Het is lente, en ook de doelman „loopt uit"
Mr. Kühnemann zegt: fabriek of emigratie
niet de enige weg voor jonge landbouwers
Een enquête rond 1500
Geef de rode haan geen kans
School en
Reclame
„Elke taal is een nieuw levenmaar de
levendigste taal ontbreekt in het leerplan
Sport jargon
op de scholen!
Duitsland en de
Raad van Europa
Kijken wij niet
op 35 millioen?
Weekend Jongeren K.V.P.
Bodem kan nog aan veel meer mensen
bestaansmogelijkheid geven
Kleinbedrijf geen natuurreservaat
LENTETIJD -
KIEVITSEIERENTIJD
de
Noord hol land se Kerkgeschiedenis
PAGINA 4
DONDERDAG 30 MAART 1950
EEN LERAAR HEEFT ONS vroeger eens verteld, dat elke taal, welke
men er bij leert, tevens een nieuw leven betekent. Wij hebben hem
toen vanzelfsprekend graag geloofd, al zullen wij het record van
Methusalem nooit breken. Van talen hebben wij altijd erg veel
gehouden, ondanks die vaak vervelende grammatica. Eén taal is er
echter bij, welke ons hart heeft gestolen, niet alleen omdat er absoluut
geen grammatica aan te pas komt, maar omdat ze zo sprankelend is,
zo mysterieus, zo verrassend, zo misleidend. En men behoeft er niet
voor te blokken, geen zenuwen voor op te lopen op een examen, die
onvergelijkelijke taal komt menigeen zo maar toegewaaid, zo maar
gratis voor niets. Het is geen Koeterwaals, geen Moffrikaans of hoe
al die geleerdheid ook mag heten, neen geachte lezer(es) het is een
product van eigen bodem, eigen fabrikaat, een bloembed, waarbij de
bollenvelden als kunstblommetjes afsteken. Dat veelkleurige bloembed
heet Sportjargon.
Dat sportjargon is onderver
deeld in verscheidene categorieën
o.a. de afdeling voetbal. Wij zul
len u even aan enkele stijlbloem
pjes laten ruiken. Wat zegt u bij
voorbeeld van de stoere midden
voor, die doorbreekt en dan niet
naar het lijkenhuisje wordt ver
voerd maar onversaagd door-
sjouwt en de bal in de touwen
jaagt? Dat zijn van die kerels die
zich niet laten kisten. De helden
uit de oude ridderromans vallen
er bij in het niet. En wat die
middenvoor dan in feite tot stand
gebracht heeft, ongelooflijk, hij
heeft het klaar weten te spelen
„dat de bal zit". Zoiets zie je in
een circus niet. En weet u dat alle
spelers, de binken inbegrepen, zo
maar allemaal tegelijk „goed op
de bal kunnen zitten". Hoe krijgen
ze het voor elkaar.
En wat die lui met die bal
allemaal kunnen doen. Ze kunnen
er een boogschot mee geven, zon
der pijl en boog te gebruiken
Verder een punter, welke nieft
met scheepvaart heeft te maken,
of een vuurpijl zonder vuur en
zonder pijl, ofwel een schot zon
der de haan van het geweer over
te halen of het geschut in stel
ling te brengen. Ze kunnen er een
afgemeten pass mee geven zonder
dat er een landmeter aan te pas
komt, ze geven het ding op een
presenteerblaadje aan een mede
speler, ze spijkeren het zelfs voor
elkaar om het ding op hun slot
te nemen.
deus, het is zo!
Over spijkeren gesproken: hebt
u wel eens gehoord van een doel,
dat helemaal dichtgespijkerd zit
en dat ondanks dat een doorge
broken speler een gaatje ziet en
het bruine monster er door jaagt?
Heus, het is zo, die lui kunnen
van alles, en voor dergelijke
kunststukken worden ze nog niet
eens betaald ook!
Nu we toch in de lentemaand
zitten: hebt u wel eens gehoord
van een doelman, die uitloopt?
Zo'n man staat voor een hok met
een net er achter en doet daar zo
van alles: het ene ogenblik maakt
hij een tijgersprong, het andere
ogenblik valt hij uit, d.w.z. hij
blaft een medespeler af of duikt
languit op de grond om het brui
ne monster bij ziin kladden te
grijpen. Verder kan het gebeuren,
dat hij na een adembenemende
zweefsprong onmiddellijk gaat
vissen, daar is dat net dan voor.
Kan hij het alleen niet meer af,
dan gaan lat en palen hem soms
een handje meehelpen, erg sym
pathiek van die stomme wezens.
Het geheel noemt men vaak kunst
en vliegwerk. De constructie van
lat, palen en net, waarvoor zich
deze wonderen afspelen, moogt u
betitelen met doel. hok, veste en
zelfs heiligdom. U ziet, dat het
sportjargon erg soepel is met sy
noniemen: het is altijd goed!
PARIJS, 29 Maart (Reuter).
De geallieerde hoge commissa
rissen in Duitsland hebben de
West-Duitse kanselier Adenauer
meegedeeld, dat Duitsland geen
speciale positie kan innemen in de
Raad van Europa, zo is te Parijs
bekend gemaakt.
De aanspraak van Duitsland op
een waarnemer in het ministers
comité een der drie voorstel
len van Adenauer in zijn nota
van 25 Maart is in strijd met de
bepaling van het statuut, dat toe
gevoegde leden alleen in de As
semblee vertegenwoordigd kun
nen zijn, aldus zouden de hoge
commissarissen Adenauer gisteren
geantwoord hebben.
Wel zouden zij verklaard hebben,
dat de aanwezigheid van Duits
land in de Raad „nuttig in het
algemeen belang van Europa en
van het herstel van het westen"
zou zijn. Adenauer zou voorts
verwezen zijn naar het in Novem
ber genomen besluit van het mi
nisterscomité, volgens hetwelk de
Saar in afwachting van het Duitse
vredesverdrag zou worden toe
gelaten.
Het toetreden van Duitsland tot
de Raad van Europa zal het voor
naamste onderwerp zijn, dat van
daag op de openingsbijeenkomst
van het ministerscomité van de
Raad van Eurona te? sprake zal
komen.
FILM „TITANIC" VERBODEN
BONN, 29 Maart (Reuter). -
De geallieerde hoge commissie in
Duitsland heeft de vertoning van
le film „Titanic" verboden.
Volgens een verklaring van de
Amerikaanse hoge commissaris
werd na nauwkeurig onderzoek op
driemogendhedenniveau vastge
steld, dat het verder vertonen van
de huidige versie, hoewel enkele
van de ergste anti-Britse passages
uit het origineel verwijderd zijn,
niet moet worden toegestaan.
En nu de speler in het algemeen.
Weet u, dat een speler wel eens
dubbel kan slaan, dat hij doelpun
ten in zijn slof kan hebben, dat
hij met anderen in de knoop kan
zitten? Het klinkt ongelooflijk,
maar het is de naakte waarheid.
Hebt u wel eens gehoord van een
speler, die een knietje krijgt?
Vermoedelijk zo'n soort reserve
wiel?
Wat wij aardig vinden is, dat
hij van tijd tot tijd iemand tegen
zich laat oplopen, maar wat voor
hem niet aardig is, is het feit, dat
hij nog wel eens de kans loopt
gemangeld te worden. Soms ligt
hjj dan even in het vuile goed,
maar dan wordt hij opgelapt of
gepompt; als hij dan weer recht
overeind staat beginnen de men
sen hard te klappen en dan hup
pelt hij weer lustig mee in de wei.
Wat een helden, om de tranen van
in je ogen te krijgen!
Maar de mensen kunnen ook
ongenadig hard zijn, zij schelden
die helden ook vaak voor boere-
koolvoetballer, stijve hark, zak.
Misselijk: vox populi, vox popu
lair!
Nieuwe herenmode?
En nu de spelers gezamenlijk-
Soms staan ze in hun hemd en
doen elkaar de das om. Wij heb
ben onze lieftallige moderedac
trice gevraagd of dat niet iets is
voor het mandom in de komende
zomer. Ze heeft het plan in studie
genomen.
Om op de gezamenlijke spelers
terug te komen, hebben ze een
luie bui, dan laten ze de bal 't
werk doen. Soms spelen ze met
een ei, net kleine kindertjes, maar
dan plotseling slaan ze om en
bijten fel van zich af als een stel
bloedhonden, dan gaan ze hun
tegenstanders volkomen kapot-
spelen, of deze begrafenispolissen
enz. hebben of niet.
Dan plegen ze ook vaak drie
hoeks-spel, waar u overigens niets
Het Nationaal Park ,,De Hoge Veluwe", dat om zijn natuur
schoon jaarlijks duizenden touristen trekt, is een nieuw restau
rant rijker geworden. Doordat het als een boerderij is opgetrok
ken, detoneert het niet in zijn onmiddellijke omgeving.
kwaads van moet denken, of flir
ten met Vrouwe Fortuna, hetgeen
ook werkelijk onschuldig is. Op
eens hebben ze dan de smaak te
pakken en gaan uit een ander
vaatje tappen, dan gaan ze inswin-
gen en outswingen, ook de een-
benige spelers. De scheidsrechter
geeft inmiddels enkele soli weg,
glashelder. Hij floot goed, zegt
men dan vaak, je hoorde hem niet.
We zeiden in de aanloop van
dit artikel al. dat het sportjargon
ook misleidend is. Aangezien me
nigeen zou kunnen denken, dat
we naar een danstent verhuisd
zijn, stappen we maar van de voet
bal af en zoeken eventjes de wiel
renners op.
Op één been!
Weet u, dat een pedaalridder op
één been met straatlengten kan
winnen in een kuip zonder het
wieltje van een ander te hebben
genomen?
Soms staat een renner met een
vaartje van ongeveer veertig kilo
meter stil, het is dan mogelijk,
dat hij in een ram zit, waar zo'n
beest echter nog nooit een maag
kwaal van heeft overgehouden.
Voor de verandering zit hij ook
wel eens achter de bromtol.
Als u zin hebt om te gaan bil
jarten, moet u dat nooit met
iemand doen, die de ballen aan
een touwtje heeft of op een tafel
die goed loopt, dat is allemaal nep,
om wild van te worden!
We gaan nog even aan de boks-
ring zitten, daar valt altlid wat te 1
beleven. Daar worden de kerels
in de touwen gejaagd, daar kun
je goedgeplaatste rechtsen of
linksen op glazen kaken zien, j
waarvan de bezitters dan veelal
terneer gaan op het canvas. Dit
gebeurt ook wel eens op een an
dere manier. De ene bokser doet I
dan de oogjes van zijn tegenstan
der dicht en wenst hem goede
nacht.
Van een tot tien.
Dan komt er een sportieve man i
in actie, die buigt zich over het
rustig uitgestrekte lichaam heen j
en gaat dat uittellen, hardop van j
één tot tien. Bfj elke tel zwaait
h« met de wijsvinger naar de SPANBROEK. Dat er op het weekend, dat de Jongeren-
sluimerende. Heeft hij de tien organisaf.je jn de K.V.P. te Spanbroek heeft gehouden, een reve-
7e riifiTenrffn 7en«en Tic één'TTÜ *ut,e ,s ©"hetend, zou te boud beweerd zijn. Daarvoor is Span-
de duizenden mensen als een man
omhoog en brengen een daveren- broek een *e rushS dorP en *«ln de Jongeren uit West-Friesland,
de ovatie. Die eer is ons op school die hun bestaan in de landbouw willen vinden, te nuchter. Doch
destijds nooit te beurt gevallen!1 dat men in de toekomst wel meer zal horen van de uitwerking
_T i die de rede van mr. Kiihnemann, een jurist uit Amsterdam, en
Nou ja, dat is achteraf met zo I
erg we hebben er in ieder gevaldeskundige in landbouwzaken, op het gemoed van de, naar een
tot 'tien en zelfs tot hoger leren i oplossing zoekende, jonge landbouwers heeft gehad, staat voor
tellen, maar wat ze ons niet ge- i ons we| vast \yanj- waj. js voor hen, die drie- of vierentwintig
leerd hebben is de taal der talen,
het sportjargon, het is ons geluk-1 laar zijn, willen trouwen, maar geen land kunnen krijgen, door
kig later aan komen waaien. Maar j xeer deskundige mensen uitgedacht als de enige óplóssing? Emi-
We zouden ons heel wat verdriet
kunnen besparen, als we maar niet
zo hardleers waren. En meer. Als
we niet zo ongelooflijk hardleers
waren, wij zuinige en materialis
tische Hollanders, dan zouden we
per jaar zo'n 35 millioen in onze
zak honden, die we nu letterlijk in
het vuur gooien.
Want dat is de directe schade, die
hier aan branden en brandjes ont
staat- En u moet niet denken, dat
wanneer juffrouw X. vandaag haar
hele hebben en houden in as heeft
zien verkeren omdat ze probeerde
de werkkleding van haar wettige
echtgenoot in wasbenzine te rei
nigen, dat dan de juffrouwen IJ. en
Z„ naast haar wonende, de was
benzine verre van zich zullen ban
nen. Want we zijn hardleers. En
dat de buurman, die zo kunstig
met zilverpapier of een stukje
koperdraad uw doorgeslagen zeke
ring repareert, eigenlijk een eerste
klas brandstichter is, dat komt niet
bij u op.
Eigenlijk moesten gemeentebestu
ren, politie en brandweer, insamen-
hoevelen missen het! Wij rekenen
het ons een plicht te gaan strij
den voor de opvoering van het
sportjargon op de scholen. Het is
een rijk bezit voor het verdere
leven!
Tot op de barricaden!
JAN MEESTERBURRIE.
„Als er één schaap over de brug is komen er meerzegt het
spreekwoord. Behalve bij schapen schijnt dit ook bij kieviten
het geval te zijn, want sedert het eerste kievitsei werd gevon
den en gewoontegetrouw aan H.M. de Koningin werd aange
boden, worden overal in den lande nesten met kievitseieren
gevonden. Zekerder dan de beste barometer het kan aanwijzen,
is dit wel een teken dat het barre jaargetijde, dat wij winter
noemen, ten einde is en de lente is gekomen. „De oogst van
een dag zoeken is binnen", vertelt ons dit aardige plaatje.
greren of naar de fabriek!
Maar, zegt Mr. Kühnemann, de
meesten komen er niet toe naar
den vreemde te trekken, evenmin
als men een tuindersjongen zo
maar in een fabriek kan zetten.
Afgezien nog van alle andere na
delen die vestiging van een in
dustrie op het platteland heeft.
Men vergeet de bestaansmogelijk
heden die de bodem van ons va
derland ten onrechte bestempeld
als „vol", nog kan bieden.
Nauwelijks had Mr. Kühne-
mana twee of drie volzinnen van
zijn glasheldere rede uitgespro
ken of men voelde het aankomen:
in de discussie zouden de menin
gen wel eens kunnen botsen. En
naarmate het einde kwam van
zijn toespraak, die 2Va uur duur
de, werd dit vermoeden tot een
zekerheid. Een zekerheid die een
enkele blik op de gezichten van
de vier aanwezige burgemeesters
en enkele andere leden van de
senioren K.V.P. reeds verschafte.
Na ruim twee uur stond daar de
rechte muur., van een mening,
steen voor steen gebouwd uit
stellingen en conclusies en tot 'n
geheel gemaakt door de specie
van een boeiende welsprekend
heid. Een muur echter die hevige
aanvallen te verduren zou krij
gen van de kant van K.V.P. en
de standsorganisaties. Hun agra
risch beleid immers werd door
de scherpe woorden van mr.
Kühnemann „gekraakt".
„De K.V.P.", aldus begon de
spreker, „heeft in haar agrarisch
beleid volkomen gefaald. En dit
vindt zijn, oorzaak in het feit dat
de partij in het geheel geen agra
risch program heeft. Enkele stap
pen in de goede richting, zoals
bijvoorbeeld de motie-Groen, hoe
verdienstelijk op zichzelf ook,
zijn totaal onvoldoende en geven
geen oplossing".
Scherpe critiek werd ook gele
verd op het beleid van de stands-
organisatie in casu de L.T.B.. die,
zo zeide mr. Kühnemann, geen
gelijke tred heeft gehouden met
de moderne tijd en geen voldoen
de gebruik weet te maken van
de machtspositie en machtsmid
delen die zulk een vertegenwoor
diging van arbeid en kapitaal als
de L.T.B. is, ten dienste kunnen
staan.
Scherp logisch bouwde hij zijn
betoog op: de aarde is voor alle
mensen: zolang het dus voorkomt
dat er ergens op de wereld hon
ger wordt geleden, terwijl men
hier genoodzaakt is productiebe
perking toe te passen, is er iets
fout in onze economie. Men moet
de economische waarde van het
kleinbedrijf niet onderschatten,
zoals de regering op het ogenblik
doet. Zij immers baseert haar po
litiek ten gunste van het klein
bedrijf op de overweging dat het
kleinbedrijf een grote sociale be
tekenis heeft. Dit is een halve
waarheid en een zeer gevaarlijk
standpunt. Want ofschoon het
zeer waar is, dat het kleinbedrijf
grote waarde heeft voor de vor
ming van werkzame en godsdien
stige leden van de samenleving,
is het behouden ervan alléén onj
deze sociale motieven gelijk aan
r v
ballpen
met twee grote
'Reynolds inktpatronen
één met rode inkt, één met blauwe inkt.
(Adv.)
c
(V, slot)
Als zodahig zijn hier, in de volg
orde van de beide stukken van
1494 en 1514 te noemen: Ouden
dijk, Beets, Scheerdam, Avenhorn,
Scheerwoude, Groot-Oosthuysen,
Oudeburxwoude (of Nauwerden),
Wadwaai, Venhuizen, Wijdenes en
Leek, Binnenwijzend, Schellinkhout,
Oostwoud, Opperdoes, Opmeer,
Sijbekarspel, Abbekerk, Twisk,
Oude Nierop, Winkel, Barsinger-
horn. Koog, Aartswoud, op Texel:
Westend, de Wal en Oostend, op
Wieringen: Oostend, Westend en
Stroe, in de duinstreek: Groet;
verder Oterleek en Koedijk, Sint
Pancras, Valkoog, Enigenburg, twee
van de Langedijker dorpen. Haren
karspel, Petten, Huisduinen, Graft,
Oudkarspel en ten slotte het eiland
Vlieland.
Daaronder bevonden zich minia
tuur-parochies met een wel zeer
gering aantal zielen. Scheerwoude
onder Hoorn bijvoorbeeld telde in
1494 niet meer dan 16 haardsteden;
in 1514 had het er 21 en 84 com
municanten: Groet bij Sohoorl in
1514 nog minder: 9 haardsteden en
26 of 28 communicanten; Oterleek
was 16 haardsteden rijk en er
waren 40 a 50 communicanten.
Het is duidelijk dat naderhand,
toen na de hervorming het aantal
priesters zoveel geringer was, een
herziening van de organisatie der
parochies onvermijdelijk en ook ab
soluut noodzakelijk was. De eerste
missie-staties van het weder-oplui-
kend katholicisme in het begin van
de zeventiende eeuw konden slechts
in de hoofdplaatsen gevestigd wor
den van waaruit de bediening den
vroegere parochies in de omgeving
van dit centrum gemakkelijk kon
geschieden.
De geestelijke verzorging
der bevolking
Maar voordien werd de zielzorg
in al deze grote of kleine paro
chies uitgeoefend door een pastoor
alleen. Slechts voor enkele plaat
sen, zoals Alkmaar, vinden wij ook
een kapelaan genoemd. Andere
geestelijken die eventueel in een
of andere gemeente woonachtig
waren voor Grootebroek b.v.
worden in 1514 behalve ,,'t cloos-
ter" nog opgegeven „drie woon
steden van priesters" zijn meest
al niet rechtstreeks in het eigen
lijke parochiewerk betrokken, doch
waren verbonden aan het onder
wijs of deden dienst als z.g. altarist
aan een der vicariën van de paro
chiekerk en namen ook deel aan
de getijden in het koor zoals te
Medemblik en Alkmaar.
Wat ons bij de vergelijking van
beide lijsten opvalt, is dat in die
van 1494 het aantal „pastoors" na
genoeg het geheel van de opge
somde priesters uitmaakte. Er ko
men maar een 6-tal „vice-cureyten"
in voor o.a. te Hoorn en meer in
het bizonder in enkele dorpen van
Kermemerland als Schoor], Groet,
Bergen, Heiloo en Uitgeest. Daar
entegen treffen wij in de lijst van
1514 niet minder dan 27 vice-
cureyten aan. Hun aantal heeft
zich dus in de tussenliggende twin
tig jaren bijna vervijfvoudigd.
Moet men daarin een bedenkelijk
verschijnsel zien? In zekere zin ja.
„Vice-cureyten" waren priesters
die in de plaats van de pastoor
de zielzorg in de parochie uit
oefenden. Dit is een typisch ver
schijnsel van die tijd. Het kwam
voor, dat een priester rechtens
de pastoor was van een parochie,
maar er in feite niet verbleef. Hij
liet dan zijn functie waarnemen
door een ander. Zelf bleef hij als
rechthebbende pastoor de inkom
sten van zijn ambt genieten en
bezat deze zelfde dikwijls te
gelijkertijd ook nog op een of
meer plaatsen elders. Zijn plaats
vervanger moest zich met een veel
minder inkomen tevreden stellen,
Het spreekt vanzelf dat een der
gelijke opvatting, waarbij een op
eenhoping van ambten en inkom
sten ontstond en geldelijke be
langen de hoofdrol gingen spelen,
vanuit kerkrechtelijk oogpunt een
ware wantoestand is, die op zich
zelf veroordeiingswaardig is. Het
is een van de kerkelijke fouten
van het toenmalige kerkelijk leven
Van de andere kant is het billijk,
in ons oordeel rekening te houden
met de omstandigheden van tijd en
plaats. De dingen lagen toenmaals
in onze streken anders dan nu. Er
bestaat inderdaad een principiële
maatstaf die ons verschaft wordt
door de objectieve wetten van de
Kerk, maar de beoordeling van de
feitelijke afwijkingen daarvan
vraagt omzichtigheid.
Het is op zichzelf niet noodzake
lijk en in feite is het voor onze
Noord-Hollandse streken niet be
wijsbaar dat de zielzorg er rond
1500 belangrijke schade door leed.
Men moet de vice-cureyten niet
al te simpel voorstellen als een
soort geestelijk proletariaat, als
priesters van een minder hoog
staand peil.. Integendeel, wij vinden
onder hen ontwikkelden en ge
gradueerden, zoals mr. Jan Honck
te Hoorn, mr. Willem Osmer te
Heiloo of mr. Jan te Wognum,
Over hun persoonlijk geestelijk
leven geven de beide verslagen,
waar wij het hier" ,over hebben,
ons geen inlichtingen. Maar het is
hun zeker niet-geringe verdienste
geweest dat zij met een jarenlange
trouw sommigen waren al der
tig, veertig jaar in één plaats
de geestelijke bediening van onze
Noord-Hollandse parochies hebben
verzorgd.
De priester nam in het leven van
onze voorouders een vooraanstaan
de plaats in die hem toekwam, zo
wel vanwege zijn ambt als van
wege zijn eigen persoon. De docu
menten zeggen ons, dat het leven
van priester en volk naar wat het
eigenlijke parochieleven betreft
niet al te veelverschilt van dat
in onze dagen. Van de inwoners
van Bakkum wordt in 1514 ge
zegd, dat „huere prochie huert 't
Egmont onder den abt" en die van
Wimmenum „haelen huer sacra
ment tot Egmont". Zo is het nu
nog gedeeltelijk. De verschillen
zijn enkel bijkomstig. De bediening
en het ontvangen van de goddelijke
Sacramenten gaat boven de tijden
uit
PAUL VAN BANESSE
het scheppen van een soort na
tuurreservaat. Wat betreft de op
lossing van het vraagstuk van het
arbeidersoverschot in de agrari
sche sector meende mr. Kühne
mann de oplossing te moeten zoe
ken in de z.g. agrarisatie. De bo
dem van ons land kan veel meer
opbrengen dan op het ogenblik,
De regering echter moet de in
polderingen van de Waddenzee,
de Zeeuwse wateren en al het
andere land, dat nog niet aan het
water ontrukt is, krachtig ter
hand nemen. De boeren zullen
hun kennis moeten vermeerderen
en door onderzoek van grond en
gewassen de hoogste productie
zien te verkrijgen. Bovendien
moeten in het buitenland de af
zet gebieden gezocht en niet
afgewacht worden. Een goede re
clame zal hier wonderen kunnen
doen. Ook het principe van „geen
handel met landen die gebrek
hebben, maar niet kunnen be
talen" getuigt van kortzichtig
heid. Amerika dacht er zo ook
niet over toen het besloot door
de Marshall-hulp de wereld weer
op de been te helpen.
De spreker wees voorts op het
grote belang dat de verkaveling
van grond met kracht voortgezet
wordt.
Zoals gezegd, toen de gelegen
heid werd gegeven met de spre
ker van gedachten te wisselen,
trokken twee burgemeesters het
zwaard.
Burgemeester Elders van Bo-
venkarspel nam het op voor de
standsorganisaties en wees op al
hetgeen de L.T.B., alleen al op
het gebied van het onderwijs,
heeft gedaan, en zei, dat men niet
mag eisen dat alles nu maar één
twee-drie kan gebeuren. Het moet
groeien en tijd hebben. „Accoord",
zei de heer Kühnemann, „maar
de L.T.B. werkt ondanks dat alles
te langzaam. De oude, muffe geest
van vroeger bezielt nog het aller
grootste gedeelte van haar lei
ders. Zij is niet wat zij kan zijn
voor de landbouwende bevolking.
Het ontbreekt haar aan fantasie
en durf". Beide debaters bleven
op hun standpunt staan.
Burgemeester de Boer van Ob-
dam liet de beschuldigingen aan
het adres van de K.V.P. ook niet
over zijn kant gaan. De sfeer werd
langzamerhand zeer gespannen.
Omdat men de meningen toch niet
tot elkaar kon brengen, werden
de discussies maar beëindigd.
Daarna kwamen burgemeester
Keyzer van Spanbroek en nog
enige andere genodigden aan het
woord.
De jongeren hadden al die tijd
geduldig zitten wachten en ge
spannen geluisterd. De avond was
echter reeds ver gevorderd toen
zij eindelijk de gelegenheid kre
gen hun mening te zeggen. Het
bleek dat de rede van de heer
Kühnemann bij zo goed als alle
geïnteresseerden veel bijval had
genoten.
De voorzitter, de heer Th. Laan
uit Venhuizen, wist te voorkomen
dat de gespannen toon, waarop
de debatten soms werden gevoerd,
onaangenaamheden tengevolge
zou hebben. Men besloot althans
in de beste verstandhouding het
eerste gedeelte van het weekend.
's Zondags ging het er kalmer
toe. Burgemeester Elders behan
delde toen de samenvoeging van
de gemeenten in Noord-Holland
aan de hand van het eerste deel
van het rapport van de commis
sie-ter Veen. Hij spoorde de jon
geren aan tot actie in dit opzicht,
daar deze commissie, die geen
enkele katholiek bevat en enkel
oog had voor de technische kant
van het probleem, de godsdien
stige aspecten van de samenvoe
ging nauwelijks en dan nog zeer
onvoldoende heeft aangeraakt,
zoals men reeds in uitvoerige be
schouwingen in ons blad heeft
kunnen lezen.
De afdeling Spanbroek had op
lofwaardige wijze gezorgd voor de
slaapgelegenheid en de maal
tijden.
ZANGFESTIVAL TE
ZIJDEWIND
ALKMAAR. Ter gelegenheid
van haar eerste lustrum organi
seert de R.K. Gem. Zangvereniging
Sonora dirigent de heer C. J.
Hof uit Heiloo) een zangfestival op
Woensdag 19 en Donderdag 20
April. Verschillende goede zang
verenigingen zullen hieraan mede
werken, n.l. Zang eh Vriendschap
te Opmeer, Zingen is Leven te War-
menhuizen, Huygenwaert te Heer-
hugowaard, Zanglust te 't Zand,
Sint Jacobus te Tuitjenhorn en
Irene te Zwaagdijk-Oost. Ook de
bekende accordeonclub Con Zelo
uit Hoogwoud zal haar medewer
king aan dit festival verlenen. Het
festival wordt gehouden in de zaal
Blankendaal.
werking met verenigingen, orga
nisaties en scholen aan het voor
komen van brandgevaar eens een
actie wijden, juist zoals in Am
sterdam en elders de actie Veilig
Verkeer..
De hoofdbrandmeester van de
Rijksinspectie voor het Brandweer
wezen, de heer Legro heeft dezer
dagen belangwekkende woorden
over het voorkomen van brand ge
sproken. Hij deed dit op uitnodi
ging van de Noord-Hollandse Pro
vinciale Brandweerbond tijdens de
jaarvergadering in Hoorn.
Wel hebben de gemeentebesturen
een Hinderwet, een politieverorde
ning en een bouwverordening aan
hun zijde, maar waar wordt een.
werkelijk intensieve controle uit
geoefend, niet alleen op nieuw
bouw, maar ook op reeds lang be
staande panden? Wist u dat de
controle op electrische leidingen
in boerderijen hier en daar heeft
aangetoond, dat in meer dan 80
procent de rode haan bij wijze van
spreken al op het dak zat? En dan
spreken we nog niet eens van dubi
euze bouwmaterialen, van hooibroei
en van normaalfilm, die even ex
plosief is ais buskruit! Vaak houdt
de brandweer zijn hart vast bij het
aanschouwen van filmcabines, die
met wat latjes en karton in elkaar
gespijkerd zijn. De heer Legro zag
dan ook wat graag speciaal op
geleide mensen aangesteld, die uit
sluitend op deze dingen te letten
hebben.
Wat de loop der vergadering be
treft, daar waren weinig schokken
de dingen. Het was er niet druk:
twintig leden al bij al. Zeer zwijg
zame leden overigens, die weinig
te klagen hadden. De heren Ankum
en Breebaart werden in het be
stuur herkozen als candidaten voor
het hoofdbestuur werdén de heren
Ankum en Wolbering v. d. Hoop
aangewezen: de heer Breebaart zal
op 25 Mei a.s. naar Utrecht gaan,
naar de landelijke vergadering,
waarvoor ook de minister van Bin
nenlandse Zaken is uitgenodigd.
Rest ons nog te vermelden, dat
de rekening over 1949 met een
batilg saldo van f 169.94 sloot op
een totaal van f 1316.De be
groting voor 1950 ligt door het
aangroeien van het ledental van
34 tot 80 wat hoger, namelijk op
f 1764.94.
(Fr. O.). De betekenis van de
slagzin „Wie de jeugd heeft, heeft
de toekomst", schijnt ook doorge
drongen te zijn tot een bepaald re
clamebureau, dat o.a. de reclame
verzorgt voor een groot concern, dat
in de jarenlange strijd tussen groot
bedrijf en middenstand een belang
rijke rol speelt.
Teneinde de jeugd voor zijn re
clame-karretje te spannen, wendde
bedoeld reclamebureau zich tot de
hoofden van een aantal tot dus
ver nog alleen Katholieke en
Christelijke scholen, om medewer
king voor de verspreiding van for
mulieren, waarop de merken van
bepaalde artikelen geplakt moeten
worden.
Om echter niet al te openlijk te
laten blijken, dat het om reclame
voor eigen zaak en zak begonnen
is, doet men het voorkomen, alsof
andere idealen worden nagestreefd,
zoals het dienen van het onderwijs
door het verschaffen van bepaalae
leermiddelen en het bevorderen
van het veilig verkeer.
Na inzending van een bepaald
groot aantal van bepaalde mer
ken, ontvangt de school een stel
leermiddelen voor de les in het ver
keer, terwijl er ook nog als extra-
prijs een radiotoestel van een be
paald merk in het vooruitzicht ge
steld wordt. „De steun der indus
trie", aldus lezen wij in een circu
laire aan de schoolhoofden, heeft
dit streven mogelijk gemaakt. Hier
had möeten staan: „de steun van
enkele met name genoemde indus
trieën", want nu verkeren de
schoolhoofden in de mening, zoals
wij in een onderhoud met school
hoofden vernamen, dat van n'impor-
te welk artikel het merk opgeplakt
kan worden.
Bij onderzoek bleek ons, dat nog
de Verkeerspolitie, noch de Ver. v.
'Veilig Verkeer iets met dit „Bureau
Verkeersproblemen, afd. Leermid
delen" heeft te maken, zoals som
mige schoolhoofden ten onrechte
veronderstellen.
Afgezien van het feit, dat het
niet aangaat de scholen in te scha
kelen in enige reclame, dient er
speciaal geopponeerd te worden te
gen het maken van reclame voor
bepaalde artikelen, waarin voor-
ai de artikelen van 'n bepaald con
cern 'n vooraanstaande plaats inne
men. Het gevolg is, dat sommige
middenstandsbedrijven, die ook der
gelijke artikelen verkopen, hun om
zet aanmerkelijk zagen teruglopen.
Tot dusver had bedoeld reclame
bureau alleen nog maar succes bij
bijzondere-Katholieke en Christelij
ke scholen: deze werden ook syste
matisch eerst bezocht, omdat men
verwacht, dat dan de openbare
scholen noodgedwongen wel zullen
volgen. Wij vernamen echter dat de
besturen van de Katholieke scholen
intussen dé schoolhoofden verboden
hebben met deze reclame-actie door
te gaan en dat de wethouder van
Onderwijs van een onzer steden het
ook niet toelaatbaar acht, dat de
hoofden van openbare scholen hier
aan medewerking verlenen.
Als er leermiddelen moeten ko
men. dienen die uit andere hoofde
te worden aangeschaft. Bij ons be
zoek aan een Katholieke school
bleek ons. dat daar ook nog andere
leermiddelen gebruikt worden, die
natuurlijk voorzien van de no
dige reclame - door de groot-indus
trie gratis beschikbaar werden ge
steld. Die kant moet het o.i. niet op
en wij zouden daarom de hoofden
van scholen willen adviseren, zich
van deze steun aan de reclame voor
bepaalde industrieën in het vervolg
te onthouden. Ook de ouders moes
ten wijzer wezen, door zich niet ot>
deze wijze te laten dwingen bepaal
de artikelen te kopen, waardoor zij
onbewust het groot-bedrijf bevoor
delen ten nadele van de midden
stand.
ENGELSE LEAGUE
De uitslagen van de Woensdag
in de Engelse league gespeelde
wedstrijden luiden:
Eerste divisie:
ArsenalAston Villa 13
ChelseaMiddlesbrough 21
Derby County
Newcastle United 11
Everton-Westbromwich Alb. 12
Manchester CityLiverpool 12
