De minister kondigt een verschuiving aan
van de belastingdruk
De geraamde opbrengst
van de belastingen
Militaire uitgaven vormen voor ons volk
een ondragelijke last
Levendige discussies op de
kaderdag K. V. P.
Prinsjesdag in de Residentie
Huren 15 procent omhoog
RADIO
Herstel van de Oorlogsschade en
de Staatsschuld eisen ook veel
4j-T GEHEIM
VAN HET OUDE HUIS
Woensdag 21 September 1949
PAG. 3
Inkomsten- en loon
belasting omlaag
hogere personele-
en omzetbelasting
programma
Begroting thans
op losse schroeven
De sterkte van het
Rijkspersoneel
„Wij moeten niet meer denken in kies
kringen, maar in werelddelen
Goudrush in Londen
rERW ACHTING
ld door het K.N.M.I.
ïeldig van Woensdag-
onderdagavond.
;nd rustig weer'.
nland een tamelijk
en ochtend met wei-
op vele plaatsen mist.
selende bewolking en
n van het land enkele
buien, maar elders
Langs de Waddenkust
overigens zwakke tot
elijke wind. Ongeveer
iperatuur als vandaag.
(AF TEGEN RAJK
.S. GEËIST
SST, 21 Sept. (A.F.P.).
e acht beklaagden in
Rajk is de doodstraf
L. T. B.
Dezer dagen verga-
TB afd. Bergen in St.
afwezigheid van de
presideerde het be-
louten, de vergadering.
gezamelijke aankoop
leek weinig animo,
tel van het bestuur,
en Donderdag 22 Sept.
imenlijke reis te maken
lit en Bloemententoon.
Honselersdijk en daar
na te bezoeken.
afdeling al langer
ir de hoop koestert in
■men van een eigen
•d onlangs besloten een
missie te benoemen,
issie is met een lijst
geweest. Het resultaat
het bestuur kon wor
gen de som van f 219.
reester sprak een woord
ïn de commissie en
onze afd. het volgend
gmaals een beroep op
;edaan, een eigen vaan.
,cn.
ondvraag kwam nog
rake de steun, toege-
rhte gronden. Hierover
hillende leden het niet
atholiek Thuisfront
UM. Kath. Thuis-
iseert een loterij ten
nze jongens over zee.
slechts f 0.25. Tal van
en w.o. een rijwiel,
lishoudelijke voorwer-
eeds aangekocht. De
1 plaats hebben op 25
1949. Loten zijn ver-
ij diverse winkels en
ontadressen.
LIJKE INTOCHT
N NEOMIST
UM. Zaterdag a.s.
Heer J. de Nijs van
Missionarissen van het
feestelijke wijze wor-
ild.
.er 17.30 uur neeft de
laats bij de viersprong
waar de stoet, vooraf-
r het fanfarecorps St.
jn route door Bakkum
im naar de parochie-
it. Pancratius zal aan-
idag a.s. om 9 uur zal
;;n eerste H. Mis in
liekerk opdragen.
er-inenting
De her-inenting van
ie in loondienst wer-
t plaats hebben heden
iddag om 17 uur, zoals
was vermeld in het
it, doch om 19 uur.
van Pater Blokdijk
}RN. Het vertrek
A.udifax Blokdijk OFM
mciscaanse Missiegebie.
luw Guinea is nu de-
;gesteld op Zaterdag
De afscheidsavond zal
>n op Dinsdag 7 Sept.
orking wordt verleend
neelvereniging „Nieuw
Zangvereniging „St.
het Fanfarecorps „St.
ide van deze avond zal
de gelegenheid wor-
persoonlijlc afscheid
an de Missionaris Een
indt plaats in zaal
dereen heeft vrije toe-
na half acht wordt
eer toegelaten. Men
>p tijd!
;erlijke Stand
ND
8 t. e. m. 14 Sept. 1949
Jannie d. v. Koning,
an Prins, Femmetje. Si-
ius Jacobus z. v, Tuijp,
us Jozef en van Buren,
acoba. Tijmen Jan z. v.
Een en van Brouwer de
llemijntje. Cornelia Pe-
Jongkees, Cornelis en
n, Dina Margaretha.
JWD: Nibbering, Hein,
en Dekkers, Alida Ber-
ia, oud 36 jaar.
Groenewoud, Theodo-
oud 26 jaar, en Kra-
lida Anna, oud 26 jaar.
"rederik, oud 51 jaar, en
ia Woutrina, oud 39 jaar
J: Kostelijk, Hero, oud
h, Kniertje, oud 73 jaar.
lornelus Bernardus, oud
man, Cornelis Johannes
aar. Joon, Cornelis Dirk
telijke Vijfkamp
Rijkspolitie
Sportvereniging van
Rijkspolitie Utrecht,
Sept. j.l. te Bilthoven
ip georganiseerd. Aan
camp bestaande uit:
kogelstoten, versprin-
n een veldloop van 3.5
iehalve door personeel
rieten Amsterdam en
c door een 14-lal leden
trict Alkmaar deelge-
camp was in 3 klassen
t.m. 34 jaar: Klasse B.
Klasse C. 43 jaar en
ag totaal-klassement
Igt:
No. 1. Wmr. C. Schut
punten (beker); no. 2
Pal S. (Wervershoof)
medaille)no. 3. Sport-
Utrecht.
No. 1 Sportvereniging
2. Wmr. Tellegen S.
16 punten (medaille).
I. van Gent H. (Hei
ten (medaille).
Van belastingverlaging zal thans nog geen sprake kunnen zijn.
Dit betoogt minister Lieftinck in het hoofdstuk belastingpolitiek
van de Miilioenennota. Wel kunnen maatregelen worden ver
wacht, welke een uitstel van belastingheffing teweeg brengen.
De Minister van Financiën steit in het vooruitzicht verschuiving
van de belastingdruk. Hieronder vallen verlaging van de inkom
sten- en loonbelasting ter compensering van de voorgenomen
verhoging van de woninghuren met 15 pet., de verlaging van de
levensmiddelensubsidies en de verhoging van enige verterings
belastingen.
Met betrekking tot deeé verte
ringsbelasting bevat de nota enige
belangrijke mededelingen. Ten aan
zien van de huurbelasting komt de
minister tot de conclusie, dat, al is
een verzwaring van de huurlasten
onvermijdelijk, het niet raadzaam is
onder de huidige omstandigheden
een grotere proportionele huurver
hoging dan van 15% voor vooroor
logse woningen toe te laten. Dit
betekent echter voor de eigenaren
van de huizen niet meer dan een
compensatie voor de stijging, sedert
1940, van de vaste lasten en van het
onderhoud van hun bezit. Nu is het
alleszins redelijk en met het oog op
het voorkomen van kapitaalverlies
aan de huizen in hoge malta wehse-
Ujk, dat genoemde stijging van kos
ten en lasten wordt goedgemaakt
door een huurverhoging ten bate
van de eigenaren. Een verdere ver
hoging van de aan het woning
gebruik verbonden Kosten en lasten
kan in verband met de bestaande
verhouding tussen lonen en prijzen
onder de huidige omstandigheden
het best plaats vinden met inacht"
neming wederom van een zekere
differentiatie, waarbij in het oog
wordt gehouden, dat een verzwa
ring van de druk op dit punt in het
algemeen relatief meer betekent
naarmate het inkomen lager is.
Verhoging personele belasting
Voor verhoging komt de perso
nele belasting wel in aanmerking.
Door de vrijstellingen en verminde"
ringen roept een dergelijke verho
ging in veel mindere mate de be
zwaren van sociale en economische
aard op, welke verbonden zijn aan
een huurbelasting. Nochtans corri
geert zij de bestaande toestand,
waarbij de gebruikers van wonin
gen tengevolge van de verschillende
door de Overheid getroffen maatre
gelen voor de door hen genoten
woondiensten minder betalen, dan
die woondiensten eigenlijk waard
zijn. In plaats van een huurbelas
ting zal dan ook worden voorge
steld het heffen van 100 opcenten
ten bate van het Rijk op de perso
nele belasting naar de grondslag
der huurwaarde Voorts zal een
herschatting van het meubilair een
hogere opbrengst van de belasting
naar laatstgenoemde grondslag op
leveren. De technische herziening
van de personele belasting zal on
der meer omvatten een verhoging
van de vrijgestelde bedragen met in
het algemeen 20%. Een bijzondere
voorziening zal worden getroffen
met het oog op tijdens en na de
oorlog gebouwde woningen, waar
van de huren op een hoger niveau
liggen dan die van vóór-oorlogse
woningen.
Voorts ligt het in de bedoeling de
tarieven van zegels- en registratie
rechten binnenkort te wijzigen.
Het ligt in de bedoeling de om
zetbelasting te verhogen. Daarnaast
zal een bijzonder tarief voor die be
lasting worden ingevoerd. Dit tarief
zal betrekking hebben op een aan
tal goederen, waarvan de aanschaf
fing in de tegenwoordige tijdsom
standigheden de toepassing van een
enigszins hoger tarief dan het ge
wone rechtvaardigt. Het wordt dus
een semi-weeldebelasting. De hier
opgesomde nog in te dienen voor
stellen, tezamen met de reeds aan
hangig gemaakte verhoging van het
bijzonder invoerrecht op benzine
zullen voor de Rijksmiddelen, het
Provinciefonds en het gemeente
fonds tezamen naar globale schat'
ting opleveren:
Wijziging van d- omzetbelasting
f 140 millioen. WijEiging van en op
centen in de personele belasting
f 29 millioen; wijziging van zegel
en registratierecht f 8 millioen; ver
hoging bijzonder invoerrecht ben"
zine f40 millioen. Totaal f217 mil
lioen.
Daartegenover staan belangrijke
verlichtingen bij de directe belas
tingen, nl. verlaging van de inkom
sten- en loonbelasting, welke wordt
geschat op f 150 millioen, de belas
tingherziening ad f 170 millioen en
de wijziging in de ondernemings
belasting ad f 53 millioen.
DONDERDAG 22 SEPTEMBER 1959
HILVERSUM I, 301,5 M. 7.00 KRO,
10 N.C.R.V., 11.00 KRO, 14.00—24.00
NCRV.
7.00 nieuws. 7.15 ochtendgymnastiek,
7.30 gramofoonmuziek, 7.45 morgen
wijding en liturgische kalender; 8.00
nieuws- en weerberichten, 8.15 gra
mofoonmuziek, 9.00 voor de vrouw,
9.05 omroeporkest en solisten, 9.40
schoolradio, 10.00 gramofoonmuziek,
10.15 morgendienst, 10.45 gramofoon
muziek, 11.00 voor de zieken, 11.45
voor meisjes, 12.00 Angelus, 12.03
zang en orgel, 12.30 mededelingen,
12.33 lunchconcert, 12.55 zonnewijzer,
13.00 nieuws, 13.20 lunchconcert, 13.45
voor de vrouw, 14.00 sextet, 14.40
voor de vrouw, 15.00 „Elias", ora
torium, 16.00 bijbellezing, 16.45
gramofoonmuziek; 17,00 voor de
jeugd.
17.30 dubbelmannenkwartet, 18.00
gramofoonmuziek, 18.15 CWVkwar-
tier, 18.30 voor de strijdkrachten,
19.00 nieuws, 19.15 morgenconcert,
19.30 actualiteiten, 19.45 regerings
voorlichtingsdienst antwoordt, 20.00
nieuws, 20.05 proloog, 20.15 gramo
foonmuziek, 21.00 causerie over Is
rael, 21.20 orgelspel, 21.45 strijk
kwintet, 22,15 buitenlands over
zicht, 22.35 gramofoonmuziek, 22,45
avondoverdenking, 22.15 buitenlands
overzicht, 22.35 gramofoonmuziek,
22.45 avondoverdenking, 23.00 nieuws
23.1524.00 residentie-orkest en so
list
HILVERSUM II, 416 M. 7.00 AVRO
7.50 VPRO, 8,00—24.00 AVRO.
7.00 nieuws, 7.15 gramofoonmuziek,
7.50 dagopening, 8.00 nieuws en
weerberichten, 8.15 gramofoonmu
ziek, 8.55 voor de vrouw, 9.00 gra
mofoonmuziek, 9.30 waterstanden,
9.35 gramofoonmuziek, 10 morgen
wijding, 10.15 populair concert,
10.50 voor de kinderen, 11 orgelcon
cert, 11.45 voordracht, 12.00 piano
duo en gramofoonmuziek, 12.30 me
dedelingen, 12.33 „in 't spionnetje",
12.38 zang en piano, 13.00 nieuws,
13.15 promenade orkest en soliste,
14.00 voor de vrouw, 14.30 vierhan
dig pianospel, 15.00 voor de zieken,
16.00 disco-causerie, 16.45 gramo
foonmuziek, 17.00 kaleidoscoop, 17.30
gramofoonmuziek, 17.40 ronde tafel
conferentie, 17.50 rijk over zee, 18.00
nieuws, 18.15 sportpraatje, 18.30
lichte muziek, 19.00 pianokwartet,
19.30 dansmuziek, 20.00 nieuws, 20.05
actualiteiten, 20.15 omroeporkest,
21.15 „de onzichtbare van Parijs",
hoorspel, 22.30 orkestconcert, 23.00
nieuws. 23.1524.00 gramofoonmuz.
BRUSSEL 322 en 484 m. 12.00
gramofoonmuziek, 12.30 weerberich
ten. 12.33 landbouwpraatje, 12.40
gramofoonmuziek, 13.00 nieuws,
13.15 gramofoonmuziek, 14.0015.00
omroep symphonic orkest, 17.00
gramofoonmuziek, 17.05 nieuws, 17.15
voor de kinderen, 18.15 gramofoon
muziek, 18.30 voor de soldaten, 19.00
nieuws, 19.30 zang en piano, 19.50
radiofeuilleton. 20.00 verzoekpro
gramma, 21.00 klankbeeld. 21.30
gramofoonmuziek 21.45 actualiteiten,
22.00 nieuws, 22.15 strijkkwartet,
22.50 nieuws, 22.55—23.00 gramo
foonmuziek.
484 m. Frans programma.
12 05 omroeporkest, 13.15 en 14.00
15.00 gramofoonmuziek, 17.00 ensem
ble Joe Heyne, 18.30 omroeporkest,
19 40 gramofoonmuziek. 20.00 hoor
spel, 21.40, 22.15 en 22.45 gramofoon
muziek.
Teneinde een inzicht te geven aangaande de belastingopbreng
sten volgt hieronder een vergelijking van de raming daarvan (in
millioenen guldens) voor 1950 met die voor 1949. De daarin
vermelde netto bedragen zijn die, welke aan het Rijk ten goede
komen na aftrek van de aandelen, toekomende aan het Ge
meentefonds en aan het Provinciefonds en, voor zoveel de
accijns op gedistilleerd betreft, na aftrek mede van het aandeel,
toekomende aan het Landbouw-Egalisatiefonds.
Omschrijving raming raming raming raming
voor voor voor voor
1949 1950 1949 1950
bruto bruto netto netto
•Inkomstenbelasting (na aftrek van voorh.) 700.0 740.0 639.1 675.6
Vermogensbelasting van natuurlijke pers. 55.0 60.0 50.2 54.8
Vennootschapsbelasting175.0 250.0 159.8 228.3
Loonbelasting 500.0 560.0 456.5 511.3
Dividendbelasting 40.0 45.0 36.5 41.1
Commissarissenbelasting 4.0 6.5 3.7 5.9
Vereveningsheffing200.0 210.0 200.0 210.0
Motorrijtuigenbelasting35.0 40.0 35.0 40.0
Bijz. wijnbelasting 0.2 0.0 0.1 0.0
Invoerrechten 235.0 300.0 214.6 273.9
Statistiekrecht 7.0 7.0 6.4 6.4
Accijns op zout7.0 7.0 6.4 6.4
Accijns op gedistilleerd 70.0 90.0 59.1 76.0
Accijns op bier21.0 16.0 19.2 14.6
Accijns op suiker 65.0 80.0 59.3 73.0
Accijns op tabak 170.0 190.0 155.2 173.5
Belasting op gouden en zilveren werken 0.9 0.7 0.8 0.6
Omzetbelasting 780.0 800.0 712.1 730.4
Rechten van zegel 20.0 18.0 18.3 16.4
Rechten van registratie 30.0 35.0 27.4 32.0
Rechten van successie, van overgang en
van schenking 65.0 65.0 59.4 59.4
3.180.1 3.520.2 2.919.1 3.229.6
Minister Lieftinck heeft qis-
termiddaq in de Tweede Ka
mer bij de indieninq van de
beqrotinq voor 1950 en de
daarbij behorende Miilioenen
nota er op gewezen, dat de om
standigheden, waaronder deze
begrotingsvoorstellen worden
ingediend, anders zijn dan die
welke de reqering bij de voor
bereiding daarvan en van de
daarmede samenhangende be-
lastingontwerpen, voor oqen
hebben gestaan. De herwaar
dering van het pond sterling
heeft zo ging de minister
voort een golf van deva
luaties ontketend. Een volledig
overzicht van de koersen der
onderscheidene qeldeenheden
die hieruit zullen voortvloeien
staat op dit ogenblik noq niet
ter beschikking en de gevolgen
van het proces, dat beziq is
zich te voltrekken, kunnen
noq onvoldoende worden over
zien.
Als de kruitdamp over het
slagveld zal zijn opgetrokken
zal het Kabinet zich nader be
raden of de thans ingediende
ontwerpen van wet ongewij
zigd te handhaven zijn, dan
wel herziening behoeven. De
Kamer zal zo spoediq mogelijk
dienaangaande worden ine,re
licht.
Prinses Wilhelmina bezocht
„Jeugd van Nederland"
Gistermiddag heeft prinses Wil
helmina in gezelschap van een
hofdame een bezoek gebracht aan
de tentoonstelling „Jeugd van
Nederland" in het R.A.I.-gebouw
te Amsterdam. De prinses kocht
aan het loket evenals de andere
bezoekers haar kaartje en begaf
zich daarna naar de tentoonstel
lingsruimte, waar de voorzitter
van de tentoonstelling, dr. G. J.
Mettrop, haar begroette.
In de Miilioenennota is een uit
voerige beschouwing gewijd aan de
sterkte van het Burgerlijk Rijks
personeel, waaruit blijkt, dat de
werkelijke sterkte, geraamd in de
begroting 1950, 101,445 zal bedra
gen. De vermindering van de sterk
te van het burgerlijk Rijkspersoneel
sedert 1 Januari 1946 bedraagt blij
kens een bijgevoegde tabel rond
30.000. In vergelijking met de toe
stand per 1 Januari 1949 zal, met
uitzondering van de militaire de
partementen, een vermindering met
rond 3300 personen plaats hebben.
In het totaalcijfer over de genoem
de periode wordt de bedoelde ver
mindering echter gecompenseerd
door een stijging met rond 5700 per
sonen bij de militaire departemen
ten. Hierbij moet worden aange
tekend dat thans het streven voor
zit om dienstplichtig administratief
personeel door beroepsmensen te
vervangen.
Een beschouwing van het niveau van de ontwerp-begroting 1950
heeft naar de overtuiging van de minister slechts zin, indien
men zich daarbij voor ogen stelt, dat deze begroting is opge
steld voor een periode, waarin ons land gebukt gaat onder zware
militaire verplichtingen, tegelijk het herstel van de oorlogsscha
den moet financieren en bovendien een in de oorlog zeer hoog
opgelopen staatsschuld te torsen heeft. Duidelijk blijkt dit,
wanneer men nagaat welke buitengewoon grote bedragen voor
1950 moesten worden geraamd voor militaire uitgaven, voor het
oorlogsherstel en voor de dienst van de staatsschuld, nl.
militaire uitgaven in eigenlijke zin f 852 millioen
uitgaven voor oorlogsherstel
dienst staatsschuld
Van dit bedrag ad f 1.901 milli
oen drukt f 1,675 millioen op de
gewone dienst en de buitengewo
ne dienst 1 en f 226 millioen
op de buitengewone dienst II.
Dit betekent, dat van het totaal
der rijksuitgaven op de gewone
dienst en de buitengewone dienst I
(met inbegrip van het nadelig sal
do van het landbouw-egalisatie-
fonds) tezamen f 3.521 millioen be
lopend, bijna de helft voor rekening
komt van de zojuist genoemde uit
gaven-categorieën.
Dc in de begroting opgenomen
militaire uitgaven hangen ten
nauwste samen met de interne en
externe veiligheid, hier en overzee.
Naar de overtuiging der regering
moeten zij, welk een grote last zij
ook op ons volk leggen, onder de
huidige omstandigheden helaas als
onvermijdelijk worden beschouwd.
Het spreekt niettemin vanzelf, dat
deze last op de duur ondraaglijk is
en dat ernstig gestreefd zal worden
naar een zo spoedig mogelijke ver
mindering van deze uitgaven.
Dc overblijvende uitgaven, in
totaal f 1.846 millioen, vallen uit
een in
a. uitgaven gewone dienst en bui
tengewone dienst I f 1.675 millioen.
b. nadelig saldo landbouw-egali-
satiefonds f 171 millioen.
Aangaande het nadelig saldo van
het landbouw-egalisatiefonds werd
reeds medegedeeld, dat de verwach
ting bestaat, dat, wanneer een
nieuwe begroting voor dat fonds
zal worden opgesteld, het nadelig
saldo tot een belangrijk lager be
drag zal kunnen worden terugge
bracht. De mogelijkheden tot ver
dere bezuiniging zullen daarom
behalve op militair gebied in
hoofdzaak moeten worden gevon
den bij de uitgaven van de gewone
490 millioen
559 millioen
f 1.901 millioen
dienst en de buitengewone dienst I
ad f 1.775 millioen. Hierbij wil de
regering, tot goed begrip van de
zaak, toch op dc volgende factoren
de aandacht vestigen
a. onder de genoemde uitgaven
ad f 1.675 millioen is een bedrag
van f 466 millioen begrepen wegens
personeelsuitgaven (salarissen, so
ciale lasten, pensioen-uitgaven,
wachtgelden enz). Het zal wel geen
tegenspraak ontmoeten dat een be-
auiniging op deze post door ver
mindering van de bezoldigingsbe
dragen onder de tegenwoordige om
standigheden geen punt van over
weging kan vormen.
b. de verlaging van uitgaven zal
dus afgezien van de zogenaamde
efficiency-hezuinigingen, waarvan
het resultaat, hoe belangrijk ook op
zichzelf, echter altijd relatief ge
ring zal zijn moeten worden ge
vonden in een vermindering van de
overheidstaken. Hierbij dient in
aanmerkng te worden genomen, dat
bij de toenemende bevolking van
ons land een stabilisatie van uitga
ven in feite reeds een vermindering
zou betekenen.
c. de ervaring heeft uitgewezen,
dat een vermindering van uitgaven
door opheffing van tijdelijke dien
sten, gefinancierd uit de buitenge
wone dienst I, in de meeste geval
len niet ten volle voor het rijks
budget als geheel kan worden ge-
cffectueerd omdat de opheffing van
die diensten meestal gepaard moet
gaan met een, zij het dan relatief
geringe, uitbreiding van het depar
tementale apparaat.
d. vermindering 'van uitgaven door
opheffing of beperking van levens
middelensubsidies wordt ten dele
gecompenseerd door daaruit direct
of indirect voor het rijk voort
vloeiende hogere lasten of mindere
inkomsten.
Bovenstaande overwegingen slui
ten echter niet uit, dat het hoge
niveau van de ontwerp-begroting
voor 1950 de regering zorgen baart,
omdat het mede in verband met de
conjunctuurphase, waarin de we
reld verkeert, gevaren in zich
draagt.
VREEMDELINGENVERKEER
BRACHT GIETHOORN EEN
MILLIOEN OP
GIETHOORN Dat Giethoorn
nog steeds de belangstelling van
toeristen trekt, blijkt wel uit het
feit, dat deze plaats in de afgelo
pen zomer door 250.000 personen
werd bezocht. Aan vermakelijk
heidsbelasting op het punteren inde
de gemeente f 8000.en men schat
de bruto-opbrengst op vier gulden
per persoon, zodat het vreemdelin
genverkeer de gemeente het niet
onbelangrijke bedrag van een mil
lioen gulden heeft opgebracht. Veel
Amerikanen, Engelsen, Noren, De
nen, Beigen en Fransen bezochten
Giethoorn, terwijl o.m. groepen van
de „Youth for Christ" en de Ne
derlandse Christen Studentenver
eniging in de plaats gekampeerd
hebben.
HOORN. Er zijn Zaterdagmiddag op de kaderbijeenkomst van
de Katholieke Volkspartij harde noten gekraakt en ware woorden
gesproken. Men voelt namelijk in de hogere regionen van de
K.V.P. dat de naam „Volkspartij", een partij dus voor alle lagen
van het volk, nog alles behalve een realiteit is, dat het bij ons
volk nog ontbreekt aan daadwerkelijke belangstelling voor de
politieke vraagstukken en ontbreekt aan een frisse geest en
voldoende activiteit bij vele afdelingen en dat vele besturen
van deze afdelingen ook niet geheel van schuld vrij te pleiten
zijn. De grote massa van ons volk meent zijn plicht vervuld te
hebben door bij de verkiezingen het hokje van een K.V.P.-
candidaat rood te maken, maar voor het overige wordt het
woord politiek vaak verzelvigd met bedriegerij en corruptie. De
secretaris van de K.V.P., de heer Albering, typeerde deze slapte
zeer juist door te zeggen: „Toen de R.K.S.P. haar strijd streed
voor de katholieke school, stonden alle ouders achter haar, maar
nu het in wezen gaat om de toekomst van ons werelddeel en
van het christendom, staren wij ons blind op bijkomstigheden
of zijn we onverschillig".
Een honderdtal leden van het
kader der K.V.P. van verschillen
de afdelingen heeft tot zes uur
lang op vruchtbare wijze van ge
dachten gewisseld in een bijeen
komst die geleid werd door de
heer v. Bockxmeer, voorzitter van
de Statenkring Hoorn en waarin
het woord werd gevoerd door de
heer Albering, secretaris van de
partij en de heer Gras, centraal
propagandist.
Rede van de heer Albering.
In het kort gaf de heer Albering
een overzicht van de ontwikkeling
der kaderdagen na de oorlog en
hij gaf daarbij toe, dat de K.V.P.
de kadervorming aanvankelijk
nog niet stevig genoeg in handen
had. De organisatie en de doel
treffendheid ervan worden echter
steeds beter. Wat doet nu het ka
der? Het tracht zijn leden inzicht
te geven in het wezen der Katho
lieke Volkspartij, in de noodzaak
van deze partij en in haar pro
gram. Eerst wanneer men dus vol
ledig doordrongen is van deze drie
belangrijke zaken zal men in staat
zijn de beginselen van onze ka
tholieke partij uit te dragen en
anderen te leiden. Zonder dit in
zicht is het onmogelijk voldoende
verantwoordelijkheidsgevoel te
hebben en zijn taak goed te ver
vullen.
Natuurlijk is men bewust of
onbewust ervan doordrongen dat
het nodig is dat er een katholieke
politieke partij is, maar beseft
iedereen de redenen van deze
noodzakelijkheid? De K.V.P. heeft
als grondslag de beginselen van de
Kerk. Zij beoogt het welzijn van
de gehele maatschappij en wel op
christelijke grondslag. In deze
wijkt de K.V.P. af van enkele
andere partijen die slechts streven
naar betere levensomstandigheden
voor bepaalde groepen van ons
volk en daarom in wezen geen
aanspraak kunnen maken op de
benaming: politieke partij.
Het maatschappij-beeld dat de
K.V.P. voor ogen staat, is dat van
een christelijke en sociale maat
schappij waarin de richtsnoeren
van alle handelen zijn de naasten
liefde en de eerbiediging van de
natuurlijke rechten van de mens.
In dit licht bezien heeft de politiek
een hoge waarde, vormt zij de
kroon van al de acties die de aan
dacht èn de portemonnaie van het
publiek in beslag nemen.
Voor K.V.P. geen „steun".
Niettemin kost het vaak moeite
bij de leden van de K.V.P. de con
tributie binnen te krijgen. Men
wil het nog wel doen om de katho
lieke zaak te „steunen" en be
schouwt de K.V.P. dus als een in
stelling van gelijke waarde als bij
voorbeeld de Claverbond en het
Liefdewerk Oud Papier. Men
diene echter te bedenken, aldus de
heer Albering. dat als de K.V.P.
heeft opgehouden te bestaan, alle
andere verenigingen hetzelfde lot
zullen ondergaan en de contribu
tie zal verdwiinen in de kas van
de Comm. Partij.
Wat daarom de leden van de
K.V.P. vrijwillig op zich genomen
hebben, moet ook uitgevoerd wor
den. Er moeten daden gesteld
worden!
In de discussie die volgde wer
den allerlei kwesties die leven
onder het volk, ter sprake ge
bracht. De heer Albering beant
woordde de vragen op een duide
lijke en meestal afdoende manier
De taak van het kader.
Na een copieuze koffietafel werd
het woord gegeven aan de centraal
propagandist, de heer Gras, die
de kaderleden wees op hun taak:
de officieren je zijn die het leger
van K.V.P.-ers moeten leiden. De
vechtkracht immers van een afde
ling is de vechtkracht van de par
tij. Niet alles moet van den Haag
uitgaan! En niet alleen in de ver
kiezingstijd heeft de K.V.P. een
plicht, ook in de zgn. stille tijd
mag de leiding niet verslappen in
haar administratieve en leiding
gevende taak.
Spr. wees op de noodzaak om
b.v. voor de periodiek „de Op
mars" belangstelling te wekken en
zo de veel gehoorde critiek te
ontzenuwen.
De kwestie van de Opmars
kwam trouwens in de gedachten-
wisseling, waartoe na de rede van
de heer Gras gelegenheid werd
gegeven, weer uitvoerig ter
sprake.
Het dunkt ons goed nog enkele
zienswijzen van de heer Albering
die hij in de discussie ter berde
bracht hier weer te geven.
Gevraagd naar de oorzaak van
de geringe '.clanestelling voor de
politiek, rrmt name voor de K.V.P.,
antwoordde de heer Alberin" dat
vele mensen zijn teleurgesteld in
hun (te hooge) verwachtingen
die ze in de oorlog in de na
oorlogse tijd hadden gesteld. Een
andere oorzaak is dat de K.V.P.
verantwoordelijkheid heeft dur
ven dragen door deel te nemen
aan de regering en daarom uit de
aard der zaak veelvuldig het mik
punt is van critiek.
Hoe belangrijk dit alles echter
ook is, toch dient men de grote
lijnen niet uit het oog te verliezen.
Wij zijn ingeschakeld in de grote
wereldstrijd van Oost tegen West,
van onze Westerse beschaving te
gen het barbarendom dat in het
Oosten opdoemt. Wij moeten niet
meer denken in kieskringen, maar
in werelddelen!
Zo kwam, zes uur na het begin,
het einde van deze leerzame en
voor het politieke leven in ons
gewest zo belangrijke bijeenkomst,
die, naar wij hopen, niet zal nala
ten haar goede vruchten af tc
werpen.
LONDEN. 20 Sept. (Reuter).
Makelaars met hoge hoed en para
plu en honderden bedienden en
loopjongens verdrongen zich van
daag in de overvolle Londense
Effectenbeurs in de wildste „goud
rush" die Londen heeft gekend
sedert Engeland de gouden stan
daard verliet. De goudaandelen
gingen met sprongen omhoog. Een
uur voor bcursopening was op
straat de handel al begonnen.
Om wat zij noemden „de heer
sende krankzinnigheid" te ver
minderen, lieten enkele financiële
firma's de voornaamste hande
laars voorzichtig weten, dat zij be
reid waren wat Zuid-Afrikaanse
goudaandelen te verkopen. Dit
middel werkte maar tijdelijk, want
binnen een half uur vroegen de
handelaren om meer.
De makelaars zeiden, dat de
meeste transacties werden afge
sloten in Zuid-Afrikaanse „holen
in de grond", waarmee zij wilden
zeggen, dat het gokken op goud-
aandelcn in hoofdzaak was gecon
centreerd op niet-producerende
goudmijnen. Hoewel er een leven
dige handel was in aandelen van
dividend-uitkerende goudmijnen,
waren de omzetten hier toch veel
kleiner. Sommige makelaars ver
klaarden, dat zij gisteren met de
niot-officiële en vandaag met de
officiële handel meer hadden ver
diend dan in de afgelopen twee
maanden te zamen.
Als Hugo de Groot
FRANKFORT. 20 Sept. Reuter.
Een Duits gezin van vier personen
is er in geslaagd uit zijn woon
plaats Ratibor in het door de Polen
bezette Opper-Silesië weg te vluch
ten door zich op te laten sluiten
in een kist, die dichtgetimmerd en
verzonden werd en behouden te
Furth im Walde in de Amerikaan
se zone aankwam, aldus meldt het
te Frankfort verschijnende blad,
„Nachtausgabe".
(Van onze parlementaire
redacteur)
Twaalf uur, Ridderzaal Er is
ook dit jaar weer een sobere ver
siering aangebracht van bloemen
en palmen. Het aantal stoelen is
beduidend groter dan anders in
verband met de Indonesische gas
ten. Zij hebben hun plaatsen rechts
en links van de troon. Naarmate
het aanvangsuur van de vergadering
dichterbij komt, komen ook de ge
nodigden in steeds groter getale en
in bonte rij binnen. Oud-minister
de Wilde verschijnt daar in luister
rijk ambtsgewaard, onmiddellijk ge
volgd door de communist Borst in
colbertje. De heer Tilanus heeft
zich weer in zijn geliefd militair
uniform gestoken, de heer Schef-
merhorn schrijdt in toga door de
zaal. Iedere nieuwe genodigde is 'n
bekend gezicht, maar toch is ieder
een vandaag heel anders dan an
ders. Sommige Kamerleden dragen
hun burgemeestersgewaad, anderen
de statige dracht aan 't ambt ver
bonden. Weer anderen hebben zich
in zwart gestoken. Even is er spe
ciale aandacht voor Koos Vorrink,
die na een langdurige ziekte weer
monter komt binnenwandelen en
dan ook vele handen te drukken
krijgt. Dan gaat de belangstelling
vooral uit naar buitenlandse verte
genwoordigers. Het ene gewaad
wedijvert met de andere in een
veelvoud van goud en zilver. De
lichtkronen smelten dit alles samen
tot een flonkering van kleur. Een
felle plek paars duidt de plaats aan
van de .pauselijke internuntius, Mgr.
Giobbe.
De leden van de ambassade van
India zijn dit jaar voor het eerst
aanwezig. De dame in dit gezel
schap lijkt vanaf de tribune wel
een exotische sprookjesprinses. De
heer Schouten valt het ook nu weer
moeilijk om rustig op zijn stoel te
blijven zitten. Hij gaat een praatje
maken met Sultan Hamid, die ge
kleed is in het uniform van adju
dant van H.M. de Koningin. Het
politieke leven gaat door. Dat
blijkt ook uit het gesprek dat de
heer van Royen met prof. Romme
voert.
Inmiddels gaan de geluiden van
buiten duidelijker tot de zaal door
dringen. Er klinken commando's.
De muziek zet een vaderlands wijs
je in, juist als ds. Zandt met zijn
bekend kamerpasje de zaal bin
nenwandelt. De heer Weiter komt
nog na hem in ministeriële dracht
en getooid met talrijke onderschei
dingen. Hij begroet alle leden van
het presidium met een handdruk.
Ook oud-minister Jonkman krijgt
in het voorbijgaan een vluchtige
handdruk, maar het is waarschijn
lijk symbolisch dat dit niet helemaal
gelukt. Als de commissie van in en
uitgeleide door de getogade voor
zitter, prof. Kranenburg, is aange
wezen en zich naar de ingang heeft
begeven, valt er stilte over de zaal.
Dit is het grote moment, dat ieder
jaar opnieuw met spanning wordt
verbeid: de komst van H.M. de Ko
ningin. Van ver klinken hoera's,
paardengetrappel wordt gehoord.
Voor de gebrandschilderde ruiten
schemeren de voorbijrijdende koet
sen. Opeens de eerste tonen van
het Wilhelmus. Allen rijzen recht;
de Landsvrouwe kan nu elk ogen
blik binnentreden. Plots de aan-
kondiging: H.M. de Koningin! Dan
schrijdt de stoet de zaal binnen. De
genodigden, die hun plaatsen heb
ben in het middenpad, buigen, H.M.
de Koningin is gekleed in een
teergroen kleed, de Prins draagt
het marine-uniform. Wanneer de
Vorstin op de troon heeft plaats
genomen, omgeven door de kleurige
schittering van de hofhouding, volgt
de voorlezing van de Troonrede. De
Koningin leest met een warme en
vitale stem, niemand ontkomt aan
de bekoring van haar persoonlijk
heid. En in de roep: „Leve de ko
ningin" ontlaadt zich opnieuw de
liefde in haar verschijning af
dwingt. Dan is de plecntigheid ten
einde. De stoet schrijdt naar de
uitgang, H.M. de Koningin groet
links en rechts met een charmante
glimlach. Buiten klinkt luid geju
bel. Het parlementaire jaar is ge
opend.
FEUILLETON
OORSPRONKELIJK
VERHAAL VAN
HERM. ANTONSEN
„Die slag is voor u, mijnheer
Vromans!" zei mevrouw Kusters
glimlachend. „Zij is op net zo'n
soort kostschool geweest".
„Maar ik behoefde geen prent
briefkaarten te kopen", zei Em
my en Karei zag met een ze
kere voldoening dat ze begon
te blozen. „Ik had goede kennissen
in Parijs, die me overal rondge
leid hebben".
„Kende u die lui allang?" vroeg
Karei plagend. „Want het kan
heel gevaarlijk zijn om in Parijs
met mensen mee te gaan, die je
niet volkomen kent. hebt zeker
wel goede inlichtingen over hen
ingewonnenbij de politie
en.
Nu bloosde ze werkelijk heftig.
„Natuurlijk moesten ze bij de
politie bekend zijn. Liefst een
strafregister hebben. Misdadige
typen zijn immers veel interessan
ter dan bijvoorbeeldeen schei
kundig ingenieur?"
„Zou je niet liever naar de keu
ken gaan, Emmy, en daar halen,
wat je nodig hebt?" vroeg me
vrouw Kusters lachend. „Anders
zullen we hier binnen een paar
minuten nog een scheidsrechter
tussen jullie nodig hebben".
Ze stond op en Emmy volgde
haar, maar bleef op de drempel
nog even staan en draaide zich
om. „Ik hoop, dat we hier op het
dorp het u naar de zin kunnen
maken, mijnheer Vromans Voor
iemand uit een grote stad
„Ik zal u wel laten weten, als
dat niet het geval is", zei Karei.
Emmv knikte opgewekt en ver
dween in de gang. Kusters grin
nikte.
„Die zat!" zei hij. ..Nu en dan
moet ze eens op baar kop hebben.
Ze heeft niet genoeg te doen,
dunkt me. Ze helpt nu en dan
haar vader wat in zijn broeikas
Sjef Graaf kweekt namelijk
bloemenmeest voor z'n ple
ziermaar daaraan heeft zo'n
gezonde meid geen werk genoeg.
Ze heeft iets nodig, wat haar be
langstelling i beslag neemt. Als
ze maar eens uwen...."
„Waarom doet zo dat dan niet?"
vroeg Karei, naar hij hoopte, vrii
onverschillig.
Kusters haalde zijn smalle schou
ders op.
„Ze is gezocht genoeg. Maar een
beetje te onafhankelijk, zou ik zeg
gen. Zeg eens, als we de fabriek
vanmiddag eens rondgingen, juf
frouw Vromans u zoudt dan met
mijn vrouw een eindje kunnen
gaan rondrijden. Misschien vindt u
wel een goed onderwerp voor een
schilderij."
„Ik zou het heerlijk vonden, een
beetje met uw vrouw rond te rij
den", antwoordde tante Dina, „maar
de onderwerpen voor mijn schilde
rij draag ik bij me hier in mijn tas".
Van de vloer naast haar stoel til
de ze een handtas op, die door Karei
meestal oneerbiedig als een hand
koffer betiteld werd. ,,Ik heb hier
bijvoorbeeld een ietwat overrijpe
banaan en een onrijpe perzik. Kijkt
u eens wat prachtig, die kleurente-
genstelling dat warme oker
geel en dat zachte groen van die
perzik. En als ik die twee dingen
nu op een tinnen schaal
„Ben je nu helemaal bed..." klonk
het opeens door de kamer.
Kusters keek verbluft op. Karei
begon te lachen. Dina liep naar de
papagaaienkooi toe en zei streng;
„Lorre, ik duld dergelijke gezegden
niet. Ik zal je kooi dichtdekken."
Ze keek de kamer rond. „Als u soms
een sjaal of iets dergelijks hebt,
mijnheer Kusters. of een oude
jas.
„Och, laat Lorre nou toch met
rust," lachte Karei. „Hij zal zoet
zijn. Is het zo niet Lorrebeest? Ik
zal hem naar uw kamer brengen,
tante. Daar kan hij in z'n eentje
zeggen wat hij wil."
„Dat zal hij niet doen! En als je
hem meer van die matrozenuitdruk-
kingen leert, dan doe
Emmy stond op de drempel met
een paar zakjes in de hand. Ze keek
eerst tante Dina aan en dan Karei.
„Ik hoor zo juist van mevrouw
Kusters, dat u naar een huis zoekt.
Ik besef natuurlijk volkomen, dat
een doodeenvoudig buitenmeisje u
geen raad behoort te geven. Maar
ik weet toevallig een huis, dat u
misschien zoudt kunnen krijgen."
Karei glimlachte.
„Laat dat doodeenvoudige er nu
maar af", zei hij. „Weet u werkelijk
een huis te huur voor ons?"
„Niet te huur maar te koop. Huize
Trimbach. Eigenaar Bert Trimbach.
Hij gaat hier vandaan.
„Gaat Trimbach het dorp uit, Em
my?" vroeg Kusters verbaasd. „Daar
heb ik nog niets van gehoord."
„Hij heeft het gisteren tegen mijn
heer Haanen verteld. En Haanen
vertelde het tegen mijn vader. En
vader vertelde het tegen mij. Zo
worden in Goirle de nieuwtjes ver
spreid, mijnheer Vromans.
(Wordt vervolgd)
