NIEUW GUINEA moet ook na dit jaar onder Nederlands gezag blijven Schuman opende de conferentie over zijn plan Overdracht aan Indonesië zou ontwikkeling remmen ZILVEREN ANJER voor dienaren der cultuur Frans ontwerp-verdrag basis der besprekingen KONINKLIJKE SPROOKJES - STOET Engeland EDITIES VOOR ALKMAAR, HOORN, DEN HELDER, SCHAGEN nHD s Nieuw Guinea moet Nederlands blijven Minister van Maarseveen in de Eerste Kamer: Stilte na de storm Britse import van kaas 3 Juli vrij H. Vader moet minder audiënties houden 2,5 millioen voor de Biesbosch en het plan-Schuman Ere-doctoraat voor Maria Motessori Leve Jaap Hakvoort v__ Groningen in Jubelstemming Geen spoor van gereserveerdheid Nieuw Abonnementsprijs f 4.50 per kwartaal, t 1.50 per mnd., exclusief Incasso. Advertentie-tarief: per editie 16 ct. per m.m., minimum f 2.50; In alle edities 26 ct. per m.m., minimum f 4. familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m. Bij contract belangrijke korting. Directeur: E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits. Bankrelaties: Noorderbankj Nederl. Credietbank HET FEIT Buiten God, is veilig. t nergens Vondel A H VAN H EDE Al Pagina i Woensdag 21 Juni 1950 46ste Jaargang No. 11894 Kantoren: HOORN, Draafaingel 59, 1eL 4243, Grote Noord 77, teL 4362 K 2290; ALKMAAR, Ritsevoort 56. teL 2046, (2 lijnen), K 2200; DEN HELDER, Keizerstraat 89. teL 2800 K 2230; SCHAGEN, Molenstraat 52. teL 459 K 2240 GESTORMD heeft het de afgelo pen week in de Benelux-wateren zonder twijfel. Het bericht, dat de Belgische regering eenstemmig de toen gedane voorstellen voor een Europese betalingsunie had ver worpen, voorspelde niet veel goeds. Vooreerst had minister Stikker, als Europees bemiddelaar, in 't opstellen dier plannen uiter aard een groot aandeel gehad en nog kort vóór de Brusselse weige ring had hij nog uiting gegeven aan zijn optimisme, dat die beta lingsunie er wèl zou komen. Toen men in Brussel dus „neen" zei. was het duidelijk, dat er ook te genstellingen waren gerezen tus sen Nederland en België. Ook was het duidelijk, dat het zonder Europese betalingsunie veel moei lijker zou zijn, op korte termijn de volledige economische unie tussen onze Zuiderburen, de Luxembur gers en onszelve te verwezenlij ken. Ernstiger dan de opgewonden perscommentare, die men in Bel gië gemakkelijker schrijft, maar ook gemakkelijker vergeet dan bij ons, was, dat niet enkel de Belgi sche regering, maar heel België afwijzend was komen te staan Want de socialisten, zelfs zij, ver klaarden zich prompt solidair met de strijd van België's kabinet, zelfs dit kabinet, tegen de voorgestelde betalingsunie. Niet van Zeeland Duvieusart of Eyskens, maar Bel gië was dus tegen. Tijdens het week-einde schijnt nu de storm te zijn bedaard en de wolken zijn overgedreven. Amerikaanse bemiddeling, neemt men te Londen aan, zou daartoe veel hebben bijgedragen. Wij me nen te weten, dat ook minister Stikker tot het bereiken van over eenstemming veel heeft bijgedra gen en dat verheugt ons. Daaruit zou kunnen blijken, dat de Bene- lux-landen hecht genoeg zijn, om öok kras zich Uitende verschillen van opvatting te kunnen over leven. De grote persagentschappen hebben uit Parijs al gemeld, dat de Europese betalingsunie de vol gende maand tot stand kan komen en van officiële Belgische zijde heeft men daaraan toegevoegd, dat daarmede ook de weg naar een voltooide Benelux is geëffend. Dat betekent nog niet, dat daar toe nu ook alle moeilijkheden op gelost zijn. Al moge men met vol doening de laatste dagen hebben kunnen vaststellen, dat de Bene- lux-betrekkingen wel tegen een stootje kunnen anderzijds is ook waar, dat alleen door het over leven van tegenstellingen nog geen unie wordt verkregen. Daar om zou het ons zeer wenselijk voorkomen, als men nu van Ne derlandse zijde deed blijken, dat de wat heftige critiek vanuit bet Zuiden op het Noorden, wel niet gegrond is en dat ook wij weten, wat ..Benelux-Geest" is en hoe daaruit kan worden gehandeld. Het waterwefeenvraagstuk is tus sen beide landen altijd nog een niet-opgelost probleem, althans naar België's zienswijze. De tot standkoming van Bene lux hangt wel-is-waar niet af van de voorafgaande oplossing daar van, maar op dit gebied, om een voorbeeld te noemen, zou Neder land blijk kunnen geven van Be- nelux-geest in 't begrijpen van de gevoelens onzer Zuiderburen. Na tuurlijk moet men dan ook van beide kanten inzien, dat gemeen schappelijke belangen niet zijn belangen van enkel één der part ners en dat initiatieven niet alle maal van één kant kunnen komen Om nog een heel belangrijke reden is het, geloven wij, een goed ding, dat te Parijs de crisis om de turopese betalingsunie is bezwo ren. De sfeer, waarin deze week de besprekingen over het plan- gchuman beginnen het plan- stikker zal daarbij zeker niet on besproken kunnen blijven is er door gezuiverd en voor vruchtbare resultaten is dat nodig. Grote din gen komen nu eenmaal niet zon der schokken en crises tot stand. Men zou zeggen, dat Europa weer Z-'u zfnuwen 'n bedwang heeft en zich door een soms hoog opjagen de storm zoals de laatste weken even woedde niet uit de koers iaat slaan. Dan kan de storm winst betekenen, als zij de koersvastheid der stuurlieden bewijst en de zee waardigheid van 't schip „Europa". i,ÜÜ._Engelse regering heeft de mport van alle kaassoorten, pi, tuizijndering van de zgn "theddarkaas", ingaande 3 Juli geheel vrij gegeven. „jPeze beslissing spruit voort vim j v°orgenomen beëindiging v„„ kaasrantsoenering in pina hetgeen tevens een r maakt aan de Engelse genngsaankopen van kaas. r>o„ Engelse koloniën kun- m kt voortaan rechtstreeks kaas bnp'eder,land. kopen. Op de on- vil„ gehouden bandelsbespre- evpftn i Engeland maakten leveranties van Goud- dpi-P, .Edammer kaas door Ne- v=P nog een moeizaam punt an onderhandelen uit. (Van onze parlementaire redacteur) Over een wetsontwerpje van formele aard ontspon zich gisteren in de Eerste Kamer nog een hele discussie. Met toepassing van de oude Indische Staatsregeling is een ordonnantie vastgesteld betrekking hebbend op de uitvoer van Nieuw Guinea en het was deze ordonnantie, die nu ter bekrachtiging aan de Senaat werd voorgelegd. De heren Jonkman (P.v d.A.en Molenaar (V.V.D.maakten daar echter bezwaar tegen. Zij achtten zulks staatsrechtelijk niet juist. De oude Indische Staatsregeling moest na de souvereiniteitsoverdracht niet meer worden toege past. De heer Molenaar achtte de bekrachtiging in het geheel niet nodig, omdat er immers een speciale machtigingswet voor Nieuw Guinea was, de heer Jonkman wilde de behandeling opschorten omdat deze aangelegenheid beter tegelijk met andere wettelijke voorzieningen ten aanzien van Nieuw Guinea behan deld kon worden. Aan deze formele bezwaren zat eenter toen ook wei een poutieKe Kant, uit üe Detogen van de neren Molenaar (WD) en de Zwaan (CH) viel aat zelts duidenjK op te maKen. T"roi. Molenaar wnoe met de ïndruz weKKen, dat 'net nier siecnts om een overgangsregeling ging en voor Prof. De Zwaan '"as dat zelfs de Kern van de kwt.".e. Hjj wilde met zoveel woorden van de regering het tegendeel horen. Minister v. Maarseveen was op deze uitnodiging kennelijk voorbe reid. Hij las een verklaring voor, waarin andermaal werd beklem toond, dat de regering op het stand punt staat dat Nieuw-Guinea ook na het einde van dit jaar onder Nederlands gezag dient te blijven, Ook in de Tweede Kamer had de bewindsman dat nog onlangs ver klaard, maar zijn uiteenzetting' was ditmaal heel wat uitvoeriger en temeer actueel, omdat Minister v. Maarseveen ook de bewering van de Premier van India bestreed, dat aan het Nederlandse gezag het stigma van de koloniale overheer sing zou kleven. Ook in Indonesië, aldus de be windsman, neett iNederiana steeds voor ogen gestaan, dat net land in cultureel, sociaal en economiscn op- zicnt moest worden ontwiKKeid. uie ontwiKKeiing neett naar atsluitmg gevonden in de souvereiniteits overdracht. üln wanneer deze over dracht in Nederland een omstreden Kwestie is geweest, dan was net alleen omdat er verscnu van mening nestond oi deze ontwiKKeiing reeds een voldoende noogte naa DereiKt. ■Een dergelijke ontwiKKeiing staat de Nederlandse regering nu ook ten aanzien van Nieuw-Guinea voor ogen, en dit streven vmat zijn grono in net Deiang van net land en oe wens van zijn bewoners, aitnans voor zover deze reeds op dit tijdstip tot uitdruKKing Kan Komen. De minister maakte duiaenjK, aat net nier om een grote en moeinjKe opgave gaat. up ae eerste plaats moet een groot aeei van oe Devoi- kmg nog worden opgeneven uit een primitieve staat, daarna Komt de economische ontwiKKeiing, waar voor nog diepgaande onderzoekin gen nodig zullen zijn. Indonesië, aldus de bewindsman, is volstrekt niet dij maente om ae gestelde opgave te volbrengen, nr ïs o.a. een tekort aan onderwijs krachten en aeze leenite wordt nog groter nu veie Nederlandse onder wijzers er naar nunKeren, om naar n eaeriand te Kunnen terugKeren, omdat zij gmas nun werK niet meer VATICAANSTAD (Reuter) Z.H. de Paus moet op advies van zijn arts het aantal audiënties, dat Hij per dag houdt, verminderen. Kunnen doen. uok is er een groot gebrek aan domtoren. Naar menselijke berekening zou een overdracht aan Indonesië slechts tot gevolg kunnen hebben, dat de ontwikkeling van het land werd geremd. Eenmaal, zo besloot de minister zijn verklaring, zal Nieuw- Guinea, evenals Indonesië gelegen heid krkijgen om in volkomen vrij heid zijn definitieve status te be palen. wil Nieuw-Guinea aansluiting bij indonesie, dan zal net nierin niet worden gehinderd, wu net een eigen volksbestaan ot een nana met Ne derland, dan zal ook dit mogenjK moeten worden gemaakt. z,o loKte deze rormeie Kwestie dus nog een belangrijke verKiaring uit. wat de zaaK zelt betrett: de neer JonKman Kreeg zijn zin. De aenaat deSrtiot met 23 tegen i stemmen om de be handeling van net aanhangige wets ontwerp voorlopig op te senorten. Tegen stemden een zevental Katho lieke afgevaardigden, waarscmjnnjK omdat zij van mening waren, aat net nier in teite siecnts om een formele Kwestie ging. UIT TEGENWAARDEREKENING DER MARSHALL-HULP Met de E.C.A. is overeenstem ming bereikt over het gebruik van 2,5 millioen gulden uit de tegenwaarde-rekening der Mar shall-hulp voor financiering van waterbouwkundige werken in de Biesbosch. De totstandkoming van wettelijke voorzieningen zal worden bevorderd, waardoor de uitvoering van deze werken mo gelijk wordt. Hierdoor zal, naar mag wor den verwacht, de waterstaat kundige toestand van dit gebied worden verbeterd, hetgeen van belang is o.m. voor de opvoering van de agrarische productie van Nederland. CONSERVATIEF-LIBERALE MOTIE INGEDIEND Churchill heeft, tezamen met een aantal liberalen, in het Britse La gerhuis een motie ingediend, waar in de regering-Attlee wordt ver zocht deel te nemen aan de huidi ge besprekingen over het plan- Schuman. Deze motie zal de basis vormen voor hét debat over hel plan-Schuman in het Lagerhuis op Maandag aanstaande. Prins Bernhard: .om bijzondere diensten aan de cultuur te belonen. Gedelegeerden uit Frankrijk, West-Duitsland, Italië, België, Ne derland en Luxemburg, waren in de zaal aanwezig. De geestelijke vader van het plan, Jean Monnet, zat naast Schuman, die zeide, dat het essentiële van zijn plan was het in de plaats stellen van een verlichte samenwerking voor de oude practijken van dumping en discriminatie. In de salon de l'Horloge van het Franse departement van Buitenlandse Zaken is gisteren de conferentie over het plan- Schuman tot vereniging van de West-Europese steenkool- en staalindustrie onder een gemeenschappelijk beheer begonnen. Schuman deelde in zijn openingsrede mede, dat Frankrijk binnen enkele dagen een ontwerpverdrag zal indienen. Doch even belangrijk vond hij de zekere vooruitzichten op de bevrijding der Europese gemeen schap van de latente oorzaak van „onrust, wantrouwen en angst". Schuman verdedigde de gehaast heid van zijn pogingen om het plan te verwezenlijken met erop te wijzeH, dat de beste initiatieven dikwijls door voorbereidende be raadslagingen in de kiem zijn ge smoord. Schuman toonde zich zeer be grijpend ten opzichte van de Brit se houding en sprak zijn vertrou wen erin uit, dat de Britse twijfel en bezwaren ten slotte overwon nen zullen worden. Engeland zal voortdurend van het verloop der besprekingen op de hoogte worden gehouden, zodat het in staat is zo niet deel te nemen dan toch ten minste commentaar te geven en zodoende „de weg voor een toekomstige deelneming te bereiden". Binnen enkele dagen zal een Frans ontwerpverdrag, waarin de uitwerking van het plan-Schuman is opgenomen, aan de Duitse, Ita liaanse en de Benelux-delegatie worden voorgelegd. Dit ontwerp zal de basis vormen, waarop de conferentie zal kunnen werken. In kringen-, die in nauw contact staan met de Franse minister van Buitenlandse Zaken, wordt ver nomen, dat het Franse ontwerp verdrag in het bijzonder het accent legt op het boven-nationale ge zagsorgaan en voorstellen inhoudt over zijn functies en bevoegd heden. Tevens zou het ontwerp een verwijzing bevatten naar een nog hoger gezagsorgaan, waaraan het gezagsorgaan voor de gezamen lijke industrie verantwoording schuldig zou zijn. De Senaat der Universiteit van Amsterdam heeft besloten het ere-doctoraat in de faculteit der letteren en wijsbegeerte te verlenen aan mevrouw dr. Ma ria Montessori te Amsterdam. De promotie is bepaald op Maandag 18 September in de aula der universiteit, ter gele genheid van de opening van het studiejaar 1950-1951. KOLONISATIEVERENIGING ZENDT TELEGRAM AAN KAMERVOORZITTERS HOLLANDIA, 20 Juni. De vereniging der Voortrekkers te Hollandia heeft heden het volgen de telegram gezonden aan de voorzitters van de Eerste en Twee de "Kamer: „Het hoofdbestuur van de vereniging de Voortrekkers te Hollandia dringt aan op het zen den van meer bouwmateriaal en prefabricated huizen naar Nieuw- Guinea, teneinde het hoofd te kunnen bieden aan de aanzwellen de emigratiedrang van honderd duizenden Nederlanders in Indo nesië naar Nieuw-Guinea". INDONESIË KOOPT RljST VAN BIRMA RANGOON, 20 Juni (Reuter). Krachtens een vandaag alhier ge tekend contract zullen de Ver enigde Staten van Indonesië 138.000 ton rijst kopen van Birma. In een radio-vraaggesprek heeft Z. K. H. Prins Bernhard gister avond een nieuw plan ontvouwd voor de fondsvormingen, die tot nu toe werden verzorgd door ..ct Prins Bernhardfonds en het Ko ningin Juliana fonds. Deze beide fondsen zullen niet meer afzonder lijk werken, doch samengaan. Zij zullen gecombineerd tot doel hebben, voldoende midde len bijeen te brengen voor de sociale zorg en de culturele arbeid. De inzameling op de komende Anjerdag zal de laatste als zodanig zijn. De Anjerdagtraditie zal echter niet verloren gaan. Elk jaar zal omstreeks de verjaardag van Prins Bernhard een zilveren anjer-embleem worden uitgereikt aan diegenen, die zich voor de Nederlandse cultuur bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt. Op 27 Juni a.s. zal een dergelijke uitreiking door de Prins voor de eerste maal geschieden. Dit jaar zullen behalve de ge bruikelijke anjerspeldjes ook foto's van het Koninklijk Gezin op An jerdag worden verkocht. De Prins besloot zijn uiteenzetting met de woorden: Tua res agitur het gaat om uw aller zaak. DOORTASTENDE CHAUFFEUR BEWAARDE URK VOOR BRAND Het doortastende optreden van de jonge chauffeur Jaap Hakvoort heeft gisteren voorko men, dat Urk door een ernstige brand werd geteisterd. Voor een hooipakhuis in een smal straatje van het voormali ge Zuiderzee-eiland geraakte de lading hooi van een vrachtwa gen in brand. Men kan zich voorstellen, welk een ramp het betekend zou hebben, wanneer het vuur gelegenheid had ge kregen op de huizen in het straatje over te slaan. Jaap Hak voort realiseerde zich dit ge vaar. Hij sprong in de cabine en zonder te letten op het gevaar dat een eventueel explo deren van de benzinetanks voor hem zelf zou opleveren reed hij de wagen, die brandde als een fakkel, tot buiten het dorp. Scheepsberichten Amarapoora (burgers) Dja karta-Amsterdam, pas seerde 19 Juni Kaap Tenez. Borneo. Djakarta-Amster dam, passeerde 19 Juni Kaap Bon. Dorsetshire (burgers) Dja- karta-Amterdam, 19 Juni 100 m. O. Malta. General J. H. Merae. Dja karta-Rotterdam, passeer de 19 Juni Kaap Tenez. Oranje. Djakarta-Amster dam, 19 Juni van Suez naar Port Said. Atlantis (burgers) Djakarta- Amsterdam, 19 Juni 1000 m. OZO Guardafui. Castelbianco (burgers) Dja karta-Amsterdam, 19 Juni bij Aden. Empire Brent (burgers) Djakarta-Rotterdam, 19 Fairsea, Djakarta-Rotter dam, 19 Juni 280 m. NW Perim. Juni 330 m. NW Perim. Goya. Djakarta-Amsterdam, 19 Juni 280 m. NW Perim. Willem Ruys, Djakarta-Rot terdam, passeerde 19 Juni Guardafui. Spanning heerste er gistermiddag op het Groninger hoofdstation. Spanning, omdat Gruno's veste gedurende twee dagen het Koninklijk Paar in haar midden mocht hebben. Reeds vele uren voor de aankomst van de koninklijke trein, was het een drukte van belang op het Stationsplein, jeugd- en sportverenigingen kwamen van alle kanten aanmarcheren, terwijl politiewagens heen en weer reden om het verkeer te regelen. Hoge autoriteiten kwamen voor de met Perzische tapijten gedekte ingang en stelden zich op langs het tweede perron, waar de koninklijke trein binnen zou rijden. Een fraaie close up van H. M. Koningin Juliana, toen H. M. plaats nam in de calèche bij Haar aankomst in Groningen aan het hoofdstation. (Eigen foto) Ook de mannen van de Konink lijke Liederentafel „Gruno" keurig in smoking gestoken die de hoge gasten zouden toezingen, gaven aan het met groen en tapij ten versierde perron een feestelijk aanzien. Klokke kwart na drie stoomde de koninklijke trein, de standaar den fier voorop, het Groninger station binnen. „Daar komt ie", riep Gronings burgervader enthousiast uit, toen hij boven het viaduct de stoom op zag kringen en het publiek op het viaduct enthousiast begon te juichen. De ontvangst. De ontvangst op het perron was kort doch spontaan en hartelijk H. M. de Koningin, gekleed in een charmant lichtgrijs gestippelde deux-pieces en een breedgerande zwarte hoed, en Z. K. H. Prins Bernhard, in een zwart colbert en gestreepte pantalon, werden door de burgemeester van Groningen mr. P. W. J. H. Cort van der Lin den verwelkomd, waarna de tal rijke militaire en burgerlijke auto riteiten uit het Noorden aan het Koninklijk Paar werd voorgesteld. Marijke Voet en Wim Roelfsema twee peuters van de Groninger wethouders, hadden het grote voorrecht de Koningin een tuil rode rozen te mogen aanbieden. En daar stond dan het Konink lijke Paar te midden van juichen de Groningers, die alle gereser veerdheid van zich af hadden ge zet. Machtig en imponerend klonk het Wilhelmus onder de stations overkapping uit de kelen van le den van de Koninklijke Liederen- tafel „Gruno" o.l.v. Alb. Geraerds. Buiten barstte het Groninger enthousiasme eerst goed los. Dui zenden wuivende handen werden opgestoken, toen het Koninklijke Paar voor de stationsingang ver scheen. En toen begon een sprookje. Het sprookje van een Konings paar dat vergezeld van in rode uniform gestoken lakeien en pal freniers een triomftocht door Gru no's veste maakte. Tot aan de Herebrug vormden duizenden leden van jeugd- en sportverenigingen in kleurige uni forme gestoken een jubelende erehaag. Door tot berstens toe met pu bliek gevulde, uitbundig vlaggen de straten ging het naar het cen trum van de stad. Niets was de Groningers teveel om een glimp op te vangen van de Koninklijke sprookjesstoet.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1950 | | pagina 1