Het Paradijs van 't Slot-klooster
Nieuws van de Jaarbeurs
mm mm
m
Gebedofferboete en eerherstel, het leven
van Zuster Berchmans in Japan
Thomas Mertonals pater Ludovicus,
heraut van het contemplatieve leven
RECEPTEN
Tal van practische vondsten
Voor jongens (en hun vaders)
SCHAAKRUBRIEK
De belevenissen van Spat en Jasper
pOST UIT DE
g RIEVENBUS
RSVERWACHTING
ieeld door ht KNMI to
(eldig van Zaterdagavond
gavond.
DROOG WEER
ide nacht en ochtend met
kele plaatsen lichte nacht
en hier en daar nevel of
Overigens droog weer
nkele overdrijvende wol-
lden en zwakke tot mati-
ind uit Oostelijke richtin-
Dverdag vry zacht.
K.V.P.
IP. Dezer dagen ver-
ie Kath. Volkspartij, afd.
in Café Morsch. Blijkens
/erslag was het ledental
pen. Het bedroeg thans
jaarverslag van de pen
ter bleek, dat bij de aan-
n het jaar in kas was
De ontvangsten bedroegen
en de uitgaven f 539.80,
ans in kas was f 37.90.
van de contróle-commis-
benoemd de heer G. van
l.
bij de rondvraag enige
over de contributie en
»tal gevoerd was, wees de
op de belangrijkheid
verkiezing van de Prov.
3 26 April. In een duide-
;enzetting geeft spr. een
van de taak en bevoegd-
n de leden van de Prov.
.a. het kiezen der leden
;erste Kamer. Hij hoopten
t, dat de KVP te Oudorp
pril weer gunstig uit de
somen.
ode Kruis-Actie
1RBRUG Dinsdag 28
wordt er in ons dorp een
iadag gehouden door het
e Kruis.
iags om twee uur worden
il Visser voor de jeugd
het Rode Kruis betrek-
bbende geluidsfilms ge-
Us „tegemoetkoming" zal
itree worden geheven,
ids om 8 uur wordt er in
zaal voor de volwassenen
e Engel" gedraaid. Deze
'1st de geschiedenis van
Nightingale, de pionierster
t oorlogsverplegingswerk.
ór de laatste wereldoorlog
film in verscheidene thea-
Dond.
and met de vastentijd kun-
?r bij vermelden, dat deze
- als leerfilm dan als amu-
im moet worden be-
Ook de entreeprijs wijst
leze is slechts f 0,40.
Een lentebode
3 Aan de veiling alhier
le heer Jan de Ruijter te
de eerste rabarber van de
■ond aangevoerd. Dit is 14
rder dan het vorig jaar.
orstel werd aangenomen
de kosten moeten dragen.
Nieuwe Brandweer-auto
>rstel van B. en W. om tof
van een nieuwe brand-
over te gaan vond alge-
temming. De kosten hier-
Ford-chassis f5250,en
w. te leveren door fa. J.
Warmenhuizen f5.800 tesa-
50.
n plantsoenwachter wordt
.ngesteld
orstel van B. en W. om
tsoenwachter aan te stel
de tongen weer los komen,
r Th. Groot (comm.) kan
•oorstel instemmen. Is ech.
dat de lieve jeugd 'n
et deze man za] nemen,
elke bevoegdheden de man
sal.
r Vahl (Chr.l zag liever de
er in betrokken. Een. poli-
•m dwingt meer respect af.
r de Jager (VVD) wil wel
een wachter op proef,
irzitter zegt dat een wach-
afdoende is maar dat het
s is. Het ligt in de bedoe-
»n op de Zeeweg te laten
•en en wel op Woensdag,
dagmiddag en Zondags de
ag, tegen f10.vergoeding
t voorstel werd z.h.s. aan-
orstel van B. en W. tot
van het wijkgeboüw van
ine Badhuis van het Witte
rerd op voorstel van de
ten naar de volgende ver-
verzet, omdat de stukken
bij de raadsleden waren
komen, zodat geen vol-
studie van dit punt ge-
sas. Aldus werd besloten.
De kermis rond het Witte
Kerkje.
otte deelde de voorzitter
t dit jaar de kermis nog
iet oude terrein zou staan.
Icexploit'anten verlangen 'n
sloten geheel: dit is
ir voor het exploiteren der
nenten beter.
W. hebben bij de inschrij-
niets aan de exploitanten
ver een eventuele verplaat-
kermis. Ook wilde de
r weten of er raadsleden
bezwaar maken tegen het
van een deel der kermis
„witte kerkje". Die be
waren er zeer zeker. De
ïl (Chr.l opponeerde direct,
heren de Jager, Olivier en
hadden bezwaren.
?r H. Groot (KVP) dankte
:itter voor de voortvarend-
irmede dit voorstel behan-
i. Spr. hoopte dat dit jaar
iis tóch naar het centrum
it za] worden en anders
er volgend jaar. De voor-
ide dat het de volle aan-
n B. en W. heeft.
Burgerlijke Stand
EREND Geboren: Ber-
C. J. d.v. J. de Boer en M.
Vendelina H. d.v. H. E. Bui-
C. L. C. S. Ricker; Maria
Vlaar en M. A. Overtoom:
T, S. d.v. H. P. J. Brinkman
Vestering.
juwd: Pieter Antonie Beek,
adj. commies Rijkslucht-
nst, te Hilversum en Gre-
tina Pieterke Hut, 28 jaar,
te Leeuwarden,
iwd: G. J. Vrijburg. 28 jaar
Brand, 27 jaar te Beemster.
:den: Simon Wals, 65 jaar,
iot van N. Carbaat te Bpen-
entsch A. A. de Vries, 79
luwe van C. Janssen.
ZATERDAG 25 MAART 1950
PAGINA 3
AMERIKAANSE SOLDATEN en zelfs aalmoezeniers, die na de
capitulatie van Japan gestationeerd waren in Hakodaté, een
stadje op het eiland Yesso, een van de meest noordelijke punten
van het Japanse keizerrijk, deden er een merkwaardige ontdek
king die hun ogen opende voor nieuwe aspecten in het geestelijk
leven. De meesten hadden nog nooit een klooster van beschou
wende nonnen gezien en en van hen verklaarde, dat hij er „de
gelukkigste dagen van zijn leven" had doorgebracht, luisterend
naar het gezang van de Trappistinnen in hef koor.
Cisterciënser-Martelaarschap
Die hemel op aarde, die de oude
Cisterciënser Vaders het paradisus
claustralis, het „paradijs van het
klooster" noemen, bestaat in werke
lijkheid in dat typische Cisterriën-
ser martelaarschap, het onbloedige
martelaarschap van een Sint Ber-
nardus of een Sint Lutgardis: ge
hoorzaamheid aan de regel, aan de
oversten, en gedurende alle wissel
valligheden van het leven waarin
ook een monnik of moniale zich ge
plaatst kan zien.
Pater M. Ludovicus, die onder
zijn familie-naam als Thomas Mer-
ton ook in ons land geen onbekende
meer is nu zijn „Louteringsberg"
allerwege wordt gelezen, schrijft in
opdracht van zijn abt, omdat hij er
het literair talent toe bezit, en
wordt in onze dagen de heraut van
het contemplatieve leven zoals in de
kloosters der hervormde Cisterciën.
sers of trappisten, die oasen van
Benedictijnse vrede temidden van
een onrustige, beangstigde wereld,
tot lof van God en heil van de Kerk
wordt geleid.
Er zit iets onberekenbaar groots
in zulk een leven dat alleen geme
ten kan worden met een hogere
maatstaf. Ons Katholieke volk is
daar wel van overtuigd en ook de
moderne niet-katholieke ongelovige
mens zal zich niet kunnen ontkete
nen van de haast fascinerende voor
hem onverklaarbare invloed, die
van dit Cisterciënser monniken-be
staan met zulk een onweerspreek-
bare aandrang uitgaat. Niet, dat
voor dit ideaal van harmonie, orde
en evenwichtigheid niet gestreden
zou behoeven te worden. Dat dit
juist wel zal moeten gebeuren staat
boven de ingangspoort van een van
onze Nederlandse Trappisten-Ab
dijen in steen gebeiteld waar we le
zen „Praeliabitur super monteur
Sion er zal een strijd gevoerd
worden op de berg Sion", en uit de
mond van een levens-wijze, beproef
de Cisterciënser-moimik zal men
dit kunnen horen bevestigen. Men
zal het ook als het ware veraan
schouwelijkt voor ogen zien in de
levensbeschrijving die Thomas
Merton heeft gegeven van een hei
lige Orde-genote, Moeder Berch
mans.
Het is al iets uitzonderlijks op
zich als een Amerikaanse Pater
Trappist gaat schrijvenn over een
Franse Zuster, die als vrijwilligster
naar Japan vertrok om daar aan 'n
pas-begonnen kloosterstichting
haar beste krachten te wijden. Als
dit verhaal van een uiterlijk weinig
bewogen leven in staat is lezers te
boeien die zelf zo geheel anders zijn
ingesteld, moet het toch wel een
bizondere aantrekkingskracht be
zitten, althans zoals het door Tho
mas Merton's schrijvers-talent is
uitgebeeld.
Het geheim van een leven
Het kind, een klein meisje van
ongeveer vier jaar dat op 24 Maart
1880 door een jonge vrouw die haar
moeder is, in een weeshuis van de
grote, donkere Franse fabrieksstad
Lyon wordt gebracht en in het na
jaar van 1915 op stro en planken
ligt te sterven in de arme cel van 'n
schamel huis in het Noorden van
Japan dat haar Franse medezus
ters met een kippenhok vergeleken,
heeft zichzelf onvoorwaardelijk weg
gegeven v. d. taak waartoe zij zich
ondanks andere neigingen geroepen
wist. Toen zij in de abdij van Laval
in de vriendelijke landstreek van
Mayenne op de grens van Norman-
dië en Bretagne als jong meisje in
trad en haar tantes verbaasd wa
ren waarom zij zich toch bij de
Trappistinnen levend ging begra
ven „ofschoon zij noch haar vader
noch haar moeder had vermoord",
griezelde zij en ondanks haar ele
gante kleren en blanke handen niet
voor een teil warm water te nemen
en de varkens te schrobben, die,
zoals Pater Merton vakkundig op
merkt, brj de Trappisten smetteloos
schoon zijn. Zij zal achtereenvol
gens verschillende bedieningen die
in een klooster van beschouwende
Cisterciënserinnen voorkomen, ver
vullen van hoofd der: linnenkamer,
kaasmakerij, kosteres, portierster,
gastenmeesteres, procuratrice en
tenslotte voor: een meesteres toe,
allemaal zoveel anders dan zij zich
zelf had voorgesteld. Zij wilde zo
graag een contemplatief leven lei
den, weggedoken in de veilige stil
te en heilige zwijgzaamheid van hef
Trappistinnenklooster, maar werd
belast met vele materiële zorgen en
functies die lijnrecht in tegen
spraak schenen te zijn met het be
schouwende leven, zelfs in een
daarvoor anders toch zo gunstige
omgeving als de hare.
Het is omdat Gods wegen anders
zijn dan die van de mensen, ook al
zijn dit heilige. Hetgeen werd uit
eengezet door een van de grote
moderne Cisterciënser-schrijvers,
Dom Symphonien als hij zegt: „God
leidt ons niet naar een heiligheid,
zoals die maar al te vaak verstaan
wordt namelijk een verfraaiing van
ons zelf; maar integendeel naar 'n
vernietiging en afbraak van ons
zelf". Ook in het Cisterciënser-hart
van Moeder Berchmans stond ge
brand dat „God moet triomferen op
de ruïnes van al onze plannen. Al
leen zijn doeleinden hebben zin. al
het andere is niets!" Zij heeft daar
aan geloofd, zij heeft dit durven
aanvaarden. Dwars door alle moei
lijkheden van een armzalig kloos
tertje in Japan, door alle lichame
lijke ontberingen van een ruw kli
maat en 'n harde vrijwillige ascese
door alle geestelijke beproevingen
heen. Zo is zij gerijpt tot een hoog
te die, zo zij al niet met gedocumen
teerde zekerheid doet zien dat de
ze vrouw een mystieke was, toch
de overtuiging geeft dat haar ge
hele religieuze leven gekenmerkt
was door een innige vereniging met
God.
Zulke zielen zijn kostbaar in de
ogen van het geloof en onvergelijke
lijk waardevol voor het missiewerk,
dat zij door haar gebed en boete
vruchtbaar maken als geen andere.
Er is nu uit het schamele begin
van vijftig jaar geleden in Japan
een bloeiend klooster gegroeid met
een geheel eigen Japanse commu
niteit, die de grootste Trappistin-
nen-gemeenschap van de wereld is.
Deze Abdij van O. L. Vrouw van de
Engelen heeft op haar beurt weer
in 1930 een nieuwe stichting kun
nen doen bij Nagisaki en haar voor
beeld werkt aanstekelijk op het
Trappistinnenklooster dat nu in de
Verenigde Staten vanuit Ierland
bezig is gegrondvest te worden. Zo
brengt de oude boom van Cistercië
nog steeds nieuwe vruchten voort.
Het uiterlijk bescheiden, maar in
nerlijk rijke leven van dit Franse
Zustertje oh, elle était bien fran-
gaise, tot in haar geestelijke dag
boeken en uitdrukkingen toe!
verhaald door een Amerikaan en
onder de titel „Van Ballingschap en
Overwinning", bij de Uitgeverij de
Fontein te Utrecht verschenen, zal
gelezen worden door allen die van
de „Louteringsberg" hebben geno
ten. Moeder Berchmans weerspie
gelt de Benedictijnse geest en de
Cisterciënse gewoonten. Maar het
geheim van haar leven, de volledige
overgave aan Gods plannen, maakt
haar tot een aanvaardbaar en na
volgbaar voorbeeld ook voor hen
die door beroep of staat in andere
levensomstandigheden dan de hare
zijn geplaatst. H. J.
VOEDINGSWAARDE VAN MELK
In de laatste maanden komen in
de bladen geregeld advertienties
voor, waarin het gebruik van melk
dringend wordt aanbevolen. En niet
ten onrechte.
Melk is door zijn samenstelling
en eigenschappen een zeer belang
rijk onderdeel van onze voeding.
In de eerste plaats is de voedings
waarde van melk hoog, omdat men
het in vrij grote hoeveelheden ge
bruikt, nl. in dranken als koffie,
chocolade, in allerlei nagerechten;
een scheut melk in stampotten
maakt deze smeuïger en voedzamer.
Door de lichte verteerbaarheid kan
men de melk geven aan baby's,
kinderen, volwassenen, zieken en
zwakken. Bovendien komen er zou
ten, behalve ijzerzouten en vitami
nen in voor, ofschoon het vitamine
gehalte door het koken wel achter
uit gaat. Melk oefent, als een ge
volg van het ontbreken van extrac-
tiefstoffen, geen prikkelende wer
king uit op nieren en bloedvaten.
Bovendien kennen we een groot
aantal voedingsmiddelen uit melk
bereid: boter, kaas, yochurt. karne
melk.
GEBAKKEN,
GEHAKTE APPELEN
Vier eieren worden goed losge
klopt en vermengd met kaneel,
suiker, boter, zout en wat fijnge
stampte beschuit. Hierdoor roert
men 5 a 6 flinke zure appelen, die
geschild ontdaan van het klokhuis
en daarna fijngehakt zijn. Van dit
mengsel wordt met melk een vrij
stevig pannekoekbeslag gemaakt,
waarvan men in boter koeken bakt,
die opgediend worden met kaneel-
of vanillesaus.
MELKDRANK
MET VRUCHTENSAP
Hiervoor nemen we drie delen
koude gekookte melk op 1 dl vruch
tensap. De melk wordt steeds klop
pende vermengd met wat basterd
suiker. Daarna voegen we al klop
pende en heel langzaam het vruch
tensap toe. Als vruchtensappen zijn
geschikt het sap van sinaasappelen,
frambozen, bessen, aardbeien en
zelfs citroensap, wanneer de melk
heel koud en vooral vers is. Voor
zieken, die veel melk moeten ge
bruiken kan deze drank een aan
gename afwisseling zijn.
De minister van oorlog en marine, mr. W. F. Schokking, heeft
aan de Hemweg de opnieuw ingerichte fabriek voor de ver
vaardiging van klein-munitie officieel geopend. Tijdens de
openingsrede van de minister.
(Van een onzer verslaggevers)
WAT ZOEKT EEN VROUW op de Jaarbeurs? Het mechanisch
wonderpark aan de Croeselaan, waar duizend en een motoren
op volle toeren draaien en allerlei schuddende, schuivende,
ratelende, rijzende, dalende en heffende apparaten in beweging
brengen zal ze met één oogopslag overzien, interessant noemen
en zich vervolgens naar het Vredenburg spoeden, waar in de
vaste gebouwen en hallen, en in de paviljoens duizend en een
andere dingen wachten, die haar onmiddellijker raken.
Ze zal zich allereerst naar de
textiel haasten. Daar hebben we
deze week al wat over verteld,
maar er is nog veel meer te zien
in de Beatrixhal, waar je min of
meer de adem inhoudt en eerbiedig
wandelt door de tuin van de Bel
gische en vaderlandse textiel, vol
bloemen en kleur, geïnstalleerd
met goede smaak en kunstzinnig
heid, door architect Bodon en Dick
Elffers. Er zijn nu dekens van zui
vere kamwol, glad van oppervlak,
die minder ontharen en minder
slijten dan de tot nu toe gebruikte
strijkgarens waarin lange en korte
draden zitten. Er is machinale kant
met nieuwe dessins, ook in de klos-
kant, veel dikker en zwaarder dan
vroegere producten en 0P macramé-
kant gelijkend. De Tropex-polo-
shirts voor heren zijn er weer in
de oude samenstelling en de laatste
Amerikaanse modellen, verpakt als
kwamen zij zo van overzee. Er is
goed wasbare moiré-zijde; de .,Em-
pereur"shawl, een viscose-product
dat, dank zij een speciale bewer
king, de eigenschappen van pure
zijde zou evenaren en in ieder ge
val onkreukbaar is, toont vooral de
bloemmotieven, de grote mode van
Parijs, en er zijn ook weer meer
lange shawls met strepen. Vandaar
naar de schoenen is letterlijk maar
een stap: grijs en beige zijn van de
oude de meest geziene, ivoor een
nieuwe kleur. Maar er staan ook
vele rode en groene, blauwe en
gele schoenen. De platte hak over
heerst op deze beurs verreweg; het
Californië-model van vorig jaar:
doorlopende zool en hak, kurkvul-
ling tussen zool en bovenwerk za
gen we nog weer verbeterd door
extra-versteviging, terwijl de ver
werkte Nylongarens het geheel nog
soepeler maken.
Bij de schoenenafdeling sluiten
andere lederwaren aan. Waar we
ook nog geheel gevlochten kinder
schoenen en schoenen van elastieke
voering zagen, er waren tassen met
een lampje binnen en een venster
tje in de wand, zodat het licht naar
buiten kon stralen. Er waren vele
suede-tassen van ribsfluweel, en
natuurlijk plastic-tassen van aller
lei snit, vooral .doffe plastic, en
witte kleur. De plastic-mogelijkhe
den bleken overigens ter beurze
veelvoudig: kinderameublementjes
De 36-jarige Italiaan Gino Bartali is winnaar geworden in de
Italiaanse wegwedstrijd Milaan-San Remo, ondanks de sterke
tegenstand van o.a. de winnaar van 1949, Fausto Coppi en van
Steenbergen. Gino Bartali, die met een tijd van 7 uur 18 minuten
en 52 seconden door de finish gaat.
met leuke figuren, buigzame en
practisch onverwoestbare poppen,
breinaalden (met een stalen kern)
en kleerhangers, terwijl de Ameri
can „Pep" koudvloeibare plastic
brengt, waarin b.v. worsten en pa
lingen gedompeld worden, zó dat
ze glans en kleur houden, als kwa
men ze zo juist uit de rokerij.
Als we dan naar de keuken ver
huizen: Het comfoor van de toe
komst met een opklapbaar wand-
gascomfoor dat, bij het veelvoud
van kleine keukens dat we tegen
woordig kennen, bepaald een be
langrijke vondst genoemd mag wor
den. Het wordt boven het aanrecht
bevestigd en neemt, in opgeklapte
toestand, niet meer ruimte in dan de
dikte, 7 cm.
Geopend blijft het comfoor nog
ver genoeg boven het aanrecht om
er vaatwerk onder te plaatsen. En
nóg een snufje was er aan verwerkt:
men kan het comfoor niet opklap
pen zonder eerst de gaskraan te
hebben gesloten die daarna auto
matisch wordt verzegeld. Het geval
zal stellig ook worden geëxporteerd
en binnenkort in een Buta-gas-uit-
voering, alsmede in een voor elec-
trisch gebruik geschikte vorm wor
den uitgebracht.
Wasmachines waren er te kust en
te keur. Een Belgische, op wielen,
met een draaibare automatische
wringer waar men niet met zijn
vingers tussen kon komen beloofde
vijf kilo in vijf minuten te „doen",
een Nederlandse uitvoering met
handwringer kon anderhalve kilo
in vier minuten aan, maar was dan
ook binnen het bereik van wat
meer mensen: rond 300 gulden. Er
was een slee-model stofzuiger waar
door een druk op een pedaal het
vuil uit de stofzak werd verwijderd;
er was ook een stofzuiger die geen
stofzak maar een stofemmer bevat
te, met minder kans op morsen.
De „Filcof"-koffiefilter past op
iedere kop: je zet er koffie in voor
één persoon, in twee minuten klaar.
We zagen opvouwbare kinderwa
gens die op eenvoudige wijze in een
wandelwagen kunnen worden ver
anderd. Bijzonder handig leek ons
de in Groningen vervaardigde Li
berty baby-dekenklem Ze bestaat
uit een lange band die om het ma
trasje wordt gebonden en boven op
het dek eindigt in twee metalen
klemmen die 't dekentje goed vast
grijpen, zodat de spruiten geen kans
hebben zich los te woelen.
De glasfabriek „Leerdam" bracht
een servies-eenheid, zijnde vijf gla
zen van één type maar verschillen
de grootte, verpakt in een doos,
welke vondst verloofden en onder
trouwden in de gelegenheid stelt
zich voor een redelijk bedrag peri
odiek „eenheden" aan te schaffen
zodat zij geleidelijk in het bezit van
een kristallen drinkservies kunnen
komen. Zo'n doos leent zich ook
voor geschenken, maar men zou er
wel verschillende tegelijk moeten
krijgen om van het begin af méér
dan een persoon terzelfdertijd te
kunnen laven.
Een nieuw product is de zeer
dunne en sterke zogenaamde „Sa-
ran" draad, waarvan in Amerika
in bussen, treinen, stoelen etc. reeds
zeer veel bekledingen worden ver
vaardigd en die thans ook in ons
land wordt verwerkt in bekledings-
stoffen en horrengaas, met de bij
zondere eigenschap dat de soepel
heid van de draad toestaat, gaten
die door de inwerking van puntige
voorwerpen zijn ontstaan, geheel
onzichtbaar weg te wrijven.
Als we dan nog vermelden dat
de fa Minnema en Van Hemmen uit
Groningen 'n nieuw keramisch pro
duct onder de naam „Gold Dream"
ter beurs introduceerde: aardewerk
met gouden randen en figuren, een
poduct van Gouds vakmanschap dat
op de binnenlandse markt komt
I^ATER, wanneer je groot bent
is de kans minstens een op
vijf, denk ik, dat je de Jaar
beurs zult zien. Misschien zul
je er zelf staan met een van
de duizenden artikelen, van
hobbelparden af tot hijskranen
voor zes ton toe, dic je er vin
den kunt Misschien ga je er
heen om inkopen te doen voor
je eigen zaak, van gramofoon-
naalden of wasmahcines, het
doet er niet toe En anders zul
je gewoon maar gaan kijken,
net als ik gedaan heb. En je
zult verbaasd staan.
Utrecht, dat normaal een rustige,
deftige, een beetje stijve stad is,
staat dan op zijn kop, met vlag
gen van de Dom en iedere open
plaats bezet door auto's. Je kunt er
(als hij er dan nog is) de langste
man van het land zien rondwande
len, reclame makend voor lederen
motorkleding, die in ieder geval
opvalt, zo hoog in de lucht. Er is
muziek, het is overal vol, de trei
nen naar de stad puilen uit: het is
een echte kermis van de handel en
de industrie.
En er is voor jongens (en hun
vaders) altijd wel wat nieuws te
zien, dat je tevoren nog nergens
anders had kunnen bekijken.
Zo was het ook deze keer. Ik
en in Mei naar de Holland Fair in zag een technisch wonderwerk
Philadelphia gaat; als we vernemen
dat glaskralen, tot op heden voor
millioenen guldens per jaar geïm
porteerd, nu ook in ons land kunnen
worden vervaardigd, zomede imi
tatie-parels, gekleurde parels, etc.;
als we de aandacht nog hebben ge
vestigd op de Mobylette, het door
Kaptein in Arnhem vervaardigde
rijwiel met hulpmotor (1 op 70),
dan moet dat voldoende zijn voor
de overtuiging, dat er ook voor de
dames op de Utrechtse voorjaars-
beurs zoveel te zien was, dat zij er
uren zouden kunnen dwalen zonder
zich één ogenblik te vervelen.
met de lang ademigetitel „Trix-Su
per-Automatic - 1-B-l-Rangeerloc,',
een electrische speelgoed-locomo
tief, waar je allerlei fantastisch-
echte dingen mee kunt doen. Het
is natuurlijk ook een erg duur stuk
speelgoed: één zo'n loc. kost 95
guldenmaar dédr nu even
niet van.
De 1-B-l, zoals we 't geval kort
heidshalve noemen, is de eerste
speelgoedlocomotief ter wereld
waarmee je, zonder dat je haar aan.
raakt, alle rangeer-handelingen
kunt verrichten die je op echte em
placementen ziet gebeuren. Zij
koppelt wagons voor en achter au
tomatisch aan, en heeft daarbij als
bijzonderheid, wisselend licht: de
voorlampen branden als de 1-B-l
vooruit rijdt, de achterlampen als
ze achteruit rijdt. Je kunt die loc.
een hele trein laten samenstellen,
wagons laten ophalen van verschil
lende sporen en tot één geheel vor
men, zonder verder ook maar iets
aan te raken. Je kunt die trein ook
weer wagon voor wagon laten ont
koppelen: enfin, er is 'n spannend
spel mee te spelen dat de mensen
in die stand op de beurs dan ook
dag-in-dag-uit speelden.
„Krijgt u daar nu geen punt
hoofd van?", vroegen we de man
die de demonstratie leidde. Maar
hij schudde alleen maar nee: zo in
gespannen was hij bezig met wis
sels en seinen die je goed in de ga
ten moeten houden. Later vertelde
hij me de hele zaak, terwijl allerlei
zakenlieden, met een of ander
smoesje een ogenblik aan hun an
dere drukke bezigheden ontsnapt,
met de tong tussen de tanden toe
keken hoe de loc langs de rails
stoof, vooruit, achteruit, een tank
wagen ophalend en aan een ander
koppelend: een machtig mooi spul.
Velen van jullie werken natuurlijk
graag met meccano-dozen. Wist je,
dat er behalve de dozen van de
„Meccano Ltd" in Liverpool, die nu
weer worden ingevoerd, ook even
goede en evenveel mogelijkheden
biedende dozen zijn die in Nederland
worden gemaakt? Als je met de
meccanodozen b.v. van NECOBO
of TEMSI bouwt, heb je precies
hetzelfde plezier.
Er zijn ook Nederlandse plastic
race-auto's, lollig verpakt in een
doos die als garage dienst kan doen.
Er was nog veel meer: hijskranen
en kipkarren, radio's en en appa
raat om op zee vis on te sporen, 'n
verbeterde WIRAMPHONE-mag-
neet draad-recorder (Vraag je va
der wat dat is) en de „Troublelite",
een lampje van Philips met een
ingebouwde magneet dat je op
ieder willekeurige plaats aan een
auto vast kunt kleven: reuze han
dig als de chauffeur panne heeft.
Misschien vertel ik er later alle
maal nog wel méér van.
JACK
Zoals men de conducteur op een
tram niet mag afleiden met het
opzetten van een praatje, so past
het ook niet tijdens een schaakpartij
de tegenstander lastig te vallen met
opmerkingen, die ten doel hebben,
hem in zijn concentratie te storen.
Dat nochtans unfaire praktijken
insluipen is niet altijd te vermijden.
Het is b.v. buitengewoon onplezie
rig, wanneer uw tegenstander
grote wolken tabaksrook over het
bord zit te blazen of u onaangenaam
in deze grieptijd in uw gezicht zit
te blaffen of ook zit heen en weer
te kraken en te schuifelen op een
gammele stoel.
Het enige, wat men wel zijn te
genstander kan toevoegen, is schaak
zeggen of remise aanbieden en
j'adoube zeggen, wat betekent, dat
men zijn stukken recht zet-
Dit j'adoube doet mij altijd her
inneren aan het aardige voorval in
een club te Stellendam, hetwelk ik
ontleen aan het tijdschrift van de
Nederlandse Schaakbond in het jaar
1899.
In dit schaakgezelschap te Stel
lendam was de heer A. een van de
verwoedste spelers en in 't bijzon
der een onvermoeid voorvechter
voor het beginsel pièce touchée,
pièce jouée" (cLw.z. aangeraakt, zet
ten), dat hij tegenover zijn tegen
partij onverbiddelijk toepaste. Te
genover zichzelven was hij wat
meer bereid eens iets door de vin
gers te zien en hij geneerde zich
niet, als het hem in zijn kraam te
pas kwam, soms een zet terug te
nemen.
Wanneer zijn tegenpartij daar
tegen opkwam, antwoordde hij
koeltjes dat hij zeer duidelijk
„j'adoube" (d.w.z. ik zet reoljt) ge
zegd had. Als dan zijn tegenpartij
zeide daar niets van te hebben ge
hoord, volgde bits: „Ja, bij het
schaakspelen moet men opletten.''
Op deze gewoonte bouwde zijn
medelid, de heer Z„ die zekere be
roemdheid had verworven in het
uitvoeren van fijne streken, een
listig plan. Dit plan gaf aanleiding
tot een schaakpartij, die de beroem
de „onsterfelijke partij", althans in
kortheid, in de schaduw stelt, waar
bij het onderstaande gesprek ge
voerd werd:
Z. die Wit heeft, zegt: „Nu, me
neer A., vandaag zal ik u eens de
fameuse nieuwe opening te proeven
geven", en hij speelt l.é2é3.
A.: „Komt u me nu weer met die
flauwe zet aan
Z.: „Flauw? De zet van 't Kruijs
tegen Anderssen!"
A.: „U bent van 't Kruijs niet,
meneer, en Anderssen speelde de
mooie zet niet, waarmee ik gewoon
ben uw oudbakken zet eens nieu
werwets te weerleggen" en hij
speelt 1f7f5.
Z.: „Ja wel, dat zetje ken ik
zeker; maar mijn allernieuwste
voortzetting zal u het lachen wel
afleren, daarDdl, h5-(-,
„Schaak, meneer".
A.: „Ach, maar, mijn beste me
neertje, bij de tweede zet al een
tempoverliezen en dat noemen ze
nu tegenwoordig schaakspelen! Als
't u blieft"; 2g7g6.
(Zie vervolg pag. 4)
Weten jullie het nog? De boot
waarop Spat zat is naar de bodem
van de zee gegaan. Met drie ma
trozen drijft hij nu op de oceaan in
een onogelijk kleine sloep.
XI.
Op zich zelf was het lot van het
viertal in de sloep niet zo erg be
klagenswaardig. Tenslotte waren
ze er levend afgekomen, het was
mooi weer en de oceaan was zo
kalm als een kop koffie. Maar alle
dingen hebben hun keerzijde. Het
water deinde de hele dag maar
sloom op en neer. Het eten was na
vijf dagen zuinig verdelen al op. Ze
leden alle vier honger en dorst. Kor
tom het werd een ellendige toe
stand op de duur. Andries en de
twee andere matrozen lagen de he-
"e dag in de beschutting van een/
EEN VERHAAL t
IN VERVOLGEN i
door G. GL 2
SCHADEVERGOEDINGS
PROCES TEGEN DE K.L.M.
NEW YORK, De wed. van de
Amerikaanse journalist H. R.
Knickerbocker, die bij de ramp met
de „Franeker" in Juli 1949 bij
Bombay om het leven is gekomen,
zou het plan hebben opgevat een
schadevergoedingsproces tegen de
K.L.M. in te stellen. Zij zou een be
drag van 250.000 dollar willen eisen
aanvoerend dat de dood van haar
echtgenoot te wijten is aan „opzet
telijke fouten in de technische wer
king van het toestel".
oude deken te slapen omdat ze dan
de honger niet zo voelden want
ze hadden niet veel hoop op red:
ding meer over. Mager dat ze wa
ren! Als kapstokken. En met Spat
moet dat al net eender geweest zijn
maar gelukkig had hij nog eeD
pak veren op het lijf zodat het niet
zo erg leek als het was. Af en toe
moesten de mannen het water uit
de boot scheppen want 't ding was
door de val nog lek geraakt ook.
Dat water hozen was dan ook alles
wat ze te doen hadden. Het waren
bange dagen en voor Spat kwam
daar nog de angst bij dat een van
de matrozen hem op een kwade dag
zou oppeuzelen. Hij vertrouwde
hem niet erg. Gelukkig dat Andries
over hem waakte.
Nadat ze twee weken op de sloep
hadden gezeten kwam er op zekere
dag een grote ijsberg in zicht. En
ofschoon ze wel wisten dat op een
ijsberg in geen geval spinazie
groeide besloten ze toch er naar toe
te roeien, want verandering trekt
de mens altijd en vooral als je van
zo'n dooie sloep kunt komen. De
berg was van boven plat en de
mannen trokken de sloep er op,
hakten een vierkant gat in het ijs,
(je weet toch dat er in een red
dingsloep altijd gereedschappen
zijn), zetten het vaartuigje op zijn
kop boven het gat en gingen daar
onder wonen. Nu ja, ik vertel dat
nu maar voor de vuist weg. De
mannen konden natuurlijk op het
gladde ijs niet lopen maar daar had
de matroos die Spat wel zou willen
opeten een middeltje op gevonden.
Hij trok een paar spijkers uit de
boot en spijkerde die onder zijn
schoenen. En de anderen deden het
zelfde, behalve Spat, maar die had
puntige nagels onder zijn poten.
Die honger werd natuurlijk al
erger. Maar ook daar werd een
oplossing voor gevonden. Andries
wist een reddingsboei die geheel
van kurk en touwen vlechtwerk
was gemaakt uit elkaar te rafelen
en van het touw een bruikbare
lasso te maken. Daarmee gewapend
verschool hij zich achter een ijspunt
en wee de zeehond die 't dan waag
de even een visite af te leggen aan
de ijsberg. Hij kreeg de lasso om
zijn gladde nek en werd geslacht
en opgegeten. Rauw.
Op zekere nacht lagen de man
nen en Spat te slapen in de hut.
Plotseling schrokken allen wakker
want een hevige schok bonsde door
de ijsberg. Zij snelden naar buiten
en zagen in de donkere nacht dat
een groot schip tegen de berg was
gevaren. Het kon niet meer vooruit
en begon langzaam te zinken. Bin
nen een kwartier was het hele schip
verdwenen in de diepte vóórdat de
meeste mensen tijd hadden er af te
komen. Enkele sloepen die te wa
ter waren gelaten werden in de kol
king meegezogen. Slechts één bleef
behouden en toen het daerlicht werd
en de schipbreukelingen de ijsberg
bemerkten met de mannen erop
gingen ook zij „aan ijs".
De matrozen en Spat hielpen
hen met het bereiken van de kant.
Het bleken twee mannen te zijn en
een meisje van ongeveer tien jaar
met mooie blonde krullen rond haar
angstig gezichtje en in haar hand
niets anders dan een pop en een
vogelkooi met een zag Spat het
goed? een mus erin.
En die mus was Jasper.
(Wordt vervolgd)
Volgende week:
Jasper vertelt in 't kort zijn be
levenissen. De ijsberg brengt hen
naar een eigenaardig land. Spat en
Jasper sluiten vriendschap met het
meisje, dat Erna heet.
Met frisse moed ben ik deze week
aan de stapel post gaan zitten,
want een stapl was het! Na de vo
rige week schoon schip te hebben
gemaakt, kunnen we deze keer
eens met nieuwe brieven beginnen.
Er zijn er heel aardige bij, lees
maar eens.
De eerste brief, eigenlijk was het
briefkaart, kreeg ik van Sneeuw
witje, een 12-jarig meisje uit R.
Het is de eerste keer dat ze schrijft
tenminste aan de krant, en ze komt
met een heel stel vragen. Ten eerste
vraagt ze of we niet geregeld een
knutsel- of handwerkje in de krant
kunnen zetten. Gcen gek idee,
Sneeuwwitje, daar zullen we eens
over denken. Misschien kan er wel
eens zoiets gebeuren, maar 'iedere
week, daar ben ik bang voor; we
hebben niet zo erg veel ruimte!
Over de H. Afra zullen we de
volgende week iets vertellen, dat is
zeker wel goed
Van ons vriendje G. T. uit A„ die
zo keurig zijn naam en adres onder
zijn brief zet, (deden alle lezeressen
en lezers van de Jeugdkrant dat
maar!) kreeg ik ook een aardige
brief. Zo Gerard, vind jij het ver
haal ook zo aardig? Jammer, dat
je de krant niet bewaren kunt. Mis
schien is er iets aan te doen, Oom
Ludo zal er eens om vragen en dan
hoor je het wel de volgende week.
Dus beste Gerard, nog even geduld
hoor!
De Lijster uit S. zit met een hele
doos zilverpapier te kijken, schrijft
ze. Nu, die kan je overal kwijt
hoor! Er is toch zeker wel een zus
ster-school brj jullie! Anders stuur
je de doos maar naar het klooster
van de paters Dominicanen bij jul
lie in de buurt, je ouders weten wel
het adres! De plaats waar we de
vorige keer heen zijn gegaan heb
je goed geraden! Dat je gitaar
leert spelen, vindt Oom Ludo erg
leuk; muziek is mooi en het is al
tijd makkelijk als je zelf een in
strument kunt bespelen, doe maar
goed je best.
De laatste brief, die ik deze week
van de stapel haal is die van S. S.
uit A.-P. Dat is een meisje van 9
jaar die met een lang gedicht voor
de dag komt. Is dat nou door jou
geschreven? Knap hoor! In de
krant van de volgende week hoop
ik er een plaatsje voor te kunnen
vinden. Maar goed opletten!
En zo zijn we dan weer aan het
eind van de brievenschrijverij van
deze week gekomen. Er komen er
steeds meer binnen en dat vind ik
erg leuk. Het is juist die boom, jul
lie weet wel, die hoe langer hoe
dikker wordt! Zoals jullie ziet, bes
te vriendinnetjes en vriendjes, jul
lie komen allemaal aan de beurt
voor de krant.
We doen ons best niemand over
te slaan. Maar als het erg druk
loopt met brieven, ja, dan moeten
jullie wel eens een weekje of langer
wachten! En nu, tot de volgende
keer, de groeten van
OOM LUDO
ÓNS KLEINE RAADSEL
Deze week eens een raadsel voor
de jongere lezers van de Jeugd
krant. Het is niet erg moeilijk, let
maar eens op:
Waarvan worden de haren nooit
gekamd
