de \J UU
RPROEF
Van Alle Dag
P.B.O. steune op werkzaamheid
der vrije organisaties!
C.V.P. houdt vastbesloten vast
aan de Volksraadpleging
Grock is
zeventig jaar
J
67 effecten
verduisterd
De Beurs
erw achting
erwachting
Hopmans
ediend
:aar gereden
niers vragen
ïum-prijzen
d in davenport
rond verkenners
Vaderlandsliefde
met een luchtje
engeland b-zwitserland
RADIO
verbondsvercaderinc
k.a.b.
Opinies uit
mijn dagboek
De Belgische Koningskwestie
Houding van de Koning is niet veranderd
BON
ZONDER GEKHEID
Naar wij vernemen:
Indonesiërs bij
de Kon. Marine
Paul Kies houdt
zijn 20 jaar
feuilleton
ioor het K.N.M.I. te
van Dinsdagavond
avond.
MIST
nevel of mist, overi-
g weer met overdrt)-
olkenvelden. Zwakke
wind tussen Zuid-
Zuidwest. Vannacht
•r koud vooral in het
an het land. Morgen
ongeveer dezelfde
ur als vandaag.
p van Breda, Z. Hw.
A. YV. Hopmans, die
;n geleden in het R.K.
s opgenomen, is gis-
oorzien van de H.H.
der Stervenden.
:e week was ziin toe-
irkeliik gunstiger ge-
rdoor Mgr. Hopmans
Mis kon opdragen,
iagmiddag trad plot-
nzinking in, waarom
worden bediend.
EDERENTREINEN
10 Jan. Heden-
itreeks 6.15 uur zijn
:ek tussen Apeldoorn
twee goederentreinen
n aanrijding gekomen,
s ontspoorden, waar-
anvak werd versperd,
reizigers op dit tra-
via Deventer naar en
a en Winterswijk en
n plaatsen vervoerd.
'R SUIKER EN
ARGARINE
roep detailhandel in
varen heeft andermaal
ing aangedrongen om
ijzen voor suiker en
ast te stellen teneinde
ers tegen destructieve
te beschermen. Dit
oogt echter niet de
deze artikelen gelden-
;e verhogen,
e rentabiliteit der be
ft de bedriifsgenoten,
elfstandige winkeliers
lotwinkelbedrliven en
genoopt overeen te
:er en margarine, be-
jziging der inkoops-
t te verkopen voor
resp. 75 cent per kg
er pakje van 250 gram.
loden officieel 44
ORT, 9 Jan. (Reuter)
de laatste gegevens
brand, die het krank-
ticht te Davenport
woest heeft, 44 vrou-
•t leven gekomen, on-
verpleegster; 24 per-
len gered-
Gunning
De bouw van een
gemeente-begraafplaats
is gegund aan de laag-
iver, de firma Gebr.
Ihier, die had ingeschre-
24.180.
/illibrordusgroep
Zondagavond was
d van het Brunogebouw
ouders der verkenners
ellenden.
ie Wildt opende de
heette alle aanwezigen
het bijzonder de heren
;ommissaris) en J. Lou-
Leider). Spr. lichtte het
toe en wees er na-
op, dat alles door ver
welpen zelf gemaakt
ir gezet was. Spr. wees
ns op, dat de tijd van
ïg zeer beperkt was
lar daar men anders
meer ter beschikking
ïoopte, dat de aanwezi-
desalnietemln zouden
>dene was vol afwisse-
t om de primitieve wijze
t gebracht werd,, veel
beeldingskracht. der aan-
ivraagd; waardoor het
jk was. Veel waardering
voor de discipline welke
e welpen en verkennerf
uk waren de z.g. acteer-
1 welpen. Onder leiding
i Bos en Backer Schuyt
oeds tot stand gekomen,
kast (met door de ver-
if vervaardigde poppen
iir), de twee clowns
kostelijk!) alsook de
ie met het lichtgevende
w" werden door de aan-
er op prijs gesteld. Het
„Alexei de sterke
ie maskers waren door
zelf gemaakt!) was wer-
lig. Ieder nummer werd
manier ingeleid door de
r J. Sengers.
Aalmoezenier, de Wel-
.elaan A. Adank, werd
d-bed aangeboden dit bij
1 van zijn verjaardag,
ïen niet anders zeggen,
eze ouderavond in all®
uitstekend geslaagd
DINSDAG 10 JANUARI 1950
PAGINA 3
Wanneer in enkele arbeiderskrin
gen van de nood misbruik wordt
gemaakt ten tlnde het loon on
rechtmatig op te voeren, dan wordt
een dergelijke houding terecht ge
laakt. Maar dat in de hogere re
gionen in dit opzicht vaak een zeer
slecht voorbeeld gegeven wordt en
men daar wel heel weinig recht
heeft, de houding van deze arbei
ders te veroordelen, wordt op vaak
zeer beschamende wijze bewezen uit
het jongste verslag van de parle
mentaire enquêtecommissie.
De wijze, waarop bijv. tijdens het
verbljjf in Londen, toen ons land be
zet was, is omgesprongen met het
Ned. goud, door ministers en hoge
ambtenaren, wordt meermalen in
dit rapport op scherpe wijze aan de
kaak gesteld.
Maar in bijzondere mate pijnlijk
is hetgeen door deze enquêtecom
missie onthuld wordt over de wijze,
waarop de directie van de Kon.
Ned. Scheepvaart Mij. in de eerste
oorlogsdagen getracht heeft, zich
ten koste van het Ned. volk op een
ergerlijke wijze te verrijken.
Toen op 10 Mei 1940 de Duitsers
ons land binnen vielen lag er in de
kelders van d Ned. Bank te Rot
terdam nog voor een bedrag van
166 millioen aan gouden staven,
welke, geheel ingepakt, gereed
stonden en zo vervoerd konden wor
den. Het was een landsbelang van
de eerste- orde, dat dit goud niet'in
handen van de Duitsers viel, maar
ter beschikking bleef van de Ned.
Regering. Daartoe moest het na
tuurlijk uit Amsterdam weg en
naar een veilige plaats in het bui
tenland.
Nu lagen in de Amsterdamse ha
ven op die 10e Mei twee schepen
van de K.N.S.M., n.l. de „Iris" en
de „Titus" onde: stoom, om naar
Engeland weg te varen, teneinde
niet in handen der Duitsers te val
len. De directeur v. de Ned. Bank
in de persoon van Prof. Mr. de
Jong, stelde zich onmidd 'lijk met
de directeur van de K.N.S.M., de
heer Van Hasselt in verbinding met
de vraag of het mogelijk was,, dat
deze beide schepen dit bedrag van
166 millioen aan goud meenamen
naar Engeland. Dat bleek zonder
bezwaar te kunnen, maar de heer
Van Hasselt eiste voor dit vervoer
met schepen, die toch naar Enge
land moesten, een vrachtprijs van
f 830.of pet. van de waarde.
Dit was de normale vrachtprijs
van goudvervoer, maar normaal
werd nooit meeer dan voor een
maximum van 15 millioen aan goud
vervoerd, omdat de verzekerings
maatschappijen geen groter risico
wilden lopen.
Prof. de Jong bood een kwart
procent, wat nog een bedrag van
415.000 gld. uitmaakte, maar de
heer Van Hasselt weigerde. Was
men niet bereid de door hem ge
vraagde abnormale prijs te betalen
voor dit vervoer, dan vertrokken de
schepen leeg naar Londen en moest
dit Ned. goud maar in handen van
de Duitsers vallen.
Veel tijd voor onderhandelingen
was er tenslotte niet en eindelijk
werd men het eens voor een prijs
van f 500.000.Voor dit abnor
maal hoge bedrag was de heer Van
Hasselt tenslotte bereid, het Ned.
goud mee te nemen naar Enge
land.
De heer De Jong trachtte deze
houding van de heer Van Hasselt
nog even begrijpelijk te maken,
door te wijzen op het grote risico,
dat de K.N.S.M. liep.
Het bleek intussen, dat dit risi
co voor de schepen even groot was,
net ais zonder de goudschat.
Toen dan ook de voorzitter van
de enquêtecommissie vroeg, of, in
dien de beide schepen aardappelen
mee hadden moeten nemen, het ri
sico groter was geweest, moest
daarop ontkennend geantwoord
worden. Alleen werd er aan toege
voegd. dat wanneer die aardappe
len, die dag ook per sé mee gemoe
ten hadden, de K.N.S.M. daarvoor
ook eer hoge vrachtprijs zou heb
ben gevraagd.
Inderdaad, deze Ned. maatschap
pij wilde de nood, waarin toen ons
land verkeerde, zoveel mogelijk uit
buiten, ten einde er enige tonnen
extra aan te verdienen.
Begrijpelijk is het, dat de voor
zitter van de enquêtecommissie aan
het slot van het verhoor getuigde,
H.M. Koningin Juliana tijdens haar bezoek aan de zieke mili
tairen in de ziekenloods bij de aankomst van de „Grote Beer".
Het Algemeen Congres van de
Nederlandse Katholieke Arbei
dersbeweging, te Utrecht bijeen
op 9 Januari 1950;
Gehoord de inleiding en de ge-
dachten wisseling over de Pu
bliekrechtelijke Bedrij f sorganisa -
tie en haar practische toepassing;
Overwegend, dat de verwerke
lijking van de P.B.O., naar de
régelen van het desbetreffende
wetsontwerp, in 's lands belang
met kracht moet worden bevor
derd;
Van oordeel, dat daartoe
1. het inzicht in de zedelijke en
economisch-sociale betekenis
van de P.B.O. onder alle ge
ledingen van ons volk waar
mogelijk in samenwerking met
anderen, stelselmatig behoort
te worden verbreed en ver
diept en derhalve ook de ont
wikkeling in de vorming van
alle bedriifsgenoten, in het bij
zonder van de katholieke ar
beiders, met kracht gericht
moet zijn op het kunnen dra
gen van de nieuwe en grote
verantwoordelijkheden, aan de
toepassing der P.B.O. verbon
den;
2. de instelling van bedri.ifslicba-
men onverwijld ter hand moet
wo.rden genomen in alle be
drijfstakken, waarin de objec
tieve voorwaarde van een op
samenwerking gerichte organi
satorische ontwikkeling aan
ondernemers- en aan werkgevers
zijde in voldoende mate is ver
vuld, om deze meer volmaakte
vorm van bedrijfsorganisatie
te kunnen dragen;
3. de wijze van samenstelling en
inrichting dezer bedriifslicha-
men binnen het raam der wet
primair moet worden overge
laten aan de betrokken vrije
organisaties, welke daarbij
open oog moeten tonen voor
eikaars moeilijkheden;
Voor de wedstrijd Engeland b
—Zwitserland Woensdag 18 Ja
nuari a.s. te Sheffield, heeft de
Engelse Keuze Commissie beslo
ten verscheidene jongere spelers
een kans te geven. De ploeg ziet
er als volgt uit:
Doel: Ditchburn (Tottenham
Hotspur); achter: Scott, aanvoer
der (Arsenal) en H. Swift (Shef
field Wednesday); midden: Ni
cholson (Tottenham Hotspur).
Hughes (Liverpool) en Dickinson
(Portsmouth); voor: Gray (Chel
sea), Froggatt (Sheffield Wed
nesday), Briggs (Grimsby Town).
Bailey (Tottenham Hotspur) en
Mullen (Wolverhampton Wande
rers).
dat deze 5 ton als vrachtprijs, de
commissie zeer hoog zat.
Inderdaad, want dat een grote
Ned. o. derneming, deze voor ons
land zo tragische dag, misbruikte,
om met het dienen van een groot
nationaal belang een exorbitante
winst te maken, is diep bescha
mend.
En bewijst wel afdoende hoe het
groot-kapitaal, als het op geld ver
dienen aankomt, volkomen ge
speend is van de meest elementaire
idiële gevoelens.
J. H.
PROGRAMMA
WOENSDAG 11 JANUARI 1949
HILVERSUM l 301.5 M.
7.00—24.00 NCRV.
7.00 Nieuws; 7.15 Een woord voor
dc dag; 7.30 Sluiting; 8.30 Nieuws;
8.40 Gewijde muziek; 9.00 Weerbe
richten; 9.03 Voor de zieken; 9.30
Gramofoonmuziek; 10.30 Morgen
dienst; 11.00 Gramofoonmuziek;
'1-15 „Abraham Lincoln", hoorspel;
12.00 Hongaarse muziek; 12.30 Me
dedelingen; 12.33 Orgelconcert; 13.00
nieuws; 13.15 Gewijde muziek; 13.20
Volksmelodieën; 13.45 Pianoconcert;
14.20 Zigeunerkwintet; 14.35 Orgel
concert; 15.00 Jeugdconcert; 15.45
Voor de jeugd; 16.30 Sluiting; 17.30
Gramofoonmuziek; 17.45 Voor de
kinderen; 18.00 Mannenkoor; 18.30
Voor de strijdkrachten; 19.00
Nieuws; 19.15 Boekbespreking; 19.30
Spoitcommentaar en gramofoonmu
ziek; 19.40 Radiokrant; 20.00 Nieuws
20.05 Commentaar familiecompeti
tie; 20.20 Concertgebouworkest en
soliste; 21.30 „Liturgische beschou
wingen en overwegingen", causerie;
22.00 Viool en piano; 22.30 Gramo
foonmuziek; 22.45 Avondoverden-
lung; 23.00 Nieuws; 23.15—24.00
Gramofoonmuziek.
HILVERSUM n, 416 M.:
7.00 VARA; 10.00 VPRO; 10.20
VARA; 19.30 VPRO; 20.00—24.00
VARA.
7.00 Nieuws; 7.18 Gramofoonmu
ziek; 7.30 Sluiting; 8.30 Nieuws;
8.45 Gramofoonmuziek.; 8.50 Voor
de vrouw; 9.00 Weerberichten; 9.03
Gramofoonmuziek; (9.30—9.35 wa
terstanden); 10.00 Kinderen en
mensen, causerie; 10.05 Morgenwij
ding; 10.20 Voor de vrouw; 11.00
Gramofoonmuziek; 12.00 Dansmu
ziek; 12.30 Mededelingen; 12.33 Voor
het platteland; 12.38 Hawaiian mu
ziek; 12.55 Kalender; 13.00 Nieuws;
13.15 Trio; 13.40 Gramofoonmuziek:
14.00 „Gesproken portret"; 14.15
Jeugdconcert; 15.00 Kinderkoor;
15.20 Pianoconcert; 15.30 Voor de
jeugd; 16.30 Sluiting; 17.30 Kwartet
17,45 Regeringsuitzending; 18.00
Nieuws; 18.15 VARA-varia; 18.20
Pianospel; 18.30 Radio Volks Uni
versiteit; 19.00 Parlementair over
zicht; 19.15 Gramofoonmuziek; 19.30
..Onze spelregels", causerie: 19.40
Weekkroniek; 19.45 „Van alle dag";
20.00 Nieuws: 20.05 Actualiteiten;
20.15 Socialistisch nieuws; 20.20
Dansmuziek; 20.45 „Het kind van
de buurvrouw", hoorspel: 22.10 Om
roeporkest en solist: 22.45 Popu-
lair-wetenschappeliike causerie;
23.00 Nieuws; 23.1524.00 Gramo
foonmuziek.
BRUSSEL. 322 en 484 M.:
322 M.: 12.00 Gramofoonmuziek;
12.30 Weerberichten: 12.32 Lichte
muziek: 13.00 Weerberichten; 13.15
14.00 en 14.15—14.45 Gramofoon
muziek; 17.00 Meisjeskoor; 17.05
Nieuws; 17.15 Gramofoonmuziek;
17.30 Voordracht; 17.45 Gramofoon
muziek; 18.00 Altviool en piano;
18.30 Voor de soldaten: 19.00 Nieuws
19.30 Gramofoonmuziek; 19.50 Ra
diofeuilleton; 20.00 Omroeporkest
en soliste; 21.00 Actualiteiten; 21.15
Amerikaanse muziek: 21.45 Gramo
foonmuziek; 22.00 Nieuws: 22.15 en
22 40 Gramofoonmuziek; 22.50
Nieuws: 22.55 en 23.00—24.00 Gram.
484 M.: 12.05 Lichte muziek; 13,00
Nieuws: 13.10 en 14.1515.00, 17.10,
18.30, 19.00 en 19.40 Gramofoonmu
ziek; 20.00 Symphonie-orkest en
soliste; 21.15. 22.45 en 23.00—23.55
Gramofoonmuziek.
'4. bevorderd moet worden de
uitvoering van de verschillen
de takken van sociale verzeke
ring, zeker voorzover deze
voor uitvoering door bedrijfs
verenigingen in aanmerking
komen door de lichamen der
P.B.O.;
Draagt het Verbondsbestuur
op, met alle geëigende middelen
voor dit alles werkzaam te zijn;
Roept alle bedriifsgenoten, in
het bijzonder de katholieke ar
beiders, op, om het vrije vereni
gingswezen als fundament voor
de P.B.O. te versterken;
En gaat over tot de orde van
de dag.
(Vervolg van pag. 1
Met nadruk verklaarde de heer
Romme dat dit laatste niet in
houdt, dat de betrokken organi
satie bij een Centrale moet zijn
aangesloten. Het leek spr. voorts
logisch, dat maatregelen, voort
vloeiende uit sociale verzekerin
gen, door lichamen van de P.B.O.
moeten worden uitgevoerd.
Bli.jvende taak
voor de vrije organisaties
Zonder het voortbestaan van
vrije organisaties stort het ge
bouw van de P.B.O. ineen. De
verenigingen zullen zijn de ver
binding tussen vakgenoten en
P.B.O.; de voedingsbron die moet
waken tegen verstarring en ver
vreemding van de levende wer
kelijkheid. Levende en actieve
organen moeten zij zijn en van
haar blijvende activiteit zal voor
driekwart het welslagen van de
P.B.O. afhangen.
Prof. Romme besloot zijn
hoogst belangwekkende, en van
de grootste deskundigheid getui
gende rede, met Gods Zegen de
jubilerende K.A.B. toe te wen
sen.
De resolutie
Onmiddellijk na de hierop vol
gende discussies waarop wij
morgen in een afzonderlijke be
schouwing hopen terug te ko
men werd een resolutie aan
vaard, waarin de door prof. Rom
me ontwikkelde gedachten wa
ren vastgelegd en die aan het
Verbondsbestuur ter uitvoering
werd opgedragen. De ontwerp
resolutie werd op voorstel van
de heer Andriessen aangevuld in
dier voege, dat de verantwoorde
lijkheid van de katholieke arbei
ders met nadruk werd aangege
ven,
Godsdienstig-zedelijke taak
der K.A.B.
Ingeleid door voorzitter De
Bruyn (de vergadering had in
middels vijf uur geduurd!) sprak
de Limburgse arbeidersaalmoeze
nier, pater J. Jacobs M.S.C. over
het godsdiensitg-zedelijke in het
werk van de K.A.B.
Met zijn zudelijke gemoedelijk
heid had pater Jacobs de lachers
op zijn hand, maar zijn ernstige
waarschuwingen tegen ontkerste
ning wonnen hiermee aan kracht.
Nee, de K.A.B. is geen kerkelijke
organisatie, maar zij heeft de
plicht de arbeiders immuun en
weerbaar te maken tegen de
aantrekkingskracht van onchris
telijke, immorele stelsels. Van
zelfsprekend moet de K.A.B .ook
meewerken om de voorwaarden
te scheppen welke het aan de ar
beiders mogelijk maken om met
normale inspanning hun gods
dienstig- en moreel leven tot
volle bloei te brengen. Om haar
godsdienstig-zedeliike taak goed
te kunnen vervullen, moet de
K.A.B. het vertrouwen der arbei
ders bezitten; zij kan dit ver
trouwen niet blijvend bezitten
als zij niet onvervaard blijft
strijden voor al de belangen
DINSDAG 10 Jan. 1950.
Dat is een sensationeel voor
stel van het Centraal Stem
bureau aan de Minister van
Binnenlandse Zaken: men wil
in de nieuwe Kieswet vast
leggen, dat er voortaan niet
meer met een rood maar met
een zwart potlood wordt ge
stemd.' Vroeger was het altijd
een welkome gratis officiële
reclame voor mijn vrienden
van de tegenwoordige Partij
van de Arbeid: stemt rood. Nu
zal het worden: stemt zwart.
In de oude tijd betekende dat:
stemt rooms, want zwart was
de kleur van de „partij van de
pastoors". Er zijn ook nu nog
geen geel-witte potloden
Stemt dus zwart! Het argu
ment tegen de rode potloden
is bovendien een beetje on
vriendelijk voor de rode kame
raden. Rood is niet hard ge
noeg, het slijt te gauw. Dat
zeggen die lui van het Cen
traal Stembureau zo maar in
een officieel stuk. En als ik de
laatste tijd al die artikelen
lees over de crisis in het socia
lisme en de socialistische par
tijen wat niet allebei het
zelfde is), dan schijnt het me
waar te zijn. Rood slijt gauw
en is te zacht. Het is al aardig
rose geworden, geloof IK.
ook de stoffelijke van de ar
beidersstand. Ook deze strijd,
waarvoor doelbewuste machts
vorming onontbeerlijk is, wordt
in de bedoeling der K.A.B. uit
eindelijk op de kerstening der
arbeiders gericht.
Speciale aandacht besteedde
pater Jacob aan de vorming van
plaatselijke (of parochiële) Cre-
do-Pugno-clubs en de aposto-
laatsgroepen, die de organen
moeten zijn waardoor de K.A.B.
haar godsdienstig-zedeliike taak
in de ondernemingen kan ver
vullen.
„Sterke wortels
aan een gezonde boom"
„De K.A.B. zal sterk zijn wan
neer de afdelingen, die als het
ware de wortels zijn, waarmee
zij in het leven vergroeid is,
sterk zijn en er over een goed
ontwikkeld en groot kader wordt
beschikt."
Aldus de heer J. W. v. d. Ak
ker, die sprak over „Het afde-
lingswerk in de K.A.B. in de stad
en op het platteland".
De K.A.B. streeft er naar, de
arbeiders bewust te maken van
de waarde van hun menselijke
persoon door bij hen zelf-verant-
woordelijkheid en zelf-werkzaam-
heid aan te kweken.
Bij het toepassen van midde
len om tot haar doel te geraken
moet de K.A.B. met het eigene
van de omgeving en de omstan
digheden waarin de arbeiders le
ven rekening hoüden. Die mid
delen moeten op het platteland
anders zijn dan in de grote stad,
in de streken met overwegend
katholieke bevolking anders dan
in die met een sterk gemengde
bevolking. Er moet bij de uitvoe
ring van het vormingsprogram,
bij de propaganda, bii de vor
ming en scholing van leden en
bestuursleden in de afdelingen,
met de geestelijke sfeer waarin
de arbeiders leven, zoveel moge
lijk rekening worden gehouden.
Het streekeigene is bovendien
van veel waarde en moet behou
den blijven.
De heer v d. Akker wees er
op dat de K.A.B. gezinsbeweging
is; zij heeft tot taak de belangen
van de arbeiders stand te be
hartigen, dus ook die van de ar
beidersvrouwen, de jonge man
nen en de jonge vrouwen. Voor
de jonge mannen is er de K.A.J.,
die de volle aandacht moet heb
ben, omdat daaruit de krachten
moeten voortkomen, die het
werk van de K.A.B in de toe
komst dragen.
Voor de katholieke arbeiders
vrouwen zal een K.A.V.-organi-
satie bevorderd moeten worden.
De vrouwen der leden zijn tot
heden te weinig practiseh geïnte
resseerd voor het werk van de
K.A.B.. dat hun taak in het gezin
zo nauw raakt.
„Om deze red,en moeten v-R ons
ook interesseren voor de ontwik
keling van de jonge arbeiders
vrouwen, die in de toekomst de
verantwoordelijke taak in een
arbeidersgezin zullen dragen."
Drie snrekers hebben gisteren
op de Verbondsvergadering het
woord gevoerd. Drie zeer ver
schillende onderwerpen werden
behandeld, grondig en met een
belangstelling die voor een in
tensief 'organisatieleven het beste
doet verwachten.
.BRUSSEL, 9 Jan. (A.N.P.) - Zon
dagmiddag zRn de voorzitter van
de C.V.P., baron van der Straeten-
Waiillet en de Belgische minister
van buitenlandse zaken Paul van
Zeeland van hun bezoek aan Ko
ning Leopold te Nice in de hoofd
stad teruggekeerd. Beiden hebben
een volkomen stilzwijgen bewaard
over de aard der gevoerde bespre
kingen.
De Brusselse ochtendbladen uiten
allerlei veronderstellingen en voor
al de linkse pers stelt de geheim
zinnigheid in het licht, waarmede
het vertrek van baron van der
Straeten-Waillet en van Zeeland
omringd is geweest. Zelfs de eer
ste minister Eyskens zou niet op
de hoogte gebracht zijn van het
VANDAAG, de tiende Januari, is
het zeventig jaar geleden, dat de
wereldberoemde clown en koning
van de lach, Grock, geboren werd,
als zoon van de familie Wattach,
in het Zwitserse dorpje Recon-
vilier. Grock woont nu in zijn
villa Bianca te Oneglia aan de
Italiaanse Rivièra. Hij is niet altijd
een zo gefortuneerd man geweest.
In ziin memoires (onlangs ver
schenen en in de Nederlandse ver
taling uitgegeven onder de titel
„Zonder Gekheid", bii de uitge
verij H. Nelissen te Bilthoven)
schrijft hij, dat hij eerst na .vele
jaren enige zekerheid van bestaan
had, na jaren van onzekerheid en
worstelen. Maar als hij het kon
doen, ook al had hij het niet zo
zeer rijk, dan was hij altijd bereid
te helpen, en hij zorgde goed voor
zijn vader en moeder.
Dit schrijven wij neer. omdat
het de menselijke kant van Grock
nog eens duidelijk belicht. Hii
had zich als een ras-artist ont
wikkeld en mocht er groots op
gaan, dat hij, na jarenlang rond
zwerven over heel de wereld, de
droom van zijn moeder kon ver
wezenlijken, die hem eens had
laten gaan met de wens, terug te
keren in Zwitserland als een groot
man.
Dat is hij geweest. Vijftig jaar
heeft Grock. meestal in het circus,
zijn onvergelijkelijke grappen en
grollen vertoond als muzikale
clown. Hij was op alle instru
menten thuis (en hii sprak boven
dien vrijwel alle in beschaafde
landen gangbare talen!). De lezing
van zijn boek, hier en daar soms
wat langgerekt en in herhalingen
vallend, zoals Grock zelf toegeeft,
is een verkwikking in meer dan
één opzicht. Bovendien geeft het
een aardige en interessante kijk
op het leven van de circusartist,
met al zijn vreugden en ziin leed.
De langdradigheid van sommige
gedeelten is men spoedig weer
vergeten, als men geboeid wordt
door de spannende verhalen van
Grock's ondervindingen en avon
turen.
„Zonder Gekheid" heet het
boek. De titel is een geestige
vondst op zich, want het boek
handelt over het leven van de
man, die een halve eeuw het
mensdom in alle windstreken van
de aarde voortdurend gekheid
heeft voorgezet, maar dat vaak
met een diepere ondergrond van
die echte humor, die soms de saus,
soms de champagne van het ge
wone leven isEen goed en
nuttig boek, dat voor iedereen te
lezen is en dat wii op de verjaar
dag van de schrijver gaarne een
aanbeveling meegeven. H.N.S.
f N
ADVERTENTIE)
te zenden aan
Uitg. H. Nelissen
Bilthoven - Giro
445117. Stuur mij
via Boekh,
rechtstreeks:
ex.: GROCK:
328 pag. 8 foto's, talrijke
geestige vignetten k f 6.90
Naam en adres:
feit, dat genoemde politici een
onderhoud met de Koning zouden
hebben.
Volgens het voor neutraal door
gaande blad „Le Soir" zouden
vooraanstaande persoonlijkheden
de Koning onlangs hebben aange
raden van een volksraadpleging'af
te zien. Deze persoonlijkheden, die
buiten de partijen om gehandeld
zouden hebben, zouden er de voor
keur aan hebben gegeven eenvou
dig de wet van Juli 1945 te zien
toepassen en een einde te doen ma
ken aan de onmogelijkheid om te
regeren.
Baron van der Straeten-Wailliet
heeft hedenmorgen aan een ver
slaggever van Beiga verklaard, dat
de C.V.P. vastbesloten blijft het
ontwerp betreffende volksraadple
ging zo spoedig mogelijk te doen
goedkeuren. „Ik ben verbaasd", zo
verklaarde de voorzitter van de
C.V.P., „over de veronderstellin
gen betreffende een wijziging in
de houding van de Koning, waar
over door sommige bladen wordt
gewaagd. Niets geeft aanleiding
te denken, dat de houding van de
Koning ten opzichte van de volks
raadpleging veranderd zou zijn".
DRIE JAAR GE-EIST
TEGEN COMMISSIONNAIR
Wegens valsheid in geschrifte
en verduistering heeft de Officier
van Justitie, mr. L. Feitsma bij de
Amsterdamse Arrondissements
rechtbank drie jaar met aftrek
van 9 maanden voorarrest geëist
tegen de 49-jarige commissionnair
in effecten, tevens eigenaar van
een machinefabriek J. J. C. van
der L. uit Naarden, die erkende
62 obligaties „Nederland" van
ieder f 1000.— en 5 aandelen van
de Mij. Billiton van een valselijk
op eigen naam gestelde stukken-
overklaring te hebben voorzien
en ze daarna te eigen bate te heb
ben verkocht. De opbrengst van
de 62 „Nederland"-obligaties, die
afkomstig waren van een zekere
J. G. Kerkhoff, bedroeg f 50.000.
De verdediger, mr. A. Th. E.
Kastein, vertelde in zijn requisi
toir, dat verdachte failliet is ge
gaan door de grote verliezen van
zijn machinefabriek en dat hij
daarmede zijn eigen vermogen
van ongeveer 2 ton plus dat van
ziin echtgenote heeft verloren.
Pleiter was van mening, dat de
effecten waardeloos waren en
dat dus de verduistering niet was
gepleegd.. Uitspraak op 19 Jan.
De 5 pet. voor goud- en
zilversmeden
De Nijverheidsvereniging voor
goud- én zilversmeden heeft
overeenkomstig het advies van
de vakgroep de 5 procent loons
verhoging met ingang van 1 Jan.
toegekend.
zal heden de minister van O.K.
en W. 10 prüzen voor culturele
en wetenschappelijke doeleinden
uitreiken. Deze prijzen zijn be
schikbaar gesteld door een Neder
lander, die onbekend wenst te
blijven
overleed Frans Hekers uit Ne-
derweert, die in November j.l.
met ziin tweelingzuster zijn 89e
verjaardag vierde
vertrekt ongeveer 7 Febr. uit
Antwerpen het 7000 ton metende
m.s. „Beaverbrae", speciaal voor
het vervoer van Nederlandse emi
granten naar Canada
ziin twee Niwin-gezelschappen,
onder leiding van Alex de Haas
en Paul Ostra, Zondag per K.L.M.
naar Djakarta vertrokken om
onze jongens in Indonesië, tiidens
hun wachttijd, enige ontspanning
te brengen
is de regisseur Vincent Berg-
hegge Zaterdagavond te Schoon
hoven. ter gelegenheid van zijn
40-jarige toneelloopbaan, hartelijk
gehuldigd
ontplofte gisterenmorgen op een
étagewoning te Rotterdam een
loodgieterslamp, met als gevolg,
dat de keuken alsmede de inboe
del, die in de achterkamer stond
opgesteld, verbrandden
heeft Louis van Tulder gister
middag, na het ondergaan van
een galblaasoperatie, het Rode
Kruis Ziekenhuis te Den Haag
verlaten
VOOR 1 FEBRUARI
BESLISSEN OF ZIJ WILLEN
BLIJVEN
Naar wij vernemen is de Indo
nesische beroepsschepelingen, die
thans dienst doet bii de Konink
lijke Marine, aangezegd, dat zii
vóór 1 Februari a.s. moeten be
slissen, of zij in dienst bij de
Koninklijke Marine willen blij
ven dan wel ontslag willen né
men en op rijkskosten teruggaan
naar Indonesië.
Desgewenst kunnen zij ook in
dienst van de Koninklijke Mari
ne blijven tot uiterlijk zes maan
den na de bekendmaking van de
dienstvoorwaarden, waaronder
zij naar de marine der R. I. S
kunnen overgaan. In die periode
van zes maanden zullen de be
trokkenen moeten beslissen of
zij bij de Koninklijke Marine
willen blijven, ontslag willen ne
men of willen overgaan naar de
marine der R.I.S.
Verder kunnen Indonesische
Marva's, die thans in Nederland
dienen, ongeacht hun diensttijd,
een verzoek om ontslag indienen
Zij behouden echter hun aan
sprak op overtocht op rijkskos
ten.
De Bijzondere Raad van Cassa
tie verwierp het beroep van Paul
C. J. Kies, de voormalige leider
van de Troelstra-beweging, die
door het Leeuwarder Bijzonder
Gerechtshof tot 20 jaar gevange
nisstraf was veroordeeld.
De Bijz. Raad van Cassatie
overwoog o.m. in zijn arrest, dat
K. openlijk propaganda heeft ge
maakt voor de aansluiting van
Nederland bij Duitsland. Daar K.
nog steeds niet inziet, hoe zeer
zijn houding verkeerd is geweest,
achtte de Bijz. Raad geen ter
men aanwezig, de straf van K.
te verlagen, noch om dc tijd, die
hij in bewaring heeft doorge
bracht, op zijn straf in minde
ring te brengen.
Heden radio-reportage
jubileum k.a.b.
Heden, Dinsdagavond 10 Janu
ari, zal van 19.15 tot 1925 en van
19.40 tot 20.00 over Hilversum I.
door de K.R.O. een reportage
van het 25-jarig bestaansfeest
van de Katholieke Arbeidersbe
weging worden uitgezonden.
ARBITRAGE-VERKOOP
LEIDDE TOT KOERSVERLIES
AMSTERDAM, 9 Jan. De
eerste dag van de nieuwe beurs-
week verschilde in zoverre sterk
van de vorige Maandag, dat de
Amerikaanse waarden minder
prominent zijn geworden. Over
de gehele markt is de belangstel
ling trouwens verkleind en het
verloop van vandaag was onge
animeerd.
Er was overwegend aanbod
van de zijde der arbitrage, het
geen in bijna alle hoeken tot vrij
gevoelige koersverliezen leidde.
Koninklijke Olie ging daarbij
voor met een daling van 4 pet.
tot 290. De laagste punt op 181
(min 41/2), Unilever 234 3/4
(min 4), Philips op 226 1/2 (min
5)
i De Cultures vielen aanvanke
lijk mee en openden goed prijs
houdend. maar konden later niet
aan de flauwe stemming ontko
men, al bleven de verliezen hier
toch zeer beperkt. Amsterdam
Rubber was zelfs nog hoger ge
noteerd dan Vrijdag in verband
met de goede rubberprijzen en
noteerde voor het eerst boven
Deli Maatschappij, die met 149
3 pet. verloren. De aandelen van
de goudmijn maatschappij „Si-
mau" vertonen een opmerkelijke
koersstijging, gestimuleerd door
het recente bericht omtrent de
tot de directie gerichte uitnodi-
gi"" om de mijn te bezoeken.
Van enig herstel van betekenis
was in het verdere verloop geen
sprake. Vele koersen sloten on
het laagste peil van de dag. De
bankaandelen waren goed prijs
houdend speciaal voor Rotter
damse Rank en Twentse Bank
De scheepvaartmarkt lag ge
drukt.
De Amerikanen, waarin Vrij
dag j.l. circa 1000 certificaten
ziin omferet. noteerden iets beter
dan Vrijdag. Het agio bedroeg
gemiddeld 10 tot 12 pet. boven
New-Yorkse pariteit.
De staatsfondsenmarkt had een
rustig verloop en was voor do
toonaangevende soorten eerder
iets luier. Prolongatie 2-1/4.
Uit het Engels door
Clarence Budington Kelland
28 Dat was een
uitgezochte manier om de politie
zand in de ogen te strooien en
eventuele achtervolgers op een
dwaalspoor te brengen.
Natuurlijk was ik niet zo dom
om te denken, dat er voor haar
zonderling gedrag geen meer dan
gewone aanleiding was. Maar ik
had met haar gepraat, aan de
zelfde tafel gezeten, en ik heb mij
er altijd nogal op beroemd dat ik
een behoorlijke portie mensen
kennis bezat. Hoe zonderling
Maggie Jones zich ook gedragen
mocht hebben, ze had toch niet de
indruk op mij gemaakt iemand te
zijn, die zich met een Dikkie Ijs
berg zou afgeven en nog minder
een meisje, dat in misdadigers-
kringen verkeerde. Ze had veeleer
de indruk gemaakt van een vast
beraden, over-avontuurlijk en
wat opgewonden ding, dat de
bakvisjaren juist te boven was.
Het is nogal beschamend voor
mijn zelfverzekerdheid van op
vatting, wanneer Maggie Jones
en Vievien Long inderdaad één en
dezelfde persoon waren. En he
laas waren er te veel aanwijzin
gen, dan dat ik voetstoots mocht
aannemen dat dit niet zo was.
De mensen, die met mij aan
hetzelfde tafeltje hadden zitten
eten, waren klaar en vertrokken.
Ik zat met de krant voor mijn
neus en piekerde over de situatie.
Iemand nam plaats op de stoel
tegenover mij. Ik keek op en blik
te in de zwaarmoedige ogen van
Mollie Tacker.
„Zo, Krullekopje," zei ze.
Ik geef toe dat mijn haar nei
ging tot een slag vertoont, maar
van krullen is beslist geen sprake.
Daarbij komt dat ik een hekel heb
aan dat soort cabaretachtige ver
trouwelijkheid.
Ik antwoordde dus koel: „Hoe
maakt u het, miss Tacker?"
„Wees niet zo eenkennig," zei
ze. „Doe een beetje huiselijk en
leg je voeten op tafel."
„Misschien dat kroegvolk daar
van houdt," zei ik, „maar ik heb
nooit begrepen waarom."
„Omdat 't anders is dan thuis"
antwoordde zij.
Ik mocht die vrouw niet erg,
maar ik was toch nieuwsgierig
naar haar. De mensen wekken in
het algemeen mijn nieuwsgierig
heid op. De meesten van hen doen
soms rare dingen en dan wil ik
weten, waarom ze zo doen. Ze zijn
grillig en dan vraag ik me af wat
ze daartoe drijft., Ze doen dingen,
die niet overeenstemmen met hun
karakter en dat maakt de vraag
in mij wakker waardoor dat wel
komt. Het feit dus ten spijt, dat
ik een tegenzin tegen miss Tacker
had, kon ik niet nalaten het een
en ander te weten te komen.
„U bent wel erg ver van uw na
tuurlijke omgeving afgedwaald,"
zei ik.
„Zelfs een wijze vogel kan te ver
vliegen," antwoordde ze met haar
keelstem.
„En op de verkeerde boom neer
strijken," zei Ik.
Ze trok haar wenkbrauwen sa
men. „Is dat een poging om iets
te weten te komen?"
„Een afgelegen ranch," zei ik,
„lijkt me niet bepaald iets voor
u."
„Krullekopje," zei ze, „ook een
cabaretière heeft twee armen en
benen, net als ieder ander mens.
Ze heeft honger op haar tijd.
Soms heeft ze buikpijn. Ze hoort
de vogeltjes graag zingen. Als ze
slecht nieuws hoort, huilt ze. Haar
voeten doen pijn, net alsof ze een
gewoon mens was. Er zijn mensen
van wie ze houdt en mensen aan
wie ze een hekel heeft. Ze piekert
over haar oude dag. En dominee
moet preken, een bankier moet
zaken doen, een dikke vrouw
moet lekker kunnen koken. En
een cabaretière moet nonsens
praten. Ieder mens moet doen wat
bij zijn staat te pas komt."
Ik voelde me een beetje be
schaamd. Wat ze zei, was waar,
en het feit, dat iemand in nacht
clubs optrad, hield nog niet in,
dat die iemand ook slecht was.
Ook in haar beroep kon zij zich
aan de tien Geboden houden, het
geen in het dagelijks leven al een
hele toer is. Een meisje als zij kon
evengoed een huis en een gezin
hebben. Ze kon net als ieder an
der houden van boeken te lezen.
Buiten werktijd was ze, wie weet,
een heel normaal mens.
„Ik vraag nederig excuus," zei
ik.
„We weten het niet," zei ze,
„maar het kan best zijn dat een
paard een aap en een aap een
paard een min soort dier vindt.
Omdat een paard nog nooit een
aap is geweest."
„En nu ben je op Rancho Palo
ma om eens heerlijk tot jezelf te
komen," zei ik. „Smaakt het eten
je nogal uit Buttericks keuken?"
„Naar mijn smaak een beetje te
gekruid."
„Waarom ga je dan niet ergens
anders heen waar ze beter ko
ken?"
„Omdat een verstandig meisje
zonder geld nergens komt," ant
woordde zij.
„Heb je zo slordig geleefd?"
vroeg ik.
„Integendeel. Maar mijn geld
heeft vleugels gekregen. En dat
betekent lood in mijn schoenen,"
voegde ze er bitter aan toe.
„Wou je zeggen, dat ze op Ran
cho Paloma je geP verduisterd
hebben?" vroeg ik.
„In dat pension verliezen ze
niet graag een gast," zei ze.
„Maar je bent nu toch in de
stad," wierp ik tegen.
„En hoever kan ik wegkomen
met drie dollar en zes en negentig
cent op zak?" vroeg ze. „De Vest-
zak-Venus wilde haar haar latei:
doen. De knoest aan het uitein
de van haar hals zit er alleen oir
de kapper rijk te maken. Butte-
rick heeft ons hierheen gereden
Ingrid Ash laat zich op het ogen
blik in een schoonheidssalon op
kalefateren. En ik heb een vrije
dag met gratis taxi."
„Wil je er vandoor?" vroeg ik.
„Hoe verder weg, hoe beter.
Krullekopje." (Wordt vervolgd!
L
