Groter toewijzing van scholen aan Katholieken niet wenselijk K.R.O. sluit jubileumviering met gala-avond in grote stijl De heer Spies niet zeker dat zijn vrijheid blijvend is Yamin acht zijn optimisme wel degelijk gegrond De natuur verpakt VEEL NIEUWS in weinig woorden Begroting Landbouw in Tweede Kamer Melkprijs punt van overleg AFSCHEIDSREDE VAN DE HEER LOUWES Internationaal schaaktournooi De arrestaties te Djakarta Heden officiële verklaring Naar wij vernemen: Beursoverzicht In- en uitvoer in October weer hoger Ook bij de verpakking van King pepermunt werd de natuur tot voorbeeld genomen. Als U de King rol opent, is U de eerste mens, die het King tablet aanraakt. De natuurzuivere Concertgebouworkest onder begeesterende leiding van Jean Fournet Kon. Nederl. Landbouwcomité ZATERDAG 25 NOVEMBER 1950 PAGINA 3 'Van onze parlementaire redacteur) De debatten over de Landbouwbegroting en meer in het bijzon der over de melkprijs eindigden gisteren met de toezegging van minister Mansholt, dat hij bereid was om over dit punt het overleg met de Stichting van de Landbouw te hervatten. Deze toezegging was een gevolg van de aandrang, die door nagenoeg alle woordvoerders was uitgeoefend. De heer Droesen (K.V.P.) had al een motie klaar, maar na de toezegging van de bewindsman was zij niet meer nodig. Welke uitkomst dit nader overleg zal hebben, valt voorlopig moeilijk te voorspellen. De Kamer verwacht vanzelfsprekend, dat de regering op de reeds genomen beslissing zal terugkomen, de motie-Droesen sprak dan ook van een „heropening van het overleg over de vóórgenomen beslissing". Minister Mansholt wees er echter op dat dit voorstel niet juist zou zijn omdat de beslis sing reeds genomen was. Ook legde hij bij zyn toezegging sterk de nadruk op het beter begrip, dat van dit nader over leg het gevolg zou kunnen zijn. Anderzijds valt intussen moeilijk aan te nemen, dat de regering ongevoelig zou willen blijven voor een door het overgrote deel van de Kamer onderstreep te critiek. Bij de beantwoording van de gemaakte opmerkingen wees de minister er op, dat de beslissing over de melkprijs ook in het kabinet was behandeld. Hij er kende, dat de berekeningen van het Landbouw Economisch In stituut hierbji niet geheel wa ren gevolgd. Wat de raming van de opbrengst voor '50'51 be treft. ging het z.i. echter meer om feeling dan om zakelijke be rekening. Wel kon hii zich voor stellen. dat men voorzichtig wilde zijn. maar uitgaande van zijn verantwoordelijkheid achtte hij het juist om mede af te gaan op de nacalculaties van vooraf gaande jaren, die immer hoger waren geweest dan de voorcal culaties. Zelfs in het droge jaar van '47 was dat het geval ge weest. Wat het komende jaar betreft had het Landbouw Eco nomisch Instituut aangenomen, dat de opbrengst per H.A. bedui dend lager zou zijn en wel op grond van minder krachtvoer en een achteruitlopen van de veestapel. De veestapel Met het eerste argument wil de de minister desnoods nog re kening houden, maar de ver wachting dat de veestapel ach teruit zou lopen, kon hij beslist niet delen. Hij ging hier mede af op de mening van deskundi gen. De heer van der Weyden kreeg te horen, dat hij zich in zijn afwijzing te sterk zou heb ben uitgedrukt en zonder deze critiek met argumenten te sta ven. De heer v. d. Weyden stel- oe hier tegenover, dat de minis ter ook zijn argumenten eerst gisteren op tafel had gelegd zo dat moeilijk verwacht kon wor den, dat hii deze berekeningen een dag later kon ontzenuwen. De heer Droesen (KVP) wees er bij de replieken op, dat de ver laging direct de consumptiemelk zou treffen en deze bedrijven hadden het toch al niet te best. De heer de Hartog (VVD) bleef het onvoorzichtig vinden om zich bij de verwachtingen op de vette jaren te baseren. Verhoging voedernormen De heer Droesen (KVP). die gepleit had voor een verhoging van de voedernormen kreeg de toezegging, dat deze Voor de middelgrote bedrijven met 30% verhoogd zullen worden, voor de kleinere bedrijven kan een overbruggingsregeling bij de provinciale commissarissen wor den aangevraagd. Over het doordraaien van groente dacht de minister minder licht dan de heer Emmens (PvdA.) gedaan had. Beperking van het areaal zou noodzakelijk zijn. Over de wijze waarop steun verleend zou worden, konden nog geen nadere mededelingen worden gedaan. Het wachten is op het advies van de Stichting voor de Landbouw. Steun aan het pro duct zou bestendiging van een ongewenste toestand betekenen. Tegen clandestiene telers zai scherper worden opgetreden. Voor de strovlascultuur in Zeeuws Vlaanderen kon de be slissing niet herzien worden. Met alle factoren was rekening gehouden. Het landbouwconsul- lentschap. dat tijdelijk in Krui- ningen was gevestigd gaat om wille van een doelmatige con centratie naar Goes. Voor het grasdrogen kan 15 Millioen uit de tegenwaarde van de Mar shallhulp worden besteed. Na dere mededelingen volgen nog. Het hedrag voor de boerenwer ken wordt met 6 millioen M.L.S. in Leeuwarden Wat het landbouwonderwijs betreft, achtte hij de oprichting van een middelbare landbouw school in Leeuwarden wenselijk, maar in verband met de aange kondigde bezuinigingen was de minister er nog niet zo zeker van of dit plan doorgang zou kunnen vinden. De heer v. d. Zanden (KVP), die aangedrongen had op een grotere toewijzing van scholen aan het katholieke volksdeel, omdat dit deel de meeste leer lingen heeft, moest vernemen, dat de minister aan deze wens geen gevolg wenst te geven. Z.i. ging het hier onv scholen, die reeds over '50 vergeven hadden moeten worden. Kon men het on.derling eens worden, dan was het hem goed! Over deze zaak zal het laatste woord nog wel niet gesproken zijn. Met verschillende woordvoer ders was de minister het eens, dat men van de IJsselmeervis- sers geen steuntrekkers moest maken. Een maaswijdte van 96 m.m. nat achtte hij echter een goede overgangsregeling. De mosselcultuur blijft een pro bleem, in Frankrijk kampt men met soortgelijke moeilijkheden, een oplossing is nog niet gevon den. De stemming over de arti kelen en over de begroting in haar geheel werd nog aangehou den. De afgebroken partij uit de acht ste ronde tussen Piinik (Arg.) en Trifunovic (Zd. Slav.) is na 109 zet ten dor Trifunovic opgegeven. Van Scheltinga won zijn afgebroken par tij uit de tiende ronde na 59 zetten van Pirc (Zd. Slav.). Nadat alle afgebroken partijen zijn uitgespeeld luidt de stand na de tiende ronde; 1. Najdorf 8 pnt,; 2. Reshevsky 7% pnt.; 3. Stahlberg 7 pnt.; 4. Gli- goric 6 y„ pnt.; 5. Euwe 6 pnt.; 6. Rossolimo 5% pnt.; 7 t/m 11 Tarta- kower, Pilnik, Pirc, Gudmundsson en O'Kelly 5 pnt.; 12 t/m 14 Trifuno vic, van Scheltinga en Donner 4% pnt.; 15 t/m 20 Kramer, Szabados Golombek, van der Berg, Kottnauer en Foltys 3% pnt. Maandag spelen; O'KellyKottnauer Euwevan der Berg FoltysDonner RossolimoNajdorf KramerGolombek Tartakower—Gligoric PilnikSzabados PircGudmundsson Stahlberg—Reshevsky Trifunovic—van Scheltinga DJAKARTA, 24 Nov. (Aneta). De Indonesische minister van voorlichting, de heer Pellaupessy, zal Zaterdag vragen beantwoor den inzake de arrestaties, die Zondag te Djakarta verricht wer den en voorts over de redenen tot aanhouding van de heer Spies. Volgens Reuter verklaarde de heer Spies Vrijdag, dat de auto riteiten hem niet hadden mede gedeeld, waarom hij gearresteerd was en vijf dagen werd opgeslo ten. Wapens bezat hij niet en de soldaten, die zijn huis doorzoch ten, vonden niets. Hem werd ver boden het gebied van Djakarta te verlaten en hij was er niet zeker van, dat zijn vrijheid blij vend was. De heer Spies deelde voorts mede, dat hij een vriend van de Sultan van Pontianak, Hamid II, geweest was, doch hij meende niet, dat dit iets te ma ken had met zijn arrestatie. Van de ongeveer 170 te Dja karta gearresteerde personen was hij de enige, die in vrijheid werd gesteld, aldus de heer Spies. Vrijdag werd een officiële be kendmaking uitgegeven inzake de arrestatie van de heer Suria Santoso, die destijds secretaris van staat voor binnenlandse vei ligheid was. Een woordvoerder weigerde de redenen voor zijn arrestatie en voor die van de heer Spies op te geven. Toen de heer Santoso voor zijn huis uit een auto stapte, werd gepoogd op hem te schieten. Hii wierp zich echter op de grond om aan het vuur te ontkomen; daarna maakten de lieden, die deze aanslag op hem deden, zich uit de voeten. De woordvoerder van het Ne derlandse Hoge Commissariaat deelde aan Aneta het volgende niede: In aansluiting aan de stap, die de. Hoge Commissaris Maan dag bij het Indonesische minis terie van buitenlandse zaken deed, heeft de plaatsvervangend Hoge Commissaris Vrijdagochtend wederom een démarche onderno men, waarbij er nogmaals op werd aangedrongen, spoedig in lichtingen te verstrekken om trent de op Zondag aangehouden Nederlanders en de redenen tot hun arrestatie. Hierbij werd er met de meeste klem op aange drongen de betrokkenen onver wijld in vrijheid te stellen, indien zou blijken, dat voor het ver lengen van de aanhoudingen geen gronden meer aanwezig zijn. HANDELSBESPREKINGEN MET DUITSLAND Dinsdag 28 dezer zal een Neder landse delegatie onder leiding van mr. S. T. J. Teppema, plaatsvervan gende directeur-generaal van de buitenlandse economische betrek kingen de besprekingen hervatten over het handelsverkeer tussen Ne derland en Duitsland. Het ligt in de bedoeling, dat al thans een voorlopige regeling wordt getroffen voor de periode sedert het aflopen van de vorige overeenkomst op 31 October jl. en het moment, waarop een meer definitieve rege ling zal kunnen worden getroffen. is bjj Kon. Besluit het tijdstip waarop de Wegenverkeerswet en het Wegenverkeersreglement in werking treden bepaald op 1 Jan. 1951 werd de ex-Nijmeegse politie man en S.D.-er A. H. W. tot levenslange gevangenisstraf ver oordeeld, omdat hij o.m. Neder landers had gefusilleerd aan de IJsselkade te Zntphen is Cees Laseur, die door een ernstige bronchitis gedurende enige tijd te bed moest blijven, thans zover hersteld, dat hij Zon dagmiddag weer kan oprteden, kwamen in de Rotterdamse ha ven gedurende de week van 12- 18 November 237 zeeschepen bin< nen, gezamenlijk metend 439.902 netto registerton tegen 220 sche pen in dezelfde week van het vorig jaar met een netto-ton nage van 319.676 ton zijn drie leden van het KLM personeel te Londen door H.M Koningin Juliana onderscheiden met de ere-medaille in goud ver bonden aan de Orde van Oranje Nassau raakten gistermorgen om streeks kwart voor acht bij Lisse beide bovenleidingen van de spoorlijn AmsterdamDen Haag defect, zodat het traject Haarlem Leiden niet electrisch kon wor den bereden. Om 10.40 uur was de storing weer opgeheven.... METEOOR GEZIEN? Op verscheidene plaatsen in ons land is Donderdagmorgen om streeks half acht een lichtver schijnsel waargenomen. In Groes- beek, Enschede, Deventer en Gar deren o.a. hebben ooggetuigen om die tijd een „grote ster" gezien die langzaam verticaal naar bene den ging. Bij informatie bij de K.N.M.I te de Bilt vernamen we dat alle mededelingen over dit lichtver schijnsel het vermoeden wetti gen dat de ooggetuigen een me teoor hebben gezien. AMSTERDAM, 24 Nov. Ook de laatste dag van deze week bleef de tendenz ter beurze gun stig. Olies trekken voortdurend de belangstelling, ook vandaag was er een grote koper in de markt, waardoor de beurshande laren min of meer werden mee getrokken. Het verloop was dan ook vrijwel hetzelfde als gister, met dit verschil, dat de koers winst kleiner was. Tegen slot werd 297 betaald, een punt ho ger dan gisteren. Unilevers wa ren eveneens iets beter. Aande len KVT werden op 290 bieden vernomen tegen gisteren 282. De ze stijging houdt verband met de [isteren in de algemene verga- lering aangekondigde eventuele herkapitalisatie. Voor het overige was de industriemarkt prijshou dend. Het bericht dat wederom een negental tabakschuren in het Su- kabumische in brand zijn gezet, maakte weinig indruk. De cata- strophale branden van de vorige week acht men reeds voldoende in het koerspeil verdisconteerd. Van de scheepvaartafdeling valt niets belangrijks te rappor teren. De Staatsfondsenmarkt was vriendelijk, doch de handel bleef zeer beperkt. Daar Wall- street gisteren gesloten bleef, werd op de Amerikaanse sector een zeer afwachtende houding aangenomen. In de koersen kwam vrijwel geen verandering, 't agio was eerder een fractie hoger. Door de hevige regenval vonden op verschillende plaatsen in het Westen van Engeland grote overstromingen plaats, ten gevolge waarvan het verkeer veel stagnatie ondervond. Een schapenhouder te Kynsham in Gloucestershire brengt enige van zijn dieren in veiligheid. DJAKARTA, 24 Nov. (Aneta). „Velen begrijpen niets van mijn optimisme ten aanzien van de oplossing van het vraagstuk- Irian, hoewel dit optimisme wel degelijk gegrond is. Dat men in de strijd optimistisch moet zijn, is immers een bekende leuze", aldus verklaarde de heer Yamin in een uiteenzetting in zake Nieuw Guinea tegenover een aantal studenten. Yamin merkte voorts op, dat, indien aan Nederlandse zijde een eis bestaat ten aanzien van Nieuw Guinea, dit niet anders kan zijn dan een eis voor het be houd van een kolonie. Mocht een dergelijke eis bestaan, dan wordt deze zeker niet gedragen door het gehele Nederlandse volk. Tot heden is het niet bekend of de Partij van de Arbeid en de com munistische partij een dergelijke eis tot het behoud van Nieuw Guinea steunen. Veronderstelt echter, dat het inderdaad de wil van het gehele Nederlandse volk De Nederlandse in- en nitvoer bereikte in October opnieuw een recordhoogte. Volgens de voor lopige gegevens van het C.B.S. bedroeg de waarde van onze in voer in deze maand f740.000.000 of f 86.000.000 meer dan in Sep tember. Nog belangrijker was de stij ging bij onze uitvoer. Deze ver meerderde nl. met f96.000.000 en bereikte in October een bedrag van f562.000.000. Als gevolg hiervan steeg het dekkingspercentage van 71 in September tot 76 in October. In October van het vorige jaar was dit cijfer echter 87. is, Nieuw Guinea te behouden, dan zullen de resultaten van de diplomatieke strijd „fifty-fifty" zijn. Welke Indonesiër zou dan niet optimistisch ten aanzien van de oplossing van het vraagstuk zijn", aldus de heer Yamin. Hij zeide voorts; „Wij zijn fatsoenlijke mensen en zullen ons ook in de diplomatie bij het oplossen van een vraagstuk aan de vastge stelde spelregels houden; name lijk, het probleem oplossen bin nen het raam van de resultaten der Ronde Tafel-conferentie. Nieuw Guinea is slechts een zaak van Indonesië en Nederland zon der inmenging van een derde. Ik zeg met nadruk „spelregels", daar ik gedurende mijn verblijf in Nederland de indruk heb gekre gen, dat Nederland via achter deurtjes derde partijen tracht te betrekken in de opiossing, aldus de heer Yamin. 4 N EMA S N E E K Fabrieken van KING pepermunt en andere kwalitefis-artikel In de sfeerscheppende grote zaal van het Amsterdamse Concert gebouw, terecht geheten de klassieke tempel van de Neder landse muziekbeoefening, vormde gisteravond het Gala-concert een grandioos besluit van de reeks feestelijkheden en een laatste hoogtepunt van de voortreffelijk georganiseerde viering van het zilveren jubileum van de K.R.O. Tal van geestelijke en wereld lijke autoriteiten w.o. de minister van Binnenlandse Zaken, Mr. Teulings, staatssecretaris Mr. Cals van O. K. W., Mr. v. d. Grinten van Econ. Zaken, Mr. Kesper, regeringscommissaris van het Radiowezen, prof. Brom, en nog tal van autoriteiten en voor aanstaande genodigden gaven door hun aanwezigheid bijzondere glans aan deze gala-avond van hoog-fêestelijk karakter, die nog verhoogd werd door de vele bloe men en tapijten waarmee de zaal getooid was en door de sa menstelling van het programma dat vooral in de Kroningsmis van Mozart en het Concert voor orgel en orkest van Hendrik Andriessen een feestelijke toon tot grondslag had.. Staande werd het Wilhelmus aanhoord, waarna de eigenlijke concertavond werd ingeleid met het Concert voor orgel en orkest van Hendrik Andriessen met aan het orgel de componist. In dit „Concerto per organo", een beknopt werkstuk bestaande uit twee delen, heeft Andriessen ge tracht de bijzondere composito rische moeilijkheden te overwin nen, die zich bij het schrijven en Bij de opening van de algemene vergadering van hef Koninklijk Nederlands Landbouw Comifè, gisteren te Den Haag in hotel „Central" gehouden, heeft de voorzitter, de heer H. D. Louwes, uit Westpolder (Ulrum) zijn afscheidsrede uitgesproken. De heer Louwes is sinds 1930 lid van de eerste afdeling van het Landbouwcomité geweest en sinds 1938 voorzitter. In zijn afscheidsrede bracht de heer Louwes naar voren, dat de „doorbraaksfeer" geheel was verdwenen en de publiekrechte lijke bedrijfsorganisatie diende te komen. De organisaties voe len een steeds sterker geworden drang om zich in de ogen van haar leden nuttig te bewijzen en haar onderlihge verhouding on dervindt geen verbetering, zo meende spreker. In de derde plaats bracht de heer Louwes naar voren, dat de organisaties de neiging hebben de stichting voor de landbouw met een ze kere ongerustheid te bezien en als zondebok te gebruiken. Het verheugde spr., dat de verhouding tussen de stands organisaties en de coöperaties beter was geworden. „Over het algemeen kan men zeggen, dat de coöperatie het primaat van de standsorganisaties erkent. Loon en prijsbeleid De heer Louwes was van oor deel dat de werkgevers in Ne derland ..beter hadden kunnen spelen". Zij waren tekort ge schoten in verbeeldingskracht en inzicht om de werkgeversinvloed hand in hand op te bouwen naast die en met die der arbei ders. Deze groep rekende zich realiseren hiervan voordoen. Het stelt in wezen feitelijk twee or kesten tegenover elkaar, ieder met zijn eigen klankkarakter en mogelijkheden, die, wanneer niet met bijzondere omzichtigheid te werk wordt gegaan, elkaar trachten te verdringen. Het komt ons voor, dat Andriessen in het tweede deel het best zijn bedoe lingen heeft kunnen verwezen lijken en hierin met beeldende kracht en in nuancenrijke kleu ren een voornaam en monumen taal klinkend orgelwerk tot stand heeft gebracht. De grondtrekken van het „Adoro Te" van Rudolf Mengel berg waren die van een innig diep religieuze kunst. Overigens een compositie met sterk Duits- romantische inslag, hetgeen zich ook in de ietwat dikke instru mentatie manifesteerde. Roos Boelsma, alt, gaf van dit werk een uiterst fraaie vertolking. Cesar Franck's „Variations symphoniques" (1885) vormde het hoogtepunt van het eerste deel van de avond. In deze aristocratische muziek voor klavier en orkest heeft Franck het diepste van zijn sym- phonische kunst geopenbaard, in melodieën van milde zangerig heid, gepaard aan een fijne zin voor evenwicht in de constructie. Een Frans meesterwerk, dat door de solist Jan Odé met vaardig heid en tinteling voorgedragen werd. Met het belangrijkste werk van de avond de „Kroningsmis" van Mozart, geschreven voor de Zondag, waarop men de kroning van het beeld van Maria am Plain te Salzburg vierde, werd dit magnifieke concert besloten. Grandioos was de wijze waarop het Groot Omroepkoor zong, wat minder voldeden de solisten Roos Boelsma alt, Han Lefèvre tenor en Leo Ketelaars bas. Een uitzondering vormde hierop Jo Vincent in het diep ontroerende Agnus "Dei. Fonkelend en met scherp gevoel voor de finesses van elk werk, verantwoord in een eeuw terug tot het „den kend deel der natie". Het is de tragiek van West-Europa, dat het ontbreekt aan een leidende gedachte bji de grote problemen. Een klein onderdeel is het ge brek van inzicht bij de werkge vers. Anderzijds merkte de heer Louwes op dat de arbeiders organisaties de ..oude adem van de klassen- en loonstrijd nog niet geheel hebben afgelegd". elk onderdeel van zijn aesthe- tisch gebaar, dirigeerde de Fran se dirigent Jean Fournet, al» vervanger van Eduard van Bei- num, het Concertgebouworkest, dat na afloop van dit welgeslaagd muziekfestijn terecht moest delen in de grote geestdrift, waarmede koor, solisten en dirigent werden toegejuicht. Het was een concert, dat nog lang in de herinnering zal blij ven voortleven. S. V. Reisjes naar de maan zullen we nog wel 'n jaar of dertig uit moeten stellen, heeft een Britse deskundige op radar-gebied ver klaard. Om op de maan te ko men dat is niet zo moeilijk meer, maar om er weer af te ko men: dat is lastiger Bij de Nederlandse grens in de buurt van Geilenkirchen gaan de geallieerden een nieuw vliegveld aanleggen. Daar dobberden drie Duitse jongens van 17 en 18 jaar met 'n gestolen vissersboot 200 mijl uit de Noord-Duitse kust, voorne mens een wereldreis te gaan ma ken. Zij werden met hangende pootjes teruggesleept, toen zij geen brandstof en drinkwater meerhadden. Sinds het begin van de ope raties in Korea heeft de lucht macht der V.N. in 70.924 vluch ten in totaal 200 vijandelijke vliegtuigen, 1324 tanks en 10436 voertuigen vernield. Een danktelegram „ONVERGETELIJKE DAGEN" De Koningin en de Prins der Nederlanden hebben van het vliegtuig uit, waarin zij naar Nederland terugkeerden het volgende telegram aan de Koning en Koningin van van Engeland verzonden: „Bij het verlaten van de Britse kust stellen wij er prijs op U nogmaals onze diep gevoelde en warme dank te betuigen voor de onvergetelijke dagen, die wij doorqebracht hebben inUw gastvrij land. De manifestatie van vriend schap, die ons ten deel viel, heeft de banden tus sen onze beide v'olken nog meer versterkt. Wij zullen steeds de beste wensen voor U en de Uwen blij ven koesteren. Juliana, Bemhard".

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1950 | | pagina 3