Waarvoor deden wij dat alles in Djocja?...
Duitse communisten zoeken
coalitie met socialisten
Najaarsbeurs is volkomen
geslaagd
De schat van Matabonga
Hulde aan
Dr. Plesman
De Nederlandse Spoorwegen
in 1948
B. E. Ruys Sr.
overleden
Zaterdag 17 September 1949
PAG. 3
Het is politiekmaar welke
dat mag de hemel weten
Benorde toestand binnenscheepvaart
niet aan N.S.-concurrentie te wijten
Devaluatiegeruchten hadden invloed
Beëdiging van 100
Marine-officieren
J
Vijftig jaar
„Centraal Bureau"
Week van offer
Het geheim van het oude huis
DE AFSTAND, die de soldaten
vandaag hadden afgelegd, hadden
ze gerekend naar de grootste ter
reinmoeilijkheden. Hemelsbreed ge
meten was de afstand misschien
vijftien kilometer, maar voor zich
zelf zeiden ze: „We liepen vandaag
zeven tjotten, drie kali's en vier
natte sawahs". Ze hadden er uren
over gedaan, onder een brandende
zon, beladen met hun wapens en
de vivres. Eenmaal hadden ze bivak
gemaakt. Ze staken daar ook de
eerste sigaret van die dag op. In
het kampement rookten ze veel
meer, maar de ondervinding had
geleerd, dat nicotine op een lange
tocht de mens afmat.
Ze hadden er verder niet bij nage
dacht, waarom ze zo moe werden,
als ze veel rookten. Er zijn zoveel
dingen, waar je niet bij nadenkt.
Je krijgt er een eigenschap bij: het
vermogen om onaangename dingen
op de achtergrond van je denken te
kunnen dringen. Je mocht God daar
eigenlijk dankbaar voor zijn, want
waar moest het heen als je ging
nadenken, over Rinus, die nu met
de grondplaat van de mortier zeul
de en wiens vader pas overleden
was? Wat zou je het beroerd hebben
als je je realiseerde, dat ze oi> dit
moment, wanneer hij als automa
tisch de tjotten beklimt en rivieren
doorwaadt, thuis om de tafel zitten
en misschien niet eens aan je den
ken. Het lijkt wel, of het moreel
van een leger afhangt van de kracht
waarmee het herinneringen, gedach
ten kan wegduwen
Soms, als je rustig was en je de
dingen van dit land kon waarderen,
durfde je te gaan denken. Maar bij
elk denkbeeld stond dan nog een
wacht, die je waarschuwde: „Ge
vaarlijk terrein!" Als je dan zelf zei:
„Ik wil het nu eenmaal", dan mocht
je verder gaan en je herinneringen
en moeilijkheden bekijken. Maar je
moest het dan net doen, alsof het
de gedachten van anderen waren.
Als je duidelijk zou zien: „Dat zijn
mijn persoonlijke moeilijkheden",
zou je beter dood kunnen zijn.
Een lange patrouille is ook als
een geestengang. In Holland leerde
je dat, want de geestengang be
hoort bij de oorlogstaktiek. Toen,
in de propere Hollandse kazerne,
lachte je om dat woord en riep bij
de oefeningen in de geestengang:,
„oehoe" en „Ik ben de geest van
Hannibal". Nu weet je, dat je op
een lange patrouille eigenlijk je ei
gen geest bent. Je bent er en
je bent er niet.
Zo was ook deze patrouille. Je
staarde maar naar de donkere
zweetvlek in de rug van de overall
van je voorman. De bren hing af
wisselend links en rechts. Je wist
dat Jan de bomen aan de linkerkant
in de gaten hield en Gerrit die aan
de rechterkant. En je kon dat na
rekenen tot de laatste man toe.
Nu was het bivak gemaakt. Bij el
kaar waren er misschien tien woor
den gesproken: „Geef me 'n siga
ret" „Maf ze".
Buiten de open plek, waar het
bivak was, zat de wacht. Er waren
er zo drie voor de eerste twee uur.
Ieder zou twee uur moeten zitten
en uitkijken. In slaap vallen zou je
niet op wacht, want de slapende
makkers waren nu in de ware zin
van het woord aan jou waakzaam
heid toevertrouwd. De kracht van
een leger ligt ook voor een deel in
de kameraadschap van de soldaten.
Dood of leven, voor hen en voor
jouJe kunt beschikken. Dood
of leven. Wat is dood? Is het erger
dan leven? Is „dood" stiller dan
die geestengang van vandaag, waar
bij iedereen alleen maar een scha
duw was?
Dood is rust.Joep is ook dood.
Hij ligt op het ereveld, in de scha
duw van de palmbomen. Het is rust
voor Joep. Hij hoort of weet niets
meer van alles: Geen patrouilles,
geen wachten die eindeloos zijn,
geen „Halt", zei de wacht van
dit denkbeeld. „Ik wil", zei de sol
daat. Geen terugtocht waarbij
je ondanks alles toch steeds den
ken moet aan de makkers, die er
voor gevallen zijn. Hoe ging dat
ook weer? Eerst had je een warm
gevoel van binnen. Trots was je en
je voelde je sterk. Op je mouw
stond een tijgerkop. Nu was je een
tijger, maar niet de tyran van het
woud, doch een tijger van wie je
commandant zei: „Ze braken uit
hun kooi, deze tijgers, en ze deden
dat met moed en vastberadenheid.
In hun harten was medelijden met
het volk, dat hen nodig had."
Ja, zo was het. Je voelt het nög,
dat warme, trotse gevoel. Je voerde
geen oorlog, maar je deed eenvou
dig je plicht. Anders kon je het
toen niet zien.
Er kwamen moeilijke maanden.
Je moest al vragen: „Hoeveel heb
ben we er ook weer? Drie en dertig
of vier en dertig?
Maar er kwam tekening in alles.
Je sprak mensen uit de stad, die je
„veroverde". Die mensen, ja, die
werden veroverd. Zij begrepen
langzamerhand het waarom van dit
alles: en jij kon hen respecteren,
Opgedragen aan
WALTER HENNEMAN
die voor Djocja
gevallen is
De laatste vergadering van de
„International Air Transport Asso
ciation" te Den Haag kreeg een
ontroerend slot, toen de heer Per
Norlin, president van de Zweedse
Luchtvaartmaatschappij ABA, na
mens alle vertegenwoordigde lucht
vaartmaatschappijen hulde brcht
aan dr. A. Plesman en zijn organi
satie, de K.L.M., voor hetgeen in de
afgelopen dertig jaar is gepresteerd.
Het zijn niet slechts de financiële
en materiale mogelijkheden, doch in
de eerste plaats is met de geest
van de persoonlijke leiding, die het
welslagen van een onderneming
verzekert, aldus de heer Norlin, die
een gedeelte van zijn rede in het
Nederlands uitsprak. Albert Ples
man is voor ons steeds een voor
beeld van initiatief, werkkracht en
succes geweest, zó zeide hij. Wij
hopen nog lang van zijn vriend
schap, ondervinding en practische
geest, van zijn grote persoonlijkheid
te mogen genieten, aldus de heer
Norlin, wiens woorden onderstreept
werden door langdurig en hartelijk
applaus van de vertegenwoordigers
van vrijwel alle internationale
luchtvaartmaatschappijen.
ook al wist je, dat Merkeda vaak
een dekmantel was voor terreur
en misdaad. Het zou in orde geko
men zijn: dit viel niet te ontken
nen
Zwijgend verliet je de stad
Er waren toen zelfs hoge com
mandanten, die toegaven, dat dit
niet meer te begrijpen was. „Het is
politiek", zo zeiden ze, „maar welke
politiek, dat mag de hemel weten..!"
In de verte ligt nu de stad
Djocja. Het ging daar goed nu, zei
den de kranten. Samenwerking
geen vertroebeling. een gulden
toekomst oude banden
maar op Tjandi lagen je makkers.
Waarvoor? Moest je het beschou
wen als een uitstapje om Djocja
eens te zien, waarbij een paar tou-
risten door ongelukkige toevallen
om het leven kwamen?
Halt Nee, dat kon niet. Het
is ongerijmd, te denken dat je al
leen maar als menselijke schiet
schijf in Djocja had rondgelopen.
Dat was voor die actie.
Nu zit je hier. Je makkers slapen.
Een lacht hij droomt zeker van
thuis. Ze hadden een café.
Thuis .Halt! Nee! Truus is
daar. We verloofden ons in mijn in
schepingsverlof en zij bracht me
aan de boot. Ze mocht niet op de
kade. Voorschrift. Ze moést zei ze:
ze wilde me zien. Toen huurde ze
een bootje en liet zich langszij het
schip brengen. Met haar handen als
een toeter voor de mond riep ze:
Joop, Joop!" Later schreef
haar moeder, dat ze voor dat bootje
twintig gulden had moeten betalen.
Een Hollander vroeg dat van haar,
omdat ze haar verloofde wou zien,
die voor twee, drie jaren weg ging.
Truus De geestengang is over
gegaan in de gang van een ziel. De
soldaat ziet nu, hoe zijn eigen ge
dachten zijn. Hij weet, dat dit alles
zijn persoonlijk leed is. Als dit leed
van een ander was, zou hij kunnen
schreien van medelijden. Nu is hij
het zelf: en nu staart hij maar wat
naar verlaten kamponghuizen.
Dan, als een wonder is zij daar:
Truus! Een koele wind brengt ze
mee en in de lucht is een geur als
van seringen. Truus! Zij wacht op
hem. Ze vecht voor hem, met zich
zelf en soms met anderen. Zij is het
doel. Zij zal hem troosten, omdat
ze goed is. Een lichtbaken in een
moeras vol giftige dampen. Zij wijst
de weg. Zo is het goed, denkt hij.
Djocja achter de horizon. Wéér
achter de horizon Mensen, die
liefhebben, zoals hij en Truus. Een
volk. Nu is het rustig in Djocja.
En vroeger?
Wat vertelden de mensen, die ze
uit de gevangenis haalden?
„Gewoon dienstplichtig", staat er
in je zakboekje. Het staat ook in de
zakboekjes van de makkers op het
ereveld. Die zakboekjes liggen nu
bij de adjudant-generaal. In een
speciale lade: „Registratie overle
denen". Dat was in het begin moei
lijk te verwerken. Dienstplichtig.
Nuoch, wat zou alles?
Truus is daar nog. Ze lacht, zo
als vroeger, toen hij een ander re
pertoire grappen had dan nu. Nu
zou ze hem boos aankijken, als ze
zijn moppen hoorde. Maar ze zou
wél begrijpen. Beter begrijpen nog
dan de hele vermaledijde wereld,
die zegt de vrede te willen en de
bloedbeker heft op de graven van
mensen. Wat er ook gebeurt: Truus
zal altijd begrijpen en mét hem
verdriet en geluk beleven.
Hij ontspant het geweer en gaat
de volgende wacht wekken. De
jongen schrikt wakker. Ogen wijd
open, hand aan het geweer. Dan
ziet hij Joop.
Nu ligt Joop onder zijn klamboe.
Rustig. Berustend. Hij vouwt de
handen tot gebed.
Wachtm. TOM KOOPMAN
„Dan, als een wonder, is zij daar"
In het jaarverslag over 1948 wijst
de directie van de Nederl. Spoor
wegen het tot haar gerichte verwijt
af, dat de benarde toestand, waarin
de binnenscheepvaart verkeert, een
gevolg zou zijn van de van de N. S.
ondervonden concurrentie. Hoewel,
vergeleken met 1938, de omvang van
het railvervoer in 1948 op zichzelf
groter was, blijkt het aandeel van
dit laatste in het gehele vervoer
iets te zijn gedaald. Daartegenover
moest de binnenvaart een belang
rijk deel afstaan aan de vrachtauto.
Nog minder grond voor het bo
venstaande verwijt bestaat, volgens
de directie, indien men 1948 met
het vorige jaar vergelijkt. Terwijl
de totale vervoersomvang in 1948
24 procent groter was dan in 1947,
steeg de omvang van het spoorweg
vervoer slechts met 12 procent, die
van het watervervoer daarentegen
met 18 pet. en die van het inter-
locale wegvervoer met niet minder
dan 35 procent.
Tegenover deze voortgezette
snelle ontwikkeling van het weg
vervoer zien de N. S. zich nog
steeds in een ongunstige positie ge
plaatst. De lange productieduur van
nieuw reizigersmaterieel en de be
perkte capaciteit der Nederlandse
wagonfabrieken, maakt, dat de
aanvulling van het tekort aan mo
dern gerieflijk materieel slechts
langzaam voortgang vindt.
Slechts indien de N. S. ook in de
naaste toekomst over voldoende
financiële middelen en materialen
kunnen beschikken, zal het moge
lijk zijn binnen afzienbare tijd het
plan tot definitief herstel, gepaard
gaande met een technische verjon
ging van belangrijke onderdelen
van het bedrijf, te voltooien. Daar
bij neemt de electrificatie van de
voornaamste verbindingen tussen
het Westen en midden enerzijds, en
het Zuiden, Oosten en Noorden an
derzijds, de voornaamste plaats in.
De totale omvang van het reizi-
gersvervoer bleef practisch con
stant, de inkomsten uit dit vervper
daalden met f8.4 millioen tot f188.9
millioen, gedeeltelijk als gevolg van
de op 1 Januari 1948 op aandrang
der regering ingevoerde tariefver
laging voor abonnementen, die een
rechtstreekse inkomstenoerving van
f3 millioen betekende. Tevens daal
de het aandeel in de totale ver
voersomvang van de gewone plaats
bewijzen met 8,5 pCt,., dat van de
verschillende soorten abonnements
kaarten steeg met 30 pCt. Ook het
aandeel in de tweede klasse liep
terug, waardoor rond f750.000 min
der werd ontvangen.
De ontvangsten uit het goederen
vervoer werden gunstig beïnvloed
door de vergrote nationale produc
tie. Het binnenlands vervoer steeg
van 13 millioen ton in 1947 tot 14.6
millioen ton in 1948, terwijl het
buitenlands vervoer met bijna 0.8
millioen ton steeg tot 3.9 millioen
ton. De totale inkomsten uit het
goederenvervoer bedroegen f86,5
millioen (f76,3 millioen in 1947).
De stijging der exploitatiekosten
van f201,9 millioen tot f213.0 mil
lioen was vooral gevolg van de ho
gere materiaalprijzen en de verbe
tering van de sociale positie van
het personeel.
De totale personeeluitgaven ste
gen tot f120,4 millioen en vormden
57 pCt. van de exploitatiekosten.
Van de ontvangsten bleef na af
trek der exploitatie-uitgaven een
bedrag van f76.0 millioen beschik
baar, waarvan f65.0 millioen wordt
aangewend voor afschrijvingen en
fll.O millioen voor interest. Per
saldo resulteert een winst van
f3.703,62 (v.j .fl.407.009,86).
DE BESCHIETING VAN
DE BRUILOFTSPARTIJ
BATAVIA, 16 Sept. (A.N.P.-
Aneta). Naar aanleiding van de
schriftelijke vragen van het lid
der Tweede Kamer, de heer Goed
hart, over de beschieting van een
bruiloftspartij te Gunung Simpin,
in het regentschap Tjilatjap, ver
neemt Aneta van bevoegde zijde,
dat, nadat de eerste rapporten
over dit incident waren binnen
gekomen. er onmiddellijk een ern
stig onderzoek is ingesteld. Dit
onderzoek is thans in zijn eind
stadium gekomen, doch voor de
definitieve afsluiting ervan kun
nen hieromtrent geen nadere offi
ciële mededelingen worden ver
wacht
Sir Stafford Cripps, Britse minister van financiën (rechts), legt
voor ^le pers een verklaring af over de zeven puntenovereen-
komst, die tijdens de Anglo-Amerikaanse-Canadese monetaire
conferentie te Washington werd bereikt. V.l.n.r. Douglas C.
Abbott, Canadees minister van financiën, Ernest Bevin, Brits
minister van buitenlandse zaken, Dean Acheson, Amerikaans
minister van buitenlandse zaken, John W. Snyder, Amerikaans
minister van financiën en Sir Stafford Cripps.
De heer J. Milius, directeur van de Koninklijke Nederlandse
jaarbeurs, heeft Vrijdag de pers rijn voorlopige indrukken
gegeven over de resultaten van de Donderdag gesloten 53ste
Beurs. Zonder enig voorbehoud, aldus de heer Milius, kan gezegd
worden, dat deze najaarsbeurs volkomen is geslaagd. Niettegen
staande de moeilijke omstandigheden is de optimistische kijk,
uiteengezet in mijn openingsrede, zo ging de heer Milius verder,
ten volle uitgekomen.
Met name kwam op deze beurs
tot uiting do verbeterde kwaliteit
van vele artikelen en de vele
nieuwe producten. Zonder enig
voorbehoud kan gezegd worden,
dat deze najaarsbeurs volkomen
geslaagd is. De resultaten waren
zeer en zeer bevredigend, temeer,
daar de verwachtingen niet zo
hoog waren. Zulks geldt van alle
bedrijfsgroepen. Er zijn weliswaar
ook uitzonderingen, maar daarbij
mag niet vergeten worden, dat de
najaarsbeurs niet mot de voor-
jaarsbeurs te vergelijken is.
In zijn openingsrede heeft de
heer Milius gesproken over- de
dreiging der devaluatie. Deze is
wel degelijk van invloed geweest
op de binnenlandse markt. De ko
pers hielden rekenin" met een
prijsstijging in geval van devalua
tie, hetgeen de aanschaffing vap
vele goederen, vooral van couran
te artikelen en zeer luxe voor
werpen, heeft bevorderd. Ten aan
zien van de buitenlandse markt
was de reactie juist andersom,
aangezien men hier wegens een
prijsdaling in geval van devalua
tie veel voorzichtiger met zijn
aankopen te werk ging.
De commandant Zeemacht Neder
land, Schout bij Nacht J. J. L. Wil-
linge', heeft Vrijdagmiddag te Den
Helder 100 adelborsten eerste klas
tot officier der Kon. Marine be
ëdigd. De jeugdige offirieren dullen
dienst gaan doen bij verschillende
marine dienstvakken, o.a. de lucht-
vaartdenst, de technische dienst en
de administratie. Met deze plech
tigheid, waarbij talrijke vlag- en
hoofdofficieren en de gouverneur
van de Kon. Mil. Academie te Bre
da, lt.-kolonel K. F. Puffius, aanwe
zig waren, is een vooroorlogse
traditie te Den Helder in ere her
steld. Dit was dan ook de reden,
dat verscheidene autoriteiten en de
familieleden van de officieren naar
Den Helder waren gekomen. Een
groot défilé, waaraan alle te Nie-u-
wediep gestationneerde marine
eenheden deelnamen, besloot de
plechtigheid.
De nieuwe Amerikaanse
ambassadeur
Naar wij vernemen heeft de
Nederlandse regering haar bewil
liging verleend voor de benoe
ming van de heer Selden Chapin
tot ambassadeur der Verenigde
Staten in Nederland. De heer Cha
pin is voormalig Amerikaans ge
zant in Hongarije.
Het bezoek heeft ongeveer een
zelfde verloop gehad als op de
vorige najaarsbeurs. Echter wer
den minder dagkaarten verkocht,
waarvan gewoonlijk de kijkers ge
bruik plegen te maken, doch meer
cliëntenkaarten. In totaal zullen
weer ongeveer 200.000 personen de
beurs bezocht hebben.
Het buitenlandse bezoek was 60
pet hoger dan in het najaar van
1948. Ruim 50 landen gaven van
hun belangstelling blijk. België
stond aan de top. gevolgd door En
geland, Amerika, Zwitserland,
Frankrijk en Indonesië.
Ten aanzien van de reactie op
het exportplan van minister van
den Brink deelde de heer Milius
nog mede, dat deze nog niet erg
groot is geweest. y
Aanbesteding werken te
Den Helder
Te Utrecht werd door de Rijks
waterstaat aanbesteed het maken
v^n een beschoeiing van stalen
damwand met verankeringscon
structie van gewapend beton, het
verrichten van ontgravingen, aan
vullingen en baggerwerk en het
uitvo'eren van bijkomende werken
onder de gemeente Den Helder,
langs de westzijde van de rijks
zeehaven „Het Nieuwe Diep".
25 aannemers schreven in. De
hoogste inschrijving was f 545.900.
De laagste inschrijver was de N.V.
Amsterdamse Ballast Maatschap
pij te Amsterdam Voor f 408.689.
Op ruim 80-jarige leeftijd is Vrij
dagmorgen de heer Bernardus
Ewoud Ruys Sr., oud-direeteur en
tot zijn verscheiden Commissaris
van de Koninklijke Rotterdamse
Lloyd, overleden.
Als kleinzoon van Willem Ruys
J.Dzn., de grondlegger van hèt gro
te Scheepvaartbedrijf, dat later als
de Rotterdamse Lloyd internatio
nale betekenis zou verwerven, en
als zoon van Willem Ruys Wzn,
firmant van de firma Wm. Ruys en
Zonen, lag het, zeker in die tijd, in
de verwachting, dat de jonge Ber
nard Ruys, geboren op 6 Maart
1869, zijn carrière zou zoeken in de
scheepvaart. En inderdaad heeft de
heer B. E. Ruys Sr. carrière ge
maakt in deze bedrijfstak, want. zijn
naam zal altijd verbonden blijven
met de geschiedenis van de Neder
landse scheepvaart en de bloei van
de Rotterdamse haven in het alge
meen en met de ontwikkeling van
de Rotterdamse Lloyd in het bij
zonder.
Het partijbestuur van de commu
nistische partij in West-Duitsland
heeft Vrijdag een campagne aange
kondigd, welke ten doel heeft alle
„xitoistiscne arwijKingen" met de
grootst mogelijke kracht tegen te
gaan, hetgeen zal geschieden door
een „consolidatie van de ideologische
partij-basis".
In de bekendmaking wordt een
gedeelte aangehaald van een rede,
welke door de partijleider Max
Reimann werd gehouden tijdens een
nog steeds voortdurende vergade
ring van het partijbestuur. Reimann
verklaart hierin, dat de in het begin
van deze week door de Duitse com
munistische partij genomen beslis
sing, om de communistische afge
vaardigden bij de stemming voor 't
kiezen van een Westduitse president
hun stemmen op de leider der so
ciaal-democratische partij Kurt
Schumacher die door professor
Heuss werd verslagen te doen
uitbrengen, „een beslissende wen
ding in onze practische politiek ten
aanzien van de sociaal-democraten
heeft ingeluid". „Door aldus te
Via de liefde
in politie-armen
Twee jeugdige charmeurs
hadden Donderdag-avond
met een tweetal jongedames
uit een internaat te Hilver
sum een afspraakje, doch
tot hun bittere teleurstelling
kwam de wederpartij niet
opdagen. Zij herinnerden
zich kennelijk de onderne
mingsdurf van Don Juan en
besloten langs de regenpijp
naar boven te klimmen en
zo de vrouwenharten te be
reiken. Het was een lange
en gevaarvolle tocht, die
echter zonder ongelukken
verliep. Ze werden evenwel
door een der bewoonsters
ontdekt, i, met haar gegil
alarm sloeg. De jongelui
vluchtten naar de zolder,
waar zij door een rpenigte
opgewonden jongedames
werden omsingeld, totdat de
gewaarschuwde politie zich
over hen ontfermde. Zij
kwamen er overigens met
een schrobbering af.
MINISTER MANSHOLT REIKT
ONDERSCHEIDINGEN UIT
De nationale coöperatieve aan-
en verkoopvereniging voor de land
bouw „Centraal Bureau" te Rotter
dam heeft Vrijdagmiddag ter gele
genheid van het vijftigjarig be
staan een buitengewone algemene
vergadering gehouden in de grote
zaal van' het Kurhaus te Scheve-
ningen. Onder de genodigden was
de minister van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening, de heer S.
L. Mansholt, die aan het slot van
een redevoering mededeelde, dat
het H. M. de Koningin behaagd
heeft de directeur van het Centraal
Bureau, de heer J. G. Bessem, te
benoemen tot ridder in de Orde van
de Nederlandse Leeuw. Aan de hr.
Slagter en aan mej. Sliep, beiden
werkzaam aan het C. B.. is de ere
medaille verbonden aan de Orde van
Oranje Nassau, resp. in zilver en
brons, verleend. Deze mededeling
werd met applaus begroet en geza
menlijk zongen de aanwezigen het
Wilhelmus.
stemmen", verklaarde Reimann.
„hebben de Duitse communisten de
krachten de,. reactie duidelijk ge
maakt, dat zij te allen tijde gereed
staan. <>m zich aan de zijde der so
ciaal-democraten te scharen, opdat
eij tezamen de aanvallen op de
maatschappelijke en democratische
rechtfTT van het volk kunnen af
slaan."
Het lot dezer 700.000 vluchtelin
gen is ook thans zo tragisch, om
dat zij na het beëindigen der vijan
delijkheden zo innig verlangen te
rug te keren naar hun eigen land,
hun eigen dorp, hun eigen huis.
Maar helaas „het schijnt dat de be
zettende Joodse macht dat vraag
stuk niet vanuit deze hoek wil be
zien". (Mèr. E. Hakim. Bisschop in
Galilea).
Van de andere kant bieden de
Arabische landen, waar de ballin
gen zich momenteel bevinden, geen
mogelijkheid om hen blijvend op te
nemen in de bevolking.
Daarom kan alleen door samen
werking van alle landen een oplos
sing gevonden worden. Maar intus
sen moeten de duizenden toch le
ven!! En dan is er slechts één mid
del, nl. de christelijke naastenlief
de, waartoe de Paus ons zo her
haaldelijk en zo plechtig heeft aan
gespoord.
Wanneer er morgen dan in alle
kerken een collecte wordt gehou
den voor die ongelukkige ballingen
waartoe ook ruim 100.000 christenen
behoren, dan zal Kath. Nederland
tonen, dat de naastenliefde, voor 't
eerst gepredikt in de velden van
Palestina, ook hier nog bloeit.
Bovendien zal de opbrengst dezer
collecte ten goede komen aan die
honderdduizenden andere „ont
heemden" uit Centraal en Oost-
Europa.
Deze ene keer, dat voor al die
ellende iets van ons gevraagd
wordt, zal een groots en daverend
succes opbrengen!!
U kunt uw grotere en kleinere
gaven ook storten op Giro 530.500,
adres Comité „Pro Palestina", Vic.
van Alphenlaan, Boxtel.
HONGARIjE
HEEFT „LANDHONGER"
BELGRADO, 16 Sept. (Reuter)
Het Joegoslavische blad „Glas"
schreef Vrijdag, dat de „oorlogshet-
zende" toon van de Sowjet-nota's
aan Joegoslavië de eeuwenoude
Hongaarse landhonger naar Joego-
slavisch gebied weer doet opkomen.
De onlangs gehouden processen
tegen spionnen te Novi-Sad zouden
getoond hebben, dat een deel van
de Hongaarse veiligheids- en grens
politie „uitsluitend spionnage-acti-
teit tegen Joegoslavië" behandelt.
Leerboeken, die op de Hongaarse
scholen gebruikt worden, zouden de
Joegoslavische stad Soebotica bin
nen de Hongaarse grenzen rekenen.
De verkoop in kamp Vught
Naar wij vernemen heeft de
verkoop van de inventaris van het
voormalige kamp Vught een derde
meer opgebracht dan de raming,
welke f 80.000.bedroeg.
ESPERANTO-HUWELIJK
GEEN ZAANSE PRIMEUR
LEEUWARDEN, 16 Sept. Na
dat uit Zaandam Donderdag het
bericht was gekomen van het eer
ste Esperanto-huwelijk in ons
land, eist thans de gemeente-secre
tarie Leeuwarden deze primeur
voor zich op. Reeds 25 Juli 1933
werd daar het huwelijk in Espe
ranto voltrokken tussen Robert
William Strasser uit Muelhouse in
Elsas Lotharingen en Maria Chris
tina Melis uit Leeuwarden.
Een oud huis in Goirle wordt door zijn enigszins myste
rieuze bewoner op zonderlinge wijze verkocht en ver
laten, nadat zijn vrouw, een algemeen geliefd persoontje,
in de gang vermoprd is gevonden.
Het huis wordt betrokken door een eigenwijze, doch
goedige schilderes en haar neef. De laatste, een uit Indo
nesië gerepatrieerde luitenant, scheikundig ingenieur,
doet niet alleen op de fabriek, waar hij zijn werk vindt,
een belangrijke uitvinding, maar weet bovendien, geas
sisteerd o.a. door een blinde en een lieftallige jongedame,
het geheim van het oude huis te ontsluieren.
Uit deze en een aantal andere interessante gegevens
heeft de schrijver, Herman Antonsen, een oorspronkelijk
en boeiend verhaal opgebouwd, waarin ook een jonge
liefde haar plaats krijgt.
Dit nieuwe feuilleton, dat in ons volgend nummer gaat
lopen, zullen onze lezers ongetwijfeld met veel genoegen
volgen.
FEUILLETON
Je bent nu in het bezit van alles,
wat je nodig heb om datgene te
doen, wat je al hebt willen doen
sedert je vader werkloos is ge
worden....;. namelijk het oude huis
restaureren en aan je ouders en je
broers en zusters datgene te geven,
wat ze nodig hebben. En dan gaan
wij trouwen".
„Ja liefste".
„En vermoedelijk gaan jij en ik,
tenminste voor een poosje in jouw
huis wonen".
„Waarom niet? Meer dan ruimte
genoeg. Dat is een goed idee".
„Ik ben gewoon verzot op die ge
dachte, maar ik moet zeker weten,
dat jij niet terugkrabbelt. Je moet
beginnen met het oude huis piekfijn
in orde te laten brengen. Dat wil
heel wat zeggen. Veronderstel eens
dat ik mettertijd besloot een diep
vriesmachine aan te schaffen voor
de keuken, of een radiotoestel van
tweeduizend dollar voor de "huis
kamer, of dat ik een nieuw dak zou
willen betalen. Hoe zullen we dat
regelen
„Liefste, ik ben blij, dat je erover
begonnen bent. Koop die vriesma-
chine. Koop die radio met een pho-
nograaf erbij! Ik heb dat soort
trots afgelegd. Ik vecht niet meer
alleen tegen de wereld. Ik was ge
wend buitengewoon veel prijs op
mijn onafhankelijkheid te stellen en
ik ben er achter gekomen, dat ik
in werkelijkheid niets liever ver
lang, dan een goede vrouw voor je
te zijn. Is het niet zo?"
„Juist, dat is de kwestie", zei
Hendrik.
„Doe ik dan misschien niet beter
met alleen maar te zeggen, dat ik
ontzaggelijk veel van je hou en dat
ik blij ben je daarvan nu het bewijs
te kunnen leveren".
„Je bent lief", vond Hendrik.
„Ale dichters van de hele wereld bij
elkaar hebben nog nooit zo iets ge
zegd!"
„Van het ogenblik af, dat ik van
huis ben gegaan, ben jij alles voor
me geweest, alles en alles!"
„En voor mij", zei Hendrik, „ben
jij alles en alles geweest en nog
veel meer en dat al heel, heel lang!"
Nu voelde zij zich weer schuldig.
Hij was toch wel hartelijk en ge
duldig voor haar geweest.
„Ik zal het tonen, liefste! Ik zal
het je tonen! O, Henk, mijn eigen,
eigen lieveling!Maar hoe zul je
het vinden, dat je nu mijn hele fa
milie aantrouwt? Want dat is nu
echt het geval zie je?"
„Ik mag je familie graag", zei
Hendrik. „Ik heb ze graag om me
heen".
„En ze hebben jou nodig, schat.
De kleintjes vereren je doodge
woon. Jouw kalmte zal gunstig op
moeder werken en vader zal dolblij
zijn, als hij bij je kan komen aan
dragen met allerlei zakelijke raad
gevingen. Willy zal nooit vergeten,
dat je bij de stoottroepen bent ge
weesthij heeft een held in zijn
omgeving hard genoeg nodig. Én
grootje beschouwt- je als een her
leefde Han Russel. Suze is weg van
je. Dat kon wel eens lastig worden.
Ik denk, dat ik haar op een kost
school zal doen".
„Maar dan zul je die roodharige
knul wel met haar mee mogen stu
ren", zei Hendrik lachend. „Die
twee zijn onafscheidelijk als Sia
mese tweelingen".
„Je bedoelt toch niet mijn
vriendje Sam Desain
„Zo, heet hij Sam? Die twee ren
nen de omtrek rond in een vehikel
met een soort van Dieselmotor en
ik heb me laten wijsmaken, dat ze
een lok van zijn haren in een gou
den hartje op haar borst draagt".
Lida zei dromerig: „Henk, als we
thuis komen, trouwen we heel
plechtig in de kerk, met bruidmeis
jes en een sluier! Zodra onze ringen
klaar zijn, is het niet? Heb je daar
iets op tegen, liefste?Of gaat
het je te gauw?"
„Mij zou het best zijn", antwoord
de Hendrik,, „al trouwden we mor
gen!"
„Maar ik zou graag twee ringen
laten maken, Henk, zoals die van
overgrootmoeder en haar man
zijn".
„Dat heb ik ook al gehoopt en ik
ben dolblij, dat je het zo wilt. Ik
heb ook wel dergelijke gevoelsover
wegingen", zei Hendrik. Lida keek
naar hun spiegelbeeld in het win
kelraam, waarvoor ze stonden. Een
grote, breedgeschouderde man en
een slank meisje, dat aan zijn arm
hing. Een prachtspan!
Ze straalde van vreugde.
Of we nu een duim of duizend
mijl van elkaar af zijn", zei ze, „het
zal steeds zijnWij beiden tegen
heel de wereld!"
EINDE.