Regering
financiert
te Batavia
Republiek
gezin!
Eerste etappe is gewonnen
Vijf voorwaarden van Stalin
voor behoud van de vrede
De schat van Matabonga
Operatie „Phoenix" besloten
Nederlandse warmbloedpaard
heeft zijn rol nog niet uitgespeeld
Eigenbelang eist reeds nu
het kolenrantsoen op te nemen
Vrijdag 5 Augustus 1949
PAC. 3
,We hebben veel fouten gemaakt
en veel geleerd
RADIO
Oplichter leek op
Sultan v. Pontianak
Minister antwoordt Gerbrandy
Mogelijkheden voor de export
VACANTIESPREIDING 1949
Het fruitringetje
dat zo héérlijk op de tong ligt
Luistert Zaterdag
naar het Lichtbaken
Het beroemde panopticum van Tussaud te Londen, met zijn wassen
beelden van belangrijke personen uit vroeger tijden en van deze tijd,
zal binnenkort verrijkt worden met de beeltenis van H.M. Koningin
Juliana. Dit beeld zal geplaatst worden naast dat van de moeder van
onze vorstin, Prinses Wilhebnina. Koningin Juliana ontving de heer
Bernard Tussaud, die een achter-achter-kleinzoon is van de opricht
ster van het panopticum, ten paleize Soestdijk en verleende hem
toestemming tot het maken van meer dan 40 foto's, waarvan sommige
in kleuren. Tevens verstrekte Zij hem een staaltje van Haar haar en
liet door een opticien uit Utrecht een paar ogen vervaardigen, in
kleur gelijk aan die van Haarzelf. Het statiekleed, dat ontworpen
werd voor de kroning, heeft Koningin Juliana afgestaan voor de
beeltenis in was, wanneer die gereed zal zijn. Bernard Tussaud legt
in zijn atelier te Londen de laatste hand aan het model in klei van
de beeltenis van Koningin Juliana.
f
Hoofdkwartier te velde. Met de
volgende dagorder van generaal-
majoor A. T. C. Opsomer zijn giste
ren de in het kader van de Operatie
Phoenix op de Veluwe gehouden
legeroefeningen besloten:
„Bij het eindigen van deze meer
daagse oefening is het mij een be
hoefte, alle deelnemers dank te zeg
gen voor de wijze, waarop een ieder
zijn taak heeft vervuld en er het
zijne toe heeft bijgedragen, om deze
oefening een leerzaam en vlot ver
loop te geven.
Ondanks de slechte weersomstan
digheden en ondanks de vele moei
lijkheden is de oefening, dank zij
uw aller medewerking, tot een goed
en succesvol einde gebracht.
Uiteraard zijn er bij deze eerste
grote oefening tekortkomingen ge
weest. Maar juist daardoor is het
nut van deze oefening zo groot, om
dat de zwakke punten, die men in
de theorie niet merkt, in de practijk
duidelijk naar voren zijn gekomen
en waaruit ten behoeve van heel
het leger de nodige leringen kun
nen worden getrokken.
In het bijzonder waardeer ik het
enthousiasme dat door een ieder
van hoog tot laag is getoond. Dit
geeft vertrouwen voor de toekomst."
Dat enthousiasme is ook op de
laatste dag op alle mogelijke manie
ren gebleken. Had „rood" Woensdag
met het buitmaken van de bevelen
voor „blauw" een coup de theatre
uitgevoerd, gisteren doorbraken de
„blauwen" na 70 minuten de „rode"
frontlijn, die 3300 meter van de uit
gangsstellingen der „blauwen" ver
wijderd was. Zij vervolgden de
doorstoot naar de IJselbruggen, on
derbroken door enkele tegenaan
vallen der „roden", welke deze op
mars echter niet konden verhinde
ren.
Vrij spoedig kwam van de com
mandant der „roden" de medede
ling, dat hij zijn commandopost
naar de Noordelijke oever van de
IJsel had overgebracht. En zo kon
in de middag door generaal-majoor
Opsomer het derde legerbericht
worden uitgegeven:
„Geheel volgens de plannen zet
ten sterke „blauwe" eenheden van
alle wapens gesteund door een
krachtig artillerievuur en felle
luchtactie van onze moderne „Me
teors" hedenmorgen een krach
tige aanval in op het „rode" brug
genhoofd West van de IJsel.
Ondanks verwoede „rode" tegen
stand werden de „rode" linies door
broken.
De beheersende hoogte van Ol-
denbroek de z.g. „Knobbel" werd
in verbitterde gevechten veroverd.
Na het afslaan van heftige vijande
lijke tegenaanvallen werd een snel
le opmars naar de IJsel ingezet en
PROGRAMMA
het „rode" bruggenhoofd West van
de IJsel opgeruimd."
Wat de verbindingen betreft kon
gisteren gezegd worden, dat alles
perfect ging. Het hoofdkwartier
was volledig op alles ingespeeld en
men bleef er slechts 3 minuten ach
ter op het werkelijke gebeuren.
De militaire attaché's van Frank
rijk, Engeland, België en de V. S.
bleken alle waardering voor de ge
vechten te hebben.
Er zijn vele fouten gemaakt. Bij
de staven, zowel als bij de troep
maar hier mag wel opgemerkt wor
den, dat het voor vrijwel alle sta
ven een eerste oefening op dit ge
bied betrof.
Het ligt in de bedoeling van de
co mman d an t-str ij dier achten te vel
de meermalen per jaar oefeningen
te houden. Zo bestaat het plan eind
September-begin October een grote
oefening te houden. Men zal dan
evenwel niet de beschikking heb
ben over eenzelfde aantal troepen
als ditmaal (6000). Dan toch zijn
vele manschappen naar Indonesië,
die nu nog in het land zyn.
INDRUKWEKKEND
BRIEFPAPIER
Enige tijd geleden arresteerde de
Amsterdamse politie een zekere S.,
die zich aan oplichting had schul
dig gemaakt De man had zich te
genover een metaalhandelaar uitge
geven als kapitein Robert Voogd
van de Ned. Militaire Missie te Ber-
lij en beweerde in staat te zijn op
makkelijke wijze van Duitsland uit
met militaire auto's goederen naar
Nederland te kunnen smokkelen.
De metaalhandelaar had er wel
oren naar en gaf kapitein Robert
Voogd een bedrag van f 21.415 om
de zaken te regelen. Het was weg
gegooid geld, maar de politie slaag
de er in de „kapitein" te achterha
len.
Het geld had hij afgedragen aan
een zekere van R. accountant, en
twee cargadoors, beiden K. geheten,
die kantoor hielden in de omgeving
van het Leidsebosje.
S. heeft voorts tal van besprekin
gen gevoerd met van R. en de beide
cargadoors, waarbij hij o.m. voor
gesteld heeft valse Indonesische
paspoorten te vervaardigen.
Gedurende de besprekingen viel
het van R. op, dat S. grote gelijkenis
vertoont met Z. K. H. de Sultan van
Pontianak en hij stelde voor dat S.
zich als de Sultan zqu uitgeven. Dit
plan werd echter gauw opgegeven,
maar inmiddels had S. wel verteld,
dat hij goede relaties onderhield met
de secretaris^ van de Sultan en dit
zou misschien kunnen worden uit
gebuit om houtconcessies op Borneo
te verwerven. Men nam zich echter
niet deze moeite, want feitelijk was
het eenvoudiger, zo redeneerden de
heren, te, doen alsof men deze con-
sessies bézat, daarvoor was evenwel
indrukwekkend briefpapier nojlig
en omdat er geen wapen van de sul
tan van Pontianak te vinden was,
nam men maar het wapen van de
staat Pakistan, dat ligt daar toch
ergens in de buurt, zo zeide van R.
en plaatste dat boven het briefpa
pier waarop de gefingeerde houtcon-
sessies zouden worden getikt.
Er is ook nog druk zaken gedaan
met een zekere mevr. de W., een
Belgische, die in Antwerpen woont
en getrouwd is met een Griek.
Mevr. de W. wordt er van verdacht,
schuldig te zijn aan ernstige smok-
kelpraktijken. Zij heeft o.m. op on
gedekte chèques verschillende flin
ke bedragen geleend bij hotelpor
tiers. die in haar vertrouwen had
den,'omdat zij herhaaldelijk in deze
gelegenheden was gezien. Mevr. de
W. is op het ogenblik spoorloos en
de hotelportiers zijn zonder cent.
AMERIKAANSE STAFCHEFS
TE PARIJS
De drie Amerikaanse stafchefs
zijn Donderdag in Parijs aange
komen, waar zij de militaire be
sprekingen in liet kader van het
Atlantisch pact zullen voortzetten.
Tientallen politie-agenten ston
den rond het vliegveld, waar de
Franse stafchefs van leger, marine
en de luchtmacht de bezoekers
begroetten.
ZATERDAG 6 AUGUSTUS
HILVERSUM I, 301 m.
(KRO) 7.00 Nieuwsber.; 7.15 Och-
tendgymn.; 7.30 Maria ter Ere; 7.45
Morgeengebed; 8.00 Nieuwsber.; 8.15
Pluk de dag; 9.00 Voor de vrouw;
9.05 Orkest; 9.55 sopraan en piano;
10.00 Klein klein kleutertje; 10.15
Muziek houcït fit; 11.00 De Zonne
bloem; 11.45 Orgel; 12.00 Angelus;
12.03 Zangrecital; 12.30 Land- en
tuinbouw; 12.33 Septet Johnny Om-
bach; 12.55 Zonnewijzer; 13.00 Ned.
Strijdkrachten; 13.30 De Zevenklap
per; 13.50 Film en toneel; 14.10 Om
roep orkest; 14.50 Boekennieuws;
15.00 Strijkkwartet; 15.30 Koor; 16.00
Vakbeweging; 16.10 Harmonie; 16.30
Gregoriaans; 17.00 De Wigwam;
18.00 Gr.pl.; 18.05 Orkest; 22.30 Wij
luiden de Zondag in; 23.00 Nieuws
ber.; 23.20 Avondconcert.
HILVERSUM II, 415 m.
(VARA) 7.00 Nieuwsber. 7.18 Mu
ziek; 8.00 Nieuwsber.; 8.18 Gr.pl.;
8.50 Voor de huisvrouw- 9.00 Popu
lair concert, 10.00 Spreker; 10.05
Morgenwijding; (VARA) 10.20 Ra-
diofeuilleton; 10.35 Continubedrij
ven; 12.30 Land- en tuinbouw; 12.33
Orkest; 13.00 Nieuwsber.; 13.15 Ka
lender; 13.20 Accordeon; 13.50 Gr.
P'-; 14.00 Kamerkoor; 14.20 Kapel;.
15.00 Fries progr.; 15.25 Viool- 16.00
J™?* u binnen; 16,15 De Tophits;
in JPortpraatje; 17.00 Vierhouten;
18.00 Nieuwsber.; 18.15 Liedjes; 19.00
Actualiteiten; (VPRO) 19 30 Cur
sus; 19.45 Spreker; (VARA) 20.00
Nieuws in 't kort; 20.05 Dingen van
de dag; 20.12 Varia; 20,15 Johann
rauss; 22.00 Voortz. Johann
21.45 Soc. commentaar;
J ltsen: 23-00 Nieuwsber - 23.15
Kwartet; 23.35 Gr.pL
V
Op vragen van het Tweede Ka
merlid de heer Gerbrandy (A.R.)
betreffende de financiering van de
terugkeer der republikeinse rege
ring naar Djogja, heeft de heer
van Maarseveen, minister van
Overzeese Gebiedsdelen geant
woord: Juist is, dat in beginsel
besloten is, dat de regering van
Indonesië de terugkeer der repu
blikeinse regering naar Djogja zal
financieren. De regering van In
donesië besloot een voorlopig be
drag van 10 miilioen Nederlands-
Indische Courant beschikbaar te
stellen ter bestrijding van de
daaruit voortvloeiende eerste uit
gaven.
Voorts besloot de regering
machtiging te verlenen voor de
kosten van de republikeinse dele
gatie een bedrag van ten hoogste
300.000 gulden betaalbaar te stel
len, welk bedrag wordt geacht
toereikend te zijn om bedoelde
kosten over het gehele tweede
halfjaar 1949 te dekken, daarbij
in aanmerking genomen, dat de
maandelijkse kosten na terugkeer
van de republikeinse regering
naar Djogja aanmerkelijk zullen
verminderen.
Juist is. dat de totale uitgaven,
met inbegrip van de tegenwaarde
van diverse goederenleveringen in
natura, naar republikeinse schat
ting, over het tweede halfjaar
1949 zullen bedragen plus minus 45
miilioen voor zover betreft het
sultanaat Djogja. Het hogerge-
noemde bedrag van 10 miilioen,
zomede een gelijk bedrag aan ka
pitaalsuitgaven wegens leningen
aan bedrijven, is hierin begrepen.
Met betrekking tot de gebieden
buiten het sultanaat Djogja is nog
geen enkele regeling getroffen.
Voor zover nodig ter voorziening
in reële behoeften, indien deze
zich blijken voor te doen, zal niet
verstrekking van federaal geld
voor doeleinden buiten de resi
dentie Djogja rekening dienen te
worden gehouden.
Bij de beoordeling van het vo
renstaande worde in het bijzonder
rekening gehouden met de om
standigheid, dat, nadat eenmaal
was besloten om de republikeinse
regering naar Djogja te laten te
rugkeren, deze regering moest
kunnen beschikken over geld tot
dekking van haar uitgaven. Prac-
tisch bestond daarbij de keuze tus
sen twee oplossingen: of de repu
blikeinse regering zou O.R.I. moe
ten gebruiken, of zij zou zich van
biljetten van de Javasche Bank,
zomede muntbiljetten van de
voorlopige federale regering moe
ten bedienen.
Aangezien het van groot belang
moet worden geacht, dat de munt
eenheid in geheel Indonesië ten
spoedigste wordt hersteld, ver
diende de tweede oplossing, name
lijk het gebruik door de republi
keinse regering van het normale
Indonesische geld, verre de voor
keur, hetgeen echter alleen moge
lijk kon worden gemaakt, indien
en voor zover de regering van In
donesië voldoende geld ter be
schikking van de republikeinse
regering stelde.
Een picasso gestolen
PARIJS, 4 Aug. (Reuter).
Een picasso, ter waarde van fres
500.000 is in een museum te Gre
noble uit de lijst gesneden en
meegenomen.
prodenta - amersfoort
De eerste etappe in de vacantie-
spreiding, welke het „Centraal
Werkcomité Vacantie" voor dit
jaar had opgesteld, n.l. de overstel
pende vacantiedrukte in ons land
in de eerste week van Augustus te
doen verdwijnen, is gewonnen, zo
werd op een persconferentie door
de secretaris, de heer J. Pront, me
degedeeld. Voorts is het seizoen uit
gebreid met de derde week van Juli
en in de maand Juni is meer dan
vorig jaar vacantie genomen.
De vacantiespreiding is dit jaar
zo ingeburgerd, dat iedereen al
thans het woord en zijn betekenis
kent. Maar naar de mening van het
comité zal deze spreiding nooit
zonder zekere dwang tot stand ko
men, indien de bevolking niet beseft
dat hiermede haar eigen recreatie
en die van haar kinderen samen
hangt. Zoals bekend is dit jaar een
spreiding van de vacanties der lage
re scholen in de gemeenten boven
de 20.000 inwoners ingevoerd. Het
land werd daartoe in drie delen
gesplitst, waarin de vacanties be
gonnen op 16, 23 en 30 Juli. Tegen
het ontworpen schema kwamen
voor het openbaar lager onderwijs
bij enkele gemeenten bezwaren, die
echter voor 1950 ondervangen kun
nen worden. De gemeente Hil-
DR. DREES OVER DE
NEDERLANDS—DUITSE
ECONOMISCHE
BETREKKINGEN
Minister-president dr. W. Dress,
heeft zich in een schrijven aan de
burgemeester van Hamburg, Max
Brauer, uitgesproken voor het
herstel van voor de oorlog be
staande nauwe economische be
trekkingen tussen Nederland en
Duitsland. In zijn schrijven legt
dr. Drees er de nadruk op, dat
het wederom tot stand brengen
van deze betrekkingen wordt ver
gemakkelijkt door het feit, dat
zich onder de Duitse leiders man
nen bevinden van het kaliber van
burgemeester Brauer, die hebben
geweigerd onder het Nationaai-
Socialistische juk door te gaan.
Vervolgens wijst de minister
president met nadruk op de parti
culiere banden, die immer tussen
Nederland en Hamburg hebben
bestaan, ondanks de normale con
currentie tussen Nederlandse en
Duitse havens.
Tenslotte geeft dr. Drees als zijn
mening te kennen dat het nuttig
zou zijn indien Duitsland, België
en Nederland van mening wissel
den over de riviervaart.
WINDHOOS
TE PANNINCEN
Een windhoos heeft te Pannin-
gen (Limb.) en omgeving schade
veroorzaakt. Honderden pannen
werden van de huizen in de ge
huchten Beringen, Vosberg en
Loo gerukt, terwijl tientallen op
het veld staande oogstmijten ge
heel of gedeeltelijk uit elkaar ge
blazen en verspreid werden. Veel
fruit werd van de bomen gerukt,
terwijl op verschillende plaatsen
bomen geknakt en kippenhokken
in elkaar geblazen werden. .Een
bijzonder staaltje haalde de wind
uit door een boerenwagen onder
ste boven te keren.
Het Ministerie van Economische
Zaken deelt het volgende mede:
„Bij de aanvang van het nieuwe
rantsoeneringsjaar heeft de brand-
stoifennandel een ernstig beroep
gedaan op de huishrandverbruikers
om reeds in de zomermaanden een
deel van het kolenrantsoen af te ne
men. Hoewel een belangrijk aantal
verbruikers hieraan heeft voldaan,
zijn er toch nog vele, die geen
haast maken met het treffen van de
nodige voorzorgsmaatregelen voor
de komende winter.
Het behoeft geen betoog, dat een
dergelijke terughoudendheid stag
natie in de regelmatige gang van de
distributie tot gevolg heeft. Dit kan
met zich medebrengen, dat belang
rijke thans voor huisbrand beschik
bare hoeveelheden naar de industrie
of andere niet-huisbrand verbrui
kers zullen afvloeien, waardoor ge
durende de wintermaanden moei
lijkheden bij de huisbrandvoorzie
ning zullen optreden.
Het eigenbelang van de huis
brandverbruikers brengt derhalve
mede, dat ook zij, die nu nog geen
haast maken met de afname van
een evenredig rantsoen gedeelte,
deze terughoudendheid laten varen
en hun brandstofleverancier alsnog
de gelegenheid geven tot aflevering
Slechts indien de verbruikers op
deze wijze medewerken, kan wor
den voorkomen, dat vele Neder
landse gezinnen in de loop van de
winter met brandstofgebrek te
kampen zullen hebben.
Het ligt voor de hand. dat de
aflevering slechts kan geschieden in
de soorten, waarmede de handel
Nieuwe handelsovereenkomst
met Frankrijk
Te Parijs is een nieuw Neder
landsFrans handelsverdrag on
dertekend. Het zal van kracht zijn
van 1 Augustus 1949 tot 31 Juli
1950 en voorziet in een goederen
verkeer van ongeveer dertig mil
liard franse francs.
wordt bevoorraad, hetgeen bete
kent, dat een deel van het rant
soen in eierbriketten en/of eier
kolen dient te worden betrokken
Tenslotte wordt er op gewezen,
dat het aanbeveling verdient, dat
degenen, die bonvrije brandstoffen
wensen aan te schaffen, hiermede
eveneens vroegtijdig een begin ma
ken,"
versum had in verband met 't over
gaan der kinderen bezwaren en
heeft deze spreiding daarom, zo
werd op de persconferentie verteld,
niet ingevoerd. Over de bedrijven en
instellingen zijn nog geen resulta
ten bekend. De vakraad voor het
bouwbedrijf is de enige, die dit jaar
een nieuwe bindende vacantierege-
ling heeft opgesteld, waarbij de tra
ditionele eerste week van Augustus
kwam te vervallen en de mogelijk
heid werd geschapen, dat bedrijven
reeds op 16 en 23 Juli konden slui
ten, dus gelijk met de lagere scho
len. Het comité heeft de bedrijven
die geen algehele sluiting kennen,
verzocht, i het personeel zonder
schoolgaande kinderen (40 procent
der vacantiegangers) de gelegen
heid te geven voor 15 Juli of na 15
Augustus met vacantie te gaan.
Ook hieromtrent zijn nog geen re
sultaten bekend.
(Van onze redacteur)
„Is er reden tot tevredenheid
over de stand van zaken in de
warmbloedpaardenfokkerij?" De
heer R. E. Siemens, voorzitter van
de bond waarin de leden van de
drie stamboeken verenigd zijn,
beantwoordde gisterenmiddag de
ze vraag met een volmondig „ja".
Op een persconferentie in het
Victoria-hotel te Amsterdam, liet
hij zich voorts optimistisch uit
over de vooruitzichten ten aanzien
van de export van warmbloed-
paarden en over de functie welke
het paard ondanks de „mechanisa-
tie-mode" in de Nederlandse
landbouw zal blijven innemen.
Goedkope tractie van
grote kwaliteiten.
Niet dat de Bond voor de Ne
derlandse Warmbloedpaarden
Fokkerij zich kant tegen mechani
satie van de bedrijven, indien
deze economisch verantwoord is.
Maar zij waarschuwt met klem
tegen een mechaniseer-maar-raak-
systeem, waarbij de ondernemer
zich hoge kosten op de hals haalt,
die hij bij gebruik van paarden
kracht zeker niet in die mate be
hoeft te maken. Dat geldt dus
speciaal voor de kleinere bedrij
ven. maar ook voor bedrijven die
enige tientallen hectaren groot
zijn en ook dan naast het gebruik
NEW YORK, 4 Aug. (Reuter). Het onafhankelijke Ameri
kaanse tijdschrift over buitenlandse politiek „United Nations
World" maakte Donderdag melding van Stalin's vijf voorwaar
den voor de wereldvrede, die vorig jaar door Gromyko zouden
zijn meegedeeld aan „een der grootste Amerikaanse zaken
lieden, die tevens een leidende functie heeft in de republikeinse
partij".
De door de plaatsvervangende
Sovjet-Russische minister van
buitenlandse zaken Gromyko mee
gedeelde voorwaarden zijn:
1. Een verdrag tussen de Ver
enigde Staten en de Sovjet-Unie,
waarin de te Jalta en Potsdam
aanvaarde verplichtingen van
beide landen in vaste vorm wor
den gegoten.
2. Eenstemmigheid onder de
vier mogendheden over alle
Duitse kwesties.
3. Een edelmoedige houding der
westelijken betreffende herstel
betalingen aan de Sovjet-Unie.
4. Onmiddellijke staking van
een Engels-Amerikaanse steun
aan de „subversieve fascistische
en hitleriaanse elementen", en
5. Afschaffing van alle discri
minerende handelspractijken.
De genoemde zakenman zou
bij het eerste punt de opmerking
hebben geplaatst, dat Stalin als
„realist voor alles" dit verdrag
strikt bilateraal wil met uitslui
ting van Engeland en de West-
Europese landen als „te verwaar
lozen grootheden".
Met betrekking tot punt 2 no
teerde hij, dat Stalin op dit punt
nooit zal toegeven, omdat hij van
mening is, dat een herstel van
Duitsland onder eenzijdige weste
lijke of oostelijke protectie onver
mijdelijk tot een (wereldoorlog zal
leiden.
Stalin zou volgens een derde
aantekening de kwestie der her
stelbetalingen beschouwen als
„een teken van westelijke erken
ning van de verschrikkelijke
aderlating, die de Sovjet-Unie in
de tweede wereldoorlog heeft
ondergaan".
RONDE VAN ZWITSERLAND
De 6e etappe van de Ronde van
Zwitserland, van Friburg naar
Èern over 268 km, werd gewon
nen door de Belg Verschueren in
7 uur 4 min. 0 sec. Zijn landgenoot
Peeters werd tweede in 7 uur 5
min. 31 sec., met de Italiaan Sa-
nazzi op de derde en de Zwitser
Lang als vierde, beiden in dezelf
de tijd als Peeters. In het alge
meen klassement heeft Weilen-
mann nog steeds de leiding met
een totaaltijd van 43.18.28 en
Aeschlimann op de tweede plaats
in 3.18.37. Brulé (Frankrijk) staat
derde met 34.31.48.
MINISTER STIKKER
Bij SPAAK
BRUSSEL, 4 Aug. (A.N.P.).
Minister Stikker heeft zijn reis
naar Straatsburg Donderdag te
Brussel onderbroken om een be
zoek te brengen aan zijn Belgische
ambtgenoot, Spaak, ter bespre
king van vraagstukken betref
fende de Raad van Europa.
EEN NIEUWE ROL VAN DE FAAM FRIS ALS FRUIT
van tractoren, hun viervoeters in
de ondernemingen niet kunnen
uitschakelen.
Zoals de heer Siemens betoog
de, wordt het nut van het koud-
bloed-paard geenszins ontkend.
Men meent evenwel, dat de toe
komst voor het warmbloed is weg
gelegd; voor het resultaat van de
geperfectioneerde fokkunst dus,
waarvan de landbouwer het ma
ximum aan snelheid en trek
kracht mag verwachten.
Overigens spelen niet alleen
economische overwegingen een
rol. De fokker van warmbloed-
paarden heeft liefde voor zijn
dieren; en de boer die een stam-
boekpaard gebruikt, kent de veel
zijdigheid als trekker voor de
ploeg, als luxe tuigpaard en als
rijpaard in hippische nummers.
Onverschillig of zijn voorkeur uit
gaat naar het Friese paard, naar
paarden van het Groningse of
Gelderse type, de boer ondervindt
telkens opnieuw de vreugde die
het edele ras hem in zijn werk of
daarbuiten bieden kan.
Ook het buitenland is zich na de
oorlog in steeds grotere mate voor
het Nederlandse stamboekpaard
gaan interesseren. Onderhande
lingen met België, Italië, Oosten
rijk, Denemarken, Brazilië, Zuid-
Afrika Ecuador en Spanje geven
daarvan een bemoedigend beeld.
Laatstgenoemd land hoopt bin
nenkort 3000 paarden te kunnen
kopen. Alleen reeds een Neder
landse foto-stand op een Brusselse
tentoonstelling, had de verkoop
van 80 paarden tot gevolg!
Uit cijfermateriaal van de Ne
derlandse warmbloed-fokkerij
blijkt de sterke en steeds toene
mende belangstelling in vakkrin
gen binnen de grenzen. Het aan
tal leden van het Fries Paarden
Stamboek steeg van 480 in 1940
tot 1183 in 1949. Bij de overige
stamboeken, N.W.P. en V.L.N. dus,
staan thans pl.m. 22.000 leden in
geschreven tegen 3753 in 1940!
Nee, men maakt zich in fokkers
kringen geen zorgen voor de toe
komst, ofschoon men niet verheelt
dat landbouw en veeteelt te kam
pen hebben met economische en
sociale problemen, waarvan de
paardenfokkerij de weerslag on
dervindt. En passant werd bijvoor
beeld op de bijeenkomst van gis
teren verteld, dat ieder jaar 3000
hectare cultuurgrond verloren
gaat door de aanleg van wegen,
vliegvelden enz. Hiermede zou
dus de landwinst van de Noord-
Oost polder in 16 jaar te niet zijn
gedaan.
Dank zij de activiteit van de
Bond en de bereidwilligheid van
het bestuur der Utrechtse Jaar
beurs, zal tijdens de najaarsbeurs
Woensdag 7 September a.s.
met het puikje van de samboek-
paarden worden gedemonstreerd.
Paardenliefhebbers zullen de da
tum onthouden.
Toen Da Costa in 1839 bij de
aanleg van de eerste spoorweg
zong: „Te lang genoegde 't ons het
ros tot dienst te dwingen", zal hij
niet hebben vermoed dat het paard
meer dan een eeuw later nog zo
in ere gehouden zou worden.
'sGRAVENHAGE (K.N.P.) In
sommige kringen heerst blijkbaar
een totaal verkeerde opvatting over
de strekking der Lichtbakens van
Henri de Greeve over de geloofs
vervolging in Oost-Europa.
De bekende radio-spreker vraagt
pp de eerste plaats gebed en op de
tweede plaats protest op de juiste
plaats en op de juiste tijd.
Over het protest heerst weinig
misverstand, des te meer echter
over het gebed. In de tot nog toe
gehouden Lichtbakens heeft de spr.
bij wijze van voorbeeld en om sug
gesties te geven, bepaalde en con
crete aanwijzingen gedaan, zoals
vasten op Zaterdag en een extra
gebed van 10 minuten per dag.
Velen nu hebben deze suggesties
als voorschriften opgevat. Dit is niet
juist! Iedereen kan begrijpen dat dit
ook nooit de bedoeling van de spr.
is geweest.
Een ieder is "en blijft uiteraard vrij
in de wijze van gebed en boete.
Wat het gebed betreft is de actie
van Pater de Greeve niets nieuws.
Zij herhaalt slechts de voortdurende
aansporingen van de laatste Pausen
en het Nederlands Episcopaat. De
radio-priester wil alleen maar her
inneren aan wat door velen wordt
vergeten. Hij vraagt daden.
In het Lichtbaken van, Zaterdag
avond zal het program van actie nog
eens uitvoerig worden toegelicht.
Luistert dus en luistert goed.
FEUILLETON
19.
„Ja. Jazeker, hij heeft het me
geleerd."
„In die dagen zat er zeker wel
veel wild hier in de bossen?"
„Niet al te veel," zei grootmoe
der. „Reeds lang voor die tijd was
het veel minder geworden."
„Ik veronderstel, dat u niet leer
de schieten, om uzelf te kunnen
verdedigen, wel? Ik bedoelte
gen Indianen en dergelijke lui."
„Mijnheer Benders, u zoudt goed
doen, u wat meer op de hoogte te
stellen over de oude tijd. De Pe-
quots zijn pas tijdens de oude kolo
niale tijd onderworpen," zei groot
moeder vinnig.
Met zijn gemoedelijke .zachte
lach antwoordde hij: „Ja, dat weet
ik toch wel, mevrouw Russel; maar
was het in die eerste tijd van uw
huwelijk de gewoonte, dat vrouwen
zich van vuurwapenen bedienden?
Ik bedoel, of de vrouwen toen niet
werden beschouwd als zachtaardige
gewillige bedeesde schepseltjes, die
flauw vielen als ze 'n muis zagen?"
„Ik ben geen zachtaardig, gewil
lig, bedeesd schepseltje geweest,
nooit van mijn hele leven," zei
grootmoeder heftig. Sommige vrou
wen leerden met vuurwapenen om
te gaan en ik was van dat soort."
„Kunt u zich soms nog enige bij
zondere incidenten of voorvallen
herinneren, mevrouw Russel
vroeg hij en voegde er meteen aan
toe: ..Ik wil zeggendat ik het
een bekorend tafereel vind, u met
een geweer te zien omgaan."
„Ik zie er niets bekorends in,"
zei grootmoeder. „Mijn man leerde
me schieten, zoals u vermoedde, op-
de, opdat we samen op jacht kun
nen gaan. We deden graag allerlei
dingen samen."
„Ik veronderstel," vervolgde hij,"
dat u soms wel achter het huis op
een schijf geschoten hebt."
„Welzeker," zei grootmoeder,"
daar hebt u gelijk in."
„Natuurlijk begrijp ik zelf heel
goed, dat het van weinig belang is
en dat ik veel te diep op kleinig
heden inga", zei Benders veront
schuldigend," maar ik heb graag
een duidelijke voorstelling van za
ken in mijn hoofd. Als u nu bij
voorbeeld hier stond om op die
schijf te schieten waar stond die
dan precies?"
„Die stond op een open plek in
het Bos achter het huis. Dat bos
behoort nu bij een buitenhet
buiten van de familie Stuivesant,"
„En hoe groot was die open plek,
mevrouw Russel Kunt u dat nauw
keurig zeggen?"
„Het- was een wei, vijf acres
groot."
„En u had de schijf opgezet aan 't
ene einde en schoot erop aan het
andere einde staande?"
Lida richtte haar blik van het ge
laat van haar grootmoeder, dat door
een vurig blosje overtogen werd,
naar het donkere gelaat van de
oudheidvorser. Het scheen of ze 'n
wedstrijd in scherpzinnigheid met
elkaar hielden, een vreemde wed
strijd, die achter, of boven, of on
der de feitelijk door hen gesproken
woorden uitging.
„Juist", antwoordde grootmoeder
„Zo was het precies".
„En in welke richting schoot u
bij die oefeningen, mevrouw Rus
sel? Kunt u me dat soms ook nog
meedelen?" -
,Als dat van belang is, kan ik het
u ook vertellen", antwoordde groot
moeder, „maar dan.moet ik me
even bedenken. Is het heus van be
lang?"
Hij glimlachte verontschuldigend.
„Ik vraag het alleen maar om me
een duidelijk beeld voor ogen te
kunnen stellen, mevrouw Russel".
„Uitstekend! We gingen altijd
vroeg in de morgen schijfschieten",
zei grootmoeder. „De opgaande zon
scheen recht op mijn rug. Ik kan
me herinneren dat de vroege och
tendnevel over mijn vizier scheen op
de schijf. Dus moet ik van oost
naar west geschoten hebben, is het
zo niet?"
„Juist, mevrouw Russel. U schoot
dus naar het westen".
Hij maakte nog enige aanteke
ningen. Het kwam Lida voor, alsof
de gretige weetgierigheid, die ze in
hem reeds eerder meende ontdekt te
hebben, nu alle perken te buiten
ging. Om zijn mondhoeken speelde
onophoudelijk een nauwelijks onder
drukt lachje. Zijn gezicht Was ver
anderd of zijn toon was anders ge
worden. Hij had iets bijzonder zelf
voldaans over zich gekregen. Wel
vaag, maar toch duidelijk genoeg
merkbaar. Ze vroeg zich af, wat de
oorzaak daarvan wel zijn mocht.
Verschillende door hem gestelde
vragen hadden haar zo onbeteke
nend en doelloos toegeschenen en
de inlichtingen, die hij van groot
moeder had weten te verkrijgen,
hadden niet de minste geschiedkun
dige waarde. Het scheen Lida ook
toe, dat hij bij zijn vragen een be
paalde lijn volgde en ze verwonder
de zich over grootmoeders opge
wondenheid en zijn zelfvoldaanheid.
Benders bekeek zijn polshorloge
en zei als geschrokken: „Het is al
over elvenOp deze manier dreig ik
een onwelkome gast te worden, en
toch zijn we nog pas aan 't begin".
Hij stond op en stak zijn notitie
boekje in zijn jaszak. „Mevrouw
Russel. ik maak misbruik van uw
edelmoedigheid, dat besef ik." Hij
glimlachte innemend tegen haar.
(Wordt vervolgd).
