Kelkkleedje is geen broddellap
Rubriek voor de jeugd
KLM-OVERALL^u
DE ONTVOERING
Bij de Hervormingsdag
mannenwerk
Sneek,
RADIO-PROGRAMMA
bijten zie
Wié
WEDS
31 OCTOBER
,jiier sta ik, ik kan niet anders
Rubriek voor de vrouw
Stalen meubels en gepoederde pruiken
Voor het woninginterieur
Inderdaad: Er gaat niets
boven 'w pijp goede tabak!
RfCEPTEN
PUROL in huis!
In ChristusLicht
Boekbespreking
door Heralth
Strijd
Mat
PAGINA 4
ZATERDAG 28 OCTOBER 1950
MT IS HET „HISTORISCHE" WOORD, hetwelk Maarten Lu
ther sprak op de Rijksdag van Worms in 1521. Dat hij dit woord
nooit gesproken heeft, dient nu onderhand ieder te weten, die
het steevast ieder jaar op de 31 e October weer aanhaalt, maar
dat is bijzaak in dit geval. Want wat hij werkelijk gezegd heeft,
komt op hetzelfde neer: „Het moge dan zijn, dat ik door het
getuigenis der H. Schrift of theologisch duidelijke redenen
overwonnen ben; ik blijf overtuigd van de door mij aangehaalde
schriftuurplaatsen en mijn geweten is gevangen genomen in
Gods Woord. En ik kan noch wil herroepen, wat ik verkondigd
heb, daar tegen het geweten handelen bezwaarlijk schadelijk
en gevaarlijk is. God helpe mij. Amen."
Daar staan dus tegenover el
kaar de oude Moederkerk en de
jonge Luther. De jonge Luther
durft de strijd aan met heel die
organisatie, die hiërarchische
structuur, dat geweldig in de loop
der eeuwen gegroeide machtsap
paraat, dat de Roomse Kerk heet.
Ja, als we het zo bezien, dan heeft
het werkelijk iets van de strijd
van de kleine David tegen de
reusachtige Goliath en dan gaat
onze sympathie onwillekeurig uit
naar die kleine dappere herders
jongen. Maar zo bezien wij Ka
tholieken het niet. Wii geloven in
de heilige en onfeilbare Moeder
kerk en hier staat een rebels kind
tegen Moeder op. Maar volgen
wij eens even de lijn van de Pro
testantse gedachte, zoals die ieder
jaar weer opnieuw wordt uitge
sponnen. Het beroep op het ge
weten zou dan hier aan Luther
de doorslag hebben gegeven, want
het geweten is de laatste norm
en door het geweten spreekt de
H. Geest.
Het is mogelijk, dat Luther hier
oprecht meende wat hij zeide. Het
geloof in de Moederkerk had hij
al van te voren verloren (en het
is moeilijk te denken dat hier de
schuld geheel afwezig was).
Maar met dat beroep op het ge
weten als doorslaggevend te zien,
vergeet men een heel belangrijk
ding: de afgezant van de Paus,
Kardinaal Aleander en de kanse
lier Joannes Eek, die de Paus hier
op de Rijksdag vertegenwoordig
den, gingen ook volgens hun ge
weten te werk. Of kunnen zij het
niet 'als een gewetensplicht be
schouwd hebben de aloude Room
se waarheid en het gezag van de
Heilige Vader te verdedigen? Ook
zij namen wel niet met woorden
dan toch innerlijk en uiterlijk de
houding aan van: „hier sta ik, ik
kan niet anders".
Hebben de Protestantse Luther-
vereerders deze mogelijkheid
nooit eens serieus overwogen?
Toen onze Martelaren van Gor-
cum door de Watergeuzen van
Den Briel zouden worden opge
hangen. omdat zij niet hun geloof
in de Roomse leer over het H.
Avondmaal en van het Pausdom
wilden afzweren, stonden zij daar
in die vunzige schuur en zeiden
ook stuk voor stuk: hier sta ik,
ik kan niet anders! Ook zij gin
gen volgens hun geweten te werk
en beschouwden dit als het laat
ste onneembare bolwerk. Hier
immers sprak hun geloof, sprak
God in hun ziel.
En daar zitten wij nu met het
probleem: In het ene geval zou de
H. Geest iemand martelaar doen
worden voor de ontkenning van
het Roomse dogma en in het an
dere geval voor de bevestiging
van diezelfde geloofswaarheid
Maar dat klinkt vrij onzinnig,
vindt u niet? Het klinkt goed be
schouwd Godslasterlijk, want het
schrijft aan God aparte tegen
strijdigheden toe. De H. Geest
kan zich zelf niet tegenspreken.
Wat volgt hier uit? Dat het ge
weten wel de laatste norm van
ons zedelijk handelen is, (hier
over zijn Roomsen en Protestan
ten het eens), en dat zowel Lu
ther als die martelaren in blanke
gloed trouw hebben kunnen spre
ken, maar dat het geweten niet
de enige norm voor de zedelijk
heid van een woord of daad uit
maakt. Zij kunnen niet beide
voor de Waarheid hebben gestre
den.
Bij die bekende beschouwing
over Luther's optreden te Worms
verwart men telkens weer de
subjectieve gedachte en overtui
ging met de objectieve waarheid.
Ook al zou misschien Luther daar
te goeder trouw zich schrap heb
ben gezet tegen de Roomse Kerk
(waaraan wij altijd nog twijfe
len, en met reden), dan is het
nog voor de wereld van het groot
ste belang of hij objectief gelijk
had of niet. Als hij volgens zijn
geweten meende een dwaling te
moeten leren, dan zou dit voor
de toekomst in ieder geval fu
neste gevolgen hebben! Iemand
kan zó vaak van collega's en
buurlui gehoord hebben dat echt
scheiding in sommige gevallen
geoorloofd is, dat hij het voor
vast aanneemt, maar dat wil nog
niet zeggen, dat God het voor ge
oorloofd verklaart! En indien hij
op dit punt tegen Gods openba
ring en wil ingaat en deze leer
propageert, dan neemt hij een
niet geringe verantwoordelijkheid
op zich. Daar kan op de duur niet
veel goeds van komen.
Luther had echter wel een ob
jectieve norm, waardoor zijn ge
weten geleid werd, zo hoor ik op
werpen, nl. de H. Schrift, zoals
uit zijn boven geciteerde woorden
blijkt.
Het zij zo, maar het brengt ons
geen stap verder, want de Katho
lieke theologen, die hem te woord
stonden, beriepen zich evengoed
op de Bijbel.
Het gaat dus tenslotte om de
vraag: wie van de twee partijen
had het van God ontvangen recht
om Gods Woord uit te ieggen?
Luhter heeft voor het bezit van
dit recht nooit een afdoend be
wijs geleverd, hij heeft het niet
eens geprobeerd. Vandaar dat
Jacques Maritain het optreden
van Luther scherp karakteriseert
als: de troonsbestijging van het
Ik.
De Rooms-Katholieke Kerk kon
zich tenminste beroepen op een
vijftienhonderdjarige praktijk en
traditie, die constant dezelfde was
gebleven.
En bovendien kon zij zich be
roepen op de opdracht van Je
sus: „Gaat en onderwijst alle vol
ken zie ik ben met u alle da
gen tot aan het einde der we
reld". (Matth. 28:19) En als wij
nu vandaag nog onwrikbaar ge
loven in het Pausschap (Matt. 16:
18), in de Biecht (Jo. 21, 22), in
de H. Mis als tegenwoordigstel-
ling van het Kruisoffer (1 Cor,
11:2426) dan zeggen wij ook
met volle overtuiging: Hier sta
ik, ik kan niet anders!
Drachten. E. BRUNA O.F.M.
Een kerk is geen salon. Dat wil dus zeggen, dat wij de daar
toegepaste versieringstechnieken andere maatstaven aanleggen
dan die voor huiselijk gebruik. In de kerken is ruimte en het
dikwerf gedempte licht. Daar is de eredienst voor de Aller
hoogste, daar zijn de priesters, wier kleding en gebaren bij
uitstek mannelijk moeten zijn en van een koninklijke waardig
heid.
Toch bestaat er een stroming in
de kerkelijke naaldkunst, die de
voorkeur geeft aan kinderlijke fan
tasievoorstellingen op licht mate
riaal. Ook in sommige van onze
kerken vindt men er producten
van. De geiwaden die alleen al door
de lichtheid van hun weefsel het
monumentale missen. Een kasuifel
is echter geen baljapon en een
kelkkleedje is geen broddellap,
waarop goedwillende naaldwerk
sters haar kennis van velerlei
technieken kunnen luchten. Wan
neer zij dat wel doen, vindt dat
menigmaal zijn oorzaak in een
wanverhouding tussen artistieke
scholing en ambachtelijke vaardig
heid.
Soms zijn we daardoor wel eens
geneigd, onze voorkeur te geven
aan de mooie middeleeuwse kleden
en gewaden waarop smalle gebor
duurde banden en een enkel me
daillon met een minutieus uitge
werkte religieuze voorstelling de
hele versiering uitmaken, ofwel .v*n
de monumentale zeventiende eeuwse
producten met hun overdaad van
krullen en goud. die uiteindelijk
zelfs nu nog het oog kunnen be
vredigen. Toch mogen we aan de
andere kant hierin niet al te con
servatief blijven en uitsluitend een
persoonlijke voorkeur vooropstel
len. Temeer, wanneer onze waar
dering voor het oude haar voort
zetting vindt in elementen die wij
in het nieuwe waarderen.
Stalen meubels en gepoe
derde pruiken
Natuurlijk is niet al het moderne
mooi. Dat kan trouwens ook niet,
wanneer wij het willen zien als 'n
beeld van de t d, die ook in de
kerkgewaden haar weerspiegeling
vindt. Zoals dit eveneens het getval
was met het decoratieve in de re
naissance en met de barokke krul
len in de jaren waarin het Franse
hof met zijn gepoederde pruiken
ook op het gebied van kleding een
hoogtepunt doormaakte. En niet
minder ook met de na-oorlogse
versobering uit de twintiger jaren
die voor zijn gladde kleren en
stalen meubelen de strakke lijn
vroeg, welke wij ook in de schil
derkunst van een Toorop en een
Thorn Pricker zo menigvuldig aan
treffen.
ZONDAG 29 OCTOBER 1950
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 KRO, 8.30 NCRV, 10.00
IKOR, 11.30 NCRV, 12 15
KRO, 17.00 NCRV, 19.45—
24.00 KRO.
8.00 Nieuws- en weerberichten;
8.15 Gramofoonmuz.; 8.25 Hoog
mis; 9.30 Nieuws en waterstan
den; 9.45 Alt, clavecimbel en cello
10.00 Lutherse kerkdienst: 11.15
Studio-dienst; 11.30 Gewijde mu
ziek; 12.00 Gramofoonmuz.; 12.15
Voorbereiding op de dogmaver
klaring van Maria ten Hemelop
neming; 12.30 Gramofoonmuziek
12.35 Lunchconcert; 12.55 Zonne
wijzer; 13.00 Nieuws, weerberich
ten en kath. nieuws; 13.20 Lunch
concert: 13.45 „Uit het boek der
boeken"; 14.00 Madrigalen; 14.30
Concertgebouworkest en solist.
In de pauze: „vragen van deze
tijd": 16.40 „Kath. Thuisfront
overal"; 16.45 Gramofoonmuziek;
17.00 Geref. kerkdienst; 18.30 So
praan, bariton, koor en orkest
18.50 Orgelconcert; 19.00 Zang
koor; 19.15 „Kent gij uw bijbel?";
19.30 Nieuws, sportuitslagen en
weerberichten; 19.45 Actualiteiten
19.52 Boekbespreking; 20.05 De
gewone man zegt er 't zijne van;
20.12 Gev. programma; 22.45
Avondgebed en liturgische kalen
der; 23.00 Nieuws; 23.1524.00
Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II, 298 M.
8.00 VARA. 12.00 AVRO. 17.00
VARA, 18.30 VPRO. 19.00
IKOR, 20.00—24.00 AVRO.
8.00 Nieuws- en weerberichten;
8.18 Gramofoonmuziek; 8.30 Voor
het platteland. 8.40 Voor de mili
tairen. 9.12 Sportmededelingen.
9.15 Verzoekprogramma (gr.pl.).
9.45 „Geestelijk leven", causerie.
10.00 Trio. 10.25 „Met en zonder
omslag". 10.50 Amusementsmu
ziek. 11.15 Cabaret. 12.00 Orkest
concert. 12.30 Voor de jeugd. 12.40
Orgelspel. 13.00 Nieuws en weer
berichten. 13.15 Mededelingen of
gramofoonmuziek. 14.05 Boeken
halfuur. 14.30 Symphonie-orkest,
dansorkest en solisten. 15.20
Filmpraatje. 15.35 Koorzang. 15.55
Reportage. 16.05 Dansorkest. 16.30
Sportrevue. 17.00 Voor de jeugd.
17.25 „Op 't Zuydlandt gestrand",
hoorspel. 17.45 Kwartet. 18.00
Sport. 18.15 Nieuws en sportuit
slagen. 18.30 Korte Ned. Herv.
kerkdienst. 19.00 Kinderdienst.
19.35 Bijbelvertelling. 20.00 Nieuws
20.05 Actualiteiten. 20.15 Amuse
mentsmuziek. 20.45 „Behouden
snelheid", praatje. 20.50 „Paul
Vlaanderen", hoorspel. 21.30 Po
pulaire muziek. 21.45 Hersengym
nastiek. 22.10 Gramofoonmuziek.
22.40 Piano a quarte mains. 23.00
Nieuws. 23.1524.00 Gramofoon
muziek.
BRUSSEL, 324 en 484 M.
324 M.: 12.00 Lichte muziek. 13.00
Nieuws. 13.15 Gramofoonmuziek.
13.30 Voor de soldaten. 14.00
Gramofoonmuziek. 15.30 idem.
16.00 Reportage. 16.45 Gramofoon
muziek. 17.00 Symphonie-orkest
en solisten. 18.15 Gramofoonmu
ziek. 18.30 Godsdienstig halfuur.
19.00 Nieuws. 19.30 Gevarieerd
programma. 21.30 Actualiteiten.
21.45 Gramofoonmuziek. 22.00
Nieuws. 22.15 Verzoekprogramma.
23.00 Nieuws. 23.0524.00 Gra
mofoonmuziek.
484 M.: 12.08 Omroeporkest. 13.00
Nieuws. 13.15 Verzoekprogramma.
14.30 Concertgebouworkest. 15.45
Gramofoonmuziek. 16.45 Dansmu
ziek. 19.00 Godsdienstig halfuur.
19.45 Nieuws. 20.00 Licht pro
gramma. 21.15 Folkloristische mu
ziek. 22.00 Nieuws. 22.10 Lichte
muziek. 22.30 Jazzmuziek. 22.55
Nieuws. 23.00 Zwitserse muziek.
23.55 Nieuws.
MAANDAG 30 October.
HILVERSUM I. 402 m.
7.00—24.00 NCRV.
7.00 Nieuws. 7.15 Gewijde mu
ziek. 7.45 Een woord voor de
dag. 8.00 Nieuws en weerberich
ten. 8.10 Sportuitslagen. 8.20
Gramofoonmuziek. 9.15 Voor de
zieken. 9.30 Waterstanden. 9.35
Luisterwedstrijd. 10.05 Gramo
foonmuziek. i0.30 Morgendienst
11.00 Gramofoonmuziek. 11,20
Voordracht. 11.40 Viool en pia
no. 12.10 Gramofoonmuziek
12.30 Mededelingen. 12.33 Strijk
sextet. 13.00 Nieuws. 13.15
Weens-tiroolse muziek. 13.45
Gramofoonmuziek. 14.00 Voor de
jeugd. 14.35 Gramofoonmuziek.
15.30 Pianotrio. 16.00 Bijbelle
zing. 16.45 Vocaal ensemble.
17.00 Voor de kinderen. 17.15
Orgelspel. 17.45 Zigeunerkwin
tet. 18.00 Voor de jeugd. 18.15
Sportuitzending. 18.30 Verzoek
programma. 19.00 Nieuws en
weerberichten. 19.15 Engelse les
19.30 Boekbespreking. 19.40 Ra
diokrant. 20.00 Nieuws. 20.05
Amusementsorkest. 20.35 Gra
mofoonmuziek. 20.45 „Boer Har-
deveid", hoorspel. 21.30 Strijk
orkest. 22.20 Internation. Evan
gelisch commentaar. 22.30 Mu
zikale discussie. 22.45 Avond
overdenking. 23.00 Nieuws 23.15
24.00 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II 298 m.
7.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20
—24.00 VARA.
7.00 Nieuws. 7.15 Ochtendgym
nastiek. 7.30 Gramofoonmuziek.
8.00 Nieuws en weerberichten.
8.18 Gramofoonmuziek. 10.00
„Voor de oude dag", causerie.
10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor
de kinderen. 10.35 Voor de
vrouw. 10.50 Voor de zieken.
11.40 Fluit en piano. 12.00 Ac
cordeon orkest. 12.30 Mededelin
gen. 12.33 Voor het platteland.
12.38 Gramofoonmuziek. 13.00
Nieuws. 13.15 Voor de midden
stand. 13.20 Omroeporkest. 14.00
Populair-wetenschappelijke cau
serie. 14.15 Pianorecital. 14.45
Gramofoonmuziek. 15.00 „Miran
da", hoorspel. 16.15 Door en
voor blinden. 17,00 Voor de
VARA-varia. 18.35 Metropole
orkest, 19.00 Parlementair over
zicht. 19.15 Cello én piano. 19.45
Reger.uitzending. 20.00 Nieuws.
20.05 Actualiteiten. 20.15 Sextet.
20.45 Cabaret. 21.20 Dansmuziek.
21.50 „Tewerkstelling van oude
re arbeidskrachten", causerie.
22.05 Concertgebouworkest en
solist. 23.00 Nieuws. 23.15
Nieuws in Esperanto. 23.30 Or
gelspel. 23.4024.00 Gramofoon
muziek.
BRUSSEL, 324 m.
12.00 Gramofoonmuziek. 12.15
Lichte muziek. 13.00 Nieuws.
13.15 Kamermuziek. 14.00 Voor
de vrouw. 15.00 en 15.30 Gramo
foonmuziek. 16.00 Internationale
radio-universiteit. 16.30 Gramo
foonmuziek. 17.00 Nieuws. 1710
Lichte muziek. 18.00 Franse les.
18.20 Balletmuziek. 18.25 Lucht
vaartcauserie. 19.00 Nieuws. 19.30
Symphonie orkest. 21.00 Actua
liteiten. 21.15 Omroeporkest.
22.00 Nieuws. 22.15 Verzoekpro
gramma. 23.00 Nieuws. 23.05
24.00 Gramofoonmuziek.
BRUSSEL, 484 m.
12.05 Lichte muziek. 13.00
Nieuws. 13.10 Gramofoonmuziek.
14.00 Symphonische muziek.
16.00 Gramofoonmuziek. 16.30
Klarinet en piano. 16.45 Gramo
foonmuziek. 17.10, 17.45. 18.30
en 19.00 Gramofoonmuziek. 19.25
Jazzmuziek. 19.45 Nieuws. 20.45
op 21.15 Gtamofoonmuziek. 22.30
Nieuws 22.45 Gramofoonmuziek.
22.55 Nieuws. 23.00 Gramofoon
muziek. 23.18 Rustige muziek.
23.55 Nieuws.
Fors is dat allemaal en monu
mentaal. Het betekent de bloeitijd
van de in Duitsland en Oostenrijk
gevormde gemeenschappen van
kunstnaaldwerksters die aan Ne
derland figuren leverden van het
formaat van Joanna Bierther
Wichmann, Hildegard Brom—Fi
scher en Trude DinendahlBen-
ning. Van een Hildegard Michae-
lis ook, die nu in de kloosterlijke
rust der St. Lioba Stichting te Eg-
mond-Binnen haar kerkelijke ge
waden maakt naar het beginsel dat
niets goed genoeg kan zijn voor de
eredienst van God. Zelf verwerken
haar helpsters daar de natuurzijde
van eigen kweek, en vaardige han
den spinnen er het zuiverste linnen
en de wol van een kleine kudde
schapen.
Voor het woning-interieur
Het zou intussen verkeerd zijn,
uit het noemen van deze enkele
namen af te leiden dat de religieu
ze naaldkunst zich tot kerkgewa
den en paramenten beperkt. Kun
stenaressen als een Leny de Vries
de Does, J. Stokhof de JongSin-
nige, Chris Enthoven, Ernée van
der Linden't Hooft en Jacqueline
Verspyckvan der Eist hebben
zich naast de reeds genoemden
eveneens toegelegd op het beoefe
nen van een vorm van versiermgs-
kunst die zich veelmeer richt op 't
woning-interieur. Zij doen dat met
wandkleden, vaantjes en miniatuur
tjes en zij kiezen daarvoor niet al
leen profane figuren, maar ook aan
de H. Schrift ontleende voorstel
lingen. Weliswaar zijn de resultaten
van haar werk voor het gemiddel
de gezin moeilijk bereikbaar, maar
aan de andere kant verlaten er toch
ook heel wat kleinere voorwerpen
de ateliers (enkele kostelijke minia
turen bijvoorbeeld van Chris Ent
hoven en Hildegard Brom), die
minder kostbaar in aanschaf zijn
dan de grote stukken.
Het voornaamste vinden wij ech
ter de bezieling die er van dit
werk uitgaat op anderen, bij wie
een oude liefde voor de naaldvak
ken door het aanschouwen er van
weer tot bloed komt. Er komen op
tentoonstellingen zoals die van re
ligieus kunstnaaldwerk die tot 8
October in het Museum van
Nieuwe Religieuze Kunst te Utrecht
werd gehouden dan ook heel wat
bezoeksters, die met verwaarlozing
van de grote lijnen der getoonde
stukken minutieus de toegepaste
technieken bestuderen en dan de
opmerking plaatsen: dat kunnen
wij zelf ook.
Zo is het inderdaad. Degene die
de naaldtechniek volkomen be
heerst, zal dergelijke werkstukken
uitstekend kunnen copiëren (het
aantal verkochte foto's is op ten
toonstellingen als deze dan ook
steeds vrij groot). Maar in zekere
zin heeft de copiërende gemeente
daarmee uit zichzelf al een pleidooi
geleverd voor de noodzaak van een
goed ontwerp,
Niet iedere naaldwerkster is een
kunstenares. Eerst het ontwerp
stempelt de verdienstelijke naald'
werkster tot de ware schilderes
met de naald, maar ware naaldkun
stenaressen zijn zeldzaam. Vandaar
dan ook de vele werkstukken,
waarin eerst de samenwerking tus
sen man (bekend schilder) en
vrouw (naarstig werkster met de
naald) tussen ontwerper en atelier
de echte naaldkunst geboren wordt.
BETTY DE HAAN
sprak Jaap Lange.
„Laatst zat ik met een moeilijk geval te kijken.
Ik sleepte de ploegbaas erbij en vroeg wat hij er
van dacht... hij haalt z'n tabaksdoos voor de dag
Stopeerst 'npijp"zegt ie „dan zal 't wel lukken'.'
En laat ie nou gelijk hebben gehad."
(Adv.)
SPAREN, SOMS MOEILIjK,
maar vaak een uitkomst
Op 31 October vieren we de
Wereldspaardag. Vieren is eigen
lijk het woord niet, want er is
natuurlijk helemaal geen feest.
Jullie zult de vlag niet zien uit
hangen en je moet zeker niet
denken aan krentenbollen of
limonade. Maar toch is die We
reldspaardag niet voor niets in
gesteld. De spaarbanken hebben
juist deze dag gekozen om het
iedereen nog eens op zijn hart te
drukken: „wees toch zuinig en
spaar!" Oudere mensen weten
heel goed, wat een plezier je van
sparen kunt hebben en vaders en
moeders, die dat weten, zullen
zeker hun eigen kinderen iets
laten sparen. Want zij weten dat
het o zo gemakkelijk en prettig
ZUURKOOL
Zuurkool ontstaat door het in
gisting brengen van witte kool
meestal vermengd met de helft aan
savoye kool door middel van het
toevoegen van een geringe hoeveel
heid zout en wat karnemelk. Door
dit proces worden de koolhydraten
gedeeltelijk omgezet in melkzuur,
waardoor de smaak ontstaat- De
harde celwanden worden week en
daardoor is de zuurkool lichter
verteerbaar dan de savoye of witte
kool. Bovendien is ze rijker aan
zouten en vitamines.
Zuurkool inmaken:
4 witte kolen, 2 savoye kolen, 60
gr. zout, 12 zwarte peperkorrels,
scheutje karnemelk, Keulse pot,
doekje, plankje steen.
Ontdoe de kolen van de buitenste
bladen, snijd ze in tweeën, verwij
der de stronk en snijd ze in lange
dunne reepjes. Kneed de kool met
het zout zolang doorelkaar, tot zich
petkei heeft gevormd. Voeg af en
toe een scheutje karnemelk toe.
Doe er de peperkorrels door en
druk de kool stevig in een Keulse
pot. Bedek ze met een schoon doek
je, een plankje en een steen. Con
troleer in de eerste tijd geregeld of
zich kim heeft gevormd. Kim is 'n
soort schimmel). Verwijder dit
zorgvuldig, spoel het doekje goed
uit en maak het plankje en de
steen schoon. Na 6 a 8 weken kan
men de zuurkool gebruiken.
HAMROLLETJES MET
ZUURKOOL EN PUREE
Leg in een vuurvast schoteltje een
laag aardappelpuree. Ról in dikke
plakken vette, gekookte ham, wat
gestoofde zuurkool en leg deze rol
letjes op de purée. Vul de openin
gen aan met purée en leg daarop
weer een laag purée. Laat er in de
oven een bruin korstje op komen,
nadat men de purée bestrooid heeft
met wat ham-purée en hier en daar
een klontje boter heeft gelegd.
ZUURKOOLSCHOTEL
MET SPIEGELEIEREN
Leg in het midden van een ver
warmde schotel purée, rangschik
eir in boter gebakken stukjes brood I
omheen. Leg hierop een spiegelei
is, als je jezelf kunt redden wan
neer je plotseling voor het een
of ander eens geld nodig hebt.
Bij ons op school hadden we
vroeger een eigen spaarkas. De
meeste kinderen brachten daar
iedere week wat geld naar toe en
als het een groot feest was: vader
of moeder jarig, of iets anders,
dan mocht je er iets uit terug
ontvangen. Maar er waren ook
kinderen, die dat niet leuk von
den, die al hun snoepcenten op
maakten en nooit iets overhiel
den, als ze eens iets kregen-. Die
konden natuurlijk nooit iets ko
pen voor thuis.
En wie eenmaal heeft leren
sparen, zal dat ook doen als hij
groot is, en dan heb je er nog
meer plezier en gemak van.
Op de Wereldspaardag dus alle
maal het plan gemaakt: Zuinig
zijn en sparen!
BOEKEN VOOR JONGENS
„Vleugels boven het eeuwige
ijs dit is een uitstekend boek
voor jongens, waarin het leven
van de bekende poolreiziger Byrd
wordt beschreven. Het is eigen
lijk een boeiend verhaal van alle
tochten die Byrd maakte, zijn
Noordpoolreizen, bezoeken aan de
Zuidpool en zijn tocht over de
Atlantische Oceaan. Byrd komt in
dit boek voor als een harde'wer
ker, een gelovig man en als
iemand, die bij alle eerbewijzen
steeds nederig bleef. Het werd
geschreven door C. v. Tubbergen,
A. Roelofs van Goor te Meppel
gaf het uit.
„Het nieuwe luchtvaartboek
voor jongens", dat C. van Steen
deren voor de jonge liefhebbers
van de luchtvaart schreef, be
schrijft de luchtvaart als een
modern verkeersmiddel. Naast
een vlot geschreven overzicht van
de werkzaamheden op het vlieg
veld, een uiteenzetting van de
moderne hulpmiddelen van de
luchtvaart en o.a. van de radar,
geeft hij ook een aardig stukje
vlieggeschiedenis, waaraan hij te
vens het heden en de toekomst
van de luchtvaart verbindt. Het
boek werd heel mooi geïllustreerd
en uitgegeven door L. J. Veen te
Amsterdam.
Het derde boek, dat we hier
even willen vermelden, is „Het
nieuwe scheepvaartboek voor
jongens", dat dezelfde opzet ver
toont als het vorige werk, en alles
behandelt, wat maar met de
scheepvaart te maken heeft.
Iedere jongen, die belang stelt in
de scheepvaart, zal er iets in kun
nen vinden en de belangrijke
plaats, die ons land in de zeevaart
inneemt, komt er dan ook uitste
kend in tot uiting. Natuurlijk
werden ook in dit boek de nieuw
ste uitvindingen op scheepvaart
gebied verwerkt. Ook dit boek
werd uitgegeven bij L. J. Veen
te Amsterdam, de schrijver is
Anno Teenstra.
BLOEMEN IN DE WINTER
Voor die vriendinnetjes en
vriendjes van onze Jeugdkrant,
die graag van de winter mooie
bloemen willen hebben, is het nu
de hoogste tijd om bloembollen
op water te zetten. Je hebt er
maar een paar nodig om weken
lang plezier van de prachtige
bloemen te hebben en de verzor
ging eist niet veel werk. Er zijn
speciale bollen-glazen in de han
del, maar je kunt het ook wel
met een jampot of iets dergelijks
doen, al staat dat niet zo netjes.
Als je de bollen koopt, dan ver
tellen ze je er meteen bij, hoe
je voor de bollen moet zorgen,
of er veel of weinig water bij
moet, sommigen kan je gewoon
op grint zetten, dat staat heel
aardig, en hoe lang je de bollen
in het donker moet zetten. Het
is een heel aardige liefhebberij,
waar je zeker plezier in zult krij
gen. Vraag thuis maar eens. of
je het met een paar bollen mag
proberen.
Wil je eerst eens weten, welke
bloemen je moet gaan kweken?
Nou, vraag dan bij de winkelier
een prospectus aan, die zijn meest
al gekleurd en dan kan je mak
kelijk een keus maken. Veel
Bij brand- en snijwonden, Pijnlijke
kloven, Ruwe handen en Schrale
huid.
(Advj
en wissel dit af met
stoofde zuurkool.
bergjes ge-
ZUURKOOL MET
AARDAPPELPUREE
EN SAUCIJSJES
Kook da zuurkool op de gewone
wijze gaar. stoof ze. Maar aardap
pelpuree. Bak de saucijsjes in vet
of boter lichtbruin en gaar. Maak
op een verwarmde schotel een
rand van aardappelpuree, leg in 't
midden de zuurkool, schik er de
saucijsjes op en giet het vet er ove
De Heer is Koning.
Hij bestuurt en leidt
met sterke hand Zijn
rijk, de heilige Kerk,
onze zielen. De vijan
delijke machten zul
len tevergeefs op Zijn
rijk aanstormen.
„Vreest niet, kleine
kudde, het heeft de
Vader behaagd, u het
rijk te geven". Wij
wijden ons en al het
onze aan Christus,
onze Koning, toe.
BENEDICTUS
Midden December van het vorig
jaar werd ten Noorden van Pre
toria in tegenwoordigheid van 'n
kwart millioen mensen en leden
van de Zuid-Afrikaanse regering
het grote Voortrekkersmonument
onthuld, op de plaats waar 't ver
raad van de Zoeloe-Koning Din-
gaan in 1838 zijn offers vroeg.
Over dit afschuwelijk verraad
en over de beroemde trek der
boeren heeft de Zuid-Afrikaanse
regering een documentaire film
samengesteld, die binnenkort ook
in Nederland uitgebracht wordt
onder de titel „De grote trek".
Deze zelfde historie wordt ook op
boeiende wijze beschreven in het
boek „Voortrekkersbloed" van L.
Penning, dat thans opnieuw, ge
heel gemoderniseerd en voorzien
van foto's uit de film, verschijnt.
Dit boek maakt deel uit van de
Penning-serie „Voor vrijheid en
recht", waarvan de beide andere
delen, getiteld ,,In de goudmijnen
van Zuid-Afrika" en „Voor vrij
heid en recht", eveneens opnieuw
verschijnen.
TEGEN MOORDENAAR
LEVENSLANG GEËIST
Voor de Amsterdamse Arrondis
sementsrechtbank is gistermiddag
tegen de 35-jarige voormalige
SS-er L. Timman uit Amsterdam,
die, na op 8 Februari j.l. een jonge
vrouw in Tuindorp Oostzaan met
bijlslagen in de woning van haar
ouders van het leven te hebben
beroofd, zichzelf bij de politie
heeft aangegeven, levenslange ge
vangenisstraf geëist.
Ere-voorzitter C.N.V.
onderscheiden
In een bestuursvergadering van
ht Christlijk Nationaal Vakver
bond heeft gisteren mr. dr. A. A.
van Rhijn, Staatssecretaris van
Sociale Zaken, mededeling gedaan,
dat het H. M. de Koningin be
haagd heft, ter gelegenheid van
diens 75ste verjaardag, de ere
voorzitter van het C.N.V., de heer
K. Kruithof, te bevorderen tot
Officier in de Orde van Oranje
Nassau.
Reeds meet dan
16 jaar in gebruik
bij de KLM
eabr. n v. ehco
haaksbergen
(Advertenties
FEUILLETON
Een „goede vriendin" des
huizes veegde de tranen uit
haar ogen.
„Over de doden niets dan
goeds," zeide ze, „maar ik moet
toch zeggen, mijn beste Herta,
dat je vader met zijn lichtzin
nigheid zelf de schuld is van al
dit ongeluk. Een man, die met
zijn fabrieken zoveel verdient
hoeft toch werkelijk niet aan de
beurs te speculeren, zoals hij
dat deed."
Hertj keek haar koud aan.
„En wat zou u gezegd heb
ben, wanneer zijn beursspecu
laties gelukt waren? Heel wat
anders, dat weet ik zeker."
En zij keerde haar de rug toe,
zonder haar nog een blik waar
dig te keuren.
Dat zij dat huichelachtige
medelijden door haar fierheid
jeugd. 17.30 Orgelspel. 17.45 in openlijke vijandigheid deed
Reger.uitzending. 18.00 Nieuws, omslaan, kon haar bitter weinig
18.15 Militair commentaar. 18.30 1 schelen.
Het bedrag, dat Herta na de
verkoop van al de schatten, die
haar vader met zoveel liefde
verzameld had. overhield, was
zo gering, dat ze slechts een
heel goedkoop kamertje kon
huren en met grote zorgen de
komende dagen tegemoet zag.
Ze moest werk zoeken, dat
stond vast. Maar hoe moest ze
dat aanpakken?
Merkwaardig genoeg werd
haar een betrekking bij wijze
van spreken op een presenteer
blaadje aangeboden.
Sebastiaan Brinkhof, de eige
naar van het beste café van de
stad, bracht haar een bezoek en
vroeg haar. met de deur in huis
vallend, of ze goed kon reke
nen.
Herta keek hem verbaasd aan
en knikte. Toen zette hij met
grote zakelijkheid het doel van
zijn komst uiteen: zij moest een
betrekking hebben, dat zei de
hele stad, en omdai hij een
handig- zakenman was en van
de belangstelling, die heel Ilmen
voor haar aan de dag legde,
partij wilde trekken, kwam hij
haar de betrekking van cassière
in zijn café aanbieden. Hy zou
haar een behoorlijk salaris ge
ven, omdat hfj van haar aan
wezigheid een flinke opbloei
van zijn zaak verwachtte.
Herta voelde bitterheid by
zijn nuchtere woorden en toch
was zy hem dankbaar, dat hij
geen valse deelneming huichel
de, maar rond-weg zijn mening
zei.
„Ik laat u drie dagen tijd, juf
frouw Melcher", zei hij ten
slotte, terwijl hij opstond om
heen te gaan.
„Niet nodig," antwoordde zq,
.ik neem uw aanbod dankbaar
aan.'
Brinkhof knikte tevreden.
„U zult uw weg wel vinden,
juffrouw Melcher, u komt er
weer helemaal bovenop. Neemt
u dat van mij aan. Voor iemand,
die zich zo energiek over be
zwaren heen weet te zetten
en u, die altijd zo rijk en ver
wend geweest is, moet toch
zeker een hoop innerlijke be
zwaren opzij zetten, om mijn
voorstel zelfs maar te over
wegen voor zo iemand staat
nog een goede toekomst open."
Hij stak haar zijn hand toe,
een haiid, die plomp en grof
was en er aan herinnerde, dat
Sebastiaan Brinkhof heel klein
was begonnen en zich pas in de
laatste jaren tot een zekere wel
stand had opgewerkt. En Herta
legde haar smalle, welverzorg
de, blanke rechterhand in de
zijne.
Toen zat Herta Melcher aan
de cassa van het café Univer
sum en noé eerde, wat de kell-
ners haar opgaven. Juist tegen
over de ingang zat zij en een
van haar plichten was, de bin
nenkomende gasten vriendelqk
te groeten, onverschillig, of
het een dame of een heer be
trof. Haar dienst begon pas in
de namiddag, maar duurde dan
ook tot heel laat in de avond.
Over haar gezicht lag een
starre glimlach als een masker,
dat verborg, wat zij in haar bin
nenste voelde.
Wanneer de draaideur in be
weging kwam, woei er telkens
een ijzig-koude wind naar bin
nen en zij huiverde, wanneer zij
kennissen van vroeger met
nieuwsgierige blikken zag bin
nenkomen.
Van de dag af, dat Herta Mel
cher aan de cassa zat, was het
café Universum steeds stampvol
bezoekers.
Soms kwam een of andere
„vriendin" van vroeger naar
Herta toe en gaf haar een hand;
maar het jonge meisje behan
delde haar zo koel, dat haar alle
lust verging, om dit een volgen
de keer nog eens te herhalen.
Want Herta voelde goed genoeg
de kleinering, die er in die
„vriendelijkheid" lag. En <le
mannen?
Met vurige woorden hadden
z;j naar de hand van het rijke
meisje, de „beste partij van Il
men", gedongen en eeuwige
liefde gezworen.
Dat alles scheen nu vergeten.
Ja, wél wilden ze nog ee-
heime afspraakjes maken met
haar of een keertje met haar
uitgaan op een van haar vrije
dagen. Doch Herta wees hen
met een verachtelijk glimlachje
af en ze konden allen met
hangende pootjes vertrekken.
Van lieverlee echter begon de
belangstelling voor Herta te
verflauwen en het bezoek aan
het café Universum werd weer
zoals het vóór Herta's komst ge
weest was.
En dus kwam op een goede
dag de practische meneer
Brinkhof weer bij haar en zei:
„Juffrouw Melcher. het spijt
me, maar ik moet u ontslaan.
Het grote salaris, dat ik u be
taal, lean ik u met het oog op
de tegenwoordige stand van za
ken niet langer geven. Weet u
wel, dat dit eigenlijk uw eigen
schuld is?"
(Wordt vervolgd).
Er zouden al hele
als er Zondag wee
gemikt werd. En e
houden het daar
gevecht maar op.
vallen in de wee
mogelijk, nietwaai
warden en Go Ah
Wel niet absoluut
bedoelen: Alle vie
wedstrijden minde
puntenaantal gelij
zullen we over A
zege op eigen ter
verlies of geiyk s]
met de Hagenaars
en BW de leide
sprintje voor nod:
het maken van v<
Maar laten we
rustig gaan bekijki
-Leeuwarden. Eer
Óosteiyken op het
meer ruimte om
Wegens het terre:
schien. Maar aan
voor de Friezen
reden om te wan
hun buitengewoor
tiviteit, ziet u. En
maar op aan.
HSC zal zqn st
schijnlijk met een
naar huis zien g
moeting met GVA
Zwartemeer-Sneek
nodige sensatie t
schoon; reken er
op, want Roosent
ook wel waarom
Quick kan Achill
zorgen op zich af
Frisia-Velocitas:
de zwakkere broe
om juist wel zeer
Misschien een geli
tenslotte Heerenv
waarin het er vooj
het Friese Haagje
komt niets aan he'
laten. Vanwege
Sneek voorbij te
Maar goed, de s
geval wel weer
schuivingen gaan
Sneek 7 10, He
Quick 6 8, Leeuw
Ahead 6 8, Zwarter
7 7, Achilles 5 5. F
B 6 4, HSC 6 2,1
Geen zorgen
't Gooi-AGOW.
summers staan e
slecht voor en we
winstkans geven,
stander nu niet jui
dat ineens fel be?
en zich in Hilversi
zal willen laten a
Hengelo-Ensch.
der onderst-geplaa
sen op een gelijk
een goaltje meer
club. NEC gaat me
hart naar Wagenir
maal zonder re
maar toch achten
voor de rood-groe
lijk.
Wat is er met
aan de hand? De
zen nu nog slech
van de cijfer berg
mageré oogst aan
zege op het zwakk
aan te nemen. Ms
fin, daar gaat he"
DWS, ineens tusse
verschenen, kan
partij mee gaan b'
derde plaats hoeft
te zijn na de
Heracles.
Enschede-DOS.
voor de zwarther
voor hun eerste p
Laten ze allem
proberen in deze
riatie te brengen.
Ensch. 6 10, NE<
AGOW 6 7, DOS 6
W.ningén 6 6. Goo;
Ensch. B. 6 3, Hen
6 1.
Blau
Even goede vr
geen gelijk krijger
den het nu eens o;
van de bovenste p'
Daarvoor is dus ni
of een draw van E
SVV en verder ei
Hagenaars op de
Allebei best moge
VSV-RCH wor<
zege van de Velsei
paaltje verwissele
lijst. EDO-Hermes
VOETBAL
Eerste klasse A
Zwolse Boys
Leeuwa
HSC—GVAV
ZwartemeerSnee)
Be QuickAchille
FrisiaVelocitas
HeerenveenGo A
Eerste klasse B
Gooi-AGOW
Hengelo
Enschedese
WagennigenNEC
AjaxVitesse
DWSHeracles
EnschedeDOS
Eerste klasse C
ADOVolewijckers
VSV—RCH
SW—Blauw Wit
EDO—Hermes DVS
DWVHaarlem
KFC—HBS
Eerste klasse D
De BaronieRBC
FeyenoordLonga
TSCXerxes
NO ADEmma
BW—Willem II
SpartaNAC
Eerste klasse E
Sportcl. Emma
Sitti
MW—-Eindhoven
ChevremontVW
