Toen het nacht was in ons hart...
Tegelen verwacht 150.000 bezoekers
Passie-spelen in grootse
montage
Mariaanse
Rome-reis
Naar wij vernemen:
Ziekenhuisbrand
te Tilburg
Rome bedreigd door de oorlogsyerschrikkingen
Paus Pius bezocht geteisterde plaatsen
Voorspraak van Maria, heil van het
Romeinse Volk, bracht uitkomst
toen de nood het hoogst was
pius xn.
verdediger
van de
heilige stad
Katholieken
en emigratie
PAGINA 4
DONDERDAG 13 APRIL 1950
(Van onze eigen redacteur)
NOG TWEE MAANDEN en dan gaan de poorten van het open
luchttheater „De Doolhof" in Tegelen, die, althans voor het
publiek, vier jaar gesloten zijn geweest weer open, om gedu
rende de vier zomermaanden, iedere Zaterdag en Zondagmiddag
duizenden en duizenden bezoekers, katholieken en niet-katho-
lieken, in het diep-ontroerende spel van Tegelen's bevolking,
het Lijden en Sterven van Gods Zoon, een middag te laten
beleven. De Passie-spelen, die voor de bewoners van dit mid-
den-Limburgse dorp meer betekenen dan ceramiek en boom- j bare vr«e tijdvoor het grote
kwekerij, dakpannen- en ijzerwaren-industrie, zullen dan dit m week Tepelerl^is leen™?-*
jaar in een grootse montage, door 500 personen gespeeld, zondering, maar voor mensen, die
waaronder 86 sprekende rollen, de naam van Tegelen weer I ef,n beroep hebben, zoals vrijwel
wijd uitdragen. I allen hler' toch geen klolm^eld!
De vertolker van de Christus
figuur, de heer Oehlen, die ons
met ontroering in de stem over
zijn mooie rol sprak, achtte uit
eindelijk de tekst nog niet het
belangrijkste in dit speL Iedere
keer opnieuw ziet hij zijn taak als
een buitengewoon verantwoorde
lijke, een haast bovenmenselijke.
En in een gesprek, dat wij met
enkele spelers hadden, kregen wij
sterk de overtuiging, dat de kracht
van deze Passiespelen, voorname
lijk ligt in de beleving van het
Lijdensverhaal door spelers en
toeschouwers.
Met toewijding geeft Tegelen,
maar vooral de direct medewer
kenden aan de Spelen, de beschik-
Grote voorbereidingen.
Het bestuur van de Stichting
Passie-Spelen Tegelen, in 1934 tot
stand gekomen, heeft uitgebreide
maatregelen genomen om de vele
bezoekers, men verwacht er dit
jaar 150.000, te ontvangen. Er is
een speciale huisvestingcommissie
gevormd, die de bezoekers een on
derdak verschaft; er zijn tal van
technische voorzieningen getrof
fen, om het effect van het gespro
ken woord en de muziek niet te
loor te laten gaan. Een nieuwe
Philips-geluidsinstallatie zal het
mogelijk maken dat de mooie,
boeiende en vaak verrassende
tekst van Pater Jac. Schreurs, voor
waar achter de zetels wan Annas
en Caiphas de zevenarmige kan
delaar ten hemel reikt. Een door
de Maastrichtse kunstenaar Daan
Wildschut ontworpen tweekleurige
prospectus, waarvan ook een En
gelse uitgave werd verzorgd, kon
digt de Spelen reeds overal aan
en een groot raamaffiche, even
eens door Wildschut ontworpen,
vestigt al sinds geruime tijd de
aandacht van kerkbezoekers op
Tegelen.
Ten gerieve van de vele Engelse,
Amerikaanse en Canadese bezoe
kers, die worden verwacht in ver
band met de pelgrimstochten naar
Rome, werd het tekstboekje ook
deze opvoering nog speciaal her- 'n bet Engels vertaald,
zien, tot op de laatste der 5000 i
zitplaatsen te volgen is. Film- j lreffend, sfeervol spel.
opnamfen zullen tijdens de laatste Meer nog dan deze technische
repetities het de spelers mogelijk voorzieningen is het de sfeer,
maken zélf hun spel te contro- waarin de regisseur André Thijs-
leren. sen, een Tegelse industrieel, die
Tal van voorzieningen werden vanaf de oprichting der Spelen er
er ook getroffen om het ruim
vier uur durende spel vanaf de
zitplaatsen goed te doen volgen.
Zo werd de Kruisberg opgehoogd,
de Hof van Olijven opnieuw be
plant en maakte Charles Eyck
een fraaie schildering boven de
zittingszaal van het Sanhedrin,
Adv.j
Zoals bleek uit een advertentie
in dit blad, organiseren de Paters
Carmelieten een Rome-reis van
3 tot 12 Augustus. Deze reis wordt
„Mariaans" genoemd, omdat ter
zelfder tijd te Rome een Interna
tionaal Mari'a-Congres gehouden
wordt ter viering van het 7de
Eeuwfeest van het H. Scapulier
van O. L. Vrouw van de Berg
Carmel. Dit Congres, waarvan
Zijne Eminentie Kardinaal Piazza
het ere-presidentschap aanvaard
heeft en waaraan verschillende
landen (o.a. Engeland, Frankrijk,
België, Amerika, Malta, Spanje,
Brazilië) zullen deelnemen, is
door het Centraal Comité van het
Anno Sancto officieel erkend als
een der manifestaties van het H.
Jaar. In het ere-comité voor Ne
derland hebben zitting genomen
Zijne Eminentie Kardinaal dc
Jong, Zijne Excellentie Ministe
Rutten en Zijne Excellentie Prof
Dr. L. J. M. Beel, Oud-Ministe;
President en Oud-H.V.K. in Ind"
nesië. Alle deelnemers aan d<
Mariaanse Rome-reis genieten dc
voorrechten aan dit Congres ver
bonden, o.a. de speciale Audiëntie
bii Z. H. de Paus.
De eis gaat over België, Luxem
burg, het schoonste gedeelte van
Zwitserland (St. Gotthardbaan en
de Simplon), de Italiaanse ,eren.
(Lago Maggiore, Lago di Como),
met nachtlogies op de heenreis in
Como, op de terugreis te Milaan.
Verder staat op het program een,
boottocht over het Vierwoudste-
denmeer, een verblijf van vier
volle dagen te Rome met bezich
tiging per autocar van de voor
naamste bezienswaardigheden,
een H. Mis in de Catacomben en
een autotocht naar Nettuno, waar
Maria Coretti leefde en in 1902 de
marteldood stierf. Vervolgens be
zoek aan Milaan, Florence en
Bern.
Het aantal deelnemers aan deze
Rome-reis zal beperkt blijven tot
ten hoogste 150 personen.
Pater Caec. Timmer,
Ord. Carm.
Zenderen (Ov.)
Nederland erkent Laos,
Vietnam en Cambodja
De Nederlandse regering heeft
met ingang van gisteren de staten
Vietnam, Laos en Cambodja als
geassocieerde staten binnen het
kader van de Franse Unie erkend.
aan is verbonden en die eertijds
speler van de Caïphas-rol was,
zich met zijn mensen voorbereidt
op zijn mooie, maar verantwoor
delijke taak, het doen leven van
het Passieverhaal in de harten van
hen die geloven, en ook van hen
die eerst willen zién om te kun
nen geloven!
Wij .hebben dit kunnen ervaren
tijdens een bezoek, dat wij aan de
Doolhof brachten tijdens een der
i repetities, gehouden op een koude
Zaterdagmiddag. Terwijl op een
i platform beneden ons de dames
Mia Vermeulen en M. Bors en de
heren P. Oehlen en H. Thissen
de ontmoetingen van Jezus en zijn
H. Moeder en Judas en diens
moeder, een der scherpe contras
ten, waaraan dit spel zo rijk is,
doornemen, vertelt ons de heer
Thijssen, die sinds 1932 met de
regie der Passie-Spelen is belast,
dat zijn mensen nog nooit zo'n
gaaf en gevoelvol spel hebben
weten te brengen als deze keer
wel het geval is. Aan de tekst van
Schreurs, voor dit spel zo uitste
kend geschreven, heeft de regis
seur zijn hart verpand. Spelers en
figuranten, allen zijn doordrongen
van de ernst, de heilige ernst zou
den wij haast zeggen, waarmede
dit spel gespeeld dient te worden.
Sterke bezetting.
Er is dit jaar een bijzonder
sterke bezetting van de Spelen.
P. Oehlen, een jonge kerel in de
kracht van zijn leven, met een ty
pisch sprekende Christus-kop,
speelt zijn rol al voor de derde
keer. Mia Vermeulen, geen nieu
welinge in het Spel, zij behoorde
tot de beste rei-zegsters in vorige
Spelen, vertolkt voor het eerst de
rol van de H. Maagd. De Petrus-
rol is weer in handen van de nu
70-jarige A. Franssen; „en het zal
wel de laatste keer zijn", zegt hij,
als we na de repetitie afscheid
nemen en hij op zijn fiets stapt.
En terwijl wij langs een omweg
via het kasteeltje, waar sinds jaar
en dag de „Snelle Sprong" is ge*
legen, naar het dorp terugkeren,
rijden ons de spelers voorbij,
allen kenbaar aan hun uiterlijk,
dat zo sterk overeenkomt met de
voorstelling, die wij ons van de
apostelen en de joden uit die da
gen maken. Judas, Annas, Pilatus,
Johannes, vertolkt door spelers,
die alles op alles zetten om deze
zomer weer goed voor de dag te
komen.
Even later zitten wij tegenover
de administrateur in de Groote
straat, die met vier hulpen het
werk haast niet af kan. Naast zijn
kantoor is de naaikamer, waar
nieuwe costuums, wel een duizend,
worden vervaardigd naar - de
historische voorbeelden. Tot de
joodse gebedsdoeken toe worden
hier door de zes of zeven dames,
die er al meer dan een jaar hun
vrije tijd voor geven, genaaid.
En straks, als het weer even
dragelijk gaat worden, zullen ze
komen, met extra-treinen en bus
sen, met auto's en fietsen, uit alle
streken om zich door de Tegelse
passie-spelers het slot-drama van
Christus Verlossingswerk, mis
schien maar voor eens, maar velen
voor meerdere malen in het leven,
voor ogen te kunnen stellen. Als
allé bezoekers iets zullen hebben
ervaren van de ontroering, die de
spelers bii dit spel bezielt, en door
de uitbeelding van dit grootste
drama aller tijden tot nadenken
kunnen worden gebracht, dan is
Tegelen voor zijn moeite, die op
geen enkele andere wijze beloond
wordt, toch ruimschoots schade
loos gesteld.
Het gerestaureerde Openluchttheater De Doolhof te Tegelen,
waar deze zomer weer de bekende Passie-Spelen zullen worden
gespeeld. In het midden de vergaderzaal van het Sanhedrin,
links het paleis van Pilatus, rechts dat van Herodes 'Uiterst
links de Kruisberg en rechts de hof van Olijven. Het onderste
speelplan geeft een gezicht op de zaal van het Laatste Avond
maal, het huis van Simon en het H. Graf.
AVONTUUR
OP DE BERGSE VOORPLAS
Een vijftal studenten, twee da
mes en drie heren heeft Dinsdag
middag op de Bergse voorpias
angstige ogenblikken beleefd. De
zesvoetsjol met hulpmotor, waarin
zij aan het spelevaren waren, liep
door de hevige golfslag plotseling
vol en verkeerde spoedig in zni-
kende toestand. De inzittenden
raakten te water, maar slaagden
er nog in een rubberboot, die zij
meegevoerd hadden, gedeeltelijk
op te blazen en zich daaraan drij
vende te houden. Gelukkig was
de politieboot in de nabijheid,
maar de storm bemoeilijkte de
reddingspogingen. Toch konden
allen aan boord worden genomen.
De jol werd gelicht en op sleep
touw genomen.
Op Goede Vrijdag werd het gebied bij de kustplaats Leghorn
(Midden Italië) geteisterd door zeventien aardschokken. De
voorgaande dagen vonden er ook aardbevingen plaats. Vele
huizen en gebouwen werden zwaar beschadigd: slechts een
gering aantal mensen liep lichamelijk letsel op. Bewoners van
Leghorn die dakloos waren geworden, zagen zich genoodzaakt
in de buitenlucht hun tenten op te slaan.
bestaat op 20 April a.s. de Ned.
Gist- en Spiritusfabriek te Delft
80 en de N.V. Hollandse Draad
en Kabelfabriek in Amsterdam
40 jaar. De eerste maakt ook
penicilline, dc tweede plastics en
in 40 jaar zóveel kabel dat de
totale lengte de evenaar 50 maal
zou kunnen omspannen;
DIOCESANE KEURTURN-
PLOEG NAAR NATIONALE
KAMPIOENSCHAPPEN
Na een permanente training
van-15 keurturners van de dio
cesane afdeling van de Neder
landse Katholieke Sportbond werd
Zondag 2 April in Den Haag de
definitieve Bondskeurploeg sa
mengesteld, welke op Zondag 16
April a.s. te Tilburg aan de Natio
nale Kampioenschappen zal deel
nemen.
De ploeg bestaat uit: 1. L. v.
Velsen, Den Haag, 2. H. de Waal,
Delft, 3. A. v. Velsen, Den Haag,
4. Joh. de Boer, Volendam, 5. C.
Mineur, Den Haag, 6. G. v. d.
Linden, Vlaardingen. Als reserves
werden aangewezen: 1. J. Koo-
men, Zuid-Scharwoude, 2. F;
Bergh, Den Haag.
WINKEL-WOONHUIS
AFGEBRAND
Gisternacht brak door onbe
kende oorzaak brand uit in een
winkel-woonhuis aan de Grote
straat te Borne, waarin een krui
denierswinkel van de heer A.
Oldersma was gevestigd. De be
woners, het bejaarde echtpaar H.
Hilverink en de kruidenier en
zijn vrouw werden volkomen door
het vuur verrast. Het echtpaar
Hilverink werd door een vonken
regen gewekt. Het perceel brand
de toen reeds zo fel, dat Oldersma
en zijn echtgennote zich slechts
op het allerlaatste moment via het
raam van de slaapkamer in veilig
heid konden brengen. Van de in
boedel en de winkelinventaris kon
niets worden gered.
Gistermiddag om 5 uur brak
brand uit in het Sint Elisabeth-
ziekenhuis te Tilburg.
De vuurhaard bleek voor de
brandweer, die spoedig met groot
materiaal ter plaatse was moeilijk
te bereiken. Hij bevond zich name
lijk op de zolder boven de Rönfgen-
afdeling, doch nergens in de zware
houten overkapping was een ope
ning. Spoedig sloegen de vlammen
door het dak, waarop het vuur aan
voor- en achterzijde met acht stra
len kon worden aangetast. Na een
uur blussingswerk was de brand
weer de vlammen volkomen mees
ter. Een hoeveelheid oud materiaal,
dat op de zolder lag opgeslagen,
werd vernield. De Röntgenafdeling
kreeg slechts geringe waterschade.
Het dak van het gebouw brandde
over een lengte van 20 meter door.
De oorzaak van de brand is
onbekend.
De Noorse Koninklijke familie bracht de Paasvacantie door in
de hut van kroonprins Olaf te Sikkilsdalen. Van links naar
rechts: prinses Ragnhald, prinses Astrid, konink Haakon, kroon
prins Olaf, prins Harald en kroonprinses Martha, bij de start
voor een tocht door het Noorse berglandschap.
TOEN het nacht was in de harten
der mensheid en de grote gesel
van de oorlog ons beurtelings sa
mendreef en verstrooide kwam op 'n
morgen Pius XII bleker en droever
nog dan gewoonlijk de audiëntie
zaal binnen. Het waren geestelijken
ditmaal, die Hem zijn opwachting
maakten en toen Hij de blik van
Zijn alles begrijpende kinder-ogen
langs hun rijen liet gaan, moet Hij
gedacht hebben aan 't woord van
Christus: „Zie, Ik zend U als lam
meren temidden van de wolven".
Toen, als bij ingeving en tevens om
de jongeren onder hen te behoeden
voor de illusies der jeugd, vroeg Hij
aan één van hen: „Welke zijn de
kenmerken der ware Kerk?" Ver
rast om deze simpele catechismus
vraag antwoordde de Priester toch
prompt. „Vier, Heilige Vader: Eén,
Heilig, Katholiek en Apostolisch".
Een ogenblik wachtte de Paus, toen
vroeg Hij: „Deze alleen maar?"
Ja, natuurlijk, deze alleen maar,
zou de priester stellig zelf op de
catechismus-les geantwoord heb
ben. Maarhij stond tegenover
de Paus en Diens ondubbelzinnige
ernst bracht hem in verwarring.
Hij begreep niet, waar de Heilige
Vader heen wilde en aarzelend
voegde Hij Hem toe: „Rooms mis
schien?" „Neen", antwoordde de
Paus, „dat is niet essentieel".
Het feit, dat de Paus bleef wach
ten, bracht nu de priester helemaal
in verwarring en hulpeloos keek hij
naar zijn confraters, als om op hun
gezichten, zoal niet het antwoord
dan toch de bedoeling van de Hei
lige Vader af te lezen. Ook deze liet
Zijn blik langs de wachtenden gaan
om toch vooral hun aandacht te
trekken voor wat Hij op het punt
stond te gaan zeggen.
„Dan zal ik het u zeggen of lie
ver, ik zal het u herhalen, omdat
Jezus het al uitdrukkelijk heeft ge
zegd en het in het Evangelie ge
schreven staat: Vervolgd!"
De Paus glimlachte, maar het
was een glimlach van oneindige
droefheid.
Wij ontlenen dit relaas en hetgeen
hier volgt aan een verslag van de
Romeinse redacteur van de „Gel
derlanderpers."
U ET was nacht, ook in het hart
van Rome, waar eveneens de
stations bewaakt werden door de
speurende jakhalzen der staats
politie en alle wegen, die naar Ro
me leidden waren overstroomd door
eindeloze colonnes militairen. De
tijden der Catacomben waren te
ruggekeerd. Men reisde weer in het
geheim en bij nacht, van dorp naar
dorp, van parochie tot parochie,
van klooster tot klooster en van
kerktoren tot kerktoren en de
lichamelijke werken van barmhar
tigheid: „hongerigen spijzen, dor-
stigen laven, vreemdelingen her
bergen en gevangenen verlossen"
waren wederom dagelijks en vaak
gruwelijke werkelijkheid geworden.
Maar Rome, AUREA ROMA, het
Gouden Rome, welks naam ROMA
'tzelfde is als AMOR. Liefde, zegt
Jacques Maritain, was nog ge
spaard. Wel verborg ook zij zich in
de duisternis en waren ook de
lichtpunten van Vaticaanstad ge
doofd, opdat zij geep oriëntatiepunt
zouden vormen voor de zoemende
zwermen van de overvliegende es
kaders des nachts. Wel was meer
malen het Romeinse volk gewekt
door het razend gillen der sirenen
en het scherpe knallen van het af
weergeschut, dat opgesteld stond
buiten de oude muren. Dan vlogen
zij naar hun terrassen en waren in
vermetel vertrouwen getuige van
het adem-benemende vuurwerk der
zoekende lichtflitsen en der uiteen
spattende granaten en de enige
schade die aan hun stad werd aan
gericht, waren de onontplofte pro
jectielen en de scherven van het af-
weervuur op hun daken. Als ze dan
hoofdschuddend weer naar bed gin
gen, vonden ze deze verdediging
van Rome behalve onnut, zelfs uit
dagend. Rome toch had geen ver
dediging nodig, voor haar volstond
het afweergeschut Pacelli, zeiden
ze.
IJ AAR de oorlog kwam dichterbij
de Romeinse grond en op de
meest dringende en hartstochtelijke
beroepen van de Paus antwoordde
Roosevelt, dat geallieerde vliegers
opdracht hadden te zorgen, dat
geen bom op de Heilige Stad zou
vallen. En zo zeer vertrouwden de
Romeinen op dit woord en op de
magische invloed van hun Paus, dat
ze er zich nauwelijks iets van aan
trokken, wanneer alwéér de sirenen
huilden, omdat de stormvogels in
aantocht waren.
WW»#»»#»###»»#»###»»»#»#####.
Wie denkt er aan de dood op
een godszalige zomer-voormiddag
onder een blauwe hemeltent, vol
van licht en warmte? Het was de
19e Juli 1944, des morgens elf uur,
toen plotseling een bombardements
eskader dreunend dood en verderf
sloeg in de zo kalme stad. Nog on
heilspellender huilden nu de sirenes
gierend dat het ernst was ditmaal,
dat en dood en verschrikking neer
hagelden op de huizen. De bommen
waren gericht op het goederen
station, maar tegelijkertijd kwamen
zij daarbij neer op één der dichtst
bevolkte volkswijken, terwijl zij het
kerkhof van Verano omploegden
en de Dom van St. Laurens in puin
legden. Op het Campo Verano werd
het familiegraf der Pacelli bescha
digd en in de St. Laurens het graf
van Pius IX.
plUS XII was aan het werk in
zijn bibliotheek, toen plotseling
de muren van het Vaticaan heen en
weer schudden door het doffe dreu
nen der inslaande projectielen. Wit
ter nog dan gewoonlijk stond Hij
op en luisterde naar het vreeswek
kend gebeuren .Dan nam Hij de
witte telefoon van de haak en met
ogen, groot van smart vernam Hij
de eerste berichten. „Een auto", be
val Hij. „En geen enkel gevolg.
Houd al het beschikbare geld ge
reed. Waarschuw dat Wij onmid
dellijk persoonlijk aan de kassa
komen".
In het woonvertrek wachtten en
kele leden van het Corps Diploma
tique. Hij deed hun weten, dat inge
val van nieuwe schendingen, Hij
onmiddellijk zou verhuizen naar de
meest verwijderde parochies, „om
als Bisschop van Rome dezelfde ge
varen en hetzelfde lijden te onder
gaan als het volk". Dan begaf hij
zich naar de bureaux. „Hoeveel
geld is er in kas?" „Ongeveer twee
millioen". „Doe er eveneens de con
tanten bij van de fabriek van Sint
Pieter" (de mozaïek-fabriek).
Nog was de luchtaanval niet ge
ëindigd, toen reeds de Vaticaanse
auto in razende snelheid het Sint
Pietersplein overstak en zich on
verwijld naar het getroffen stads
deel begaf. De enige, die de Paus
begeleidde was Monseigneur Mon-
tini, die de tas met geld droeg.
M OG waren de oren der bewoners
van het Sint Laurens-kwartier
doof van het fluiten der bommen
en waren zij verlamd van schrik,
toen plotseling de kreet weerklonk:
„n Papa, il papa!'' „De Paus, de
Paus!".
Voor wat tot dan toe de Sint
Laurens was, stapte de Paus uit
zijn auto, Hij keek naar de vernie
tigde basiliek, liep tussen de brok
stukken door en klom op de ruïne.
Daar knielde Hij neer en bad, de
armen wijd uitgespreid, een sme
kend kruis, een kleine, desolate,
witte man, „die bad op enen berg
alleen".
Dan wendde Hp zich tpt de an
deren en de woorden, die Hij vond,
kermen maar één vertaling: „Ik
heb medelijden niet de schare".
Van alle zijden drong men op; voor
een ogenblik vergeten was het
eigen ergste leed, men wilde Hèm
zien, Hèm horen, Hèm aanraken en
door Hèm aangeraakt worden. En
Hij stond daar, breed-uit en bleek
en zegenend en onder Zijn blik ver
stilde de wanhoop tot ontroering en
de jammerklacht tot gebed. Hij kon
geen afscheid nemen en zij konden
het niet.
Ongeveer een maand later, op 13
Augustus, was het 't kwartier van
Sint Jan, dat gebombardeerd werd
en weer was de Paus de eerste, die
arriveerde. Bij het horen van Zijn
naam alleen, opende een als ont
zield op een baar liggend meisje de
ogen, glimlachte en kwam weer tot
zichzelve. Diep bewogen en met
vaderlijke tederheid boog Hij zich
over de gewonden en toen Hy zich
oprichtte om afscheid te nemen en
allen Zijn zegen te geven, was zijn
wit habijt door een bloedvlek be
smeurd.
k|ADER en nader kwam de oor-
log, tot voor de muren van
Rome. De Geallieerden zouden
Rome bevrijden, de Duitsers wilden
't verdedigen. De Ambassadeur van
het Derde Rijk stelde de Paus voor,
onder de bescherming der Nazis
tische wapens de stad te verlaten.
Hij kreeg dit antwoord: „Mijnheer
de Ambassadeur ,u gelieve aan uw
lastgevers mede te delen, dat de
Paus niet alleen weigert Rome te
verlaten, maar dat Hij reeds thans
protesteert tegen de voorgenomen
en onbenaambare schending niet
van onze bescheiden persoon, maar
van de Plaatsvervanger van Chris
tus".
En een volgende maal voegde Hp
hieraan toe: „Wij zijn bereid in een
concentratie-kamp te sterven".
Tot de kardinalen zeide Hij: „Wij
zullen nooit de Heilige Stoel verla
ten en evenmin ons geliefde Rome,
maar ieder van u is vrij zich daar
heen te begeven, waar hij veiliger
denkt te zijn". Tot enig antwoord
knielden toen de kardinalen aan
Zijn voeten en hernieuwden hun eed
van trouw. Maar de Heilige Stad
werd dagelijks meer ingesloten in
een gordel van soldaten, kanonnen
en ander wapentuig. Alle pogingen
om haar tot „open stad" te verkla
ren, waren mislukt. De Paus zelf
voedde geen enkele hoop meer. In
dat uitedst uur wendde Hij zich tot
de. H. Maagd, die genoemd wordt
„het Heil van het Romeinse volk".
Verdreven uit Haar eenzaam heu
velland, werd de beeltenis der' „MA
DONNA DELL' DIVINO AMORE"
overgebracht naar de kerk van de
H. Ignatius, waar zij veiliger zoude
zijn. Aan Haar beeltenis ging heel
Rome voorbij en de Paus zelf kniel
de biddend aan Haar voeten. En de
Madonna koos haar medewerkers,
niet onder generaals en diplomaten,
niet onder politici en samenzweer
ders, maar onder de boerenjongens
der Pontijnse moerassen, die aan de
Amerikaanse pantserwagens de ge
heime wegen wezen, langs welke
deze bij verrassing de Metropool
der wereld konden bereiken.
|>E avond van de 14 Juni 1944
eindigde het door de Paus voor
geschreven ootaaf tot de Madonna.
In dezelfde nacht verlieten de Duit
sers overhaast de Eeuwige Stad en
in de morgen v. d. 15e zagen de Ro
meinen tot hun verbaasde blijdschap
de tanks en pantserwagens der Ge
allieerden ongehinderd over de
bruggen van Je Tiberstad binnen
rijden.
En daarom zal de Paus Pius XII
de titel behouden van DEFENSOR
dVITATIS en de H. Maagd die
van SALUS POPULI ROMANI.
Extra-treinen
naar de bollenvelden
Op Zondag 16 April, Zaterdag
22 en Zondag 23 April rijden
vanaf Amsterdam en Den Haag
een aantal extra-treinen naar de
dorpen in de bollenstreek. Vanaf
10 u. 17 vertrekken ieder uur
treinen uit Amsterdam, tot 18 u. 17
die te Haarlem, Heemstede, Voge
lenzang, Hillegom, Lisse, Noord-
wijkerhout, Voorhout en Warmond
stoppen. In deze plaatsen is vanaf
11 uur ieder uur gelegenheid voor
de terugreis tot de trein van 18.05
uit Leiden, die aan alle genoemde
plaatsen stopt.
Dezer dagen heef- de „Stichting
Landverhuizing Nederland" over da
jaren 1948 en '49 een aantal cijfers
gepubliceerd over het aantal emi
granten, ingedeeld volgens de ker
kelijke gezindten en daaruit zijn on-
get ijfeld enkele belangrijke con
clusies te trekken. De eerste daar
bij is wel, d-1 wij katholieken
daarbij lang niet die plaats in
nemen, welke ons volgens onze ge
talsterkte toekomt, maar ook voor
al dank zij ons aanzienlijk bevol
kingsaccres. Het aantal emigranten
over beide jaren loopt niet ver uit
een n.l. 14012 ei. 14120. Wat hier
bij -chter opvalt, is, dat het per
centage kath. emigranten in 1948
slechts 17 bedroeg en in 1949 20.
Wanneer we nu weten, dat ons
landspercentage ruim 38 is en
dat dit percentage op de leeftijd,
waartoe de emigranten grotendeels
behoren, zelfs boven de 40 stijgt,
dan bijjkt hieruit duidelijk, dat de
emigratie bij ons katholieken nog
lang niet die belangstellir heeft,
welke zij verdient. Vergeleken bijv.
bij het percentage van de Ned. Her
vormden, dat 29 bedroeg, komen wij
verre ten achter.
Vooral onder h»t orthodox-pro
testantse volksdeel is er een veel
grotere emigratiedrang dan bij ons.
Uit deze cijfers komt duidelijk
naar voren, dat c.e klacht, nog kort
geleden op een kath. bijeenkomst
geoefend, dat vele pastoors, vooral
in het zuiden, de emigratie aller
minst aanmoedigen, niet helemaal
onjuist is.
Toch geloven we, dat deze hou
ding niet juist i ook al zijn de
motieven voor deze houding zeker
respectabel.
Allereerst moet o.i. deze houding
betreurd worden voor ons op
groeiend kath. volksdeel zelf, want
het is vrijwel uitgesloten, dat het
groot aantal kinderen uit kath. hu
welijken geboren, binnen de eigen
landsgrenzen een levensbestaan kan
vinden. Volgens het industrialisatie
rapport, (uitgave va- de K.V.P.)
wiren er in ons la-d in 1947 onge
veer 40 50.000 boerenzoons zon
der land binnen onze vaderlandse
grenzen, terwijl 60 van onze boe
ren nu reeds werken op een bedrijf
je kleiner dan 5 H.A. en daardoor
niet boven een bestaansminimum
uitkomen. We vonden hier niet ver
meld, hoe groot het percentage
katholieke boerenzoons hieronder is,
maar Vet is ongetwijfeld zeer be
langrijk.
Wanneer voor deze jonge kerels
geen nieuw bestaa ezocht wordt,
via de emigratie, dan staat het
vrijwel -'ast, dat wij hier een leger
van paupers kweken of een nieuw
industrieproletaridat, met alle on
gewenste gevolgen, voor deze boe
renjongens daaraan verbonden.
Er is ii tussen nog een ander ar
gument tegen deze ai te grote
angst van sommige geestelijke her
ders aan te voeren. Het „gaat en
vermenigvuldigt U" is een gebod
van Christus, dat zich zeker niet
beperkt tot de eigen landsgrenzen.
Integendeel, wij moeten de aarde
bevolken, ook wij katholieken. We
zouden zelfs willen zegden, vooral
wij katholieken.
Zien we eens naar Zuid-Afrika,
waarheen enkele eeuwen geleden
vele Ned. prot. boeren als emigran
ten zijn vertrokken en daar nu na
zoveel eeuwen dit belangrijke ge
biedsdeel hebben bevolkt en het
hebben gemaakt tot een belangrijk
bolwerk voor het protestantisme.
Zien we daarnaast naar Noord-
Amerika, dat ook voornamelijk is
opgebouwd door protestantse emi
granten, waardoor het protestan
tisme nog altijd zeer sterk zijn
stempel drukt op deze machtige
republiek. En waren het de kath.
Ieren en ook de kath. Polen niet
geweest, die, zij het veel later, in
grote getale naar de nieuwe wereld
trokken, de katholieke invloed in de
Ver. Staten zou momenteel prac-
tisch nihil zijn.
Neen ons prachtig kath. geboor
tecijfer in Nederland zou moeilijk
mooiere resultaten kunnen afwer
pen, dan dat wij met ons kath. be
volkingsoverschot de aarde zouden
gaan bevolken en op die vyze nieu
we gebieden voor Christus' Kerk
zouden veroveren.
Dat aan dit wegtrekken van
kath. jonge mannen en vrouwen
naar verre streken geestelijke ge
varen verbonden zijn, zal niemand
ontkennen. Maar wij weten toch
ook langzamerhand wel uit erva
ring, dat wjj dit surplus toch ook
niet in de eigen oude gemeenschap
kunnen houden en dat de harde
strijd om het bestaan, grote groe
pen, maar dan vaak als paupers,
weg doet trekken naar de grote ge
meenten, waar de revaren voor de
geloofsafval veel en veel groter zjjn.
Ook hier geldt, h +geen wij dezer
dagen reeds schreven, dat de gees
telijke opvoeding an ons jongere
kath. geslacht ten plattelande veel
beter moet georganiseerd worden.
Onze jeugd moet geestelijk ge
schoold worden tot sterke kath.
mannen en vrouwen en als wij deze
taak verricht hebben, dan kunnen
we onze kath. jongens en meisjes
zonder veel bezwaren de wereld in
sturen.
Dat is niet alleen voor hun stof
felijk economisch estaan gewenst,
maar zij kunnen op die wijze een
prachtig missionerende arbeid ver
richten.
Natuurlijk moet dan naast de stof
felijke verzorging, de geestelijke
verzorging van deze emigranten
Toed geregeld worden. J. H.
[Melkchocolade, luchtig en bros, waardoor
de fijne smaak en kwaliteit nog beter
'tot hun recht komen.^