Wetsontwerp tot coördinatie op het
wetenschappelijk arbeidsterrein
Eerste K.LM.-passagier
weer op Schiphol
RADIO
Een slachtoffervan 1920
ET GEHEIM
VAN HET OUDE HUIS
Vrijdag 7 October 1949
Magister Stokman op zijn stokpaard
Het Goudse
bioscoop-conflict
programma
De roofoverval
op de spaarbank
Nieuwe satelliet
van het Kremlin
Werkloosheid nam af
in September
WEK DE CAL
IN UW LEVER OP
(Van onze parlementaire redacteur)
Nederland is arm aan grondstoffen, echter niet aan hersenen.
Conclusie: die hersenen zullen dus grondig moeten worden uit
gebuit. Tot zover was de heer Terpstra (A.R.), een van de
woordvoerders bij de behandeling van het wetsontwerp dat de
bevordering van het zuiver-wetenschappelijk onderwijs tot doel
heeft, het met de regering eens. Of ter bereiking van dit doel
nu echter ook een speciale organisatie nodig was? De heer Terp
stra meende van niet en de heren Tilanus (C.H.) en Hoogcarspel
(Com.) vielen hem hierin bij. Ook mej. Tendeloo (P.v.d.A.)
week van het standpunt van haar fractie af en schaarde zich
aan de kant van de tegenstanders van het ontwerp.
standers. Het was dan ook reeds
vijf uur geworden voordat de Ka
mer aan de ingediende amende
menten kon beginnen, allen van
de hand van Mag. Stokman. Op
de eerste plaats werd hierbij een
poging gedaan om de vertegen
woordiger van de minister van
financiën de gelegenheid te geven
om verzet aan te tekenen tegen
besluiten van de geprojecteerde
organisatie. Een nogal vreemde
figuur, vooral omdat men in an
dere gevallen nooit zo geporteerd
is voor overheidsinvloed, noch
voor inmenging speciaal van die
zijde! De desbetreffende amende
menten ontmoetten dan ook wei
nig bijval. De minister bleek in
deze wel een zeer scherpe pijl op
zijn boog te hebben. Dit amende
ment, aldus minister Rutten, tast
te de ministeriële verantwoorde
lijkheid aan. Niet minister Lief-
tinck, maar hij had het wetsont
werp ondertekend. De pijl trof
doel. Mag. Stokman trok de amen
dementen die hierop betrekking
hadden, in. Met enkele andere
amendementen was de magister
gelukkiger. Het ontwerp bepaalde
al, dat de raad van de organisatie
commissies zou kunnen instellen.
Magister Stokman wilde zulks
dwingend voorschrijven. De be
windsman nam dit amendement
over, evenals een ander waarbij
bepaald werd, dat bedoelde com
missies tenminste voor tweederde
uit hoogleraren en andere docen
ten zullen bestaan. Tenslotte was
er nog een amendement waarbij
magister Stokman bepaald wilde
zien, dat de Rekenkamer controle
Wil het ontwerp een fonds, be
heerd door een Raad, een bestuur
en een directeur, de tegenstanders
waren van mening dat de verde
ling van de voor dit doel uit te
trekken gelden, voor 't komende
jaar een en een derde millioen,
evengoed rechtstreeks door de
minister van O.K. en W. zou kun
nen geschieden. Bijval kreeg mi
nister Rutten van Mag. Stokman
(K.V.P.) en de heren de Kadt
(P.v.d.A.) en Ritmeester (V.V.D.).
Ook Mag. Stokman had intussen
nog wel enkele bemerkingen.
In zijn verdediging zei minister
Rutten dat hij de geprojecteerde
organisatie, die overigens al een
tijdje werkt, wel degelijk nodig
had. Thans was het zo dat er drie
groepen, ieder op hun eigen
houtje, werkten, nl. de zelfstan
dige geleerden, de universiteiten
en de laboratoria van het bedrijfs
leven. Het wetsontwerp schiep de
mogelijkheid om deze afzonder
lijke werkzaamheden te coördi
neren.
Wilde men dit wetsontwerp niet
dan betekende dat in feite, dat
men niet bereid was om de Neder
landse wetenschap vooruit te
brengen, een opmerking, die de
tegenstanders van het ontwerp,
en terecht, levendige protesten
ontlokte.
Het ging immers niet om de
middelen, maar om de vorm,
waarin deze gedistribueerd zou
den moeten worden. Met hoor en
wederhoor vulden Kamer en mi
nister een hele middag, zonder dat
er overigens verandering kwam in
de verhouding voor- en tegen-
ZATERDAG 8 OCTOBER 1949
HILVERSUM I 301.5 M. 7.00
VARA,, 10.00 VPRO, 10.20 VARA,
19 30 VPRÓ, 19.45—24.00 VARA.
7.00 nieuws, 7.15 ochtendgymnas-
tiek, 7.30 gramofoonmuziek, 8.00
nieuws en weerberichten, 8.18 gra-
mofoonmuziek, 8.40 orgelspel, 9.05
gramofoonmuziek, 10.00 medische
causerie, 10.05 morgenwijding, 10.20
radiofeuilleton, 10.35 voor de arbei
ders in de continubedrijven, 11.15
gramofoonmuziek, 12.30 mededelin
gen, 12.33 kwartet, 12.55 kalender,
13.00 voor de strijdkrachten, 13.30
dansmuziek, 14.00 voor de jeugd,
14.20 gramofoonmuziek, 15.00 boek
bespreking, 15.15 kamerorkest en so
list. 16.00 NW-uitzending, 16.15 gra
mofoonmuziek, 16.45 sportpraatje,
17.00 gramofoonmuziek, 17,30 voor
de jeugd, 18.00 nieuws, 18,15 gramo
foonmuziek, 18.30 voor de strijd
krachten, 19.00 artistieke staalkaart,
19.30 „lezen in de bijbel", 19.45 voor
de Nederlanders in Duitsland, 20.00
nieuws, 20.05 actualiteiten, 20.12 VA-
RA-varia, 20.15 promenade-orkest,
20.45 gevarieerd programma, 21.45
social, commentaar, 22.00 sextet,
22.45 „onder de pannen", hoorspel,
22.45 dansmuziek, 23.00 nieuws, 23.15
24.00 gramofoonmuziek.
HILVERSUM II 416 M. 7.00—24.00
KRO.
7.00 nieuws, 7.15 gramofoonmu
ziek, 7.45 morgengebed en liturgi
sche kalender, 8.00 nieuws en
weerberichten, 8.15 gramofoonmu
ziek, 9.30 waterstanden, 9-j.j koor,
orkest en solisten, 10.00 voor de
kinderen, 10.15 gramofoonmuziek,
11.00 voor de zieken, 11.45 gramo
foonmuziek, 12.00 Angelus, 12.03
zang en orgel, 12.30 mededelingen,
12.33 amusementsmuziek, 12.55 zon
newijzer, 13.00 nieuws en katholiek
nieuws, 13.20 metrop^le orkest, 14.00
orgelspel, 14.20 Engelse les, 14.40
koorconcert, 15.10 kroniek van let
teren en kunsten, 15.45 viool en
piano, 16,20 luchtvaartcauserie,
16.30 „de schoonheid van het gre
goriaans", 17.00 voor de jeugd,
18.00 amusmentsmuziek, 18.15 jour
nalistiek weekoverzicht, 18.30 amu
sementsmuziek, 19.50 Amerikaans
commentaar, 20.00 nieuws, 20.05 „de
gewone man zegt er het zijne van"
20.12 gramofoonmuz., 20.15 „licht
baken", causerie, 20.40 gramofoon
muziek, 21.00 gevarieerd program
ma, 21.45 puzzle, 21,55 populair
concert, 22.30 „wij luiden de Zon
dag in", 23.00 nieuws, 23.1524.00
Rotterd. philharm. orkest en koor.
BRUSSEL 322 M: 12.00 salonor
kest, 12.30 weerber., 12.30 licht or
kest, 13.00 nieuws, 13.15 gramofoon
muziek. 14.00 causerie over de
Europese Raad, 14.10 en 15.00 gra
mofoonmuziek, 16,12 accordeon-
spel, 16.27 omroeporkest, 17.05
nieuws, 17.15 omroeporkest, 17.39
accordeonspel, 17.54 gramofoonmu
ziek. 17.55 economisch overzicht,
18.00 jazzcauserie, 18.30 voor de
soldaten, 19.00 nieuws, 19.30 gra
mofoonmuziek, 19.50 vrije politieke
tribune, 20.00 Omroep symphonie-
orkest en solist, 22.00 nieuws, 22.15
dansmuziek, 23.00 nieuws. 23.05 en
23.1524.00 gramofoonmuziek.
BRUSSEL 484 M: 12.05 gramo
foonmuziek, 12.30 omroeporkest,
13.00 nieuws, 13.15 omroeporkest,
13.32 verzoekprogramma, 14.30 gra
mofoonmuziek, 15.30 verzoekpro
gramma, 16.30 ensemble Bill Alexan
dre; 17.10 idem; 18.30 accordeon-
spel, 19.00 twee piano's, 19.40 gra
mofoonmuziek. 20.00 omroeporkest,
20.45, 21.00, 22 15, 23.00 en 23.30
gramofoonmuziek.
op de financiën zou hebben. De
minister was zijnerzijds van me
ning, dat een dergelijke voor
waarde direct aan het verlenen
van de subsidie kon worden ver
bonden, maar ook tegen het amen
dement had hij geen bezwaar. Er
zou dan echter nog een redactie
wijziging moeten worden aange
bracht. Heden zal het wetsont
werp worden afgehandeld.
Het bioscoopconflict
Bij de aanvang van de vergade
ring had de heer Nederhorst (P.v.
d.A.) vragen gesteld over het
bioscoopconflict in Gouda, aldus
ook voor de heer Teulings de ge
legenheid scheppende om voor het
eerst zijn ministeriële neus te la
ten zien. De regering heeft, zoals
bekend, de gemeenten gedwongen
om de vermakelijkheidsbelasting
voor bioscoopvoorstellingen te
verhogen. In Gouda heeft dat tot
gevolg gehad, dat de bioscopen
zijn gaan staken. De Bioscoopbond
sprong de stakers bij en maakte
door middel van uitkoop etc. ook
andere vermakelijkheden ter
plaatse onmogelijk. De vragen
van de heer Nederhorst kwamen
kort en goed hierop neer: Wat
dacht de regering van dit alles en
voor welke partij was zij bereid
te opteren? Minister Teulings koos
onvoorwaardelijk voor Gouda,
maar hij zegde tegelijk toe dat een
nader onderzoek over een moge
lijke herziening van het percen
tage zou kunnen plaats vinden,
mits de actie werd gestaakt. Met
andere woorden: de Bioscoopbond
zal met haar actie waarschijnlijk
toch succes hebben gehad
Voor de heer Welter was het
gisteren een grote dag. De Kamer
voorzitter moest zich even ver
wijderen en er was dus een ver
vanger nodig. De eerste wnd.
voorzitter was afwezig, de tweede
nam aan de beraadslagingen deel.
Het reglement bepaalt dat dan de
oud-voorzitter moet optreden,
maar deze is, zoals bekend, in
middels tot de eer van het minis
terschap verheven. Als laatste
mogelijkheid wijst het reglement
dan liet oudste lid aan, dat is ds.
Zandt, maar ook die was er niet
en zo geviel het dat dus de op
een na de oudste, de heer Welter,
dit voorrecht te beurt viel. Ove
rigens was het maar een korte
vreugde, maar de heer Weiter
genoot er toch zichtbaar van.
Op het emplacement van het station Oudewater zijn twee goe
derentreinen op elkaar gebotst. Persoonlijke ongelukken deden
zich niet voor. Personeel van de Spoorwegen bezig met het op
ruimen van de ravage.
WATERSCHAPPEN
Bij K.B. zijn benoemd: met in
gang van 1 October 1949 tot hoog
heemraad van het Hoogheemraad
schap Walenland J. Swart te
Schellingwoude; met ingang van
de eerste Zaterdag in October 1949
tot dijkgraaf van de Polder Oost-
zaan G. Taams te Oostzaan; met
ingang van 31 December 1949 tot
dijkgraaf van de Polder Waal en
Burg op Texel K. W. Roeper te
Den Burg, uiterlijk tot het einde
van het zittingsjaar waarin hij 70
jaar zal zijn geworden; met in
gang van 1 October 1949 tot heem
raad van de Polder Wieringer-
waard C. Boekei te Wieringer-
waard.
Ontvluchte regeringspupil
gegrepen
De 17-jarige regeringspupil W. S„
die ontvlucht was uit het Tehuis
Valkenheide in Maarsbergen, werd
door de Haagse recherche aange
troffen in een kamer op de tweede
etage van een perceel in de Wa
genstraat. Bij het naar beneden-
gaan ontglipte hij de rechercheur,
waarna hij zich begaf op het bal-
con van de tweede étage aan de
achterzijde en daarna over de ba
lustrade naar beneden sprong, door
een glazen dak. Hij kwam terecht
op de grond en vluchtte toen de
Wagenstraat in, waar hij opnieuw
werd gearresteerd. Hij werd aan
het ziekenhuis aan de Zuidwal on
derzocht. Het bleek, dat hij enkele
snijwonden, schrammen en ontvel
lingen had opgelopen. Hij zal op
transport naar Maarsbergen worden
gesteld.
DE DOODSTRAF
IN ENGELAND
Veel animo voor beul
LONDEN, 6 Oct. (Reuter) In
een memorandum aan de koninklij
ke commissie, die door de Engelse
regering werd benoemd om alle
aspecten van de kwestie van de
wenselijkheid van de doodstraf te
onderzoeken, spreken Britse gevan
genisgeestelijken zich uit voor dé
doodstraf wegens moord. Ook zeg
gen zij voorstander te zijn van de
strop als middel tot executie, daar
„het stigma dat aan de terechtstel
ling door ophanging verbonden is
het afschrikwekkend effect van de
straf verhoogt."
Gevangenisdirecteuren gaven als
hun mening te kennen, dat de dood
door de strop „snel en menselijk"
was. Zij deelden mede, dat een „ge
weldig aantal" sollicitaties voor de
betrekking van beul waren ontvan
gen.
Gezouten haring
naar Russische zóne
De Nederlandse Bond van Ha
ringhandelaren heeft een contract
afgesloten voor levering van gezou
ten haring aan do Russische zóne
van Duitsland. Het gaat hier om de
export van 90.000 vaten gezouten
haring, die in de komende zes maan
den zullen worden verzonden. Dit
contract is gesloten op basis van
het handelsverdrag tussen Neder
land en de Russische zóne van
Duitsland, in welk verdrag een post
ad vier en een half millioen gulden
voorkomt voor gezouten haring.
De export wordt door Nederland
se belanghebbenden als zeer belang
rijk beschouwd.
TWEE BROERS IN ARREST
GESTELD
Na een uitgebreid onderzoek in
verband met de gewapende roof
overval op het bijkantoor van de
Spaarbank voor de Stad Amster
dam aan de Ceintuurbaan in de
namiddag van Woensdag 28 Sept.
heeft de recherche gisterennacht
in het oostelijk deel der stad twee
jeugdige broers, J. H. M. en H. M.,
aangehouden, tegen wie ernstige
verdenkingen zijn gerezen.
Verschillende goederen, welke
in de woningen van de vermoede
lijke daders werden aangetroffen,
en die waarschijnlijk zijn aange
schaft van het ontvreemde geld
bedrag, benevens enige vuurwa
penen en een bedrag aan geld,
zijn in beslag genomen. Het on
derzoek wordt voortgezet.
Incasseerder stak geld
in eigen zak
Te Scheveningen is gearresteerd
de 58-jarige A. van S„ belast met
het incasseren van huren voor di
verse huiseigenaren. In de loop van
de laatste acht jaren is hij er toe
gekomen voor rekening van ande
ren geïncasseerde gelden in eigen
zaak en voor privé doeleinden aan
te wenden, lange tijd is hij in staat
geweest de tekorten te dekken door
het sluiten van leningen. De arres
tatie geschiedde nadat twee huis
eigenaren zich tot de recherche
hadden gewend, omdat een bedrag
van bijna f 6000,door van S. niet
kon worden gefourneerd.
New York's beroemdste haarkunstenaar, monsieur Louis, heeft
als theorie verkondigd, dat de haarmode verband houdt met de
politieke toestand. Voor een oorlog dragen de vrouwen het haar
omhoog, in een poging vrolijk te zijn. Na die oorlog gaan de
haren weer naar beneden en worden kort geknipt, aldus mon
sieur Louis. Hier toont hij als bewijs de haarstijl van 1938 en
de korte haardracht, die nu het modebeeld beheerst.
BUITENLANDS OVERZICHT
Terwijl Moskou met zlin trouwe
vazallen een diplomatieke actie
heeft ingezet, teneinde China als
bondgenoot te krijgen, wordt ook
in Lake Success, vandaag op het
Europese front, het aantal weer
loze bondgenoten van het Krem
lin met één vermeerderd. Op de
democratische wijze, zoals we dit
van de communisten gewoon zijn,
heeft Moskou verordonneerd, dat
nu ook Oost-Duitsland een zelf
standige Duitse staat zal worden,
met een eigen bestuur en zelfs
met een eigen diplomatieke dienst.
Geheel volgens het Moskouse
recept, speelde de wil van het
Duitse volk hier geen enkele rol.
Het Kremlin verordonneerde, dat
de Oost-Duitse volksraad, die in
dit voorjaar op de bekende Rus
sische democratische wijze was
gekozen, nl. met alle rechten van
propaganda en verkiezingsvrij-
heid alleen voor de communisten,
zich zou constitueren tot een
volksdag, aan welk instituut het
gehele regeringsbeleid zou wor
den overgedragen. Waarbij de
Russen dan zo vriendelijk waren
om hieraan toe te voegen, dat het
Russische militaire bestuur zich
geheel uit dit bezette gebied zal
„Wie wil naar Amsterdam vlie
gen?" Er was weinig animo voor
dit aanbod, dat de hoofdredacteur
van de Londense „Evening Stan
dard" op een zonnige Meidag in
1920 aan zijn redacteuren deed.
De „Evening Standard" was een
goed blad en daarom keken de
meeste redacteuren enigszins
vreemd op van deze kennelijke
poging tot liquidatie van een der
journalisten.
Een pijnlijke stilte viel op de
redactie, die omsloeg tot een al
gemene consternatie, toen een der
jongste leden van de „Evening
Standard", de 24-jarige verslag
gever Rhodes, met nauwelijks
hoorbare stem uitbracht: „Ik wil
wel".
Waarschijnlijk hebben de ove
rige leden van de redactie zich
daarop onmiddellijk met vereende
krachten geworpen op de samen
stelling van een goede biografie
van Rhodes, wiens schuchter uit
gebrachte woorden in wijde kring
werden beschouwd als een uiting
van levensmoeheid.
Gezagvoerder Shaw, die op 17
Mei 1920 zijn Airco 16 G-EALU,
een omgebouwd oorlogsvliegtuig,
van de startbaan op Croydon los
maakte, was echter vast besloten
de sceptische collega's van Rhodes
alsmede vele anderen te overtui
gen van hun misplaatste wantrou
wen in de jonge burgerluchtvaart
en 135 minuten later zette hij zijn
toestel vlot aan de grond op het
Schiphol van die dagen.
De camera van fotograaf de
Haan richtte zich op Shaw, op
Rhodes. Zo gebeurde dat in 1920,
zo gebeurde dat Donderdagmiddag
6 October 1949. Rhodes, een paar
jaar ouder, maar nog even vitaal
en thans een der beste medewer
kers van het Engelse blad „The
News of the World", Shaw, die
thans niet meer in, maar „van"
de luchtvaart leeft, als sheil-man
en fotograaf de Haan, toen een
schriele jongeman met meer been
dan vlees, nu de bollige oude
routiné in het vak, die voor zo'n
opdrachtje zijn hand niet meer
omdraait.
Shaw en Rhodes kwamen giste
ren uit Londen met de Convair
„Albert Cuyp" op Schiphol aan.
Beiden als passagiers. Maar Shaw
nam boven de Noordzee even de
stuurknuppel in zijn knuisten en
toen de C.onvair voor het stations
gebouw taxiede, stak hij vanuit
de stuurstoel trots zijn hoofd uit
de cockpit. Fotograaf de Haan
ontspande de sluiter van zijn ca
mera anno 1949, maar de mond
van Shaw viel van verbazing
open.
„Bent u die.
„Die ben ik
Het gebeurt maar zelden, dat
fotografen elkander vereeuwigen,
maar gisteren op Schiphol ge
beurde het. De Haan moest op een
plaatje tezamen met zijn „slacht
offers"» van 1920 en hij onderwierp
zich braaf aan de aanwijzingen
van zijn collega's.
Uit naam van dr. Plesman, die
op het ogenblik buitenslands ver
toeft, heette het hoofd van de
K.L.M.-persdienst, de heer R. Vo
gels, de eerste van de drie mil
lioen passagiers, die de K.L.M.
sindsdien heeft vervoerd, welkom
op Schiphol en met hem ex-vlie
ger Shaw en de heer Spry Lever
ton, destijds lid van het grondper
soneel van Croydon, die de eerste
Londen-Amsterdam-machine op
Croydon nawuifde.
TH. E. SLOT t
Bekend vliegtuigconstructeur
Na een ziekte van ongeveer twee
weken is onverwacht te zijnen hui
ze te Voorburg overleden de be
kende vliegtuigconstructeur Theo
doras Egbert Slot. De heer Slot, die
54 jaar oud is geworden, verwierf
grote bekendheid als constructeur
van de Pander „postjager". Dit toe
stel nam o.a. deel aan de Melbour-
ne-race in Oct. 1934. Voorts was hij
de ontwerper van de Pander-les-
vliegtuigen, die voor de oorlog
werden gebruikt voor de opleiding
van vliegers en van de „Schelde-
mus" en „Schelde-meeuw", kleine
eenpersoonstoestellen, waarvan de
eerstgenoemde was uitgerust met
een neuswiel hetgeen voor die tijd
tzeer bijzonder was.
BUITENLANDERS
NAAR ENGELAND
Om gratis medische
behandeling
De Britse minister van gezond
heid Bevan heeft Donderdag mede
gedeeld, dat de Britse immigratie
ambtenaren opdracht gekregen
hebben buitenlandse bezoekers te
weren, die openlijk verklaren naar
Engeland gekomen te zijn om gra
tis medische behandeling te krijgen
in het kader van het Nationale Ge
zondheidsprogram.
Minister Bevan voegde er echter
aan toe, dat het al snormale gast
vrijheid moest worden beschouwd
om te zorgen voor buitenlandse
gasten, die tijdens hun verblijf in
Engeland ziek werden. De Britse
regering hoopte met andere landen
tot wederzijdse regelingen te ko
men en er werden reeds besprekin
gen in Brussel gevoerd. Bevan
sprak de hoop uit, dat het Britse
program „een voorbeeld voor an
dere naties" zou worden. 95 pet.
van de Britse bevolking was in het
program opgenomen. De adminis
tratiekosten bedroegen minder dan
4 pet. van de totale uitgaven, daar
12.000 vrijwilligers hun medewer
king verleenden. In het eerste jaar
waren 187 millioen recepten uitge
schreven, 5.250.000 brillen verstrekt
en nog 3.000.000 besteld.
Hoogoven locomotieven
werken met mobilofoon
Vijf van de 17 locomotiefjes, die
dag in, dag uit, over het 271 ha.
grote terrein van de K.N.H.F. dra
ven, zijn bij wijze van proef van
een mobilofoon-installatie voorzien
cn wanneer dit experiment econo
misch verantwoord blijkt te zijn,
zullen in de toekomst ook de ande
re 12 Jumbo's op te bellen zijn. De
Hoogovens is het eerste bedrijf, dat
de mobilofoon op het treinverkeer
heeft toegepast. Het grote voordeel
schuilt daar in het feit, dat de lo
comotiefjes niet langer naar een
centrale post behoeven te rijden
om orders te halen, zodat er vele
honderden onnutte locomotiefmeters
worden voorkomen. De zenders/ont
vangers ondervinden geen enkele
hinder van de „massa" van het uit
gestrekte fabriekscomplex,
kort.
Tijdrecord in de lucht
gebroken
YUMA ARIZONA, 6 Oct. (Reu
ter). Twee voormalige piloten
van de Amerikaanse marine, Bob
Woodhouse en Woody Jongeward,
hebben het tijdrecord in de lucht
gebroken, dat op duizend uur stond.
Zij zijn 24 Augustus opgestegen en
zijn van plan nog tot 12 October in
de lucht te blijven. Hun vliegtuig
wordt in de lucht van brandstof
voorzien.
In September daalde het aan
tal als werkloos geregistreerde
mannen van 45.950 tot 41.236, t.w.
32.229 geheel werklozen (vorige
maand 32.437), 8.831 DUW-arbei-
ders (12.628) cn 176 wachtgelders
(885).
Deze verruiming van de werk
gelegenheid was voornamelijk een
gevolg van het oogstseizoen. In de
landbouw daalde daardoor het
aantal werklozen van 3.437 tot
1.927, in de veenderijen van 978
tot 260 en in de groep losse on
geschoolde arbeiders van 6.985 tot
6.329. Door toegenomen activiteit
in de bouwnijverheid nam de
werkloosheid in deze bedrijfstak
af van 5.549 tot 4.511. Zoals ge
woonlijk nam ook dit jaar na de
vacantietijd de werkgelegenheid
in de- metaalnijverheid toe, waar
door het aantal werklozen in deze
bedrijfstak afnam van 4.210 tot
3.517.
Benzine in Australië
weer op de bon
CANBERRA (Reuter) - Minister
president Chifley heeft medegedeeld
dat 15 November a.s. in Australië
benzine weer zal worden gedistri
bueerd, Het voornaamste dbel van
de rantsoenering is te zorgen voor
een juiste en evenredige verdeling
met het oog op het acute dollarte-
Moordenarcs veroordeeld
De rechtbank te Rotterdam ver
oordeelde de 20-jarige dienstbode
G. H. uit Schoonhoven tot een ge
vangenisstraf van een jaar met af
trek. De eis was twee jaar.
H. had in de nacht van 4 Juni haar
pasgeboren kind in het water ge
worpen, hetgeen de dood tengevol
ge heeft gehad.
terugtrekken, althans belangrijk
zal worden ingekrompen. Een
concessie, welke Moskou zonder
enig bezwaar kon doen, omdat
men er wel voor gezorgd heeft,
dat alle sleutelposities van het
nieuwe bewind bij veilige en be
trouwbare communisten zijn, die
slechts mogen wijzen, wat vader
tje Stalin zal gelieven te prijzen.
Het lag voor de hand, dat het
Duitse volk zelf, in de vestiging
van deze nieuwe staat, dan ook
geen enkel aandeel mocht heb
ben, want dan wist men in Mos
kou veel te goed, dat er heel iets
anders uit de bus zou komen dan
de communisten wensen en nu het
Duitse volk aanbieden.
Van verkiezingen zal dan ook
geen sprake zijn, deze worden
voorlopig uitgesteld. De met het
negeren van elk begrip van ge
zonde democratie gekozen „volks
raad", waarbij de communisten
alle voorzorgsmaatregelen hadden
genomen, om er een stevige meer
derheid te verkrijgen, wordt zon
der meer geproclameerd als de
nieuwe volksvertegenwoordiging
van de onafhankelijke Duitse
staat.
Maar zelfs dit parlement mag
niet zijn eigen president en eigen
ministers kiezen, neen, deze zijn
door Moskou aangewezen. Com
munistische Duitsers, wier trouw
aan Moskou onverdacht is, krij
gen de belangrijke ministeries in
handen, zoals die van binnen
landse zaken en politie, 'justitie,
oorlog, onderwijs en propaganda.
Enkele minder politiek belang
rijke departementen zijn toever
trouwd aan niet-communisten, die
echter in de laatste maanden ge
toond hebben, dat zij hetzij uit
vrees, hetzij uit oprechte vriend
schap, bereid zijn een heel eind
in het communistische gareel mee
te lopen. Dit geheide communis
tische bewind, welks trouw aan
Moskou beproefd is, zal tot taak
hebben de constitutie van de
nieuwe Duitse staat voor te be
reiden en als deze communisti
sche meerderheid dan volop de
kans heeft gekregen om de poli
tieke verhoudingen voor haar zo
gunstig mogelijk te maken, dan
kunnen over een jaar verkiezin
gen gehouden worden. Het ge
vaar, dat deze dan ongunstig zou
den uitvallen, is op die wijze tot
't uiterste minimum gereduceerd.
Het is begrijpelijk, dat, nu op
deze wijze alle waarborgen ge
troffen zijn, dat men van het
marionetten-karakter van dit
nieuwe bewind in Moskou volko
men verzekerd is, men wat het
geven van bevoegdheden betreft
aan de Duitse staat, zonder enig
risico met de West-Duitse staat in
Bonn kan concurreren. Waar de
geallieerden - voorlopig nog niet
bereid waren aan de nieuwe West-
Duitse republiek ook diplomatieke
bevoegdheden te geven, daar heb
ben de Russen er natuurlijk geen
enkele bezwaar tegen, hun jong
ste satellietstaat wel te begunsti
gen met een departement voor
buitenlandse zaken. En zo is er
meer. Maar al is ook het Duitse
volk, wat betreft de politieke
scholing, nog niet erg ver gevor
derd, dat de Duitsers hier de
schijn van het wezen niet zouden
onderscheiden en zich door deze
Russische camouflage zouden la
ten bedriegen, is niet aannemelijk.
Zelfs de Duitsers begrijpen wel
wat voor vlees zij in deze nieuw
ste Russische kuip hebben.
Intussen hebben de Amerika
nen op deze nieuwste schepping
van Moskou als bondgenoot op
internationaal terrein al gerea
geerd, door voor te stellen, dat
ook West-Duitsland nu onmiddel
lijk in de verschillende interna
tionale organisaties zal worden
toegelaten. Moskou zal daartegen
wel zijn veto uitbrengen, maar
dan komt ook Oost-Duitsland na
tuurlijk nergens in en gaat deze
Russische vlieger, van een nieu
we bondgenoot in Lake Success,
niet op. Brengt Moskou geen veto
uit, om ook West-Duitsland toe
te laten, dan staan de stukken
weer 11.
De vraag rijst alleen nog: wat
komt er met deze onafhankelijke
twee Duitse staten nu van Beriijn
terecht? Dat wordt daar meer en
meer een onhoudbare toestand.
U zult 's morgens „kiplekker"
uit bed springen
Elke dag moet uw lever een liter
gal in uw ingewanden doen stro
men, anders verteert uw voedsel
niet, het bederft. U raakt verstopt,
wordt humeurig en loom. Neem de
plantaardige CARTER'S LEVER
PILLETJES om die liter gal op te
wekken en uw spijsvertering en
stoelgang op natuurlijke wijze te
regelen. Een plantaardig zacht mid
del, onovertroffen om de gal te
doen stromen. Eist Carter's Lever
pilletjes. (Adv.)
FEUILLETON
OORSPRONKELIJK
VERHAAL VAN
HERM. ANTONSEN
17
Ozei Karei, die niet goed
wist, hoe hij zich houden moest.
Maar op slot van zaken was dat
misschien een voldoende grond
slag voor een gelukkig huwelijk
en ecu beter dan veel andere
„Maar van Marie Trimbach ge
sprokenhoe was ze als jong
meisje?"
„Heel mooi", zei Cor eenvoudig
weg. „Ik kan me haar nog- goed
voorstellen, toen ze achttien was
pikzwarte haren, die tot op
haar schouders vielen in prachtige
krullen. En ze had zulke mooie,
grote ogen, die je zozo on
schuldig konden aankijken. Ja,
echt onschuldig. Onschuldig en
vertrouwelijk. En als ze verwacht
te, dat je iets tegen haar zeggen
zou, dan stond haar mond altijd
even open, zodat je haar mooie
tanden zien konEn wat haar
figuur betreft.... heb u wel eens
een rozeknop gezien, die op het
punt stond open te gaan? Nou
zo was ze precies.
„Ja, ja....", zei Karei.
„Zo was Marie Sanders toen ze
achttien was."
Met een plotseling, bijna bruusk
gebaar legde Cor haar stoffer neer.
Karei fronste de wenkbrauwen.
„Maar dat zo'n meisje dan....
Er is me verteld, dat ze al in de
dertig was, toen ze met Trimbach
trouwdedat het hele dorp
haar als een oude vrijster be
schouwde
Cor raapte de stoffer weer op.
„Dat is ook zo, mijnheer.... ik
begrijp wel, wat u denkt. Waar
om zo'n meisje niet eerder ge
trouwd was geraakt, nietwaar? Ik
heb me dat ook wel afgevraagd.
Ze had heel watik zal maar
zeggenaanbidders. Maar ze
wilde hen geen van allen.... ze
hield zich afzijdig, totdat ze haar
eerste fleur begon te verliezen; err
toen kwam mijnheer Trimbach.
„Denk je, dat ze nooit op iemand
verliefd is geweest?"
„Dat heb ik niet gezegd. Ik ge
loof, dat ze wel degelijk van ie
mand heeft gehouden."
„En.wie was die man?"
„Daar ben ik nooit achter kun
nen komen. Misschien heeft nie
mand het ooit gewetenbehal
ve dan Marie en haar vader en
moeder. Maar dat er iemand ge
weest isnou .dat weet ik wel
zeker. En dat is gebeurd, toen
Marie ruim negentien was.
Karei ging rechtop in bed zitten.
„Toe, vertel eens verder."
„We woonden toen hier in dit
huis", vervolgde Cor langzaam.
„Het was kort, nadat mijnheer
Sanders zijn zaak verbouwd en
uitgebreid had. De familie Sanders
zat er toen goed bij. En ze wilden
Marie naar kostschool doen. Er
gens in Frankrijk. In het begin
was ze er dolblij mee. Ze wilde
er graag heen. Ik heb er weken
lang aan besteed om alles bij el
kaar te brengen, wat ze mee zou
nemen. Schoolkleren en japon
netjes om uit te gaan, sportkle-
ding en twee avond japonnetjes.
want het was een erg deftige kost
school. Maar op een avond laat
kwam Marie de huiskamer binnen
de benedenvoorkamer, ziet
u?waar haar vader en moe
der zaten. Haar moeder leefde
toen nog. Ik was in de kamer er
gens mee bezig.waarmee weet
ik niet meer. Ik keek op en zag
Marie staan. Dat gezicht zal ik
nooit vergeten. Ze was zo bleek
als een vaatdoek...."
Karei wachtte geduldig, of ze
verder zou vertellen.
En Cor vervolgde zachtjes: „Het
eerste ogenblik zei ze geen woord.
Ze keek alleen maar haar vader
en moeder aan. Toen zei haar
moeder: „En Marie, heb je prettig
schaatsen gereden?" Het was in
de winter, ziet u en ze had op een
vennetje hier in de buurt gereden.
Na de kerstvacantie zou ze naar
die kostschool gaan. En ze bleef
daar maar zo staan en keek naar
haar ouders met iets in die grote
ogen van haar, dat ik nooit ver
geten zal. Ik had haar nog nooit
zo zien kijken, maar ik kan niet
zeggen, hoe het was. En toen zei
ze: „Ik ga niet naar kostschool!"
Meer niet."
Cor leefde het geval weer mee.
Dat kon Karei aan de ontroering,
die in haar stem klonk, bemerken.
„Meneer en mevrouw wilden
haar eerst niet geloven. Ze had er
ook zo naar verlangd, om naar
kostschool te gaan. Ze dachten,
dat ze ziek was geworden
meer zenuwziek, begrijpt u? Wat
ze daarna tegen hen gezegd heeft,
weet ik niet.
(Wordt vervolgd.)
