Kranten lezers bouwen 'n tehuis
Sultan van D jog ja voelt
niets voor feestelijkheden Australië
Eert Indonesisch corps mariniers
Dr. W. Dijsselbloem sprak
op K.A.-weekend te Bergen
Verkiezingen in
De Beurs
itriërende
ilitairen
berichten
Zaterdag 10 December 1949
PAG. 3
Aalmoezenier van Bohemen
heeft hoop voor de toekomst
WIJ LATEN HEM NIET IN DE STEEK!
Toen de beslissing
in de Kamer viel
Kans op sneeuw en hagelbuien
Neutraliteit is onmogelijk
RSVERW ACHTING
deeld door het K.N.M.I.
t, geldig van Zaterdag-
Zondagavond.
KOUD WEER
e bewolking met voor
in de noordelijke helft
ind hier en daar enkele
sneeuwbuien. Geleide-
noordelijke richting
wind, aanvankelijk
matig. later langs de
ist nu en dan vrij
In de nacht en ochtend
este plaatsen lichte tot
>rst. Overdag tempera-
lend tot enkele graden
vriespunt.
Wanneer verkoud
heid deademhaling
belemmert, maakt
MENTHO.REX
Verkoudbeidatelf
deluchtwegenweer
vrij.
(Adv.)
N BED VERBRAND
aanden oude zoontje van
nde doch in generlei re-
;t Israëlitische Weeshuis
enbujrgerstraat te Leiden
itpaar V„ is op een af-
wijze om het leven ge
lat het kindje gebaad en
?gd was, werd om het
varmte te geven op een
i het voeteneinde van 't
een electrische straal-
aatst. Het beddengoed
i brand geraakt, waarbij
n het leven kwam.
igen ..Damlusf"
1ARWOUDE. „Dam-
zijn 5e wedstrijd om
oenschap van Noord-
Dorderkwartier, nu te-
-hoofdklasser DDD uit
oor de wedstrijd reikte
mels de prachtige wis-
n het Kampioenschap
tar en Omstreken uit
naar Th. de Haas te
angedijk.
■ijd was zeer spannend
;r naar uit dat „Dam-
dein verschil Zou win-
van de eerste 8 borden
-7 voor Damlust. De 2
en werden niet uitge-
gingen daardoor voor
en. Damlust wan met
?e uitslag is als volgt:
i 1 D.D.D. 1
Oud 20
H. Kruider 11
Schuit 20
mM. A. Hemels 02
nG. Woonijk 11
leC. de Bree 11
'erver 02
Oud 20
;nC. J. Helder 20
regelm.
regelm.
nH. J. Toepoel 2—0
13—7
troeptransportschip
vermoedelijke aan-
cember te Roterdam.
Ikmaar en omstreken
e militairen huis-
i:
Westerweg 129, Hei-
link. Boterstraat 16,
Leek, Zeglis 37. Alk-
Maas, Middelweg 87,
M. P. Molenaar. Ol-
28, Bergen; G. Otte.
Akersloot: H. Ran-
eester van Lithstraat
V. Soeters, Ruysdael-
Mkmaar: M. Blok,
!08. Nieuwe Niedorp;
itergeest 25. Uitgeest;
Lindenlaan 17, Alk-
31ot. Oudegracht 127,
Stam, Slootgaard:
ningin Julianastraat
J. de Boer, Zuider-
ompetoren: A. P. v.
/arnebroek 23, Alk-
kman. Bredeweg 32,
v. Gulik, Laanweg
ïl; C. Ivangh. Be-
16. St. Pancras; P.
istraat 4. Alkmaar;
en. Nieuwpoortsteeg
J. A. v. d. Ven, To-
Castricum; H. de
eeg 252, De Rijp; P.
■oek op Langendiik;
an Borselenlaan 14.
roepentransportschip
vermoedelijke aan-
tterdam 24 Decem-
rugkeren:
cersloot: A. Slingert,
it 4. Alkmaar; P.
Wormerweg 31,
Dekker, Wester-
Alkmhar: C. Groen-
■iikerstraatweg 232.
C. Groot. Uitgees-
len: J. Insing, Zui-
Akersloot; J. de
H. C. Klerk. Hei-
A 120. Zuid-Schar-
auritsen, Leeuwen-
Alkmaar; J. N. Mul.
5, Uitgeest; M. Oos-
rmw'ilaan 72. Alk
duin. Sluisbuurt 3,
Swart. Tuinbuurt
J. Swart. Sluisweg
F. v. d. Tak. Over-
Alkmaar; H. de
itraat. De Rijp: W.
elweg A 101. Heer-
v. d. Gracht. Hee-
;hoorl: C. v. Leeu-
urt 18. Uitgeest.
9 Dec. 1 stapel
kg. f 2.50 per kg.
9 Dec. Graan-
invoer.
9 Dec. Tomaten
34; witlof I 50—69;
■mkool 830; rode
avoye kool 5.50—8;
-22; spruitkool I 50
boerekool 1330;
sla, kas 413; an-
rode bieten 69;
iterpeen 3.50—10.30
i; uien I 19—23; IX
22—35; II 14—18;
lie 615; kroltay
alicant 130; II 43;
—30; present van
boeregroen 712
718; st. germain
-iwtje 812; win-
vijndr. wjjnp. 719.
Bent u wel eens in het Gelderse dorp Ede geweest? Als u het
vóór de oorlog hebt bezocht en dat zal dan wel in de zomer
zijn geweest zal het u waarschijnlijk niet ontgaan zijn, dat
het katholieke leven zich voorspoedig liet aanzien. Ondanks
de geringe kwantiteit (thans is er één K.V.P.-raadslid op een
totaal van acht en twintig) was de kwaliteit goed. ledereen
in het schone Veluwse dorp wist te vertellen van pastoor Pad
berg, wiens nagedachtenis door katholiek en niet-katholiek
in hoge ere wordt gehouden. Hij stichtte de parochiekerk, de
parochieschool enhet verenigingsgebouw voor de katho
lieke militairen.
Dit laatste was een onderdeel
van het ontzaglijke werk dat op
deze priester als aalmoezenier van
de 2e divisie tijdens de vorige
wereldoorlog op de schouders was
gelegd en waarmee hij zich in het
gehele land zulk een prachtige
reputatie verwierf.
Ede was garnizoensplaats en is
Aalmoezenier van Bohemen
ziet reeds visioenen van ruimte,
comfort en gezelligheid. Zijn
ideaal is te verwezenlijken, als
we allemaal het onze bijdra
gen. Iedere baksteen, iedere
draagnagel moet worden be
taald. Als elke lezer helpt is
de aalmoezenier spoedig uit de
zorgen
dat thans nog. Maar er is wel
enig verschil in de omstandig
heden waaronder de zielzorg voor
parochianen en militairen moet
worden behartigd. Toen in 1944
de Engelsen bij Arnhem landden,
namen de Duitsers die in Ede
gelegerd waren, hals over kop de
benen. Maar zij vonden toch nog
tijd om de gruwelijkste verwoes
tingen aan te richten. Alles wat
het resultaat was van moeizame
pioniersarbeid van katholieken in
een protestantse streek, viel aan
hun vernielzucht ten offer. Alle
katholieke gebouwen werden op
geblazen en wat nog aan arm
zalige resten van de kerk over
bleef. werd door verdwaalde
Engelse bommen met de grond
gelijk gemaakt.
Pastoor Eppink moest na de
oorlog maar zien hoe hij zijn pa
rochianen bij elkaar kreeg. Hij
bouwde een noodkerkje, een hou
ten barak, met een stenen voor
geveltje. Daarnaast een paar ba
rakken, waarvan er een als
school werd ingericht en de an
dere als parochieel verenigings
gebouwtje moest dienen.
En wat moest aalmoezenier van
Bohemen? Hij mocht een gedeel
te van het hotel huren, waarin
onderdelen van de genie ge
legerd waren. Hier ontving hij
zijn soldaten en trachtte hij een
huiselijke en kameraadschappe
lijke sfeer te scheppen. Maar de
kosten waren zo hoog. dat hij
spoedig naar een andere gelegen
heid moest uitzien. Pastoor Ep
pink stond het verenigings-barak-
je af. echter op voorwaarde dat
het Zaterdags en Zondags voor de
parochie gereserveerd zou blij
ven.
„Accoord", zei de aalmoezenier.
Hij had tenminste weer een dak
boven zijn hoofd. In totaal twee
honderd militairen kon hij een
plaatsje geven, als ze zich ten
minste erg rustig hielden Maar
wat begint een aalmoezenier als
hii zeshonderd katholieke mili
tairen in zijn garnizoen heeft, met
plaats in zijn tehuis voor twee
honderd? En wat moet er ge
beuren wanneer over enkele
maanden de kazernes zijn her
steld en zeker vijftienhonderd
roomse jongens in hun vrije tijd
naar ontspanning zoeken in een
eigen militair tehuis?
Aalmoezenier van Bohemen wil
bouwen. Hii heeft plannen voor
een nieuw tehuis, dat op de fun
deringen van een verwoest katho
liek tehuis voor ouden van dagen
kan worden opgetrokken. Dan zal
er een studiezaal komen waaraan
nu reeds zo dringend behoefte
bestaat. Dan zal er voldoende
recreatie-mogelijkheid zijn; dan
komt er een band tussen mili
tairen en geestelijke verzorger:
dan zullen de ouders van deze
jongens met een gerust hart af
scheid nemen: dan zal....
Luchtkastelen! De aal
moezenier heeft geen geld.
Daarom wendt hij zich tot
onze lezers, in de hoon dat zij
zijn noodkreet zullen ver
staan.. Onze lezers, dat zijn
de vaders en moeders die uit
ondervinding weten wat het
zeggen wil, als hun zoons in
dienst een goede geestelijke
verzorging genieten. Onze le
zers ziin de jongens die de
onschatbare betekenis van
FRANS UITVOERVERBOD
van strategische materialen
Oost-Europa
PARIJS (Reuter). Frankrijk
heeft de uitvoer van strategische
materialen en in het bijzonder van
olie en brandstof voor vliegtuigen
naar Oost-Europese landen ver
boden, zo wordt in betrouwbare
particuliere handelskringen ver
nomen. Er zouden geen uitvoer
vergunningen voor deze materia
len verleend worden met uitzon
dering van die voor Joego-Slavie
en Finland.
een ijverig priesterschap heb
ben leren kennen, in het
vaderland en in Indonesië.
Onze lezers, dat ziin we alle
maal, mede verantwoordelijk
voor het geestelijk welzijn
van onze jeugd.
In Ede is de opleiding van ar
tilleristen en geneeskundige troe
pen geconcentreerd. Hier komen
militairen uit alle delen van ons
land, ook uit onze eigen om
geving. Binnenkort zijn het er
enige duizenden. Dan wordt, in
verband met het stopzetten van
de uitzending naar Indonesië, nog
slechts een keer per maand ge
legenheid gegeven om met de
weekends naar huis te gaan. Op
de overige vrije dagen moeten ze
hun vertier maar zoeken. Waar?
Als het aan onze lezers ligt: bin
nen niet al te lange tijd in een
katholiek militair tehuis!
Laat het enveloppen met gel
delijke bijdragen regenen in de
brievenbussen van onze redactie-
bureaux; bij stromen mogen de
postwissels en girobiljetten ons
worden toegezonden uit die plaat
sen waar geen bijkantoren geves-
WE FIKSEN HET WEL
Is het eigenlijk geen
compliment voor ons aller
vrijgevigheid, dat majoor
aalmoezenier N. J. van Bo
hemen zich tot ons heeft
gewend? Hij had zware
zorgen. Maar nu Hikt het
plotseling alsof de toe
komst lichter wordt. Dat
komt omdat de aalmoeze
nier het een en ander heeft
gehoord over de geest van
offervaardigheid, welke ken
merkend is voor de katho
lieken van onze streek. En
nu de krant op zijn verzoek
heeft gezegd: „Wij zullen
helpen", kan de aalmoeze
nier voor het eerst sinds hij
in het garnizoen Ede met
de zielzorg voor de mili
tairen is belast, de ver
wachting koesteren dat hij
binnen afzienbare tijd uit
de moeilijkheden zal raken.
Vele honderden katholieke
militairen en hun ouders
hebben op onze lezerskring
hun hoop gesteld. Wat zal
het resultaat zijn? Het ant
woord zullen de lezers zelf
geven. „We fiksen het wel",
zeggen de soldaten als ze
een karweitje moeten op
knappen. Welnu, ditmaal
wacht óns een karweitje.
En wij, allemaal met el
kaar, zeggen het onze sol
daten na: ,We, fiksen het
wel!"
tigd zijn. Vergeet niet te vermel
den: „Voor Ede".
Jong en oud doet mee en in
ieder gezin wordt nu het initia
tief genomen om aalmoezenier
van Bohemen en zijn jongens uit
de nood te helpen.
De binnengekomen bedragen
worden in de krant verantwoord.
Zullen de lijsten lang zijn?
Krant en lezers: tehuizenbou-
wers!
Dit vriendelijke barakje is beslist geschikt voor een kaartclub.
Maar de militairen van Ede noemen het hun tehuis. Over enkele
maanden zullen ongeveer vijftienhonderd jongens elkaar hier
verdringen, in de hoop een plaatsje binnen te bemachtigen.
Maar goed dat onze lezers aan die noodtoestand een einde
zullen maken!
(Van onze parlementaire
redacteur)
DIE NACHT OM TWEE UUR
viel de beslissing. Voor het
eerst in de parlementaire ge
schiedenis antwoordden alle
honderd Tweede Kamerleden
bij 't afroepen van hun naam.
Een en zeventig leden, brach
ten hun stem voor het wets
ontwerp op de souvereiniteits-
overdracht uit, negen en twin
tig daartegen. Het was een
gewichtig ogenblik in de ge
schiedenis van het Koninkrijk.
Na jaren van strijd en worste
ling viel thans eindelijk de
beslissing. Nooit heerste er in
deze zaal een zo gespannen
stilte als op dit nachtelijk uur.
Elk voor en tegen was zwaar
van verantwoordelijkheid. Van
ver klonk de herhalende stem
van de radiospreker, het was
of heel Nederland, gans Indo
nesië, ja, heel de wereld mee
telde. Toen het zeven en zes
tigste „voor" was uitgebracht,
ging er even een schok door
de aanwezigen. De minister
president en minister v. Maas-
seveen knikten elkaar toe, de
vereiste twee derde meerder
heid was reeds gehaald.
Bij het bekend worden van
de einduitslag bleek, dat deze
dus nog met vier stemmen was
overschreden. Daarna ont
laadde zich de spanning in een
uittocht naar de regerings
tafel, teneinde de regering en
in het bizonder de minister
van Overzeese Gebiedsdelen"
met het behaalde resultaat
qeluk te wensen. Bij het ver
laten van de zaal hoorden wij
nog juist de stem van prof.
Romme vanuit de radio op
klinken: „Ik breng dank aan
Nederlands jongelingsschap..."
En inderdaad, zo was 't goed,
op dit historisch ogenblik dien
den de gedachten mede naar
hen uit te gaan. Velen zijn
misschien geneigd om tot de
conclusie te komen, dat hun
offers nu tenslotte vergeefs
blijken te zijn geweest. Moge
de toekomst van nu af bewij
zen, dat deze conclusie niet de
juiste is en dat zij het mede
waren, die de weg vrij hebben
gemaakt voor een nieuwe en
blijvende samenwerking met
de volken overzee.
Communistische leider
in Ruhr-gebied geroyeerd
Hugo Paul, voorzitter van de
communistische partij in het
Ruhrgebied is Vrijdag uit het
centrale comité van de communis
tische partij in West-Duitsland ge
zet. Paul, die lid is van de Bonds
dag, zou er van worden beschul
digd, de ideologische fouten van
partijleden niet te hebben voor
komen.
NEDERLAND TEKENT
RODE KRUIS VERDRAGEN
De Nederlandse gezant te Bern
heeft Donderdag te Genève na
mens de regering te Den Haag,
de nieuwe Rode Kruis-verdragen
betreffende de bescherming in
oorlogstijd van de zieken en ge
wonden te land en ter zee. van de
krijgsgevangenen en van de bur
gerbevolking ondertekend. Bij de
ondertekening van het verdrag
over de bescherming van burgers
in oorlogstijd heeft de Ned. rege
ring een voorbehoud gemaakt ten
aanzien van het artikel over het
opleggen van de doodstraf in be
zet gebied. De vraag of bij rati
ficatie van dit verdrag het voor
behoud gehandhaafd zal worden,
wordt nader bestudeerd.
Gisteren bevonden zich twee storingen boven Engeland en
Schotland, die het weer aldaar beïnvloeden en dit ook in ons
land zullen doen. Koude lucht stroomt nu over ons land,
volgende op de warme lucht met hoge temperaturen tot elf
graden, veroorzaakt door de warme sector van een depressie,
die zich langzaam verplaatste. In Oost Europa komen op het
ogenblik hoge temperaturen voor onder invloed van een
luchtstroming in noordelijke richting, die warme lucht uit het
zuiden aanvoerd. Ook in ons land lijkt het de eerste dagen nog
niet op vorst. Het weer zal beïnvloed worden door storingen,
die boven Engeland gelegen zijn. Wel kunnen ons de buien
die zich in de polaire lucht vormen, neerslag geven in de vorm
van sneeuw en hagel en zal 's nachts bij plaatselijke heldere
hemel, de temperatuur mede ten gevolge van de uitstraling
tot onder het vriespunt kunnen dalen.
SUR ABA JA, 9 Dec. (Aneta).
Na besprekingen te Surabaja ver
klaarde de sultan van Djogja, be
zwaar te hebben tegen het houden
van feestelijkheden bij de over
dracht der souvereiniteit, welke
dient te worden gevierd met
plechtige bijeenkomsten; feeste
lijkheden acht hij met het oog op
de veiligheid ongewenst.
De T.N.I. zal tijdig te Surabaja
arriveren en er wordt onderzocht,
of de rampok in deze stad is geor
ganiseerd. De sultan beschouwt de
tien dagen voor en de tien dagen
na de souvereiniteitsoverdracht
als de critieke periode.
De sultan is daarna naar Djogja
vertrokken, vergezeld door mr.
s'Jacob en vice-admiraal Kist,
welke laatste van Djogja is door
gereisd naar Batavia, na in het
vliegtuig met de sultan besprekin
gen te hebben gevoerd.
De chef van de staf der repu
blikeinse marine, de kapitein ter
zee Subiakto, is met enige offi
cieren van de A.L.R.I. (Angkatan
Laoet Republik Indonesia, de re
publikeinse marine) te Surabaja
aangekomen voor besprekingen in
verband met de overdracht.
Aan het dagblad „Berita" heeft
Eubiakto medegedeeld, dat te Su
rabaja binnenkort een marine
bureau zal worden opgericht en
dat er een Indonesisch corps ma
riniers zal worden gelegerd. Dit
Gratie verleend
Bij K.B. is gratie verleend aan
H. W. Hofman, tot de doodstraf
veroordeeld bij sententie van het
Bijzonder Gerechtshof te Amster
dam. De doodstraf is veranderd in
levenslange gevangenisstraf. H.
heeft tijdens de bezetting deel uit
gemaakt van de colonne Hen-
neicke. Zonder daartoe speciaal
opdracht te hebben ontvangen
hield hij zich vooral bezig met het
ophalen en arresteren van Joodse
Nederlanders.
Thans hebben wij de gelegen
heid uitvoeriger terug te komen
op de rede, die Dr. W. Dijssel
bloem, directeur van het A. R.
K. A.-bureau, uitsprak op het
Zaterdag en Zondag j.l. te Ber
gen gehouden weekend voor ac
tieve katholieken, dat georgani
seerd was door het districtsbe-
stuur van de K. A.
Nadat de heer Dijsselbloem, aan
sluitend bij zijn redevoering van de
vorige dag, waarin hij had gespro
ken over de persoonlijkheidscul
tuur, erop had gewezen, dat de
mens zich van het dier onder
scheidt door verstand en wil, en
daardoor, door de mogelijkheid
zelfstandig een keuze te maken uit
de middelen, die leiden tot het
doel dat hij zich stelt, kwam hij
tot de conclusie, dat deze keuze
kenmerkend is voor de mens, dat
deze keuze in het mens-zijn zelf
ligt besloten. De mens moet nood
zakelijkerwijze kiezen. Het niet-
kiezen, de neutraliteit, de afzijdig
heid, is op grond daarvan voor de
mens onmogelijk.
Ook op het nationale plan is
neutraliteit een verouderd begrip.
Neutraliteit echter moet niet ver
ward worden met objectiviteit. Wij
zijn subjectief, wanneer wij onze
eigen persoonlijke zienswijze als
norm aanleggen. Objectief echter
is hij, die als waardemeter han
teert de buiten hem liggende abso
lute normen. Dit is de absolute,
objectieve waarheid.
Neutraliteit is onmogelijk, ob
jectiviteit evenwel is noodzake
lijk. Wjj moeten zo objectief mo
gelijk zijn. Zij die op een hoog
intellectueel peil staan, hebben
ten opzichte van de objectiviteit
een zeer grote verantwoordelijk
heid. Volgens de graad van ons
kennen van de waarheid, dienen
wij deze waarheid als norm te
hanteren, dienen wij dus objec
tief te zijn.
Deze objectiviteit is niet strijdig
met onze persoonlijkheid, want de
persoonlijkheid bereikt juist de
hoogste bloei bij het hoogte bezit
van de objectieve waarhc I
De mens kan op grond van zijn
mens-zijn, van zijn kiezend-zijn,
niet neutraal blijven; de katholiek
kan het a fortiori niet.
Objectiviteit echter is met een
principieel katholicisme niet in
strijd. Integendeel. Wij katholieken
zijn er krachtens de geloofsgenade
van overtuigd, bezitters te zij" van
de waarheid. De hoogste objectivi
teit is derhalve gegarandeerd in
onze katholieke geloofsovertuiging
en de daaruit voortvloeiende le
vensbeschouwing. Als katholieken
hebben wij een enorme verant
woordelijkheid voor de waarheid.
Wij moeten die waarheid overdra
gen aan onze nakomelingen. Dat is
onze apostolaatstaak.
Staat en maatschappij
Spr. wees vervolgens op het ver
schil tussen staat en maatschappij.
De staat is die natuurnoodzakelijke
en in de natuurlijke orde volmaak
te mensengemeenschap, die als
doel heeft de behartiging van het
algemeen welzijn. De maatschappij
is een agglomeraat van groepen en
individuen, die bepaalde doelein
den nastreven, bepaalde belangen-
verzorgingen op zich hebben geno.
men. Er is onderscheid tussen staat
en maatschappij. Er is echter ook
verband. De verhouding tussen
staat en maatschappij wordt be
heerst door de gezagsverhouding en
de subsidiariteitsverhouding. De
staat heeft gezag over de maat
schappij. De staat heeft echter ten
opzichte van de maatschappij
slechts een aanvullende taak. Zij
moet aanvullen waar het particu
liere- of het groepsinitiatief tekort
schiet.
Ook in het maatschappelijke
leven is neutraliteit, dat is afzij
dig zijn, geen partij kiezen, on
aanvaardbaar. De maatschappij
moet eveneens objectief zijn. Er
bestaat individuele subjectiviteit,
maar er bestaat ook groepssub-
jectiviteit. Het gevaar van de
groepssubjectiviteit is geenszins
denkbeeldig. De dictatuur van de
vakbeweging b.v. zou alleen kun.
nen geboren worden uit groeps
subjectiviteit.
Bij de overheersing van de ene
groep of het ene individu boven de
of het andere, stort de maatschap,
pij ineen. De schending van de ob
jectiviteit door een ten top gedre
ven subjectiviteit ligt ten grondslag
aan fascisme en nafionaal-socialis-
me zowel als aan het communisme.
Ook ons katholieken wordt wel
eens subjectiviteit verweten. Men
zegt dan: Roma locuta, causa finita.
Inderdaad, maar als Rome spreekt,
spreekt de H. Geest, spreekt der
halve de hoogste Waarheid, de
hoogste Objectiviteit. De subjecti
viteit zoekt naar het middel van
de macht om zich te laten gelden,
niet naar het middel van het ge
zag. Macht wordt bepaald door
brute kracht en quantiteit. Gezag
echter wordt gekarakteriseerd
door qualiteit en zoekt zijn kracht
in het goede en het ware. Ook in
ons maatschappelijk leven moeten
wij primair onze kracht zoeken in
qualiteit.
Maatschappelijke verbanden
Vervolgens ging spreker de ver
schillende maatschappelijke ver
banden na. Het gezin is het maat
schappelijk verband bij uitstek.
Het gezin kan en mag niet neu
traal zijn, het moet wel objectief
zijn, het moet de waarheid dienen.
Het gezag in het gezin moet geba
seerd zijn op de kwaliteit van de
gezagsdragers.
De beroepsgemeenschap, die
straks een concrete juridische
vorm zal vinden in de P.B.O. is
geen kunstmatige instelling, maar
ontstaat overeenkomstig de natuur.
De objectiviteit van de natuurlijke
verhoudingen dringt tot deze ge
meenschap.
De staat, die niet de voorwaar
den schept, waardoor de beroeps
gemeenschappen tot gelding kun
nen komen, dient het algemeen
welzijn niet. De staat die de P.B.O.
mogelijk maakt, beantwoordt aan
haar taak, maar zou te ver gaan
als ze de P.B.O. zou maken tot
niets dan eeri verlengstuk van de
staat.
Wij kennen verder de vrije ge
meenschappen: de stands- en vak
organisaties, de sportverenigingen
en dergelijke. Ook de vrije vereni
ging moet niet neutraal zijn en
dient te streven naar de hoogste
objectiviteit. Juist hier, in de vrije
vereniging, is neutraliteit een
groot gevaar. We treden in de vrije
vereniging als mens, als persoon
lijkheid, voor wie de keuze nood
zakelijk is. Bij verschil in levens
houding en levensovertuiging, kan
er in de vereniging geen harmonie
bestaan. Van de neutrale vereni
ging zou de doelstelling neutraal
moeten zijn. Als katholieken, als
dragers van de waarheid mogen
wij echter de waarheid niet laten
verdrinken in het water van de
neutraliteit. Onze levensbeschou
wing is een totalitaire, omdat de
Waarheid alles doordringt en ons
doen en laten bepalen moet. Op
grond van dit integrale karakter
van zijn geloofsovertuiging en zijn
levenshouding, moet iedere katho
liek de neutraliteit schuwen. De
argumenten tot nu toe aangevoerd
voor de onaanvaardbaarheid van
de neutraliteit appeleren aan het
verstand en het logische denkver
mogen.
Waar het verstandelijk inzicht
echter te kort schiet, dienen wij
ons toe te vertrouwen aan de lei
ding van Paus en Bisschoppen,
wier zending uitgaat van de Waar
heid zelf en die daarom gezag heb
ben in deze materie. Hierbij wees
spreker ook op de taak van de
geestelijke adviseur in deze.
De personeelsvereniging
Vervolgens behandelde Dr.
Dijsselbloem de personeelsvereni
ging. Ook hier is neutraliteit on
aanvaardbaar. Als de personeels
vereniging geworden is tot een
systematische en permanente or
ganisatie, dan dienen wij er ons,
met het oog op de godsdienstig-
zedelijke en sociale gevaren, van
afzijdig te houden, zegt de Bis
schop van Haarlem. De perso
neelsvereniging legt al te zeer
beslag op onze tijd en sluit al te
zeer de persoonlijke hobby, die
een groot goed is, uit.
De binding aan het bedrijf door
de personeelsvereniging, kan voor
het bedrijf een bedrijfseconomisch
voordeel zijn. Doch wij zijn meer
dan alleen werkers in een bedrijf,
wij zijn mensen, wij zijn persoon
lijkheden. Wij wensen onze eigen
persoonlijkheid niet bedrijfsmatig
uit te leven. Het particuliere ini
tiatief en de individuele energie
mogen niet bedrijfsmatig worden
gedood. Wij moeten kans krijgen
voor onze persoonlijke liefhebbe
rijen, wij moeten de gelegenHeid
hebben, ons zelf te zijn.
De Standsorganisaties
Tenslotte sprak Dr. Dijssel
bloem over de standsorganisaties.
Ook hun doel is het, de mens te
brengen tot de hoogste objectivi
teit. Het is een groot goed dat er
standen zijn. Er zijn nu eenmaal
maatschappelijke en culturele
vlakken, die van elkaar verschil
len. Standsverschil is primair
qualtteitsverschil, niet quanti-
teitsverschil (verschil in rijk
dom). Iedere standsorganisatte
moet het eigen culturele bezit,
als etandsgToepertng, dienstbaar
maken aan alle anderen.
Standen zijn er. Men moet geen
feitelijkheden verdoezelen. Men
moet niet aan nivellering wensen
te doen. Er zijn mensen niet 5 ta
lenten en er zijn er, die slechts 1
talent kregen. Standen zijn er,
standen moeten er zijn, maar het
isolement van de stand, dat de
stand doet verstarren tot een
klasse, is uit den boze.
Bij de gedadhtenwisseling die
zich na de rede van Dr. Dijssel
bloem ontspon, wees deze erop, dat
neutraal niet hetzelfde is als alge
meen. Het Concertgebouw-orkest
b.v. en de 8 Octobervereniging, zijn
geen neutrale doch algemene vere
nigingen, die wel degelijk een zijde
gekozen hebben.
Spr. wees er voorts op, dat het
ontwikkelen van een zekere macht
wel eens nodig kan zijn om het
gewettigd gezag tot gelding te
brengen. Macht om de macht ech
ter, is altijd onaanvaardbaar. Ver
volgens wees spreker erop, dat hét
de taak van de vakbondsbestuur
der is, zijn leden te emanciperen.
Na het nog veel voorkomende iso
lement van de standsorganisaties te
hebben geweten aan een teveel
aan subjectiviteit daarin, bena
drukte de heer Dijsselbloem ten
slotte nogmaals de taak van
dienstbaarheid, die de standsorga
nisaties hebben ten opzichte van
de andere organisaties.
ONDERGEDOKEN NAZI'S
KRIJGEN AMNESTIE
Voormalige nazi's, die zich se
dert 1945 verborgen hebben ge
houden, zal amnestie worden ver
leend, indien zii zich voor 31
Maart a.s. onder htm werkelijke
naam laten inschrijven en indien
zij geen grote misdaden hebben
gepleegd. Dit is een der bepalin
gen van een. amnestie-wet, welke
Vrijdag door de West-Duitse
Bondsdag.is aangenomen.
corps telt thans 600 man en zal
later tot 3000 worden vergroot.
Voor twee korvetten, welke zullen
worden overgedragen, is reeds een
bemanning aanwezig. De heer
Subiakto sprak de hoop uit, dat
de marine der R.I.S. over een jaar
op eigen benen zal kunnen staan.
Er zullen aan Nederland instruc
teurs worden gevraagd en men
hoopt cadetten naar Den Helder
te kunnen sturen.
De kapitein ter zee Subiakto,
die thans 32 jaar oud is, studeerde
scheepsbouw te Delft, diende tij
dens de oorlog bij de Kon. Marine
en keerde na het sluiten van de
overeenkomst van Linggadjati
naar Indonesië terug.
CONTRIBUTIEHEFFING
DOOR BEDRIJFSGROEPEN
De bedrijfsgroep metalen ver
werkende ambachten heeft een
proces gevoerd tegen de onderne
mer Beusker te Arnhem om beta
ling van contributie. B. was van
mening, dat deze bedrijfsgroep de
bevoegdheid miste om contributie
te heffen op grond, dat de voor
zitter vaststelling dezer heffing
gedelegeerd heeft aan het bestuur.
De rechtbank te Arnhem ver
klaarde de bedrijfsgroep niet ont
vankelijk in haar vordering. Zij
overwoog, dat in het derde uit
voeringsbesluit organisatie-be
drijfsleven 1941 is bepaald, dat de
voorzitter ener bedrijfsgroep de
bijdragen van de leden regelt.
De bedrijfsgroep is van de uit
spraak der rechtbank in cassatie
gekomen, doch de Hoge Raad
overwoog, dat de gehandhaafde
regeling niet werd gewijzigd. Op
die grond werd het cassatieberoep
verworpen.
AMSTERDAM, 9 Dec. Nu in
het Binnenhof de beslissing is ge
vallen en de resultaten van de
R.T.C. door de Tweede Kamer zijn
aangenomen, is een sinds lang voor
de Beurs zwevende factor van on
zekerheid weggenomen. Aan het
Damrak scheen men evenwel met
aanvaarding der voorstellen reke
ning te hebben gehouden. Men was
althans van oordeel, dat bij ver
werping de markt vandaag behoor
lijk lager zou zijn geweest. Thans
viel de stemming betrekkelijk mee,
al had de Beurs een onbelangwek
kend verloop en waren de verande
ringen ten opzichte van gisteren
gering. Over het algemeen lagen de
koersen echter goed prijshoudend in
de markt en was de ondertoon niet
onvriendelijk. De omzetten waren
echter klein. Uiteraard vraagt men
zich nu af hoe de toestand in Indo
nesië zich in de nieuwe omstandig
heden zal ontwikkelen en met
name, of de ondernemers in volle
vrijheid en veiligheid zullen kun
nen werken.
De Cultures bleven per saldo wel
iets boven gisteren, doch niet dan
na enige fluctuaties, waarbij me
rendeels op het laagste peil geslo
ten werd. Voor aandelen Indische
Gas, die het eerste dividend sinds
1939 gaan betalen, was de stemming
eveneens goed prijshoudend. In geen
enkele hoek echter viel enige bij
zondere belangstelling waar te
nemen, zelfs niet in die van de
Hoogovens, waarover dezer dagen
zulke belangrijke berichten omtrent
uitbreidingen, dank zij dollarver
strekking door de E.C.A., zijn ver
spreid. Certificaten Hoogovens
handhaafden zich op het vorig peil.
Ook andere fondsen, die de laatste
tijd nogal eens sterk hebben ge
fluctueerd, zoals Billiton en Fok
ker, bleven onveranderd. Kon. Olie
kon zich tenslotte met moeite
handhaven. Er ging iets meer om
in Scheepvaartpapieren. De Staats-
fondsenmarkt lag betrekkelijk vast,
inclusief de dollarlening Nederland.
Prol. 21/4 pet
Vandaag worden er in een van de
meest belangrijke Engelse domi
nions en wel in Australië algemene
verkiezingen gehouden. Uiteraard
bestaat hiervoor, zoals wel te be
grijpen is, een grote belangstelling,
want het Australische Gemenebest,
speelt vooral in de steeds belang
rijker wordende politiek rond de
Stille Zuidzee en in Z.O. Azië een
grote rol. En het is ook voor de
toekomstige ontwikkeling van In
donesië niet van belang ontbloot,
wie in de komende jaren in Mel
bourne de lakens uit zullen delen.
Maar de heden hier te houden
verkiezingen hebben nog een bijzon
dere actuele betekenis gekregen,
door de verrassende uitslag van de
verkiezingen in het nabij gelegen
Nieuw Zeeland, waar zoals men
weet, een week geleden de kiezers
aan het veertien jaar lang aan het
bewind zijnde labour kabinet een
einde maakten. Het ligt voor de
hand, dat in de Nieuw Zeelandse
verkiezingsuitslag door velen een
betrouwbare barometer is gezien
door de verkiezingen in Australië,
vooral omdat hier de politieke ver
houdingen bijna in hetzelfde vlak
liggen. Niet alleen hebben de Aus
traliërs veel met de Nieuw-Zee-
landers gemeen, maar ook hier heb
ben de socialisten de laatste ja
ren het bewind in handen gehad
en heeft hun politiek, die sterk be-
invloed werd door de communisten,
bij de bevolking grote ontstemming
gewekt.
Hoe slap dit socialistisch rege
ringsbeleid tegen de Communisti
sche terreur was, hebben wij Neder
landers de laatste jaren ondervon
den, door de volkomen ongemoti
veerde boycot van de communis
tisch georiënteerde zeeliedenbonden
van onze schepen, waartoe de Aus
tralische labourregering niet durfde
optreden en zich willoos bukte voor
deze communistische terreur.
Maar niet alleen op dit terrein,
ook in de binnenlandse economische
politiek beschikte de Australische
labourregering over weinig rugge-
graat tegen de Communistische
drijvers, vandaar dan ook dat niet
minder dan in Nieuw Zeeland, ook
hier alle burgerlijke groepen, zich
geschaard hebben om de liberale
oppositieleider De Menzies, ten ein
de aan dit socialistisch bewind een
einde te maken. Het is een zeer
felle verkiezingsstrijd geweest,
waarbjj de comm. partij in New
South Wales, wel in tegenstelling
met de verbitterde verhouding el
ders, tussen Communisten en So
cialisten de Communistische arbei
ders heeft opgewekt, de labour-
candidaten te steunen. Niet min
der dan 4.700.000 kiezers zullen
vandaag naar de stembus gaan om
daar te beslissen, hoe Australië in
de komende jaren bestuurd wordt.
Het zal intussen niet gemakkelijk
zijn, aan het labourbewind een einde
te maken, want de socialistische
regering beschikt over 43 zetels,
tegen de liberalen maar over 17. De
Plattelandspartij telt daarnaast nog
12 zetels en Communistische groe
pen, die zich hier onafhankelijk la
bours noemen over drie zetels.
Intussen zal het nieuwe Huis van
Afgevaardigden, dat vandaag ge
kozen wordt en dat op 1 Januari
1950 in functie zal treden, van 75
tot 123 zetels worden uitgebreid,
in verband met de snelle toename
van de bevolking in Australië na de
oorlog.
De liberalen zullen dus heel wat
zetels moeten winnen, maar aan
gezien ook in Australië hetzelfde
verkiezingsstelsel bestaat als in En
geland, waarbij de candidaat, die
het grootste aantal stemmen
krijgt gekozen is, al heeft hij ook
niet de meerderheid, zijn grote
verschuivingen en verrassingen al
lerminst uitgesloten. En het onder
zoek van de Gallup methode heeft
aangetoond, dat er onder de Aus
tralische kiezers een zeer sterke
verschuiving naar rechts te consta
teren valt.
De 63-j'arige Duitse chemiker Paul Muller tracht met zijn 18-
jarige dochter Aga per 16 voets zeilboot naar Brazilië te komen.
Tot tweemaal toe moesten zij met een reddingboot naar de
Engelse kust worden gebracht. Donderdag zijn vader en dochter
met regen en wind en ondanks de waarschuwingen der bewoners
van de Engelse kustplaats Falmouth weer uit Engeland vertrok
ken op weg naar hun nieuwe vaderland. De „Berlin" bij het
vertrek uit Falmouth.
