^/e
voor
aantocht
Bij de 70ste verjaardag van onze directeur
E. J. M, Stumpel
Godsdienstig leven in het
Zuiden der Ver. Staten
Sensationele berichtgeving over 'tH. Jaar
in de Amerikaanse pers
Sterke vooruitgang
ET GEHEIM
VAN HET OUDE HUIS
end kapitaal
ramma
Maandag 19 September 1949
PAG. 3
Een voorbeeld van apostolische ijver
en rusteloze werkkracht
Pionierswerk van Nederlanders
Suerillacongres door
T.N.I. ontbonden
Militaire commissie
Atlantisch pact
Journalisten rijden een scheve schaats
RESA HILVERSUM
een diepgaande veran-
•okken op de kapitaal-
rdoor het aanbod van
nd kapitaal in verhou-
t van risico-mijdend
er aanzienlijk is ver-
r. d. Brink zeide in ver
ede, dat in overleg met
van Financiën maat-
rden beraamd om de
ie van het risico-mij-
taal in risico-dragend
t voldoende mate te
vinden.
ïtoogde de minister,
-heid ten aanzien van
gewichtige vraagstuk
trie-financiering niet
passieve rol mag spe-
zonder met „etrekking
ging van de, voor een
industrialisatie zo
basis-industrieën mag
et aarzelen, indien
cheden in de particu-
te kort schieten of an-
egingen dit gewenst
ltstreeks aan de indus-
kkelin" deel te nemen.
VERWACHTING
eld door het K.N.M.I.
geldig van Maandag-
Dinsdagavond.
VERANDERING
reinig wind en plaat-
Overigens verander-
king en overwegend
r. Morgen overdag
matige wind uit noor-
tingen. Weinig veran-
mperatuur.
etering van de markt
De dienst van Ge-
n is op het ogenblik
net het verbeteren van
'ot dusverre stond het
vee zowel als de paar-
e kanten van een stalen
onden. Dit wordt nu ge-
Ongeveer een halve me-
precies evenwijdig met
buizen,, ook wel ge
ring" wordt nu een
geplaatst. Daartoe zijn
blokken met vierkante
palen in passen, in de
^graven, en met elkaar
oor nieuwe buizen. De
aanplaats voor de dieren
veer een halve meter
3e richting van de grote
leze plaatsen even groot
grote voordeel van deze
is wel de omstandig-
dieren hun trawanten
zijde niet meer kunnen
f wanneer het paarden
meer kunnen bijten,
nu voor de koppen der
id ontstaan zodat han
teren ongehinderd voor
lopen om ze vast of los
wel de beesten van alle
l te bekijken,
dan ook als een paal
dat alle bij de vee-
eresseerde partijen de-
ike verbetering bijzon
stellen.
Ivaktekenschool
Ook dit jaar wordt
tekenschool op dezelf-
ortgezet. Blijkens een
van de vereniging ter
van het vakonderwijs
iland bestaat n.l, op Za-
eptember a.s, te vier
Rode Leeuw" gelegen-
aanmelden van nieu-
r,
ZITTING IN DE
ES VAN BIJSTAND
1946 thans volkomen
DER De minder-
in de Raad hebben
n zitting te nemen in
es van Bijstand. Dit
het Gemeentebestuur
bereikt.
van het programma,
aad veelbelovend ge
worden; wij doen er
n uit; de clownerie is
in niemand minder dan
>usio's vader met
op dit gebied een we-
genieten. Met goede
ers staat of valt een
nma en wij verwach.
us Mullens met de Ba-
aan.
Ehebbers zullen genie-
aanblik van de prach-
Friese hengst, die de
>aardendresseur Otto
st te dresseren; een
mer in dit genre ls de
ana, die het klassieke
iroer te aanschouwen
jongleur Charlie Wij-
In grote collega van
naar de kroon; hij
presteren 'n vijftal
ris door het luchtruim
geren en ze stuk voor
>eltje en klontje suiker
lel op te vangen en in
brengen.
is de naam van de
e een unieke prestatie
le koning der woestijn,
raseita" te laten koord-
cita is --voerder
troep Afrikaanse leeu-
llens ons laat zien.
meer attractieve num-
t circusprogramma van
wiens naam er borg
iat Alkmaar en omge-
rote tent, die 3000 be-
bevatten Iets moois
ijgen. Het circus krijgt
ip het Canadaplein en
Hingen van 24 tot en
Het heeft ook een b».
Den Helder, Schagen,
rrmerend op zijn pro-
OP ZATERDAG 24 SEPTEMBER a.s. herdenk! de directeur van
ons bedrijf, de heer E. J. M. Stumpel,'zijn 70ste verjaardag.
Het spreekt vanzelf, dat dit niet onopgemerkt mag blijven in de
krant, die zo vaak bij verschillende gelegenheden de personalia
van anderen in een feestelijk licht gezet heeft. Temeer is dit
gerechtvaardigd, omdat het weinig tegenspraak kan ontmoeten,
dat de verdiensten van deze jubilaris zich jarenlang tot ver buiten
de grenzen van drukkerij en krantenbedrijf hebben uitgestrekt.
Naast zijn gezin en zijn zaak zocht en vond hij uitgebreide en
diepgaande arbeid in het katholieke verenigingsleven op gods
dienstig, sociaal en politiek terrein en in het algemene openbare
leven.
Twee oorzaken vooral hebben
hem tot die veelomvattende arbeid
gestuwd: zijn apostolische ijver en
zijn rusteloze natuur. Beide ook
waren de voornaamste drijfveer tot
wat zijn levenswerk geworden is:
de drukkerij en de krant. Beide
de eerste allicht veelal meer dan de
laatste! zijn natuurlijk ook ob
jecten van commerciële betekenis,
maar de apostolische ondergrond
kan zelfs in het streven naar hoger
bloei van de drukkerij niet worden
ontzegd: de krachtige ontwikke
lingsmogelijkheid van de eigen
katholieke krant voor het gewest
zou ten zeerste gebaat zijn bij het
hebben van een eigen drukkerij.
Dit is ten overvloede duidelijk ge
bleken na de laatste wereldoorlog,
uit de revolutie in het kranten-
bedrijf in ons vaderland!
Op zeer jeugdige leeftijd kwam
Eduard Stumpel »in het bedrijf, dat
zijn vader te Hoorn stichtte. Vader
Stumpel was onderwijzer in Roelof-
arendsveen, hij kwam,in 1880 naar
de Westfriese stad en' begon een
boekhandel, waaraan later een
drukkerij verbonden werd; dat was
het begin van de onderneming, die
nu tot een moderne zaak met de
nieuwste apparatuur, is uitgegroeid.
Iedereen, die voor het eerst het uit
gebreide complex betreedt, staat
verbaasd over wat hij daar te zien
krijgt.
Uiteraard was ook het begin van
de krant bescheiden: aan de moge
lijkheid van een eigen katholieke
krant voor Westfriesland was en
werd nadien nog! heel wat ge
dokterd. In April 1905 kwam „Onze
Courant" ter wereld, eerst twee
maal in de week, later anderdaagse
krant. De 26 jarige Stumpel was
redactioneel medewerker, corrector,
administrateur, expeditiechef, en
wat niet al. Maar het ging, wel
eens met horten en stoten, maar
het ging. Later kwam de onverge
telijke Berger de krant redactioneel
omhoog werken en onder Toon van
Oorschot werd in 1923 de grote stap
gewaagd: Onze Courant werd dag
blad. Stumpel zat niet stil, zijn be
drijf en zijn krant zijn bedrijf
óm zijn eigen roomse dagblad
moest aan de voortschrijdende
techniek in het grafische bedrijf
beantwoorden: er kwamen moderne
zetmachines, een rotatiepers in 1930,
die in 1937 door eeft kostbare nieu
we zestienzijdige vervangen werd.
Daarop zijn, behalve het West-
fries Dagblad, verschillende lande
lijke en diocesane verenigingsorga
nen in honderdduizend duizenden
exemplaren gedrukt, ener is
heel wat tact „en zo" voor nodig
geweest, om in de bezettingsjaren
dit kostelijke stuk uit handen van
de rovende bezetters te houden.
Het was een grote zegen, dat dit
gelukt is; want onmiddellijk na de
bevrijding toen de voorziening met
electra en gas het weer toeliet, kon
de krant weer op de behouden ro
tatie-pers gedrukt worden. En dat
niet alleen: er kwam een nieuwe,
clandestien voorbereide combinatie
op katholiek persgebied in Noord
holland tot stand, waarvan het ge
volg was, dat voortaan het Noord-
hollands Dagblad in Hoorn ver
scheen, voor het gehele gebied bo
ven de lijn Castricum-Purmerend.
Dit staat er zo eenvoudig; maar
wat zat er al niet aan vast en zit
er nog! om dat op gang te bren
gen, en lopende te houden! Drie
nieuwe kantoren moesten worden
gesticht: in Alkmaar, in den Hel
der, in Schagen, een bijkantoor
kwam er op het Grote Noord w
Hoorn, jan wat een zorgen na de
oorlog, wat een besprekingen en
onderhandelingen, over uitbreidin
gen en aankopen!
In het jaar, dat hij enige maan
den bezig was zijn zeventigste jaar
te gaan voltooien, nam Stumpel een
nieuwe zorg van formaat op zich:
er moest iets gebeuren met de ka
tholieke pers in de Noordelijke pro
vincies en een deel van Overijsel.
Het katholieke dagblad „Ons Noor
den", met het „Nieuw Overijsels
Dagblad", moest een ingrijpende
reorganisatie ondergaan en uitein
delijk bleek slechts een oplossing
mogelijk door een combinatie met
het Noordhollands Dagblad. Stum
pel nog altijd als in zijn jonge
jaren gedreven door zijn aposto
lisch vuur en zijn rusteloze natuur
pakte na lang wikken en wegen
ook dit karwei aan. Afstanden be
stonden niet meer. Speciale telex
apparaten verbinden Groningen
„a la minute" met Hoorn, auto's
rijden over de Afsluitdijk en de uit
sociale overwegingen slechts aarze
lend aanvaarde noodzaak van
nachtarbeid brengt sinds half Fe
bruari technisch en redactioneel
personeel nu ook in de nachtelijke
uren in touw voor de belangen van
de katholieke pers!
Dit alles, heel die ontwikkeling
van het kleine krantje van 1905
voor twee dekenaten tot het ge
waardeerde welverzorgde moderne
dagblad van nu, dat rayons in vijf
provinciën bestrijkt, dankt zijn ont
wikkeling, onuer Gods onmisken
bare zegen, aan de rusteloze arbeid
van de nu zeventigjarige, die kan
sen wist te benutten en wist te
scheppen, die van volhouden en
vasthouden wist en zich in het gra
fisch bedrijf in het algemeen en in
het kranten- en dagbladbedrijf in
het bijzonder, een breed en diep
inzicht verwierf, dat menigeen hem
benijdt.
De foto bij dit artikel schijnt er
op te wijzen, dat de directeur al bij
voorbaat met enigszins gefronst
gezicht naar zijn feestartikel kijkt.
Hem kennend, zullen wij ons dus
moeten matigen, hoewel er nog zo
veel te zeggen valt over zijn al even
apostolische als rusteloze wijdver
takte bezigheden op katholiek en
openbaar terrein! Zijn eerste schre
den op dit gebied liggen uiteraard
in de parochie Hoorn, waar hij
vijftig jaar geleden de eerste ont
wikkeling van menige katholieke
activiteit meemaakte. Hij kwam er,
toenmaals naast Bernard Schermer
z.g-, in de gemeenteraad in 1916 en
in 1924 werd hij wethouder, wat hij
bleef tot 1934, toen hij inmiddels,
practisch gesproken, voor de Mid
denstand, in de Tweede Kamer
kwam, tot de bezetter hem er, met
alle anderen, in 1940 uitjoeg.
Hij was voorzitter van de toen
malige katholieke Kiesvereniging,
had aandeel in de gewestelijke po
litieke actie en werd na de bevrij
ding mede geroepen in Noordhol
land de nieuwe Katholieke Volks
partij to reorganiseren. Hij was_ ac
tief in de plaatselijke Katholieke
Middenstand en werd in het hoofd
bestuur gekoif n, zelfs tot voorzitter
in 1934 en toen tevens nog maar
eventjes daarbij tot secretaris van
de Katholieke Middenstandsbond in
Nederland. Hij was van alle markten
thuis, deed alles vlot en goed en
vreesde geen overlading; hij stond
in 1918 op de preekstoel in Spier
dijk, om de Bijzondere Vrijwillige
Landstorm te propageren en is nu
nog hoofdprefect-organist van de
Mannencongregatie van de H. Fa
milie! Hij kwam in de Kamer van
Koophandel en in het bestuur van
het Borgstellingsionds, leiade enige
tijd de mede op zijn initiatief opge
richte Katholieke Westfriese Land
dag en is secretaris van het bestuur
van de Katholieke U.L.O.-school
voor Westfriesland, Daarnaast
werkte hij mede aan tal van acties
op katholiek gebied in stad en ge
west, die niet in een bepaald orga
nisatie-keurslijf zijn te dringen.
Hij wist in zijn stad zijn standge
noten tot activiteit te brengen, was
de organisator van actie-weken en
tentoonstellingen („Stad Hoorn")
en Oranjefeesten. En hij geniet nog
een gazagvolle reputatie in de krin
gen van drukkers en uitgevers en
dagbladdirecteuren.
Zeventig jaar worden is op zich
zelf geen verdienste. Wel belangrijk
is, hoe die jaren werden besteed.
Stumpel heeft zijn tijd niet in ledig
heid doorgebracht, zijn jaren goed
besteed. Zijn werken getuigen van
hem. Zijn carrière, het succes van
zijn ondernemingen, enzijn
gezin. Zijn echtgenote deelt, ruim
een week na de dag van zijn Kroon
jaar, het geluk, de gezegende leef
tijd der Sterken ook te bereiken.
Ook ooi de vele zorgen, die zij deel
de, staat zij mede in de glans van
het feest, nu op deee 24ste Septem
ber de grote lichten aanflitsen, om
de heer Stumpel eens 'n keer de
hulde te geven, en de dank van
duizenden te brengen, die hem toe
komt. Voor zijn voorbeeld van apos
tolisch werker en zijn rusteloze
ijver.
(Van een speciale
K.N.P.-correspondent)
LAFAYETTE, Louisiana, U.S.A. -
Vergeleken bij een vijftig jaar ge
leden, toen er bijvoorbeeld in La
fayette in Lousiana 's Zondags 12
mannen naar de kerk kwamen, is
het godsdienstig leven in het Zui
den van de Verenigde Staten sterk
vooruitgegaan. De kerken worden
druk bezocht; het aantal commu
nicanten is groot. Dit alles is voor
een groot gedeelte te danken aan
de Nederlandse pioniers, die als
missionaris hier kwamen werken.
Om slechts twee van deze mannen
te noemen. Mgr. Drossaerts (t) aarts
bisschop van San Antonio, Texas
Mgr. van de Ven (t), bisschop van
Alexandria, Mgr. W. J. Teurlings,
huisprelaat van Z.H. de Paus en
thans pastoor te Lafayette, wordt
genoemd „the builder of Lavayette"
(de bouwer van Lafayette), en te
recht. Hij bouwde: St. John's
Cathedral, Cathedral School, St.
Genevieve Church, St. Patrick
Church en een kerk voor de ne
gerbevolking.
Thans zijn er enkele negerpries
ters werkzaam, opgeleid door de
paters van het Goddelijk Woord
(S.V.D.). Het negerprobleem staat
in het middelpunt van de belang
stelling, maar de oplossing eist
tijd. Een van de geestelijke leiders
van het Zuiden, een Jezuiet uit het
klooster te Grand Coteau, zeide mij:
„Dit is onze grote zonde geweest".
Ondanks de ondemocratische
schoolwetten worden er met grote
offers steeds meer katholieke scho
len gebouwd. De St. Anthony's Ele
mentary School te Eunice, Lousiana,
is juist voltooid. Aan de bouw van
de St. Genevieve School te Lafayet
te wordt binnenkort begonnen. De
Broeders van de Christelijke scho
len hebben een groot noviciaat in
New Iteria; te Lafayette werd on
langs een seminarie geopend voor
de diocesane geestelijkheid. Vorige
maand werd het nieuwe „Our
Lady of Lourdes Hospital", een ka
tholiek ziekenhuis onder leiding van
de Zusters Franciscanessen te La
fayette in gebruik genomen.
De massaproductie van olie, rijst,
suiker, katoen en mais heeft wei
nig mogelijkheid opengelaten voor
de kleine landbouwers; en waar
deze mogelijkheid nog bestond werd
ze niet gebruikt door de trek naar
de stad. Dit vormt een sociaal pro
bleem voor het Zuiden van de
States. Een typisch .Amerikaanse
oplossing om aan deze zucht naar
het comfort van de stad tegemoet
te komen vormen de zogenaamde
drive-in-theatres, openlucht biosco
pen op het platteland, waar men
vanuit zijn auto rustig de film kan
volgen. Een fundamentele oplos
sing zal echter gevonden moeten
worden op economische grondslag,
en men zoekt deze terecht in de
Christelijke gedachte van de Co-
operatieven.
Te Djogja werd medegedeeld, dat
Vrijdag te Prambanan een congres
van de P.K.I. (Partai Kommunis
Indonesia) op ordelijke wijze ont
bonden werd op bevel van een Re
publikeins officier.
Daze officier zou de partijleider
Djoni, toen deze op het punt stond
het z.g. guerilla congres te openen,
aangehouden hebben. Ongeveer 120
afgevaardigden gingen op bevel van
de officier uiteen, zo werd medege
deeld.
In dezelfde kringen werd ver
klaard, dat de Republikeinse rege
ring op 14 September Djoni had
gewaarschuwd, dat het niet raad
zaam zou zijn gedurende het hui
dige „delicate moment" in de
Haagse R.T.C. een congres te hou
den,
In Republikeinse kringen te Ba
tavia meent men, dat de leiders
van het congres zouden proberen
een centrale guerilla-organisatie te
vormen buiten de T.N.I. en dat het
congres daarom niet de instemming
had van de Republikeinse regering
en het opperbevel van de T.N.I.
SLUITING ZITTING
STATEN-GENERAAL
De minister van Binnenlandse
Zaken ad interim, mr. van Schaik
heeft Zaterdagmiddag te 3 uur,
daartoe gemachtigd door H. M. de
Koningin, de zitting der Staten-
Generaal gesloten. In zijn rede
zei hij o.a.
Sinds de bevrijding doorleeft
ons Koninkrijk een rechtsontwik
keling, waarvan omvang en diep
te him weerga in de geschiedenis
van het Nederlandse volk nauwe
lijks vinden.
De dringende staatkundige vraag
stukken waarvoor wij 'binnen
lands zijn gesteld, de toekomstige
staatsrechtelijke structuur van de
gebieden overzee en de nieuwe
vormen van samengaan in inter
nationaal verband stellen geza
menlijk de hoogste eisen aan het
scheppingsvermogen en de werk
kracht van ons volk.
In de thans aflopende zittings
periode heeft de Volksvertegen
woordiging haar belangrijke bij
drage tot die rechtsontwikkeling
geleverd door haar wetgevende
arbeid als door de vertolking van
hetgeen er met betrekking tot de
op te lossen problemen in het
rechtsbewustzijn van het volk
leeft.
Niet steeds is het mogelijk ge
weest, het gemeen overleg tussen
regering en parlement te doen
plaats vinden op een wijze, die
ten volle kon beantwoorden aan
bepaalde leerstellige opvattingen
daaromtrent en tevens aan het
geen in feite werd verwacht. Ech
ter is gebleken, dat zowel de Sta-
ten-Generaal zelf als ons consti
tutioneel recht ruimte weten te
geven aan een constitutionele
praktijk die door de dringende
omstandigheden van het ogenblik
geboden is. Het strekt tot verheu
genis, dat de zich opnieuw in de
beide Kamers geopenbaard heb
bende zin voor samenwerking en
opbouwende werkzaamheid tot
zovele vruchtbare resultaten heeft
geleid.
De Koningin heeft mij opgedra
gen u deswege dank te zeggen.
WASHINGTON (A.P.). De
uit vertegenwoordigers van twaalf
landen bestaande Raad van het
Atlantisch Pact heeft Zaterdag de
vorming gelast van een commissie,
die de „militaire maatregelen moet
nemen voor de verenigde defensie
van 't Noord-Atlantische gebied".
Groot-Brittannië, Frankrijk en
de V.S. zuilen als leden van de
„permanente groep" van deze mi
litaire commissie een belangrijke
rol spelen in de unificatie van de
Westelijke verdediging in 't kader
van het Atlantische verdrag.
Door hun deelneming aan de
West-Europese regionale planning
group zullen en kunnen de V.S.
van nu af aan „actief deelnemen
aan het maken van plannen voor
de verdediging van West-Europa".
De Raad heeft opdracht gegeven
„zo spoedig mogelijk een studie te
maken" van de miiitaire productie
en voorraden van de landen van
het pact.
De Raad is het eens geworden
over de vorming van vijf regio
nale „planning groups", die ten
doel zullen hebben de plannen te
maken voor de gedetailleerde
defensie van de vijf hoofdgebieden
van West-Europa en Noord-Ame-
rika, die onder het Atlantisch Pact
vallen.
Mensapen in Wassenaar
Reeds vanaf 1946 deed het Be
stuur van het Dierenpark Was
senaar alle mogelijke moeite om
weer in het bezit te komen van
enige mensapen, hetgeen door
deviezenmoeilijkheden enz. niet
eenvoudig was.
Thans is het Park in het bezit
gekomen van een drietal volwas
sen gibbons, waarvan er één ge
schonken werd door Korporaal E.
Beyersbergen van Henegouwen,
welke momenteel in Indië ver
toeft.
Een tweede verheugende en
zeer zeldzame gebeurtenis was de
geboorte van een tweetal penseel-
aapjes. Deze soort is de kleinste
aDensoort ter wereld en de minu
tieus kleine tweeling en moeder
verkeren in blakende welstand.
Tevens arriveerden deze week
per K.L.M. nog een zending fraaie
zilverreigers en schuitbekreigers.
Dr. Huender in ziekenhuis
opgenomen
De op 7 September 1949 hier te
lande aangekomen oud-gouverneur
van Suriname, dr. W. Huender, is
ter observatie en behandeling op
genomen in het St. Antonius zie
kenhuis te Utrecht.
Verwacht wordt, dat dr. Huender
over enige weken uit het hospitaal
zal wo"rden ontslagen en zich voor
verder herstel van gezondheid naar
Zwitserland zal begeven.
(Van onze Romeinse correspondent)
ROME. Het Heilig jaar nadert met rasse schreden. Het
Centraal Comité heeft juist officieel aangekondigd, dat het, na
gemaakte berekeningen volgens de opgaven van de nationale
comité's minstens drie millioen pelgrims verwacht. Het vermeldt
hierbij, dat officiële pelgrimages aangekondigd zijn door de
comité's uit Nederland, 9 groepen, uit Argentinië, 1 groep, uit
Australië, 1 groep, uit België, 21 groepen, uit Canada, 2 groepen,
Denemarken, 6 groepen, Engeland, 7 groepen, Frankrijk, 110
groepen, Havana, 1 groep, Ierland, 7 groepen, Indonesië, 1 groep,
Luxemburg, 3 groepen- Monaco, 1 groep, Noord-Rhodesia, 1
groep, Noorwegen, 1 groep, Oostenrijk, 68 groepen, Peru, 1
groep, Tanganyka, Kenya en Oeganda, te samen 1 groep, en
Uruguay, 1 groep.
Het is daarenboven een eeuwen
oude gewoonte, dat bijzondere plech
tigheden, waaronder op de eerste
plaats de plechtige heilig en zalig
verklaringen in de St. Pieter beho
ren, gedurende het jaar, vooraf
gaande aan het Heilig Jaar worden
uitgesteld om ze gedurende dit
laatste in tegenwoordigheid yan de
duizenden pelgrims te vieren. Dit
zal dan ook in 1950 het geval zijn,
want behalve de twee reeds be
paalde heiligverklaringen zullen er
nog een twintigtal zaligverklaringen
plaats vinden.
Dit alles hebben enige Ameri
kaanse journalisten voor 1950 te
weinig gevonden, waarschijnlijk,
omdat het reeds tot de gewone
programma's van de reeds gevier
de heilige jaren behoort. Zij heb
ben daarom enkele weken geleden
het initiatief genomen van de pu
blicatie van een Apostolische Con
stitutie, gedurende het Heilig
Jaar door Pius XII af te kondigen,
welke een algehele canonieke her
vorming zou moeten behelzen
van het religieuze leven in de ka
tholieke kerk. De kloosterorden
en congregaties zouden dan door
deze Constitutie aangepast wor
den aan de bijzondere omstandig
heden van onze hedendaagse
maatschappij.
Dit initiatief heeft de corres
pondent van de „Herald Tribune"
aan een artikel van Pater Richar-
dus Lombardi ontleend, versche
nen in de „Civitta Catholica" van
Februari 1949, waarin de Jezuiet
er op wijst, dat de Paus, in
audiënties, verleend aan groepen
van kloosterlingen deze aanspoort
om met bewaring van de geest
door de stichters van de onder-
scheidelijke orden en congrega
ties aan hun instituten zich zoveel
mogelijk verdienstelijk te maken
voor de leniging van de grote
geestelijke noden van onze dagen.
Uit informaties door ons bij de
Ondersecretaris van de H. Con
gregatie van de Religieuzen inge
wonnen, is gebleken, dat er tot
op heden door de H. Stoel nooit
gedacht is aan het doen verschij
nen van een dergelijke Apostoli
sche Constitutie. Dezelfde Prelaat
merkte bovendien op, dat sedert
enkele jaren een soortgelijke aan
passing door de H. Stoei aange
raden wordt aan de religieuze
communiteiten, die onder de
strenge Pauselijke clausure leven.
Sedert enige jaren geeft de H.
Stoel geen verlof meer voor de
oprichting van nieuwe communi
teiten met deze clausure. Voor de
reeds bestaande raadt het opper
ste kerkbestuur aan de clausure
te verzachten om de leden vain
deze communiteiten in staat te
stellen door een passende arbeid
in hun levensonderhoud te voor
zien, waartoe de fondsen van hun
klooster door hun waardevermin
dering niet toereikend zijn. Ter
wijl de clausure deze religieuzen
slechts in het geval van levens
gevaar toestaat het klooster te
verlaten, raadt de H. Stoel dan
ook op dit punt de discipline te
verzachten en de religeuzen gele
genheid te geven zich in minder
dringende gevallen hun gezond
heid buiten de kloostermuren te
verzorgen.
Amerikaanse overdrijving
De correspondent van de New
York Times wenst daarenboven
als tweede initiatiefnemer, in een
uitvoerig artikel over de opgra
vingen in de Grotten van het Va-
ticaan, dat Zijne Heiligheid de
Paus de resultaten van deze op
gravingen plechtig gedurende
1950 bekend maakt. Want vol
gens deze correspondent heeft
men bij dit archeologisch werk
niet alleen de plaats blootgelegd
waar de H. Petrus begraven is
geweest, maar heeft men ook het
gebeente der Apostelen weerge
vonden. Een ware Amerikaanse
overdrijving.
De opgravingen onder de koe
pel van de St. Pieter, op last van
Pius XII in 1941 begonnen, heb
ben volgens de verklaringen van
de Paus, in Februari 1944 bij ge
legenheid van een audiëntie aan
de Romeinse studerende jeugd
afgelegd, de plaats aan het licht
gebracht, waar Petrus onmiddel
lijk na zijn marteldood begraven
is geweest. Deze plaats bestond
uit een nis of grafholte in een der
grafkamers van een onderaardse
begraafplaats in de Vaticaanse
heuvel, afgesloten, zoals dit toen
het gebruik was, met een mar
meren steen.
In 258, dus ongeveer twee
eeuwen na Petrus' dood zijn, vol
gens historisch vaststaande gege
vens, zijn beenderen naar de ca
tacomben van de H. Sebastianus
aan de Via Appia overgebracht.
Bij deze gelegenheid zal er aan
de gelovigen en aan de toen in
Rome bestaande bedehuizen een
algemene uitdeling hebben plaats
gevonden van relieken van de H.
Petrus, zoals dit volop in deze
martelaarsperiode van de Kerk
de gewoonte was. Bij deze eerste
opening van het graf van Petrus,
twee ecuwen na diens dood, zal
er, gezien de zeer primitieve wij
ze, waarop het lijk begraven was
geweest, weinig meer dan enkele
beenderen gevonden zijn, die toen
in een urn of een kistje zullen
zijn bijeengegaard. In de vierde
eeuw zijn deze resten van de Via
Appia naar de Vaticanus naar het
oorspronkelijke graf weder terug
gebracht. Opnieuw een schitte
rende gelegenheid om aan de
toen talrijke bestaande kerken in
en buiten Rome een reliek van
Petrus te, schenken. De eerste ba
siliek van Rome, de St. Jan van
Latcranen, wordt zelfs met het
hoofd van de Prins der Apostelen
begiftigd, tot op heden met dat
van de H. Paulus de kostbaarste
relieken van deze kerk. Het be
staan van een marmeren urntje
of een kistje, waarin de weinige
overblijfselen van het gebeente
van de H. Petrus als reliek onder
de confessie van de St. Pieter be
waard worden, was reeds sedert
eeuwen een bekend feit.
Als derde opzienbaar nieuws
hebben de Amerikanen en in dit
geval het nieuwsagentschap
„United Press" enige dagen gele
den gemeld, dat Z. H. de Paus ge
durende het H. Jaar de Tenhe
melopneming van de H. Maagd
tot dogma zal verklaren. Wie
enigszins op de hoogte is van de
hoeveelheid voorbereidende werk
zaamheden, welke volgens de
traditionele gewoonte aan een
dogma-verklaring vooraf gaat,
kan nu reeds zeggen, dat, zo deze
traditie ook voor dit bijzonder ge
val gehandhaafd zal worden, deze
verklaring niet in 1950 kan ge
schieden.
Dogmaverklaring Maris"
ten Hemelopneming
Het proces van deze dogmaver
klaring, een goede 80 jaar gele
den begonnen, is vervat in enkele
duizendtallen van documenten,
welke bij de H. Congregatie van
het Heilig Officie het archief
vormen van Maria's Tenhemelop
neming. Dit archief is destijds op
last van Paus Leo XIII opgericht.
In 1946 heeft Pius XII door het
zenden van een circulaire aan
alle leden van het katholiek Epis
copaat hun mening gevraagd over
dit tot dogma te verklaren ge
loofspunt. Het merendeel van de
Aartsbisschoppen en Bisschoppen
hebben hun antwoord aan de H.
Congregatie van het Heilig Of
ficie opgestuurd, maar nog niet
allen. Nadat nagenoeg alle ant
woorden van het Episcopaat zul
len zijn binnengekomen, kan men
met het eigenlijke theologische
gedeelte van het proces beginnen.
De Paus zal hiertoe het vraagstuk
aan de theologen van de H. Con
gregatie van het Heilig Officie in
studie geven, die, om er zich een
duidelijk beeld van te kunnen
vormen, alle documenten over dit
vraagstuk bestaande, zullen moe
ten bestuderen. Een ieder be-
griipt, dat dit maanden en maan
den in beslag zal nemen, zodat
1950 het einde ervan niet zal zien.
De Amerikaanse journalisten
doen beter zich niet te mengen in
het opmaken van het program
voor het Heilig Jaar.
EXTRA TREINEN OP
PRINSIESDAG
In verband met het te verwach
ten druk reizigersvervoer naar en
van Den Haag ter gelegenheid van
Prinsjesdag, is op Dinsdag 20 Sep
tember a.s. een aantal extra tremen
ingelegd op de lijnen: Dordrecht
Den Haag H.S., Rotterdam Feye-
noord—Den Haag H. S„ Amsterdam
C.S.Den Haag H.S., Utrecht C.S.
Den Haag S. S., Groningen—Den
Haag S. S. Bovendien wordt op
verschillende stations materieel in
reserve gehouden, dat gebruikt kan
worden zodra daaraan behoefte be
staat.
Geslaagd dank zij
(Bekende schriftelijke cursus)
Vraagt ons prospectus. Midden
standsdiploma, Algem. ontwikke
ling, Engels.
Na de afkondiging van de order staakt het vuren, werden te
Solo door middel van geluidsversterkers redevoeringen gehouden,
teneinde de bevolking over de voorschriften, die deze order
behelst, in te lichten. Ook werden de dagorders van de brigade
commandant, kolonel U. L. E. Ohl en de commandant van de
tweede T.N.I.-divisie luitenant-kolonel Slamet Riardi, bekend
gemaakt. Militairen der T.N.I. ruimen overeenkomstig de order
„staakt het vuren", versperringen op.
FEUILLETON
OORSPRONKELIJK
VERHAAL VAN
HERM. ANTONSEN
Een maand, nadat Karei Vro-
mans als eerste luitenant der genie
uit Indonesië gerepatrieerd was,
belde zijn vriend Jan de Koningh;
hem op.
„Zeg eens, Karei, heb je al wat
gevonden?Nog niet?Luis
ter dan. We hebben een schrijver
gekregen van een zekere Antoon
Kusters, uit Goirie bij Tilburg. Hij
is lakenfabrikant of iets dergelijks
$n heeft een fabriek even buiten
Tilburg. Zoekt naar een scheikun
dig ingenieur voor zijn fabriek. Is
dat niet iets voor jou?Wat!...
Ja, de fabriek is in Tilburg, maar
hij woont op een villa in Gorle.
Nooit van gehoord? Ja, 't is ook
maar een klein nest, maar die kerel
betaalt goed en omdat ik wist, dat
jij aan het zoeken bent.
Waarom Karei het aanbod aan
genomen had, wist hrj zelf nog
niet goed. Misschien omdat hjj ge
noeg had van de grote steden na
zijn tweejarig verblijf in ue tropen.
Genoeg had van drukte, beslom
meringen en gevaren. Misschien
ook, omdat hij hoopte dat de Bra
bantse bos- en hei-grond weldadig
zouden werken op de telkens terug
kerende aanvallen van malaria, die
hij in de wouden van Sumatra op
gelopen had. En misschien ook
omdat hij de naam van het plaatsje
aardig vond; omdat hij er echte
Brabantse gemoedelijkheid meende
te zullen vinden.
Hoe dan ook, hij had de betrek
king aanvaard. En nu zat hij in
Goirie als gast van mijnheer en
mevrouw Kusters, die erop gestaan
hadden, dat hij met zijn tante Dina
bij hen zijn intrek nemen zou, tot
dat er een geschikte woning voor
hem vrij kwam.
Tante Dina
Het schoot hem opeens te binnen,
dat ze nu al meer dan een uur met
de familie Kusters beneden zat. En
tante Dina was nu juist niet
iemand, die je lang bij nieuwe ken
nissen alleen moest laten, zonder
hen van te voren op de hoogte ge
bracht te hebben met haar eigen
aardigheden. Karei wierp nog een
laatste blik door het raam van zijn
zitslaapkamer op de donkere den
nenbossen in de verte en ging
'aar beneden.
De deur van de huiskamer stond
>p een kier en hij hoorde tante
Dina in de gang reeds zeggen: „Ja,
natuurlijk schilder ik ook wel land
schappen. Maar op het ogenblik leg
ik me meer op het stilleven toe. Ik
zeg maar, dat iedereen een ge
voelig schilderij kan maken van
een mooie rivier of een majestueuze
berg of van de bloeiende hei, maar
er is werkelijk talent vóór nodig,
om expressie te leggen in een half
rijpe tomaat. Bent u het daarmee
niet eens? Het is wel een hele toer
maar ik ben nooit bang geweest
voor moeilijk werkLorre, wees
stil! Je bent echt de meest on
gemanierde papegaal, die. ik nog
ooit gehad hebO, daar hebben
we Karei. Ik ben juist bezig tegen
mijnheer en mevrouw Kusters te
vertellen„Ja, ik heb het ge
deeltelijk al in de gang gehoord."
Karei keek even naar zijn gast
vrouw Mevrouw Kusters was een
dame van middelbare leeftijd, die
zich niet voor haar reeds grijze ha
ren schaamde. Ze keek een beetje
verwonderd.
Mijnher Kusters, die magerder
was dan zijn vrouw, keek beurte
lings naar tante Dina en naar haar
papegaai in zijn kooi, die in een
hoekje stond.
Zich tot mevrouw Kusters wen
dend zei Karei: „U zult al wpl we
ten, dat tante Dina schildert. Ik
ben natuurlijk geen deskundige op
dat gebied
„Dat weet ik maar al te goed,"
viel tante Dina hem in de reden en
trok haar spitse neus hoog op. „En
je opmerkingen over mijn laatste
schilderstuk hebben me er bijna
van weerhouden, met je mee to
gaan naar Goirie Karei Vromans!
Alshet niet was, dat je overleden
vader, mijn liefste broer, me op
zijn sterfbed gevraagd had, voor je
te zorgen en als je goede moeder
niet al tien jaar dood was, dan zou
ik werkelijk niet
„Ja, tante Dina, dat weet ik, dat
weet ik," zei Karei sussend. „Ik
durf er mijn laatste cent op ver
wedden, dat u mettertijd nog eens
een meesterstuk zult schilderen dat
een plaats in het rijksmuseum in
Amsterdam verdient. Maar het zou
toch ook mogelijk zijnt dat mijn
heer en mevrouw Kusters geen be
lang in de schilderkunst stellen?"
„O, maar we houden allebei veel
van kunst," zei mevrouw Kusters,
naar Karei vond dat haar stem en
houding toch een zekere onwennig
heid verrieden. (Wordt vervolgd)
