SAINTES MARIES DE LA MER,
bede-oord aan deRhone-monding
Dertien missionarissen door
de lucht naar Afrika
West-Europa zal worden
bewapend en verdedigd
DE GESLOTEN POORT
RADIO
Zwitserse Bisschop waarschuwt
tegen Buchman-beweging
DE BEURS
Nu de kruit
damp optrekt
Provence, het land der vrome legenden
Egyptische dienstmaagd der beide Maria's
werd „patrones der zigeuners
ii
programma
Verzwijgen van geloofswaarheden
geen basis voor overeenkomst
In Christus3 Licht
Buitenlands overzicht
PAGINA 4
DINSDAG 12 SEPTEMBER 1950
I
Een der meest merkwaardige bedevaartplaatsen van het aan
bede-oorden zo rijke Frankrijk is Saintes-Maries-de-la-Mer, een
kustplaatsje aan de Middellandse Zee, aan de kleinste Rhóne-
monding gelegen, waar de rivier een vruchtbare delta vormt;
de Camargue. Wanneer ge het Romeinse stadje Arles hebt ver
laten, en de brede brug over de Rhöne zijt gepasseerd om zee
waarts te gaan, ondergaat het landschap een verrassende ver
andering. Het land rondom Arles met zijn onbarmhartige
zonnebrand, zijn felle gele en blauwe kleuren, is kalkachtig en
schraal: het bezit die harde poëzie, die aan de schilderijen van
Vincent van Gogh, die hier lang gewoond en gewerkt heeft, die
driftige vaart der verbeelding en die bijna verzengende kleuren
gloed gegeven heeft. Doch een twintig kilometer zuidelijker
begint het landschap zich te effenen. Het wordt zo vlak en
groen, dat men een ogenblik het gevoel krijgt, zich ergens in
Holland te bevinden.
Men is echter spoedig uit de
droom. Camargue blijkt een „tro
pisch" gebied te zijn, dat eer aan
Java doet denken: links en rechts
van de smalle weg strekken zich
de rijstvelden uit, en in de uit
gestrekte vlakten daarachter ziet
men kudden paarden en stieren,
die door de snel ronddravende
„gardiens" op hun kleine sierlijke
paardj es worden bewaakt. Soms
komt men door een merengebied,
waarin doodstil de flamingo's
staan, die plotseling in een brede
vlucht de lucht kunnen inschie
ten, en met hun zacht-rose geve-
derte een wonderlijk kleurenspel
opleveren tegen de diepblauwe
lucht. De landweg wordt zó smal,
dat twee auto's elkander nauwe
lijks kunnen passeren, en dan ziet
men op een heuvel het witte
kerkje van Saintes-Maries-de-la-
Mer, terwijl men reeds de zilte
koelte opsnuift van de Middel
landse Zee.
Saintes-Maries-de-la-Mer is een
bedevaartplaats geworden op
grond van de vrome legende, die
zich zo diep in de ziel der Pro-
vengalen heeft gegrift, dat zij tot
een stuk werkelijke geloofsbelij
denis geworden is. Volgens deze
legende zouden de leden van het
Sanhedrin na Christus' opstan
ding en hemelvaart enige aposte-
WOENSDAG 13 SEPTEMBER
HILVERSUM I, 402 m.
7.00 VARA, 10.00 VPRO, 10.20
VARA, 19.30 VPRO, 20.00—24.00
VARA.
7 00 Nieuws, 7.18 Gram. muziek,
8.00 Nieuws en weerberichten,
8.18 Orgelspel, 8.50 Voor de
vrouw, 9.00 Gram. muziek (9.30
9.35 Waterstanden), 10.00 Pae-
dagogische causerie, 10.05 Mor
genwijding, 10.20 Voor de
vrouw, 11.00 Gram. muziek, 12.00
Accordeon orkest, 12.30 Mede
delingen, 12.33 Voor het platte
land, 12.38 Gram. muziek, 12.55
Kalender, 13.00 Nieuws, 13.15
Dansmuziek, 13.50 Gram. mu
ziek, 14.00 Gesproken portret,
14.15 Omroeporkest, 15.00 Kin
derkoor, 15.20 Voor de jeugd,
15.50 Gram. muziek, 16.00 Voor
de jeugd, 16.30 Voor de zieken,
17.00 Voor de jeugd, 17.30 Gram
muziek, 17.45 Regeringsuitzen
ding, 18.00 Nieuws, 18.15 Propa-
gandatoespraak, 18.20 VARA-
varia. 18.25 Zang en orgel, 19.00
„Christen zijn in deze wereld
causerie, 19.15 Kwartet, 19.30
Voor de jeugd, 20.00 Nieuws,
20.05 Politiek commentaar. 20.15
Metropole orkest, 20.50 „De ver
valser", hoorspel, 22.20 Trio,
22.45 Populair-wetenschappelijke
causerie, 23.00 Nieuws, 23.15—
24.00Gram. muziek.
len en getrouwen, Maria Magda-
lena en de andere vrouwen, die
bij het graf waren, in een barkje
zonder zeil en roer de zee inge
zonden hebben. Na een zeereis
vol gevaren landden zij behou
den aan de kust, waar de Rhóne
in de zee uitmondt.
Nadat een der apostelen aan
het strand een Mis van dankbaar
heid had opgedragen, verspreidde
het groepje zich door het Proven-
gaalse land, om het Evangelie 'te
verkondigen. Martha ging naar
Avignon, Lazarus naar Marseille,
anderen naar Aix, doch Maria van
Jacobus en Maria Salome bleven
met hun Egyptische dienstmaagd
Sara in het land van Camargue.
Na hun dood werden zij op het
strand begraven, dicht bij de plek
waar hun scheepje was geland.
In het kerkje van Saintes-Ma
ries-de-la-Mer, dat uit de tiende
eeuw dateert, en als een bastion
aan de kust gelegen is, staan de
beelden van Maria van Jacobus
en Maria Salome in hun barkje,
en in de donkere crypt onder het
altaar vindt men het beeld van
de zwarte Sara. de dienstmaagd,
die de „patrones der zigeuners"
is geworden. Haar kleed is volge-
prikt met briefjes en de muren
van de crypt zijn bedekt met ex-
voto's.
Bedevaart der Tsiganen
Eens in het jaar, in de maand
Mei, komen de zigeuners van wijd
en zijd naar Saintes-Maries-de-
la-Mer om de „Heilige" Sara te
vereren, 'n bonte pelgrimage, op
paarden, in woonwagens en an
dere vehikels.
Toen wij op een Zondagoch
tend in Augustus in Saintes-
Maries-de-la-Mer aankwamen,
heerste er in het dorpje, dat in
de oorlog deerlijk is gehavend, een
bijzondere spanning. Na de Hoog
mis groepten de dorpelingen bij
een op het kerkplein. Vele vrou
wen en meisjes waren in hun
prachtige Arlèsienner kleder
dracht: een bontgebloemde japon
met een brede strook fijn wit
kantwerk over de schouders, een
kanten kransje op het hoofd, en
een gouden drietandje als oorver
siering. (In de stad Arles zelf treft
men zelden een Arlèsienne in de
oude klederdracht aan, doch hier
in dit eenvoudige kustplaatsje
blijkt de folkloristische traditie
nog bewaard te zijn.) De pastoor
stond met enige misdienaars voor
de kerkdeur, en op een zeker mo
ment hoorde men beneden in het
dorp driftig hoefgetrappel. Onder
gejuich en handgeklap der wach-1
tenden kwam in een witte stof
wolk een dertigtal veulens het
kerkplein opdraven, geëscorteerd
door de gardiens, die de wrieme
lende en snuivende veulentjes be
hendig binnen een kring dreven.
Terwijl de gardiens hun paardjes
tot stilstand brachten, een geslo
ten cirkel om de kudde veulens
vormden, hun brede hoeden af
zetten en hun drietand in de
hoogte staken, werd het doodstil
op het zonnige kerkplein. De
priester trad naar voren om de
veulens te zegenen en met wij
water te besprenkelen. Na deze
korte plechtigheid stoven de veu
lens de steil afdalende straatjes
van het dorp door, om door de
gardiens spoorslags naar de in het
land verspreide fokkerijen terug
gebracht te worden.
Intussen trok de bevolking naar
de arena, waar nog een plechtig
heid plaats zou vinden: de zege
ning der jonge stieren. Saintes-
Maries-de-la-Mer heeft niet zulk
een oude, weidse, nog uit het tijd
perk der Romeinen daterende
arena, als men in Arles of Nimes
aantreft. Het is een betonnen
arena, iets buiten het dorpje aan
het strand gelegen. Terwijl de
priester boven de ingang had
plaats genomen, werden één voor
eén de jonge stieren door een
houten schuifdeur tot de arena
toegelaten. En terwijl de jonge
stier even onbewogen staan bleef,
alvorens met een paar onbereken
bare sprongen de arena in te stui
ven, werd hij met wijwater be
sprenkeld.
In de namiddag vond een stie
rengevecht plaats, dat door dui
zenden toeschouwers, van wijd en
zijd toegestroomd, werd bijge
woond. Een stierengevecht draagt
hier niet het wrede karakter, dat
het elders, b.v. in Spanje bezit.
Het is er niet om begonnen, de
stier te doden, en er komt geen
enkel wapen aan te pas. Dit Pro-
vengaalse stierengevecht is louter
een behendigheidsspel. Tussen de
horens van de stier wordt een
rozet bevestigd, en nu is het de
kunst voor de toreadors, om dit
rozet met de hand te vermeeste
ren. Zij springen met wijd uitge
strekte armen om de stier heen,
en wanneer deze op een van hen
afstuift, rent hij naar de schut
ting om er met een lenige sprong
overheen te wippen. Voor de stie
ren levert het gevecht geen ge
varen op, maar de toreadors kun
nen wel eens lelijk met de horens
van de stier in botsing komen. De
toeschouwers scheppen een kin
derlijk vermaak in deze vaak ele
gante capriolen en herhaaldelijk
klinken daverende lachsalvo's op.
W.P.
Zeventig vrouwelijke doktoren uit alle delen van de wereld,
zullen deelnemen aan het zesde driejaarlijkse congres van de
Internationale Vereniging van Vrouwelijke Doktoren, dat te
Philadelphia wordt gehouden. Op haar weg naar Philadelphia
brachten v.l.n.r. dr. Janet Aitken, Londen, dr. Suzana Szkop
Frenkel, Israël, dr. Erikssen-Lihr, Finland en dr. A. C. Ruys,
Nederland, een bezoek aan het ziekenhuis te New York.
AMSTERDAM, (K.N.P.) Maandag
11 September is van de luchthaven
Schiphol een vliegtuig vertrokken
met aan boord 13 missionarissen en
een leek. Het vliegtuig was ge
charterd door de Raptim, de jonge
organisatie, die ten doel heeft de
reizen der missionarissen te verzor
gen.
Onder de passagiers bevonden
zich H. H. Exc. Mgr. G. van Oor
schot van de Congregatie van de
Witte Paters, Apostolisch Vicaris
van Mbeya, en Mgr. Winters, een
Iers missionaris van de Orde der
Palatijnen, Apostolisch Prefect van
Imbulu, beiden in het gebied Tan
ganyika in Midden Afrika; verder
waren er de Provinciale Overste
der Zusters Ursulinen van Bergen
(N.H.), Moeder Gabriël, die voor 'n
visitatiereis naar Afrika vertrekt,
en de Provinciale Overste van de
Witte Zusters van Lavigerie, Moe
der Eugène, die naar Carthago
reist voor het bijwonen van een
bijeenkomst van alle provinciale
oversten in het generalaat der Witte
Zusters aldaar. Al deze missiona
rissen, alles bij elkaar een opge
ruimd gezelschap van moedige
mensen, waren gaarne bereid aan
de verslaggever van het K.N.P. de
hoofdlijnen van hun werk uiteen
te zetten.
Onder de passagiers was ook de
neger-priester Marco Mihayo, die
onlangs bij de bisschopswijding van
zijn bisschop, Mgr. Bronsveld, te
genwoordig was. Hij zeide de won
derlijkste herinneringen uit Neder
land mee naar Afrika te nemen,
doch behalve die herinneringen
voerde hij ook een Europees won-
HILVERSUM II. 298 m.
7.00—24.00 NCRV.
7.00 Nieuws, 7.15 Ochtendgym
nastiek, 7.30 Gram. muziek, 7.45
Een woord voor de dag, 8.00
Nieuws en weerberichten, 8.15
Gewijde muziek, 8.45 Gram. mu
ziek, 9.00 Voor de zieken, 9.30
Gram. muziek, 10.30 Morgen
dienst, 11.00 Pianorecital, 11.30
Gram. muziek, 12.30 Mededelin
gen, 12.33 Orgelconcert, 13.00
Nieuws, 13.15 Promenade orkest
en solist, 14.00 Amusements
muziek, 14.45 .Dein Reich kom-
me', oratorium, 16.15 Voor de
jeugd, 17.00 Cembalo gezelschap,
17.30 Residentie orkest, 18.00
Gemengd koor, 18.30 Voor de
strijdkrachten, 19.00 Nieuws en
weerberichten, 19.15 Boekbe
spreking, 19.30 „Internationale
kunstfoto's in Amsterdam", cau
serie, 19.40 Radiokrant, 20.00
Nieuws, 20.05 Gram. muziek,
20.15 Kamermuziek, 21.10 Cau
serie over Canada, 21.45 Radio
philharmonisch orkest, 22.45
Avondoverdenk. 23.00 Nieuws,
23.15 Strijkorkest, 23.4524.00
Gram. muziek.
BRUSSEL, 324 m.
12.00 Gram. muziek, 12.15 Lichte
muziek, 12.30 Weerberichten,
12.32 Lichte muziek, 13.00
Nieuws. 13.15 Lichte muziek,
13.20 Klassieke muziek, 14.15,
14.45, 15.15 en 15.45 Gram. mu
ziek, 17.00 Nieuws, 17.10 Gram
muziek, 17.30 Klankbeeld, 17.40
Gram. muziek,
spreking, 18.00
18.30 Voor de soldaten, 19.00
Nieuws, 19.30 Gram. muziek.
19.50 Radio-feuilleton, 20.00
Omroeporkest en solist, 21.00
Actualiteiten. 21.15 Gram. mu-
:iek, 22.00 Nieuws, 22.15 Roman-
ische muziek, 23.00 Nieuws,
3.0524.00 Verzoekprogramma
GENEVE (K.N.P.)Z. H. Exe. Mgr. Fr. Charrière, bisschop
van Lausanne, Genève en Freiburg, in wiens gebied aan het
meer van Genève Caux is gelegen, het Europese hoofdkwartier
van de beweging de „Morele Herbewapening", hoeft aan de
geestelijkheid en de gelovigen van zijn bisdom een schrijven
gericht, waarin hij hen waarschuwt tegen de gevaren van deze
beweging. Reeds in 1948 gaf de bisschop een soortgelijke ver
klaring uit.
BRUSSEL, 484 m.
2.05 Gram. muziek, 13.00
lieuws, 13.10. 13.30, 14.00, 16.30.
7.10, 18.45, 19.20 en 19.40 Gram.
nuziek. 19.45 Nieuws, 20.00
lymphonie orkest, 21.15 Gram.
muziek, 22.00 Nieuws, 22.15 Jazz
muziek, 22.55 Nieuws, 23.00
Gram. muziek, 23.55 Nieuws.
Hij noemt het een delicate kwes
tie; hij erkent dat de beweging
een ernstige poging doet het hare
bij te dragen tot herstel van de so
ciale en internationale orde door de
mensen voor te houden, dat zij
eerst hun eigen fouten moeten er
kennen alvorens anderen te be
schuldigen, en door Gods opper
gezag te erkennen. Zij hebben
hiermede ontegenziggelijk succes
sen geboekt. Voor Katholieken, die
toch altijd sceptisch moeten staan
tegenover een „ideaal, dat niet vol
doende aandacht schenkt aan de
essentiële vraagstukken als het
mysterie van de Allerheiligste
Drie-eenheid, de goddelijkheid van
Christus, de door Hem gestichte
Kerk en de Sacramenten", past in
dezen een gereserveerde houding.
De bisschop noemt het een ge
vaarlijke valstrik; het zoeken naar
een gemeenschappelijke basis voor
verschillende belijdenissen mag niet
gebeuren ten koste van fundamen
tele waarheden, die niet door allen
worden aanvaard. Alleen Katholie
ken. die „trouw blijven aan zich
zelf", kunnen deelhebben aan deze
beweging.
Waarschuwing
van Kardinaal Fri.ngs
Deze waarschuwing van Mgr
Charrière sluit aan op wat Kardi
naal Frings, aartsbisschop van
Keulen, over hetzelfde onderwerp
zeide in de maand Juni van dit jaar
naar aanleiding van een grote mee
ting te Gelsenkirchen onder voor-
zitterschap van Dr. Buchman, stich-
17.50 Boekbê- 'er en leider van de beweging; de
Ksmerniuziek, kardinaal zeide letterlijk, ,,dat de
tijd gekomen was, dat alle Katho
lieken daartegen gewaarschuwd
moesten worden".
Engels verbod
In 1948 werd deelneming aan de
beweging van de „Morele Herbewa
pening", een andere naam voor de
Oxford-groep, die tijdens de oorlog
in Engeland ten zeerste in dlscre-
diet raakte, door het Engelse Epis
copaat voor Katholieken verboden.
Franse verklaring
In hetzelfde jaar heeft het Fran
se Episcopaat, na dit in 1947 reeds
te hebben gedaan, nogmaals een
verscherpte verklaring betreffende
deze beweging uitgegeven. De
Franse bisschoppen schreven voor:
1 Geen Katholieken dienen bij
eenkomsten van „MoralRearma-
ment" bij te wonen, b t alve zij, die
goed onderricht zijn in him gods
dienst en eerst advies hebben inge
wonnen bij een priester, die vol
doende geïnformeerd is omtrent de
voorwaarden, die nodig zijn, wil
een katholiek aan dergelijke bijeen
komsten zonder schade deelnemen.
2 Priesters en religieuzen, en,
a fortiori, seminaristen, zullen „Mo
ral Rearmament" niet bijwonen,
zonder machtiging te hebben ont
vangen van hun bisschoppen of
geestelijke oversten. Zij zulleh on
der alle omstandigheden er voor
zorg dragen, dat niet de indruk
wordt gewekt, dat hun aanwezig
heid bij de bijeenkomsten van
Moral Rearmament" enige princi-
piëeie goedkeuring van de kant van
de Hiërarchie met betrekking tot
de beweging inhoudt.
In Nederland verscheen reeds
voor de oorlog een boekje van de
hand van pater Dr. Th. Piket S.J.,
»De Oxford-groep", waarin hij
meende te moeten ontkennen, dat
het geoorloofd zou zijn voor Katho
lieken om aan deze beweging deel
te nemen, welke mening hij in Juli
1948 nogmaals bevestigde met ver
wijzing naar het „Monitum" van 5
Juni 1948, waarin het Heilig Officie
krachtig en duidelijk waarschuwde
tegen de „thans alom dreigende
oecumenische vervlakking".
Hoezeer heerst de
dood nog in de leden
(p— der Kerk! De zonde,
ifl\ hartstocht, het ver-
strikt-zijn in 't aard
se, in de wereldsge
zindheid, in de God
vergetenheid, in een
leven dat het Heilig
Doopsel in het aange
zicht slaat. Wenend,
smekend staat de
Kerk bij zovele doods
baren
der mee, zogvuldig in een hand
tas meegedragen, een pendule, want
in zijn kerk was geen klok. Hij
vertelde overal zijn vreugde over
deze klok. Minder aangenaam was
hem het klimaat over een dikke
regenjas had hij een nog dikkere
winterjas aangetrokken en dat in
September!
Ook met dit vliegtuig vertrokken
de Witte Paters Jan en Ted Smelt,
tweelingbroers, die samen op het
seminarie studeerden, samen ble
ven zitten of overgingen, samen
priester werden gewijd en samen
15 jaar in de missie van Bang-
weolo werkten in Noord-Rhodesia;
samen vergezelden ze de Afrikaan
se bedevaart naar Rome, kwamen
samen op verlof en gaan nu samen
weer naar de missie terug.
Doch niet alleen deee tweeling
broers, doch het gehele gezelschap
missionarissen was een gesloten
eenheid, die zich straks over Mid-
den-Afrika zal verspreiden om het
zelfde werk te doen: het Godsrijk
uitbreiden op aarde.
VRIJ DRUKKE HANDEL
AMSTERDAM, 11 Sept. De
Beurs opende vandaag vast voor
alle rubrieken, waarbij de Indone
sische waarden, evenals Vrijdag,
het meesrt op de voorgrond traden.
De vaste stemming tegen het slot
van de vorige week, waarbij vele
Indonesische fondsen in open hoe
ken verhandeld zijn, hebben het
publiek in de markt gelokt en de
meeste commissionairs en bankiers
hadden vandaag vele aankooporders
geboekt. Vanzelfsprekend speelt de
geaccumuleerde vraag van het week
end hierbij een rol. Veel concreet
nieuws voor de Beurs was er overi
gens niet.
Liepen op de industriemarkt de
koersen na een hogere opening aan
vankelijk iets achteruit, de cultuur-
markt kon zich niet alleen hand
haven maar wist nog enkele punten
aan de openingswinst toe té voegen.
Ook vandaag open hoeken in vele
soorten en een zeer vaste stemming
voor vrijwel alle Indonesische pa
pieren.
Het slot kwam voor vrijwel alle
rubrieken op nagenoeg het hoogste
punt van de dag. Cultures boekten
een winst van 3 tot 6 punten, Deli
was in een tape zelfs 7 punten ho
ger doch kon deze winst niet geheel
behouden. Ook de Scheepvaart- en
Industriemarkt was vrij druk, doch
de winsten bleven hier iets beperk
ter. Unilever vormde met een koers
stijging van ruim 6 pet. een uitzon
dering.
De guldens staatsleningen waren
eerder iets luier. De dollarleningen
in overeenstemming met de Ame
rikaanse certificaten echter vast.
Het agio liep met niet minder dan
een vol procent op tot 7% pet.
PRINS BERNHARD
IN ENGELAND
Z. K. H. Prins Bernhard is gis
termiddag voor een kort bezoek
naar Engeland vertrokken.
De prins zal zich vandaag naar
de De Havillandfabrieken te Hat
field begeven teneinde een vlucht
te maken met de nieuwe Cornet,
DCMrrM/T,,, een viermotorig passagiersvlieg-
DtlNtUICTUS 1 tuig met straalaandrijving.
Het wordt met de dag duidelij
ker en ook Moskou zal dit be
langrijke feit niet ontgaan, dat
de brutale communistische aan
valsoorlog in Korea de democra
tische wereld heeft wakker ge
schud en wel diep heeft overtuigd
dat de apathische houding, een
gevolg van de oorlogsmoeheid na
de .oorlog, niet ilanger verant
woord is. Wat vandaag in Korea
gebeurde, datzelfde kan morgen
in Duitsland, op de Balkan, in
Perzië of Turkije plaats vinden
en Korea heeft wel heel duidelijk
geleerd, welk een belangrijke
voorsprong de goed voorbereide
agressor heeft boven de landen,
die in hun naïviteit meenden, slat
het zo'n vaart niet zou lopen en
dat de Russische beer wel zou
grommen en dreigen, maar niet
zou bijten. Ook nu was er weer
een staatsman, die Moskou door
had en dat was Winston Churchill,
die reeds twee jaar lang met
grote aandrang op een veel ster
kere bewapening heeft aangedron
gen, omdat hij het misleidende
vredesgefluit van de rode voge
laar door had. Hij heeft deswege
wel moeten riskeren, dat hij door
de communisten als oorlogsophit
ser nummer een werd gebrand
merkt, maar Korea heeft wel dui
delijk bewezen, dat de Russische
beer niet alleen gromt, maar ook
wel degelijk bijt.
Het is precies zo, als de Ameri
kaanse diplomaat Bedell Smith,
die van 1943 tot 1950 ambassadeur
in Moskou was, dezer dagen in 'n
interview zeide, dat de Russische
regering, die een zeer agressieve
politiek volgt, niet perse een oor
log wil, maar er wel ernstige re
kening mee houdt, dat een oorlog
op een gegeven moment een niet
meer te ontkomen gevolg is van
haar politiek. Ook Hitler had lie
ver zijn doeleinden zonder een
oorlog bereikt, maar was bereid
als het niet anders kon, een oor
log te riskeren.
Momenteel is de Russische le
germacht aanzienlijk sterker dan
die van de democratische volke
ren en de voorsprong daarvan
moeten de Ver. Staten in Korea
thans betalen met duizenden jon
ge Amerikaanse mensenlevens.
Het gebeurde in Korea heeft tot
gevolg gehad, dat Churchill's stem
niet meer is die van een roepende
in de woestijn. Amerika is voor-
nemlis, zoals de afgelopen we
ken wel duidelijk gebleken is, de
handschoen van het Kremlin op te
rapen en hoe diep betreurd het
ook moet worden, de Amerikaanse
welvaartseconomie van na de oor
log wordt nu geheel omgescha
keld op de oorlogseconomie.
Hoe dwaas de beschuldiging
van communistische zijde is, dat
de democratische volkeren zich
uitrusten voor een oorlog met de
Sovjéts, is wel duidelijk gebleken
uit het feit, dat tegenover de be
wapening van Rusland de demo
cratische landen een geweldige
achterstand hadden in te halen.
Maar nu gooit Washington het
roer om en, zoals president Tru
man verklaarde, moet thans een
achterstand van jaren op korte
termijn worden ingehaald. Heel
de geweldige Amerikaanse indu
strie wordt thans omgeschakeld
op de oorlogsindustrie om in een
zo kort mogelijke tijd deze ach
terstand in te halen.
Maar Truman begrijpt, dat hij
er daarmee niet is. Zeer belang
rijk is dan ook zijn mededeling,
dat het Amerikaanse leger in West
Europa nog voor het voorjaar nog
belangrijk zal worden versterkt.
Men gaat daarbij uit van de ge
dachte, dat Rusland in de winter
geen oorlog kan gaan voeren en
voor het voorjaar komt, zal de
weermacht in Europa zodanig
moeten worden versterkt, dat
Moskou zich wel tweemaal zal be
denken alvorens het oorlogsavon-
tuur te wagen. In de tweede oor
log heeft het bijna twee volle ja
ren gekost en een groot aantal
mensenlevens voor de geallieer
den het door Duitsland bezette
West-Europa weer konden be
vrijden. Het is een hoopvol en
verblijdend teken voor West-
Europa, dat men in Washington
niet bereid is dit risico nog eens
te nemen. De grens tussen de
geestelijke vrijheid en een mens
onwaardige terreur, ligt aan de
Elbe, zeide kort geleden generaal
Eisenhower en Truman toont zich
thans bereid de consequentie daar
van tenvolle te aanvaarden. Maar
deze verhoogde activiteit van ons,
zo zeide Truman, zal zeker niet
mogen leiden tot een verslappen
de activiteit van West-Europa zelf.
Onze verstrekkende maatregelen
mogen niet alleen leiden tot een
geruststelling, maar ook tot een
prikkeling de eigen krachtsin
spanning zo ver mogelijk op te
voeren. In het licht van deze
waarschuwing mogen we ook ze
ker zien, de plotselinge activiteit
van de Engelse Labour-regering,
die haar oorlogsbudget niet alleen
tot 34 milliard pond opvoert, maar
men verwacht ook, dat Atllee van
daag in het Lagerhuis zal mee
delen, dat het aantal Engelse di
visies in Duitsland van 2 op 5 zal
worden gebracht Ook de Franse
regering zal haar troepensterkte
in West Duitsland met ruim
100.000 man versterken. Daarnaast
wordt verwacht, dat de Grote Drie
die vandaag in Washington bijeen
komen, belangrijke beslissingen
zullen nemen inzake de bevel
voering van de geallieerde strijd
krachten in West-Europa, tot ver
sterking van het West-Duitse po-
litieleger en stopzetting van een
verdere demilitairisering van
Duitsland. Het is wel verschrik
kelijk, dat 5 jaar na een tweede
wereldoorlog, een dergelijke in
tensieve oorlogsvoorbereiding no
dig is, maar het is de enige kans
een derde wereldoorlog en een
nieuwe bezetting van West-Europa
ditmaal door de Russen te voorko
men. En om dit te voorkomen is
geen offer te groot.
(Vervolg van pagina 1)
aantekende tegen wat hij de
dictatuur van de C.V.P. meer
derheid achtte, maar uit de mid
delen, die hij bezigde om dit
protest tot gelding te brengen,
blijkt echter duidelijk, dat ook
Spaak niet werd gedreven door
liefde voor België en de demo
cratie. Hij heeft niet geaarzeld,
om zijn zin door te drijven, hec
land te brengen aan de rand
van de burgeroorlog en anar
chie. En alsof dit oordeel nog
niet scherp genoeg is, voegt de
heer K. hier aan toe, dat de ge
niale opportunist, die Spaak
bleek te zijn, wel gewonnen
heeft, maar dat de drie doden te
Luik niet meer uit hun graf op
staan.
Dat de democratische rechts
orde door de terugkeer van Leo
pold in gevaar werd gebracht,
zelfs geen enkele socialist heeft
dit durven beweren. Maar, zo
gaat de heer K. verder, dat het
optreden van Spaak dit wel ge
daan heeft, hebben de gebeurte
nissen duidelijk bewezen.
Tenslotte rekent de heer K
ook nog even af met de wijze,
waarop sommige socialistische
bladen in Nederland, getracht
hebben, het optreden van hun
socialistische partijgenoten in
België te verdedigen.
Wat „Vrij Nederland" bier
durfde schrijven, zegt „de Per-
sonalist", over het wegen van
stemmen inplaats van die te tel
len en over de z.g. dwang van
kerk en geestelijkheid, troffen
we tot dusver alleen maar bij de
Moscovietén aan. Daar kan V.N.,
dat zulk een voortreffelijke de
mocratische reputatie had hoog
te houden, het mee doen!
De les uit dit Belgische drama
is volgens de heer K. deze: Wie
de democratie niet om der wille
van het democratisch principe
zelf, maar om de partijbelangen
steunt, gedraagt zich ondemo
cratisch. Z.i. zijn daarover én de
C.V-P. èn de Belg, socialisten
gevallen.
Hij eindigt met zijn partij
genoten te herinneren aan de
woorden van de bekende Engelse
socialistische voorman Figgis
die zeide: „Wie bereid is ten
bate van een door hem essenti
eel geachte hervorming de de
mocratie op zij te zetten en dus
uiteindelijk de begeerde maat
regel hoger stelt, dan de opvoe
ding der partijgenoten tot „ver
antwoordelijkheid", gaat uit van
een andere hiërarchie van
waarden, dan door ons wordt
aanvaard en mag dus geen de
mocraat heten."
Tot zover dit artikel in „De
Personalist", waarin inderdaad
op een volkomen objectieve
wiize op de ernstige democrati
sche fouten in de Belgische
kwestie wordt gewezen. Waar
helaas van Ned. socialistische
zijde o.i. uit een verkeerde en
bedenkelijke partij - solidariteit
officiële socialistische instanties
zich achter dit ondemocratiscn
optreden van de Belg. socialis
ten hebben geschaard, is ook in
Nederland een begrijpelijke on
rust ontstaan over de democrati
sche betrouwbaarheid van de
Ned. P.v.d.A.
Misschien, dat dit artikel in
„De Personalist" de weg kan
openen, tot een herziening van
dit standpunt. Uit een gezond
constructief politiek oogpunt op
meer dan één terrein, zou dit
'voor ons land zeker gewenst
zijn. J. H.
FEUILLETON
Een oorspronkelijk verhaal uit het boerenleven
10.
Ze gingen de kamer in. Naast
de glazen stolp over het Maria-
beeldje op het kastje, lag 'n sta
pel brieven en kaarten.
Maria graaide erin en haalde
een licht rose gekleurde enveloppe
voor de dag.
„Kijk 'ns; Aan de weledelge
strenge Heer Pauol, zie je, Pauol
van Buchem. Ingenieur Gelderse
Elect. Mij. P. A. de Reuver de
Peppelhoeve". Ze hield de enve
loppe tegen Gonda's neus. „Moet
je eens ruiken: Eau de Cologne!"
Gondje haalde diep op. „Nee dat
ruikt nog veel fijner, veel defti
ger. Dat is iets anders. Die brief
zal wel van zijn vrouw ziin."
„Ja", zei Marie, „dat zal ook
wel een fijn mens zijn".
„En die andere?"
„Oh. dat zijn maar kranten en
die gele brieven zijn van de Maat
schappij. Het is de eerste keer dat
hij zelf hier een brief krijgt.
PauolPauol, wat een naam
hè?"
„Gut, wat zegt nou 'n naam?"
„Nou dat vind ik wel! Of dat je
nu Kees of Piet tot hem zegt of
Pa....oei". Ze hield de „oe" lang
aan en zette h'aar lippen vooruit.
„Wat zou 'n getrouwde vrouw
nog naar haar man kunnen schrij
ven?"
„Over de kinderen misschien".
„En hij heeft niet eens kinde
ren", antwoordde Marie.
„Hoe weet je dat nu?"
„Ja dat weet ik niet, maar ik
stel me hem zo maar voorHij
is nog echt een leuke jongen en
niets geen vader.
„Zij schrijft ook niet slecht. In
zo'n wereld is toch alles anders
dan bii ons".
„Ik wou, dat ik eens wist wat
er in stond. Dat zou ik nu best
eens willen lezen."
Marie lei de couranten brie
ven weer terug en de rose-enve-
loppe boven op.
De Reuver was de laatste we
ken, iets heel ongewoons voor
hem, al een paar maal naar het
dorp geweest Waarom wisten ze
thuis niet, maar het moest wei
voor iets gewichtigs zijn. 't Was
midden in de hooitijd. Hij had er
reeds de hele week twee maaiers
op zijn land staan. Iedere morgen
om vier uur was de Reuver er
zelf uit geweest. Om half vijf zat
hij er met Gon reeds onder de
koeien. Nu in de hooitijd moest
Gon de melk maar verder ver
zorgen en de kannen bii de sluis
aan de dijk zetten. Voor de maai
ers 'kwamen, wilde hii zelf met
de garf het bedauwde gras reeds
gekeerd hebben. Het was nog
amper licht en de dauw lag nog
over de velden. Maar reeds een
uur later zag hij de eerste zonne
stralen van achter de horizon
doordringen en de slierten dauw
door de eerste stralen kringelen.
Dan wist hij of het weer een hete
dag zou worden.
De Reuver hield van de stilte
in die wijdse vlakte, het was er
meest zo rustig. En wanneer de
fluit-kwetterende leeuwerik flad
derend omlaag kwam gevallen,
viel er meteen de stilte nog
dieper.
Meestal wanneer de Reuver
reeds een groot stuk gekeerd had,
kwamen er de twee maaiers aan
gestapt. Aan hun met een zak om
wonden zeisen bemmelden een
tuit drinken en een blauw geruite
etenszak.
Nu was op deze morgen De
Reuver om acht uur nog niet
naar het veld. De vrouw had
hem al een paar keer aangeke
ken.
„De Reuver ben je met maai
en al klaar?" Hij deed alsof hij
het niet hoorde.
„Of dat ge het er al af hebt?"
„Ge moet er Gon vandaag
maar 'ns sturen om oppers te
zetten. Ze kunnen dat met d'r
tweeën vandaag niet af." Dat
was een zijdelings antwoord ge
weest: dat hij er die dag zelf
niet was. Even later had hij zijn
vettig glimmend petje verwis
seld tegen de „zijje" en was op
gestapt met: „Ik gao efkes."
Met zijn korte vinnige pasjes,
tikkend met zijn stok bij iedere
stap, zag de vrouw hem later
over de dijk gaan in de richting
van Wanre.
Hij kwam het werkvolk van
de Maatschappij reeds tegen,
maar hij veinsde ze niet te zien.
Wat later liep hij met een
boer mee, die een koe leidde.
,,'t Vee goed?"
„Best!"
„En de vrouw?"
„Mag zo wel zijn."
Toen liepen ze gestadig door
en zwegen. Het beest loeide,
wanneer het voorhij ander vee
in de wei ging.
„Wat hebben ze daar voor ke
ten gezet omtrent jullie?"
„Zwijg stil mens. 't Is voort
met de rust gedaan bij ons. Ze
gooien verdomd de hele polder
ten onderste boven. Ze hebben
de hele weg kapot gereden. Ge
kunt er nog geen voer hooi
meer naar binnen krijgen met
al die karresporen. Ge behoeft
'm niet te hoog te laden of ge
schokt warempel van de dijk af.
Ik wou toch eens gaan praten
met „den Burger" of daar nou
niks aan te doen is."
„Ge begint er anders niet veel
tegen zo'n groot lichaam."
En weer was ieder met zijn
eigen gedachten bezig en werd
er in lange tijd niet gesproken.
Ze liepen zwijgend naast elkaar.
Waar een zijweg kwam, scheid
den hun wegen. De Reuver ging
naar de kom van het dorp en
klom, met beide handen aan de
leuning, de trappen van het
grijs gepleisterd raadhuis op.
Binnen tikte hij tegen een mat
glazen raampje.
„Ah, juffertje, ik wou er
graag even de burgemeester
spreken."
„Wie kan ik zeggen, dat er
is?"
„De Reuver. Zeg maar de Reu
ver van de raad."
(Wordt vervolgd)
