Storm over Azië
Het slagwoord „zuinig met electriciteit
geldt vanaf a.s. Maandag dubbel
Zuinig met anthraciet
DE ONTVOERING
77 NovemberKlaproosdag
VEEL NIEUWS
in weinig woorden
Lenin's voorspelling in practijk
RADIO
Wanneer niet iedereen meedoet
raken we in het donker
Blijvend tekort onvermijdelijk
EEN WINTER
ZONDER WINTERTENEN
Gepieker over de „piek"-uren
Nieuw concordaat
met Spanje
Abe vroeg te veel
(7 millioen francs)
BEURSOVERZICHT
door Heralth
PAGINA 4
VRIJDAG 10 NOVEMBER 1950
(Van onze diplomatieke medewerker)
„STORM OVER AZIË" was de titel van een opmerkelijke
Russische film, een aantal jaren geleden. Het is ook de samen
vatting van een adembenemende werkelijkheid in het heden.
China, Korea, Indo-China en Tibet zijn namen, die spreken
van communistische overheersing of agressie, maar waartussen
het verband niet altijd duidelijk wordt gezien. Na Mandsjoerije,
met zijn geweldige ertsrijkdom, is het gehele Chinese vaste
land door het communisme onder de voet gelopen. Door recht
streekse militaire actie bedreigt het nu Indo-China en Tibet.
Daartussen liggen, als in een tang, Birma, Siam en Malakka.
Toen India en Pakistan nog
behoorden tot het Britse Rijk,
golden zekere politieke en strate
gische grondregels, waarvan Lon
den niet afweek: Ruslands macht
mocht nooit doordringen tot de
Perzische Golf en de Indische
Oceaan en tussen de Britse do
meinen en het Czarenrijk werden
met zorg enige bufferstaten op
gekweekt, die moesten voorko
men, dat deze twee grote mach
ten in direct contact en directe
wrijving met elkander konden
komen. Afghanistan en Nepal
waren zulke bufferstaten.
In het Midden-Oosten poogt
Rusland wel door te dringen. Het
vist in troebel water in Israël,
rond Jeruzalem en in het alge
meen in de Palestijnse zaken.
Het steunt ook de opstandige
Koerden, die onrust verwekken
in Zuid-Anatolië, Irak en Jorda
nië. Het heeft getracht in de
Noord-Iraanse (Perzische) land
streek invloed te krijgen men
denke nog eens terug aan Azer-
beidsjan maar dat alles houdt
voor het Kreml misschien wel
beloften in voor de toekomst,
maar heeft nog niet voor het
heden reële winst opgeleverd.
Anders is het in het Verre Oos
ten. Daar dringt niet enkel een
Aziatisch, czaristisch Rusland op,
maar het wereldcommunisme, dat
ideologisch en militair sterker,
agressiever, imperialistlscher en
veroveringszuchtiger is dan welke
macht daar ook in de moderne
geschiedenis was. Het Westen
verzwakt door de oorlog, door
Amerikaanse kortzichtigheid en
gemis aan diplomatieke, strate
gische en psychologische ervaring
in dit deel der wereld, door het
pacifisme van Labour en het
nationalisme dat in Azië was
ontwaakt en tot kracht en uit
barsting kwam is niet meer
bij machte op te wegen in Azië
tegen dit revolutionnaire wereld
communisme.
Azië zelf is te zwak, te onsa
menhangend, te jong en te natio
nalistisch nog, om zulk een tegen
wicht te kunnen vormen. India
wenst de rol te spelen van een
grote mogendheid; een leider als
Pandit Nehroe heeft er ongetwij
feld de begaafdheden toe, maar
het mist te enenmale de militaire
kracht, die daarvoor nu eenmaal
ook alleronontbeerlijkst cn nood
zakelijk is. India wil neutraal zijn
tussen Moskou en Washington.
India wil een leidende Aziatische
macht zijn en wenst daartoe goede
betrekkingen met het Rode Chi
na, doch niet met de Bao-Dai-
regering in Indo-China, omdat
daar het Europese Frankrijk nog
een te grote rol speelt. Het raakt
echter met dat al zelf in de klem
(Advertentie)
lijkt een onbereikbaar ideaal. Voor som
migen behoeft het niet eens echt winter
weer te zijn of de kwelling van „winter
handen" of „wintervoeten" begint al. De
kwaal bestrijden met Akkeds Klooster
balsem betekent onmiddellijke verzach
ting van jeuk en pijn. Kloosterbalsem,
het ideale middel, ook bij schrale huid,
kloven of gesprongen handen, ontsmet
en geneest wonden van allerlei aard
en is een uitstekend wrijfmiddel bij
rheumatlek, spit, spier-en lendenpijnen.
tussen Sinkiang, de uiterste pro
vincie van China, waar Moskou
economisch wist door te dringen,
Tibet, dat nu door de legers van
Mao onder de voet wordt gelopen
en Bipma, dat, zelf aan commu
nistische woelingen ten prooi, als
communistische invalspoort van
uit China naar de Indische Oceaan
open ligt. Birma en Indo-China
zijn dan op hun beurt weer armen
van de tang, die Siam en Ma
lakka in de communistische stra
tegie zouden moeten kraken.
Intussen zijn in Korea Chinese
troepen in de strijd geworpen,
die de strijdkrachten der Ver
enigde Naties gevoelige, zij het
geen beslissende verliezen toe
brachten, maar die de oplossing
van dit conflict, militair en poli
tiek, weer maanden achteruit
hebben gezet. De acties tegen
Tibet en Indo-China gaan in die
tijd door.
Verdeeldheid in het Westen
Wat Lenin heeft voorspeld: het
Westen voor het communisme te
zullen veroveren door 't Oosten
dat pogen Stalin en Molotov,
voor wat dat Oosten betreft niet
zonder aanvankelijk succes, uit
te voeren. De deelname van Chi
nezen aan de strijd in Korea
maakt het weer minder waar
schijnlijk, tussen Moskou en Pe
king een verwijdering en tussen
Peking en de V.N. een toenade
ring tot stand te brengen, die de
verhouding tussen Peking en het
Westen ook minder gespannen
zou kunnen maken.
Het Westen blijft inmiddels
verdeeld: om Nehroe te ontzien
is er zacht gezegd geen
harmonie tussen Engeland en
Frankrijk over Azië. Om Singa
pore te bevoordelen en het En
gelse Pond te versterken zou een
verwijdering tussen Indonesië en
Nederland de Britten wellicht
niet onaangenaam zijn. Tussen
Londen en Washington is b.v.
met betrekking tot de houding
jegens Mao al evenmin over
eenstemming. De verkiezingen
deze week in Amerika hadden
o.m. evenzeer tot inzet een ver
schil in opvatting tussen demo
craten en republikeinen over
Azië. Deze laatsten betichtten de
democraten ervan, dat hun Azië-
politiek heeft gefaald en de we
reldmacht van het communisme
gevaarlijk heeft doen toenemen.
De democraten daarentegen be
toogden, dat Azië 'n onhoudbare
positie was, waar men alleen
maar het nationalisme-te-goeder-
trouw kon steunen om enig te
genwicht te doen ontstaan, maar
dat overigens alle kracht op
Europa moet worden geconcen
treerd.
Te weinig en te laat?
Het is te vroeg om voorspel
lingen te doen. Nodig echter leek
het, om het verloop van deze
storm over Azië in enkele grote
trekken te schetsen. Zeker is,
dat de strijd tegen het commu
nisme, liever de worsteling om
een betere wereld in Azië krach
tiger en met méér saamhorigheid
gevoerd zal moeten worden dan
tot nu toe het geval was. Een „te
weinig en te laat" zo vaak aan
de democratieën verweten zal
hier met geduld, energie en gro
te offers voorkomen en hersteld
dienen te worden.
MORGEN, Zaterdag 11 November, zullen ook dit jaar-weer duizen
den collectanten in Nederland op weg gaan voor de klaproosver-
koop. Zij en de tienduizenden die op deze dag een klaproos dragen,
zullen daarmee een ereschuld inlossen aan de meer dan 30.000
geallieerde soldaten, die op militaire en burgerbegraafplaatsen in
Nederland een laatste rustplaats vonden.
Dank zij de opbrengst van de Klaproosdag kan jaarlijks aan dui
zenden nabestaanden van dezegevallenen bij het bezoek aan het
graf gastvrijheid en vergoeding van reiskosten in Nederland
worden verleend. Dit geschiedt in samenwerking met buitenlandse
organisaties als de British Legion, the Canadian Legion, the Gold
Star Mothers (Amerika), the Returned Soldiers Association (N.-Zee-
land), Le Souvenir Francais en de Salvation Army, etc. Deze orga
nisaties regelen met het Nederlands Oorlogsgraven Comité het be
zoek aan de graven in Nederland. Zodra de nabestaanden ons
grondgebied betreden, zijn zij de gast van ons volk. Hun verblijf- en
reiskosten worden volledig vergoed tot aan het moment, waarop zij
na een driedaags bezoek ons land weer verlaten.
Uiteraard ziin er wel enige
maatregelen van overheidswege
genomen om het stroomverbruik
tijdens de piekuren te beperken.
Het branden van lichtreclames
is in die perioden niet toege
staan. Etalageverlichting mag
alleen branden, wanneer als
compensatie daarvoor minder
licht in de winkels wordt ver
bruikt. Buitenverlichting van
openbare gebouwen, Horeca-be-
drijven en amusementsinrichtin
gen moet tijdens de piekuren ge
doofd worden en de verlichting
en verwarming in electrische
treinen en trams moet tot de
helft worden beperkt. Met deze
maatregelen gaat echter het
verbruik niet voldoende om
laag. De vereiste stroombespa-
ring wordt eerst verkregen,
w. nneer de industrie en ook de
huisvrouw hieraan volle mede
werking verlenen.
Met de industrie is de af
spraak gemaakt, dat werkzaam-
ZATERDAG 11 NOVEMBER 1950
HILVERSUM I, 7.00—24.00
K.R.O.
7.00 Nieuws; 7.15 Gram.muziek;
7.40 Reportage; 8.00 Nieuws- en
weerberichten; 8.15 Gram.muz.;
9.00 Voor de huisvrouw; 9.30 Wa
terstanden; 9.35 Kamer-orkest;
10.00 Voor de kinderen; 10.15 Me-
tropole-orkest: 11.00 Voor de zie
ken; 11.45 Gram.muziek; 11.50
Godsdienstige causerie; 12.00 An
gelus; 12.03 Gram.muz.; 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen;
12.33 Gram.muz.; 12.55 Zonne
wijzer; 13.00 Nieuws en Kath.
nieuws; 13.20 Politie-kapel. Als
intermezzo: piano en orgel; 14.20
Eng. les; 14.40 Musicerende dilet
tanten; 15.15 Kroniek van lette
ren en kunsten; 15.50 Gram.muz.;
16.20 Luchtvaartpraatje16.30 De
schoonheid van het Gregoriaans;
17.00 Voor de jeugd; 18.00 Film
programma; 18.15 Sport; 18.25
Lichte muziek; 18.48 Sport, „Dit
is leven", voor de jeugd; 19.00
Nieuws; 19.15 Actualiteiten; 19.23
Gram.muziek; 19.52 Journalistiek
weekoverz.; 20.00 Nieuws; 20.05
De gewone man zegt er 't zijne
van: 20.12 Gram.muziek; 20.15
Lichtbaken; 20.40 „Steek eens op,
heren"; 21.00 Gevar. programma;
21.45 Sint Maartenspel; 22.00 Po
pulair concert; 22.30 „Wij luiden
de Zondag in"; 23 00 Nieuws;
23.1124.00 Eerste zitting van de
Raad van Elf.
HILVERSUM II, 7.00 VARA,
10.00 VPRO, 19.30 VPRO,
20.00—24.00 VARA.
7.00 Nieuws; 7,15 Ochtendgym
nastiek; 7.30 Gram.muziek; 8.00
Nieuws- en weerberichten: 8.18
„Onder ons gezegd"; 8.23 Orgel
spel; 8.45 Gram.muz.; 10.00 Me
dische causerie; 10.05 Morgenwij
ding; 10.20 Voor de arbeiders in
de continubedrijven; 11.35 Gram.
muz.; 12.30 Land- en tuinbouw
mededelingen; 12.33 Kwartet;
1.3.00 Nieuws; 13.15 Dansorkest;
13.45 Pianoduo; 14.00 Voor de
jeugd; 14.30 Kwintet; 14.50
Streekuitzending; 15.15 Populaire
muziek; 15.45 „Van dc wieg tot
het graf", causerie; 16.00 Gram.
muz.; 16.30 Sportpraatje; 16.45
Kamerorkest en solist. 17.30 Voor
de jeugd. 18.00 Nieuws. 18.15 Ge
mengd koor. 18.30 Regeringsuit
zending: „De West-Europese Unie
meldt zich". 19.00 Artistieke
staalkaart. 19.30 „Passapartout",
causerie. 19.40 „Het Oude Testa
ment in deze tijd", causerie. 19.55
„Deze week", causerie. 20.00
Nieuws. 20.05 „Hein Festijn".
20.10 Vara-varia. 20.15 Herinner
ingen aan het Vara-familiefeest,
van 11 Juni 1950. 21.15 Weense
muziek. 21.45 Socialistisch com
mentaar. 22.00 Metropole-orkest,
klein koor en solisten. 22.40 „De
commissaris vertelt verder". 23 00
Nieuws. 23.11 Orgelspel. 23.30
24.00 Gram.muziek.
BRUSSEL, 324 en 484 M.
324 M.: 12.00 Salonorkest. 12.30
Weerber. 12.32 Licht orkest. 13.00
Nieuws. 13.15 Gram.muz. 13.30
Voor de soldaten. 14.00 Causerie.
14.10 Gram.muz. 14.45 Pianospel.
15.00 Gram.muz. 15.15 Pianospel.
15.30 Orgel en zang. 16.15 Ethni-
sche muziek. 17.00 Gram.muz.
17.10 Accordeonmuziek. 17.25
Gram.muz. 17.30 Discussie. 18.00
Accordeonmuziek. 18.15 Gram.
muz. 18.30 Dansmuziek. 19.00
Nieuws. 19.30 Gram.muz. 19.50
Radiofeuilleton. 20t00 Omroe(Dork.
en soliste. 21.00" Actualiteiten.
21.15 „Moderne tijden". 22.00
Nieuws. 22.15 Verzoekprogramma.
23.00 Nieuws. 23.05 Jazzmuziek.
23.3024.00 Gram.muz.
484 M.: 12.08 Lichte muziek. 13.00
Nieuws. 13.10 Verzoekprogramma.
14.00 Gram.muz. 15.15 Verzoek
programma. 16.30 Dansmuziek.
17.10 Dansmuziek. 18.30 Accor-
deonspel. 18.45 en 19.00 Gram.
muz. 19.40 idem. 19.45 Nieuws.
20.00 Mil. orkest. 21.00 Gram.
muz. 22.00 Nieuws. 22.15 Dans
muziek. 22.55 Nieuws. 23.00
Gram.muz. 23.55 Nieuws.
heden, waarbij veel electriciteit
wordt gebruikt zoveel mogelijk
buiten de piekuren zullen plaats
vinden. Verder, dat zo mogelijk
werktijden verschoven worden,
opdat het electriciteitsverbruik
tijdens de piekuren kan worden
beperkt. Kantoren is gevraagd
het gebruik van electrische ka
chels te verbieden, zo weinig
mogelijk licht te ontsteken,
werktijden te verschuiven en
het schoonmaken van de gebou-
TIJD: 2 4
1.200.000 kWh
(Van een onzer verslaggevers)
De vraag naar electriciteif- zal ook in de komende winter
maanden van 13 November tot en met 27 Januari weer groter
zijn dan de top-productie van de electriciteitscentrales. In
verband hiermede za! hef noodzakelijk zijn tijdens de piekuren
's morgens van half acht tot negen uur en 's avonds (behalve
Zaterdag) van half vijf tot zes uur het electriciteitsverbruik
vrijwillig te beperken. Het probleem, waarom het gaat is zeer
eenvoudig. Toont niet iedereen de nodige discipline bij het
electriciteitsverbruik tijdens de piekuren, dan raken de centrales
overbelast met gevolg, dat door uitvallen van machines de
stroomlevering ophoudt. Er is dus weinig keus.
gaat want daarmede gaat het
effect van de maatregel verlo
ren.
De particulieren hebben ech
ter nog meer te doen. Zij heb
ben tot plicht zo zuinig mogelijk
met electriciteit te zijn door tij
dens de piekuren in het geheel
geen electrische straalkachels te
gebruiken en het gebruik van
10 12 14 16 IS 20 22 24
-- vraag naarelectr. vermogen op
een bepaalde winterdag in 1947
xxxx* beschikbaarveiliq productie verm.
verwachte vraag
vraag zoals dere zich onder in.
vloed van de piekbeperkings.
maatregelen voordoet
piekuren
rrrr
T
wen zovee] mogelijk buiten de
piekuren te doen plaats vinden.
Radio zal zwijgen
De radio zal eveneens tijdens
de piekuren zwijgen. Het is de
bedoeling, dat het publiek het
toestel uitschakelt en niet op
een buitenlandse zender over-
W VOORBltCteUl»
ttmm
stofzuigers, electrische strijk
ijzers en andere huishoudelijke
toestellen te vermijden. En bo
vendien kan iedereen aan de
noodzakelijke besparing mede
werken door wat meer aandacht
te besteden aan de verlichting.
Dat betekent dus: geen enkele
lamp onnodig laten branden.
Waarom?
De reden, waarom tijdens be
paalde uren van de dag het elec
triciteitsverbruik moet worden
beperkt is in de aanhef al in het
kort aangegeven. Na de oorlog
is het electriciteitsverbruik sterk
gestegen, terwijl de aanbouw
van nieuwe centrales daarmede
geen gelijke tred heeft gehou
den. De maximale belasting van
de centrales, die voor een deel
met elkaar zijn verbonden en
daarmede elkanders lasten kun-
ner delen, bedraagt 1.210.000
kW. Daarbij kan worden ge
voegd electriciteit, die geïmpor
teerd wordt uit Duitsland en
België. Op eon bepaald moment
kan dus aan de verbruikers
1.350.000 kW geleverd worden.
Het geraamde verbruik, zonder
beperking in de piekuren, be
draagt echter in de gevreesde
perioden 1.500.000 kW. Vraag en
productievermogen geven een
verschil van 150.000 kW. Dit
verschil moet door beperkingen
worden opgevangen.
VATICAANSTAD (KNP). De
aanwezigheid in Rome van de bij
zondere Spaanse missie ter gele
genheid van de dogmaverklaring,
gecombineerd met het feit, dat een
zeer groot aantal Spaanse autori
teiten in de Eeuwige Stad verblijft,
heeft tot het vermoeden geleid, dat
de H. Stoel van deze gelegenheid
gebruik zou kunnen maken om een
nieuw concordaat met Spanje af
te sluiten. Het laatste concordaat
werd gedurende de Spaanse bur
geroorlog opgeheven en nog niet
vernieuwd.
Ofschoon in hoge kerkelijke krin
gen nog geen uitdrukkelijke beves
tiging is te verkrijgen, wordt wel
te verstaan gegeven, dat op zo
goed als alle punten overeenstem
ming is bereikt. De betrekkingen
tussen de H. Stoel en de regering
van Franco zijn de laatste maan
den inderdaad aanzienlijk verbeterd
De berichten, als zou het Vati-
caan als voorwaarde voor het con
cordaat hebben gesteld, dat Don
Juan en Generaal Franco zich zul
len verzoenen, berusten op geen
betrouwbare bron.
NA 15 NOV....WAARDELOOS
Zinken Nikkelen
shjiver - stuiver
fcAhTo-56l74t
TOCH NAAR ROUBAIX?
De kwestie-Lenstra is met het
bericht dat Abe pertinent „nee"
gezegd zou hebben nog niet van
de baan. De Parijse correspon
dent van de Maasbode meldde
gisteren namelijk telefonisch
aan zijn blad dat de besprekin
gen tussen Abe Lenstra en de
S.C. Roubaix slechts voorlo-
p i g zijn afgebroken.
Scouts van de Franse beroeps
voetbalclubs die Maandag te
Heerenveen een bespreking met
Abe Lenstra hadden, verklaar
den bij' hun terugkeer in Rou
baix dat met Abe Lenstra niet
te onderhandelen viel. Zijn
eisen zijn zeer hoog en hii wei
gert over de prijs te marchande
ren. Het bleek dat men Lenstra
eer. bedrag ineens van 6 mil
lioen francs heeft geboden, maar
Abe eiste een bedrag ineens van
7 millioen francs (f74.000,
met daarnaast nog een jaarsala
ris, premies en eén comfortabele
flat in Roubaix. Men was op een
bedrag van een half millioen
francs na tot elkaar gekomen,
maar de Franse club kon dit
half millioen niet meer geven.
Men heeft intussen in Roubaix
de hoop nog niet opgegeven dat
Abe Lenstra binnenkort op zijn
bod zal terugkomen.
Voor vandaag willen we be
ginnen met een gelukwens aan
„kameraad" Togliatti. Deze Ita
liaanse communistenleider heeft
gisteren een kliniek in Rome ge
heel hersteld van een operatie
verlaten. Twee torpedoboot-
jagers van de Amerikaanse vloot
zijn bij manoeuvres met elkaar
in botsing gekomen. Vier man
kwamen om het leven en drie
werden er gewond De natuur
heeft weer danig huisgehouden.
In Nieuw Zuid Wales heeft een
orkaan grote schade aangericht
te Wilcannia, een dorp van 800
inwoners. Geen huis bleef er bij
deze orkaan, die vergezeld ging
van zware hagelbuien, onbescha
digd. Minstens twee personen
werden ernstig gewond. Waar
nemers van Cahfornische Univer
siteiten menen een sterke aard
beving geconstateerd te hebben
in de Stille Oceaan. Ook in De
Bilt registreerden de seismofra-
fen een aardbeving, doch door
storingen kon de oorsprong niet
worden bepaald. In Engeland
schijnt men op storingen niet erg
gecharmeerd te zijn, want Attlee
en zijn mederegeerders hebben
de Sovjet Unie verzocht op te
houden met het storen van radio
uitzendingen, waarvan men in
bepaalde delen van het Britse
rijk last heeft Vanaf 16 Nov.
zullen krachtstations in de Sov
jetzone van Duitsland 400.000
kilowattuur electrische stroom
aan West Berlijn leveren en West
Duitse centrales zullen eenzelfde
hoeveelheid aan provincies in de
Sovjetzone leveren. Weer een
middel om repressaille te nemen.
Tenslotte een jubileum. De
heer J. Bouwmeester vierde, dat
hij veertig jaar voor de blinden
werkte. Hij begon zijn loopbaan
in Amsterdam en is thans direc
teur van het bekende blindenin
stituut te Bussum.
Adenauer zwaar verkouden
De 74-jarige West-Duitse Bonds
kanselier dr. Adenauer is, naar
gemeld wordt, ziek geworden als
gevolg van zijn drukke ambts
bezigheden, Woensdag culmine
rend in het debat over de bewa
pening in de Bondsdag. Hij is
zwaar verkouden.
STEMMING BLIJFT
LUSTELOOS
AMSTERDAM. De markt
had gisteren een min of meer
teleurstellend verloop. Weliswaar
was de ondertoon vrij vast, maar
het gebrek aan affaire kwam in
alle hoeken weer duidelijk naar
voren. De koersen fluctueerden
nauwelijks.
De AKU-hoek, die Woensdag
veel belangstelling trok, had gis
teren het normale kalme aanzien
weer hernomen. De koers verbe
terde een half punt tot 173.
Olies hadden enig aanbod te
verwerken en waren ruim twee
punten lager. Voor het overige
valt er weinig belangrijks van
deze sector te vertellen, het ver
loop was rustig en prijshoudend.
Bij de cultuuraandelen heerste
een vrij gunstige stemming voor
aandelen HVA, die bijna twee
punten verbeterden. Deli's daar
entegen waren ruim een punt
lager. In de rubberhoek werden
de prijzen van gisteren vrijwel
gehandhaafd.
Scheepvaartwaarden openden
onveranderd, maar konden niet
verhinderen, dat incidentele ver
liezen tot maximaal een punt bij
enkele maatschappijen voorkwa
men. De beleggingsmarkt was zo
goed als onveranderd.
In de brandstoffenvoorziening,
vooral door de eigen Nederlandse
mijnen, valt nog steeds een aan
merkelijke stijging waar te ne
men. Zodanig zelfs, dat voor het
stookseizoen 1950-1951 de beschik
baar komende hoeveelheid huis
brand die van het seizoen 1949-
1950 zeker met vierhonderddui
zend ton zal overtreffen.
We mogen er in dit geval ech
ter wel op wijzen, dat de hoe
veelheid anthraciet niet op de
zelfde wijze is verruimd. Het
tegendeel is eerder waar. Reeds
thans staat vast, dat de totale
aanvoer van anthraciet niet vol
doende zal zijn om aan de toe
nemende vraag naar deze kolen-
soort te voldoen.
Men mag verwachten, dat zich
bij een normale winter geen
moeilijkheden in de huisbrand
voorziening zullen voordoen. Het
blijft evenwel voorwaarde, dat
men zich er van bewust is, dat
onder geen beding uitsluitend
anthraciet kan worden geleverd.
In het gunstigste geval zal ten
hoogste de helft van de totale
hoeveelheid bestelde huisbrand in
anthraciet kunnen worden uitge
voerd.
Dit tekort aan anthraciet zal
van blijvende aard zijn, omdat
zowel de productie in Zuid-Lim
burg als in de landen, waaruit
Nederland deze kolensoort im
porteert, dalende is. Het is nood
zakelijk, dat men zich bij deze
blijvende situatie aanpast. Bij het
aanschaffen van een nieuwe ka
chel verdient het dan ook aan
beveling zich er van te overtui
gen of hierin naast anthraciet
ook andere kolen gestookt kun
nen worden.
FEUILLETON
12
„O, schrijf je naar je reisge
note!" sprak de gravin. „Er is
dus toch een soort vriendschap
ontstaan tussen jou en die wel
gedane dorpsdame".
Het deed Herta pijn. op zo'n
minachtende toon over mevrouw
Wessler te horen spreken, en
hoewel de gravin haar zoeven
nog zo verwend had, kon ze niet
naiaten, haar koeltjes ai te wi.i-
zen:
„Mevrouw Wessler is een zeer
beschaafde, hoogstaande vrouw,
die ik in de korte tijd van ons sa
menzijn zeer heb leren waarde
ren".
„En voor de zoon heb je sym
pathie leren opvatten, nietwaar
Herta? Hemel, wat ben je nog 'n
gansje! Ik moet toegeven, dat zijn
uiterlijk niet onaardig is, maar
hij had toch niet, wat je in de
grote wereld noemt: een vlot op
treden. Herta, Herta, met jouw
uiterlijk zul je toch met zo'n
partij geen genoegen nemen?
Weet je wel, dat je zelfs in de
beste kringen nog furore kunt
maken?"
Herta bedwong haar veront
waardiging.
„Ik weet heel goed, uit de tijd
dat ik de beste partij van Ilmen
was, wat het zeggen wil, door
mannen gefêteerd te worden.
Maar door de onverwachte ver
andering in mijn leven weet ik
ook, wat zo'n aanbidding waard
is. Niets, absoluut niets. Het enig
waardevolle in het leven is trouw
en eerlijkheid, een goed, ede)
hart".
De gravin knipoogde even.
„Prachtig gesproken, maar mij
imponeer je toch niet. Goed, het
beste is, dat we maar van dit
onderwerp afstappen, om geen
ruzie te krijgen. Schrijf maar
rustig verder en geef de brief
dan aan mij. Ik moet ook nog
post verzenden naar mijn ad
vocaat. De portier kan dan alles
ineens meenemen".
„Goed, mevrouw".
„O ja, het belangrijkste zou ik
in de hitte van het gesprek nog
vergeten. Lees dit telegram, Her
ta".
Ze hield het jonge meisje een
telegram-formulier voor. Herta
las: „Moet afzien van de dien
sten van Herta Melcher, mijn
arme jongen ziek geworden,
moet naar ziekenhuis. Ben blij,
dat je haar houdt. Je bedroefde
Melanie".
Geheel versuft keek Herta op.
„Wat wat moet er nu gebeu
ren?"
De gravin werd ongeduldig.
„Lieve hemel, vlug van begrip
ben je niet. Maar dat komt nog
wel. Je hebt je betrekking bij
mevrouw Herbinger verloren en
nu kun je bii mij blijven".
Herta keek de ander recht in
de ogen.
„Hebt u mevrouw Herbinger
in deze geest getelegrafeerd? Het
blijkt wel uit de woorden: „Ben
blij. dat je haar houdt".
Onwillekeurig sloeg gravin
Merzenstein haar ogen neer.
„Ik moet bekennen, dat ik mijn
goede vriendin Melanie vroeg, je
als het enigszins kon aan
mij over te laten. Nu, dat is voor
jou toch ook beter, Herta? Altijd
mooie japonnen en vol amuse
ment! En bij Melanie moest je
niets doen, dan altijd maar op
die kleine jongen passen, die bo
vendien erg wild en luidruchtig
is. Trouwens, de betrekking zou
je toch verloren hebben door de
ziekte van het kind. Je ziet dus,
dat het lot en ik het heel goed
met je menen. Ja, als men zoveel
charme heeft als jij, komt men
tenslotte toch altijd weer goed
terecht".
Toen ontwaakte Herta eindelijk
uit haar versuffing. Ofschoon ze
nauwelijks op de woorden der
gravin gelet had, stroomde een
warm gevoel van geluk door
haar hart. De reden niervan was
echter de herinnering aan de
goedhartige woorden van me
vrouw Wessler.
Ze hief het hoofd op en haar
gezicht was vol blijde glans.
„Mevrouw, U bent wel heel
goed voor me, maar toch zou
ik U vriendelijk aanbod nooit
kunnen aannemen en de be
trekking bij U aanvaarden."
Gravin Merzenstein verbleek
te.
„Waarom niet?"
Scherp en boos klonk haar
stem. Herta merkte het in haar
vreugde niet eens.
„Mevrouw Wessler heeft mij
reeds geëngageerd voor het ge
val, dat het mij bij mevrouw
Herbinger om een of andere re
den niet zou bevallen. Ik heb
toegestemd. In plaats van naar
Horstberg zal ik dus nu maar
Reut reizen en ik zal terstond
informeren met welke trein ik
kan vertrekken".
En zij strekte haar hand reeds
uit naarde bel, om het kamer
meisje te doen komen.
Met harde greep hield de gra
vin haar terug.
„Ho, ho, dat gaat zo maar niet
Tot morgenvroeg moet je in
ieder geval geduld hebben. Tot
zolang heb je beloofd mij gezel
schap te houden. En wanneer je
altijd bereid bent, je verplich
tingen na te komen, dan zul ie
dat ook wel tegenover mij wil
len doen".
Herta beet de tanden opeen.
Goed, het moest dan maar.
„Mevrouw heeft gelijk. Tot
morgenvroeg sta ik tot uw be
schikking. Maar dan ga ik naar
Reut terug".
Gravin Merzenstein ademde
weer ruimer.
„Goed, dan ben ik tevreden.
Maar toch verbaas ik me over
je".
„Hoezo, mevrouw?
„Je was zo bezorgd, je betrek
king bij mevrouw Herbinger te
verliezen, maar waarom eigen
lijk? Als mevrouw Wessler toch
al op je zat te wachten?"
„Nou ja, ik zou niet graag bil
mevrouw Wessler aangekomen,
als ik bii mevrouw Herbinger
wegens plichtsverzuim was ont-
slagen".
„Och," zei de gravin luchtigjes,
„je hoefde dat toch allemaal niet
te» vertellen, je hadt er best
een draai aan kunnen geven.
Dan had je niets van het aureool
verloren, waarin deze dame ie
schijnt te zien".
Herta wierp het hoofd in de
ne^' Wordt vervolgd.