Met de Paus medewerken is
met Christus medewerken
De grote nood der Missies
Uit de geschiedenis van
het Genootschap
35000 gerepatrieerden moeten onder dak
ZelatricenDit is Uw uur!
Cijfers zijn leerzaam!
Het enige middel
Naar wij vernemen:
Hen getuigenis aan
de H. Vader
Dagelijks leven marcheert wel,
maar toekomst biedt zorgen
Een parochie van vierhonderd zielen
Kostgeld te hoog
Het aardappelmeel
gaat uit het brood
ZATERDAG 21 OCTOBER 1950
PAGINA 3
fa naam van de Paus gaan
van huis tot huis, om Ziin
oproep te laten horen en iedere
katholiek te winnen als per
soonlijk lid van Zijn missiewer
ken. 21 gaan in de gezinnen
niet enkel iets halen, zij gaan
er ook iets brengen: de missie-
heide, Zij leren de mensen de
handen vouwen om te bidden
en te openen en te geven. In
dit contact met de mensen zul
len zy de missiegeest versprei
den. Een sterke veroverings
geest moge hen bezielen om
allen te winnen tot de laatste!
Een grote edelmoedigheid zal
hen dwingen in de haar toever
trouwde wijk tot een zorgvolle en
volhardende werkwijze. Zij ont
zien zich niet de moeite om terug
te gaan. Zij zijn vriendelijk, ook
bij weigering! Het ledenboekje
wordt goed bijgehouden. Steeds
trekken zij er op uit om nieuwe
leden te winnen.
Het aantal zelatricen, werkzaam
in parochies van ons land be
draagt ongeveer 22.400.
Zeer veel dankt de Missie aan
de toegewijde taakvervulling van
deze ijveraarsters.
Moge de zelatricen-clubs in
onze parochies worden aange
vuld met vele nieuwe krachten,
bereid om in de zo juist aangege
ven gezindheid werkzaam te zijn
in 's Pausen missiewijngaard.
Het heeft, zo schreef Pater
J. W. Kerssemaker S.J. in Missie
actie, de moderne mentaliteit be
haagd het „centen ophalen" uit
de lijst der apostolische werk
zaamheden te schrappen. En dat
is erg! Zij zijn vergeten, dat St.
Paulus zelf de collecten regelde,
dat de Arme van Assisië, de H.
Ignatius, een Don Bosco bedelde
langs de straten, teneinde voor
de mensheid in nood iets te be
reiken.
Ontelbare instituten van opvoe
ding, ziekenzorg, zielzorg zowel
hier als in de missielanden, zou
den nooit gebouwd zijn, wanneer
de oprichters zich geschaamd had
den van deur tot deur te bedelen.
Het Godsrijk kan zich niet uit
breiden over de wereld, als zijn
kinderen niet bereid zijn om cen
ten op te halen.
De algemene deelname aan het
belangrijkste Pauselijke Missiege
nootschap de Voortplanting van
het Geloof kan alleen worden
bereikt, wanneer iedere parochie
beschikt over een voldoende aan
tal ijveraarsters, die met grote
nauwgezetheid geregeld de haar
toevertrouwde parochiewijk be
werken.
Nu de wereldmissie-Zondag
in dit H. Jaar nadert, roepen
wij tot de Zelatricen en Zela-
teurs: „Dit is Uw uur"! Van
Uw zo dikwijls ondervonden
medewerking zal het afhan
gen of wij een bundel brieven
naar Rome verzenden kunnen.
Ga met de „Pausbrieven"
naar de wijken, welke U door
Uw zielzorger zijn toegewezen.
Door de hartelijkheid van Uw
beproefde missieliefde, door de
warmte en wervingskracht van
Uw woorden zal de hoop van
de H. Vader worden verwe
zenlijkt.
Het oude beeld van de „mensen-eters" in de missie
is al lang vervlogen! Wat zegt U van dit prachtige
karakteristieke type uit India?
Om enig inzicht te verkrijgen in de grote nood der missies moeten
wij een vergelijking maken tussen de huidige toestand en de situatie
bijv. in 1927, dus nog geen 25 jaar geleden.
Het Genootschap tot Voort
planting van het Geloof is in
1822 te Lyon opgejicht en wel
door een hoogstaande vrouw:
Marie Pauline Jaricot.
Zij had een broer bij de Con
gregatie van de Vreemde Mis
siën van Parijs, door diens
overtuigende verhalen van de
grote noden der missies werd
zij diep getroffen en begon on
der haar vrienden en kennissen
geld voor de missies in te za
melen.
Ondertussen peinsde zij over 'n
middel om haar liefdewerk meer
uitbreiding te geven maar ook
een meer vastere vorm, totdat zij
op de gedachte kwam aan de men
sen een wekelijkse contributie
van een sou te vfagen. Daar
naast zou zij het werk verdelen
en de leden in groepen van tien,
honderd en duizend bijeenbren
gen: aan het hoofd van dergelijke
Mgr. Celso Constatini, secretaris van de Congregatie van de
Voortplanting des Geloofs, terwijl hij propaganda voert voor
de missie op het St. Pietersplein te Rome.
Het Nederland van 1950 is veel
armer geworden. Een ieder
heeft te kampen met hoge be
lastingen en hoge uitgaven.
Contributie-verhoging zou dan
ook voor velen een bezwaar be
tekenen.
Maar daarom juist is de alge
mene toetreding tot het Genoot
schap tot Voortplanting van het
Geloof voor Katholiek Neder
land het enige middel om on
danks alles de missies krachtig
te blijven steunen; de zeer lage
contributie kan bijna door ieder
opgebracht worden.
Dan zal het niet meer nodig
zijn zoals dit jaar dat het
Hoofdbestuur van de Voortplan
ting in Rome een bedrag van
f 330.000,voor de missies in
Indonesië heeft bijgelegd, omdat
Nederland zelfs voor de missies
in Indonesië te weinig opbracht.
Is zulks niet beneden onze ka
tholieke standing?
groepen werden dan ijveraarsters
aangesteld.
Dit plan kwam haar zowel als
haar geestelijke leider zo buiten
gewoon doelmatig voor, dat zij
het als van God ingegeven be
schouwden. Het verleden heeft
bewezen, dat het ook werkelijk
als providentieel beschouwd kan
worden.
In de jaren 18181820 betrok
zij in hoofdzaak de werkmeisjes
en dienstboden in haar actie;
spoedig echter groeide het aantal
leden zo belangrijk aan, dat er
nog meer medewerking gezocht
moest worden.
In Lyon was er nog een andere
dame. Mevrouw Petit, die giften
inzamelde voor de missie in
Noord-Amerika. Ook haar actie
werd omvangrijker, maar ook het
aantal aanvragen om steun werd
groter en zodoende zocht ook deze
dame naar een betere organisatie.
Mejuffr. Jaricot als Mevr. Petit
besloten toen een aantal Lyonse
katholieken, bekend om hun mild
dadigheid, voor een bespreking
op te roepen. Dat gebeurde op 3
Mei 1822: het plan van Mejuffr.
Jaricot werd goedgekeurd en
overgenomen, maar het doel zou
verruimd en meer algemeen wor
den en men zou voor alle mis
sies over de gehele wereld gaan
werken. 3 Mei 1822 is dus de
eigenlijke stichtingsdatum van 't
Genootschap tot Voortplanting
van het Geloof.
In het bisdom Lyon opgericht
begon het Genootschap al heel
spoedig ook in andere bisdom
men te werken, beperkte zich niet
tot Frankrijk en betrok ook an
dere landen in haar actie.
In 1823 werd het Genootschap
door Paus Pius VII officieel goed
gekeurd.
In Nederland
In Nederland werd ook reeds
in 1820 op bescheiden wijze voor
de missie gewerkt, want op 12
Maart 1820 werd door Paus Pius
VII de oprichting en de regels
van de Broederschap van de H.
Geest in de Hollandse Missie
goedgekeurd. Na de verschijning
in 1841 van de encycliek van Paus
Gregorius XVI over de Voort
planting van het Geloof, werd in
een vergadering van 3 Juli 1844
vastgelegd, dat na verkregen
volmacht uit Rome de vereniging
van de Broederschap van de H.
Geest met het Genootschap tot
Voortplanting van het Geloof te
Lyon tot stand was gekomen,
evenwel met behoud van eigen
naam en inrichting, waarin in
1917 en 1923 weer verandering
is gekomen. In 1834 zijn in Ne
derland de eerste Annalen ver
schenen.
In Nederland nam het Genoot
schap geen grote vlucht, want
niet alleen huldigde men de op
vatting dat eerst het nationale
missiewerk gesteund moest wor
den, maar men beschouwde het
Genootschap met z'n zetel in Lyon
en een hoofdbestuur dat uitslui
tend uit Franse priesters en le-
werd te Rotterdam een 37-
jarige man aangehouden, die in
het bezit was van 5800 clandes
tien ingevoerde Amerikaanse
sigaretten.»»
heeft de burgemeester van Bar-
neveld aan de minister van Land
bouw, Visserij en Voedselvoor
ziening verzocht met ingang van
1 November a.s. de pluimvee-
markten weer open te stellen
kreeg een 33-jarige Amster
dammer vijf jaar gevangenisstraf,
omdat hij in de nacht van 30 op
31 Juli j.l. zijn revolver had leeg
geschoten op een man, die daar
door zwaar werd gewond...»
werd gistermiddag in het Kon.
Conservatorium voor Muziek te
Den Haag het nieuwe door Victor
Gonzalez te Parijs gebouwde orgel
officieel met een concert in ge
bruik genomen...»
vieren vandaag de tweeling
broers A. en W. Verbeek te Lem
mer hun tachtigste verjaardag.
Beiden genieten nog een goede
gezondheid
is mr. N. E. Rost Onnes, hoofd
directeur van de Hollandse Bank
Unie, gisteren ter gelegenheid van
zijn 25-jarig jubileum benoemd
tot ridder in de Orde van de Ned.
Leeuw.
ken bestond, niet als algemeen,
maar meer als een Frans mis
siewerk. bestemd om de Franse
missies te helpen.
In 1917 kwam hierin een ge
lukkige kentering: door een her
nieuwing en opleving van de
missiegeest kwam men tot de
overtuiging dat de algemene be
langen der H. Kerk en haar ver
breiding in de missielanden meer
op de voorgrond moesten treden.
In alle parochies van Nederland
werd een afdeling van de Voort
planting opgericht en het aantal
leden nam in belangrijke mate
toe en daarmede ook de jaarlijkse
opbrengsten.
Missiegebieden
Aantal katholieken
Priesters
buitenlanders 8.655)
inheemsen 4.304)
Broeders
buitenlanders 3.845)
inheemsen 1.315)
Zusters
buitenlanders 16.700)
inheemsen 11.399)
Catechisten
Onderwijzers
Totaal Missiepersoneel
Aantal Scholen
Aantal leerlingen
Op ieder terrein van het missie
werk zien wij dus een zeer ver
heugende verdubbeling, in vele
gevallen zelfs méér dan een ver
dubbeling, maar óók een aanzien
lijke toename van de lasten, die
aan de missionering van de onge
lovigen zijn verbonden.
Daarenboven dragen de missio
narissen zorg voor pl.m. 10.000
instellingen van liefdadigheid,
zoals wees- en ziekenhuizen, te
huizen van ouden van dagen, apo
theken enz., waarin 400.000 men
sen geheel worden onderhouden
en jaarlijks 40.000.000 gratis ver
pleging ontvangen.
Daarbij komt nog het onder
houd van de duizenden kerken,
kapellen en pastorieën en talloze
andere gebouwen en tevens de
herbouw en het herstel van zeer
vele door de oorlog verwoeste ge
bouwen.
Wat doen de katholieken, en
vooral de katholieken van Neder
land, om de missionarissen bij de
vervulling van hun enorme taak
te helpen?
9 2 7
373
14.660.000
19 5 0
596
27.945.000
12.959
5.160
28.099
51.606
38.679
15.701)
11.139)
4.633)
4.698)
23.893)
37.684)
26.840
9.331
61.577
82.863
92.111
136.503
31.418
1.521.710
272.722
47.730
4.100.000
De financiële lasten aan de
directe missionering verbonden
kunnen jaarlijks geschat worden
op minstens f 100.000.000.(één
honderd millioen gulden).
De begroting voor het herstel
van oorlogsschade in de missie
gebieden beloopt het enorme be
drag van 100.000.000.of wel
f380.000.000.—!
Tegenover deze sommen staan
dan de beschikbare middelen:
het Pauselijk Genootschap tot
Voortplanting des Geloofs, het
voornaamste der missiegenoot
schappen, kon in 1949 aan de
missies uitkeren: als gewone sub
sidie voor onderhoud f 21.427.000.-
en voor herstel van oorlogsschade
f2.268.000.—.
En Nederland?
Het aantal katholieken (boven
de 14 jaar) bedroeg in 1927:
1.900.000 en in 1950: 2.290.000.
Tegenover een opbrengst van
f250.000.in 1927 staat thans een
opbrengst aan contributies van
f 493.000
Enerzijds zien wij dus: een ge
weldige vooruitgang van de mis
sie in 25 jaar; een ongeveer daar
aan evenredige stijging der kos
ten; een enorme prijsstijging na
de oorlog: en een oorlogsschade
van f380.000.000.—.
Anderzijds zien wij: een sterke
toename van het aantal katholie
ken; een verdubbeling van de
contributie-opbrengst, waarmede
echter door de ontwaarding van
de gulden minder kan worden ge
daan dan met de opbrengst in
1927.
Wij zijn in alles met de tijd mee
gegaan: we hebben het geld op
gebracht voor de geleidelijk duur
der wordende uitgaven, ook voor
de steeds hogere eisen, welke ont
spanning en vermaak ons stelde,
alleen de contributie-bijdrage voor
de missie bleef op hetzelfde lage
niveau, en zelfs 5/6 (84 pet.) van
Nederlands katholieken bleef nog
geheel buiten 's-Pausen belang
rijkste Missie-Genootschap.
Het Genootschap tot voort
planting van het Geloof wil op
de Missie-Zondag in het Heilig
Jaar heel Katholiek Nederland
aan de H. Vader een getuigenis
laten afleggen, dat men gehoor
heeft gegeven aan Zijn oproep,
en bereid is ieder persoonlijk 't
Missiewerk te steunen door lid
te zijn of te worden van het Ge
nootschap. Alle leden van ieder
gezin, boven de leeftijd van de
lagere school kunnen namelijk
hun lidmaatschap kenbaar ma
ken in een aan de H. Vader ge
richte brief. Deze brief bestaat
uit een formulier, dat na Missie-
Zondag van huis wordt afge
haald. Deze brieven van alle ge
zinnen worden per parochie sa
mengebundeld en deze weer te-
samen met de brieven van alle
parochies van geheel Nederland
worden als een grootse manifes
tatie van aanhankelijkheid op t
eind van 't H. Jaar door de Pau
selijke Missie-Actie in Nederland
aan Z.H. de Paus aangeboden.
Indische kok bereid. De Hollandse
kost smaakt echter ook: des
avonds gaat van ieder gezin één
II (Slot)
(Van onze speciale verslaggevers)
WESTERBORK Mevrouw Pachter is een dame, die zo tegen
de vijftig zal lopen. Zij heeft gitzwart haar en staat op deze
zonnige najaarsochtend gebogen over een grote was. Zij heeft
voor dat wassen slechts een bescheiden ruimte, omdat haar
buurvrouw ook gebruik wil maken van de frisse wind, die om
barak 53 waait en waardoor het witgoed sneller droogt dan in
de ietwat muffige huiskamer.
Mevrouw Pachter is een van de
ruim 700 gerepatrieerden die het
woonoord Schattenberg bevolken.
Tweehonderd-en-twaalf gezinnen
wonen er nu, met 45 baby's en
bijna tweehonderd kinderen tus
sen één en veertien jaar. Die spe
len in de voortuintjes van de
kleine woningen die met board
zijn afgeschoten in de grote ba
rakken, of ze zijn naar de scholen
in de buurt, met de bus of op de
fiets, naar Zwiggeltje, Assen,
Westerbork. Het is gelijk ver
deeld: er gaan 53 kinderen op de
Katholieke school in Assen, onge
veer 50 op Prot. Chr. scholen en
een even groot getal op openbare.
En ze maken het er best, zo zeg
gen de schoolhoofden, en ook de
directeur van de H.B.S. is tevre
den. De kinderen zullen zich het
eerst en het best aanpassen aan
het nieuwe leven.
Voor de ouderen zijn de moei
lijkheden groter, en voor hen zijn
ook de zorgen.
Iedere huisvrouw blijft het na
tuurlijk betreuren, dat de huise
lijkheid zich moet beperken tot
een paar bloeiende geraniums voor
de ramen en een tuiltje bloemen
op tafel. Men zou ook graag een
eigen keukentje hebben en zelf
een potje koken. Maar dat kan op
de Schattenberg niet. Evengoed
als de verwarming is er het eten
centraal: tweemaal in de week
rijsttafel, eenmaal puur, eenmaal
nasi goreng, vakkundig door een
seizoen druk gebruik van zal wor
den gemaakt onder auspiciën van
gewestelijke subcommissies van
het Centraal Comité van Kerke
lijk en Particulier initiatief, dat
veel en voortreffelijk werk doet.
Zo marcheert het dagelijks leven
wel, en dat er flink wordt door
gewerkt aan het opruimen van
de restanten prikkeldraad, heeft
men Donderdag ook gedemon
streerd.
Financiële zorgen.
Tegelijk is echter datzelfde
dagelijks bestaan nogal duur, en
betekent het voor velen een extra
belasting van de financiële toe
komstperspectieven, die over het
algemeen toch al niet rooskleurig
zijn.
Daar is b.v. het gezin Krol. man,
vrouw en twee kinderen. Vader
heeft een baantje in het woonoord
en verdient 41.30 per week. Na
van wachtgelden, pensioenen etc.,
die traag geschiedt. Het merendeel
van de mannen van de Schatten
berg is op de een of andere ma
nier aan de slag. Verschillende
ex-K.N.I.L.-mensen zijn naar de
landmacht overgegaan en reizen
naar hun garnizoen op en neer.
Anderen werken in de kampdienst
of laten zich in Groningen om
scholen tot machine-bankwerker.
Het ergst zijn er de cultuur-
employé's aan toe, die door ver
schillende maatschappijen zonder
meer aan de dijk zijn gezet.
Zo bereiden op de Schattenberg
en vele tientallen andere plaatsen
in ons land, gerepatrieerden zich
voor op een nieuwe toekomst in
het nieuwe vaderland. Men mag
slechts wensen dat zij zullen sla
gen. Dat is hün zaak en die van
de overheid, maar zeker niet min
der een taak voor het gehele Ne
derlandse volk, dat deze landge-
Duizenden kilo's aardappelen worden zo wekelijks in Schattenberg geconsumeerd. Het z'jn
vooral de mannen, die uren lang in de bijkeuken zitten en daar de vele „piepers jassen
(eigen foto)
Grote zus past op de kleinen, die in het zand van het woonoord „poffertjes bakken". Een
aardig plaatje van dit jeugdige groepje (eigen foto)
vertegenwoordiger het warm eten
in een rantang halen. Intussen
krijgen de vrouwen zeer ge
waardeerde lessen in alles wat
met de huishouding naar Neder
landse begrippen gepaard gaat:
koken, breien, kachelstoken, en
ook in het doeltreffend besteden
van het huishoudgeld, waarvoor
immers 'n geheel andere waarde
schaal moet worden aangeleerd.
De parochie Schattenberg.
Des Zondags stroomt de kerk
in de cantine-barak tweemaal vol.
Maj.-legeraalmoezenier Tenniglo
volop Indische ervaring kan
nog maar één H. Mis lezen voor
zijn 400 grote en kleine parochia
nen, want hjj heeft er in Zuid
laren ook de jongens van 1949 n
bij. Hij heeft nog maar een armoe
dig altaar op wat fruitkisten, maar
zijn Mariabeeld stond volop in de
prachtigste bloemen, en met dat
altaar zal het ook wel beter wor
den hoopt hij.
Aan de tegenoverliggende wand
heeft de predikant zijn kansel. Er
is voorts een ruime cantine, en
een aardige toneelzaal, waarvan
men hoopt, dat er in het komende
aftrek van belasting en sociale
premies moet hu nog eens 60 pet.
aan de administratie van het
woonoord afdragen voor voeding
en huisvesting, en houdt dan per
week f 18.03 over om zijn gezin
in de kleren te steken en opnieuw
te installeren. Weliswaar is er bij
aankomst in het land een kleding-
voorschot van 100 gulden per per
soon verstrekt, maar dat is aan
de eerst-nodige zomerkleding bij
de meesten al wel opgegaan. Zo
moet een gepensionneerd ser
geant-majoor van het K.N.I.L. van
zijn in uitzicht gesteld bescheiden
inkomen nu alvast f 300.pet
maand kostgeld voor zich en zijn
gezin betalen op een schuldbeken
tenis aan het Rijk, die als een
zwaard van Damocles boven zijn
hoofd blijft hangen, als hij straks
ergens aan de installatie van een
eigen, woonruimte zal kunnen
gaan denken. Een maximum-bij
drage per dag van f 3.per per
soon boven en van f2.per kind
beneden 18 jaar moet dan ook
als te hoog worden beschouwd,
ook al willen we graag geloven
dat de exploitatie van de Schat
tenberg nog duurder is dan die
in een D.U.W.-kamp voor 40 ge
zinnen, dat de basis voor de be
rekening heeft gevormd. Bij dat
alles moet men zich de onzeker
heid denken over de afwikkeling
noten moge tegemoet treden met
dat begrip voor de enorme moei
lijkheden, die het nieuwe begin
voor hen met zich brengt, dat hen
helpen kan, ze te overwinnen.
Minister Mansholt heeft be
sloten binnenkort de verplich
ting tot het bijmengen van
aardappelmeel in de broodbloem
op te heffen. Dit besluit is ge
nomen in verband met de gun
stige export van aardappelmeel,
waardoor de voorraad sterk is
geslonken en mede met het oog
op de te verwachten geringere
productie van aardappelmeel
van de nieuwe oogst.
Rekening houdend met de
hoeveelheid aardappelmeel, wel
ke reeds van de aardappelmeel
fabrieken is overgenomen, en
nog moet worden bijgemengd,
kan het opheffen van deze ver
plichting omstreeks December
geschieden. Het voor het brood
bestemde meel zal dus binnen
kort weer geheel uit granen
(tarwe en rogge) bestaan.
