IS en ZENI Nieuw Prins Boudewijn heeft opdracht van het Parlement aanvaard Koning Leopold sprak tot het Belgische volk Raad van Europa in meerderheid vooreen Europees leger Ook troebelen op Borneo r 6 UUR. V Staats bemoeiing FERDAG n dit blad Geef Europa één leger" Eed op de Grondwet afgelegd Resolutie van Churchill kreeg 89 van de 121 stemmen able Imprimé- »n spotprijzen. uur, Egypt. Iln- maten 1580 AFDELING EN: ordljnen, LAGES! mze iten. ANN BESCHIKBAAR 'E HYPOTHEEK Je rest Wit's Hoogfijne e is het best! EDITIES VOOR ALKMAAR, HOORN, DEN HELDER, SCHAGEN Ambohnezen weigeren hun wapens af te geven Communistische rei in ovatie gesmoord Naar een nieuw Belgisch kabinet Nog vrij goed weer, dit weekend R.I.S.-communiqué over Makassar Scheepsberichten Kroniek en Kritiek Ook West-Duitsland uitgenodigd Wederopbouw volgend jaar vrij 4.7». rten nu slecht* I e, nu 8' eurd heft, mo c van 3S voor lo «erk. AO an 1 .»3 voor 98 ir zachte kwal. 3 stuks voor #3 tractie van van 55 voor 33 t te gebruiken an 2.75 voor 98 ilt: tafelservies, thee- wal. porce- 135.- voor 173s1* nde merken bel stuk 29 25 per pot 48c SEN ais op LANDE- e ▼oorwaarden. Vraagt i Alkmaar 'ELEFOON 3392 /at een mooi gezicht dat heb ik nou aan en ik me voorstelle e grote stinkstokke laan! Afijn! Ik word ns laten zakke. Dat o gezegd, zo gedaan, groot, geheimzinnig ir weet ik de weg", or, toen ik was ge- ken ik mooi lande", door en daalde even an het geheimzinnig „Effe uitruste tegen at Sjaakie tegen een t het wel mijlen in Abonnementsprijs f 4.50 per kwartaal, f i.50 per mnd., exclusief Incasso. Advertentie-tarief: per editie 16 ct. per m.m., minimum f 2.50; in alle edities 26 ct. per m.m., minimum f 4. familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m. Bij contract belangrijke korting. Directeur: E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits. Bankrelaties: Noorderbank; Nederl. Credietbank HET FEIT Buiten God is 't nergens veilig. (V ondel A S H VAN HEDEN Pagina 1 Zaterdag 12 Augustus 1950 46e Jaargang No. 11939 Kantoren: HOORN. Draafsmgel 59. tel 4243. Grote Noord 77. teL 4362 K 2290; ALKMAAR, Ritsevoort 56, teL 2046, (2 lijnen), K 2200; DEN HELDER, Keizerstraat 89, teL 2800 K 2230; SCHAGEN. Molenstraat 52. teL 459 K 2240 Het ogenblik, waarop Prins Boudewijn voor de Verenigde Belgische Kamers de eed op de grondwet aflegt. (Telefoto ANP) VOOR EEN IEDER, die er zich op toelegt, in de staatkunde de juiste plaats van het staatsbe stuur, het gezag van de staat te bepalen, in theorie en in de prak tijk, was het een weldadige be moediging, kennis te nemen van de rede. welke Z. H. Paus Pius XII vorige week heeft gehouden voor het VlIIste Internationale Congres voor Bestuursweten schappen, dat te Rome bijeen was. De Paus heeft in deze, betrek kelijk korte rede, opnieuw nog eens de richtlijnen gegeven voor het openbaar bestuur, die op zich zelf niet zo nieuw waren, maar die nieuwe waarde kregen door de scherpte en de duidelijkheid, waarmede de Heilige Vader, in het eigentijdse licht, de zaken stelde. De algemene principes zijn uit de katholieke sociale leer bekend en zij zijn meer in het bijzonder onder het Pontificaat van Paus Pius XI in zijn overgetelijke en cycliek „Quadragesimo Anno" en in andere zendbrieven, vlak voor de grote wereldoorlog, en daarna door Pius XII, vooral in een on vergetelijke serie toespraken, ge propageerd en onder de mensen gebracht. Wij behoeven slechts te denken aan het z.g. subsidiariteitsbeginsel, het beginsel van de aanvullende werkzaamheid de staat moet niet doen, wat particulieren even goed kunnen doen, om het maar kort te zeggen en wij raken een zaak aan, die velen in de meeste landen van de wereld, bij hun denken en handelen een vei lig richtsnoer geweest is. De Paus sprak van een „beroep op het geweten, teneinde het le ven van de staat aan te passen aan de steeds wisselende tijds omstandigheden". Hij sprak van de excessen van de staatsmacht, die elkaar m deze tijd bijna zon der onderbreken opvolgen. Het exces. „Want niemand twijfelt in de verwarring van de hedendaagse en vooral sociale toestanden aan de noodzaak voor de Staat, om zijn terrein van actie uit te breiden en zijn macht te versterken". Dit zou zonder ge vaar kunnen geschieden, indien iedereen, die daarmee te maken had, klare kennis en juiste waar dering voor de rol en de taak van de Staat bezat Maar, zegt de Paus dan, „al te dikwijls zijn integendeel deze ken nis en waardering onevenredig aan de groei van de Staatsmacht, niet alleen bij hen, die in de Staat niet anders dan een bron van voordeel zien, ook niet alleen bij hen, die onder de overspan nen staatsmacht gebukt gaan, maar zelfs bij hen ,die gezonden zijn, om aan de Staat zijn consti tutie en zijn vorm te geven". De Paus houdt dan met vreugde aan degenen, die bijeen gekomen waren, om zich op de beginselen van het openbare bestuur te be zinnen ,zijn gedachten over die beginselen voor: „In de ogen van de Kerk, doet geen enkele sociale instelling op het gezin na zich zo sterk en zo wezenlijk gel den als de Staat. Deze immers vindt ziin oorsprong in de schep pingsorde en is zelfs een der be standdelen van het natuurrecht. Dit maakt het staatsbestel en de organisatie van zijn functies, zo belangrijk. Deze samenwerking (in het Staatsverband) betekent zonder enige twijfel een bijzon dere en uitgebreide medewerking ten bate van de mensheid, nog beter, zij draagt er krachtig toe bij, indien zij op passende wijze en met goede bedoeling wordt uitgevoerd, dat de eer van God, de Schepper en Regelaar der mensheid, wordt bevorderd". Het is natuurlijk niet zonder zin, dat de Paus nog eens duide lijk maakt, dat de Staat een zede lijk organisme is, gebaseerd op de zedelijke orde van de wereld, dat Hjj opmerkt, dat dus de Staat (Zie vervolg pag. 5). Prins Boudewijn heeft Vrijdagmiddag om 3 uur de eed op de grondwet afgelegd en gelijktijdig de overdracht van de grond wettelijke bevoegdheden des Konings aanvaard. In de grote zaal van het Parlementsgebouw, waar de eedsaflegging plaats vond, waren behalve de 387 volksvertegenwoordigers ook de Belgische primaat, Z.E. Kardinaal van Roey en de leden van het Corps Diplomatique aanwezig. 's Middags om 2 uur waren de voorzitters van Kamer en Senaat op het Koninklijk Paleis ontvan gen om de Koninklijke Prins in kennis te stellen van' het feit, dat tijdens de verenigde vergadering der volksvertegenwoordiging oo Vrijdagmorgen de overdracht van de koninklijke bevoegdheden was goedgekeurd met 349 stemmen bij 8 onthoudingen. Om half drie verliet Prins Bou dewijn, gekleed in de uniform van lt.-generaal van het Belgi sche leger, het paleis, op weg naar het Parlementsgebouw. De controle bij dit gebouw was zeer scherp, te meer, daar 's ochtends in de Belgische Senaat door een 55-jarige majoor van het Belgi sche leger uit protest tegen de revolutionnaire linkse practijken een lichte herkenningsrookbom was geworpen. Toen de Prins binnentrad, ver hieven zich alle afgevaardigden van hun zetels. De Prins maakte een zelfverzekerde en kalme in druk. In het Frans en Nederlands antwoordde hij op de mededeling betreffende de overdracht van de grondwettelijke bevoegdheden: „Ik voeg mij naar de wens der vergadering". Incident Vervolgens verzocht voorzitter van Cauwelaert de Prins de eed H. Mis op de vuurlijn BOSTON (K.N.P.) Z. H. Exc. Mgr. Cushing, aartsbisschop vqn Boston, zeide in een toe spraak tot priesters, die zich vrijwillig hadden gemeld om als aalmoezenier dienst te doen o.a.: „De H. Mis moet gelezen wor den onder het ratelen der ko gels. Wij kunnen ons niet langer de weelde veroorloven om als geestelijke kapitalisten te leven, terwijl onze mannen in Korea sterven". op de grondwet af te leggen. Plot seling brulde echter de commu nistische afgevaardigde Glineur: „Vive la République". In een oogwenk was de vergadering het toneel van een pandemonium, waaruit een geloei van veront waardiging en woede opklonk, dat overging in een geestdriftige ova tie voor de Prins. Ook de Stalinist Lahaut tracht te nog: „Leve de republiek" te roepen, doch ook zijn kreet werd overstemd door een minutenlange hulde aan Prins Boudewijn. Voorzitter van Cauwelaert sprak de hoop uit, dat de beide commu nisten zoveel fatsoen zouden hebben zich te verwijderen. Dat hadden de rode afgevaardigden uiteraard niet; zij bleven zitten. Prins Boudewijn had geen teken BRUSSEL. De Belgische regering heeft zich Vrijdagmid dag naar het kasteel te Laeken begeven. Te 17 uur hielden de ministers een kabinetsraad, na afloop waarvan de eerste minis ter bij de Koninklijke Prins het ontslag van de regering aanbood. De Koninklijke Prins heeft het ontslag van de regering Duvieu- sart aanvaard. Hij verzocht de demissionaire eerste minister de lopende zaken te blijven waar nemen totdat een nieuwe rege ring is gevormd. De Koninklijke Prins is zijn besprekingen over de vorming van een nieuwe regering onmid dellijk begonnen en heeft de voorzitters van Kamer en Senaat, resp. de heren Frans van Cauwe laert en Paul Struye, ontvangen. De besprekingen worden heden voortgezet. (Van onze weerkundige medewerker) Nadat het bijna een week droog is geweest, viel gisteren weer enige neerslag uit een front, dat ons vanuit Engeland slechts langzaam naderde en al een paar dagen onderweg was. Overigens is de invloed van dit front op het verdere weers- verloop niet zo groot geweest. De barometers bleven stijgen en op het ogenblik bevinden we ons weer in een uitloper van een hogedrukgebied boven de Azoren, waarin zich gisteren boven Frankrijk een afzonderlijk maximum ontwikkelde. Op de oceaan is de luchtdruk echter nog laag en trekken jg storingen in de richting van Europa, maar vermoedelijk zullen deze hun koers zodanig in noordelijke richting wijzigen, dat de invloed hiervan in ons land klein zal blijven. Wel zou, daar een warmtefront ons land nadert, de bewolking morgen zwaar kunnen zijn, maar het K.N.M.I. verwacht niet, dat dit front nog regen zal veroorzaken. Dat het kwik weer zo hoog zal oplopen als in het begin van de afgelopen week is echter on waarschijnlijk, maar toch zal de temperatuur aangenaam zijn. gegeven van nervositeit. Met vaste stem legde hij de eed af. Voor zitter van Cauwelaert sprak hier na een rede uit, waarin hij na mens de volksvertegenwoordiging de Koninklijke Prins hulde be tuigde. Toen het langdurige ap- Plaus was verklonken, bracht rins Boudewijn in de beide talen dank voor de woorden, die de voorzitter had gesproken aan het adres van zijn vader, „die het bitterste offer bracht, dat van een vorst verlangd kan worden". Hij verzocht te mogen rekenen op een eendrachtig België en besloot met de woorden: „God bescherme België". Een donderend applaus verwelkomde deze toespraak. DINSDAG A.S. GEEN KRANT In verband met het Hoog feest van Maria ten Hemel opneming zal onze courant Dinsdag a.s. niet verschij nen, terwijl de bureaux ge sloten zullen zijn. Gisteren werd gemeld, dat het ook op Borneo tot moeilijkheden is gekomen. Het Franse persbu reau seinde namelijk uit Djakar ta, dat het tot wrijving is geko men tussen voormalige soldaten van het K.N.I.L. en Indonesische troepen. Het centrum van de troebelen bevindt zich te Balik- papan. Reuter meldde gisteren uit Djakarta, dat zich te Balikpapan ruim duizend Ambonnese sol daten bevinden, die hebben ge weigerd hun wapens af te ge ven of toe te stemmen in ver voer naar Djakarta, om aldaar te worden gemobiliseerd. In kringen van het Indonesi sche ministerie van landsverde diging werd Vrijdagavond ver klaard, dat deze mannen, die tij delijk de status van militairen der Koninklijke Landmacht be zitten, erop staan dat zij naar Ambon zuilen worden gébracht. De Indonesische autoriteiten weigeren hieraan gehoor te ge ven, daar de R.I.S. strijdt tegen de te Ambon uitgeroepen repu bliek der Zuid-Molukken. van Nederlandse zijde is vergeefs ge poogd de Ambonnese militairen DJAKARTA. De Indonesi sche regering heeft Vrijdagavond te Djakarta een communiqué uit gegeven, waarin zij haar ziens wijze geeft over de incidenten te Makassar. Hierin wordt het vol gende verklaard: „De jongste ge beurtenissen in Indonesië hebben het vertrouwen van de Indone sische regering in de Nederlandse bewindhebbers geschokt. De troe pen van het voormalige K.N.I.L., die in het afgelopen weekeinde te Makassar in botsing ziin ge weest met guerilla-strijders, heb ben hun positie als gasten op het gebied van een bevriende staat door voortdurende uitdagingen misbruikt. De Indonesische rege ring kan het Nederlandse stand punt, dat de Nederlandse rege ring verplicht was tot het zenden van de torpedobootjager „Korte- naer" i.v.m. de huidige „abnor male toestanden" te Makassar, niet onderschrijven". Vertrekt K.N.I.L. uit Makassar? Tijdens een gezamenlijk diner heeft dr. Hirschfeld gisteravond aan Moh. Hatta voorgesteld om alle voormalige leden van het K.N.I.L. uit Makassar te evacue ren en over de andere delen van Indonesië, behalve Ambon, te verspreiden. Poolse premier in ballingschap overleden LONDEN, 11 Aug. (Reuter) - Tadeusz Tomaszewski, de socia listische premier van de Poolse regering in ballingschap, is Don derdagavond te Londen op straat in elkaar gezakt en overleden. over te halen zich te Djakarta te laten demobiliseren. De minister van defensie. Wnoewono, heeft de UNCI op de hoogte gesteld. Deze heeft al haar beschikbare leden op Bor neo met de meeste spoed naar Balikpapan gezonden. Voorts heeft de minister bij de Neder landse Hoge Commissaris gepro testeerd, aldus A.F.P. Tenslotte wordt nog gemeld, dat militaire waarnemers van de commissie der Verenigde Naties voor Indonesië van Bandjerma- sin naar Balikpapan zijn ver trokken. Bantam, Djakarta-Rotter dam, 10 Augustus van Aden. Tarakan, Djakarta-Amster dam, passeerde 10 Augus tus Finisterre. Cameronia (troepen), 10 Augustus van Djakarta vertrokken naar Amster dam. Celebes, Djakarta-Amster dam, 13 Augustus te Aden verwacht. Grote Beer (troepen), 10 Augustus 250 mijl Oost Malta, 17 Augustus te Amsterdam verwacht. Johan van Oldenbarnevelt. passeerde 11 Aug. Kaap Bon. „17 Augustus te Am sterdam verwacht. Skaugum (troepen), pas seerde 10 Augustus Kaap Bougaroni. 16 Augustus te Amsterdam verwacht. Tabinta, 10 Augustus 300 mijl Oost Malta, 18 Aug. te Amsterdam verwacht. Kamerlingh Onnes. Djakar ta-Rotterdam, passeerde 10 Augustus Maladiven. Kota Agoeng, Djakarta- Rotterdam, 10 Augustus van Djeddah. Somersetshire, Djakarta- Rotterdam. 10 Augustus 100 mijl Z. van Kreta. -\ De „Kortenaer" (Sm.) Met een merkwaar dige vrijmoedigheid heeft de- In donesische regering, onder wier verantwoordelijkheid onschuldi- gen werden beschoten in de kam pementen van Makassar, gepro testeerd tegen een „schending" van de R.T.C.-overeenkomst door Nederland. Die schending bestaat dan daarin, dat Nederland zich, terwille van de zorg voor lijfs behoud en veiligheid van zijn onderdanen in Makassar, genood zaakt voelde, het oorlogsschip, de „Kortenaer", naar de rede van Makassar te zenden. Het protest van de R.I.S. is daarom zo vrij moedig, omdat de Indonesiërs zelf een- en andermaal bepalingen van die R.T.C.-overeenkomst aan hun laars hebben gelapt, in zaken van nog heel wat verdere strek king, als b.v. het zelfbeschikkings recht. Het is mogelijk, hoewel nog voor betwisting vatbaar, dat wat Nederland heeft gedaan, in strijd is met de letter van een bepaling uit de bedoelde overeenkomst, maar het beroep op de zeer ab normale omstandigheden, door Nederland in zijn verklaring gis teren gedaan, zal door ieder wel denkend mens geaccepteerd wor den. Tenslotte begrijpt ook een iéder, dat de verhouding van de Unie-partners nog steeds een teer geval is, dat een beetje moet worden ontzien en enigszins met fluwelen handschoenen aange pakt, maar de liefde kan niet van één kant komen. En de vraag, van welke zijde die Unie totnogtoe het meest is ontzien, zal wel voor weinigen onder ons een vraag zijn. De Unie veronderstelt o.i. zoiets als same nwerking, waarbij niet altijd de ene partij de dupe kan ziin en niet altijd van eenzijdige offers sprake mag wezen. De befaamde Unci, die haar toezicht op de uitvoering van de R.T.C.- overeenkomst tot heden, sinds maanden, heeft beperkt tot werke loos toezien, o.a. ten aanzien van het zelfbeschikkingsrecht en de federale opbouw, heeft, nu de Nederlandse regering een beroep op haar heeft gedaan, weer eens de gelegenheid, van haar diplo matieke talenten te doen blijken, nu Nederland het geval van de „Kortenaer" met gepaste eerbied aan haaf voeten heeft neerge- ütegd Koning Leopold heeft zich gis termiddag in een radiorede tot het Belgische volk gewend. De Koning zei o.m.: „De verwarring, die zich van de openbare mening heeft meester gemaakt na de ern stige gebeurtenissen der laatste weken, maakt het mij tot een plicht mij tot alle Belgen te wen- Enkele minuten, voordat Churchill gistermiddag zijn grote rede voor de Raad van Europa zou houden, heeft hij een voorstel ingediend tot vorming van een Europees leger, 's Avonds kwam dit voorstel in stemming en het werd aangenomen met 89 tegen 5 stemmen bij 27 onthoudingen. Welke practische betekenis deze resolutie heeft, moet nog worden afgewacht. Men zou het als een advies aan de regeringen kunnen beschouwen. Het was Churchill's bedoeling, dat de geünificeerde Europese weermacht volledig zou samen werken met de strijdkrachten van de U.S.A. en Canada. Machtsverhoudingen In zijn rede sprak Churchill als zijn overtuiging uit. dat de strijd krachten van de West-Europese Unie, gemeten naar het aantal strijdvaardige divisies, door een minstens zes- of zevenvoudige Sovjet-overmacht overtroffen worden. Churchill verzocht de vergadering „onze Duitse vrien den" de verzekering te geven, dat indien zij hun lot zouden verbin den aan dat van de Westerse wereld, „wij hun veiligheid en vrijheid even heilig als de onze zullen beschouwen". Hij wilde de Duitsers opnemen in het Euro pese leger. Het ligt in de bedoeling het vol gend jaar ook de wederopbouw in een vrije sector te brengen. Dit betekent, dat de wederopbouw dan niet meer gebonden zal zijn aan het te verdelen goedkeurings volume. De voormalige Engelse oorlogs leider stelde voor, op korte ter mijn in Europa een verdedigings front op te bouwen, waartoe En geland en de V.S. grote troepen machten naar het vasteland zou den moeten zenden. Nog steeds staan de vrije landen onder de bescherming van de atoombom, die slechts de U.S.A. in geweldige hoeveelheden bezitten. Terwijl niet één Russische sol daat gesneuveld is, zei Churchill, zijn half Europa en heel China onder de Sovjetvlag gebracht. De adempauze, die we thans genie ten, moeten we goed benutten. Hij geloofde niet, dat het in de kraam van de Sovjets te pas kwam de deelname van West- Duitsland aan de Europese strijd macht als voorwendsel voor een agressie aan te voeren. Critiek Nadat Churchill gesproken had, voerden nog andere afgevaardig den het woord. De Nederlander Korthals (VVD) legde eveneens de nadruk op de Europese defen sie en achtte soldaten meer ge wenst dan commissies en gene raals. Volgens deze spr. mocht het voorts niet kunnen gebeuren, dat het ene land 25 pet. van zijn begroting voor defensie besteedt en het andere slechts 10 pet. De tegenstemmers op Churchill's resolutie waren ten dele Ieren. Zij brachten de verdeling van Ierland op het tapijt en noemden Engeland een bezettende mo gendheid. De Labour onthield zich van stemming, behalve Mac- kay, die vóór stemde. De Duitse socialisten stemden blanco. Op grond van de uitslag van de stemming gaat Churchill's motie thans naar het ministerscomité, dat zal beslissen, of de resolutie al of niet aan de nationale parle menten zal worden doorgezonden. Churchill heeft in zijn rede doen uitkomen, dat hij zichzelf niet als candidaat beschouwt voor de mo gelijke post van Europees minister van defensie. den en in het bijzonder tot die genen, die mij trouw zijn geble ven, en hen te bezweren het land in staat te stellen de voor zijn nationale eenheid onmisbare kalmte te hervinden. Ik dank van ganser harte de duizenden Belgen, die met zulk een vuur hun trouw tot uitdruk king hebben gebracht en ik ben ten zeerste getroffen door de ge voelens van aanhankelijkheid, waarvan de meerderheid der be volking blijk heeft gegeven en die zij, naar zij zegt, wenst te bewaren. Ik verzoek hen echter deze gevoelens van aanhankelijk heid over te dragen op mijn gé- liefde zoon. Het is noodzakelijk, dat de eenheid van het land zich rondom hem verwezenlijkt, waar bij het verleden vergeten moet worden". Tot de Belgische volksvertegen woordiging hield de Koning een soortgelijke toespraak, toen af gevaardigden van de drie loyale partijen na de zitting der Kamers naar het Paleis te Laeken waren gekomen om de Koning te dan ken voor zijn daad van opoffering. Max Buset verzekerde de vorst in zijn toespraak, dat de socia listische partij tezamen met de andere partijen het nieuwe staats hoofd de meest toegewijde mede werking belooft. .*'-1 WÊM III M 1 ïi Bovenstaande foto toont U de uitwerking van de atoombom, welke te Bikini ontplofte, op de „Nevada", die ongeveer 600 meter van het punt waar de bom ontplofte lag verwijderd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1950 | | pagina 1