I.-zaak opwindt, is, dat de
ze instantie belast is met het on
derzoek der loyaliteit van rege
ringsambtenaren en prominenten
in de maatschappij. De publicaties
die thans naar aanleiding van de
Coplon-zaak zijn verricht, hebben
het vertrouwen in de efficiency
van de F.B.I. zeker niet versterkt.
De Amerikaan is altijd trots ge
weest op zijn F.B.I. en op het voor
treffelijke werk, dat dit lichaam
heeft verricht. Een dieper gaand
onderzoek zal niet noodzakelijk
grote sensaties aan de dag bren
gen. Maar een monopolie-positie
is nooit wenselijk'. De wetenschap
nu ook in een glazen huis te leven
zal ongetwijfeld de efficiency en
onbevooroordeelde zakelijkheid van
de F.B.I. ten goede komen.
Als een vloedgolf die steeds
hoger en hoger stijgt, stapelt
zich het leed in de wereld op.
In Tsjecho-Slowakije gaat een
misdadige regering zich ver
grijpen aan de persoon van een
aartsbisschop die onverschrok
ken strijdt voor de heiligste
rechten van de mens. Mis
schien hebben wij het in ons
eigen leven moeilijk, staat het
ivater wellicht tot onze lippen,
zien wij geen uitweg meer in
het donker dat ons omgeeft.
Luister naar de Mis van giste
ren: „De Heer is mijn licht en
mijn heil. Wie zal ik vrezen?
De-Heer is de verdediger van
mijn leven, voor wie zal ik
bang zijn? Zij die mij de be
proeving aandoen, mijn vijan
den, zij zijn reeds verzwakt en
zijn reeds gevallen".
MARCUS.
Verschillende beperkende bepa
lingen voor de sigarenfabrikanten
zijn in de laatste weken opgehe
ven. Mochten de Nederlandse fa
brikanten, zij het nog gebonden
aan een quotum, hun Braziel-ta-
bakken voor 1950 reeds inkopen,
en de exportfabrikanten het Su
matra dekblad zelf kiezen, thans
heeft de overheid ook de aankoop
van Java-tabakken ten behoeve
van de industrie ten dele vrijge
geven.
De regeling, die binnen enkele
dagen zijn beslag zal krijgen, geldt
voor 1949 en is gebaseerd op de
verwachting, dat nog dit jaar 39.000
pakken Java-tabak aan de markt
zullen komen. De collectieve aan
koop van tabak door de vakgroep
NIJMEGEN KRIJGT
NIEUWE VEILING
Kosten een millioen
Reeds geruime tijd geleden nam
de gemeenteraad van Nijmegen
het voorstel aan tot verkoop van
een groot terrein in West-Nijme-
gen nabij de nieuwe havenwerken
van het Maas Waal kanaal aan de
N.V. Nijmeegse veiling van groen
ten, fruit en bloemen, welke thans
over veel rijimte beschikt. De
bloeiende veiling, welke gaat be
horen tot de grootste van Gelder
land, gaat nu' uitbreiden. En thans
is de ministerieële goedkeuring
gekomen tot nieuwbouw van de
veiling in West Nijmegen. Het
werk zal een millioen kosten.
sigarenindustrie is hierdoor geëin
digd, ofschoon de fabrikanten nog
wel de verplichting hebben de ta
bak die de vakgroep heeft ingekocht
en in voorraad heeft, af te nemen.
In dit verband gaat er veel belang
stelling uit naar de Java-inschrij-
ving, die op Vrijdag 8 Juli a.s. te
Amsterdam in Frascati wordt ge
houden en naar de inschrijving op
Vrijdag 15 Juli te Rotterdam in de
Beurs van Koophandel. Reeds wordt
in kringen van de sigarenindustrie
gesproken over het loslaten van de
prijsvoorschriften. Daarnaast over
het opheffen van het mengverbod
(het mengen van in Nederland ver
bouwde tabak met Indische of exo
tische).
Ook zal wel spoedig een beslissing
vallen over het verwerkingsgewicht,
waaraan de fabrikanten zijn gebon
den. (Het verwerkingsgewicht houdt
in, dat de sigaren niet minder mo
gen wegen dan 31'» gram en niet
zwaarder dan 6 gram).
Pooi bij aanrijding gedood
Zaterdagmiddag omstreeks half
zes verliet een wielrijder het voor
plein van het bioscooptheater
Reehorst bij het station Ede:Wa-
geningen. Bij de uitrit liet hij
eerst een van links komende luxe
auto passeren, doch bij het over
steken van de weg bemerkte hij
blijkbaar niet, dat een van de an
dere zijde naderende autobus van
de Ned. Buurtspoorweg Mij vlak
bij was. De man werd door de
zware bus gegrepen en vrijwel op
slag gedood. Het bleek de 24-jari-
ge Pool T. Albin te zijn, werkzaam
op dc A.K.U. te Ede.
KABINETSFORMATEUR
OP CURACAO
WILLEMSTAD, 2 Juli (A.N.P.).
De gouverneur heeft aan dr. Chris-
tiaan Engels verzocht, een kabi
net te vormen dat steunt op de
meerderheid, in de Staten. Dr. En
gels, die de opdracht in beraad
hield, heeft reeds overleg gepleegd
met de Nationale Volkspartij, de
Katholieke Volkspartij en de De
mocratische Partij en zal zich he
denavond naar Aruba begeven
vcor een bespreking met de Aru
baanse Volkspartij en de U.N.A.
Dr. Engels die een vooraanstaan
de figuur is in het culturele leven
op Caracao, werd in 1909 te Rot
terdam geboren. Hij is arts en niet
in een bepaalde politieke richting
georiënteerd.
In verband met publicaties over
dc mogelijke instelling van een
nieuw departement, dat belast zon
worden met de zorg voor de volks
opvoeding buiten schoolverband,
kan na informatie bii de minister
president worden medegedeeld,
dat enig voornemen tot instelling
van zulk ean departement of tot
benoeming van een nieuwe secre
taris-generaal, niet bestaat.
Nederlandse vlootcommandant bezoekt Brits vlaggeschip. Schout
bij nacht J. J. Willinge, commandant van het Nederlandse vloot-
eskader, dat deelneemt aan de gecombineerde vlootmanoeuvres,
„Exercise Verity" van de Westerse Unie, inspecteert de ere
wacht bij zijn bezoek aan het Britse vlaggeschip H.M.S. „Impla
cable". Hij is vergezeld door luitenant J. Maitland-Ward van de
Britse Koninklijke Mariniers.