ZAL MOSKOU OP DE BALKAN
GEWAPEND OPTREDEN?
Godsdienstig leven in noordelijke gewesten
Amerika wentelt de steen van binnen- en
buitenlandse problemen nog steeds bergopwaarts
Parochiële godsdienstcursussen
in het Aartsbisdom
Autobus door trein gegrepen
en verniefd
Maandag 5 September 1949
PAG. 3
Middelbare
jesscholen
I in Chinese
:ie Joennan
tberichten
Washington en Sisyphus
Maar de druk wordt steeds zwaarder
Katholieken nemen steeds
grotere plaats in
Belangrijk percentage onkerkelijken
Bestemd voor 18-jarige jongens en meisjes
Twee gewonden op de onbewaakte
overweg te Zijdewind
De week in het buitenland
Tito, de fascistische onderkruiper
Albanië weer een wespennest
WINTERMANTELS
1949-1950
VERWACHTINC
eld door het K.N.M.I.
geldig van Maandag-
Dinsdagavond.
T ZO WARM.
king het hier en daar
of onweersbui. Matige
zuidelijke richtingen,
leraturen vooral in de
n.
HT AAN ONZE
ESPONDENTEN
vergadert in alle ge-
nieuwe gemeenteraad,
ndenten wordt ver-
beknopt mogelijk ver-
oedig mogelijk in te
REDACTIE.
ANNULEERT EERDER
EN OPDRACHT
:n van de lycea te AI-
ies en de directeuren
:s-H.B.S.-en te Assen,
rinchem, Harlingen,
Schiedam, Sneek en
naar Het Vrije Volk
iet eind van de vorige
nededeling ontvangen
ster van O. K. en W,
begrotingstechnische
ildelbare .Meisjesscho-
organg konden vin-
igenoemde onderwijs-
zou per 6 September
Middelbare Meisjes-
en verbonden. Alle
•toe waren gereed. De
varen gewijzigd, de
!escl, en de leerlin-
klaar om het nieuwe
gaan volgen,
ir annuleerde nu eind
i '-n i rfomentale
Augustus 1949, waarin
de rectoren en direc-
icht werd gegeven aan
een Middelbare Meis-
verbinden.
i RAADHUIS
ZIJDEWIND
■■DORP. Bij besluit
1949 hebbij Gedepu-
n besloten hun goed-
nthouden aan het be
raad van Oude Nie-
Sept. '49 tot aankoop
ling, annex winkel en
iet daarbij behorend
iv.-n, staande aan het
et dorp Ziidewind en
an de eige-i-^r P. Jas-
uis de bestemming
van gemeentehuis bij
iNG (Reuter). Ge-
Loe-Hon, de gouver-
provincie Joennan in
is tego» de nationa-
ïring in opstand ge-
joe zou de provincie-
lenning in handen
eeft de 8 best-uitge-
catie"-regimenten in
mengetrokken. Joen-
sn bevolking van 12
ra, grenst aan Birma
lo-China.
BOSBRANDEN
30RDEAUX
X, 5 Sept. (Reuter),
n de streek van Ror-
■om bosbranden u:t-
bevolking van Sau-
r het naderende vuur
t gegaan. Het vuur
■ote snelheid voort in
an de kust. De Fran-
die aanwezig waren
nationale athletiek-
apswedstrijden, wel-
;e Bordeaux werden
oesten zich terstond
Ireigde gebied bege-
'uur te bestrijden.
WOUDE, 5 Sept.
ppeleneerstelingen
5.206.30; bl. eigenh.
ntjes 6.708; beve-
6.30; 16.000 kg. rode
1; 4000 kg. witte kool
g. uien 11.20—14.70;
II 6.606.90; III 6.80
kg. slabonen 3447;
HUIZEN, 5 Sept.
(appelen: bintjes 7.20
7.60—7.70: witte ci-
40; bl. eigenh. 6.80—
;rs 6.50; 1850 kg. sla-
3000 kg. peen II
n 7; 7000 kg. witte
nnen lezen, controle-
;ren.
tte spreker de deel-
KAB-ontwikkehngs-
eenvoudige wijze de
eelt van: godsdienst,
ial, sociologie, sociale
i wetgeving; geschie-
idersbeweging, ver-
uden. De kosten be-
0.25 per week en
zes leerboeken. Eens
dagen wordt dan 2''t
geven (of ééns in de
javen zich 15 cursis-
or onze afdeling een
in,
van de cursus werd
Woensdag 14 Sept.
om half acht, in de
in het seizoen zullen
avonden worden be
lle onderwerpen. Het
cers en de onderwer-
de eerstkomende be
ng worden vastge-
:ussie besloot men
5 weer in KAB-ver-
rreis te gaan. Ook
mrdt spoedig defini-
NEW YORK, Augustus 1949.
SISYPHUS is de mythologische figuur, die om, nimmer met
name genoemde, misdrijven veroordeeld werd in de onder
wereld een xware steen tegen een berghelling omhoog te kan
telen. Maar telkens als de top in zicht was ontglipte hem de
steen en moest hij van voren af aan beginnen. Tot op zekere
hoogte staat Sisyphus als symbool voor het gros der politici en
regeringen. Neem Indonesië b.v. Hoeveel regeringen zijn er
aan beide zijden niet aan te pas gekomen tot men elkaar om
de Ronde Tafel kon ontmoeten? Hoe vaak moest men de bereikte
resultaten en de personeelsstaf, die daartoe had bijgedragen
niet aan de kant zetten en van meet af aan beginnen?
De vergelijking met Sisyphus
heeft zich de laatste tijd aan offi
cieel en officieus Washington meer
en meer opgedrongen. De last der
problemen neemt zienderogen toe;
de huiselijke en internationale
samenleving wordt met de dag
ingewikkelder en op welk politiek
front men ook de blik richt, de
na-oorlogse wereld schijnt ver
strikt geraakt te zijn in een ge
weldige Gordiaanse knoop. Het
zwaard, nodig om deze te door
steken, durft niemand hanteren.
De gevolgen ervan zouden nl. niet
te overzien zijn, in het binnenland
en ver over de grenzen.
Europa en het Verre Oosten
vormen daarbij één ondeelbaar
probleem. Wat dit laatste gebied
betreft heeft men verleden week
de fouten van het verleden aan
gestipt in het witboek. En een
nieuwe politiek voor het Verre
Oosten is onder studie. Een Paci
fic Pact, naar analogie van het
Atlantisch Verdrag is wellicht een
stokpaardje van hoofdartikelen
schrijvers in de Amerikaanse pers.
Officieel Washington kan het niet
als een practische oplossing be
schouwen. De landen van Zuid-
Oost Azië zijn immers nog niet
rijp voor bloc-vorming. Men is
nog te zeer bezig de grote pro
blemen van eigen land te bestu
deren, dan dat een samengaan in
breder Aziatisch verband aan de
orde kan zijn. De kwesties in het
Verre Oosten, waarmee men zich
op het ogenblik bezig houdt, zijn
derhalve nog de incidentele ge
vallen als: wat te doen inzake
Hongkong? De Britse lijn volgen
of zich van Whitehall's politiek
voorzichtig distanciëren? Wat te
doen ten aanzien van Chiang Kai
Tsjek's bolwerk Formosa? Moet
men Chiang daar bij een even
tuele communistische aanval steu
nen. teneinde de bondgenoten der
Philippijnen een hart onder de
riem te steken, of moet ten aan
zien van de gehele communisti
sche opmars in China de lijn der
minste weerstand gevolgd wor
den, in de hoop dat een Chinese
Tito onder de communisten de
kastanjes voor het Westen uit het
vuur zal halen? Meer dan een
beslissing op dat beperkte gebied
kan men op korte termijn niet
verwachten. Een ontwikkeling
van een positiever China-beleid
is thans nog niet mogelijk.
De gedachte van een Pacific
Pact zou trouwens weinig instem
ming vinden in het huidig Con
gres. De reden daarvan is, dat men
in Amerikaanse parlementaire
kringen de mening is toegedaan,
dat de Amerikaanse steun aan
Europa al te zeer geworden is een
Europees steunen op Amerika.
Terecht of ten onrechte wordt de
kring van hen, die zo denken, met
de dag groter. Men zou thans,
meer dan ooit, alles moeten ver
mijden, dat de „Europa-moeheid",
die men thans in Washington kan
aantreffen, stimuleert
Van Amerikaans standpunt ge-
redeneert zou de regering gedu
rende de laatste jaren het Congres
een onjuiste voorstelling hebben
gegeven van een groot deel van
haar Europees beleid. Toen de
eerste na-oorlogse Engelse lening
in het parlement werd voorge
bracht, stelde het State Depart
ment onmiddellijk de kabinets
kwestie: „of deze lening aanvaar
den, óf chaos in Engeland en
Europa". Na korte tijd bleek ech
ter, dat het effect van de lening
niet meer was geweest dan een
prop papier in de kiel van een
lekgeslagen schip. Het Marshall
plan werd ingediend onder vrijwel
dezelfde begeleidende tekst. En
ditzelfde gold voor het Atlantisch
Pact en het bewapeningsontwerp,
dat daaruit voortvloeide. Was
hington vraagt zich bezorgd af
hoe men een volgende hulp-actie
zal inleiden indien dit pact teleur
mocht stellen.
Men is inmiddels alweer ver
geten, dat de steun van Washing
ton aan Frankrijk en Italië in
eind 1947 en het Marshall-plan
van 1948 wel degelijk politieke en
economische chaos hebben weten
te voorkomen. Waar men zich
thans echter op blind staart is,
dat het Marshall-plan tegen 1952
bepaald niet zal voldoen aan de
economische verwachtingen, die
men had gekoesterd. Talrijke
politiek-denkende Amerikanen
kunnen niet inzien, dat de scha
kel van de Britse lening via het
Marshall-plan tot het Atlantisch
Pact een organische groei is van
een politieke, economische en
militaire groepering, van gelijk
gestemde volkeren aan weerszij
den van de Oceaan. Er heerst
juist twijfel aan deze ideologische
gelijkgestemdheid. Symptomatisch
is een ingezonden stuk in een
Amerikaans blad, waarin een
lezer, die op weg naar kantoor een
auto had zien rijden met de Britse
nummerplaat G-B, het nodig vond
het twijfelachtige grapje te ma
ken, dat deze letters vermoedelijk
„great beggars" (grote bedelaars)
betekenden.
Zelfs onder Truman's aanhan
gers begint men hier en daar te
gewagen van de vrees voorlopig
nog niet klaar te zijn met het
subsidiëren van de „socialistische"
regeringen van West-Europa. Men
heeft daarbij wel kennis genomen
van de rechtse winden, die
blijkens de laatste verkiezingen
in vele Europese landen over
het oude werelddeel hebben ge
waaid. Men is er van overtuigd,
dat de twaalf deelnemers van het
Atlantisch Pact wel in staat
zullen zijn om schikkingen te ma
ken voor een gezamenlijke defen
sie, doch dat het veel moeilijker
zal zijn hun staatkundige ideolo
gieën elkaar te doen benaderen.
Mén ziet de Europese regeringen
als gouvernementele machtheb
bers, wier bewind er op uit is de
staat tot een veel machtiger kartel
te maken, dan het particulier be
drijfsleven ooit heeft gekend.
De Verenigde Staten, groot ge
worden in vrijhandel en particu
lier initiatief, zijn niet bereid re
geringen in het leven te houden,
wier economische idealen lijn
recht blijven indruisen^ tegen die
van Amerika. Zeker, ook de V.S.
hebben zich een zekere mate van
ordening moeten laten welgeval
len. Maar de stemmen, die er in
eigen boezem tegen opklinken,
zijn vele en vinden grote weer
klank
Vandaar ook het enthousiasme,
dat Amerika aan de dag legde
over de resultaten van de West-
Duitse verkiezingen. Een conser
vatief beleid in Duitsland waar
borgt immers vooralsnog de grote
lijn der vrijhandelspolitiek, die de
Amerikanen er hebben gepous
seerd. Waarbij men slechts de be
perkende vraag kan opwerpen:
voor hoe lang? Voor hoelang zal
een Duitsland dit kunnen vol
houden, gezien haar realistische
handelsbetrekkingen met landen,
wier economie door strakke banen
geleid wordt? Het wordt duide
lijk, dat dit Duitsland alle kiemen
inhoudt van een scherp econo
misch conflict tussen Amerika en
de andere „voogden". Van rege
ringszijde is men zich te Washing
ton alleszins bewust van de vele
problemen, die zelfs dit conser
vatieve Duitsland blijft bieden.
De praktijk zal moeten leren of
dit voornamelijk kwesties betreft
tussen de nieuwe Duitse staat en
de geallieerde oppertoezieners, of
dat deze zich eerder zullen be
perken tot wrijving onder de ge
allieerden. De Duitsers zullen on
getwijfeld trachten deze situatie
zoveel mogelijk uit te buiten.
Fernand de Moulin, de 34-jarige Belgische zakenman, is er in
geslaagd in 21 uur en 59 minuten over het Kanaal te zwemmen.
Wij zien hem hier in het water Zaterdagavond op enige mijlen
afstand van de Engelse kust, die hij tussen Dover en Folkestone
bereikte.
HERDERLIJK SCHRIJVEN VAN Z.E. KARDINAAL DE JONG
Gisteren, Zondagmorgen, is m
in alle kerken van het aartsbisdom
een herderlijk schrijven voorgele
zen van Zijn Eminentie Johannes
Kardinaal de Jong, waarin thans
mededeling is gedaan van een de
finitief plan om de godsdienstige
ontwikkeling van de jeugd ter hand
te nemen.
In de brief wordt gewezen op
het ontstellend gebrek bij de jeugd
aan kennis omtrent de godsdienst,
terwijl juist in de zware en moei
lijke periode, welke de jeugd thans
doormaakt, een goede kennis van
de godsdienst van zo grote waarde
is. Want het geloof, zo zegt de
aartsbisschop, geeft levenskracht en
levensmoed. Het leven tegenwoor
dig is zelfs voor de diep gelovende
al moeilijk te dragen, hoeveel te
zwaarder wordt dit dan voor hen,
die de grote genade missen van een
levend en vurig geloof. Immers
daardoor leren wij de zin en de
betekenis van het lijden, dat nooit
kan opwegen tegen de heerlijkheid
die ons geopenbaard zal worden.
Het geloof geeft ook levensvreugde
en een innige zielevreugde, die nie
mand ons kan ontnemen. Jonge
mannen en meisjes horen zo dik
wijls schamper spreken over het
geloof en dan komt vaak de twijfel
omdat men zijn geloof niet verde
digen kan. Waarbij dan nog komt
tegerislag, onrechtvaardigheid,
schrijnende teleurstellingen, die men
vaak ondervond van gelovige men
sen.
Daardoor is het voor velen moei
lijker geworden blij en onbevangen
het woord van de Zaligmaker te
aanvaarden: ,,Wie gelooft, heeft het
eeuwige leven".
Maar dan moeten we ook hebben
een sterk en onwrikbaar geloof,
maar daarvoor is het weer nodig,
dat men de geloofswaarheden wer
kelijk kent en hun betekenis be
grijpt voor ons leven.
Wanneer we de vraag stellen tot
onze jonge mensen of ze werkelijk
hun geloof kennen, dan zal het ant
woord vaak ontkennend zijn en
menigeen zal ervaren hebben, hoe
andersdenkenden veel beter dan
wij hun overtuiging weten te verde
digen, terwijl wanneer zij ons in
lichtingen vragen over ons geloof,
we dikwijls beschamend moeten
erkennen, het zelf niet te weten.
Dit alles klemt te zwaarder nu in
de tegenwoordige tijdsomstandig
heden ons geloof op velerlei wijze
wordt beproefd en geschokt. Die
onkunde leidt dan ook tot geloofs
twijfel, afval en onverschilligheid.
Het is om al deze redenen, zo
gaat de Kardinaal voort, dat wjj na
rijp beraad en na advies ingewon
nen te hebben van onze priesters
besloten hebben, te beginnen Sep
tember van dit jaar, in alle paro
chies van ons aartsbisdom een gods
dienstcursus te doen houden, voor
alle jongens en meisjes, die in 1931
geboren zijn en dus dit jaar 18 jaar
worden.
Deze parochiële cursus keert elk
jaar terug en zal duren van Sep
tember tot Pasen, ongeveer 25 les
sen.
Het is onze uitdrukkelijke en zeer
dringende wens, aldus de Kardi
naal, dat alle 18 jarige, ook zij die
reeds elders godsdienstles ontvan
gen op middelbare scholen bijv.,
aan deze cursus deelnemen en Zijn
Eminentie doet een dringend beroep
op de priesters om zich met alle
krachten aan deze cursus te geven,
terwijl tevens een dringend beroep
gedaan wordt op ouders en opvoe
ders, de leiding van scholen en or
ganisaties, om al hun medewerking
te geven, ten einde het bezoek te
stimuleren.
Maar vooral doet de Kardinaal
een beroep op de jongelui zelf, om
dat hij weet dat veleij onder hen
diep in hec hart er naar verlangen,
hun geloof beter te leren kennen.
Wij zeggen daarom tot hen, aldus
de brief met het woord van de
Apostel: „Omgordt U met de waar
heid" dan zal vanzelf in U vervuld
worden, zo eindigt de brief, het
woord van de Zaligmaker zelf:
„Wie gelooft, heeft het eeuwige
leven".
Het ligt voor de hand, dat de thans gepubliceerde tellingen van
onze bevolkingsstatistiek naar de kerkelijke gezindten, niet van
alle delen van ons land een gelijk beeld kan geven. Daarvoor
lopen de gegroeide verhoudingen in de verschillende delen van
ons land te ver uiteen. Naast het beeld van onze grote steden,
dat een geheel eigen karakter heeft, hebben wij het Zuiden met
zijn overwegend katholieke bevolking, waartegenover weer het
hoge Noorden staat, waar het katholieke bevolkingsdeel nu een
maal dun gezaaid is. Toch mogen we direct dankbaar consta
teren, dat al zijn hier, natuurlijk in absolute zin, de thans ge
publiceerde cijfers voor ons katholieken het minst gunstig, de
nieuwe cijfers toch zeer bemoedigend zijn.
Al gaat het dan hier natuurlijk
langzaam, er is toch een ver
blijdende en gestadige groei bij 't
kath. volksdeel te constateren, wel
ke ons voor de toekomst met ver
trouwen vervult! Dit verschijnsel is
des te meer opvallend, omdat de
meeste andere kerkgenootschap
pen hier zelfs absoluut sinds 1930
teruggelopen zijn en de groep on
kerkelijken hier in het noorden be
langrijk is gestegen.
In de officiële toelichting op
deze statistische cijfers wordt dan
ook geconstateerd, dat bet in de
nieuwe cijfers opvalt, dat de
Rooms-Katholieken in Groningen
en Drente een steeds grotere
plaats gaan innemen.
Inderdaad wijzen de cijfers in
deze gunstige richting.
De laatste resultaten van bevol
kingsstatistiek volgens de kerke
lijke gezindte, dateren van 31 De
cember 1930, de laatste van 31
Aug. 1947. Tussen beide perioden
is dus ongeveer 17 jaar verlopen.
Welnu in 1930 telden wij in de
provincie Groningen 21.346 katho
lieken of 5,4 pet., nu in Augus-
tus 1947 waren wij hier gestegen
tot 27.029 of 6 pet. Terwijl de
bevolking in onze provincie in die
jaren toenam met 14.6 pet., namen
de katholieken toe met 26.6 pet.
een toename, welke alleen door de
onkerkelijke groep overtroffen
wordt, die ging nl. met 25.9 pet.
vooruit. In percentage gingen de
katholieken 10.5 pet. vooruit, de
Ned. Herv. daalden met 13.5, de
Geref. gingen met 6.5 pet. vooruit
en de andere kerkelijke groepen te
samen gingen 18.2 pet. achteruit.
Voor Friesland waren deze cijfers
als volgt: De kath. bevolking nam
in die jaren toe van 27.806 tot
33.524 of van 7 tot 7.3 pet. De
Ned. Herv. daalden van 42.1 tot
39.7 pet., de gereformeerden ste
gen van 22.7 tot 24.4, de overige
godsdienstige partijen van 5 tot 5.2
pet., terwijl de onkerkelijken hier
stegen v. 23.2 tot 34.4%. Procents-
gewijze gingen de katholieken in
Friesland 4.6 pet. vooruit, de Ned.
Herv. daalden met 5.7 pet., de ge
reformeerden stegen met 7.2 pet.
en de onkerkelijken met 2.8 pet.
Drenthe geeft ons het volgende
beeld: In 1933 telde deze provin
cie 13.533 kath. nu 19.080, zodat
hier de katholieken stegen van 6.1
pet. t°t 7 pet. of 15.5 pet. Drente is
dus van de drie noordelijke pro
vinciën het sterkst gestegen en
wel 15.5 pet. Voornamelijk is dit
natuurlijk te danken aan de indus
trialisatie in de Z.O. hoek van
Drente, maar deze cijfers bewijzen
toch wel, dat Drente wat zijn kath.
bevolkingsdeel betreft, sterk ir
opgang is. Wat de andere
cijfers betreft voor de drie
noordelijke provinciën, waarvoor
onze lezers natuurlijk nog wel in
teresse hebben, deze luiden als volgt
De Ned. Herv. telden in 1930 in
Groningen 188.614 zielen, nu
186.970; de Geref. in 1930 78.090
nu 95.322, de overige godsdienstige
groepen in 1930 20.080, nu 18.888.
Voor de onkerkelijke groep waren
deze cijfers resp. 84.306 en 121.653.
Voor Friesland luiden deze cijfers
resp. als volgt: Hervormden in '30
168.293 nu 183.347; voor de geref.
90.780 nu 111.968; voor de andere
godsdienstige groepen 20.054 nu
23.687 voor de onkerkelijke groep
in 1930 92.620 nu 107.835.
In Drente waren deze cijfers Ned.
Herv. in 1930 141.783 nu 163.583;
geref. in 1930 33.775 mi 43.710;
andere kerkelijke groepen in 1930
8228 nu 10.297 en de onkerkelijke
groep in 1930 25.113 nu 35.239.
Indien wij hier nu nog een alge
mene conclusie aan mogen verbin
den, dan is allereerst deze, dat ge
constateerd mag worden, dat de
vermindering van het aantal ka
tholieken hier door het vertrek uit
het noorden naar elders, in Fries
land blijkbaar nog zeer groot is.
Hier schijnt voor het jongere kath.
geslacht nog altijd geen emplooi
te vinden zijn en moeten deze jon
geren naar elders trekken.
In Groningen waar dit vroeger
ook heel sterk was, schijnt dit ver
schijnsel af te nemen in Drente ook.
Wij katholieken groeien hier
langzaam, maar toch onmiskenbaar
en vooral in Drente, maar ook in
Groningen is deze groei perspec
tiefvol.
Daartegenover staat, dat de groei
van het bevolkingsdeel, dat geheel
met het kerkelijk leven gebroken
heeft, hier in het noorden nog
steeds sterk wassende is. Als we
zien, dat het landelijk cijfer van
dit niet onbedenkelijk accres dus
het rijksgemiddelde 17 pet. is en
dat Groningen hier een gemiddelde
heeft van 27 pet., Friesland van
23 pet., dan blijkt hier uit wel heel
duidelijk, hoe het kerkelijke leven
hier in het noorden nog altijd sterk
aan het afnemen is.
Na Amsterdam, dat hier een cij
fer heeft van 45 pet. en Rotterdam
van 31, komt Groningen op de der
de plaats.
Naast de verheugende groei van
het bath, bevolkingsdeel, is dit
verschijnsel ongetwijfeld van dien
aard, dat het ons met zorg moet
vervullen.
Er zoudén uit deze belangrijke
statistische cijfers nog wel be
langrijke conclusies zijn te trekken,
maar we zullen het hierbij voor
vandaag maar laten.
Er komt nog wel een gelegenheid
hierop nader terug te komen.
Zondagmorgen omstreeks half 10
naderde een autobus van de firma
wed. Bierman uit Amsterdam van
uit de richting Kalverdjjk de on
bewaakte overweg bjj Zijdewind.
Hoewel het uitzicht daar ter plaat
se tamelijk goed is, en de bestuur
der van de wagen, de heer Jac.
Bierman, zoon van de eigenaresse
van het bedrijf, de trein die uit de
richting Alkmaar naderde, moet
gezien hebben, werd de autobus
door de trein gegrepen.
De omwonenden werden door de
geweldige klap, waarmede het on
geval gepaard ging, gealarmeerd.
Ze snelden toe en zagen tot hun
grote ontzetting de totaal vernielde
in het Marine Opleidingskamp „Loosdrecht" heeft Zondag een
doopplechtigheid plaats gehad van kinderen, behorende tot het
personeel van het kamp. De doop werd verricht door de vloot-
predikqnt ds. C. H. ten Kate. De moeders dragen de dopelingen
langs de kampwacht naar de kapel van. het kamp, waar de
plechtigheid geschiedde.
DE NOTAWISSELING tussen Moskou en Belgrado is ook in de
afgelopen week weer voortgezet en de toon is zo mogelijk
nog onvriendelijker geworden. De stijl van Moskou doet ons heel
sterk herinneren aan de nota's, die nu tien jaar geleden Hitier
aan Polen zond en waarin ook meer werd gescholden dan ge
argumenteerd. Als het hier zou gaan om een beoordeling, welke
van deze twee mogendheden er de grofste taal kan uitslaan, dan
zou Stalin ongetwijfeld de prijs moeten worden toegekend. Dat
de Russische pers in deze scheldkanonnade niet onder doet, ligt
voor de hand en in de afgelopen week werd in de Russische pers
werkelijk niets nagelaten om de oorlogsstemming tegen de joego-
Slaven zo fel mogelijk aan te kweken. In welke geest dit ge
schiedt, bewijst een spotprent in de „Prawda", waarop Tito in
de huid van een varken met de Griekse minister Tsaldaris en
generaal Franco aan een trog staat, waarop vermeld staat, dat
deze dollars bevat en welke plaat als onderschrift draagt: „Nog
een fascistische onderkruiper".
Daarmee is de politieke bond
genoot van nauwelijks een jaar
geleden, wel aan de ergste poli
tieke verachting in Rusland en
zijn satelietstaten prijs gegeven.
Wat in al deze nota's intussen heel
sterk naar voren komt, is wel dat
voor al dit sabelgekletter geen
bepaald motief aanwezig is. Aan
vankelijk beschuldigde Moskou de
regering-Tito, dat deze Russen in
Joego-Slavië mishandelde. Toen
de regering-Belgrado heel handig
voorstelde deze besehuldiging door
een commissie, desnoods onder
Russische leiding, te doen onder
zoeken, repte Moskou niet meer
van deze mishandelingen en kwam
het Kremlin met een nieuw aan
tal verwijten, die niet zo gemak
kelijk door een commissie te veri
fiëren zijn. Tito wordt in de nieu
we nota's gebrandmerkt als een
verrader, een baijdiet, die zijn
eigen privé belangen wil dienen
ten koste van het internationale
proletariaat. Het is dan ook in
deze stijl, dat de onbeheerste en
onbeschaafde Roemeense minister
van buitenlandse zaken, Anna
Pauker, uitroept: „dat de Tito-
bandieten straks aan het volk van
Joego-Slavië rekenschap zullen
moeten geven van hun misdaden".
Men ziet: feiten worden niet meer
genoemd, er wordt alleen maar
gehetst. Men kan Tito dan ook
niet anders ten laste leggen, dan
dat hij, hoe ideologisch ook ver-,
want met het Russische commu'
nisme want in dit opzicht is hij
geen haar beter de nationale
zelfstandigheid van zijn land,
tegen een overheersing van het
Kremlin wil verdedigen. En daar
over valt met Moskou niet te pra
ten, want elke concessie in deze
richting zou betekenen een lang
zaam losweken der. satelllietsta-
ten van Rusland. Het Titoïsme
zou epidemisch kunnen worden
en dit zou de meest ernstige be
dreiging betekenen voor de
machtspositie van Rusland. Van
daar dat Rusland hier niet toe kan
geven en zich gedwongen ziet met
alle mogelijke middelen het re
giem van Tito ten val te brengen.
Zal Moskou gewapend
gaan optreden?
Er kan geen twijfel meer over
bestaan, dat Rusland in de na.-
buurstaten van Joego-Slavië be
zig is troepen te concentreren.
Dit behoeft intussen nog niet met
enige zekerheid te wijzen op een
militaire aanval. In elk geval:
Joego-Slavië rekent daarop niet
en men is daar nog steeds over
tuigd, dat heel het Russische op
treden niet anders is dan een
nieuwe vorm van een zenuwoor
log om het Joego-Slavische volk
tegen zijn eigen regering in ver
zet te brengen.
Maar het is ook waar, dat de
Westerse mogendheden in dit op
zicht niet zo gerust zijn en dat er
zowel in Washington als Londen
en Parijs een zenuwachtige sfeer
heerst, omdat men over de plan
nen van Rusland niet zo gerust is
en ook omdat men uit ervaring
weet, dat verwikkelingen op de
Balkan gewoonlijk een zeer ge
vaarlijke nasleep hebben. Het ver
luidt zelfs, dat deze drie grote
Westerse mogendheden bezig zijn
een nota op te stellen, waarin
Moskou ernstig gewaarschuwd
wordt niet tot een militaire agres
sie over te gaan, omdat deze Wes
terse mogendheden dit moeilijk
kunnen tolereren. Ook dit behoeft
nog niet te betekenen, dat wan
neer Rusland militaire plannen
zou hebben, de Westerse mogend
heden deze met geweld zullen
trachten te verhinderen. Naar alle
waarschijnlijkheid zint men er in
deze kringen op om op korte ter
mijn de Veiligheidsraad bijeen te
roepen, teneinde Rusland wegens
zijn dreigende verstoring van de
vrede, voor dit internationale tri
bunaal te dagvaarden. In elk ge
val kan men moeilijk ontkennen,
dat het voor deze bijeenroeping
hoog tijd is, alleen kan men zich
verbazen, dat dit nog steeds niet
gebeurd is. Immers de Veilig
heidsraad is wel voor heel wat
minder dreigende gevaren voor
de vrede bijeen geroepen, dan dit
maal het geval is. De aarzeling
bewijst dan ook alleen, dat men
in Lake Success Rusland nog al
tijd met zeer zachte fluwelen
handschoenen aanpakt en buiten
gewoon huiverig is het Kremlin
de voet dwars te zetten. Het ver
luidt intussen ook, dat de Joego
slavische regering, nu de grote
mogendheden zo lang talmen, zelf
besloten heeft een beroep te doen
op de Veiligheidsraad in zijn con
flict met Rusland.
De Joego-Slavische vertegen
woordiger in Lake Success, die
reeds enige tijd in Belgrado ver
toefde, is in allerijl naar de Ver.
Staten vertrokken, naar men ver
moedt met een officiële aanvrage
van de regering in Belgrado.
Dat men in Moskou zich echter
de voet zal laten dwars zetten
door dit instituut, is niet erg aan
nemelijk. Lake Success zal dan
ook hoogstens hier nieuwe en
bijna onoplosbare verwikkelingen
kunnen geven, die de vredessfeer
in Europa allerminst zullen die
nen.
Nog een Balkan-probleem
Het is niet alleen Joego-Slavië,
dat momenteel de wereld zorgen
baart, maar ook Albanië blijkt een
wespennest te zijn, dat een haard
van onrust vormt, maar niet ge
makkelijk is uit te branden. Hoe
wel we reeds meerdere malen
overwinningsberichten uit Athene
te horen kregen, volgens welke
de Griekse rebellen geheel waren
verslagen, bleek later telkens, dat
deze verslagen rebellen spring
levend waren en de Griekse over
winnaars al vrij spoedig na de
overwinningsroes nachtmerries
bezorgden. Maar de overwinnings
fanfares, die de laatste dagen van
uit Athene klonken, schijnen in
derdaad wat meer reëel te zijn,
want ook de Amerikaanse waar
nemers hebben nu bevestigd, dat
het beruchte Grammosgebergte
geheel van rebellen gezuiverd is
en het grote gevaar voor Grieken
land geweken is. Dit succes is niet
aan de Grieken alleen te danken,
zelfs ook niet aan het moderne
wapenmateriaal, waarover zij,
dank zij de Amerikaanse hulp,
beschikken, maar voor een be
langrijk deel is het een gevolg
van het feit, dat Tito's regering
werkelijk neutraal is geworden en
er geen wapens en hulptroepen
meer over de Joego-Slavische
grenzen kwamen. De rebellen
konden nu alleen nog maar hulp
krijgen via Bulgarije en vooral
via Albanië. Maar door de vorige
successen van het Griekse leger
was de grens met Bulgarije niet
zo belangrijk meer en waren de
communistische rebellen vooral
aangewezen op Albanië. Waarvan
ze dan dankbaar gebruik gemaakt
hebben. Zelfs zo, dat de geallieerde
controle-commissie zonder enige
mogelijke betwisting kon vaststel
len dat Albanië, volkomen in
strijd met de uitspraak van de
Ver. Naties, steun aan de Griekse
rebellen verleende. Trouwens, dat
was al wel eerder bekend, maar
men was in Lake Success volko
men machteloos, omdat elk op
treden tegen Albanië door een
Russisch veto onmogelijk werd
gemaakt. Alleen reeds dit feit was
afdoende bewijs, dat Rusland ach
ter deze Albanese steun stond.
Trouwens Albanië, dat over geen
enkele soort wapenindustrie be
schikt, moet zelf de grote hoe
veelheden wapens, welke het aan
de opstandelingen in Griekenland
levert, van elders ontvangen en
dat is natuurlijk Rusland. De
Griekse regering heeft nu deze
week na het succes in het Gram
mosgebergte het plan gehad, de
rebellen, die naar A'banië vlucht
ten, daar te achtervolgen en on
schadelijk te, maken. Me.i moti
veerde dit ontreden met het argu
ment, dat de Ver. Naties niet
kunnen optreden en dat de schen
ding van de internationale bepa
lingen nu evident vaststond. Maar
de Amerikanen en de Engelse
militaire raadgevers van Grieken
land hebben dit krachtig ontra
den, omdat zij daarvan een recht
streeks conflict met Rusland in de
Balkan vreesden en dit voor alles
willen voorkomen. Rusland treedt,
wanneer het zijn belang betreft,
alle internationale bepalingen tot
bescherming van de vrede bru
taal met voeten, maar is er boven
dien ook als een der eersten bij,
wanneer een andere staat, die
niet tot de satellieten behoort, ook
maar iets doet, dat de schijn zou
kunnen wekken, de internatio
nale bepalingen te schenden. Het
is een even brutaal als droevig
beeld, dat de wereld hier telkens
gegeven wordt op het gebied van
officiële huichelarij. Maar nog
droeviger is het feit, dat wij nog
steeds geen internationale macht
hebben, die aan deze hypocrisie
een einde kan maken.
autobus in de brede sloot langs de
spoorbaan liggen. Men vreesde het
ergste.
De bestuurd.er, die uit de ver
nielde wagen geslingerd werd, zag
ondanks zijn verwondingen kans,
zijn echtgenote, die bij hem in de
wagen zat en in het water geslin
gerd werd, op het droge te halen.
Gelukkigbleek, dat er niet meer
mensen in de autobus zaten, toen
het ongeluk gebeurde. Wel was met
de bus een gezelschap visserfe uit
Amsterdam gekomen, maar de pas
sagiers waren in Kalverdijk uitge
stapt.
Dr. Schreuder uit Nieuwe Nie-
dorp verleendp de eerste hulp en
achtte het nodig, dat de gewonden
naar het ziekenhuis in Alkmaar
werden vervoerd De heer Bier
man, die slechts een hoofdwond op
gelopen had, kon na onderzoek het
ziekenhuis weer verlaten en zijn
reis naar Nicpuwe Niedorp voortzet
ten. Zijn echtgenote had, behalve
een lichte hoofdwond, twee ge
kneusde ribben en moest in het
ziekenhuis blijven.
Al met al is dit ongeluk zeer goed
afgelopen. Hadden de vissers nog
in de bus gezeten, dan zouden zon
der twijfel doden te betreuren zijn
geweest.
Het treinverkeer ondervond on
geveer anderhalf uur vertraging.
MODERUBRIEK
Nadat we de vorige week de ja
ponnen en hoeden hebben bespro-
sproken, is het nu de beurt aan de
wintermantel van het komende sei
zoen. Ondanks de hitte der laatste
Augustusdagen, kwamen de Mode
huizen met een grote collectie
wintermantels, tailleurs en bont
mantels op het appèl. Er was een
grote variatie van bruin, grijs,
groen van hele lichte tot hele don
kere tinten. In de tailleurs zowel als
in de mantels waren prachtige
Schotse ruiten en kleinere stippen
in discrete kleuren te bewonderen.
Op het geb.ed van mantels geniet
het losse neerhangende model weer
de voorkeur cn de kimono mouw
viert haar triomfen. In de verwer
king van de kragen was één on
eindige variatie. Ze waren groot
en hoog tegen de hals op, wat een
logisch gevolg was van het zo
jeugdige korte kapsel, weer andere
waren onopvallend klein. Toch kan
de kraag een van de belangrijkste
details van de mantel genoemd wor
den. Naast de stofmantels waren
er ook velen met bontgarneringen.
De lengte der rokken schommelt
tussen de 35-33 cm.
Ook de pelerine heeft haar entré
gemaakt en vele mantels droegen
een pelerine die aan de vroegere
koetsiersjas deden denken. In de
schoenen die er bij gedragen wer
den constateert men een grote ver
andering. De hakken waren weer
steil en fijntjes, sommige hakken
waren zelfs bewerkt. De verhoogde
zool heeft het voordeel dat men er
groter mee lijkt dan men in
werkelijkheid is. De pomp doet
de voet over het algemeen voor
delig uitkomen. De moderne laars
jes met de hoge knoop of vetergar
nering doen grote opgang, 't Ame
rikaanse balletschoentje is speciaal
ontworpen voor de Teen-Ager en de
Holl. bakvis. Helaas wordt dit wel
eens vergeten, maar bedenke wel
dat deze modellen allerminst passen
bij ouderen. De uitvoering van deze
schoenen was van zacht boxcalfs
en suède leer. Ook septiel, die zo
sterke maar dure leer, was aanwe
zig in combinatie met het zo be
gerenswaardig koffer-tasje. Het
sportmodel is liefst nog sportiever
geworden. Platte lage schoenen met
stevige vierkante neuzen, sluitend
met grote gespen. Men bedenke wel
dat de schoen veel van zijn be
koring verliest wanneer men deze
draagt zonder kousen,
AnneMieke.
