De Katholieke sportopvattingen
en professionalisme
R.K. Noorder Handbalkring
Bij de gratie van de bontmantel
Aan de Katholieke Boeren
en Tuinders van Nederland
NOORDHOLLANDSE KERKGESCHIEDENIS
PAG. 6
Zaterdag 22 October 1949
De mening van de voorzitter van de N.K.S.
over de fusie en het contact met Duitsland
Bevers fokken een lucratief bedrijf
Een kou, een griep
R.K. Lyceui
14 stands
Doorlopende Fi
Elke duizendsh
een aangenan
Nieuw seinstels
de Spoorwec
Drie spelers uit de nationale voetbal-élite zijn dit seizoen kort
achter elkaar naar het professionalisme overgestapt. Deze ge
beurtenis heeft de nodige beroering verwekt in onze voetbal
gemeenschap, temeer omdat wordt gevreesd, dat het voorbeeld
van Wilkes, de Harder en Appel in de naaste toekomst meer
navolgers zal vinden. Dat niet alleen. Ons land, dat er nog
immer prat op gaat een amateurstaat par excellence te zijn,
koestert en terecht thans grote vrees dat het professio
nalisme ook binnen de eigen grenzen snel aan invloed zal win
nen. De praeses van de Koninklijke Nederlandse Voetbalbond,
de heer K. j. J. Lotsy, heeft onlangs klaar en duidelijk gezegd,
dat het professionalisme nimmer door de Bond zal worden ge
duld. Onder geen beding. De voorzitter van de Ned. Katholieke
Sportbond, mr. W. M. van der Grinten, verklaarde ons in een
onderhoud, dat de N.K.S.mocht het er ooit op aan komen, zich
eveneens zal stellen op het standpunt van de K.N.V.B.
Deze uitspraak is in zoverre
merkwaardig en veelbetekenend,
omdat twee organisaties, die totaal
verschillende doelstellingen hebben,
op dit punt, het professionalisme,
tot dezelfde uitspraak komen. Al is
deze uitspraak op verschillende
gronden geformuleerd. De K.N.V.B.
verwerpt het professionalisme, om
dat de beroepssport volkomen in
strijd is met de opvattingen om
trent het amateurisme, de Neder
landse Katholieke Sportbond, kort.
weg N.K.S., een instituut, dat zich
hoofdzakelijk bezig houdt met de
principiële aangelegenheden en be
langen van de katholieke sportbe
oefenaren daar, waar geen fusie
bestaat houdt hij zich echter ook
bezig met de technische factoren
ziet in de gevolgen van het profes
sionalisme een bedreiging van be
paalde belangrijke waarden, welke
de katholiek aan de sportbeoefening
hecht. De voornaamste is wel deze,
dat het opvoedende karakter, dat de
Kerk aan de sport toeschrijft (en
in zeer belangrijke mate) snel aan
betekenis zal inboeten en op de
duur geheel zal verdwijnen.
Mr. W. van der Grinten ziet in
wezen niets kwaads in het profes
sionalisme. Wel echter in de gevol
gen. Deze zullen voor bepaalde tak
ken van sport niet onrustbarend
zijn zoals bijvoorbeeld bij het wiel
rennen. In de voetbalsport is dat
geheel anders. Het grootste gevaar
een punt, dat ook de K.N.V.B.
voor ogen heeft is dat de be
staansmogelijkheid van de vereni
gingen zal worden aangetast.
De huidige prpeses van de N.K.S.
is in feite pas korte tijd werkzaam
in het sportleven. Door puur toeval
jgeraakte hij in 1946 op de voorzit-
tersstoel van de Eindhovense eer
ste klasser Brabantia. Dat was zijn
eerste contact met de sport sinds de
dagen, dat de huidige advocaat en
procureur in Philips-stad nog als
een jongetje van het gymnasium
zelf achter de voetbal aanholde. In
Januari 1949 werd hij officiëel ge
ïnstalleerd als voorzitter van de
N.K.S. Na de moeilijke jaren, welke
de organisatie achter de rug heeft
en waarin men feitelijk uit niets
een krachtig apparaat moest opbou
wen, in staat om aan de duizenden
katholieke sportbeoefenaars(sters)
leiding te geven, kan thans worden
gezegd, dat de N.K.S. tot in alle
onderdelen is geregeld. Iedere tak
van sport heeft thans zijn eigen
landelijke afdeling, waaronder weer
een diocesane afdeling ressorteert.
Aanvankelijk was het niet eenvou
dig om voor alle leidende functies
de juiste krachten te ontdekken. Ze
zijn er nu, en de heer Van der
Grinten heeft grote achting voor
het vele werk wat deze mensen
doen in het belang van de katho
lieke sportbeoefening. Met eigen
woorden zeide hij: ,,Z0 verwonder
ik mij er over, wat Se mensen er
voor over hebben. Zoals bijvoor
beeld bij het jeugdkamp in Vught,
waar mensen als Van Wijk en Turn
hout feitelijk vier weken in touw
zijn geweest alleen omdat zij het
mooie en ideale van dit katholieke
voetballers-jeugdkamp voor ogen
hadden
Reagerend op de uitlating van de
Ajax-voorzitter Maurits Koolhaas
op de jongste bondsvergadering van
de K.N.V.B., waarin bepaalde op- en
aanmerkingen werden geuit op sa
menwerking met de katholieken,
verklaarde de heer Van der Grin
ten, dat de heer Koolhaas niets an.
ders heeft gedaan dan terug te ko
men op zaken, welke reeds een feit
zijn geworden door de fusie-bepa
lingen. aanvaard door het bestuur
van de K.N.V.B.
Uitdrukkelijk bracht de heer Van
De 26-jarige Nederlandse Syl
via van der Moer heeft in Hel
sinki terecht moeten staan we
gens het opgeven van een valse
naam. Het meisje, dat de laat
ste tijd in een gouddelverskamp
verbleef, had zich eerst in Hel
sinki voor Amerikaans journa
liste uitgegeven. Het bedrag
voor een aantal hotelrekenin
gen, die zij niet kon betalen,
werd door journalisten in Hel
sinki bijeengebracht. Bij onder
zoek kwam vast te staan, dat
de 26-jarige Sylvia, die vloeiend
vijf talen spreekt, is getrouwd
geweest met de Amerikaan
Cormack.
der Grinten naar voren, dat de
Nederlandse Katholieke Sportbond
er niet in het minst aan dacht de
fusie met de K.N.V.B. te verbreken.
De fusie-bepalingen worden volle,
dig nageleefd; een betere samen
werking dan die met de Voetbal
bond kan men zich niet wensen.
Dat de N. K. S. door iedereen
nuttig en noodzakelijk wordt be
schouwd blijkt voorts wel uit de
vele gevallen, waarin de bemidde
ling van de Katholieke Sportbond
wordt ingeroepen. Ook wordt alle
medewerking, waarop wordt ge
meend aanspraak te mogen maken,
ondervonden van de Bonden, waar
mede een fusie is aangegaan.
De heer Van der Grinten merkte
in het kader der fusie op, dat hij
geen samenwerking verwachtte
tussen het Koninklijk Nederlands
Gymnastiek Verbond (KNGV) en
de Nationale Gymnastiek Federatie
(NGF), de afdeling gymnastiek van
de N.K.S. Destijds hebben er onder
supervisie van het Ned. Olympisch
Comité besprekingen plaats gevon
den met het doel tot overeenstem
ming te komen. De principiële fac.
toren liggen (en zullen dat ook blij
ven) echter zover uiteen, dat een
fusie door mr. Van der Grinten als
een utopie wordt beschouwd Blijft
men dus op dit terrein afzijdig van
elkaar, niet echter worden de tech
nische prestaties bij het KNGV ver
onachtzaamd. Hetgeen niet te ver
wonderen valt, als men weet, dat
het technisch peil bij de N.G.F. zich
op een gelijk niveau beweegt.
Sportcontact met Duitsland
In Juli van dit jaar is er in Alten,
berg (Duitsland) op aandringen
van de D.J.K., de katholieke Duitse
jeugdorganisatie, een conferentie
geweest, waarop Nederland, België
en Zwitserland waren vertegen
woordigd. Op deze bijeenkomst
werd door de vertegenwoordiger
van de N.K.S., de heer W. Dijkstra
de mogelijkheid naar voren ge
bracht om tot een sportuitwisseling
te komen tussen Nederland en
Zwitserland, waarbij men ook
Duitsland wilde inschakelen. Voor
lopig zal daar nog niet veel van ko
men. Wel is het zeer waarschijnlijk,
dat enkele Limburgse handbalploe.
gen binnenkort wedstrijden in Düs-
seldorf zullen spelen.
De heer Van der Grinten is op
dit punt het leggen van een her
nieuwd sportcontact met Duitsland
een andere mening toegedaan
dan de K.N.V.B. Wel ziet hij zelf in,
dat ontmoetingen tussen clubs uit
beide landen op Nederlandse bodem
voorlopig nog niet mogelijk zijn. Te
grote groepen mensen zouden er
worden gekwetst. Van de andere
kant acht hij het een groot belang
dat dit contact toch spoedig tot
stand komt. En wel om dezelfde
redenen, waarin men dat reeds op
andere gebieden (industriële, cultu
rele) urgent acht. Bovendien kan
uit christelijk standpunt bezien dit
contact niet blijvend genegeerd
worden. En daarbij komt nog, dat
het katholicisme niet nationaal is
zodat de N.K.S. zeker een her
nieuwd sportcontact zou stimuleren,
al was het alleen daarom, dat op
deze wijze de katholieken in Duits
land een riem onder het hart gesto
ken zou kunnen worden.
Jan Lutz.
NAAR WIJ VERNEMEN
arriveerden Vrijdag in vier Dako
ta's op het vliegveld Valkenburg
62 leden van de Central Band van
de R.A.F., die tot 2 November een
tournee door ons land zal maken.
Het gezelschap had voor twee en
een halve ton instrumenten bij
zich, voor het vervoer waarvan
een extra Dakota was ingescha
keld
zullen, op uitnodiging van de
E.C.A.-missie in ons land, verte
genwoordigers der drie vakcen-
tralen een studiereis maken naar
de Verenigde Staten
heeft minister Mansholt Vrijdag
middag te Tiel een grote fruit-
tentoonstelling geopend
is de heer G. Hamer, voorzitter
der vakgroep groothandel in che
mische producten, wonende te
Overveen, plotseling overleden
werd een 21-jarige Venlose koop
man, J. J. genaamd, die in enkele
weken, op zeer brutale wijze, in
Venlo, Tegelen en Roermond on
geveer 4000 gulden wist te stelen,
veroordeeld tot een gevangenis
straf van twee en een half jaar
is de Nederlandse coaster „Claes
Compaen", van wie men sinds
enige tijd niets had gehoord. Vrij
dagmiddag in de Engelse haven
Great Yarmouth binnengelopen.
Het schip heeft een deel van de
deklading hout, bestemd voor
Zaandam, op zee verloren
gaat de gemeente Hilversum een
stuk heidegrond vervroegd bouw
rijp maken, om gelukkige bezit
ters van houten keten of salon
wagens in de gelegenheid te stel
len hier een woonplaatsje te vin
den
maakten C.C.D.-ambtenaren in
September 1958 processen-verbaal
op, waarbij 2380 personen waren
betrokken, van wie er 31 in ver
zekerde bewaring werden gesteld.
De radio op de spitsuren
Naar aanleiding van benchten
over het stopzetten van de radio
zenders in de spitsuren vernemen
wij te bevoegder plaatse, dat hier
omtrent nog geen beslissing is ge
nomen. Deze wordt op het laatst
dezer maand vprwacht.
Programma 1ste klas:
Geel-Zwart—TOP,
DOSCon Brio.
DVOFSA,
2e klas: Geel-Zwart 2—KSV. VI,
Vlug 2—VZV, WGW-DWO, Strand
vogels VZV 2, VIODTS, FSA 2—
Blauwe Reigers, EDOStrandvo
gels 2.
Juniores: DWO aWGW a, TOP a
Vliegens Vlug a, DVO aCon
Brio a, KSV aDOS a.
In de eerste klas zal TOP het
wel weten te klaren tegen Geel-
Zwart, ze zal echter op haar hoede
moeten zijn. Een kat in nood doet
gekke sprongen. En nu voor Geel
Zwart het degradatiespook dreigt,
zal het zeker alles op alles zetten,
we houden 't er voor dat TOP zich
niet zal laten verrassen.
DVOFSA wordt een spannende
match. Beide verenigingen zijn nog
ongeslagen. We achtten DVO ster
ker. De thuiswedstrijd werd voor
FSA een gelijk spel,' zodat evenwel
alles mogelijk is.
DOS moet in staat zijn Con Brio
te slaan, vooral nu ze het voordeel
heeft van eigen terrein. D© big-
match in de tweede klasse wordt
WGWDWO. De uitslag zal waar
schijnlijk wel beslissen over de
eerste plaats. We achten DWO voor
deze wedstrijd sterk favoriet, maar
de WGW-aanhang zal haar speel
sters wel degelijk aanmoedigen en
daardoor mogelijk DWO in bedwang
weten te houden. KSV heeft ook de
mogelijkheid bij Geel Zwart 2 de
punten binnen te halen en haar
eerste wedstrijd te winnen, terwijl
VI. Vlug 2 het wel heel moeilijk zal
krijgen tegen VZV. De draagster
van de rode lantaarn zal wel geen
winstmogelijkheid zien.
Strandvogels moet de "baas kun
nen blijven over de VZV reserves.
De winnaar van VIODTS zal mee
blijven spreken in de strijd om de
eerste plaats. We zien hier een ge
lijk spelletje als uitslag. FSA 2 zal
het moeilijk krijgen tegen de kop
loper Blauwe Reigers, dat zich wel
vaster zal nestelen op de bovenste
plaats. EDO ontvangt Strandvogels
2 en zal wel in staat zijn de pun
ten thuis te houden, maar Strand
vogels 2 bengelt onderaan en zal
alles doen om er af te komen.
De Juniores DWO en WGW ver
keren in dezelfde positie als haar
Zo op het oog zou men er mijn
heer en mevrouw Bever niet op
aanzien, dat ze op zulk een goede
voet staan met de meest welge
stelde dames onzer samenleving.
Het is immers maar een beschei
den paar met kraaloogjes in arg
wanende rattengezichtjes, dat ver
blijft in een oer-degelijk, maar
daarom nog niet direct gezellig
huis. Maar ze zijn tevreden met
hun leventje, dat eens snodclijk
zal worden geofferd op het altaar
van godin Mode of zal eindigen
bij de gratie eens mans, in wiens
oren gefluisterd wordt: „Oh man,
wat een héérlijk cadeau: een bont
jas?"
Maar het is niet zo heel lang ge
leden, dat men in deze, altijd met
zichzelf in contramine verkerende
Wereld, heel anders tegen de fami
lie moerasbever opzag. In hun va
derland Zuid-Amerika. werden ze
gescholden voor schadelijk stinkge-
dierte, dat te vuur te te zwaard
diende te worden uitgeroeid. Zoals
alle scheldwoorden, bevatte ook dit
een pertinente leugen. Schadelijk
waren ze wel, want knagen kunnen
ze als de beste, maar stinken, neen,
dat is onbestaanbaar. Want, de moe
rasbever is. als een. waarlijk con
tradictio in terminis, het zindelijkste
dier van de wereld. Vele dieren ba
den zich af en toe, maar hoeveel
zijn er die zich intensief en met
volledige concentratie van onder
tot boven afwassen? Ja, niet als de
katten met hun tong, maar evenals
de mens, met dehanden? En hoe
veel worden er op deze aardbodem
aangetroffen, die eerst hun con
sumptie met de nauwgezetheid van
een zorgzame keukenprinses meer
malen in water afwassen? En dan,
welk dier maakt zich uit het water
gekomen in het voorvertrek eerst
droog, voordat het in de eigenlijke
woonkamer durft te komen? En
hoeveel soorten eten er uit de han
den? Dat alles doet de moerasbever
wél. Ongetwijfeld zal het bescha
vingspeil van deze nederige aard
kluitbewoner, naar dierenmaatstaf,
aanzienlijk moeten zijn.
Zo ogenschijnlijk heeft de moe
rasbever veel van een heel grote
huisrat. Bij nader toezien bemerkt
men echter aanzienlijke verschillen.
Het opvallendst zijn wel de 3 a 5
cm lange, neerwaarts gebogen ros-
witte knaagtanden in een goedge
vormde, eigenlijk min of meer in
telligent beweeglijk snuitje, waar
van de neusvleugels geheel dicht
getrokken kunnen worden. Dit komt
het beestje bij zwemmen onder wa
ter goed van pas. want op deze
wijze houdt het 't soms wel vijf mi
nuten achtereen uit. De kleine ron
de oren staan rechtop in de kop ge
plant en hun witte snor is veel lan
ger en dikker dan bij de leden van
het kattenvolk. De naar verhouding
zware en gespierde achterpoten zijn
van zwemvliezen voorzien, bij een
volwassen exemplaar ongeveer
even groot als van een flinke eend.
De korte slanke voorpootjes eindi
gen daarentegen in handen met
lange en dunne, maar bijzonder
doelmatige vingers. In tegenstelling
rbet hun Canadese soortgenoten die
zich bij voorkeur bezig houden met
het bouwen van houten dammen in
kleine snelstromende rivieren, heb
ben deze bevers geen roeispaanach
tige brede staart, maar een dikke
en vlezige van een lengte welke
dikwijls die van hun lichaam over
treft. En voor de mens is het geluk
kig dat het er zulk een staart op
na houdt, want anders was het vrij
wel onmogelijk dit behendige dier
zonder verwondingen aan te vat
ten. Pakt men het echter bij zijn
staart dan is het weerloos, tenmin
ste indien er maar voor wordt ge
zorgd, dat de poten geen houvast
kunnen krijgen. De gewone wijze
om de bever dus over korte afstand
te verplaatsen, is het tillen aan zijn
staart.
BEVERS FOKKEN
In Duitsland en Tsjecho Slowa
kije bevonden zich voor de laat
ste oorlog al talrijke bloeiende be
verfarms. Nadien zijn ze in Neder
land gebracht en al spoedig bleek
dit ook hier een goed lonend be
drijf. Tot op het ogenblik wordt in
ons land practisch alleen nog ge
fokt voor de fokkerij, d.w.z. aan 't
afslachten van bevers voor pels-
fabricage op grote schaal is men
nog lang niet toe. Indien men nu
bedenkt, dat een fokrijp beverpaar
op het ogenblik een een waarde van
omstreeks f 350 vertegenwoordigt,
en deze dieren per jaar omstreeks
f7 aan voeder consumeren, valt de
rentabiliteit in een oogwenk te be
rekenen. Het aantal beverfarms is
dan ook als paddestoelen uit de
grond gerezen, temeer, daar voor 't
fokken vrij simpele voorschriften
gelden. Hoofdzaak is, dat men van
een betrouwbaar adres dat aange
sloten is bij de Nat. Beverfokbond,
het van een certificaat van goede
afstamming voorziene fokmateriaal
koopt. En betaal niet meer als bo
venomschreven prijs. Voldoen de
dieren na geruimen tijd niet, stuur
ze terug. De bonafide verkoper is
verplicht de kostprijs terug te beta
len, mits de verzorging natuurlijk
niets te wensen heeft overgelaten.
Zorg voor een uitstekend betonnen
hok, anders ontsnappen ze. Deze
hokken bestaan uit drie delen. Een
slaaphok, bestaande uit een voor-
en achterkamer, een openluchtver-
blijf en een zwembassin met trap
jes, eindigend in een schuin terug
lopend stalen rasterwerk. Buiten
werks gemeten is dit hele hok 3 X
1 X 0.80 m. Het zwembassin moet
flink diep zijn, zodat de dieren
kunnen duiken, en een oppervlakte
hebben van. omstreeks 1 M2. Het
water in dit bassin moet om de
twee dagen worden ververst, anders
worden de dieren ziek en gaan
dood. Reinheid is dus nummer één.
Het stroo moet daarom ook min
stens éénmaal per 14 dagen ver
nieuwd en de voedselrestanten in
de loopruimte regelmatig verwijderd
worden. Verder is het van het hoog
ste belang dat men de dieren niet
te vroeg laat paren, d.i. omstreeks
de leeftijd van 7 maanden, want
anders krijgen ze een gedegenereerd
nageslacht of. en die kans is zeer
groot, ze „verbroederen" zich, en
krijgen nooit nakomelingschap. Na
een dracht van ruim vier maanden
werpen ze 5 a 6 jongen, die na on
geveer 7 weken zelfstandig kunnen
voortleven. En goed fokpaar kan
dus in twee jaar vijfmaal jongen
voortbrengen.
Als voedsel kan men deze dieren
snijbiet, sla, hieten, weegbree, wor
telen etc. geven. Als krachtvoer elk
een bal gekookte aardappelen met
wat haver. Dit laatste wassen de
dieren voordat zij er aan beginnen
gelukkig niet af. anders zou alles op
de bodem van het zwembassin zak
ken. Eiwitrijk voedsel als erwten,
bonen, mais etc. is uit den boze.
Bevers kunnen volstrekt niet bui
ten water. Wanneer er soms tenge
volge van lekkage (dat snel gere
pareerd moet worden) geen water
in het bassin staat, wasse men de
groenten zelf af. Om hun knaaglust
te bevredigen is het goed af en toe
wat wilgentwijgen of riet te geven.
ALS DE AVOND VALT
Het wonderlijke is, dat bevers
meestal 's nachts „aan het werk"
gaan. Zo 's avonds tegen 8 uur be-
binnen ze naar hartelust te ploete
ren en te plassen, ze spelen krijger
tje en gaan later dineren. Ze blijven
zo bijna de gehele nacht in de
weer, en gaan dan overdag slapen.
Ze houden er helemaal niet van om
hetzij 's nachts hetzij overdag door
vreemden gestoord te worden. Met
hun verzorgers geraken zij spoedig
op zeer vertrouwelijke voet. maar
de vreemde die ze zien naderen, blij
ven ze tot het eind met een wan
trouwende waakzaamheid bezien,
om bij een verdacht gevaar te kun
nen verdwijnen. Hun houding ver
raadt echter geen angst, want ze
blijven rustig rechtop zitten en be
kijken de ongenode gast met alle
blijken van onverholen belangstel
ling en beginnen soms bij al te vrij
postige nadering waarschuwend te
grommen. Ja de bever is een bij
zonder interessant wezen zijn schijn
bare onoogelijkheid ten spijt, en
vooral in de schemeravond is het
een genoegen hen in volle activiteit
bezig te zien.
Gebruik echter geen zout of brak
water, want dan bederft de pels.
OM DE PELS
Ja maar zal de geïntresseerde le
zer opmerken, er komt een mo
ment, dat het fokken uitsluitend
voor de fokkerij moet eindigen.
Waar moeten anders straks al die
bevers blijven? Inderdaad. Op een
goede dag zullen de fokkers tot de
conclusie komen, dat Nederland
„vol" zit, maar zover is het nog
lang niet. Tegen dien tijd heeft de
bond van beverfokkers echter een
nationale pelsveiling in het leven
geroepen, waar de pelsjes kunnen
worden afgeleverd. Het gaat niet
om de mooie lange bruingrijze ha
ren van de bever. Die worden ver
wijderd en daaronder ,of liever ge
zegd. daartussen zit de mooie licht
grijs-blauwe fluweelachtige pels,
waar de bontmantel straks haar
warmte en onweerstaanbare beko
ring door krijgt. Vorig jaar is in
Amerika de tienjaarlijkse grote be-
verpelsveiling gehouden, en daar
bracht ieder huidje nog ca. f39 op.
Dus ook wanneer het fokken voor
de fokkerij is opgehouden zal de
beverfokkerij voor de pels nog een
zeer lonend bedrijf blijven, dat me
nige kleine boer aan een aardige
bijverdienste kan helpen.
Die woorden, tienjarige pelsvei
ling, behoeven nog een nadere ver
klaring. Zoals boven gezegd, werd
in Zuid-Amerika en later ook in
Canada, de bever voor schadelijk
wild aangezien zodat ze te vuur en
te zwaard werden verdelgd. Plotse
ling ontdekte men echter hun on-
geloofelijk kostbare pelsjes. De
jacht werd zo mogelijk nog inten
siever, met als gevolg, dat ze in
deze landen practisch werden uit
geroeid. Het was toen een daad van
wijs beleid, om te bepalen, dat men
in geheel Amerika gedurende één
seizoen per 10 jaren de onbeperkte
beverjacht mocht uitoefenen. Daar
door kreeg de beverstand telkenmale
9 jaar respijt om zich te herstellen.
In ons land met haar beverfokke
rijen zal het vanzelfsprekend nood
zakelijk blijken om ieder jaar een
veiling te houden en wel geduren
de de winter of het vroege voorjaar,
omdat alleen in de wintertijd de
beverpels de juiste hoedanigheden
heeft.
Behoudens de pels heeft de bever
echter meer goede elementen. Zo
schijnt het vlees van deze groenten-
eter bijzonder smakelijk te zijn.
doch uiteraard heeft men daarvan
ten onzent nog geen ervaring. De
ivoren slachttanden hebben even
eens waarde, terwijl de vervaarlijke
snorharen een zeer begeerd (en
duur betaald) artikel vormen voor
de fabricage van penselen.
Alle bovencstaande gegevens ge
werden ons bij een bezoek aan de
belangwekkende beverfokkerij van
de heer Strooper aan de Schinkel-
dijk te 't Zand, die belangstellenden
gaarne belangeloos met raad en
daad wil bijstaan.
koorts en pijnen, drijft U uit door de
kracht der genezing van SANAPIRIN
Buisje 25 tabl. 40 ot; 50 tabl. 75 ct.
Adv.
oudere zusters. Ook hier dè wed
strijd, die misschien blijvend kan
beslissen over de eerste plaats.
Toch zijn de DWO-juniores niet zo
favoriet als de senioren. We achten
WGW a in staat de punten geheel
mee naar huis te nemen; aan DWO
de taak onze prognose te bescha
men. TOP a zal tegen Vliegens
vlug a moetep winnen, willen zo
nog een kans behouden. VI. Vlug
liet tot nog toe nog geen daverende
dingen zien en TOP heeft dus alles
in eigen hand.
DVO a zal wel te sterk blijken
voor Con Brio a en vaster aan de
kop gaan, terwijl DOS de grote
concurrente blijft, klaar om bij het
struikelen van DVO de bovenste
plaats in te nemen. Ze zal met
KSV zeker geen compassie hebben,
maar KSV de tanden op elkaar,
misschien is vrouwe Fortuna jullie
gunstig.
Moge de regen niet als spelbre
ker optreden, en moge het, ondanks
alle voorspellingen, voor allen een
prettige, sportieve wedstrijddag
zijn.
R.K. Handbalclub A.O.G.
Het le en 2e elftal spelen Zondag
23 October in Uitgeest resp. tegen
USVU I en II. Deze wedstrijden
vangen aan om 2.30 en 3.30. Beide
elftallen moeten om 1 uur aanwe
zig zijn opde Heilooërbrug. Degenen
die met de trein gaan. moeten om
half twee op het perron zijn, daar
de trein om tien over half twee
vertrekt.
De junioren spelen thuis tegen
Zeevogels en moeten uiterlijk om
kwart over twee aanwezig zijn,
daar deze wedstrijd om half drie
begint. De opstellingen staan aan
bij de heer J. Smit, Nieuwesloot.
Het Bestuur
Competitiestand Kennemer
Handbalkring
Afdeling
3 A
19—4
USVU
6
4
1
1
9
AOG
5
3
X
1
7
13—5
Zeevogels
.4
3
0
1
6
10—6
Excelsior
4
1
1
2
3
6—12
AD02
5
1
1
3
3
3—10
DIO
4
0
0
4
0
3—17
Junioren
Liirimen
4
3
1
0
7
10—3
Zeevogels
4
2
1
1
5
6—6
ADO a
2
2
0
0
4
14—0
AOG
3
2
0
1
4
14—3
DIO
4
1
0
3
2
3—7
Vitesse b
5
0
0
5
0
2—30
Afdeling
4
Zeevogels 2
4
4
0
0
8
10—2
Limmen 2
5
3
0
2
6
10—5
AOG 2
5
3
0
2
6
7—13
USVU 2
4
0
1
3
1
1—3
Zeevogels 3
4
0
1
3
1
0—4
Burgemeester d'Ailly in
Willemstad
WILLEMSTAD, 21 Oct. (ANP).
Burgemeester d'Ailly is Donder
dagavond uit Suriname in Wil
lemstad op het vliegveld Hato
aangekomen. Hij werd begroet
door een commissie van ontvangst.
Hierna vertrok het gezelschap
naar het gouvernementshuis, waar
de burgemeester tijdens zijn be
zoek zal verblijven. Zondag ver
trekt hij naar Aruba en Dinsdag
zal hij zich naar Havana begeven.
Geschenkzendingen
zonder vergunning
Met ingang van 24 October 1949 is
voor de uitvoer van particuliere ge
schenkzendingen tot een maximum
waarde van f25.en een maximum
gewicht van 5 kg. niet langer een
persoonlijke vergunning vereist. De
algemene vergunning geldt voor
alle landen, met. uitzondering van
Duitsland en Japan.
„Ons Erf", het centrum van de
Kath. Nederlandse boeren en tuin
ders in De Steeg, opent voor de
derde maal zijn poorten met een
gloednieuw winterprogramma waar
in het tracht zoveel mogelijk aan
de noden en belangen van de boe
renbevolking tegemoet te komen.
Voor de tweede helft van Octo
ber en voor de maand November,
staat het volgende op stapel:
October:
2429 „Farenda Riberao" wacht
op kloek volk cursus voor emi
granten naar Brazilië (gemengd).
2931 .Volkslied, dans en feest
cultuur" voor jongemannen en
vrouwen van het platteland.
November:
47 „Advents- en Kerstviering
in de boerenjeugdorganisatie". (ge
mengd).
712 „Canada roept" cursus
voor emigranten naar Canada
(gemengd)
1213 Studiedagen voor de be
stuurders van de Kath. Ned. Jonge
Boeren- en Tuindersbond.
1416 Appél voor de cursisten
van de boerenleergang.
1619 „Volkscultuur in een pas
geboren land" Noordoostpolder-
cursus.
1921 „Ons eigen heem en zijn
noden" kaderdagen voor be
stuurders in een bepaalde kring.
2125 „Volkslied, dans en feest
cultuur" cursus gereserveerd
voor de provincie Utrecht.
26—28 Ontmoeting van jonge ar
beider, jonge boer en jonge mid
denstander van het platteland.
282 „Traditie en vernieuwing"
cursus voor jonge mannen van het
platteland.
Met name willen wij wijzen op
de cursus voor emigranten naar
Canada.
Emigreren is een kunst enis
dus niet gemakkelijk. Men moet
trachten deze kunst langzamerhand
te leren verstaan en daarbij wil
„Ons Erf' behulpzaam zijn.
Het is dus niet verstandig onvol
doende voorbereid deze stap te zet
ten; want als het in Nederland
moeilijk is zich te handhaven, in
Canada zal het moeite kosten zich
een zelfstandig bestaan te verwer
ven. Toch kan men met heel hard
werken en Gods bijzondere zegen
zich daar een toekomst bouwen en
kan de boer of tuinder die voor t
kleine Nederland te veel is, zich
daar een plaats veroveren. Verove
ren: hij moet er voor vechten, maar
God»1 wereld biedt ruimte genoeg!
Onze boeren en tuinders die be
sloten zijn de stap te wagen stelt
„Ons Erf" in de gelegenheid enkele
dagen samen te komen en zich te
beraden. Personen die in Canada
geleefd en gewerkt hebben en in
voortdurend contact staan met hen
die reeds vertrokken zijn, zullen u
over het leven en de levensmoge
lijkheden van dat jonge land spre
ken. Men zal trachten u op alle ge
bied een zo goed mogelijk beeld
van Canada mee te geven, zodat u
zich langzamerhand op de nieuwe
wereld kunt instellen.
Aan het einde van de cursus kunt
u het emigratiekruis meenemen
waaraan Zijne Eminentie Kardinaal
de Jong Zijn bijzondere zegen heeft
geschonken; in het nieuwe land zal
uw opdracht groter en belangrijker
zijn dan u misschien op het eerste
gezicht toeschijnt. Uw taak is ook:
missionaris zijn.
Zo het programma u iets biedt
wat uw belangstelling trekt, stuur
dan even bericht naar „Ons Erf" in
De Steeg men zal u gaarne na
der inlichten.
TOERISTENDEVIEZEN VOOR
SCANDINAVIË
De A.N.W.B. deelt mede, dat ook
reisdeviezen voor toerisme naar
Noorwegen, Zweden en Finland
verkrijgbaar zijn. Ingezetenen en in
Indonesië woonachtige niet-ingeze-
tenen kunnen in aanmerking komen
voor een toewijzing, welke voor
Noorwegen N. Kr. 500.voor Zwe
den Zw. Kr. 500.en voor Finland
de tegenwaarde van f350.— in Finse
marken bedraagt. Per dag mag over
niet meer dan resp. N. Kr. 50.
Zw. Kr. 50.en de tegenwaarde
van f35.in F. m. worden beschikt.
li.
De oudste parochies.
In Noord-Holland is het Chris
tendom het eerste binnengedron
gen in de kuststreek van Kenne-
merland. Sint Willibrord, de apos
tel van Nederland, heeft er enkele
middelpunten van zijn missie-
arbeid opgericht waarvan wij uit
drukkelijk weten, dat er een kerk
heeft gestaan, n.l. te Velsen, Hei-
loo en Petten. Dit zijn, tesamen
met de meer Zuidelijk gelegen
kerken van Oegstgeest en Vlaar-
dingen, de z.g. vijf Moeder-kerken
van Noord-Holland, d.w.z. dat zij
het uitgangspunt zijn geweest van
waaruit de opbouw van onze va
derlandse Kerk is begonnen.
Het is opmerkelijk, dat deze
drie Kennemerlandse kerken op
vrijwel gelijke afstand van elkan
der zijn gelegen. Een zoveel mo
gelijk gelijkmatige' verdeling van
het missie-gebied zal daarbij zeker
de bedoeling zijn geweest.
Bekeringswerk.
Volgens oude schrijvers zou in
West-Friesland en met name in de
omgeving van Medemblik gewerkt
hebben de H. Werenfried, een van
degenen, die tesamen met de H.
Willibrord in de lente van 690 van
uit Engeland hierheen was ge
komen om het Evangelie te ver
kondigen. Zijn feestdag wordt nu
nog in ons Haarlemse Bisdom ge
vierd op 14 Augustus. In dit ver
band noemt men bizonder de
plaats Wervershoef, die het cen
trum van zijn werkzaamheid ge
weest zou zijn. Maar voor deze
mededelingen is geen enkele his
torische grond te vinden.
Ook is hetgeen ons wordt mee
gedeeld over de arbeid van de
heilige Frankische Bisschop Wul
fram in onze Westfriese streken
en het bekende voorval met ko
ning Radboud, die op het punt
stond zich te laten dopen, maar
er toch op het laatste ogenblik de
voorkeur aan gaf na zijn dood bij
zijn heidense voorouders in de hel
te zijn, historisch weinig betrouw
baar.
Meer waarschijnlijk is het, dat
de apostel St. Adelbert, die als dia
ken verbonden was aan de kerk
van Heiloo en na zijn dood in 740
te Egmond werd begraven, zijn
apostolische werkzaamheid heeft
uitgestrekt tot in het gebied der
Westfriese gouwen Westflinge, Wi-
ron en Texla. Er is alle reden voor
te veronderstellen, dat aan zijn
missie-arbeid de relaties te danken
zijn die de Kennemer-moederker-
ken uit de tijd van St. Willibrord
te Velzen, Heiloo en Petten onder
hielden met de kapellen, die met
verloop van tijd waren opgericht
in Westfriesland, o.a. te Vronen
(bij St. Pancras), Oudorp, Mij zen,
Ursem en Wognum. De ligging van
deze nieuwe kapellen, die onder
toezicht en in afhankelijkheid van
de moederkerken bleven staan en
de oudste van ons gewest zijn,
wijst vermoedelijk de weg aan,
langs welke het katholieke geloof,
van de duinkant uit, in het meer
oostelijk gelegen binnenland is
binnengekomen.
De abdij van Echternach.
Sint Willibrord en zijn mede
helpers hadden echter vanwege de
dikwijls onzekere politieke toe
standen, waardoor zij meermalen
voor langere tijd gedwongen wa
ren hun vreedzame arbeid te on
derbreken, een toevlucht moeten
zoeken in het buitenland. In
Luxemburg hadden zij de abdij
van Echternach gesticht, waar zij
voor zichzelf veilig konden leven
en die vooral van betekenis werd
als het middelpunt van waaruit
heel het bekeringswerk in Noord-
Nederland werd geleid. Niet aan
het bisdom Utrecht, dat te weinig
zekerheid bood, maar aan de vei
liger gelegen abdij van Echternach
waren dan ook door Sint Willi
brord de vijf Hollandse moeder
kerken met de van hen afhanke
lijke kapellen bij testament ge
schonken. In latere lijsten worden
als kerken van Echternach o.a. in
Noord-Holland opgenoemd de drie
oudste Velsen, Heiloo, Petten en
vervolgens de dochterkerken Be
verwijk, Heemskerk, Assendelft,
Egmond, Alkmaar, Schermer, Mij-
sen, Wognum, Oudorp en Vronen.
De abdij van Egmond.
Van deze laatste is Egmond wel
degene, die het meest op de voor
grond treedt. Daar lag in het oude
Frankische kasteel aan de duin
kant de apostel van Kennemerland
Sint Adelbert begraven en daar
had na de opgraving en de ver
heffing van zijn heilig lichaam de
graaf van Holland rond het mid
den van de tiende eeuw de abdij
gesticht, die aan het pas ontstane
Hollandse graafschap luister moest
bijzetten. De Hollandse graaf, die
op een of andere al of niet weder
rechtelijke manier in bezit geko
men was van de Echternachse ker
ken, gaf deze in leen aan het kloos
ter van Egmond. Niet langer zou
een buitenlandse abdij haar in
vloed in Holland moeten doen
gelden, maar volgens de bedoeling
van de graaf moest alles in natio
nale, Hollandse zin gebeuren.
Graaf Dirk II beoogde de af
ronding van zijn tamelijk onsa
menhangend Hollandse leengoed.
Tot dit doel wilde hij zich even
eens meester maken van de West
friese gouw Westflinge. Uiteraard
moest dit leiden tot een conflict
met de vrijheidslievende West-
friezen, die zich tegen deze onge
wenste indringing dan ook hard
nekkig verzetten. Volgens de tra
ditie eindigde hun tocht op 10 Au
gustus 974 op ongelukkige wijze
met hun nederlaag. De Egmondse
geschiedschrijvers en annalisten,
die zoals van hen te verwachten
viel, de partij van de Hollandse
graaf hielden en bij hem in het
gevlei wilden blijven, geven op
allerlei manieren uiting aan hun
onvriendelijke stemming jegens de
Westfriezen, die zij allerlei onaan
gename betitelingen naar 't hoofd
slingeren.
De invloed van Egmond.
Toch moet er in werkelijkheid
volgens de geschiedbronnen een
zeer dragelijke verhouding bestaan
hebben tussen de Hollandse Abdij
in Kennemerland enerzijds en de
Westfriese bevolking anderzijds.
De invloed van Egmond kunnen
wij het sterkst waarnemen in het
randgebied van het westelijk deel
van Westfriesland. Wij kunnen
hem nagaan van de abdij uit in
noordelijke richting, vooral naar
Schagen. Maar hij loopt zelfs door
Schagen. Maar hij loopt zelfs door
naar het oosten, naar Those d.i.
Opperdoes enerzijds, en in het
westen naar Kallinge d.i. Callants-
oog anderzijds. Daar waren ver
schillende goederen van Egmond
gelegen en waren de betrekkingen
tussen abdij en volk van meer za
kelijke, economische aard.
Langs de zuidzijde van West
friesland droeg de invloed van de
Benedictijnen van Egmond een
meer geestelijk karakter. Daar
drong hij ook dieper het binnen
land in. Dit kunnen wij opmaken
uit het z.g. collatie-recht, het recht
dat de abt van Egmond er bezat
om voor verschillende kerken de
pastoor voor te dragen en te doen
aanstellen.
Door toedoen van de Hollandse
graven, aan wie daarbij politieke
bedoelingen niet vreemd zijn ge
weest zij waren er op de eerste
plaats op uit hun eigen macht te
versterken had Egmond zeker
vanaf de twaalfde eeuw te be
geven o.a. de volgende parochies
in Kennemerland in Friesland:
Egmond, Velsen, Beverwijk, Krom
menie, Heemskerk, Assendelft, Eg
mond aan Zee, Alkmaar, Heiloo,
Vronen (St. Pancras), Broek (op
Langendijk), Oterleek, Oudorp,
Hensbroek, Obdam, Spanbroek,
Wadwaai, Wognum, Mijzen, Scher
mer, Ursem.
Geheel onbetwist was dit recht
niet: de abdij van Echternach heeft
in de elfde eeuw meermalen haar
oude bezit verdedigd bij paus en
keizer. Maar practisch hebben
haar protesten geen gevolg gehad.
De toestanden in het keizerrijk
waren te onzeker en de positie
van de steeds meer opkomende
graaf van Holland werd te mach
tig dan dat noch paus noch bis
schop van Utrecht enige blijvende
verandering in de stand van za
ken konden aanbrengen.
De geestelijke invloed, die de
abdij van Egmond op onze mid
deleeuwse parochies uitoefende,
was weliswaar indirect. Toch
moet hij vrij krachtig zijn geweest
Wie er door de abt aan het hoofd
van de parochie werd gesteld, is
zeker belangrijk. Het feit, dat
meerdere oude parochies in onze
streken met de abdij verbonden
waren, heeft onmiskenbaar zijn
stempel gedrukt op het parochie
leven. Dit werd onwillekeurig be
vorderd door de geestelijken, die
daar door de abdij werden aange
steld. Doch door de tijd en vooral
door de hervorming in de 16e
eeuw zijVi nagenoeg alle sporen
daarvan zo goed als geheel ver
dwenen.
PAUL VAN BANESSE.
27 OCTOBER
Entrée 25 cent -
Entrée 25 cent -
Bij Koninklijk Besli
van Enkhuizen t
heer A. Admiraal, w
meentelijke gezondhe
dam. De heer Admir:
Zaanstreek een bekei
De nieuwe burgem.
Enkhuizen werd in 19C
aan de Zaan geboren
schoolopleiding was hij
als correspondent bij de
fabrieken te Zaandai
vroeg legde hii een
belangstelling aan de di
politiek en de meer
maatschappelijke vra
terwijl het jeugdwerk e
bondswezen eveneens zi
hadden.
De heer Admiraal 1
op een voortreffelijke
dienst in het organisatie
was een stuwende kra
gelederen van de Gere
J ongelingen vereniging
minder in de bestuursbo
Christelijke vakbewegin
Burgemeester Admira
Zaandam voorzitter var
kiesvereniging, secretar
Statenkring Zaandam e
stuurslid van de Kame:
Den Helder van de A
Daarbij wist hij nog tij
den om zijn gaven in
stellen van het kerke!
en is hij o.a. ouderling
Gereformeerde Kerk in
zijner inwoning.
Na de bevrijding vei
de fuftctie van plv. co
van het Militair Gezag i
trict Zaandam. De heer
die thans tijdelijk wer
op de Provinciale Gri.
voor de A.R. partij in
van Zaandam gekozen
eens in het college van
waar hij de portefeuille
soneelszaken en de gem
gezondheidsdienst onder
heer heeft. Een tak v
van het gemeentelijk
waarbij hij de gelegenh
zich te wijden aan dt
vraagstukken, toestandei
houdingen. Gezien de s
ling van de bevolking v
dam zeker geen geringe
Burgemeester Admir;
huwd en heeft zes kind
Uit een kort onderh
welk wij met de nieuw
burger van Enkhuizen
bleek ons zijn grote v
met deze eervolle benoe
uit de kringen van zijn n
geving verzekerde men
de bevolking van Enkh:
HET MODERNSTE TER
In de nacht van Zondag
dag zal tussen Utrecht en
gen een nieuw lichtseins
gebruik worden genomen,
vanging van de tegen'
met armseinpalen uitgerus
liging. Het „dag- en na
seinstelsel", zoals de nieui
liging wordt genoemd, za
toekomst op grote schaal
toegepast
Het systeem Is ontwor)
de chef van het Seinwe
N.S., ir. J. H. Verstegen, ii
werking met zijn tijdens c
vvogstaking overleden vo
ir. H. J. van Aalderen. Ir.
gen maakte na de oorlog
reizen naar Amerika en
General Railway Signal
te Rochester voor zijn piai
interesseren, zodat de seii
voor het nieuwe stelsel n<
ten, ln Nederland in lieer
den worden vervaardigd
speciaal daarvoor O]
Spoorweg-Seinindustrie.
In de nieuwe Nederland:
schappij hebben de Gene
way en Philips elk voor 5(
delen.
De seinpalen, die overd
seinen en 's nachts liehtse
fen, zijn in het nieuwe
vervangen door twee soort
seinen.
Een z.g. reststroom, die
broken door rails en ap]
gaat zorgt ervoor, dat bij
tredende storing automat
onveilige toestand wordt
De wagenbestuurder moi
trein dan tot stilstand bre
zich via de bij iedere seinp
gebrachte telefooninstallati
dichtsbrjzijnde station of
Verbinding stellen om na
structies. Met het nieuwe 1
stelsel zullen de Nederl.
gpn een van de modernste
gingssystemen ter wereld
De automatische werkin
een belangrijke besparing
volgens verwachting de a
fingskosten geheel zullen
