i de Heb i Nieuuu Labour-partij wint de Engelse verkiezingen met zeer kleine meerderheid De aankomst van de „Pasteur trok enorme belangstelling Schotland redde het socialistisch bewind van een dreigende nederlaag ATTLEE ZAL HET TOCH PROBEREN Met de hakken over de sloot Labour verloor 76 zetels Een hachelijke situatse UW VOORDEEL 1.98 'en 2.55 lf 1.58 4.56 L K M A A R NHD\ Labour won maar op het nippertje Mr. Stikker vertrekt morgen naar Amerika Amerikaans attaché vermoord? Zeeridders worden onderscheiden Nieuwe verkiezingen zeker geacht Maar de Labour-fractie zal onder ijzeren discipline komen Westerling toch te Singapore? De Britse pers: n 4000 man terug in 't vaderland Ministers gingen het schip tegemoet jPi| i Van goeden huize! Reeds sedert 5 decenniën maakt De Heer bonbons zoals men ze het liefste heeft: mooi van model, heerlijk gevuld en redelijk in prijs. Onze „Bon bons de Luxe" 100 gram 45 ct. BONBONS Adverteert in dit blad JU, pracht kwaliteit mode-tinten ECTOIRES, pracht 'it interlock 2.35 )EN, 80 cm. breed, iliteit, per mtr. j gg KINDERSOKJES, alle SREN PANTALONS lotaap onder de v..vloer ha", lachte deurwaarder Snotaap onder de vloer! ïog wel meer leuks, hè? eidjes van mijn klanten. ;r! Komaan, zeg eens op, om ik hier kom?" Smidje wagen. „Jawel, dat weet :er aan. U komt hier om id tweehonderd en zestig a! Hahaha!" lachte van cwinkslag! Van Peuteren aha! Maar u hebt gelijk, Denevens het kleine grut, in mijn handje". Smidje t ingespannen na. „Jonge, vroeg hij zich af. „Zou Abonnementsprijs f 4.25 per kwartaal, f 1.43 per mnd., inclusief incasso. Advertentie-tarief per editie 16 ct. per m.m., minimum f 2.50; in alle edities 26 ct. per m.m., minimum f 4. HET FEIT familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m. E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits. EDITIES VOOR ALKMAARHOORNDEN HELDERSCHAGEN Bankrelaties: Noorderbank; Nederl. Credietbank Buiten God is 't nergens veilig. (Vondel) A S H VAN HEDEN Pag. 1 Zaterdag 25 Februari 1950 35e Jaargang No. 230 Kantoren: HOORN. Draafsmgel 59, teL 4243, Grote Noord 77, teL 4362 K 2290; ALKMAAR, Ritsevoort 56. teL 2046. (2 lijnen), K 2200; DEN HELDER, Keizerstraat 89, teL 2800 K 2230; SCHAGEN. Molenstraat 52, teL 459 K 2240 Ook gisteravond was de volle dige uitslag van de Engelse ver kiezingen nog niet bekend. Maar het stond om 9 uur toch vast, dat de Labour-party een volstrekte meerderheid van stemmen zal hebben in het nieuwe Lagerhuis. Maar met deze overwinning, waarvan we zouden kunnen zeg gen „met de hakken over de sloot", is dan ook het succes van Labour begrensd, waarbij ze als een donkere schaduw nog met zich sleept het morele verlies van ruim 70 zetels, wat zeker geen kleinigheid is, terwijl de conser vatieve partij, die net onder de streep blijft, alleen in zetels een winst mag boeken van 90 en wat het percentage stemmen betreft, naar alle waarschijnlijkheid voor Labour niet veel onder zal doen! De Labour-party kan dan zeggen, dat ze deze verkiezingen niet ver loren heeft, maar dat ze als over winnaar uit de strijd komt, is toch ook moeilijk vol te houden. Het feit, dat geen der beide partijen als overwinnaar uit deze stembus naar voren is gekomen, schept wei een zeer moeilijke, om niet te zeggen, onmogelijke par lementaire positie, want een „wor king majority" is hier niet aan wezig en juist hieraan wordt in Engeland zulk een grote waarde gehecht en blijft men ter wille van dit voordeel vasthouden aan dit kiesstelsel, dat met de billijk heid en evenredigheid wel heel moeilijk te rijmen is. De meerderheid, waarover Att- lee straks in het nieuwe Lagerhuis zal beschikken, is zo gering, dat daarop geen sterk socialistisch kabinet te funderen is, want bij een zetelaantal van 625 is een meerderheid van 5 of 10 zetels een volkomen te verwaarlozen factor. Immers het is vrijwel uit gesloten, dat men zelfs bij de meest belangrijke stemmingen dit parlement voltallig aanwezig krijgt, zodat de regering voort durend het gevaar loopt, dat zij bij de belangrijke beslissingen niet op een meerderheid in het Lager huis kan rekenen. De liberalen, die deze situatie voorzien hebben en de illusie hadden, dat zij in elk geval zo sterk uit de bus zouden komen, dat zij op de wip kwamen en de Labours of Conservatieven door. hun steun aan een behoorlijke meerderheid zouden kunnen hel pen, zijn door de uitslag wel de meest ontgoochelden van alle par tijen. Ondanks het feit, dat zij in bijna 600 districten met een eigen can- didaat kwamen, zagen zij slechts 8 van hun aanhangers gekozen en het spreekt vanzelf, dat ze daar niets mee beginnen kunnen. Intussen zijn met dit alles ook in het Engelse Lagerhuis de poli tieke verhoudingen vrijwel op het dode punt gekomen, wat voor het Engelse parlementaire stelsel een ernstige klap is. Niet onbegrijpe lijk is het dan ook, dat er in Enge land nu reeds verschillende stem men opgaan, waarbij aangedron gen wordt op geheel nieuwe ver kiezingen, omdat het Engelse parlementaire stelsel bij deze po litieke verhoudingen in het par lement niet werken kan. Van een krachtig, doelbewust politiek beleid, waaraan thans in West-Europa, maar ook in de ge hele internationale politiek drin gend behoefte is, kan momenteel noch bij een Labour-regering, noch bij een conservatief gouver nement sprake zijn. De conserva tieven zijn vooral van nieuwe verkiezingen krachtige voorstan ders, omdat zij menen, dat hun niet slagen een gevolg is van het kortzichtige optreden der libera len, die, naar zij menen, een ge voelige les hebben gekregen. Zij moeten ongeveer 245 maal 1500 gulden betalen, omdat zij in 245 districten niet een achtste deel der stemmen hebben gekregen en daarom hun waarborgsom kwijt zijn. Dat kost de liberalen bijna 400.000 gulden. Men neemt aan, dat de liberalen bij nieuwe ver kiezingen zich deze geldverspil ling niet opnieuw zullen getroos ten en dat het dan zal gaan tussen de Labour en Conservatieven, waarbij dan de Conservatieven verwachten een belangrijke meer derheid te zullen behalen. Of ook de Labours happig zijn op nieuwe verkiezingen, is twij felachtig. Zij hebben daarvan zeker niet zoveel resultaten te verwachten als de Conservatie ven. Maar het moet voor Attlee ook weinig aanlokkelijk zijn met een zo zwakke meerderheid straks in zee te gaan. Tenslotte, dat de communisten en ook de radicale socialisten, die gaarne met Moskou heulden, ner gens enige voet aan de grond kon den krijgen, is wel een van de meest verheugende feiten bij deze verkiezingen. Het vertrek van minister Stik ker naar Washington is thans vastgesteld op Zondagmiddag kwart over drie van Schiphol. Mevrouw Stikker zal haar echt genoot op zijn reis vergezellen. Met de minister, die reist in zijn kwaliteit van politiek bemidde laar van de OEES, gaan voorts mede de heren R. Tack, hoofd van het bureau westelijke samen werking van het departement en mr. J. H. Boomstra, die aan de minister toegevoegd is als mede werker van ÓEEC-zaken. De prinsesjes Beatrix en Irene studeren in de werkcoupé van de Koninklijke trein, die voor het station van Sankt Anton staat. De Prinsesjes worden hierbij geholpen door mevrouw Pennink. EEN INTIEME VRIEND VAN VOGELER De Amerikaanse autoriteiten te Wenen stellen een onderzoek in naar de dood van de marine-kapi tein Èugene Karp, een attaché aan de Amerikaanse ambassade te Boekarest. Het verminkte lijk van Karp werd Donderdag gevonden in een tunnel bü Salzburg (Oosten rijk). Karp was een intieme vriend van Vogeler, de Amerikaanse zakenman, die te Boedapest tot 15 jaar ver oordeeld is „wegens spionnage". Karp was op reis van Boekarest naar Parijs. Het zag er naar uit, dat Karp uit zijn slaapcoupé was gevallen. Het diplomatieke paspoort was niet te vinden. Officieus wordt medegedeeld, dat Karp Woensdag een bezoek aan Vogelers echtgenote in Wenen had gebracht. Karp was van Boekarest op weg naar Parijs. In tegenstelling tot eerdere berichten werd het diplo matieke paspoort wel op de dode gevonden. Welter wil ruimer toepassing gratierecht De heer Weiter (KNP) heeft aan de minister van justitie ge vraagd of de regering reeds in overweging heeft genomen om, overeenkomstig de gedachte, door Z.H. de Paus geuit bij de opening van het H. Jaar, een grootmoedig gebruik te maken van het gratie- recht ten behoeve van de poli tieke delinquenten. Woensdagavond a.s. zal in hotel Nap op Terschelling de bemanning van de reddingboot Brandaris namens de Poolse regering onder scheiden worden. Deze plechtigheid vindt plaats naar aanleiding van het feit, dat het Woensdag 1 Maart één jaar is geleden, dat een gewel dige storm onze kust beukte, waar bij het Poolse vrachtschip Kato wice is vergaan. Enkele minuten voor het schip in de golven ver dween, sprongen 26 Polen aan boord van de Brandaris. Schipper Douwe Tox van de Brandaris krijgt nu Woensdagavond het gouden, zijn zoon Klaas Tox, stuurman J. de Beer en opstapper E. R. de Beer. krijgen het zilveren kruis van verdienste. VROEG WEERBERICHT OP ZONDAG Met ingang van 1 Maart zal de vroege uitzending van weerberich ten (op werkdagen om 5.45 en 6.45 uur), die gedurende de maanden November tot en met Februari werd gestaakt, weer worden her vat. Op veler verzoek zullen de vroege uitzendingen nu ook op Zon- en feestdagen worden gehouden. De uitzending van 6.45 uur zal, te beginnen met Zondag 5 Maart, in het vervolg ook op Zon- en feestdagen plaatsvinden. In het tijdvak van 1 Mei tot 1 September, waarin velen er des Zondags al vroeg op uit trekken, zal ook om 5.45 uur het volledige, uitgebreide weerbericht op Zon- en feestdagen worden uitgesproken. De meest sensationele verkiezingen, die Engeland ooit heeft gekend, zijn Vrijdagavond gewonnen door de Labourpartij, doch met zo'n kleine meerderheid, dat men algemeen van oordeel is, dat Engeland binnen enkele weken of maanden misschien weer ter stembus zal moeten gaan. Te 2.10 uur vannacht was de stand in de verkiezingen als volgt: Labour 314 zetels, Conser vatieven 294 zetels, Liberalen 8 zetels, kleinere partijen 1 zetel. Nog acht zetels waren toen onbekend. De volledige uitslagen van de verkiezingen zullen niet bekend worden voor het week einde, omdat de uitslagen van enkele districten in de Schotse Hooglanden niet eerder beschikbaar zullen zijn. Gedurende de gehele Vrijdag was het een nek-aan-nek-race. Ofschoon Labour bij het aanbreken van de ochtend een voor sprong van 61 zetels op de Conservatieven had, liepen de Con servatieven in de middag hun achterstand snel in. Labour wist echter steeds een voorsprong te behouden, al waren er gedu rende de Vrijdagmiddag verschillende ogenblikken, dat deze voorsprong niet meer dan één zetel bedroeg. Tenslotte redde Schotland de zaak voor Labour. Om ongeveer negen uur gister avond stond vast, dat Labour de absolute meerderheid in het Lagerhuis had behaald. De eerste uitslagen van Vrijdag ochtend luidden een conservatieve vloedgolf in, die van minuut tot minuut aanzwol toen de lande lijke districten zich om het con servatieve vaandel schaarden. De verkiezing van Churchill werd bekend op het ogenblik, dat de kansen definitief ten gunste van zijn partij gekeerd schenen te zijn. Toen de middag reeds ver ge vorderd was en de Labourleiders de mogelijkheid van een neder laag onder ogen begonnen te zien. keerde het getij met het binnen stromen van de uitslagen der grote industriegebieden van Schot land. Het Schotse volk is het socia lisme, dat het in 1945 gekozen had, trouw gebleven. Labour's voorsprong kroop toen weer omhoog, langzaam en ge- stsdi^i Winston Churchill, wiens partij Labour van haar grote meerder heid in het oude Lagerhuis heeft beroofd, verklaarde kort voor het Vrijdagavond werd te Londen van gezaghebbende zijde ver nomen, dat de Britse minister president Clement Attlee waar schijnlijk een nieuwe socialis tische regering zal vormen, ongeacht de geringe meerder heid, waarover een dergelijke regering in het Lagerhuis zou beschikken. Hedenochtend zal het Britse kabinet in een speciale zitting bij een komen. Daar zijn partij nog steeds over een meerderheid in het Lagerhuis beschikt kan Attlee, overeenkomstig de bepalingen van de grondwet, in functie blijven. Zoals de stand van zaken thans is, zal Attlee vermoedelijk het parlement op de normale wijze op 1 Maart a.s., wanneer het nieuw gekozen Lagerhuis voor de eerste maal bijeen komt, ervan in kennis stellen, dat hij aan het bewind zal blijven. Een van de moeilijkheden, waarvoor de regering zich ziet gesteld, is- dat in de allernaaste toekomst verschillende financiële voorzieningen moeten worden ge troffen voor de lopende regerings zaken, waaronder uitgaven voor de strijdkrachten. Deze uitgaven moeten door het Lagerhuis wor den goedgekeurd en een regering met een sterk verzwakte meer derheid in het parlement zou wel eens grote moeilijkheden kunnen ONDERVRAGINGS SPECIALIST NAAR MGR. BERAN? BERLIJN, 24 Febr. (Reuter). Luitenant-kolonel Kotlew, van wie gezegd wordt dat hij een Sovjet-Russische „ondervragings specialist" is, zou volgens de West- Berlijnse „Sozial-Demokrat", die „welingelichte kringen" aanhaalt, einde deze week uit Oost-Duits- land naar Tsjecho-Slowakije ver trekken. Het doel van Kotlew's reis is onbekend, aldus het blad, doch „het is zeer wel mogelijk, dat deze reis in verband staat met het aanstaande proces tegen aarts bisschop Mgr. Beran van Praag". ondervinden met het verkrijgen van de parlementaire sanctie. Het is nog niet mogelijk te zeg gen of de socialisten er voor zou den gevoelen zich van de steun van de acht tot nu toe gekozen liberale Lagerhuisleden te verze keren. Het verluidt, dat de libe ralen bereid zouden zijn een so cialistische regering te steunen, mits er geen nationalisaties meer plaats vinden. Indien er een socialistische rege ring wordt gevormd, zullen de leiders van de Labour Lagerhuis fractie een ijzeren discipline on der hun volgelingen moeten hand haven, om te voorkomen dat, als gevolg van het ontbreken van slechts enkele regeringsaanhan gers, het kabinet bij verrassing een parlementaire nederlaag zou lijden. Vrijdagavond vroeg men zich te Londen vooral af, ,of de huidige regering voornemens is tot na het indienen van de begroting, in April a.s., aan het bewind te blijven. DJAKARTA, 24 Febr. (Reu ter). In gewoonlijk be trouwbare kringen te Djakarta is vanavond verklaard, dat kapi tein Westerling Woensdag j.l. per vliegtuig uit Indonesië naar Singapore is vertrokken. Zijn vrouw, die met de kinderen Donderdagavond uit Indonesië vertrok, heeft aan Charles Stuart van de Nieuw-Zeelandse radio meegedeeld, dat hoge Nederlandse officieren hen hielpen ontsnap pen. Stuart zegt dat de familie Westerling zich acht dagen te Djakarta heeft schuil gehouden. Mevrouw Westerling was zijn gast onder de naam „mevrouw Peters" en hij vernam haar ware naam pas bij haar vertrek. WALTER ULBRICHT NAAR RUSLAND BERLIJN (AFP). Walter Ulbricht, de vice-voorzitter van de socialistische eenheidspartij en Oost-Duitse vice-premier, is Vrij dagmorgen per vliegtuig uit Ber lijn vertrokken voor een vacantie en een kuur in de Sovjet-Unie, aldus is door de Oost-Duitse voor lichtingsdienst medegedeeld. Attlee blijft premier, maar voor hoe lang? bekend worden van Labour's overwinning: „Het is duidelijk, dat het parlement in een zeer labiele positie zal komen". Alle politieke waarnemers ach ten Labour's meerderheid zo klein, dat er niet mee valt te werken. Ten tijde van een economische crisis bevindt Engeland zich dus in een politiek vacuum. Twee kampen Met de eliminatie van de klei nere partijen is het land thans in twee gelijke kampen verdeeld. Aan de ene zijde staan de arbei ders, die hun vertrouwen in het socialisme en de welvaartsstaat handhaven en aan de andere kant staat de zwaar belaste midden stand, die vastbesloten schijnt de Labourregering met haar zware belastingen weg te vagen. De opvallendste feiten van deze verkiezingsuitslag zijn: Churchill krijgt misschien nog een kans. 1. het falen van de grootse po ging der liberale partij om met 475 candidaten haar oude glorie te herwinnen. Honderden liberalen, die nog geen achtste van de in hun stemdistrict uitgebrachte stemmen konden behalen, verlo ren hierdoor hun borgsom van 1500 gulden. 2. de totale eclips van de com munisten en de met hen sympa- thiserenden. De twee enige com munisten in het oude Lagerhuis, Gallagher en Piratin, behaalden ieder minder stemmen dan hun tegencandidaten. De vijf „rebel len" tegen Bevin's buitenlandse politiek, die uit de partij waren geroyeerd, werden thans door de kiezers uit het parlement geban- De „grote vier" van de Labour partij, Attlee, Morrison, Cripps en Bevin, kwamen onmiddellijk na de bekendmaking van het resul taat bijeen om over hun toekom stig beleid te beslissen. Zij hebben drie keuzen: een nieuwe Labourregering met of zonder steun van de liberalen te vormen; de koning verzoeken het parle ment te ontbinden, omdat Labour geen „working majority" heeft. Dit moet tot nieuwe verkiezingen leiden; een coalitie met de conserva tieven, wat weinig waarschijnlijk is. Politieke deskundigen achten de eerste weg de waarschijnlijkste. Als een nieuwe regering wordt gevormd op de resultaten van deze verkiezingen, zal het nieuwe Lagerhuis het vreemdsoortigste van de laatste 600 jaar zijn. De whips (ordebewaarders van de parlementsfracties) staan dan voor de wanhopige taak ervoor te zorgen, dat de leden alle zittingen geheel bijwonen om een nederlaag bij verrassing te voorkomen. De oppositie zal dan gebruik maken van iedere kleinste vergis sing der regering en de regering zal zeer voorzichtig moeten zijn met het indienen van wetsontwer pen, die niet de unanieme steun van haar lagerhuisleden hebben. Labour had in het oude Lager huis 390 zetels. Bij deze verkiezin gen kreeg Labour tot heden 314 zetels. De Conservatieven bezetten voorheen 203 zetels. Thans wonnen zij er 91 bij. De Liberalen hadden 10 zetels, thans 8 zetels. „Een hachelijke situatie," aldus kan samenvattend het commentaar van de hedenochtend verschenen Britse dagbladen op de verkiezings uitslag worden genoemd. De bladen schrijven over een situatie, waarin partijen elkander vrijwel in even wicht houden en over ,een onbe vredigende verkiezingsuitslag". De commentaren stemmen hierin overeen, dat de overzichtschrijvers algemeen van mening zijn, dat er binnen niet te lange tijd een enkel blad spreekt van „voor het einde van dit jaar" nieuwe ver kiezingen zullen moeten worden gehouden. De Daily Worker, het commu nistische blad, klaagt er over dat de schaarste-economie van de socia listische regering zal worden voort gezet. „Binnen enkele maanden zal de arbeidersklasse de gevolgen van een nieuwe, op nog drastischer be perkingen geschoolde, begroting ondervinden. DE STEMMENCIJFERS De verhouding der aantallen stemmen was vannacht: Labour: 13.209.400. Co'nservatieven met aanhang: 12.408.808. Liberalen: 2.610.276. De stand in de Britse verkie zingen was vanmorgen half zes als volgt; Labour 314 zetels Conservatieven 294 Liberalen 8 Kleinere partijen 2 Speaker 1 Nog zes zetels onbekend. Duizenden belangstellenden en talrijke familieleden stonden gisteren langs de oevers van het IJ, toen het majestueuse Franse schip „Pasteur", het grootste schip dat ooit de sluizen van IJmuiden was gepasseerd, langzaam voorbij voer. Deze belangstelling was vooral te begrijpen als men bedenkt, dat niet minder dan zeven repatriërende bataljons bijna 4000 man infanterie door dit troepentransportschip in het vaderland werden teruggebracht. aan boord van het marine-vaar tuig groetten de „Pasteur" en dit werd terstond opgemerkt door de militairen aan boord van de Oceaanreus. Een groot gejuich steeg op uit duizenden kelen toen het scheepje met de hoge gasten rond de „Pasteur" cirkelde te midden van allerlei bootjes met familieleden van de opvarenden en van de sleepboten, die zich van alles weinig aantrokken en ge stadig doorgingen. Uit alles bleek dat het hier een bijzondere thuisvaart betrof. In de vroege morgen waren verschil lende autoriteiten, waaronder 2 ministers, mr. Schokking en mr. Spitzen, aan boord gegaan van een vaartuig van de Koninklijke Marine, dat was gemeerd aan de steiger van van Es van Omme ren te Amsterdam. Dit vaartuig, dat de vlag van de minister van oorlog en marine in top had, ver trok daarop in de richting van de Hembrug. Juist toen de „Pasteur" de Hem brug zou passeren, ontmoetten beide schepen elkaar. De gasten Omringd door bootjes met toe schouwers op het I j vaart de „Pasteur'" naar de Javakade te Amsterdam. Het was ongeveer half twee toen de „Pasteur" aan de Java kade meerde. De autoriteiten wa ren inmiddels met het marine vaartuig al terug in Amsterdam en wachtten de „Pasteur" op. Toen het schip aan de kade lag, werden de duizenden militairen namens H.M. de Koningin begroet door kapitein R. J. E. M. van Zin nig Bergmann. H.M. liet in haar boodschap zeggen: „Ik herdenk met u de gevallenen. Zij hebben het grootste offer gebracht, dat een mens kan brengen. De wijze, waarop u uw taak ginds hebt ver richt, is boven alle lof verheven". Minister Schokking hield ver volgens een geestige toespraak tot de militairen. „Wij hebben de er varing", aldus de minister, „dat we ongelooflijke ruzie krijgen met de familie, als u in de nacht thuis komt en daarom zal vandaag een gedeelte van u worden gedebar- keerd". Deze woorden van de minister werden begroet door een hevig gejoel van de mannen op het schip, dat minutenlang aanhield. De minister besloot zijn toespraak met een driewerf hoera op H.M. de Koningin, dat door allen met enthousiasme werd overgenomen. Luitenant-kolonel van Weeren, de commanderende officier van de troep aan boord van de „Pas teur", vertelde aan de pers, dat het een bijzondere reis is geweest, bijzonder door de grote snelheid van het schip 23 a 24 mijl per uur waardoor de overtocht slechts 17 dagen duurde. Gisterenmiddag ontving burge meester d'Ailly de commandant van de „Pasteur" met zijn staf. Een gedeelte der bemanning kreeg een voorstelling aangeboden van Circus Strassburger in Carré en gisterenavond bood de Maat schappij „Nederland" op de „Jo- han van Oldenbarnevelt" een diner aan, waarbij o.a. minister Schokking en de Franse consul- generaal te Amsterdam aanzaten. :h a- te a- ai m d. is in. te gs de en te- sa) iel .en iet ;en :en rg- sns aai ach ren rar A.S

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1950 | | pagina 1