P.O. A.NV'
8
I
Hoe oud zijn Schagens markten?
„Wij
Jubileum aan de B.L.O.-school
Allerlei verkeersongevallen
voor de kantonrechter
FILMS VAN DE WEEK
DIT 1ST....
De Wonder-
shaker
ALKMAAR EN OMSTREKEN
De heer de Winter in het zilver
fsïll
„St. Caecilia"
in uniform
Een St. Nicoiaas-
geschenk
Kunsthandel
HOPMAN
BOEKEN BOEKEN
Schola Publico
-fjfcnnco deken
slechts 95 cent
Vroom Dreesmann
Feest bij Ursulinen
van Bergen
In 1952 550 jaarzeggen de stukken
Werelduit
°AGINA 2
ZATERDAG 18 NOVEMBER 1950
ALKMAAR. Ou 1 December
i.s. herdenkt de heer H. de Win
ter. hoofd van de B.L.O.-school
in het Victory-park, de dag. dat
hij vóór 25 jaar naar Alkmaar
kwam als hoofd van de. toen nog
bescheiden opgezette, school voor
Buitengewoon Lager Onderwijs.
Beeonnen als onderwijzer bii
het L.O. te Amsterdam, voelde
de heer De Winter zich reeds
.aoedie tot deze vorm van onder
wijs aaneetrokken en na een 8-
iariee school-ervarine eins hii
n 1920 naar de speciale school
voor B.L.O.-onderwijs te Hilver
sum.
In een drietal vacantie-cursus-
sen in Daedaaoeie. toen door de
Ned. Ver. van Onderwijzers in
het Wilhelminagasthuis te Am
sterdam eeoreaniseerd. en een
2 Vi -j arise studie bii prof Ph.
Kohnstamm. bereidde hij zich
voor op zijn mooie, maar moei
lijke taak. Daarbii kwamen nog
cursussen voor spreekonderwus
en toen de heer De Winter in al
deze vakken het M.O. behaald
had. trok hij naar de Alkmaarse
school, die toen noe een 50-tal
leerlineen in 3 klassen telde.
In de jaren, dat de heer De
Winter de school bestuurde,
groeide het aantal leerlineen van
50 tot ruim 100. Het onderwas
werd steeds meer eeperfection-
neerd. zodat het aantal leer
krachten ook toenam. Nu wer
ken aan deze school, die eieen-
liik al weer te klein is geworden
en deze winter met 4 klassen
wordt uitgebreid drie mannelnke
en vier vrouwelijke leerkrachten.
Door intensief huisbezoek, se-
reeeld contact met de oudersen
de school-arts en een prettige,
vruchtbare samenwerking met
ziin leerkrachten, heeft het ju
bilerende schoolhoofd in deze 25
iaren veel kunnen bereiken.
Niet alleen de school. maar
ook het werk buiten de school,
de Nazorg, heeft de heer De
Winter steeds getrokken. Hu is
dan ook vanaf de oprichting van
de Nazorg-vereniging een der
stuwende krachten geweest. Van
af 1928 leidde hii ook het werk
van de avondverzorsine der leer
lingen. bestaande in het jaarlijks
organiseren van een winteravond
cursus. welke driemaal in de
week seseven wordt en be
schouwd kan worden als een
voortbouwen oo het in de school
genoten onderwijs.
Voorts verschenen er van de
hand van de heer De Winter nog
een drietal kinderboeken, die bii
de Fa. Kluitman te Alkmaar en
Veen. Amsterdam, uitkwamen en
twee handboeken over handen
arbeid. uitgegeven door de Uit
geverijen P. Noordhoff te Gro-
HHHM
WRIJF WAS
Een maximum aan glans
Een minimum aan werk
(Adv.)
ENGELS VOOR ADSPIRANT-
EMIGRANTEN
ALKMAAR De Nederlan
der, die naar een Engels sprekend
gébied wil emigreren, kan zich
op zijn nabije toekomst niet be
ter voorbereiden dan door het
leren van de taal, waarvan hij
en zijn gezin zich zullen moeten
bédiénen. Het is dan ook voor
iedere emigrant naar Canada,
Australië en Nieuw-Zeeland van
het .grootste belang, dat hij al
in zijn vaderland de beginselen
van de Engelse taal onder de
knie heeft. Mej. Lettie Crefeld
uit Bergen, die lerares Engels is,
komt de emigranten tegemoet
door het organiseren van spe
ciale Engelse cursussen. In Alk
maar, Bergen en St. Pancras
worden die gehouden. (Men zie
ook de advertentie.)
K.A.B.-HOEKJE
Tijdens de bijzonder geslaagde
natroonsfeestvierinf door ons
kader werd ons bij de stand van
de Credo Pugno gevraagd, eens
de betekenis van ons insigne te
willen uiteenzetten. Gaarne vol
doen wii aan dat verzoek en me
nen niet beter te kunnen doen
dan een nassase aan te halen uit
het destijds met zoveel succes
ongevoerde spreekkoor: De Vaan-
delgroet:
Het tandrad- grijpt met tand
in tand
het is de k'-'-hf van het verb~od
de eenheid van de massawil
vindt beeld in die metalen spil
Het tandrad grijpt met tand
in tand
de broederschap: van stand
tot stand
Maar ook: dat wieltje van metaal
is het,zinbeeld van het kapitaal.
De hamer is het beeld .der kracht,
die in Uw hand od arbeid wacht.
Geen striid. geen niid.
in eenheid sterk
tezaam staan kapitaal en werk.
Hoe kunnen zij in vriendschap
staan?
Zie naar de kleuren van 't vaan
Het tandrad gepenseeld in blauw
is de verkondiger van de trouw
De hamer die de vonken sproeit,
is in de liefde rood ontgloeid,
want liefde en trouw zijn
eensgezind,
waar het kruis de plaats in ere
vindt.
Het kruis rijst bovenal, het hout
der schande, maar gekleurd
in goud.
De kleuren ziin een firmament
waar kerk en land ziin vlag
herkent. i
De heer H DE WINTER,
het jubilerende hoofd van de
B.L.O.-school in Victory-park
ningen en J. Muusses te Purme-
rend.
In brede kring heeft het werk
van de heer De Winter waarde
ring en erkenning genoten en
het zal de jubilaris od ziin feest
dag zeker niet aan belangstelling
ontbreken.
Het feest wordt natuurlijk op
de eerste plaats op school ge
vierd. Ook een ouderavond staat
er oo het programma, terwijl de
jubilaris een receptie zal houden
od 1 December a.s. in het Vic-
torv-hotel. 's middags van 4 tot
5.30 uur.
SHAKESPEARE'S
„LEER OM LEER''
ALKMAAR. Dinsdagavond
brengt de nieuwe toneelgroep
..De Nederlandse Comedie" o.l.v.
Johan de Meester. Guus Oster en
Han Bentz v. d. Berg in 't Gul
den Vlies a en sublieme opvoe
ring van William Shakespeare's
..Leer om Leer". Bliispel der
Gerechtigheid, in de vertaling
van Gerard den Brabander, met
o.a. Ellen Vogel. Mimi Boesnach,
Lous Hensen. Johan Fiolet. Han
Bentz v. d. Berg. Fons Radema
kers e.v.a. Regie Johan de Mees
ter. De Nederlandse Comedie
heeft met dit navrante stuk een
ongekend succes behaald en de
voorstelling werd door de pers
zeer geprezen. Het is daarom
voor Alkmaar een toneelgebeur
tenis van de eerste rang. die de
belangstelling zal wekken van
iedere toneelliefhebber.
Deze voorstelling is uitsluitend
toegangelük voor volwassenen.
Verkeer gestremd
ALKMAAR Het wegverkeer
op 28, 29 en 30 November 1950
of zoveel langer als noódzake-
li.jk of korter als mogelijk zal
blijken in verband met herstel
lingen aan de vlotbrug over het
Noordhollands Kanaal te Koe
dijk, zal gestremd zijn.
Het scheepvaartverkeer zal in
het tijdvak van 24 tot en met 30
Nov. belemmering kunnen on
dervinden tussen 9.30 en 12 uur
en tussen 13.30 en 16 uur._
Het voetgangers- en rijwielver-
keer zal plaats vinden door mid
del van een roeiboot.
Het overige verkeer zal moe
ten worden geleid over de Friese
brug te Alkmaar en de draibrug
te Schoorldam.
Geslaagd
ALKMAAR Voor de exa
mens. diei op 31 October te Alk
maar zijn afgenomen door de
Koninklijk Goedgekeurde Vere
niging van Leraren in Stenogra
fie en Machineschrijven zijn de
volgende dames en heren ge
slaagd:
B. v. Gorcum. P. Groen, R.
Hoet, M. Juckers, S. Klaver, A.
Winnips, J. Klep, J. Pool, G. v.
d. Zande. T. Bernards, "T. Borst,
P. Dekker, F. Egbergen J.
Kruyer, C. Schotten.
Alle geslaagden zijn opgeleid
door Instituxjt „Globe" Ver-
dronkenoord 59. Alkmaar.
ALKMAAR. Dat was vorig
iaar zeven maanden lang de leus.
met het verheugend resultaat,
dat het corps od ziin patroons
feest. ter gelegenheid van ziin
30-iarig bestaan uniformen kon
den worden aangeboden. Dat was
'n mooie prestatie, waarop wii 'n
iaar lang met voldoening moch
ten terugzien. Maareen- ge
üniformeerd corps in stand hou
den. is nog iets anders, dan een
corns in uniform steken. Er zijn
inmiddels werkende leden gede
mobiliseerd en het corps is met
enkele leden uitgebreid, zodat er
een zevental nieuwe uniformen
moeten komen: bovendien vor
dert de afschriiving elk iaar een
heel b?drag. wil men over tien
iaar. hetzij eerder of later de
uniformen door nieuwe vervan
gen.
Daarom moest naar middelen
worden uitgezien, om de beno
digde uniformen voor de nieuwe
leden aan te schaffen en de af
schrijvingen mogelijk te maken.
Met toestemming van de be
schermheer van ..St. Caecilia"
de H.E. Deken J. Th. Jacobs en
de beide andere Z.E. Heren
Pastoors wordt er morgen aan
de uitgang van de drie kerken
door de leden van ..St. Caecilia"
gecollecteerd en het is daarom,
dat wii nog even de leus ..St. Cae
cilia" in uniform! in herinnering
brengen Als niemand morgen
deze collectebus zonder meer
voorbijloopt en alle kerkgangers
er 'n kleinigheid in deponeren, is
ons harmoniecorps voor dit iaar
weer gered uit de financiële
moeilijkheden. Een verdere aan
sporing liikt ons. gezien de po
pulariteit. waarin het corps zich
mag verheugen, overbodig.
HARMONIE
„ST. CAECILIA"
ALKMAAR Het Bestuur
maakt de leden od het volgende
attent:
Hedenavond tussen 17 en 19 u.
kunnen de busies en de kussen
tjes met speldjes worden afge
haald bii de heer Beentjes aan
de Paardenmarkt. Vanaf 16 uur
tot 17 uur kunnen de instrumen
ten worden gebracht bii de heer
Kramer aan de Breedstraat. Mor
gen na de laatste H. Mis komen
we allen in het Wapen van
Heemskerk voor de slotrepetitie,
waar we tevens de busjes inle
veren. Het bestuur verwacht dat
al onze leden on tiid bij de ker
ken aanwezig zijn. Tevens ver
zoeken wii de leden om op de
donateursavonden om tien min.
voor de aanvangstijd oo het to
neel aanwezig te willen ziin.
ONZE AGENDA
DANS-AVOND. georgani
seerd door het R.K. Dans-
comité. Zondagavond 8
uur. in 't Gulden Vlies.
MUZIEK- EN SHOW
ORKEST Bela Borislav,
Wapen van Heemskerk,
hedenavond 7 uur.
BIOSCOPEN:
Rex Theater: „De bruid
was een man", alle lft.
Cinema Americain: „De
straat zonder naam". 18
iaar: Victoria Theater:
De tijger van Eschna-
Doer". 14 jr.: Harmonie:
..De diik is dicht", 14 jr.
Voorstellingen:
Hedenavond 7 en 9.30 u.
Zondag: 2 uur. 4.30. 7 en
9.30 uur.
DOKTERSDIENST
od Zondag: K. H. Kolk.
Geestersingel 41. telef.
2017 en C. J. Poortvliet,
Egmonderstr. 16, tftlef.
4282.
APOTHEKEN:
Nacht- en Zondagsdienst
Apotheek Wanna. Ritse
voort 5.
TAXI'S:
Nachtdienst: Chr. de
Vries. Frieseweg 4. tel.
4237.
Rex Theater
ALKMAAlgf* De film, die deze
week in het nieuvfe Rex-theater
draait, hebben .wij gister reeds
besproken: h%t nieuwe theater
mocht zich de eerste avond al
in een grote belangstelling ver
heugen.
van
is ALTIJD welkom
Langestraat 54 - Alkmaar
(Adv.J
Romans
Jongens-
en Meisjesboeken
Reisbeschrijving
Sport en Spel
Gezinsboeken
Mis- en Vesperboeken
Missaals
Kerkboeken voor
Vader en Moeder
Jongen en Meisje
PAYGLOP - -ALKMAAR
i Adverti
R.K. HANDBALCLUB A.O.G.
ALKMAAR Morgen gaat
het le elftal naar Zaandam ('t
Kalf) en speelt om kwart over
vier tegen P.S.C.K. De vertrek-
tiid en plaats worden nog nader
bekend gemaakt bii de heer J.
Smit. Mochten er eventueel toch
nog speelsters ziin die met de
trein gaan. willen zii hiervan
nog even mededeling doen bii de
secretaresse.
Het 2e speelt thuis tegen Zee
vogels 2 om 12 uur. Kwart voor
twaalf aanwezig speelsters! En
vergeet de kniekousen niet! Het
3e elftal is vrii en de junioren
gaan naar Limmen om 1 uur en
vertrekken vanaf de Helooër-
brug. De wedstriid begint om 2
uur od het voetbalveld aan de
Hogeweg. De opstelling en in
dien de wedstrijden niet door
gaan staan aan bii de heer J.
Smit. Nieuwesloot.
Het Bestuur
Op 16 A gustus stond er een
Op 16 Ar gustus stond er een
vrachtauto met zjjn neus in Groot
op de Laat. De chauffeur van die
vagen was bezig achteruit te rijden
om te keren. Er kwam een kleine
auto uit de richting Limmerhoek en
daarom zette de chauffeur zijn wa
gen een ogenblik stil. De kleine wa
gen passerde, maar er naderde een
vrachtauto van de andere kant. „Ik
zag 'm en ik bleef rustig staan met
mijn wagen om hem te laten pas
seren," zei de chauffeur gistermor
gen tot de kantonrechter, waar hij
als ge*u>ge optrad.
„Zo was het niet," vertelde de
chauffeur van de andere vrachtauto
die met de wegversperrende wagen
in botsing was gekomen. „Want toen
ik wilde passeren reed hij z'n wagen
weer achteruit en daardoor ontstond
de aanrijding." Ook de drogist, die
de hele affaire vanuit zijn deurope
ning had gezien, wist te vertellen,
dat de chauffeur van de eerste wa
gen net op het critieke moment ziin
auto achteruit reed. En daarom
achtte de ambtenaar van het O M.
de schuld van de Alkmaarder, die
terecht stond, de chauffeur J. B„
noch wettig, noch overtuigend be
wezen. Hij vorderde vrijspraak en
hij maakte het zodoende Mr. v.d.
Voort wel makkeliik, die niets had
te doen dan zich bij deze vordering
volkomen aan te sluiten. De kanton
rechter, evenmin overtuigd van B.'s
schuld, snrak hom wil
Het kalf verdronken.
C. B. uit Schoorl en W. K. uit
N. Scharwoude reden op 10 Augus
tus beiden op de motor in de ge
meente Schoorl. 7.ij reden er zelfs
tegen elkaar op. Dat kwam omdat
B. geen voorrang verleende aan K..
toen die uit een zijweg van rechts
naderde. Een ongeluk komt, zelden
alleen en dus had de politie opge
merkt., dat de suiegel "an B rkt
aan 'de voorschriften voldeed en dat
zün hanf-om niet werkte
B. had K. niet onw'-' ""•v
een hoge heg hem het uitzicht be
lemmerde. Na het ongeval was de
hew gesnoeid. Tja. niet waar. als het
kalf verdronken is.... De ambte
naar eiste voor de oniuiste sniegel
f 1 of 1 dag. voor de defecte hand
rem f 5 of 3 dagen en voor het geen
voorrang verlenen f 15 of 10 dagen.
De kantonrechter maakte het sehan-
oeliik met B. Hii veroordeelde hem
tot, respectieve! k f 1 of 1 dag, f2
of 2 dagen en f 10 of 5 dagen.
Nog eens vrijspraak.
De broodbezorger H. B. uit Amster
dam had met zijn auto een aanr -
ding gehad op de Kennemerstraat-
weg te Heiloo. Dat kwam omdat hij
links van de weg was gekomen toen
hij, gesneden door een luxe wagen,
door uitwijken naar links onherroe
pelijk brokken zou gemaakt hebben
onder de wielrijders, die zich daar
bevonden. En uitwijken moest hij
want de snijdende wagen remde
voor een broodfiets. De chauffeur
van de vrachtauto, waarmee B. de
aanrijding had gekregen had 't spul
zien aankomen. Hij verklaarde voor
de kantonrechter dat B. geen andere
mogelijkheid was overgebleven. De
ambtenaar van het O.M, was ervan
overtuigd, dat B. voor dit ongeval
geen schuld treft. Hij laakte het on
verantwoordelijke gedrag van de-
onbekende weggebruiker, die B.
sneed en vorderde vrijspraak. Die
vrijspraak kwam er.
Denk om de overgangswegen.
C. J. S. uit Schagerbrug was er
nog altijd niet achter, dat op voor
rangswegen ook het langzame ver
keer voorrang heeft. „Maar u hebt
toch examen moeten doen," zei de
ambtenaar van het O.M. „Jawel,
maar mijn examinator wist het ook
niet en de instruptuur wist het niet
en mijn 'garagehouder al evenmin,"
zei S. die als verdachte voor de
kantonrechter verscheen, omdat hij
in Schagen één aaftrijding had ver
oorzaakt met een bromfietser, die
hij voor een gewone freewhelende
wielrijder had aangezien. De amb
tenaar vond het maar een kwalijke
zaak, vanwege de schuldige onwe
tendheid van S. tegen wie hij dan
ook een boete van f 25 vorderde. De
kantonrechter maakte er f 7.50 van.
Koeien op buunnan's erf.
JP. C. W. de W. uit Castricum is
de eigenaar van ettelijke koeien en
kalveren. Daar is natui rlijk niets
tegen, maar zijn buren hebben er
bezwaar tegen, dat die dieren bij
hen in de tuin de erwten komen op
vreten en daarom stond de W. te
recht, wa.nt die koeien en die kal
veren van hem hadden dat inder
daad gedaan en wel op de 26 ste Juli
Hoe dit kwam? Wel, zei de W.
alleen mijn buren S. en B. maken
gebruik van het damhek, dat omver
lag toen de dieren hun eigen gebied
hadden geruild voor de tuin van B.
en S. Wat ligt er meer voor de hand
dan dat een der beide heren dat hek
niet goed heeft gesloten? Maar met
die lezing was de getuige B. het he
lemaal oneens en ook de kanton
rechter vond het ganselijk geen ex
cuus. B. wilde f 50 schadevergoeding
hebben, want er was voor een gul
den of vijftig aan erwten gesneu
veld. De W. had van alles bij zich:
tekeningen en sloten, maar hij had
de hele santekraam voor niets mee
gesjouwd, want de kantonrechter
interesseerde zich er eenvoudig niet
voor. De toon der heren, en dan be
doelen wij de verdachte en de ge
tuige, werd feller en feller en ten
slotte kreeg men de indruk, dat zij
in het heiligdom van de kantonrech
ter een burenruzie wilden uitvech
ten, maar zover kwam het toch ook
weer niet. De ambtenaar vorderde
f 9 of 9 dagen met toewijzing van
de vordering, maar de kantonrech
ter verklaarde de civiele vordering
niet ontvankelijk, omdat hij geen
bewijzen had van de schade. Overi
gens kreeg de W. f 6 of 3 dagen.
(Advertentie)
estenveg, hk v> d. VJoude*
EEN MOOI SUCCES VOOR DE
VERKENNERSDRUMBAND
ALKMAAR De drumband
van Katholieke Verkenners te
Alkmaar zal oo 2 Nov. a.s. haar
medewerking verlenen bii het
radiohoorspel ..De grote Ronde".
De uitzending vindt plaats des
avonds van 7.15 uur tot 8 uur
over Hilversum I. Dit is reeds
de tweede maal. dat de drum
band. die Das ruim een iaar be
staat. de eer heeft om voor de
radio te mogen optreden.
Victoria
De tijger van Eschnapoer
Na een journaal, waarin voor
al de opnamen van de vissen in
de Caraïbische zee bijzonder in
teressant zijn, draait in Victoria
deze week het eerte gedeelte
van een filmcyclus: Het geheim
van de Indische Graftempel.
Het is een avonturenfilm,
waarin de toeschouwer voorge
zet krijgt, wat hij maar kan
wensen; de pracht en praal in
het paleis van een maharadja,
een tijgerjacht, het gevecht van
een man in een tijgerkuil met
een tijger en verder nog de
brand in een schouwburg. Deze
film, die, als wij ons niet ver
gissen, nog een oud Ufa-product
is. zal velen niet meer voldoen;
maar weer anderen zullen van
deze valse romantiek wellicht
nog enige sensatie "beleven.
Cinema Americain
De straal zonder naam
In het buitenlands journaal
krijgen we deze week vrijwel
alle belangrijke gebeurtenissen
van de laatste dagen voor gezet
zoals de aanslag op Truman, de
strijd in Indo China, de vlieg
ramp in de Alpen en de begra
fenis van Koning Gustaaf van
Zweden.
Met een interessante film
over Siam, een land waar in
deze dagen weer de aandacht op
wordt gevestigd, en een aardige
kleuren-tekenfilm wordt het
voorprogramma besloten.
De hoofdfilm „de Straat zon-
VERTONING
MONSIEUR VINCENT
ALKMAAR Schola Publica
vertoonde gisteravond in ,,'t
Guldèn Vlies" de Franse film
van Maurice Cloche „Monsieur
Vincent", waarin Pierre Fresnay
excelleerde in de grootse rol
van Vincentius a Paulo. Men
had zich bij de vertoning van
deze film projectie en geluid
volmaakter kunnen wensen en
men kan het betreuren dat de
eenheid van het filmverhaal
verstoord moest worden door
hinderlijke onderbrekingen; men
had zich het filmbeeld minder
donker kunnen wensen, dat
alles neemt toch niet weg, dat
dit epos van de naastenliefde in
staat was de zeer talrijke aan
wezigen de hele film door te
ontroeren. In dit prachtige man
nelijke heiligenleven wordt de
Christen geconfronteerd met de
verwerkelijking van het eerste
gebod van Christus, dat der
naastenliefde.
Hoe over de ellende van pest,
slavernij en armoe, de in St.
Vincentius belichaamde liefde
van Christus triompheert, ver
telt ons dit filmverhaal, waarin
de magistrale dialogen van Jean
Anouilh naast het machtige spel
van Pierre Fresnay allereerst
opvielen. Het is jammer, dat
deze prachtige film gisteravond
een zo minimale technische ver
zórging ten deel viel. Het kon
wel niet anders of de grote ver
diensten van de film konden
daardoor niet naar waarde
worden gerealiseerd. Wij be
treuren dit, maar wij prijzen
het initiatief van Schola Publica,
dat deze film naar Alkmaar
heeft gebracht.
der naam", geeft een beeld van
de strijd, die de Centrale Ame
rikaanse Recherche, het F.B.I.,
voert om het gangsterdom, dat
na de oorlog weer de kop op
steekt in de States, te beteuge
len. Het verhaal volgt 'de avon
turen van een agent i'an het
F.B.I.. die zich onder een valse
naam bij een „gang" inwerkt en
met levensgevaar, niet alleen de
bende, maar ook de handlanger
van de leider, gerecruteerd uit
de plaatselijke politie, aan de
rechter overlevert.
Harmonie:
Deze week draait
weer de Nederlandse film „De
dijk is dicht". Over de inhoud
en de uitstekende kwaliteiten
van deze film schreven wij ver
leden week reeds uitvoerig. Voor
af ging interessant binnen- en
buitenlands nieuws en o.a. de
laatste voetbalwedstrijd België-
Nederland.
MUZIEKVERENIGING „HUGO"
H.H. WAARD De muziek
vereniging „Hugo" zal op 25
Nov. a.s. in de zaal van de heer
Evers een uitvoering geven. Er
is een mooi programma samen
gesteld, dat iedere muzieklief
hebber zal voldoen. Er zal o.a,
ten gehore worden gebracht:
„Finlandia" van Jean Sibelius
en „Watermusic" van Handel.
Voor afwisseling zal gezorgd
worden door het Langedijker
Cabaretgezelschap, 'n Program
ma. dat een bezoek waard is.
OOGST VAN DE WEG
H.H. WAARD Gevonden:
Een bruin lederen herenhand
schoen; donkerbruine gebreide
herenhandschoenen; een laars;
een jongensjas; kap van rijwiel
lamp; zwart glacé dameshand
schoenen.
Verloren: een bruine dames-
portemonnaie inh. f5.een
pakje inhoudende 2 herenonder
broeken, een paar lage bruine
schoenen en een werkoverhemd;
een zilveren herenhorloge; een
gladde gouden ring, inscriptie:
Henny 26-12-'45.
Inlichtingen bureau der Rijks
politie.
Verwarm Uw bed
behaaglijk met een
TtCDDCC ELECTRISCHE
(Adv.!
Wat iedere huisvrouw in
haar keuken nodig heeft!
Vanaf 20 November a.s.
demonstreren wij op onze
parterre de 1001 moge
lijkheden van deze shaker.
De prijs
ALKMAAR
(Advertentie)
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig van Zaterdagavond
tot Zondagavond.
BUIEN EN VEEL WIND.
Aanvankelijk zwaar bewolkt met
enige regen en meest krachtige wind
tussen Zuid en Zuid-Oost. Later
wisselend bewolkt met nu en dan
buien, matige tot krachtige en in
de kustprovincies af en toe harde
wind tussen Zuid-West en West.
Vannacht op de meeste plaatsen iets
minder koud, overdag dezelfde of
iets lagere temperaturen dan van
daag.
CONGREGATIE VIERT EERSTE
GOUDEN PROFESSIE
BERGEN Op 20 November 1900
legden in Monnikendam de baker
mat van de congregatie, in handen
van de stichter, pastoor Smeeman,
twee zusters haar eeuwige geloften
af. Maandag a.s. wordt dit grote
feest in de kloostergemeenschap ge
vierd, door de Eerwaarde Moeder
Antonia (Mej. Marie Johanna Broer-
se geb. te Monnikendam) en de Eer
waarde zuster Anna, (Mej. C. Tol,
geb. te Volendam). Als bijzonder
heid kan genoemd worden dat zij de
eerste postulant was van de congre
gatie.
In J904 werd Moeder Antonia
overgeplaatst naar Bergen, waar zij
tot 1912 assistente was van de Alge
mene Overste, waarna haar benoe
ming volgde als eerste directrice
van het pensionaat. Vanaf 1924 is ze
Overste van verscheidene onderho
rige kloosters van de Congregatie en
bekleedt nu nog, op 76 jarige leef
tijd het ambt van Overste van het
Klooster te Kwadendamme (Zee-
land-,
Zuster Anna heeft steeds met gro
te ijver en toewijding de huishoude
lijke zorgen waargenomen. Veel
hebben beide zusters er toe bijge
dragen de eerste moeilijkheden te
overwinnen; beiden waren door har
de arbeid en gestadig gebed een
grote steun voor de congregatie.
Daarom is er alle reden om Maan
dag in alle dankbaarheid dit gou-
jubileum te gedenken.
„WARMTE VOOR DE
KARMEL"
Woensdag 29 Nov. zal het co
mité ..Warmte voor de Karmel"
in tegenwoordigheid van Z.H.
Exc. Mgr. J. P. Huibers in de
Karmel te Egmond de nieuwe
installatie voor de Ceprtale ver
warming aan de Eerw. Zusters
Karmelitessen overdragen.
Over hef algemeen hoort men door de plaats een gemompel
gaan, dat men feestelijkheden gaat houden voor hef zoveel-
jarig bestaan van de veemarkt. Maar hoeveel jaar deze nu wel
bestaat, daarover verschillen de meningen. Wij willen trachten
een stukje van deze sluier op te lichten en hebben daartoe de
archivaris van de Vereniging Oud Schagen en Omstreken, de
heer Lutjeharms, om enige gegevens verzocht en bereidwillig
verkregen uit zijn rijke hoeveelheid aantekeningen uit het
Heerlijkheidsarchief van de Heren en Vrouwen van Schagen.
Bastaard 2 vrije jaarmarkten, de
eerste 8 dagen voor of na St.
Pieter en Paulus' (29 Juni), de
tweede 8 dagen voor of na St.
Maria Magdalena en voorts een
vrije weekmarkt op alle Donder
dagen.
Op de 14 Maart 1476 werden
de Schagenaren door Vrouwe
Maria de Rijke, dochter van Ka-
rel de Stoute, Gravinne van Hol
land etc., „vergunt in hare koop
manschappen, Neeringe, en oude
kostumen, Vrijheden en hante-
ringe vandien, die zij tot zoo lang
gehad .hebben te houden te stij
ven en te sterken tegen een
iegelijk etc."....
Hier heeft men dus de beves
tiging van het privilegie van 1402
en dat van de Heer van Schagen
van 1463.
In 1540 werd dit opnieuw be
vestigd en wel door Keizer Karei
V maar er werd mede vrijdom
van waag gegeven.
Uit 1402
Uit bovenstaande kan men dus
de gevolgtrekking maken dat het
feitelijke privilegie waaruit de
Donderdagse Markt is ontstaan
uit het jaar 1402 stamt en ver
leend werd door Graaf Willem VI
die gehuwd was met Margaretha
van Bourgondien. Het is dus in
1952 550 jaar geleden dat men
dit privilegie verkreeg en dus
in dat jaar de eerste officiële
markt mocht gehouden worden.
Het doet er niet toe op welke
datum men dit herdenkt, aange
zien het zeer moeilijk zal zijn uit
te maken op welke datum deze
eerste markt zal gehouden zijn.
De datering van hét privilegie
doet hier niet ter zake.
De ontwikkeling van de steden
in de middeleeuwen staat in
nauw verband met de opkomen
de handel en nijverheid. Door
de kruistochten kwamen de be
woners van West-Europa in aan
raking met West-Azië en het
Romeinse Rijk. Daar leerden zij
van alles, vooral het maken van
verschillende voorwerpen. De
verkoop van deze artikelen vond
op de markt plaats; de grootste
zaken werden echter gedaan op
de kermissen die op bepaalde
tijden in verschillende steden
werden gehouden. Vele steden
hadden een belangrijke plaatse
lijke markt voor de naaste om
trek. Zo was het ook in de Heer
lijkheid Schagen. De veehandel
die opkwam, fruit- en vishandel
etc., daarvoor kwam men naar
Schagen. De handel had echter
met grote moeilijkheden te kam
pen. De wegen waren wel bijzon
der slecht en over de wateren
lagen povere brugjes die een
paard en wagen maar ternauwer
nood konden torsen. Daar kwam
bij dat het gevaarlijk was op de
wégen. Er werd geroofd en ge
plunderd bij avond en nacht. Het
is in Schagen mede wel te dan
ken aan de priesters en klooster
dat de markt opkwam want zij
waren het die de kooplieden des
nachts onderdak verschaften. Er
waren echter nog meer bezwa
ren aan het bezoek naar Schagen.
Het wemelde van tollen onder
weg. De laatste die werd opge
heven is die van het Noord. Maar
ondanks al deze bezwaren ging
de handel hier steeds vooruit en
nam een dergelijke vorm aan,
dat er ordenend opgetreden moest
worden. Maar om een officiële
markt te mogen houden had men
toestemming nodig van de Graaf.
Men vindt overigens in de ge
schiedenis van Schagen steeds
berichten van goede markten, ook
onofficiële. Het eerste privilegie
verkreeg men in 1402 van Heer
Willem varr Beijeren, Graaf van
Holland, Zeeland en Heer van
Friesland. De Schagenaren werd
vergund het houden van een
vrije week- en jaarmarkt.
Op 10 Fébruari 1463 krijgen de
Schagenaren van Willem de
Op 10 Februari 1463 kreeg men
van Willem van Beijeren bastaard
van Holland, Graaf van Ooster-
vant, zoon van Hertog Albrecht
v. Beijeren, Heer van Schagen
(1427—1465) overl. 1473, toestem
ming tot 2 vrije jaarmarkten en
die Donderdagse markt.
Hij was Heer van Schagen ge
worden op 29 Juni 1427 wegens
zijn verdiensten in de strijd tegen
de Friezen. Men lette op de gunst
door hem verleend om 8 dagen
voor of na St. Pieter en Paulus
een jaarmarkt te houden. Dat is
de datum waarop hij van Phi
lips van Bourgondien de heer
lijkheid Schagen in leen ver
kreeg. Dit is de Markt die men
dus extra verkreeg. Men had die
op St. Maria Magdalena reeds
en ook de Donderdagse markt.
Men denke in dit verband er om
nende markt) wel achterwge
werd door Willem VI de graaf
van Holland, terwijl het tweede
genoemde doör de eerste Heer
van Schagen verleend werd, die
wel ridder admiraal van Holland,
kastelein van Medemblik, opper-
kamerling, baljuw van Westfries
land en van 's-Gravenhage was,
maar geen graaf van Holland.
Hij was trouwens inwoner van
Schagen, en woonde op zjjn slot
en had er zeer veel belang bij
dat het Schagen goed ging. De
overige stukken zijn slechts be
vestigingen van eerste privilege
van 1402.
De herdenking van de paarden
markt waarvoor ook privilegiën
werden verstrekt, kan men onder
de huidige omstandigheden (kwij
nende markt) wie achterwege
laten. Misschien voor een latere
tiid. Voor deze paardenmarkt ver
kreeg men octrooi op 17 Juni
1582(?) en op 15 Februari 1603.
De vette koemarkt werd toen
vastgesteld op 2 Donderdagen na
de tweede Donderdag in October
(paardenmarkt), zou dit jaar op
23 October zijn, hetgeen gedaan
werd om een ieder in de gelegen
heid te stellen een koe te kopen
teneinde deze in te kuipen, zoals
de schrifturen ons mede delen.
Het is van belang nog te weten
dat ten tijde van het verlenen
van het eerstgenoemde "rivilegie
op de markt te Schagen, buiten
het vee, veel vis en fruit werd
verhandeld terwijl er een inten
sieve handel bestond tussen Texel
en Schagen. De vismarkt vond
zijn plaats tegenover café Baars
aan de Markt. De vis werd aan
gevoerd uit Petten, Kolhorn en
uit de eigen plaats. Het fruit
kwam hoofdzakelijk uit de- heer
lijkheid. De appelen werden zeer
geroemd. De bogaards van de
Heren van Schagen waren zeer
groot en leverden veel fruit. Het
tegenwoordige Herenbosch was
vroeger een grote bogaard welke
in latere jaren werd verhuurd
voor f 600.voor die tijd een
enorm bedrag.
Schagen make zich gereed om
het 550 jarig bestaan der Markt
op gepaste wijze te herdenken,
uitgaande van het eerste privi-
leeie, hetgeen echter niet zeggen
wil dat er voordien geen mark
ten in Schagen werden gehouden.
Deze waren dan niet officieel.
VANDAAG W
jubilé van de K;
kerkelijke plee
radio-stad. Wal
wordt, is het
pastoor L. H. Pi
de radio-uitzei
katholieke uitzt
Katholiek Ned
gedragen en hel
nagedachtenis b
danook zeer bija
dat de hoogeeru
Dominicuskerk I
In die kerk hee
1925, de eerste
plaats gehad, m
K.R.O. als zodani
Dat gebeurde evi
Februari had pasti
oproep gedaan in
komen tot kathol
gen. Al op 1 Mei
de R. K. Radio-gi
gaan van de aam
van R. K. Radio\
van de „Katholi
Omroep". Op 24
dat jaar had de e<
plaats in de rij van
programma's, dooi
de zender van de
Geleidelijk maai
de katholieke radi
iets groots en apai
de vervulling wc
ideaal van pastoo
voorzag, dat er ge
doeltreffender nu
staan, waarop de
vensbeschouwing
breedte tot uitinj
worden gebracht,
del van de radio,
misschien anders j
hebben, gelet op dc
toen vervulde taak
lieke pers, daar i
sprokene", dat „ges
blijft, het vaak na:
ook meer in de di
ken. Maar kom, he
niet, om tegenstell
ken of te maken,
had pastoor Perqu
voor honderd proc:
de radio meer ka
mensen te bereiker
katholieke pers niel
den, hetgeen de
ook bewezen heeft.
Op de duur wa:
van de ene zend
allerlei uitzenders
verdringen, natuui
baar. Even natuur!
regering zich met
tie en dus met de z:
bemoeien, hetgeen
tijd de glorie van
deed herleven.
Mede door de a
Katholieke Radio-cc
in October 1927 d
Huizen in gebruik g
den, door de K.R.O
R.V., die elk 26'/i
kregen. Even te vo:
andere stappen ge<
grondslag voor de v
ganisatie van de K
De heer P. A. M. S
de aanvang af pas
heeft geholpen, om
stichten en uit te bo
thans eveneens 25
Katholieke Omroep
verhuisde met zijn fc
„De gewone man
zijne van"ei
attractieve rubrieki
ook in het nieuwe j
weer gehandhaafd
tot de meest-belui:
de omroep be)
begon uit te groeiei
Herengracht, een pi
bouw, dat ook als st
deed
Intussen had de bre
de katholieke radio-
begrepen, dat men
naast de gestage uitbc
omroep in Nederland,
naai contact moest zo
de aether omspant de
de en overal in de
rezen zenders en om
op de duur zou dat al
bedisseld kunnen wor
een internationale
Zoals ook bewezen i
zijn.Het internatio
lieke radiobureau weri
in Juni 1928 en wijder
wiekte het Nederlani
lieke radio-initiatief p
ding op de korte golf
wereldzender, o.m.
van onze missionariss
onvergetelijke organis
malen voor de Radio-i
dag, die alle landen ov
met prachtig resultaat
Eerste hondc
In April 1929 not
K.R.O. de eerste 100.
toen als gevolg van
vingsaetie het aantal
tot de eerste hondi
steeg. De K.R.O. verhi
Herengracht 118, de ui
hadden tijdelijk plaats
rant Du Commerce, ii
tionstraat in Hilversum
1930 had het eerste
Indië plaats, en toen h
belangrijke gebeurten
van de aankoop van h
i
