Leiding
van vijf rectoren drukte stempel
op 25 jaar geschiedenis
Kardinaal Vaughan, stichter van de
St. Joseph-Congregatie van Mill-Hill
Hoorn was in de hongerwinter
een oase van troost en liefde
Missionaris moet zich aanpassen
aan vreemde gebruiken
Van fat her Lefeber tot fat her Poe//
Het
Feestprogramma
Dank zij de Fathers van Mill-Hill
Nederland levert thans
het grootste priester-contingent
Als de preek te lang duurt
laat moeder de baby huilen
ZATERDAG 30 SEPTEMBER 1950
PAGINA 3
VERWACHTING
;ld door het KNMI te
dig van Zaterdagavond
rond.
N DAN REGEN
iilt, 30-9. Aanvanke-
ïatige tot krachtige wind
met tijdelijk regen,
wisselende bewolking
ikele buien. Aanvanke-
i tot krachtige wind
lidelijke richtingen, la-
limend naar zuidwest
st en langs de kust mo-
tot hard toenemend,
ouder.
ARD-CONCERT
R Het programma
lardconcert op Zaterdag
er, 's avonds van 20 tot
ie Waagtoren door Bei
ng, stadsbeiaardier te
lidt: 1. Praludium III,
heyn; 2. a Het was op
laat, oud-Ned. lied; b
;en veertien weken ge-
vastenavond die komt
l. lied. 3. Menuet, G. F.
a Boerentbruiloft; b Gu-
Bolandse Noointje; 5.
irs, W A. Mozart; 6.
variaties, Staf Nees; 7.
leering; 8. a Wiegelied,
b Wiegelied B. Files;
'joh. Brahms; 9. Inter-
„Cavaleria Rusticana",
10. Improvisatie over:
oor Uwe gunst ontvan-
Scholefield.
ICTSFOKVEEDAG
GEOPEND
vredigende aanvoer
jt. Vanmorgen werd
emster de Districtsfok-
eorganiseerd door een
:renigingen uit de duin-
naaste omgeving, door
Kaag geopend. Dei heer
reerde het lustrum van
rerkende landbouwver-
i Noordholland en ver-
deze fokveedag een
was, die na slagen
vu worden.
n 230 dieren aange-
geen een bevredigende
-ïoemd mag worden. De
an de fokveedag zullen
blad van Maandag ver-
voor het zwakke kind,
ling naar een kolonie-
fde. Kinderen van alle
runnen hiervan op me-
:s gebruik maken. Niet
worden de kinderen
l in de tehuizen van het
enootschap, doch katho-
iren b.v. kunnen wor-
sgd in katholieke tehui-
dus geen enkele reden
aan het Centraal Ge-
te onthouden. Het ju-
rdt natuurlijk niet fees-
erd, daartoe ontbreken
ale de middelen, maar
et bestuur van de jubi-
ieling het zeer op prijs
inneer de gemeentena-
;en bewijs van sympa-
n tonen. Al was het
jr door lid te worden
ts één gulden per jaar.
lenkend mens zal het
3ns zijn, dat dit zegen
voor het zwakke kind
■orden gestaakt en ieder
t werk van het bestuur
Doch van waardering
nen geen kinderen wor-
;onden. Wii weten het
goed: het leven is duur,
naar die ene gulden kan
t redden en met die ene
U erbij kan misschien
ïeid van een kind wor-
Wanneer ge zelf ge-
Dont dan eens Uw dank-
roor die gezondheid en
t klein offertje voor de
van anderen; ziit ge
zult ge geen aansporing
ben om Uw financiële
geval te verlenen. Het
t op het ogenblik voor
as. Er zijn kinderen uit-
wat met behulp van de
mde ouders juist kon
skostigd, maar nieuwe
moeten om financiële
en jaar worden uitge-
zün van oordeel, dat
mag voorkomen en zijn
dat ook de Inwoners
rl dat niet kunnen goed-
et bestuur zou daarom
■r als feestgave willen
dan een stroom van
3en. De minimum con-
:draagt slechts één gul
aar, wat voor niemand
ig bezwaar kan zijn.
eens niet tot U wordt
lid te worden, wat U
hien niet zou kunnen
maar geef Uzelf spon-
id op bij een der be-
n: mevr. Arpeau, mei.
A. A. Feeck, dr. F. H.
of C. Kaandorp.
diap vorengenoemde
treft.
ns wordt aan de orde
i voorstel van B. en W„
tot aankoop van een
stal ter grootte van 9 a.
aangrenzend weiland,
veer 98 aren van de er-
ennes, voor do som van
thouder Otte licht deze
■gelijkheid nader toe. Na
>reking besluit de raad
ommen tot aankoop over
vordt besloten tot vast-
n een 4e suppletoire be-
or de dienst 1950. De
deelt daarbij mede, dat
rtingswijziging tevens in-
voorstel van B. en W.
;e gaan tot de aanschaf
fen centrale verwarmins-
voor het raadhuis, waar-
jeidrag van pl m.f3500.
al zijn. Met dit voorstel
ad zich in zijn geheel
Putter merkt hierbij op,
;ts heeft tegen de aan
ban een centrale verwar-
i dat hij ook gaarne de
zag van de herstelwerk-
i aan 't Stet en vernieu-
de weilandafrastering
rklsEn
zitter gaf toe, dat zulks
ist is, doch voor 't Stet
plan moet komen, het-
:iet in een kade, gemahkt
planken. Voor dat werk
een geldlening kunnen
■sloten. Wat de weideaf-
>etreft, zouden de gebrui-
meente om een tegemoet-
innen verzoeken.
HILL HILL JUBILEERT IN NOORDHOLLAND
HET MISSIEHUIS in Hoorn bestaat vijf-en-twintig jaar. Dat is
een feest voor dit gewest en voor Zuid-Holland, maar ook voor
de noordelijker provincies, want volgens de opzet hebben ook
studenten uit Groningen, Friesland en Drente en uit een deel
van Utrecht, hun bestemming voor de eerste jaren in het West-
friese Missiehuis van Mill Hill gevonden. Maar uiteraard is het
toch een bijzonder feest voor het Noordhollandse gewest, omdat
dit, volgens het profetische woord van Mgr. Aengenent z.g.,
een zegen zou zijn voor de plaats waar het gevestigd werd.
En dat is het geweest...
DE GESCHIEDENIS van dit
huis is merkwaardig genoeg, om
nogmaals verteld te worden, maar
dit is in de loop der jaren bij
verschillende gelegenheden zo
vaak gebeurd, dat het ons beter
leek, nu het licht ook eens in het
bijzonder te laten vallen op de be
tekenis van het missiewerk en
dat van de Mill Hill-congregatie.
Toch mogen een paar nootjes uit
de historie niet ontbreken. Het
is inderdaad merkwaardig ge
gaan met de stichting in Hoorn,
tot welke keuze als plaats van
vestiging na verschillende an
dere plannen, besloten werd.
Father Lefeber wie kent hem
niet meer? kocht een huis
op het Grote Oost en toen hij
dat gedaan had, kwam men in
eens tot de ontdekking, dat er
een veel geschikter pand als het
ware voor het grijpen lag: de
oude school in de Ramen. En
daar is Mill Hill toen ook in 1925
begonnen, uiteraard tijdelijk.
Stoer en recht op de man af, is
father Lefeber begonnen met zijn
bouwplannen, zonder geld, en ge-
leidel ijk aan met steeds meer
„stichters", die hij bij elkaar be-
delde op allerlei, hem zo ver
trouwde manieren. Wie kent niet
nog de korte, rake stukjes in onze
krant, met week-aan-week ver- j
anderde cijfers erboven, aange
vende als de thermometer van
missieliefde en liefdadigheid, het t
steeds stijgende aantal dergenen
die honderd pop zonden voor het
nieuwe gebouw. Ruim achthon-
derd zijn ér geweest, toen de op
volgende rectoren het werk van
de pionier voortzetten. En de
nieuwe serie van Father Poell, na
de bevrijding, gaat ook al weer in
-stijgende lijn.
In Mei 1929 is het gebouw aan
de Berkhouterweg met pontificale
luister geopend en sindsdien is
het huis een weldaad geweest
voor vele studenten-generaties,
en meer dan 100, die in Hoorn
begonnen, staan er nu al als
priester-missionaris aan het Mis
sie-front of vervullen functies in
de diverse huizen van de con
gregatie. En bovendien weet de
katholieke Gemeenschap van stad
en gewest, de weg naar het Mis
siehuis altijd te vinden voor al
lerlei gelegenheden, er is een
bijzondere band tussen de stad
van Coen en=fathers van Mill Hill
Maar ook de broeders zijn be
kend en de zusterkens, zelfs de
nog maar kortgeleden, als bal
lingen opgenomen Hongaarse zus
ters, die nu „het huishouden"
doen. Maar Hoorn kent ook en
vooral de fathers-rectoren.
Father Lefeber, bij katholiek
en niet-katholiek geëerd, ge-acht
on gezien, moest in 1931 vertrek
ken. Hij werd opgevolgd door
father j. van Heiningen, die de
rusteloze ijver van Lefeber paarde
aan een treffende zachtheid van
gemoed, waarmee hij iedereen
voor zich innam. Zijn ideaal van
naar de missie te gaan, heeft hij
nooit mogen verwezenlijken. Na
verschillende functies in de con
gregatie te hebben vervuld, trof
hem, eindelijk met de zo ver
langde benoeming voor de missie
in zijn zak, een ongeluk op de
motor en God vroeg het offer van
zijn leven, kort na de bevrijding,
toen hij de kwellingen van het
Duitse gijzelaarskamp juist weer
te boven was.
In 1937 kwam als derde rector
father G. van Leeuwen. Hij was
in de Congo geweest, moest voor
gezondheid, na acht jaar, terug en
zou na herstel weer heengaan.
Maar op het laatste ogenblik ging
ook in hem in vervulling, dat O.L.
Heer de missionarissen soms op
bijzondere wijze beproefd, door
hun herhaalde offer voor de mis
sie niet aan te nemen. Via het le
raarschap te Tilburg kreeg hij
Father A. Poell, de vijfde rector
van het Missiehuis. Onder zijn
leiding zetten thans de jeugdige
studenten de eerste schreden
op de moeilijke weg naar de
vervulling van hun ideaal: het
Priesterschap.
later zijn benoeming in Hoorn,
versneld door het betreurens
waardige, plotselinge verschei
den van father Leissing. Hii was
een in dubbele zin een rijzige,
dus grote figuur, van bijzondere
allure en heeft zich in en buiten
het Missiehuis ontelbare vrien
den gemaakt. Hij maakte de fa
tale ontruiming van het Huis, op
Duits bevel, mee, ook in Roosen
daal, waarheen hij, toen zijn tijd
om was, gedirigeerd werd In de
eerste maanden na de bevrijding
werd ook hij het slachtoffer van
een ongeluk, toen hij per fiets
werd aangereden
Het „oorlogshuis" in de Ramen
zag in 1943 father J. Zuydervliet
als rector, die met dat bijltje meer
had gehakt. Hij heeft de geluk
kige terugkomst in het vertrouw
de pand aan de Berkhouterweg
mogen meemaken, en de her en
der verspreide pupillen weer om
zich heen verzameld. De oude
glorie was spoedig hersteld, maar
father Zuydervliet moet al voor
zijn tijd heengaan. De congrega
tie had zijn grote werkkracht en
organiserend talent elders nodig
en zo, is hij nu hoofdprocurator
in Roosendaal.
Sind 1948 staat father A. Poell
aan het hoofd van de Mill Hill-ge-
meenschap van Westfriesland,
zelf ook oud-missionaris en oud
rector van het Philosoficum te
Roosendaal. Hij kent het klappen
van de zweep. Een rustige, beza
digde natuur, die met sterke hand
de belangen van Mill Hill en van
de toekomstige missionarissen be
hartigt.
Wat een voorrecht, al die fijne
mensen van Mill Hill te hebben
leren kennen en dikwijls van
nabij mee te maken! Wat een
zegen, zoveel apostolisch vuur en
zoveel apostolische ijver dagelijks
als lichtende voorbeelden om ons
heen te hebben. In de rectoren
van Hoorns Missiehuis en hun
medewerkende fathers huldigen
wij vandaag het schone werk van
de Sint Josephs-Congregatie, die
zoveel edele werkers ook uit dit
Huis heeft zien vertrekken, om
hun grote ideaal te volgen, tot
meerdere eer en glorie van de
Grote Missionaris, Die het werk
van ons Sint Bonifacius-Missie-
huis zo zichtbaar gezegend heeft
en dit lang lange, lange jaren
moge doen!
Voor de viering van het
zilveren jubileum van het
Missiehuis op Maandag a.s.
is een programma samen
gesteld, waaraan de komst
van Z. H. E. Mgr. J. P.
Hulbers, bisschop van Haar
lem, een bijzondere luister
geeft.
9.00 uur: Aankomst van de
bisschop.
9.30 uur: Pontificale Hoog
mis op te dragen door
Mgr. Huibers.
11.30 uur: Feestvergadering
waarbij o.a. tegenwoor
dig zullen zijn: de bis
schop, B. en W. van
Hoorn, de leden van de
plaatselijke huidigings-
comité's in Westfriesland
en andere genodigden.
Namens de Westfriesc
katholieken zal het ju
bileum-geschenk worden
aangeboden.
i3.0014.30 uur: Receptie
voor alle belangstellen
den.
19.00 uur: Opvoering van
„Het zout der aarde"
'n Missie-toneelstuk van
Jan Naaykens. Spelers
zijn de studenten van 't
Missiehuis.
Van dit stuk zal Dinsdag
en Donderdagavond om 7
uur een herhaling worden
gegeven.
Ook bij het koperen feest gaf
Mgr. Huibers blijk van zijn
belangstelling en medeleven.
Hier zien we Monseigneur
naast de stichter van deze Mill
Hill-Nederzetting, father
j? Th. W. Lefeber.
WAAROM OOK NIET?
Wist u dat het beeld op de voor
gevel van het Missiehuis wél St
Bonifacius voorstelt, maar oor
spronkelijk ter ere van St. Nico-
laas de gevel van een Amsterdam's
café heeft gesierd? Café „De Bis
schop" stond op de hoek Damrak-
Damplein, waar later de Incasso-
bank is gebouwd. Bij de afbraak
kwam het beeld van St. Nicolaas
in handen van een goede relatie
van het Missiehuis. De fathers
wilden het wel hebben. En nu
kijkt het beeld van St. Bonifa
cius hoog over het grasgazon
naar de uitgestrektheid van het
Westfriese landschap!
Father Luppes, zoon van een mi
litair, had de vaderlandsliefde ge
ërfd. Bij de inval van de Duitsers
nam hij zich voor, geen voet buiten
de deur te zetten, zolang de vijand
hier nog heer en meester was. Hij
vertikte het eenvoudig om het risico
te lopen een Duitser te ontmoeten.
Daardoor was hij alleen in het Mis
siehuis, toen de andere fathers op
retraite waren. De Duitsers vorder
den juist tóen het gebouw. En
father Luppes moest ze rondlei
den
Vier jaar hebben fathers, broe
ders en studenten met het gebouw
op de Ramen genoegen moeten ne
men, waar ze zich wel moesten be
helpen. gezien de omstandigheid
dat twee kleuterscholen, een lagere
Mulo-school, een naai- en een kook
school hier ook reeds hun bivak
hadden opgeslagen. En dan te we
ten dat de fathers daarenboven nog
studenten uit Tilburg en broeders
uit Arnhem, allen geëvacueerd,
moesten opnemen!
„Toch was het een mooie tijd",
zegt father Bruyns, die nu al 20
jaar het wel en wee van het
Hoornse Missiehuis heeft meege
maakt. En dan denkt hij niet in de
eerste plaats aan het plezier dat
de gebrekkige huisvesting juist
daarom nog veroorzaakte. Hij her
innert zich, evenals de andere be
woners van het Missiehuis, hoe
honderden uitgehongerden in de
winter van 19441945 een tijdelijk
onderdak, voedsel en verwarming
kon worden verschaft. De fathers
van Hoorn hebben in die droeve
maanden de plicht van christelijke
naastenliefde on waarlijk sublieme
wijze vervuld. De mogelijkheid om
de trekkers onderdak te bieden op
hun zware tocht naar het Noord-
hollandse platteland, was geschapen
door het vertrek van de studenten.
De jongens waren naar huis ge
zonden of bij bewoners in de omge
ving ondergebracht, toen de studie
zonder voldoende brandstof en ver
lichting niet langer voortgang kon
vinden.
In de somberste maanden van
onze geschiedenis was Hoorn, dank
zij de fathers, een oase van troost
een gevulde maag! Om te vermij
den dat de bezoekers al te dikwijls
van de gastvrijheid gebruik maak
ten, hadden de fathers lijsten aan
gelegd. Alleen op de heen- en op
de terugweg konden de trekkers
onderdak krijgen. Meer dan 5000
gasten werden onthaald; de 5000e
kreeg een extra boterham!
In het huis der naastenliefde heb
ben zich dikwijls hartverscheuren
de tonelen afgespeeld. Maar nu dit
leed is geleden, overheerst de dank
baarheid; in het Missiehuis om de
leniging van de nood, bij de trek
kers individueel om de hartelijkheid
waarmee ze werden ontvangen en
de lichamelijke en geestelijke kracht
kregen in de strijd tegen een
kwaadaardige vijand: de honger.
KNIGHT OF COLUMBUS
Father Wiersma, afkomstig van
Enkhuizen, heeft jarenlang als
missionaris onder de Noord-Ame
rikaanse Indianen gewerkt. Voor
zijn verdienstelijke prestaties in
de verhoging van het zedelijke
peil der roodhuiden, werd hij op
genomen in de „Knight of Colum
bus, een onderscheiding die ge
paard gaat met de uitreiking van
het Columbus-zwaard. Een missio
naris met een zwaard? Father
Wiersma vond dat zelf ook wel
wat ongewoon. Daarom heeft hij
het in het Hoornse Missiehuis
achtergelaten. Het hangt er aan
de muur, als een krijgshaftig tro-
phee voor zijn werk waarvan de
verdiensten stellig hoger moeten
worden aangeslagen dan die, wel
ke met veel krijgsrumoer worden
verworven. Ofschoon men ook
daarvoor in sommige gevallen
respect moet hebben
Na een voorlopig onderdak in een groot huis aan de Ramen, konden de bewoners van het Missie
huis te Hoorn dit prachtige gebouw aan de Berkhouterweg betrekken. In 1927 werd de
eerste steen gelegd en in Januari 1929 gingen de poorten voor de studenten open.
Geen enkel werk kan aan
trekkelijker zijn voor een
edelmoedige natuur dan
dat, wat het bijzondere
doel is van deze congre
gatie: de redding van de
ontelbare volkeren, die hel
meest verlaten zijn en het
verst verwijderd van de
bronnen der Genade.
(Kardinaal Vaughan]
In het midden van de vorige eeuw liep in Engeland 'n jonge
priester rond met wereldwijde idealen. Hij heette Herbert
Vaughan en was van adellijke afkomst. Zijn vader was kolonel
in het Engelse leger en militair met hart en zieL Z'n moeder was
een bijzonder godvruchtige vrouw, dieell van haar dertien
kinderen in het klooster heeft gebeden. Zekreeg zes priester
zoons, waarvan er drie bisschop werden. Herbert was de oudste
en we begrijpen de vader die er een soldaat van wilde maken.
Maar hij heeft graag dit offer toegevoegd aan de vele andere,
die katholieken in het hervormde Engeland moesten brengen.
Gelukkig kregen Gods plannen voorrang.
Het St. Joseph's College, Moederhuis van de missionarissen van
Miil Hili. Dit imposante college, gebouwd door kardinaal Herbert
Vaughan, stichter der Congregatie in 1866, ligt op de top van
een heuvel, aan de rand van de Britse hoofdstad. Op de toren
staat een 3 meter hoog verguld beeld van St. Joseph, de
Beschermheilige van de Congregatie Hier woont de Algemeen
Overste met zijn Raad In dit theologicum komen alle theolo-
gat len der Congregatie uit Engeland, Schotland, Ierland, Neder
land, Italië en Oostenrijk samen, voor de laatste vier jaren van
hun studie. Hier worden zij priester gewijd en ontvangen zij"één
uur na hun wijding de benoeming. Thans studeren in dit college
114 theologanten, waaronder 70 Nederlanders.
Menige jonge Hollandse boer
droomt van Canada en ziet zich
zelf rijden door eindeloze koren
velden. De rijpe halmen vallen
strook na strook, terwijl het ge
dorste graan zich achter hem
opstapelt.
De jonge Mill-Hill-missionaris
droomt van de wereld. Hij weet
zelf niet waar hij zijn leven zal
doorbrengen. Zijn werkkring
wordt hem aangewezen op de
morgen van de Heilige Priester
wijding, wanneer hij zijn benoe
ming ontvangt. Maar het is hem
om het even. Hij gaat waarheen
hij gezonden wordt, waar God
hem roept.
In elk geval: God roept hem
ver weg. De Congregatie van
Mill-Hill werkt alleen buiten
Europa en de Hollandse jongen
die naar Hoorn komt om opge-
en liefde. Iedere avond om 6 uur leid te worden tot missionaris.
werden de hongerige bedelingen
gevoed; ze gingen naar het Lof en
vonden daarna op de strozakken een
heerlijke rust. De volgende morgen
een ontbijt en dan maar weer op
pad, door weer én wind maar met
H11 VLOOG ER OM
In de eetzaal van de studenten
zijn met kleurige letters allerlei
zinrijke teksten aangebracht. Een
daarvan luidt: „God geeft de vo
gelen de kost, maar ze moeten er
om vliegen". Dit is duidelijk, ook
voor de mensen buiten het Missie
huis. De studenten van father
Lefeber, de stichter van het huis,
maakten de tekst op hem toepas
selijk. Hij vloog dikwijls weg,
maar kwam altijd met een goed
gevulde portefeuille terug. Hij
wist de weldoeners te vinden!
weet dat hij na beëindiging van
zijn studie terecht komt in een
van de volgende twaalf missie
gebieden:
Het bisdom Nellore in Voor-
Indië.
Het bisdom Rawalpindi in
Pakistan.
Het bisdom Jaro in de Philip-
pijnen.
De twee apostolische prefec
turen van Sarawak en Noord-
Borneo.
Het bisdom Buea in Brits-
Kameroen, West-Afrika.
Het apostolisch vicariaat van
Basankusu in de Belgische Con
go.
De drie apostolische vicariaten
in Oost-Afrika: Kisumu, Kampa
la en de Boven-Nfjl.
De apostolische prefectuur
Malakal in de Anglo-Egyptische
Soedan.
Het bisdom Auckland in Nw.-
Zeeland.
Er is dus variatie genoeg. Het
is de wijde wereld met de grote
oogst die wacht. „Gaat en on
derwijst alle volkeren." En dus
vertrekt de missionaris naar zijn
eigen missie.
Hij zegt vaarwel aan zijn land.
vrienden en familie. De reis is
interessant en welgemoed komt
hij aan in zijn nieuwe omgeving,
waar hij ontvangen wordt door
zijn Bisschop, heel vaak zelf oojr
eén landgenoot.
Dan krijgt hij weer een be
noeming. Zijn Bisschop vertelt
hem welk werk hij zal moeten
doen en waar. „Hij begint na
tuurlijk als leerjongen". Hij
moet de nieuwe taal leren en
die kan erg lastig zijn. Hij moet
wennen aan inlandse zeden en
gebruiken» aan de mentaliteit
van het volk. Al heel gauw
merkt hij dat niet alle volkeren
even degelijk zijn als de Neder
lander. Primitieven zijn nu een
maal anders en een christen
traditie vormt zich langzaam. Je
moet aan alles wennen. De moe
ders brengen hun babies mee
naar de Zondagse hoogmis. Als
je te lang preekt knijpen ze de
arme wichten, die natuurlijk be.
ginnen te blèren van je welste.
Dan weet je. dat je op moet
houden. Het is maar een ge
woonte en de jonge missionaris
leert de nieuwe taal gauw ge
noeg begrijpen. Trouwens hij
heeft een pastoor die hem goed
op de hoogte brengt.
En zo groeit hij op tot vol
ledig missionaris. Op de eerste
plaats is hij priester, apostel van
Christus en bedienaar van Zijn
Heilige Sacramenten. Hij onder
richt, doopt, hoort biecht en
helpt de stervenden. En op
Kerstnacht deelt hij God Zelf
uit aan drommen christenen, die
soms drie dagen gelopen heb
ben om naar de missie te ko
men. Ook bezoekt hij de afge
vallen schapen die vlak bijde
kerk wonen maar God niet meer
willen dienen.
Daarnaast wordt hij dokter en
verpleger. Goede medische hulp
is vaak dagen ver te zoeken. De
missionaris doet zijn best en
verlicht het lichamelijk lijden
van zijn kinderen om zo ook de
weg té vinden tot hun zielen.
Hij is onderwijzer en school
opziener. Het onderwijs in de
missiegebieden ontwikkelt zich
snel. De inlanders willen voor
uit. De katholieke jeugd heeft
een katholieke opvoeding nodig
en als de missionaris er niet
voor zorgt, gaat de jeugd voor
de Kerk verloren op protestante TTf
of openbare scholen. i wil te mogen
Dus moeten er ook katholieke }>ent de eerste persoon, die zich
onderwijzers gevormd worden, beeft aangeboden voor die onderne-
Herbert was 22 jaar, toen hij in
1854 in Italië Werd gewijd. Hij stond
op de dag van zijn wijding vóór
O. L. Heer met een grote dosis
brandend missievuur in z'n jonge
ziel, met een zeer povere gezond
heid en met een belofte van ge
hoorzaamheid aan z'n bisschop. Z'n
gezondheid hield hem terug uit Ja
pan, waar hij liefst meteen heenge
trokken zou zijn."Dg gehoorzaam
heid aan z'n bisschop bepaalde z'n
gang naar het seminarie, waar hij
meteen werd aangesteld als vice-
president.
VERWEZENLIJKING
VAN IDEALEN
Onder voortdurend vurig gebed
rijpte in hem het plan om 'n bewe
ging in Engeland los te slaan, die
zich het geestelijke welzijn zou aan
trekken van de zo talrijke heidenen,
die deel uit maakten van het Britse
Koloniale Rijk. Hij besloot, om er
met de Primaat van Engeland, Kar
dinaal Wiseman, over te spreken.
Dit gebeurde in 1860. Dr. Vaughan
vertelt: „In 1860 was ik samen met
hem op het eiland Wight. We maak
ten een tocht en hij lag bijna te
slapen. Tenslotte stelde ik de kardi
naal de vraag of hij enig belang
stelde in de Missie. Ja. antwoordde
hij, waarom vraag je dat? Omdat
ik met iets rondloop zei ik, waar ik
graag met U over zou spreken;
maar ik durf niet goed. Ik geloof
ii.l. dat Engeland iets voor de Mis
sie behoort te doen. Toen vertelde
de Kardinaal me het volgende.
Toen ik in Rome was, zei hij,
voor "mijn consecratie, had ik grote
geestelijke moeilijkheden en ik ging
r.aar een heilig man, die intussen
al dood is en eerbiedwaardig ver
klaard: Father Pallotti. Hij deed me
plaats nemen aan één kant van 'n
tafeltje, terwijl hij zelf aan dP an
dere kant ging zitten. Op het ta
feltje tussen ons in stond 'n kruis
beeld. Toen ik gezegd had, wat
me bedrukte en al m'n moeilijk
heden voor hem had blootgelegd
ging hij op z'n knieën zitten en na
'n kort gebed zei hij: Monseigneur,
U zult nooit volmaakte rust bezit
ten alvorens U 'n college zult heb
ben opgericht voor de Missie. Ik
besloot te wachten tot ik de persoon
zou ontmoeten, die dat «werk zou on
dernemen, daar ik er zelf onmoge
lijk aan kon werken. Nooit heb ik
'n dag voorbij laten gaan, zonder te
kennen.
Vanzelfsprekend komt er een
kweekschool en ook een middel
bare school en de missionaris
moet er voor klaar staan. Zo
nodig stuurt zijn Bisschop hem
weer naar huis om een officieel
diploma of een graad te halen,
want de katholieke scholen
moeten kunnen concurreren.
En uit de scholen komen weer
priesterroepingen en dus is er
een seminarie nodig met profes
soren.
Maar al die scholen, moeten
gebouwd worden, evenals woon
huizen en kerken! De missiona
ris ontwikkelt zich tot architect
en aannemer. Hij begint in het
klein, maar als hij talenten
toont zal zijn Bisschop die nfet
verloren laten gaan. Broeders
zijn natuurlijk een geweldige
hulp voor dit werk. evenals zus
ters voor de ziekenhuizen en de
meisjesscholen. Maar zolang ^e
er niet zijn doet de jongen uit
Hoorn het werk zelf, zo goed hij
kan.
Verder is hij boer, knipt het
haar van zijn pastoor, repareert
-ijn motorfiets als hij er een
heeft en stopt zijn eigèn sokkon
als het niet anders kan. Hij heeft
het erg druk. maar hij is geluk
kig en voelt zich ook in de ver
ste gebieden op zijn plaats.
ming. Ik ben nu oud en kan niet
verwachten er zelf veel voor te
kunnen doen, doch ik zie dat God
mijn gebed heeft verhoord."
En toen is hij gaan werken voor
de verwezenlijking van z'n ideaal.
met inzet van z'n gehele persoon.
Hij stelde z'n gehele streven onder
de bijzondere bescherming van St.
Joseph. Het kinderlijke vertrouwen,
dat hij deze grote heilige toedroeg
werd nooit beschaamd.
Spoedig kon hij 'n begin maken
met z'n college; Mill Hill werd uit
gekozen.
DE CONGREGATIE GROEIT
Op 1 Maart 1866 werd het Col
lége geopend en verder schijnt
steeds Gods bijzondere zegen op
deze stichting té" hebben gerust.
Herbert Vaughan zelf verenigde
de uit te zenden priesters in een
Congregatie, waar hij zijn eigen
ziel in uitdrukte. Hij gaf haar
zijn ideaal en duidde de middelen
aan, hoe het te verwezenlijken.
De blijde boodschap brengen aan
die het meest verlaten zijn en
in de grootste nood: dat was hun
doel. En de eersten trokken naar
de negers in Nd. Amerika.
Intussen dacht de stichter, die
strategische kwaliteiten schijnt ge-
erfd te hebben van z'n vader, aan
uitbreiding van zijn onderneming.
En in 1871 stak hij over naar Ne
derland om ook hier mensen voor
zijn idealen te winnen. Nederland
se priesters traden toe. Nog verder
wilde hij gaan. Hij verkreeg van
het Nederl. Episcopaat toestem
ming voor het stichten van een
trainingscentrum. Op die manier
wilde hij zich een voortdurende
toevoer van Nederlandse krachten
verzekeren. En in 1890 vestigde
Father Aelen, Tilburger van ge
boorte, zich aan de markt in Roo
sendaal, waar hij in September met
8 studenten het Nederlandse Philo-
sophicum opende. Oorspronkelijk
studeerden hier alleen Nederlanders
doch thans komen hun Engelse en
Iers broedeys hier met hen philo
sophic studeren, waarna de Neder
landers zich op hun beurt bij de
Engelsen aansluiten om in Mill Hill
samen de laatste vier jaar door te
maken. Om voor deze colleges
steeds voldoende studenten te be
houden, zijn er zowel in Engeland
en Ierland als in Nederland en in
Tirol colleges gesticht. En zo heeft
de stichting van Herbert Vaughan
zich over Europa vertakt In talrijke
centra van missie-activiteit, voor
namelijk gericht op de opleiding
van jongens tot missionaris.
Die ene priester met z'n missie
liefde, z'n gehoorzaamheid en z'n
zwakke gezondheid heeft onder
Gods zegen 'n stichting mogen
bewerken, die thans na ruim 80
jaar 837 priesters telt. waarvan
481 Nederlanders, allen bereid om
uit te gaan naar die in de groot
ste nood verkeren en het meest
verlaten zijn.
Bij de opening van he
nieuwe huis in Me
1 929, genoten de be
woners de eer van ee
tweevoüdig bisschop
pelijk bezoek. Rechts
'de toenmalige bis
schop van Haarlen
mgr. Aengenent link'
de algemeen overs!
mgr. Biermans, dk
aan father Lefeber d
opdracht tot stichtin
van het Missiehui:
had gegeven.