Hoofdstad van Drente in feeststemming
op de vooravond van de monsterrace
Budge Patty werd kampioen
in het heren-enkelspel
Van toen er nog schuilkerken waren
Een Anr
van I
Acht renners van TT uitgesloten
Internationale motor-sterrit
naar Groningen
MORGEN
In Assen dreunen nu de motoren
Verbeten Italianen Duke kent
geen vrees en wikt zijn kans
„PRESSO
Drie Nederlanders en hele Noorse ploeg
M
M
Italië krijgt de F.I.M.-beker
Eerste trophee in Wimbledon
in de sport
Slijkhuis wint
3000 meter
Onder tram gelopen
Hoe moeilijk het is om het
Pausdom uit te roeien
Goede sigaretten
16 procent duurder
Russen actief aan
Tito's grens
Opnieuw een Brits
toestel beschoten
Dit is geer
PAGINA 6
ZATERDAG 8 jULI 1950
(Van een onzer verslaggevers)
ASSEN. De hoofdplaats van 't ,,Ollc Lantschap" was gisteren
in feestroes. Er heerste in Assen een drukte, zoals deze alleen
aan de vooravond van de internationale T.T.-raee kan heersen.
We moeten eerlijk bekennen, de feestelijke aankleding van
Assen is grootser dan tijdens het Koninklijk bezoek, dat Assen
enige weken geleden ten deel viel.
De stad kent dit feest van het
begin Juli. En meer dan ooit be
tekenen de T.T. races dit jaar iets
voor Assen. Immers, dit jaar viert
het T.T.-bestuur zijn 25-jarig jubi
leum. Een jubileum, dat herdacht
is tijdens een drukbezochte receptie
in Hotel „De Hertenkamp".
Groot was het aantal sprekers,
dat hier woorden van gemeende
hulde aan het T.T.-bestuur bracht,
voor haar jarenlang ijveren voor
de internationale T.T.-zaak.
Men moge dan optimistisch zijn
ten opzichte van de weersverwach
tingen en menen dat wat er giste
ren is gevallen, vandaag niet valt,
maar voorlopig vertrouwen we
eerst op die Drentse boer, die gis
teravond laat nog over zijn erf
kuierde, bedenkelijk naar de lucht
keek en tussen het kauwen van
zijn pruim zijn weersverwachting
voorspelde: „Het weer liekt niet te
best voor morgen."
En regen op het circuit van
Drenthe betekent gevaar, ondanks
de grote veiligheidsmaatregelen,
welke door het organiserend be
stuur zijn getroffen. Mogen we de
renners, die we gisteren in de piste
spraken, geloven, dan wordt het
opletten morgen in Assen.
Los van de T.T.-races gezien,
''heeft ook de organisatie met de
hardnekkige regenval van de afge
lopen dagen te kampen. De par
keerterreinen gelijken meer op
grote modderplassen en de wagens
zakken hier ver in de modderweg.
Met veel waardering overigens
voor de organisatie van de T.T.
had men toch ook hier rekening
mee moeten houden. Het zal dan
ook veel moeite kosten voor dat
de eerste auto's hedenmiddag van
de parkeerterreinen wegrijden.
Alles op alles.
Het is te begrijpen, dat men van
daag vooral in de zware klasse alles
op alles zet.
Het uitvallen van Artie Bell in
de Norton-ploeg betekent stellig
een verzwakking van deze ploeg,
hoewel Dick Dale een waardige
representant van Artie Bell is.
Evenwel heeft het Mondial Con
cern besloten dat zowel Nello Pa-
gani als Umberton Masetti vandaag
niet in de 125 cc klasse zullen star
ten. Het ziet er dan ook naar uit,
dat men alles op alles zal zetten
om deze beide Italianen vandaag
te laten winnen.
Norton zal zijn best doen, zo ver
zekerde ons Geoffrey Dake toen hij
bezig was zijn motor te controle
ren, voordat hij startte voor zijn
verplichte trainingsrit.
DE BESTE PAARDEN
NAAR SCHEVENINGEN
Voor de 300 meter draverijen,
die Donderdag 13 Juli a.s. op de
Scheveningse Boulevard waar
twee loopbanen met een zandlaag
worden aangelegd zullen wor
den gehouden, zijn in totaal 16
paarden uitgenodigd, die alle hun
sporen op de korte baan verdiend
hebben. Daarbij zijn de 17-jarige
vos Allouez, Excellentie Brewer,
Lucky Fanfare, Limbus, Johan
nes, Abdullah Scott (Ned. record
houder lange baan), Herold Mc G.,
Miss A en Hanover.
RONDE VAN DENEMARKEN
Nederlander Dekkers leidt
KOPENHAGEN, 7 Juli De
eerste etappe van de driedaagse
ronde van Denemarken, werd ge
wonnen door onze landgenoot
Hans Dekkers, die de afstand van
106,2 km aflegde in 2 uur 3 min.
20 sec.
De tweede halve etappe van
Nyborg naar Horsens over een
afstand van 153.8 km. werd ge
wonnen door de Deen Oester-
gaard. Zijn tijd bedroeg 4 uur 9
min. 28 sec., onze landgenoot Hans
Dekkers noteerde dezelfde tijd
en bezet na de eerste dag in het
algemeen klassement de eerste
plaats met 6.46.48.
De beide andere Nederlandse
deelnemers, Willekes en La
Grouw kwamen met een grote
groep binnen, waarvan de renners
allen ex aequo geklasseerd wer
den in 6.51.36.
Deze Duke belooft veel voor van
daag, Soepel rijdt hij over het cir
cuit en wat meer zegt althans
voor naar overwinning strevende
motorrenners hij kent geen vrees.
Hij wil overwinnen, ondanks het
handicap van de afwezigheid van
Artie Bell.
Maar men moet ook de aanwe
zigheid van de Italianen niet weg
cijferen. Zij zullen verbeten vech
ten om de eer van hun land en hun
fabriek, ondanks het feit dat Nello
Pagani en Umberto verstek zullen
laten gaan in de 125 cc klasse.
Bruno-Ruffo is nu top-man van
de Mondial geworden. Met alle
waardering voor de prestaties van
Nello Pagani, zal Bruno Ruffo een
waardige representant van Pagani
in de 125 cc zijn.
Wat de Nederlandse deelnemers
betreft, naast Wim Zijlaard zal ook
de Zuidlaarder Jaap Vening een
fabrieks m.v. in de 125 cc klasse
berijden. De derde m.v., die even
eens aan een Nederlander zou wor
den vrijgegeven, staat stuk en zal
dus niet starten.
Vanmorgen om 11 uur is de strijd
begonnen, een strijd, die zich voor
namelijk concentreert in de zware
klasse tussen A.J.S., Gilera en
Norton.
(Van een onzer verslaggevers)
ERGENS BIJ ASSEN Een druilerige regen doorweekte gis
teravond de Drentse hei rondom de startplaats van de
Asser T.T. „3de Haar". De duisternis was reeds gevallen en het
proefdraaien van enkele Gilera's en Norton's verstoorde de
vredige stilte van dit Drentse landschap. Taxi's zijn vooral in
de late avonduren in Drente een onbekende weelde, zodat er
niets anders opzat, dan dat wij ons per pedes apostolorum naar
Assen begaven, ongeveer een uur gaans van de T.T. start
plaats. Doorweekt van de steeds aanhoudende regen werd het
ons op de duur te bar. Toen ontdekten wij twee vurige kop
lampen, die op ons af kwamen. De wagen stopte en wij staken
het hoofd door het portierraampje om de chauffeur te bewe
gen ons naar de Drentse hoofdplaats te brengen. Ons verzoek
in keurig Nederlands werd echter beantwoord met enkele
Italiaanse volzinnen. Even staakte het gesprek, maar toen wij
het woord „Presso" uitspraken, glunderde de Italiaan en open
de joviaal lffet autoportier.„Presso", ons denkbeeldig Italiaans
woord voor „pers", was toch verstaan
Voor 8 renners (3 Nederlanders
en 5 buitenlanders) is daags voor
de races een voor hen wel zeer
pijnlijke beslissing gevallen. Om
dat zij beneden de tijdslimiet zijn
gebleven die de organisatoren,
toen zij zagen dat de inschrijvin
gen te talrijk werden, als voor
waarde voor het meedoen aan de
T.T., hadden gesteld, werd de
gehele Noorse ploeg bestaande
uit 3 renners in de 350 cc. klasse
n.l. Ekeberg, Hacke en Andreas-
sen, alle drie Velocette rijders,
uitgeschakeld.
Hetzelfde lot ondergingen de
Zweek Stern, ook op Velocette en
de Brit Max Klein op A.J.S.
Met de Nederlander Burik, even
eens een Velocetterijder, zijn in de
350 cc klasse, waarvoor de inschrij
ving het grootst was, dus m totaal
6 renners uitgevallen. De overige
twee zijn onze landgenoten Pelikaan
en Poel, die niet mee mogen doen
in de 500 cc.
In de 125 cc klasse moesten de
renners tijdens de training min
stens 1 ronde rijden met een snel
heid van 94,5 km, in de 350 cc 1 van
127 en in de 500 cc 1 van 133.5 km.
Volgens de hun van tevoren toe
gestuurde reglementen zullen zij nu
ook geen startgeld als vergoeding
ontvangen, wel echter een vergoe
ding van f 30 per trainingsdag.
In verband met deze voor hen on
prettige gang van zaken wordt de
mogelijkheid overwogen enkele der
meest gedupeerde buitenlandse ren
ners financieel tegemoet te komen.
De buitenlanders, vooral de
Zweed Stern, die zijn uitgeschakeld
zijn zeer verbolgen en noemen de
behandeling zeer onhoffelijk. Stern
zegt dat hij voor 1 Juli geen waar
schuwing heeft gekregen betref
fende de in de traning te draaien
snelheid.
De totaalcijfers zijn aan de voor
avond van de races als volgt ge
worden: 114 deelnemers (26 in de
Van Dam en de Europese titel
Voor het vacante kampioenschap
van Europa middengewicht is de
Brit Randolph Turpin door de
Europese Boksunie als eerste pre
tendent erkend. Vier boksers zijn
door hun respectieve bonden can-
didaat gesteld voor een titelwed-
strijd tegen Turpin, t.w. Cyrille
Delannoit (België), Villemain
(Frankrijk), Janilli (Italië) en Luc
van Dam (Nederland.
Waarschijnlijk komt Villemain
het eerst in aanmerking voor een
titelwedstrijd tegen Turpin. Van
Dam heeft hiertegen geprotes
teerd.
125 cc, 40 in de 35o cc en 38 in de
500 cc klasse) van 9 nationaliteiten
op 15 motormerken. Zuidslavië had
met 5 renners ingeschreven, Frank
rijk en Spanje met 2, Oostenrijk m.
1, maar deze drie landen zijn niet
verschenen. Voor Zweden rijdt nu
alleen in de 500 cc Evert Carlsson
op Norton.
Pagani en Umberto komen alleen
uit in de 500 cc.
INTERNATIONALE
BALLONRACE
AMSTERDAM, 7 Juli De Ko
ninklijke Nederlandse vereniging
voor Luchtvaart organiseert op 2
September a.s. een internationale
ballonrace.
Als vertrekplaats voor deze
wedstrijd is gekozen het zandter-
rein aan de Stadionkade te Am
sterdam, waar dan circa 20 tot 30
ballons uit Nederland, België,
Frankrijk, Zwitserland, Engeland,
Italië, Spanje, Denemarken, Zwe
den en Amerika zullen opstijgen.
Voor de kleinere ballons wordt
een doellandingswedstrijd uitge
schreven. De grote ballons nemen
deel aan een lange-afstandswed-
strijd, waarbij mogelijk afstanden
van 3000 km kunnen worden af
gelegd.
De opbrengst van de entreegel
den er is plaats voor ca. 100.000
toeschouwers zal per helicop-
tere worden overgebracht naar
het Loo en worden overhandigd
adn de beschermvrouwe van de
kankerbestrijding, Prinses Wilhel-
mina.
TOUR DE FRANCE 1950
OE TOTALE LENGTE VAN DE
TOUR IS 4831 KM DAT IS GE-
L'JK AAN DE AFSTAND
PARUS-MOSKOU VV
1*
13 JuH 307km
Pc
14 241
Je
4e
ii
II-
Se
ii
17 M 316
be
ii
19 70
/e
20 248
He
M
21 181
9e
22 206
1()e
»l
23 202
11e
II
25 230
1 2e
1
26 233
13e
II
27 215
14e
II
28 222
15e
II
29 235
1 Se
II
30 124
17e
II
1. Aug229
2 165
1 He
II
19e
II
3 291
20e
11
5 H 98 ii
Pie
II
6 M 233
22e
7 i' 314
Ie individuele prijs FUOOOO
1eptoegprijsFI.10.000
leeiappeprijs Fl. 500
ITALIË
COjXJ LAUTARET
:RIANC0N
3K0L D-IZOARI
coloelasentïnêl
C0E LAG
ca
Bergen!
LONDEN, 7 Juli. Dl do finale
van het heren-enkelspel te Wimble
don, die door 17.000 toeschouwers
werd bijgewoond, heeft dc Ameri
kaan Budge Patty met 61 810
fi2 63 gewonnen van de Austra
liër Sedgman.
Patty speelde met zeer veei zelf
vertrouwen en volledige controle
over zijn slagen, waardoor de ner
veuze Sedgman, die ontelbare fou
ten maakte, in de eerste set een
gemakkelijke prooi werd van de
goed geplaatste drop shots van
Patty. Doch in dc tweede set her
stelde de 22-jarige Australiër zich
en won met 108. Toen scheen
echter al zijn kruit verschoten en
de laatste twee sets werden een
overwinning voor Patty, die kam
pioen van Frankrijk is en nu voor
het eerst de titel in het heren-
enkelspel te Wimbledon behaalde.
Patty was na dit groots en tac
tisch duel, dat 2 uur duurde, vol
komen uitgeput, hoewel dit tijdens
zijn spel niet bleek.
In de halve finale van het ge
mengd dubbelspel wonnen Patricia
Todd (V.S.) on Geoff Brown
(Austr.) met 9—7 64 van Georg
Worthington en Thelma Long
(Austr.).
Louise Brough (V.S.) en Sturgess
(Zd.-Afr.) sloegen Doris Hart (VS)
en Sedgman (Austr.) 62 97.
In het dames dubbelspel halve
finale sloegen Louise Brough en
Margaret Dupont (V.S.) mevr. Buck
en Anacy Chaffee (V.S.) met 61
6—3.
De tweede halve finale werd ge
wonnen door Shirley Fry en Doris
Hart (V.S.). Zij wonnen met 60
De Amsterdamse bokser Schnei
ders komt op 21 Juli a.s. in Ostende
uit tegen de Belgische vlieggewicht
Jean Sneyers. Sneyers is een van
de eandidaten voor de Europese
titel in dit gewicht. De partij gaat
over 10 ronden van 3 min.
62 van Thelma Long (Austr.) en
Joy Mottram (Gr.Br.).
In de finale zullen Shirley Fry
en Doris Hart uitkomen tegen haar
landgenoten Margaret Dupont en
Louise Brough.
In de halve finale van het heren
dubbelspel wonnen de Australiërs
Bromwieh en Quist met 64 36
63 64 van Drobny (Eg.) en
Sturgess Zd.-Afr.)
Brown en Sidwell (Austr.) sloe
gen Patty en Trabert (V.S.) 64
6—4 6—3.
De voornaamste sportgebeurte
nissen in binnen- en buitenland voor
morgen zijn:
Paardensport: Courses te Duin-
digt en Scheemda.
Athleliek: Nationale B kampioen
schappen voor dames en heren te
Tilburg.
Zeilen: Wedstrijden van de Kon.
Mar. Jachtclub te Den Helder.
Zwemmen: Nationale wedstrijd in
Velsen.
Kano: Kampioenschap van Ne
derland 1000 en 10.000 meter K.
klasse te Amsterdam; Int. kano-
wedstrijden in het Albertkanaal
(België).
Wielrennen: St. Willibrord. Wed
strijd voor profs, veteranen, ama
teurs en nieuwelingen; Elslo. Wed
strijd voor profs, onafhankelijken en
nieuwelingen; Ronden van Dene
marken met Nederlanders; Grote
Prijs van Berlijn achter motoren
met Nederlander de Best; Kam
pioenschap van België (sprint).
Voetbal: Wereldkampioenschap
pen: BraziliëZweden; Uruguay
Spanje.
Automobilisme: Italië, Grote Prijs
van Bari. Frankrijk. Grote Int.
Bergprijs van Mont Verdoux.
TennisHavanaMexicoCuba
(Davis Cup).
GRONINGEN, Motorrijders van
G nationaliteiten, t.w. Engelsen,
Denen, Italianen, Zwitsers, Belgen
en Luxemburgers, hebben deelge
nomen aan de dit jaar door do
K.N.M.V. georganiseerde motor-
ralley, waarvan als eindpunt Gro
ningen was genomen, zulks in ver
band met de vandaag in Assen te
houden T.T.-races, die door de mo
torrijders zullen worden bezocht.
Om in Groningen samen te ko
men mochten de deelnemers 56
hadden ingeschreven door Neder
land een door hen zelf gekozen
route volgen, met dien verstande
evenwel, dat zij verplicht waren
Breda, Rotterdam, de Afsluitdijk en
Leeuwarden aan te doen. De plaats
en het tijdstip van vertrek werd
aan de deelnemers overgelaten.
NEDERLAND—BELGIË-DAG
OP DUINDIGT
Zondag 9 Juli wordt op Duin-
digt de interlandwedstrijd Neder
landBelgië gehouden, en deze
belangrij ke draverij vormt tevens
een der hoogtepunten van de
Haagse draf- en rensportweek.
De equipes zijn als volgt samen
gesteld.
België: driejarigen (2160 M.)
Hors d'Erebus, Happy Bill en Ha-
bella.
Vierjarigen (2160 M.) Gloore
d'Ann, Guidan en Gipsy Bill.
Vijfjarigen (2200 M.) Fleur
d'Ann 2, Fromentieres en Fine
Perle.
Nederland: Driejarigen: Onder
duiker G, Oriënt Express G en
Oranje J.
Vierjarigen: Notekraker S, Norton
Williams en Nelly Gregor.
Vijfjarigen: Madame B, Main
Axworthy en Mientje K.
Deze 4e interlanddag wordt be
sloten met de traditionele 2500 M.
draverij om de prijs van Brussel,
voor het eerst na de oorlog met
buitenlandse deelneming.
OSLO, 7 Juli. In Oslo werden
de internationale athletiekwedstrij-
den voortgezet. Een van de belang
rijkste nummers van vandaag
vormde ongetwijfeld de 3000 M.,
waaraan o.a. werd deelgenomen
door Slijkhuis en de Amerikaan
Curtis Stone.
Met een voorsprong van ongeveer
tien meter ging Slijkhuis als eerste
door de finish in de goede tijd van
8 min. 29 sec., zijn beste persoon
lijke prestatie gedurende dit seizoen.
Tweede werd de Amerikaan Stone
in 8 min. 30.4 sec. en derde Slaatten
in 8 min. 30.6 sec.
Gistermiddag stak op de Nieu
we Duinweg de 81-jarige K. de
B. uit de Seinpoststraat te Sche-
veningen onvoorzichtig de rij
weg over. Hij werd daarbij aan
gereden door een tramwagen
van lijn 14 en zodanig verwond,
dat hij tijdens het transport
naar het ziekenhuis overleed.
Post voor troepenschepen
Post voor naar Nederland terug
kerende militairen en burgers, aan
boord van het m.s. „Asturias", wel
ke in de tussenhavens zal worden
uitgereikt, moet uiterlijk op 9 Juli
in Nederland ter post worden be
zorgd. Behalve de gebruikelijke ge
gevens dient het adres de vermel
ding te bevatten: aan boord van het
motorschip „Asturias", op thuisreis
naar Nederland. De naam van de
vermoedelijke tussenhaven mag niet
worden genoemd.
De lengte van de afgelegde weg
werd berekend van de hoofdstad
van het land van herkomst der
deelnemers naar de stad Breda. Doel
van de sterrit was naast het toe
ristisch element, het winnen van de
F.I.M.-beker, die in het bezit was
van Nederland, maar thans door
deze moest worden prijsgegeven,
omdat het organiserende land nim
mer zelf kan deelnemen. De win
naar was die equipe, die de groot
ste uitkomst had van de vermenig
vuldigingsafstand in kilometers x
deelnemers, waarvan ais afstand
wordt gerekend de hoofdstad van
het land van herkomst tot aan
Breda. De F.I.M.-beker kwam daar
door dit jaar in het bezit van Italië,
dat met zijn equipe van 10 deel
nemers 17.000 KM aflegde voor de
Deense ploeg, die met 17 deelne
mers tot 16.150 KM kwam.
De deelnemers waren vol lof over
de organisatie in Nederland. Jam
mer, dat het weer niet al te best
meewerkte. Niettemin waren bij
het paviljoen in het stadspark te
Groningen vele belangstellenden
gekomen, om van de aankomst der
rijders getuigen te zijn.
ONOVERTROFFEN
INKWALITEIT
In het ruime predikantshuis te Appingedam zaten op de avond
van 7 Mei 1604 enkele predikanten bijeen. Ze waren naar het
kleine stadje gekomen om daar de synodevergadering van de
zuivere religie bij te wonen, die de volgende dag zou worden
gehouden. Ze hadden elkander in lange tijd niet gezien en
vertelden het honderd uit over de toestand van hun gemeenten.
Fausto Coppi die binnenkort als journalist de Tour de France
zal verslaan is nog steeds patiënt in een ziekenhuis te Trente.
Hier komen twee jeugdige bewonderaars, getooid met de naam
van hun favoriet, hem bezoeken. Zij hadden voor dit bezoek
1000 kilometer per fiets afgelegd.
l'aapse superstitiën in
Drente
„Het is toch maar echt moeilijk
om de mensen mee te krijgen voor
de nieuwe religie," zo sprak Evert
Jansz Kamp, predikant van
Meppel. „In vele kerken in mijn
gewest houdt men de oude doop-
\onten nog in ere; ja ik ken
zelfs domme predikanten, die nog
zo gehecht zijn aan het pausdom,
dat zij pauselicke mis-klederen be
waren, altaren in de kerk laten
staan. In enkele dorpen bleven
de oude muurschilderingen de
kerk sieren, zelfs werden in som
mige nissen nog beelden uit vroe
ger dagen aangetroffen. Er zijn
nog veel eenvoudige mensen op
het land, die er behoefte aan ge
voelen om des morgens en des
avonds herinnerd te worden aan
de groetenis van de Engel aan
Maria en daarom moet in \erschil-
lende dorpen het Angeluskiokje
luiden. Ik moet eerlijk bekennen:
over het algemeen gaat men tame
lijk wel ter kerke, nochtans syn
de geloovigen der religie niet ver
want."
Ook Friesland klaagt
„Och dat is overal zo," vertelde
Johan Clandtt, die door de rege
ring van het gewest Groningen
was afgevaardigd, om de synode
bij te wonen. „Een mijner familie
leden was het vorig jaar op de
synode van Harlingen en daar
werd het volgende voorgeschreven:
kijk ik heb het hier staan in mijn
aantekeningen, omdat ik denk dat
ik het morgen wel eens nodig kan
hebben: „De deputati synodi ge
lieve de grietsluyden eernstich be
vel te doen, dat uyt haeren be-
drive alle altaren, beelden, cruci
fixen ende andere overblyfselen op
het spoedichste moeten weehgeno-
men werden, ende insonderheyt de
nieuwe opgeschilderde beelden in
den dorpe Pietersbierum."
„Wat was daar toch aan de hand
in Pietersbierum?" vroeg een van
de predikanten.
„O daar stonden in de kerken
nog beelden o.a. van Maria en ook
van St. Pieter die daar evenals
elders in Friesland veel werd ver
eerd. Ondanks het ijveren van do
minee Sybrant Vomelius, tot voor
kort dienaar van Gods woord in
Pietersburen, kon deze beelden
dienst niet ophouden: jazelfs heb
ben de voornaamste ingezetenen
de kerkevoogden geprest om in
1602 deze beelden geheel en al op
te knappen," antwoordde Johan
Clandtt.
„Het lijkt wel wat op de ge
schiedenis van Workum," zo merk
te dominee Jan Laxtens van Hol-
wierde, voor de reformatie pas
toor van Siddeburen schamper op.
„De predikant Walter Moerlings
van Workum heeft me deze onge
loofwaardige geschiedenis eens
verteld: Op een oud pastoorshuis
op de Markt is de beeltenis van
St. Petrus geplaatst. Zijn voorgan
ger heeft het laten weghalen maar
de volgende morgen stond het er
weer. Niemand wist hoe net daar
gekomen was. Een oude Workum-
mer had toen aan de dommee ge
zegd; Blijf met uw handen van St.
Petrus af of het zal U ongelukkig
vergaan. De dominee heeft ge
luisterd en nu staat het cr nog.
Ook de dienaar Walter durft hier
niet in te grijpen."
NAAR DE SCHUILKERKEN
EERSTE TIJDVAK
(1580—1620)
De toestand in Groningen
„Och. wij behoeven niet zo ver
te kijken", zo sprak de predikant
van Winschoten Gerrit Weemhoff.
„Ik heb eens een onderzoek in la
ten stellen naar de godsdienstige
tóestanden in de dorpen in mijn
gebied. En ik moet zeggen: het is
allertreurigst. In verschillende
kerken heeft men nog sacraments
huisjes aangetroffen: ge weet wel,
die mooi bewerkte houten toren
tjes, waarin de paapsgezinden
„haeren gebacken Godt" bewaren.
Ik heb daarover een resolutie op
gesteld die ik morgen aan de ver
gadering zal voorleggen. Wil ik
die even voorlezen?" Hij haalde
een perkamenten rol onder zijn
tabbert vandaan en las: „Die visi
tatoren des classis Oldenampt heb
ben vorgebracht, dat noch yn Wes-
terwoldingerlande yn die meges-
ten kereken die altaren und ock
eacramentshusen sthaen, wardoch
nit wenig superstition yn der sim-
pelen luiden herten ys blivende.
Resolveert synodus, dat die alta
ren binnen korten eraderet und
gentzlich removert werden."
Waarom deze toestanden?
Onder de aanwezigen bevond
zich een ouderling, die heel gezond
was in zijn oordeel. Ofschoon de
predikanten hem geen gelijk wil
den geven, sloeg hij toch de spij
ker op zijn kop, toen hij zeide: „In
deze streken is de hervorming veei
te veel van buiten af opgedrongen.
Het is toch duidelijk gebleken uit
de historie van de laatste krijgs
verrichtingen: in Groningen, Ove-
rijsel en Drente wordt bij de vero
veringen, van lieverdelee op de
vijand behaald, gehandeld alsof de
gereformeerde religie die van de
staat is. Stelselmatig worden de
steden en dorpen bekeerd; de pas
toors moeten of gereformeerd wor
den of hun bediening neerleggen;
alle paapse kerken worden aan de
gereformeerden toegewezen; de
opbrengsten van verschillende
kerkelijke goederen bestemd voor
gereformeerde doeleinden. U be
grijpt, dat men in deze vrijheid
lievende streken niet erg gediend
is van deze hervorming van over
heidswege."
Een plan
De predikanten moesten deze
ouderling gelijk geven. Maar het
kon nu eenmaal niet anders. Men
was echter van mening, dat men
op den duur de bevolking wel kon
vervreemden van de katholieke
godsdienst, als men van overheids
wege steeds weer opnieuw pressie
uitoefende op het godsdienstig
denken en doen van de bevolking
en vooral er voor waakte, dat geen
enkele priester in het geheim zijn
godsdienstige bediening kon uit
oefenen. En voor de volvoering
van di-t plan hadden zij de omstan
digheden mee. Deze gewesten
immers moesten van nieuwe
priesters worden voorzien vanuit
het voormalige bisdom Haarlem
En men zorgde daar, dat er eerst
in het eigen gebied voldoende ziel
zorgers waren en de priesters, die
men overhield werden door de
wederopluiking van het katholi
cisme in Friesland en Groningen
ingeschakeld- Dit was veel te wei
nig en waren er in deze landen
geen edelen geweest, die ondanks
alles de katholieke kerk trouw
bleven en op hun states en burch
ten de rondtrekkende missiona
rissen ontvingen, dan was er van
de katholieke kerk zo goed als
niets overgebleven. En ofschoon de
bevolking door deze aanslag op
haar vrijheid onverschillig stond
tegenover de nieuwe godsdienst en
dikwijls spotte met de mensen, die
ter kerke gingen en aan het avond
maal deelnamen, heeft men toch
langzaam aan de nieuwe religie
kunnen doorvoeren en in de mees
te plaatsen „een einde kunnen ma
ken aen de samencompsten, con-
venticulen ende vergaderinghen
van mannen ende vrouwen, persoo-
nen, van dan ghenen, die hen uit
geven van de Roomsche ende pau-
selycke religie te weesen."
Reitsma en van Veen, Acta der
provinciale en particuliere sy
noden VI en VII; P. Noorde
loos, De doorvoering van de
hervorming in Drente. Ge
meentearchief Workum.
Kap. B. voets
Alkmaar
IN DE BETERE RIJWIEtZAKEN
PHOEN1X-RUWIELENFABRIEK LEEUWARDEN
(Advertentie)
AMSTERDAM, 8 Juli. In de
memorie van toelichting op het
wetsontwerp inzake de wijziging
van de omzetbelasting met betrek
king tot sigaren en sigaretten, is
door de minister van Financiën
medegedeeld, dat de belastingdruk
op duurdere sigaretten met 2.3 pet.
zal stijgen.
De vakgroep sigarettenindustrie
deelt mede, dat ten onrechte uit
deze mededeling van de minister
de conclusie is getrokken, dat de
prijs dezer sigaretten met ongeveer
2.3 pet. omhoog zal gaan. De vak
groep acht deze conclusie onjuist
en zegt dat door de gecombineerde
werking van omzetbelasting en ac
cijns deze prijs met ongeveer 16
pet. zal stijgen, indien althans de
bestaande kortingspercentages zul
len worden gehandhaafd.
Volgens dagbladen te Saloniki
zijn ongewone troepenbewegingen
aan de Joegoslavisch-Bulgaarsc
grens waargenomen. Volgens pers
berichten van de Grieks-Joegosla-
vische grens concentreren zich
Bulgaarse troepen, naar verluidt
onder bevel van een Rus, gene
raal Wiadimiroff, in de driehoek
Sveti-Vritsj, Koestendil, Breznik.
Bulgaarse burgers zijn uit dit
gebied geëvacueerd, aldus deze
berichten. De Joegoslavische
strijdkrachten langs de grens wor
den versterkt en enkele dorpen
ontruimd.
Sveti-Vratsj, de zuidelijkste punt
van de driehoek, ligt ongeveer 20
kilometer van de Griekse grens.
TUSSEN HONGKONG EN
FORMOSA
HONGKONG, 7 Juli (Reuter).
Een Brits vliegtuig met zes passa
giers aan boord is heden op weg
van Hongkong naar Formosa bij
Swatow door twee niet nader ge-
identificeerde vliegtuigen bescho
ten.
De twee vliegtuigen, jagers,
losten drie machinegeweersalvo's
terwijl zij het vliegtuig van ach
teren naderden. Daarna maakten
de jagers een duikvlucht en ver
dwenen. Een Britse functionaris
zeide niet te menen, dat de jagers
Amerikaanse of nationalistische
toestellen waren. Hij was niet be
reid commentaar te leveren op de
veronderstelling, dat het Chinees-
communistische jagers waren.
JAPAN MAG STERKER
POLITIERESERVE HEBBEN
TOKIO, 8 Juli (Reuter) Gene
raal Mac. Arthur heeft Japan van
daag gemachtigd een nationale
politiereserve van 75.000 man te
vormen en het personeel van de
maritieme veiligheidsraad met
8000 man uit te breiden.
EINDEXAMEN MULO
ALKMAAR. Bij het gisteren
alhier afgenomen m.u.Lo.-examen
slaagden de volgende eandidaten:
Afdeling A jongens: W. J. Kaa-
dijk en P. Schot, Krommenie; P.
Pruim, Assendelft; M. van Zaanen
en W. Kranendonk, Wormer, J.
Harlaar en B. Gorter, Enkhuizen;
J. L. Bais, Den Helder; H, C. Boots
man, Andijk; J. O. Beutema, Mid-
denmeer en W. Kaan, Den Helder.
Afdeling A meisjes: G. Hos en
A. Kluft, Assendelft; T. Schipper,
Zaandam: M. E. Visser en J. van
Nek, Wormerveer en J. F. Mole
naar, Alkmaar.
Afdeling B jongens: A, Prins,
Krommenie: L. B. Bethlem en A.
Constant, Wormerveer; C. Louw,
Hoogwoud; G. Kol, Enkihuizen; E.
S. Freerkstra, Hoorn; J. Dijkstra,
Andijk en P. Dekker, Wieringer-
werf.
Afdeling B meisjes slaagde
bovendien het meisje A. F. Dijkstra
te Hoorn.,
Twee eandidaten Werden afge
wezen.
Het is geen kleine o
te beginnen. Hoewel
het plan voor een A
het heel wat moeit
27 Mei, de reis kon
Verlaat, taxibedrijf,
deelname. Die deel
t.w. kapelaan G. vai
waard, de heer P. Bri
uit Alkmaar. Kortwej
met Cor, de chauffeu
Laten we u de voorg
besparen. Slechts hul
A.N.W.B., 'n werkelijk
organisatie. Tenslotte
de wagen gereed, cor
tent, luchtmatrassen,
blik en zo meer
met alle soorten franc
andere valuta, duizeli
tewoon. Op de wagen
oek gespannen met
„HollandRome" en
zal blijken, heeft da
ons heel wat goodwill
De eerste etappe voe
de Achelse kluis, w
overnacht. De volgen
droeg onze kapelaan o
de H. Mis op. Na het
het verzamelen. Een
de bagage, want het
passeren van de doi
behoudens het vi
de gebruikelijke for:
geen moeilijkheden,
nog tamelijk vroeg i:
Kerkgangers pass
was immers Pinkste:
kwam in zicht. We
dat ook België druk
woning-achterstand
Overal rijst de nieu
Inmiddels kwam de
de wolken vandaan. He
begon al zacht te goh
lag de hei, links het
land. En aan de eindei
vreemdsoortige heuvels
we dichterbij kwamen
de sintelhopen van
zijn. Stel u voor: 'n
van 70 meter hoogtel
In de steden waren
geopend, dat hoort dai
zo. Overal gingen me
wit gekleed naar de
hier zeker ook Eerste
nie dag. We kwamen
merhand in de Frans
dus de kapelaan kon
Frans weer eens op
Rinus kwam met zijn
in actie. Dat was wel
de wegen zijn hier
onoverzichteli.i k.
Via Luik bereikten
ne. zwaar geteisterd
sief van von Rundste
plein stond nog een
tank; de kinderen spe
De Luxemburgse
heel bijzondere doua
verte zagen de bef
we Nederlanders
wuifden ons toe
rijden. De Holla
daar zeker in een
Luxemburg bezit
land, maar veel zc
blijkbaar niet aan
graan stond vol o:
en meer kwamen
heuvels. De wonin;
wel ruim, maar
Meestal zijn ze
van ruwe steen en
besmeerd.
De Franse douane
al gemakkelijk op.
leen de papieren vi
te zien en dan was
den. Voort dus in
Metz.
La
Langs de Moezel
we onze tocht in de
me. Er werd aan de
maar dat was blijkl
enige. De huizen
zindelijk uit en aan
was te zien, dat er
was gewerkt. Metz
beter uit; de kathedr
ze bewondering. Het
toen we de weg naai
slagen hadden, al aa
Rinus schoot een
om te vragen of er
gelegenheid was. N
in orde. 'n Pastoor
kleuterschool aan.
ons potje en toen het
binnen was, bliezen
luchtbedden op. B
minuten sliepen we
De volgende ocht
om 5 uur reveille. 1
Êing het in de rientn
en wondermooi landsc
te zich voor ons uit
met het spandoek
kijks en telkens konc
ren; „Des Hollandais
ging snel voorbij en
volgende nacht brachti
in een seminarie, dat
primitief was inger:
was echter weer schi
weer en de mooiste
In St. Clement
mis. Juist als in
leen met dit verschil
feest 's avonds om 8
pen is. Hier zagen
van herinneringen
wereldoorlog. De
we nu doorkruisten,
gens vol monumenten
heeft zijn eigen geden
een nog mooier dan
Sommige volkomen
dorpen worden van
herbouwd. In Thillot
wat postzegels voor
en besloten meteen
gaan eten. Biefstuk,
sla, hors d'oeuvres,
fles wijn, alles bij
ongeveer vijf gulden
maar blikgroenten,
petroleumstelletje
ook zo lekker niet
In Luxeuil raak
weg kwijt en er
aan te pas komen,
in het rechte spoc
We gaven hem ei
cigaret voor de
werd dankbaar
Franse cigaretten
niet. Tussen Luxeu
gon wisselen graslf
nebossen elkaar af
het heuvelachtige
deze afwisseling
schoon op, waar je
ken raakt
