Geschiedenis van duizend jaren
Waar Petrus werd begraven en nog leeft
THEATER
THEATER
De NIEUWE
Philipslamp
LADING
Progressieve
Christenen
Hard aanpakken en... zij hebben
geen landbouwconsulenten
Fluweelzacht licht!
jmm~
Marktberichten
PAARDENVLEES
Bernard Koomen
SE KAJ0TTERS
STENAVOND
EGEN
De Abdij van Eg mond
Van klein kloostert je tot machtig
gebouwencomplex
Vervoersprobleem moet opgelost worden
lm h
Type„Atgeida".
maa/i... volgenS ten gehéél
nieuw titocédc.
Vorstelijk werk over het Vaticaan
>t wereldreputatie.
'EERS VERWACHTING
egedeeld door het K.N.M.I.
Bilt, geldig van Donderdag
tot Vrijdagavond.
\ANHOUDEND ZACHT
ar bewolkt met plaatselijke
ingen en overwegend droog.
krachtige zuid-westelijke
Aanhoudend zacht.
DONDERDAG 16 FEBRUARI 1950
PAG r NA 3
VREEMDE VONDST
lezer dagen vond een be-
ner van de Keizerstraat
Alkmaar in zijn brieven-
i een paar witte muizen,
iteraf bleek dat de die-
i hierin door een jongen,
thuis witte muizen hield,
ren gedeponeerd. De
iap mocht van zijn vader
beestjes niet langer meer
iden en heeft ze toen
ar, onder het motto: „zet
n op...." in de berste de
te brievenbus laten ver-
ijnen.
GEDIJK, 16 Febr. 52.000 kg
Dol 6,00—17,20; 90.00 kg gele
1,1024,30; 15.000 kg witte
S,50—25,40; 4.000 kg bieten
,30; 2500 kg witlof I 45—47;
38; 7000 kg peen II 21,90
III 18,60—19,30; 10.000 kg
6,70—47,80; grove 41,70—
MSTER. Aardappelen Be-
:rs 12,50; Koopmans blauwe
Witlof 24—56; Rode kool 6
Savoye kool 20; Spruitkool
Boerekool 2549; Andijvie
SI; Rode bieten 48; Gare
1014; Winterpeen 616;
m 18—20; Uien 26—43; Uien
gen 22; Prei 1667. Appels:
y Seedling 33; Goudreinette
Jonathan 2066; Present
ïgeland 1354; Zoete Cam-
1024; Zoete Winterkroon
Zoete Ermgaard 25. Peren:
se de Paris 820; Conféren-
0; Gieser Wildeman 1520;
e-peer 27; Winterlouwtje 10
ÏVinterjan 1025; IJsbout
MAAR, 15 Febr. Witlof I
II 28—38; Rode kool 6—
Savoye kool 19,2025,90;
kool 1528,50; Spruitkool
3; II 2044; Boerekool 15—
Sabarber 72—74; Rode bieten
Winterpeen 6,5014,30;
■n 3612; Uien I 37—48; II
Prei 17—56; Soep 15—17.
Bismarck 27—34; Peren:
jan 1418.
iMENHUIZEN, 16 Febr.
r uien 46,00—47,00; 5800 kg
8,20—22,80; 6500 kg gele
1,80—24.00; 67.000 kg rode
30—17,80; 22.000 witte kool
25,10.
GEHAKT
0.85
DOORR. LAPPEN
0.90
MAG. LAPPEN
0.95
BAKLAPPEN
1.10
ROSBIEF
1.20
BIEFSTUK
1.30
HAAS
1.40
Filiaal Slagerijen:
Houttil 58
ALKMAAR
LG 18 FEBR. a.s.
TZIEKTUIN
EK en DANS
half acht
Min. leeftijd 17 jaar.
DON 3641
1 FEBR.:
E, JOAN CRAWFORD
1. PETER LORRE in:
18 jaar
ussen goed en kwaad,
ir het eerste wordt ge
ks om 8 uur. Zaterdag
2 uur. 4.30, 7 uur en
latinee. Dagelijks telef
ndags uitsl. vanaf 1.30
3103
FEBR.:
BOGART, GEORGE
LUPINO. ANN SHE-
18 jaar
één der interessantste
Een film, die ons in
mleidt.
cs om 3 uur, Zaterdae
2 uur, 4.30, 7 uur en
30 matinee.
In het 29e hoofdstuk van het Boek van de kloosterstichtingen,
schrijft de H. Theresia, dat zij zich van sommige harer stich
tingen niet meer precies het jaar kon herinneren. Zij meende
echter dat dit niet zo erg was, omdat dit later nog gemakkelijk
genoeg verbeterd kon worden. Er zullen maar weinig geschied
kundigen zijn, die zich bij deze mening kunnen neerleggen.
Integendeel, zij weten maar al te goed, dat het gemak waar
mede de oude kronieken zich dikwijls van hun twijfels af
maken, oorzaak is geweesf dat belangrijke gebeurtenissen of
data voor het nageslacht verloren gingen.
I barende feiten. De levens van de
toenmalige abten worden in
slechts enkele zinnen afgehandeld,
enkele wonderen op het graf van
St. Adelbert of St. Jeroen, aan
winsten van paramenten en boe
ken en enige giften van weldoe
ners, dat is alles.
Later, als de hoge politiek een
rol gaat spelen in de kloosterge
schiedenis, als het inwendig leven
gestoord gaat worden door pro
cessen en twisten met de omrin
gende adel, als het grondbezit een
buitengewone administratie gaat
eisen met alle gevolgen van dien,
dan komt er stof voor de kronie
ken, maar men krijgt geen juist
inzicht in de werkelijke waarde
van het kloosterleven, die dikwijls
geheel op de achtergrond wordt
gedrongen. Pas als na vele moei
lijkheden de heilzame aansluiting
bij de hervorming van Bursfeld,
rond het jaar 1500, zijn invloed
doet gelden, komt er een passende
Met de geschiedenis van de
Egmonder Abdij staat het er al
niet veel beter voor. Het is een
feit, dat het belangrijkste jaartal
van haar geschiedenis, nl. dat van
haar stichting, onbekend is.
We bedoelen hier niet de stich
ting van het Benedictinessenkloos-
tertje, dat aan de mannenabdij
vooraf ging, deze is immers met
tamelijke waarschijnlijkheid te
plaatsen in het jaar 922, toen graaf
Dirk I op hemels bevel de relie
ken van St. Adelbert opgroef, naar
een nieuw kerkje overbracht en
deze kloostervrouwen met de
wacht bij het lichaam van de
heilige belastte. Dit kloostertje
heeft echter geen lang bestaan
gehad. De zeer ongunstige ligging
aan de grens van Kennemerland
en West-Friesland was oorzaak,
dat de vrome bewoonsters maar
al te dikwijls in het krijgsrumoer
betrokken werden en zo onmo
gelijk hun kloosterleven naar be
horen konden leiden.
Graaf Dirk II, die zijn vader
omstreeks het jaar 930 moet zijn
opgevolgd in het bestuur van deze
streken, besloot aan de onhoud
bare toestand een einde te maken.
De zusters werden en bloc meer
naar het Zuiden verplaatst, waar
schijnlijk naar Bennebroek bij
Haarlem, en het toen nog houten
kerkje werd vervangen door een
flink stenen gebouw.
Toen de graaf voor dit nieuwe
klooster bewoners zocht, die meer
bestand zouden zijn tegen de ruwe
omgeving, gingen zijn gedachten
als vanzelf uit naar Vlaanderen,
de geboortegrond van zijn gema
lin Hildegard, waar zo juist een
nieuwe opbloei van Benedictijns
leven aan de gang was, onder de
machtig bezielende invloed van
de H. Gerard van Brogne. Zelf
was Dirk in 941 getuige geweest,
hoe door toedoen van zijn zwager,
graaf Arnulf van Vlaanderen, het
kloosterleven in de oude St. Pie
tersabdij van Gent hersteld was,
en hij meende niet beter te kun
nen doen dan zich tot deze abdij
tc wenden om stichters voor zijn
klooster.
Zoals wij reeds zeiden, heeft
geen enkele kronieker het jaar
van deze gebeurtenissen vastge
legd en slechts een nauwkeurig
onderzoek van omstandigheden en
personen hierbij betrokken, kan
ons leren dat dit omstreeks het
jaar 950 geweest moet zijn. Wij
gaan daarbij uit van het jaar 941,
waarin de St. Pietersabdij te Gent,
bakermat van onze stichters, her
steld werd. Als we dan nog weten
dat een zoon van graaf Dirk, die
volgens het verhaal als jonge sub
diaken in de abdij van een ziekte
wonderbaar genezen werd, in 976
kanselier van het Duitse Keizer
rijk was en het volgend jaar aarts
bisschop van Trier, kunnen we
met voldoende zekerheid zeggen,
dat de abdij in 960 bestaan moet
hebben.
Het leven van St. Jeroen ver
haalt ons verder nog, dat het
lichaam van deze heilige om
streeks het jaar 955 naar Egmond
overgebracht werd, zodat we de
stichting in het tijdvak 941-955
moeten zoeken.
Sedert die tijd is de abdij uit
gegroeid van klein kloostertje tot
een machtig gebouwencomplex.
De kerk van graaf Dirk II zal
in de 12e eeuw niet meer in het
kader van de omgeving passen en
op grootse wijze herbouwd wor
den. De enkele bezittingen, juist
genoeg om de monniken te onder
houden, ook al een grafelijk ge
schenk, zullen bijna ongehoorde
proporties aannemen. De regale
abten zullen machtige heren wor
den in het land. Dit toch is het
niet wat men voor ogen moet
houden als men de betekenis van
Egmond voor ons land nagaat. Het
zwaartepunt van Egmond's bete
kenis ligt in de tijden waarvan
ons het minste bekend is, nl. de
eerste eeuwen.
We zien de abdij daar in de pas
gekerstende en half beschaafde
omgeving van de 10e en 11e eeuw.
Toen het eenvoudige geloof van
de bevolking als het ware gedra
gen werd en gesteund door dat
stille maar hechte bolwerk in hun
midden, dat gestadig, bij tij en
ontij, omhoog ten hemel bleef wij
zen, om te getuigen van de hogere
waarden, die zijn bewoners op
tastbare wijze beleefden. Daar
vond het eenvoudige volk troost
en steun bij de zichtbare aan
wezigheid van Gods heiligen in
hun kostbare overblijfselen. Daar
werd hun vertrouwen beloond
door Gods gunsten en de voor
spraak van Zijn heiligen. Zij wis
ten, dat hun dagelijks, dikwijls
zo materiële leven van arbeiden
en zwoegen, geheiligd en tot een
hoger plan verheven werd, door
de vereniging met de gebeden die
de kloosterbewoners dag en nacht
ook in hun naam verrichtten.
Daar vonden zij tenslotte voor
zich en hun kinderen de eerste
grondslagen voor een hogere ont
wikkeling, waardoor zij zich uit
de oude sleur van hun leven kon
den losrukken en er toe komen
om zelf mede te werken aan het
tot stand komen van een nieuwe
cultuur.
Maar ook de groten van de
aarde wisten de weg te vinden
naar de eenzaamheid van het
klooster. Daar was het dat Hol
land's bewindvoerders hun raad
zochten en in moeilijkheden Gods
hulp kwamen afsmeken. Daar was
het ook dat zij bij voorkeur hun
begraafplaats uitkozen, om na hun
dood verzekerd te zijn van een
blijvende gedachtenis en hun ziel
in gebeden der monniken voort
durend aan te bevelen.
De kronieken verhalen ons
slechts weinig over deze periode.
Ze was ook zo arm aan opzien-
harmonie tussen het wezen van
het kloosterleven en de noodzake
lijke bijkomstigheden. Jammer dat
deze niet de tijd gehad heeft zich
voorgoed te vestigen. Ook de abdij
van Egmond werd het slachtoffer
van de godsdiensttwisten.
De geest van Egmond is echter
niet gestorven. In de streek heeft
eeuwenlang een stille, onuitge
sproken meestal, maar toch wer
kelijke verwachting geleefd naar
een nieuw tijdperk, waarin het
oude in nieuwe gedaante hersteld
zou worden.
Dit is in de laatste tijden ge
beurd. Egmond's abdij herleeft
weer, langzaam maar zeker, zo
als het langzaam maar zeker vroe
ger gegroeid is. Want het is niet
iets nieuws, wat er gekomen is,
geen imitatie, het is d e abdij van
Egmond die daar zes eeuwen lang
leefde en nu herleeft.
De monniken van het nieuwe
Egmond zijn geen museumbe
waarders van curiositeiten uit 'n
ver en vervlogen verleden, neen
zij zijn de nieuwe stenen waarme
de het gebouw gerestaureerd is,
maar met dezelfde taak en het
zelfde doel als de oude. Dit doel
was en is God te zoeken en te
dienen in gebed en afzondering,
voor de eer van en verenigd met
hun H. Patroon, Vader Adelbert,
tot geestelijk en tijdelijk voor
deel van al hun broeders en zus-
sters in Christus.
Moge de viering van dit jubel
jaar, het duizendste na de stich
ting, waartoe de monniken en vele
van hun vrienden zich opmaken,
hiervan het onderpand zijn. Fa-
vente Deo et Sancto Patre Adal-
berte. Dat geve God en St. Adal
bert.
OPENLIJK IN VERZET
PARIJS (K. N. P.). De
leiders van de Progressieve
Christenen in Frankrijk zijn
thans openlijk in oppositie geko
men tegen hun bisschoppen. De
ze zogenaamde christelijke be
weging, waarbij ook enige pries
ters zijn aangesloten, is in feite
communistisch georiënteerd.
Tot dusver hadden de leden
van deze beweging geen gehoor
zaamheid geweigerd aan hun
kerkelijke autoriteiten, doch
thans is tijdens een bijeenkomst
te Parijs openlijk een bevel van
kardinaal Roques, aartsbisschop
van Rennes, genegeerd.
De Kardinaal had de Katholie
ken van zijn diocees verboden
het blad van de Progressieve
Christenen „Positions" te lezen.
Tijdens de bijeenkomst te Pa
rijs werd door de leiders een
antwoord aan de aartsbisschop
van Rennes geformuleerd, die
door „Positions" ter kennis aan
de lezers werd gebracht. Het
blad publiceerde tevens de in
het antwoord der leiders her
haalde leugens, die de laatste
tijd door de Communistische
Partij in Frankrijk over het
Franse Episcopaat werden ver
spreid.
HANDELINGS-ONBEKWAAM-
HEID GEHUWDE VROUW
In ons bericht van gisteren in
zake het rapport Swane van het
Centrum voor Staatkundige vor
ming is een storende fout geslo
pen. Abusievelijk werd vermeld:
„De minderheid der commissie
acht het onjuist, het beginsel, dat
de man het hoofd der echtver
eniging is, niet langer in de wet
tot uitdrukking te brengen."
Men leze voor „minderheid"
in het bovenstaande „meerder
heid".
NEDERLANDSE BOEREN IN DE WEST
(Van onze speciale verslaggever)
ST. EUSTATIUS, Januari. Een dezer dagen hebben wij in de
West een moderne pionier bezocht, nl. een van onze Neder
landse boeren-emigranten, die hun bedrijf hebben overge
plaatst naar de tropen. Men weet, dat er de laatste tijd in ons
land voor emigratie veel propaganda wordt gemaakt en dat
daarbij de boeren, die de durf hebben zoiets te ondernemen,
bij de emigratie-autoriteiten vooraan gaan. Zij zijn het, die de
eerste steen moeten leggen voor nieuwe gemeenschappen in
andere landen en wanneer hun werk slaagt, wordt daardoor het
terrein voor anderen vanzelf vrij gemaakt. Wanneer de mecha
nisatie van de landbouw in de tropen lukt, dan zal ook voor
een land, dat nog zo weinig ontwikkeld is als het zuiver-tro-
pische gebied Suriname, een nieuwe mogelijkheid zijn gescha
pen. Het bedrijf, waar wij een bezoek hebben gebracht, is
echter niet in een zo tropisch gebied als Suriname gelegen.
Het bevond zich op een eiland van de Nederlandse Antillen,
een voorpost dus voor de Nieuwe Wereld en een gebied, dat
door de zeeën, die het omringen, en door de ligging, die de
evenaar niet zo nabij komt, minder warm en dus voor Neder
landers veel gemakkelijker verdraagbaar is.
Wij bezochten dit bedrijf in de
maand Januari. Dan is het ook in
de tropen winter en al konden wij
bij ons eerste bezoek aan de West
van het begrip „winter" niets ge
waar worden, kenners van het land
dachten er heel anders over. Zij
vonden het land dor en veel droger
dan in andere maanden. Hoewel
wij overal groen en een weiland
met gras voor ogen zagen, waar de
wind doorheen speelde, sprak de
eigenaar over bomen die zelfs hier
in de warmte van het gebied tus
sen de beide keerkringen, hun bla
den verliezen en vaak dezelfde ver
schijnselen vertonen als planten in
Nederland wanneer het winter
wordt.
Het bedrijf dat wij bezochten was
ongeveer 100 H.A. groot. De boer,
die ervan moet leven is nu dertien
maanden op St. Eustatius bezig. Hij
is nog jong. Hijzelf is 31 en zijn
vrouw 29. Het gezin heeft vier kin
deren, waarvan er een op St. Eusta
tius geboren is. Zijn naam is Gijs-
bert Veldhuizen, hij is afkomstig
uit Ede. Zijn vader had een boer
derij in Lunteren.
Veldhuizen heeft hier 'n gemengd
bedrijf gesticht, dat voornamelijk
afzet vindt op het eiland Curaqao.
waar men van alles kan gebruiken,
zoals levend vee, zuivelproducten,
hooi, sweet potatoes en mais. Met
trots liet hij ons twee kalfjes zien,
die hier zojuist geboren waren als
tweeling van een Hollandse koe en
een Hollandse stier, die hij uit het
vaderland had meegenomen. De
hoeveelheid melk, die het vee, ook
het Hollandse hier geeft, valt erg
tegen. Het komt voor. dat men niet
meer dan 3 liter melk per koe
krijgt, maar andere producten ma
ken dat verlies tot dusver weer
aardig goed. Overigens is dit eerste
jaar voor Veldhuizen geen gemak
kelijk jaar geweest. Het duurde wel
een half jaar, voordat hij aan land
bouwmachines kon komen. Hij is er
thans echter in geslaagd de spullen
uit Amerika te krijgen en hij is
enthousiast over wat de Amerika
nen geleverd hebben. Er kwamen
twee tractors en de nodige machi
nes erbij, zoals maai- en wiedma-
chines, een hooipers enz. Het mooie
is. dat deze installaties allen op één
tractor kunnen worden aangesloten.
Zo iets is in ons land volgens de
heer Veldhuizen nog altijd niet zo
gemakkelijk te kriigen. Overigens
is een mechanisch bedrijf het enige
mogelijke in de tropen. Kan men
dit niet bekostigen, dan hoeft men
er eigenlek niet aan te beginnen.
De heer Veldhuizen, die zelf niet zo
kapitaalkrachtig is. heeft zich ge
associeerd met een bol. en zaad
handelaar uit Bloemendaal. die ook
met ziin gezin, met twee kinderen
naar St. Eustatius geëmigreerd is.
Twee gezinnen van jonge boeren,
die ook mee waren getrokken, om
als werkkracht in diénst te treden,
hebben het niet volgehouden en zijn
teruggegaan.
Een andere emigrant op hetzelf
de eiland, die wij gesproken heb
ben, was de heer van Dijk uit Veld
hoven. De familie van Dijk is hier
nog pas een half jaar. Het zijn ty
pische Brabanders, die zich gemak
kelijk aan het zeer eenvoudige le
ven van de Bovenwindse eilanden
aanpassen, omdat zij nooit met de
grote stad in aanraking zijn ge
weest. Wij zagen Sioeder van Dijk
op de morgen, waarop de Prins re
ceptie hield in het dorp, met haar
zes jonge kinderen, allen keurig
aangekleed de meisjes met vlecïïï-
jes in het blonde haar en blauwe
jurkjes aan, tussen de kleurlingen
mee naar de Prins gaan om hem
een hand te geven. Aanstonds was
de Prins zeer geïnteresseerd en ook
gouverneur Peters, die naast hem
stond, en die zelf een expert is op
het gebied van de landbouw, begon
een geanimeerd gesprek met deze
pioniers in het land. waarover hij
met bestuursgezag is aangesteld.
D,, moeilijkheden van de familie
van Dijk ziin in zoverre misschien
minder, omdat het land dat zij in
exploitatie hebben gekregen, veel
groter is, n.l. 365 H.A. Van Diik wil
zich specialiseren op veeteelt en
misschien nog wat zuivel. Bebou
wen zal hij het 'and slechts in zo
verre als dat voor eigen gébruik
en dat van het vee nodig is. Hij
heeft met het fokken al enig suc
ces. Voor dat doel had ook de heer
van Diik een stier uit ons land
meegebracht
De eerste tijd zal wel moeilijk
zijn. zo zei hij ons. Er ziin hier geen
landbouwconsulenten. waar je met
al je problemen eens even aan kunt
kloDpen. Wij gaan die nuttige in
stellingen eerst nu oo hun volle
waardp schattenDe grond, jon
ge lavagrond, is volgens hem zeker
oP vele plaatsen zeer goed. Er is een
monster van die grond op weg naar
Nederland, om de kwaliteiten te la
ten onderzoeken.
Een groot voordeel van goede
emigranten uit Nederland is. zo zei
ons later de gezaghebber van het
eiland, dat de bevolking, die niet
begrijpt hoe dat. mogelijk is, nu
blanke mensen ziet komen die hard
aanpakken. Dit werkt nu reeds sti
mulerend. Het, bedrijf van de heer
van Diik is kapitaalkrachtig gefun
deerd. Het is opgezet door de N V.
Exploitatie Mij, Curaqao en St.
Eustatius. Men kan dus vooruit.
Zijn grote zorg is, dat het ver
voer van de producten, die hij
straks aan de markt hoopt te bren
gen, nog niet geregeld is. De rege.
ring zal hierin moeten voorzien,
wil men de immigratie niet onmo
gelijk maken. De K.N.S.M. heeft
n.l. nog niet voldoende toezeggin
gen gedaan om dit vervoer op te
lossen. Daar de Bovenwindse eilan
den op enorme afstanden van Cu
racao en de beide andere Beneden-
windsp Antillen liggen, zou deze
zaak zonder regeringsmaatregelen
vastlopen. Maar gezien de grote be
langstelling. die men daarvoor in
regeringskringen heeft, verwacht
men niet dat dit zal gebeuren. De
Limburger Peters, die als gouver
neur en als landgenoot deze mensen
een zo goed hart toedraagt, zal dit
zeker niet gedogen
Dit is weer een voordeel bij emi
gratie naar de West. Men is er met
de Nederlanders onder elkaar, al
zijn het dan soms heel typische, zo
als de sterk gekleurde bewoners
van St. Eustatius. die nog afkom
stig zijn van de vroegere slaven en
daarvan vele kentekenen dragen.
Het contact met de mensen van de
streek is, zoals moeder van Dijk
ons zelf verklaarde, echter heel
goed.
N.V. PHILIPS' VER KJ3 OP-MAATSCHAPPIJ VOOR N D E EJ.AN D
EAJLDHaVfifï
A - -
De vorst, die korte tijd in onze gebieden
periode met talrijke regenbuien. Door de
het riviertje de Dinkel in Noord-Oost Twente
gevolgen van dien. De rijweg tussen Dene
is derhalve voor vrijwel alle verkeer gestremd
brengt in deze overvloed van water, is
Maar ook Engeland is niet van overstromingen
Parrett in West-Engeland buiten haar oevers.
Nederland. Verscheidene boerderijen werden
moesten per roeiboot van voedsel worden
wegen geschiedde ook daar slechts per paard
- mm 1
heerste, heeft plaats moeten maken voor een
hevige regenval van de laatste paar dagen is
buiten haar oevers getreden, met alle nare
kamp en Ootmarsum staat onder water en
Het enige vervoermiddel, dat uitkomst
paard en wagen (links op de foto),
verschoond gebleven. Daar trad het riviertje
De gevolgen waren echter erger dan in
door het water geïsoleerd en de bewoners
voorzien. Het verkeer op de overstroomde
(rechts op de foto)
V_
Ruim zevenhonderd jaren vóór de geboorte van Christus sticht
ten Romulus en Remus in broederlijke eensgezindheid, die
echter niet lang stand hield, aan de oevers van de Tiber Rome.
Maar de stad, die zich in de glorietijd van de Republiek en van
de latere keizers vol trots het hoofd der toenmalige wereld kon
noemen caput orbis zou reeds lang tot de onbeduidend
heid van haar eenmaal niet minder roemruchte voorgangsters,
de steden van Egypte, Assyrië en Babyion, en zelfs van haar
nief minder machtige mededingsters Athene en Carthago zijn
vervallen, als niet op een van de zeven heuvels, waarop zij
gebouwd was, na zijn marteldood aan het kruis, een man was
begraven, die van huis uit slechts een onbekende, eenvoudige
visser uit het Palestijnse Galilea was.
Zo handelt de Voorzienigheid Kerk heeft opgedragen, is werke-
van God. Hij kiest het zwakke en lijk te Rome geweest. Men heeft
onaanzienlijke uit om het sterke
en grote dat telt in de wereld, te
beschamen. Het heidense Rome van
de Oudheid is met zijn macht en
praal ten onder gegaan. Slechts één
deel ervan, de mons Vaticanus, de
berg van het Vaticaan, werd door
Christus waardig gekeurd de tast
bare weergave te zijn van de rots
die Petrus is en waarop Hij Zijn
Kerk wilde bouwen.
Heel de wereld, gelovig en onge
lovig, zieta in liefde of in haat op
naar dat kleine, maar zo betekenis
volle plekje van de Italiaanse bo
dem waar de Paus woont. Het „Va
ticaan" is een benaming en een be
grip zowel voor de persoon van
hem die Christus' Stedehouder is
op aarde als voor heel het bestuurs
apparaat van de Katholieke Kerk
dat daar zijn algemeen leidende
centrale bezit, van de materiële ge
bouwen tenslotte van wat de tegen
woordige stad van het Vaticaan
uitmaakt.
PETRUS' GRAF
Het graf van de Apostel Petrus
is, hoe bescheiden en onaanzienlijk
van uiterlijk eerst ook, van de be
ginne in verering geweest bij de
Christenen die toch de plaatsen,
waar de lichamen der Martelaren
waren begraven, als heilig en eer
biedwaardig beschouwden. Dat deel
van niet Katholieke zijde getracht
dit historisch vaststaand verblijf
van Petrus te Rome te ontkennen.
Maar van oudsher heeft de Kerk
op 22 Februari het eigenlijke
„troon-feest" van de H. Petrus
of Petrus' Stoel zoals wij ook zeg
gen gevierd, d.w.z. het feit dat
hij de plaatselijke bisschop van Ro
me was (er heeft naderhand een
merkwaardige versiwseling plaats
gehad met het pas later ingevoerde
feest van 18 Januari). Zijn opvolger
in de 5e eeuw, de H. Paus Leo I,
zal er in zijn Sermoen welke die
dag in het Brevier voorkomt, in
fier Romeins bewustzijn aan herin
neren dat Petrus niet vreesde naar
Rome, ,,dat woud van briesende
beesten" zoals hij haar noemt, te
komen.
Zijn kathedraal was niet de groot
se kerk die nu zijn naam draagt,
maar een of andere catacombe of
begraafplaats of nog de kleine huis
kerk van een zijner diocesanen, die
daartoe in zijn woning de gelegen
heid had, de senator Pudens b.v.
De kathedraal van Rome, de eigen
bisschopskerk van de Paus als bis
schop van de Eeuwige Stad. is de
aartsbasiliek van de Verlosser,
meestal genoemd St. Jan van Late-
ranen, die als zodanig de ..moeder
en het opperhoofd is van alle ker-
van het oude Romeinse Vaticanum, ken van het aardrond". zoals de
waar de eerste Opperherder van
Christus' kudde ter aarde was be
steld, wed vanouds door de gelo
vigen van Rome de „Sancti Petri
Confessio" genoemd. Naar deze
plek, waar de H. Petrus zijn geloof
had beleden, stroomden uit alle de
len van de wereld de gelovigen toe.
ok Constantijn de Grote, de eerste
Christen-keizer kwam daarheen op
de achtste dag nadat hij het H.
Doopsel had ontvangen. De mach
tigste der aarde legde daar zijn kei
zerlijke diadeem af en knielde er
onder tranen op de gewijde grond
neer. Eigenhandig wilde hij in een
symbolische handeling twaalf
manden vo] ter ere van de twaalf
Apostelen op deze plek de aar
de wegspitten om er de plaats aan
te wijzen voor de basiliek die hij
er opgericht wilde hebben De II.
Paus Silvester kwam haar op de 14e
dag vóór dë Kalender van Decem
ber wijden op dezelfde manier als
hij daarvoor de Kerk in het keizer
lijk paleis van Lateranen zelf had
geconsacreerd. Nog jaarlijks wordt
in onze Romeinse Liturgie deze
Kerkwijding op 18 November her
dacht en in de lezingen van het
Brevier wordt er dan ook aan her
innerd. dat deze eerste Sint Pieters
kerk de eerste was om een stenen
altaar te hebben, een bepaling die
van to enaf algemeen geldend werd.
PETRUS' STOEL
De Apostel Petrus, aan wie de
Heer het opperbestuur van Zijn
Latijnse taal het uitdrukt.
De St. Pieter daarentegen kan
men meer ais de kerk van de Paus
als Hoofd van de gehele Kerk be
schouwen, de wereld-kerk van het
Pausdom. Zij is het middelpunt van
het Vaticaan. Rondom haar groe
peren zich de Heilige Paleizen. Het
is de Heilige Stad zoals wij die ken
nen uit de afbeelding waarmee
iedere Katholiek om zo te zeggen
van kindsbeen af vertrouwd is,
waar hij misschien persoonlijk is
geweest of waarheen hij wellicht
nog eens ooit als pelgrim hoopt te
mogen optrekken.
De wereld van het Vaticaan
daar waar de Paus woont en werkt,
zo dichtbij en toch ook weer zo ver
af voor ons, zijn kinderen in het
Noorden van Europa, in Nederland.
Moet die wereld dan noodzakelijk
een onbekende voor ons zijn ontoe-
ganklijk in zijn instellinegn' en in
richtingen? Hoe de Paus wordt ge
kozen in het Conclaaf, hoe hij daar
zijn encyclieken, toespraken en
audiënties, zijn ambt uitoefent als
Leraar des geloofs, de pauselijke
diplomatieke betrekkingen met de
regeringen van haast alle landen,
het pauselijk bestuur van de Kerk
dor de Romeinse Curie, de kerke
lijke wetten en rechtbanken, de
verschillende godsdienstige plech-
tighed endie de Paus verricht
wat weten wij er eigenlijk van?
Waar kunnen wij iets vinden over
de Pauselijke hofhouding in al haar
geledingen, de pauselijke militaire
korpsen, de beroemde Vaticaanse
bibliotheek en het archief, de mu
sea en de galerijen, de schilderijen
van Michel Angelo' in de Sixtijnse
kapel en andere zalen, kamers en
appartementen? Wij horen over de
Pauselijke Academie van Weten
schappen, over het dagblad de „Os-
servatore Romano", de radio Vati-
cana, over de Staat van Vaticaan
stad, maar hoe worden wij daar
omtrent nauwkeuriger ingelicht?
Men zal begrijpen dat deze ge
wenste voorlichting het best en
eigenlijk alleen gegeven kan wor
den door degenen die krachtens
hun ambt en hun werkkring de
Vaticaanse wereld door en door
kennen. Welnu, dit is gebeurd en
de Uitgeverij Lieverlee te Amster
dam heeft voor een Nederlandse
aditie van dit oorspronkelijk Ita-
liaansee standaardwerk gezorgd:
twee grote vorstelijke delen op
zwaar kunstdrukpapier, verlucht
met een driehonderdtal foto's die
gedeeltelijk exclusief voor deze uit
gave zijn genomen, bundelen de op
stellen welke door 28 vooraanstaan
de hoogwaardigheidsbekleders en
geleerden die elk op hun terrein
een specialist zijn, werden geschre
ven. Onder de zeker niet-geringe
Romo-literatuur die ook in Neder
land bestaat, moet dit quasi-offi-
cieuse werk van het Vaticaan klas
siek genoemd worden. Het is ook
in zijn kostelijke Nederlandse vorm
de bron bij uitstek voor alle in
lichtingen, historische en kunst
zinnige: zowel als actuele, over de
wereld waarin de Paus heeft ge
werkt.
In dit Heilige Jaar zijn de blikken
van allen, vriend of vijand, meer
nog dan anders naar Rome gericht.
Wij zouden dit grootse tweedelige
werk over het Vaticaan gaarne in
handen zien van zoveel mogelijk
lezers van ons blad. B.
K.L.M. gaat naar Leipzig
vliegen
De K.L.M. zal begin Maart ge
durende een week op Leipzig vlie
gen ter gelegenheid van de „Leip-
ziger Messe", die van 6 tot en met
11 Maart worden gehouden.
Reuter bericht, dat het voor de
eerste keer is sinds de oorlog, dat
vliegtuigen van een burgerlucht
vaartmaatschappij van West-
Duitsland uit een verbinding zul
len onderhouden met het in de
Sovjetzóne gelegen Leipzig. Er
zullen op bepaalde dagen recht
streekse verbindingen Amsterdam
DusseldorfLeipzig, Amster
damFrankfortLeipzig en Am
sterdamHamburgLeipzig zijn
Donner-Euwe remise
In het nationaal schaakgebouw
te Den Haag werd de eerste par
tij gespeeld van de tweekamp
dr. M. Euwe en het jeugdige
D.D.-lid Donner. Euwe speelde
met wit. De partij eindigde na
22 zetten in remise.
REISDEVIEZEN VOOR
ZWITSERLAND.
Van het deviezencontingent
voor Zwitserland is nog een vrij
belangrijk bedrag in Zwitserse
francs overgebleven, dat alsnog
voor wintersport- en voorjaars-
reizen in Februari en Maart van
dit jaar toegewezen kan worden.
Aanvragen hiervoor kunnen
bij de deviezenbanken en bij er
kende reisbureaux worden inge
diend. De toewijzing geschiedt
door de Nod. Bank zonder loting
en zonder wachttijd in de volg
orde van het binnenkomen der
aanvragen.