»Liever Westerse gejaagdheid
dan Oosterse rust om lrian«
Mevrouw Hertogh voelt.zich
niet meer veilig te Singapore
Laatste U.N.O.troepen
verlieten Pjongjang
Waar het om zal gaan
te Washington
Tsjechische kloosterlingen
worden verbannen
Zetelverdeling
in West-Berlijn
Evacuatie
in IndoChina
Geen Oosterse
rust!
Moh. Roem voor Nw-Guinea-confer entie:
Zal vóór Oudejaarsavond
de beslissing vallen?
.Vreedzaam en
redelijk
Critieke situatie
bij Tsjosin-bekken
24 uur opgesloten
Adibi moet op 9 Januari
vooi- Bredase rechtbank komen
Bergen op Zoom
in feeststemming
Rode Kruis-hulp
voor Ambon
Scheepsramp
onder Franse kust
Weer een ontsporing
Dieseltreinen op
Zwolle-Coevorden
Philippijnen
in staat van beleg
Als dwangarbeiders
naar Rusland
Hands up
Scheepsberichten
HET FEIT
Abonnementsprijs t4.65 per kwartaal, f 1.55
per mnd.. Inclusief incasso Advertentie-tarief
per editie 16 et, per m.m., minimum f2.50;
In alle edities 26 ct. per m.m.. minimum f 4.
familieberichten 20 ct., resp 30 ct. per m.m.
Bij contract belangrijke korting. Directeur:
E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits.
Bankrelaties: Noorderbank: Nederl. Credietbank
A
s
H
VAN HEDEN
Pagina 1
Dinsdag 5 December 1950 46e Jaargang No. 12035
Kantoren: HOORN. Draafsingei 59. teL 4243. Grote Noord 77. teL 4362 R 2290; ALKMAAR Ritsevoort 56, teL 2046, (2 lijnen), R 2200; DEN HELDER. Keizerstraat 89, teL 2800 K 2230; SCHAGEN. Molenstraat 52. lel 459 K 2240
De gebeurtenissen op de Nieuw Guinea Conferentie, welke
Maandagavond in de Trèves-zaal te 's-Gravenhage begon en
waarop de nieuwe status van Irian behandeld zal worden,
hebben zich tot nu toe slechts beperkt tot de vriendelijke
toespraken van de Ministers van Maarseveen en Roem, de
voorzitters van de Nederlandse en Indonesische delegaties.
Zoals reeds bekend, zou ten opzichte van de toekomstige
status van Irian vóór de laatste dag van het jaar de beslissing
moeten vallen. Of men dus met Westerse gejaagdheid dan wel
met Oosterse rust te werk moet gaan, zal geheel van de vol
gende ontmoetingen tussen de beide delegaties afhangen
ervan gesproken, dat de bespre
kingen niet in een jachttempo
behoefden plaats te vinden en
wanneer hij moest kiezen tussen
Oosterse rust en Westerse ge
jaagdheid zou hii het eerste pre
fereren. Hij achtte het niet uit
gesloten. dat beide delegaties al
thans op dit punt tot een syn
these zouden komen. Maar Roem
verklaarde, dat hij hoopte nog
binnen de 23 dagen tot een over
eenstemming te kunnen komen
en hii zou het in het geheel niet
betreuren met Westerse gejaagd
heid te werk te moeten gaan. Hij
wilde daarmee zeggen, dat er
binnen 23 dagen veel zou kun
nen gebeuren: .,in de huidige
wereldconstallatie betekent een
Minister van Maarseveen
zeide reeds, dat deze opdracht
van de R.T.C. wel niet meer ten
uitvoer zou kunnen worden ge
legd. Sprekende over de toekom
stige politieke status van Nw.
Giunea zeide de Minister, dat de
middelen die tot de oplossing
van de tegenstellingen tussen de
beide delegaties moeten leiden,
vreedzaam en redelijk moeten
zijn, zodat geen van beide par
tijen de ander iets te verwijten
zóu hebben. Dit geschiedde ook
ter Ronde Tafel Conferentie,
toen wij het onderwerp Nw.
Guinea, dat een al te groot strui
kelblok bleek te zijn. ontweken,
in de wetenschap echter, dat wij
het weer zouden tegenkomen.
De Minister wilde op de vraag,
hoe tot een oplossing te komen,
niet vooruitlopen, doch hü be
toogde, dat het probleem Nw.
Guinea ondanks het feit dat het
het welslagen van de R.T.C. in
de weg dreigde te staan, verre
onderdoet voor die, welke des
tijds ter tafel waren gebracht.
„Laten wij hopen, dat wij sla
gen. nu wij beginnen aan een
werk, dat op het wereldgebeuren
van invloed kan zijn. terwijl de
vlammen, die een wereldbrand
kunnen veroorzaken, aan alle
kanten oplaaien: ten voorbeeld
aan de wereld, hoe een belang
rijk conflict kan worden opgelost
door mensen van goede wil
aldus besloot de Minister zijn
toespraak, welke door minister
Koem in bloemrijke woorden
werd beantwoord.
Westerse gejaagdheid
Minister van Maarseveen had
OFFICIëLE CIJFERS
De voorlopige verdeling der
zetels in de West-Berlijnse ge
meenteraad is als volgt:
Sociaal-democraten 61; Chris
ten-democraten 34; Vrije demo
craten 82.
De officiële uitslagen van de
grootste partijen zijn:
Soc.-dem. partij: 653.974 (44.7
procent); Chr. dem. partij:
360.829 (24.6 procent); Liberalen
337.477 (23 procent).
De Sociaaldemocratische partij
is wel de sterkste partij in West-
Berlijn gebleven doch heeft de
absolute meerderheid in de ge
meenteraad verloren.
ROEM HEEFT ONTZAG
VOOR KONING WINTER
Toen minister Roem tij
dens de Nw.-Guinea Confe
rentie sprak over de. uitste
kende verzorging, die de In
donesische volksvertegen
woordigers in Nederland
ondervinden, zei hij ervan
overtuigd te zijn dat hij en
de zijnen dank zij de goede
zorgen van Nederlandse
zijde slechts het mooie daar
van zullen ervaren.
,J)e natuur van Uw land
dat heden onder sneeuw be
dekt ligt, is schoon voor
onze ogen. Voor ons is het
de eerste maal in ons leven,
dat wij dit ervaren. Wij zijn
onder de indruk van deze
winterse pracht.
periode van 23 dagen een lange
periode waarin zelfs beslist kan
worden of er oorlog zal zijn of
niet...."
Wijzende op het feit, dat Indo
nesië sedert een jaar als onaf
hankelijk land bestaat, vertrouw
de Roem erop, dat ter conferem
tie slechts zakelijke argumenten
zouden gelden. „Moge het ons
gegeven zijn, een bevredigende
oplossing te vinden", zo besloot
Roem.
Pjongjang, de voormalige Noord-Koreaanse hoofdstad, staat
grotendeels in brand. De laatste troepen der V. N. hebben
gisteren de stad via pontonbruggen over de Taedong verlaten.
Hieronder bevindt zich het Amerikaanse achtste leger, dat
zich tracht te onttrekken aan de dreigende omsingeling door
Chinese eenheden op 50 km ten Zuidoosten van de stad.
Een in allerijl gereorganiseer
de Zuid-Koreaanse divisie heeft
hier het gevecht met de tegen
stander opgenomen. Er woedt
hier een verbitterde strijd.
Bij het Tsjosinbekken in het
centrale front pogen 10.000 man
Amerikaanse infanterie en ma
riniers zich een weg te banen
door de omsingeling. Alle be
schikbare vliegtuigen nemen
hier deel aan de bestrijding van
de Chinese colonnes, het ravi
tailleren van de eigen troepen
vervoer van de gewonden.
1700 gewonden wachten hier in
felle koude op transport.
Amerikaanse wapens
De Chinese communisten heb
ben bij de tegenaanval op de
troepen van generaal MacArthur
van nieuwe Amerikaanse wapens
gebruik gemaakt, zo verklaren
militaire functionnarissen te
Washington.
Onder meer gebruikten zij de
nieuwste 8.89 cm. bazooka's.
Naar men meent zijn deze ver
overd, toen de Amerikanen het
bruggehoofd van Poesan verde
digden. De berichten over ande
re wapens zijn niet volledig, doch
volgens genoemde functionnaris
sen zijn de Chinese communisten
voor een groot deel aangewezen
Aan Z. K H. Prins Bernhard werd in een der zalen van
het restaurant „Royal" in Den Haag de gouden J. C. Snijders-
medaille, die de Prins voor zijn „meeslepende, veelzijdige
medewerking aan de Nederlandse luchtvaart" door het be
stuur van het Generaal Snijdersjonds werd toegekend, door
dr. ir. M. H. Damme, voorzitter van het bestuur der Stich
ting, uitgereikt.
op wapens, gemaakt in Amerika,
doch eveneens in de Sovjet-Unie,
Japan en China zelf.
In feite werden alle Ameri
kaanse wapens op de Chinese
nationalisten veroverd, toen deze
het vasteland verlieten.
HANOI IN STAAT
VAN VERDEDIGING
De Franse autoriteiten hebben
Maandagavond medegedeeld, dat
zij in verband met de interna
tionale toestand alle gezinnen
van Franse soldaten eh burgers
uit de Tonkin-delta zullen eva
cueren.
In gewoonlijk betrouwbare
Franse kringen wordt gezegd,
dat alleen al in de hoofdstad van
Tonkin, Hanoi, minstens 4.000
personen onder deze maatregel
vallen.
De berichten over een bedrei
ging van Hanoi, een stad van
150.000 inwoners, nemen hand
over hand toe. De Fransen heb
ben thans een verdedigingslinie
ter lengte van 50 km. om de stad
gelegd.
IN 120 METER
DIEPE SPELONK
Vier jonge grotkundigen uit
Namen, die Zondag te Mont
Godinnes in de „Trou de Re-
nard", een 120 meter diepe grot,
waren afgedaald, werden op hun
onderaardse tocht plotseling ver
rast door een watenpassa, die in
de toegangsgalerijen was door
gedrongen en die de speleologen
van de buitenwereld afsloot.
Een van hen slaagde er in. na
vele uren met het water gewors
teld te hebben, uit de spelonk te
geraken. Hij waarschuwde onmid
dellijk de hulpdiensten te Namen
en de brandweer te Dinant, die
na vele uren werken aan het wa
ter, dat in de toegangsgaanderij
was gevloeid, een nieuwe loop te
geven. Des avonds om 7 uur kon
den de drie jonge1 mannen, na 24
uur afgesloten te zijn geweest van
de buitenwereld, eindelijk wor
den bevrijd.
TYPHUS AAN BOORD VAN
NOORS SCHIP IN
VLISSINGEN
Het Noorse schip „Bessa" ligt
voor Vlissingen in quarantaine,
omdat aan boord typhus is uit
gebroken. De kapitein en vijf
leden van de bemanning zijn op
genomen in het ziekenhuis te
Vlissingen.
De sneeuw, die in de afgelopen dagen is gevallen, werd door
de ouderen met gemengde gevoelens begroet. Alleen de jeugd
kon het witte koude goedje waarderen en de meest voort
varenden onder haar hadden al spoedig zo goed en zo kwaad
als het ging een sneeuwman geïmproviseerd.
Minister-president Attlee van
Engeland is Maandag met zijn
adviseurs in een speciale strato-
cruiser op een militair vliegveld
te Washington aangekomen. Hij
werd verwelkomd door president
Truman en minister Acheson.
Aan het einde van de bespre
king van gisteravond tussen Tru
man en Attlee die bijna twee
uur duurde, is een gemeenschap
pelijk communique uitgegeven,
waarin wordt gezegd, dat gene
raal Bradley op verzoek van Tru
man „teneinde minister Attlee op
de hoogte te stellen van de laat
ste inlichtingen over de ernstige
militaire situatie der troepen van
de V.N. in Korea', een overzicht
van de situatie gegeven heeft.
De Britse regering heeft Maan
dag in het Lagerhuis verklaard,
dat Generaal Mac Arthurs strate
gie in Korea in overeenstemming
Bertha's pleegmoeder Aminah begaf zcih gisteren met een
taxi naar het pensionaat te Singapore, om Bertha te bezoeken,
doch van de zijde der politie werd haar medegedeeld, dat
mevrouw Hertogh niet wilde, dat zij elkander spraken. Mevr.
Hertogh zeide naderhand: „Ik voel me niet meer veilig. Ik
moet er niet aan denken Bertha voor een minuut weer te
verliezen. Ik zal haar niet uit het oog verliezen". Bertha
speelde gisteren met een pop, die zij van haar moeder cadeau
had gekregen. Mevrouw Hertogh vertelde, dat zij deze pop
's nachts mee naar bed had genomen.
nieuws uit Singapore wachtte.
Van alle kanten stroomden in
het afgelopen weekend de ge
lukwensen binnen in de woning
aan het Emmaplein.
Er was zelfs een Rotterdamse
touringcaronderneming, die spon
taan een autobus ter beschik
king stelde om 38 personen, die
de eer zullen hebben Bertha met
haar moeder te verwelkomen, te
vervoeren.
Het is intussen nog lang niet
zover. Eerst moet het beroep van
de onderwijzer Adibi behandeld
worden, dat deze heeft ingesteld
tegen het vonnis van j.l. Zater
dag.
Een kloosterzuster deelde nog
mede, dat Bertha nog „kleine
uitbarstingen van boosheid" had.
„Ze heeft dit jaar te veel mee
gemaakt, om zich direct met haar
nieuwe leven te kunnen verzoe
nen."
De officier van justitie te Bre
da heeft een dagvaarding uitge
bracht tegen Mansoer Adibi, om
dat hij heeft getracht met Bertha
Hertogh te trouwen. Deze dag
vaarding, die reeds uitgebracht
was voordat het vonnis van Sin
gapore bekend was, gelast Adibi
op 9 Januari voor de Bredase
rechtbank te verschijnen..
Voorts is een dagvaarding uit
gebracht tegen Adibi in verband
met een klacht van Bertha's
ouders.
Schok in Bergen op Zoom
Er was een schok door Bergen
op Zoom gegaan ,de stad, waar
het echtpaar Hertogh woonachtig
is en waar de vader op het
Zaterdagmiddag om twee uur
daalde op het vliegveld Laha op
het eiland Ambon het Rode
Kruisvliegtuig, dat door het In
ternationale Rode Kruis te Ge-
nève was uitgezonden om le
vensmiddelen en medicamenten
aan de noodlijdende bevolking
van Ambon te brengen. De la
ding van het vliegtuig werd di
rect gelost en het toestel is nu
weer op weg om nieuwe voorra
den te halen.
7 PERSONEN VERDRONKEN.
5 ZWAAR GEWOND.
4 VERMIST
Een Frans vissersvaartuig met
16 man aan boord is bij Boulogne
op de rotsen gelopen en gezon
ken, nadat de stuurinrichting on
klaar was geraakt. Zeven mensen
hebben bij de ramp het leven
verloren. Vijf zijn In ernstige toe
stand in een ziekenhuis opgeno
men. Vier opvarenden worden
nog vermist. Zij zijn vermoedelijk
verdronken.
BIJ AMSTERDAM
Een electrische trein, die gis
teravond uit Haarlem te Amster
dam moest binnenkomen, is door
tot nu toe onbekende oorzaak
even voor het Centraal Station
ontspoord. Noch het verkeer in
de richting Haarlem, noch dat in
de richting Zaandam werd ver
sperd. Wel werd aanvankelijk
met enige vertraging rekening
gehouden. Inmiddels is komen
Vast te staan, dat de oorzaak
niet is gelegen in een verkeerde
wisselstand of het rijden door
een onveilig signaal.
Naar wij van betrouwbare
zijde vernemen, zullen met in
gang van de nieuwe dienstrege
ling op 15 Mei 1951, dieseltreinen
worden ingelegd op de lijn
ZwolleCoevorden. Zoals thans
op de lijn WestNoord zullen
straks op het traject Zwolle
Coevorden de stoomtreinen wor
den afgewisseld met Dieseltrei
nen.
De aanwezigheid van het olie-
gebied in Zuid-Oost Drente is
aan deze welkome verbetering
niet vreemd.
President Quirino heeft voor 'n
gezamenlijke zitting van het Phi-
lippijnse parlement de staat van
beleg afgekondigd „in verband
met de dreiging van een wereld
oorlog en de binnenlandse on
lusten".
NIEUWE AARDBEVING
IN NIEUW-GUINEA?
Volgens mededeling van de
Fordham-Universiteit te New-
York is een „vernietigende" aard
beving geregistreerd in Nieuw-
Guinea. De seismograaf van deze
universiteit registreerde Maan
dag om 16.46 en 16.48 uur twee
hevige aardschokken op ongeveer
14.000 kilometer ten Zuidwesten
van New-York, in de omgeving
van Nieuw-Guinea.
DE BENELUX EN DE
POLITIEKE CRISIS
De regeringen van België, Ne
derland en Luxemburg hebben
Frankrijk doen weten, dat haar
opvattingen over de toestand in
Korea en de wereld „zeer dicht
staan" bij de Frans-Engelse hou
ding, aldus wordt uit Belgische
regeringskringen vernomen.
CHINA'S AGGRESSIE
VOOR DE V.N.?
De leiders van de delegaties
van Cuba, Ecuador, Frankrijk,
Noorwegen en de Verenigde Sta
ten hebben Maandag in een te
legram aan de secretaris-gene
raal Trygve Lie verzocht de
kwestie over „interventie in Ko
rea van de centrale volksregering
van de volksrepubliek China" op
de agenda van de huidige zitting
der algemene vergadering te
plaatsen.
VATICAANSTAD (KNP)
De jongere leden van de orden
en congregaties, die in Tsjecho-
slowakije ziin opgeheven, wor
den als dwangarbeiders naar de
Sovjet-Unie gevoerd. Het trans
port geschiedt in beestenwagens.
Zii krijgen tijdens het transport
noch te eten noch te drinken,
terwijl hun kleding zeer onvol
doende is. Er bevinden zich bij
elk transport talrijke zieken.
Aldus vertellen volgens Radio
Vaticana Tsjechoslo waakse vluch
telingen. De Vaticaanse Radio
voegt er aan toe, dat de verkla
ringen der vluchtelingen niet al
tijd betrouwbaar zijn, omdat zij
onderling soms verschillen of be
langrijke bijzonderheden missen.
Ditmaal echter stemmen de ver
klaringen der verschillende
vluchtelingen volkomen overeen.
Volgens dezelfde verklaringen
is het uiterlijke godsdienstige le
ven in Tsjechoslowakije geheel
verdwenen. De gelovigen hebben
geen gelegenheid meer hun gods
dienstplichten na te komen, om
dat er bijna geen priesters meer
zijn. Met de weinige priesters die
nog zijn overgebleven, is con
tact onmogelijk gemaakt. Naar de
buitenlandse radio, in het bij
zonder naar Radio Vaticana, kan
men niet luisteren,omdat de
communistische stoorzenders elk
geluid overstemmen.
Radio Vaticana verneemt ver
der nog uit Praag, dat de commu
nistische regering van Tsjecho
slowakije een nieuwe perswet
heeft uitgevaardigd, waardoor
het recht van publicatie uitslui
tend wordt voorgehouden aan de
regering, aan de communistische
partij en aan aanverwante orga
nisaties. De nieuwe bond van
journalisten heeft tot taak erop
toe te zien, dat de leden voldoen
aan de eisen, die gesteld kunnen
worden aan hen, die meehelpen
aan de opbouw van de volksde-
mocratische staat.
„Hands up", hoorde een 18-
jarige verkoopster van een bak
kerswinkel in Rotterdam zich
Zaterdagavond tegen sluitings
tijd toeroepen door een klant,
die zijn woorden kracht bijzette
door haar met een revolver te
dreigen. Zij vluchtte naar een
collega in het magazijn achter
de winkel en direct waarschuw
den zij de politie. De man moest
de benen nemen maar vond nog
de tijd om een bedrag van zestig
gulden mee te nemen.
Zondagmiddag werd de dader,
de 20-jarige kellner J. H. H., bij
een vriend thuis aangehouden.
Een bedrag van f 15.was nog
in zijn bezit en hij legde een be
kentenis af. De revolver, een zg.
toneelrevolver, had hij in een
warenhuis gestolen. Hii werd
toen op het politiebureau opge
sloten.
is geweest met de richtlijnen van
de V.N.
Te Washington werd gezegd,
dat berichten volgens welke de
President en de premier een be
sluit over „oorlog of vrede" zou
den nemen, overdreven waren.
Zij gaven echter toe, dat de staats
lieden zich bezig hielden met het
vinden va# een weg om te voor
komen, dat het Koreaanse conflict
zich tot een derde wereldoorlog
zal uitbreiden.
Gedurende militaire en poli
tieke besprekingen te Washington,
waaraan om beurten werd deel
genomen door President Tru
man, Minister Dean Acheson, de
raadsman van de President Ave-
rell Harriman, en de militaire en
parlementaire leiders, is het vol
gende gebleken:
1. De militaire leiders hopen,
althans gedurende enige tijd, een
linie te kunnen handhaven, die
iets ten Noorden van Seoel zou
lopen.
2. Indien men er in slaagt een
linie te stabiliseren, zou Generaal
Mac Arthur kunnen wachten op
hetgeen de Ver. Naties in zake
de Chinese agressie zullen be
slissen.
Zo China er van wordt beschul
digd de aanvaller te ziin, zou Ge
neraal Mac Arthur Mandsjoerije
kunnen bombarderen.
EXPORT NAAR U.S.A.
GROTER DAN OOIT
De orders van de Amerikaanse
warenhuizen voor West-Europese
geschenkartikelen hebben een
nieuw na-oorlogs record bereikt.
De E.C.A. meldt, dat de komen
de handel in kerstgeschenken een
climax zal betekenen in de ex
portcampagne, welke West-Euro
pa dit jaar heeft gevoerd ter ver
mindering van het dollartekort
door de verkoop van zo veel mo
gelijk goederen op de dollar-
markten.
AMERIKAANSE GELEERDEN
BESCHULDIGD
Twee geleerden, die aan de
atoombom gewerkt hebben en
twee als oud-communistische or
ganisatoren geïdentificeerde per
sonen zijn Maandag in staat van
beschuldiging gesteld wegens on
gehoorzaamheid aan het Ameri
kaanse congres. De twee geleer
den waren werkzaam op een la
boratorium van de universiteit
van Californië. De betrokkenen
weigerden vragen van de com
missie voor on-Amerikaanse ac
tiviteit van het Huis van Afge
vaardigden te beantwoorden.
In Zweden wordt gedurende
de Kersttijd ook aan de vo
gels gedacht en naast ver
schillende kerstboomversie
ringen vindt men in de win
kels en kraampjes op de
Kerstmarkt in de Zweedse
hoofdstad haverschoven, die
men tegen een gering bedrag
kan kopen. Deze schoven
plaatst men buiten het raam,
zodat de diertjes zich aan de
kostelijke graankorrels tegoed
kunnen doen.
Mataram, Djakarta-Rotter
dam, 4 December te Bela-
wan.
Cyrenia, Surabaja-Marseille,
3 December 360 mijl O.Z.O.
Guardafui.
Somersetshire, Djakarta-Am
sterdam, 3 December 500
mijl Z.O. Dondrahead.
Grote Beer, Amsterdam-Nw.
Guinea, 3 December van
Singapore naar Sorong.
Langkoeas, Djakarta-Rotter
dam, 3 December van Port
Sudan naar Suez.
Tabinta, Djakarta-Amster
dam, passeerde 3 December
Malta.