Verliezen de Duitse arbeiders
wat Geallieerden toestonden?
DE VREEMDE GAST
Aard
14 Cistercienser monniken
Hongarije gearresteerd
in
Truman antwoordt Taft
Oud-katholieke Kerk wijst
het nieuwe Maria-dogma af
Duitse K.A.B. hield eerste
studiebijeenkomst te Fulda
RADIO
VEEL NIEUWS
in weinig woorden
Van All
Om de medezeggenschap
STAKING DREIGT DE INDUSTRIE
LAM TE LEGGEN
BEURSOVFRZICHT
Opgelegde schepen
weer in dienst
door Jan van Hatert
PAGINA 4
WOENSDAG 10 JANUARI 1951
De aankondiging van besprekingen tussen de Westduitse
kanselier dr. Adenauer en de president van de federatie van
vakverenigingen, dr, Boeckler, over de situatie, welke is inge
treden door het besluit van de vakbond der metaalbewerkers
om 1 Februari in staking te gaan, teneinde het recht van
medezeggenschap der arbeiders in de ontmantelde bedrijven
te verzekeren, heeft in Bonn de hoop versterkt, dat de aan
gezegde staking niet zal doorgaan.
Het lijdt geen twijfel, dat de
mijnwerkers, die de volgende
week zullen stemmen over de
vraag of ook zij zullen deelne
men aan de staking, het voor
beeld van de metaalbewerkers
zullen volgen. Daardoor zou een
staking in de grondindustrieën
een aantal van driekwart mil-
lioen arbeiders kunnen gaan om
vatten.
Hoewel er niet veel twijfel be
staat aan de ernstige bedoeling
van de vakbondleiders om de
staking inderdaad te doen door
gaan, wanneer eind Januari hun
eisen niet zullen zijn ingewilligd,
ziet men hier de ontwikkeling
toch niet zo dramatisch, als uit
menige reactie op het plan der
vakbonden zou kunnen blijken.
De vakbonden hebben er wel
voor gewaakt, het gehele com
plex van de medezeggenschap tot
inzet der staking te maken. Dit
vraagstuk is sedert jaren in
West-Duitsland door de vakbon
den principieel gesteld en met de
steun van de sociaal-democratie
en van de linkervleugel der
christelijke partij hoopt men te
eniger tijd de medezeggenschap
over de gehele linie der industrie
te kunnen verwezenlijken.
De daaromtrent in het afgelo
pen jaar gevoerde onderhande
lingen tussen regering, onderne
mers en vakbonden hebben ech
ter tot generlei uitzicht op resul
taat kunnen leiden en zijn afge
broken. De vakbonden willen ge
lijke rechten in alle sferen van
het bedrijfsleven en de onderne
mers willen niet verder gaan dan
een adviserende rol in sociale
zaken.
PROGRAMMA
DONDERDAG 11 JANUARI 1951
HILVERSUM I 402 m 7.00—
24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws; 7.15 Och
tendgymnastiek: 7.30 Zender-
sluiting; 9.00 Nieuws; 9.10 Mor
genwijding; 9.25 Gram. muz.; 9.30
Waterstanden; 9.35 Gram. muz.;
10.30 „De Antwoordman": 10.45
Gram. muz.; 10.50 Voor de kin
deren; 11.00 Gram. muz.; 11.45
„Een hengelaar vertelt.."; 12.00
Sopraan en orgel: 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen: 12.33 „In
't spionnetje"; 13.38 Lichte mu
ziek; 13.00 Nieuws; 13.15 AVRO-
Allerlei: 13.20 Populair concert:
13.45 „U kunt het geloven of
niet"; 13.50 Gram. muz.; 14.00
Voor de vrouw: 14.30 Pianovoor
dracht: 15.00 Voor de zieken;
16.00 Gram. muz.: 16.30 Zender
sluiting; 18.00 Nieuws; 18.15 Wen
ken voor biljarters; 18.20 Sport;
18.30 Orkestconecrt; 19.00 „De
Brandweerman"; 19.10 Film- en
operette-melodieën: 19.50 Tien
jarig bestaan Garderegiment
Prinses Irene; 20.00 Nieuws; 20.05
Radioschaakwedstrijd Noorwegen
Nederland; 20.06 ..De groeten
van Nuchteren": 20.15 AVRO-
allerlei; 20.20 Philharmoniseh or
kest en solist: 21.20 ,,'s Levens
snel", hoorspel: 22.40 Gram. muz.:
23.00 Nieuws; 23.15 Sport; 23.30
24.00 Gram. muz.
HILVERSUM II 298 m. 7.00
KRO: 10.00 NCRV; 11.00 KRO;
14.00—24.00 NCRV.
KRO; 7.00 Nieuws; 7.15 Mor
gengebed en liturgische kalender;
7.30 Zendersluiting: 9.00 Nieuws;
9.10 Voor de huisvrouw; 9.40
Schoolradio; NCRV: 10.00 Gram.
muz.; 10.15 Morgendienst: 10.45
Gram. muz.: KRO: 11.00 Voor de
zieken; 11.45 Schoolradio; 12.00
Angelus: 12.03 Gram. muz. <12.30
12.33 Land- en tuinbouwmede
delingen); 12.55 Zonnewijzer;
13.00 Nieuws en kath. nieuws:
13.20 Omroeporkest: NCRV: 14.00
Promenade-orkest en solist; 14.45
Voor de vrouw: 15.30 Gram. muz.
15.45 Bijbellezing; 16.30 Zender
sluiting; 18.00 Voor de jeugd:
18.30 Land- en tuinbouw-cause-
rie: 18.45 Gram. muz.: 19 00
Nieuws en weerberichten; 19.15
„Levensvragen van allerlei aard";
19.30 „In dienst van het Vader
land"; 19.40 Radiokrant; 20.00
Nieuws; 20.05 Radioschaakwed-
strijd NoorwegenNederland:
20.06 Gevarieerd programma:
22.00 Gramofoonmuziekj 27)5
Buitenlands overzicht: 22.35
Gram. muz.; 22.45 Avondoverden
king: 23.00 Nieuws; 23.15—24.00
Gram. muz.
BRUSSEL. 324 en 484 m.
324 m: 12.00 Gram. muz.: 12.15
Piano en zang; 12.30 Weerberich
ten: 12.33 Voor de landbouwers;
12.40 Piano en zang; 13.00 Nieuws;
13.15 en 14.00 Gram. muz.; 15 00
Engelse les; 15.15 Gram. muz.:
15.40 Franse les: 16.00 Kamer
muziek; 16.30 Causerie: 16.45
Gram. muz.; 17.00 Nieuws: 17.10
Gram. muz.; 17.15 Voor de kin
deren; 18.15 Gram. muz.; 18.25
Ornithologische kroniek: 18.30
Voor de soldaten: 19.00 Nieuws:
19.30 Vlaamse liederen; 19.50 Po
litieke causerie; 20.00 Verzoek
programma; 21.00 Klankbeeld:
21.30 Gram. muz.; 21.45 Actuali
teiten; 22.00 Nieuws; 22.15 Strijk
kwartet; 23.00 Nieuws; 23.05
24.00 Gram. muz.
484 m: 12.05 Omroeporkest;
13.00 Nieuws: 13.10 Amusements
muziek; 15.00 Gram. muz.; 16.30
Zang en piano; 16.50 Gram. muz.;
17.10 Lichte muziek; 18.30 Ka
mermuziek; 19.00 Operamuziek:
19.45 Nieuws: 20.00 Hoorspel:
22.00 Nieuws: *>7 15 nansmuziek:
22.55 Nieuws- "7 rï'-»m. muz.;
23.55 Nieuws.
Er is al mede-zeggenschap
Het is duidelijk, dat deze prin
cipiële beslissing, waaromtrent
drie wetsvoorstellen van tegen
gestelde strekking zijn ingediend,
in de loop van deze maand niet
zal kunnen worden genomen. Dit
is evenwel ook niet nodig en de
vakbonden stellen zich vooreerst
tevreden met een consolidatie
van de bestaande toestand in de
staal- en kolenbedrijven, welke
uit de vroegere concerns zijn los
gemaakt. De geallieerde wetge
ving met betrekking tot die be
drijven heeft de arbeiders reeds
de bezetting van de helft dei-
posten in de raden van toezicht
mitsgaders directeuren gegaran
deerd. Een bepaalde graad van
medezeggenschap is daardoor al
sedert drie jaren in deze bedrij
ven practisch alle grote staal
fabrieken en kolenmijnen in
praktijk.
De voorzitter van de vakvere
niging der metaalwerkers heeft
te kennen gegeven, dat de drei
ging van een staking een direct
gevolg zou zijn van een verkla
ring van de Westduitse minister
van Economische Zaken, prof.
Erhard. volgens welke deze be
staande medezeggenschap niet
zou kunnen worden gehand
haafd, wanneer de ontmanteling
der bedrijven in Duitse handen
zal overgaan.
Volgens Erhard bestond er in
het Duitse recht geen basis voor
een voortzetting van de bestaan
de regeling. In vakbondkringen
verluidt, dat de stakingen niet
behoeven door te gaan, wanneer
deze maand van de regering de
toezegging verkregen zal wor
den, dat de graad van medezeg
genschap in de ontmantelde be
drijven niet verminderd zal wor
den.
Millioexien dames
zeggen: Voor de handen niets
beter dan HAMEA - GELEI.
ZWARE AARDBEVING
IN CENTRAAL-JAPAN
Tokio en Jokohama hebben gis
teren een aardbeving gevoeld, die
40 seconden aanhield en de
zwaarste is geweest in het gebied
sinds de oorlog. Hoewel hoofdlei
dingen van de water- en stroom
voorziening in Jokohama vernield
werden, verklaarde de politie, dat
er in -de hoofdstad geen schade
was aangericht.
LONDEN (KNP). Ter voorbe
reiding van het proces tegen de in
November gearresteerde abt van
Zirc, Dom Endredy, heeft de Hon
gaarse regering nog 14 monniken
van de Cisterciënserorde gearres
teerd. Zij zijn uit het klooster van
Zirc, Pees en Boedapest De bedoe
ling van deze arrestaties schijnt te
zijn het onvoldoende bewijsmateriaal
tegen abt Endredy kunstmatig aan
te vullen.
Dat men abt Endredy, na Kardi
naal Mindszenty de sterkste leider
van het Katholicisme in Hongarije,
kost wat kost onschadelijk wil ma
ken blijkt duidelijk uit de woorden
van premier Rakosi, partijleider van
de communisten; ..De abt kon wel
eens eindigen als Rajk". Laszla Rajk,
de vroegere communistische minister
van Binnenlandse en van Buiten
landse Zaken, werd in October 1949
terechtgesteld als „Titoïst", spion
voor het Westen en samenzweerder".
Men weet nog niet welke rol de nu
gearresteerde monniken in het pro
ces zullen spelen. Het is echter voor
de Hongaarse Katholieken wel dui
delijk, wat er in een communistische
gevangenis kan gebeuren. Zij den
ken daarbij aan het tragische geval
van Mgr. Berestoczy.
Hij vlas een van de naaste mede
werkers van Kardinaal Mindszenty,
oorspronkelijk een conciëntieus
priester en trouw aan de Kerk. Een
sterke persoonlijkheid is hij nooit
geweest en na in 1949 zes maanden
in de gevangenis te hebben doorge
bracht. was hij een totaal willoos in
strument in de handen van de com
munistische regering. Deze heeft ge
probeerd hem na de dood van Mgr.
Drahos op 15 Juni 1950 te doen be
noemen als Administrator van Esz-
tergom, doch het kapittel koos Mgr.
Ch. Gigier, die kort nadien werd
gearresteerd. Na hem koos het ka
pittel Mgr. Meszlenyi. die eveneens
werd gearresteerd. Eerst toen koos
het kapittel om verdere arrestaties
te voorkomen Berestoczy. Op dat
moment greep het Vaticaan in en
benoemde Mgr. A. Hamvas tot Apos-
MARKT LICHT IN REACTIE
AMSTERDAM, 9 Januari. De
industriemarkt opende vandaag
wederom in een vaste stemming,
maar toen bleek dat noch de
scheepvaart- noch de Indonesische
sector dit voorbeeld volgden, trad
er al spoedig een lichte reactie in.
De, verkooporders kregen van
daag de meerderheid, waaraan de
sterke koersstijging der laatste
dagen, die tot winstneming noop
te, wel niet vreemd zal zijn.
De scheepvaartmarkt was voor
al laag voor K.N.S.M., die vijf
punten verloor. Andere scheep
vaartpapieren deden het wat kal
mer aan, maar waren toch over
wegend luier.
Ook de cultuurmarkt had een
traag verloop. Rubbers konden
zich aanvankelijk goed handha
ven, maar zagen zich uiteindelijk,
evenals Deli en H.V.A. drie pun
ten ontgaan. Ook de Indonesische
bankinstellingen kwamen op een
lager niveau.
Olies openden nog vrij vast op
319, maar wisten deze koers niet
te behouden. Tegen slot werd
315 'A betaald, ruim een punt
lager dan gisteren. Ook certifica
ten Unilever waren per saldo
ruim een punt lager, Philips daar
entegen wist zich goed te hand
haven, evenals aandelen A.K.U.
Voor Claims Willem Smit trans-
formatorenfabriek werd f 160 be
taald, bij een theoretische waarde
van f 153. Claims Ngombezi wer
den vernomen op f 306.
De staatsfon renmarkt wes ook
gedecideerd flauw. De conversie
lening 1947 gold tegen slot 96 V,
(96 13/16). Voor investerings-cer-
tificaten werd 96 5/16 (96 5/9)
betaald.
In navolging van Wallstreet,
waar met een vaste stemming
werd gereageerd op de verklaring
van Truman, heerste er hier weer
betrekkelijk veel animo voor cer
tificaten van Amerikaanse shares.
Het agio steeg met een heel punt
tot circa 6 procent.
tolisch Administrator, waardoor aan
Berestoczy het bestuur over het dio
cees werd ontnomen. Berestoczy is
nadien steeds verder afgegleden op
het hellende vlak van het communis,
me. Door de regering werd hij afge
vaardigd naar het vredescongres van
Warschau onder de valse titel „Bis
schop van Esztergom". Samen met
de beruchte priester Istvan Balogh
redigeert hij het pseudo-Katholieke
weekblad ..Het Kruis".
Ook voor abt Endredy zal een op
volger moeten worden gevonden. En
de communisten zullen daarvoor hun
man wel uitzoeken. Waarschijnlijk
hopen zij een zwakke figuur te vin-,
den als Berestoczy te vinden onder
de 14 gearresteerde Cisterciëncers,
als zij tenminste niet reeds een be
langrijke rol hebben toebedacht aan
de Cisterciëncer Horvath die zich
reeds geruime tijd in het pseudo-
Katholieke vaarwater der commu
nisten beweegt en daarvoor herhaal
delijk tot de orde werd geroepen-
door zijn abt. Dom Endredy.
BUITENLANDS OVERZICHT
Het gebouw van de Verenigde Naties in New York nadert
thans zijn voltooiing: 500 van de 3400 leden van het secreta
riaat zijn reeds uit Lake Success overgekomen. Vanaf Maandag
8 Januari j.l. is het adres van de Verenigde Naties officieel
gevestigd te New York, hoewel het nog tot de komende zomer
zal duren, voor het gebouw geheel gereed is. De Veiligheids
raad, de Algemene Vergadering en vele commissies blijven tot
zolang in Flushing Meadows en Lake Success. Een lid van
de schoonmaakdienst van het gebouw is, hoog boven het straat
gewoel, bezig met zijn dagelijkse taak: het schoonmaken van
200 ramen.
Verschenen is een Herderlijke Brief van de Bisschoppen der
oud-Katholieke Kerk in Nederland, getiteld ,,De Moeder des
Heren", waarin het nieuwe dogma der Kath. Kerk over de ten
Hemelopneming van Maria wordt afgewezen.
In deze brief wordt o.m. het
volgende gezegd:'
„Wat God niet door Zijn Zoon
geopenbaard heeft, kan geen
openbaring vinden door een men-
senmond van later eeuwen. Wat
geen grondslag vindt in de H.
Schriftuur en niet door het Licht
des H. Geestes in het geloof der
Kerk eenstemmig betuigd is, kan
geen waarheid zijn, waaraan God
onze zaligheid bindt.
En wat zelfs met de openbaring
der H. Schriftuur in strijd is kan
in de overlevering der Kerk nooit
waarheid worden. Daarom wijst
Post voor de ,,Chitral"
Post, bestemd voor naar Neder
land terugkerende militairen aan
boord van het troepenschip „Chi-
tral", welke in een der tussen
havens zal worden uitgereikt,
moet uiterlijk op 11 Januari in
Nederland ter post worden be
zorgd. Behalve de gebruikelijke
gegevens dient het adres de ver
melding te bevatten: „Aan boord
van het troepenschip „Chitral" op
thuisreis naar Nederland". De
naam van de vermoedelijke tus
senhaven mag niet worden ver
meld.
FULDA. (KNP). Voor de Met betrekking tot het vraagstuk
eerste maal na de oorlog zijn de van de medezeggenschap der ar-
bondsbesturen en de secretaris
sen van de West- en Zuid-Duitse
Katholieke Arbeiders Beweging
en de Kajotters voor een studie
bijeenkomst bijelkaar gekomen in
de beroemde Duitse bisschops
stad Fulda. waar zij van 2 te.m.
4 Januari belangrijke en actuele
vraagstukken hebben besproken
op het gebied van de politiek,
vooral op het gebied van de eco
nomische en sociale politiek.
De bijeenkomst stond onder
leiding van Josef Gockeln. Se
dert de KAB in 1950 wederom
werd opgericht, telt zij ongeveer
300.000 leden. Mgr. Dietz, bis
schop van Fulda, verklaarde tij
dens de godsdienstoefening bii 't
graf van de H. Bonifatius, waar
mede de bijeenkomst werd ge
opend, dat de problemen van de
arbeiders ten spoedigste dienen
te worden opgelost. Zoals de
missionering van Duitsland uit
ging van Fulda, zo moeten pok
thans ten behoeve van de sociale
missionering van de arbeiders
door de bijeenkomst in Fulda
nieuwe wegen en initiatieven
worden, gevonden.
Een van de belangrijkste spre
kers van deze bijeenkomst was
Josef Gockeln, dié een overzicht
gaf van de economische situatie.
beiders en de democratie in de
economie verklaarde hij, dat
noch uit de inhoud, noch uit de
bedoeling van de resoluties van
Boehum valt af te leiden, dat de
arbeiders recht hebben op een
machtspositie. Noch de arbei
dersorganisaties noch de politie
ke partijen hebben daartoe het
recht. Democratie, aldus Josef
Gockeln, is uitgaande van het
meerderheidsprincipe niet toe
te passen op de economie daar in
de economie de betrekkingen
tussen consumenten en produ
centen andere zijn dan die welke
kunnen worden geregeld volgens
het meerderheidsprincipe. Daar
om gaat het bii de medezeggen
schap van de arbeiders niet om
de macht maar om de verant
woordelijkheid en in overeen
stemming daarmede moeten de
taken worden verdeeld.
De 18-jarige Erica Schmutz.
die bii en auto-ongeval te Indio
(Ca'ifornië) bewusteloos werd. is
na vijf maanden weer bijgeko
men. Zij kan slechts gebrekkig
spreken en moet opnieuw leren
lopen.
onze kerk het nieuwe leerstuk af".
Na vastgesteld te hebben wat
de oud-Katholieke Kerk in zake
Maria belijdt, wordt in deze Her
derlijke Brief bij hernieuwing de
leer afgewezen „dat de Bisschop
van Rome onfeilbaar zou vermo
gen uit te spreken, vast te stellen
en als heilswaarheid aan de Kerk
voor te schrijven, wat God ge
openbaard heeft".
In Engeland hoopt men in 1952
een gasturbinemotor voor her
opwekken van electriciteit in ge
bruik te nemen, die zal worden
gevoed door koolgas uit steen
kool, die te slecht is om te del
ven en onder de grond in brand
zal worden gestoken.
In verband met de kolen
schaarste worden heden in Wesi
Duitsland 36 exprestreinen op
lange afstanden en 16 sneltrei
nen uit de dienst genomen.
Sinds Vrijdag werd de jonge
Amerikaanse natuurkundige R.
Smith, die werkzaam was bij de
uiterst geheime onderzoekingen
op het gebied van geleide pro
jectielen, vermist. Thans heeft
men zijn bevroren lijk opgehan
gen gevonden in een verlaten
gebouw te Aspen (Colorado).
Van de figuur van Brittan-
nia aan de voet van een stand
beeld van Lord Clyde te Lon
den wordt een bronzen zwaard
vermist. Lord Clyde werd in
Glasgow, Schotland, geboren. Men
acht het mogelijk, dat 't zwaaro
gestolen is uit wraak tegen het
stelen van de kroningssteen.
Aartshertog Franz Josef Otto
van Habsburg. de 38-jarige pre
tendent van de Oostenrijkse
troon, is verloofd met de 25-ja-
rige prinses Regina von Saxen-
Meiningen. Aartshertog Otto zou
voornemens zijn voorgoed de
V S. te verlaten en zich in Beie
ren te vestigen.
KOLEN- EN GRAAN-
TRANSPORT VAN U.S.A.
NAAR EUROPA
Deze week zijn 27 schepen, die
langs de Amerikaanse Atlantische
kust waren opgelegd, weer in ge
bruik genomen voor het vervoer
van kolen en graan naar Europa.
De maritieme administratie heeft
naar aanleiding van een desbe
treffend verzoek van de E.C.A.
de schepen op „Bare Boat" char
terbasis toegewezen aan 27 re
ders. Die schepen maakten deel
uit van een vijftigtal, dat reeds
hersteld en voor de dienst gereed
gemaakt was.
President Truman heeft op de
zeer felle aanval van de senato
ren Hoover en Taft op de buiten
landse politiek van de Ver. Sta
ten, niet alleen snel maar ook
zeer duidelijk geantwoord en
daarbij de imperialistische poli
tiek van Moskou gelaakt op een
wijze, welke de diplomatieke
grenzen, gebruikelijk zijn tus
sen „bevriende" mogendheden
zo niet overschrijden dan toch wel
zeer dicht naderen. Want Tru
man heeft geen blad voor de
mond genomen om de actie van
zijn beide grote politieke tegen
standers, die het oude isolationis
me weer nieuw leven wilden in
blazen, te signaleren niet alleen
als on-Amerikaans, het scherpste
verwijt dat men wel tot een Ame
rikaan kan richten, maar ook als
een aantasting van de Ameri
kaanse veiligheid. Daarnaast heeft
hij de Russische politiek imperia
listische genoemd dan onder het
Czarenregiem ooit het geval was,
terwijl hij Moskou er openlijk
van beschuldigde rechtstreeks aan
te sturen op een isolatie van de
Ver. Staten, ten einde op deze
wijze ook Amerika aan het com
munistisch Rusland ondergeschikt
te maken. Dit alles gebeurde niet
tijdens een onofficieel praatje bij
de haard, waarvan altijd een cor
rectie mogelijk is, maar hij uitte
deze ernstige beschuldigingen
Maandagavond in zijn jaarlijkse
regeringsverklaring in de Senaat,
waarmee de werkzaamheden van
dit belangrijke en machtige col
lege practisch worden ingeleid.
En al deze verwijten en beschul
digingen culmineerde hij in een
gedetailleerd defensieprogram, dat
in grote lijnen bestond uit een
drietal punten, n.l. economische
hulp aan de vrije wereld; mili
taire hulp aan de Atlantische lan
den en steun aan de Ver. Naties,
met een bereidheid tot onderhan
delingen met Rusland over een
eervolle regeling van alle ge
schillen, doch zonder het voeren
van een concessie-politiek. Zoals
we reeds opmerkten, richtte Tru
man zich eerst tot zijn beide gro
te politieke rivalen Hoover en
Taft, die de laatste tijd krachtig
hadden aangedrongen op een
Amerikaanse buitenlandse poli
tiek, welke West-Europa aan zijn
lot zou moeten overlaten, ook
omdat daar de toestanden zo ver
rot zijn, dat deze landen geen
offervaardigheid meer bezaten om
hun geestelijke en politieke vrij
heid met kracht te verdedigen.
Tegenover deze stelling, stelde
president Truman vast, dat de
grenzen van de Ver. Staten niet
meer liggen op de Stille of At
lantische Oceaan, maar in mid
den Europa, omdat een bezetting
van West-Europa zou betekenen
een verdubbeling van de Russi
sche kolenproductie, een verdrie
voudiging van haar staalproduc-
tie en dat, wanneer de vrije lan
den in Azië en Afrika voor de
wereld verloren gaan, de Ver-
Staten een zeer belangrijk deel
van hun grondstoffen verliezen,
vooral het uranium voor de
atoombommen, terwijl dan Rus
land de mogelijkheid krijgt een
gewapende macht op te bouwen,
waartegen wij, aldus de presi
dent, nooit kunnen hopen een
macht van gelijke sterkte te
plaatsen. Aanvaarding van de
politiek van Hoover en Taft, al
dus president Truman, zou prac
tisch betekenen, dat wij de Ver.
Staten uitleveren aan Rusland,
want teruggetrokken binnen onze
eigen grenzen, zouden wij ons
onmogelijk lange tijd tegen een
Russische agressie kunnen verde
digen.
Ook de beschuldiging, dat West-
Europa niet meer de morele
kracht bezat zich offers te ge-
troosten voor de verdediging van
zijn hoogste rechten, wees Tru
man af. Hij wees er op, dat his
torisch en politiek de verhoudin
gen daar niet zo gemakkelijk lig
gen als in een jong land gelijk
de Ver. Staten, maar met de ver
dediging van de meeste landen
is de laatste maanden grote spoed
betracht en in de meeste Europese
landen, zo ging Truman voort,
bestaat momenteel reeds een
dienstplicht, welke deze landen
op voet van oorlog brengt. Deze
volkeren getroosten zich daar
voor geweldige offers en al doen
zij dit natuurlijk ook voor hun
eigen verdediging, zij bewijzen
daarmee aan de verdediging van
de Ver. Staten een grote dienst.
Want op dit ogenblik hebben zij
reeds een leger opgebouwd, dat
sterker is dan dat van de Ver.
Staten en gezamenlijk met ons,
wordt op die wijze een verdedi
ging gevormd, welke alle agressie
van Moskou tot een volkomen
mislukking zal maken. West-
Europa, zo zeide Truman, heeft
de Ver. Staten nodig, maar wij
hebben evengoed West-Europa
nodig. Gescheiden kunnen wij
niets tegen de Russische agressie
doen, noch wii. noch zij, maar
samen verbonden vormen wij 'n
macht, welke de gehele wereld
kan beschermen en de vrede kan
handhaven.
Hierna ging de president nog
uitvoerig in op het feit, dat Rus
land werkelijk momenteel een be
dreiging vormt voor de vrede en
ook voor de veiligheid van de
Ver. Staten.
Moskou, betoogde Truman,
voert een imperialistische poli-
tiek. eerzuchtiger, krachtiger en
dreigender, dan onder enige szaar
ooit het geval is geweest. De
Sovjets kennen geen andere
macht dan hun kracht, dat het
belang van Rusland is, proclame
ren zij tot het hoogste recht en
daaraan moet alles dienstbaar
worden gemaakt.
Willen wij met vrucht met
Moskou praten, zo zeide Truman,
dan baat het ons niet of wij het
recht aan onze zijde hebben,
maar alleen of wij de macht heb
ben om de Russische aspiraties
af te wijzen.
Alleen voor dit argument zijn
de heren van het Kremlin toe
gankelijk. Wij kunnen dan ook
alleen onze geschillen met Rus
land oplossen, als wij over de
macht beschikken om oplossingen
door geweld onmogelijk te ma
ken.
De militaire macht, welke wij
met de vrije volkeren van de we
reld opbouwen, heeft dan ook uit
sluitend een verdedigend karak
ter, maar wij willen agressies als
in Tsjecho-Slowakije en Korea in
de samenleving verder onmogelijk
maken.
Volgens de Amerikaanse pers
stemmen heeft deze kloeke en
duidelijke rede in geheel Amerika
een goede indruk gemaakt èn
men is overtuigd, dat Truman
voorlopig tegenover de isolatio-
nisten weer de wind in de zeilen
heeft.
Wij geloven ook daarom, dat
deze rede, ook voor West-Europa,
een goed geluid is geweest, waar
ook Europa president Truman
dankbaar voor mag zijn.
Een Constellation van de British Overseas Airlines is bij het
landen, na een oefenvlucht, op het vliegveld Filton bij Bristol
in een benzineopslagplaats, waar zich duizenden liters ben
zine bevonden, terecht gekomen. Wonder boven wonder brak
er geen brand uit. Twee igden van de uit zes koppen bestaande
bemanning werden licht gewond. Het vliegtuig op de plaats
van de botsing. Duidelijk is het gat te zien, dat in de neus
van het toestel ontstond.
FEUILLETON
14.
Pelman toonde daartoe niet de
minste zin. En hij zou dat zeker
ongezouten gezegd hebben, als
de vreemde het stukje speelgoed
niet had aangenomen en met
zichtbare belangstelling bekeken.
„Het lijkt wel of we hier
midden in een bos zijn, zo fris
ruikt het hier," zei hij. toen ze
waren uitgestapt.
„Kijk, daar hebt u de bossen,"
antwoordde Pelman en wees op
óe tijdelijke markt waar kerst
bomen van allerlei grootte te
koop werden aangeboden.
„Het hartebloed der wouden,
dat het hart der grote steden
komt verwarmen," zei zijn gast.
„Is het ook niet opmerkelijk, dat
de vlammend rode kleur der
overwinning tevens de gloed is
van het offer?"
Maar Pelmans gedachten volg
den hem niet en verwijlden al
leen nog maar bij de komende
jaarvergadering. Hij was niet in
staat de symboliek te vatten,
waarop zijn metgezel doelde.
Eindelijk waren ze in een der
nieuwe wijken waar Pelmans
huis stond. Toen ze de wijde hal
waren binnengetreden, kwam
Josine hen reeds tegemoet.
Zonder iets te zeggen, stak
hun gast beide handen naar haar
uit en zij legde, na hem slechts
een seconde aangekeken te heb
ben, haar handen in de zijne.
Er sprak een zekere verwach
ting uit Josine's ogen en heel
haar houding had iets meisjes
achtigs. Ze streek haar japon
heel even glad. legde met een
vertrouwelijk gebaar haar hand
op de schouder van haar man en
hief haar gelaat naar het zijne
op zodat hij had kunnen begrij
pen, wat ze van hem verlangde.
Maar hij deed dat niet. De kus,
die haar vormelijk, en luchtig op
het voorhoofd drukte, was on
persoonlijker dan een vriend
schappelijke handruk.
„Ik ben blij, dat je weer wat
beter bent dan toen je me op
belde," zei hij rustig, zijn hoed
en jas aan de huisknecht rei
kend. Wat is er? Iets bijzonders
voorgevallen?" vervolgde hij,
ziende aan haar plotselinge af
gemeten manier van doen, dat
ze iets gewichtigs op het hart
had. dat ze graag zo gauw moge
lijk wilde vertellen.
„Nee.... och, niets...." ant
woordde ze afwerend en ging
met neergeslagen ogen en een
blosje op de wangen naar de
zitkamer terwijl Hendrik zijn
gast naar diens kamer bracht.
Ongewoon druk pratend ging
Pelman met zijn gast de trap op
en het geluid van hun stemmen
drong tot Josine door meer als
een echo dan als werkelijk spre
ken. De diepe welluidende stem
van haar vreemde gast klonk
haar in de oren als iets bekends,
dat ze meer gehoord had, maar
zich niet meer duidelijk her
inneren kon. Ze stond een ogen
blikje midden in de kamer stil,
drukte de handen tegen haar
slapen, verbeeldde zich, dat ze
terugblikte in het verleden, tot
dat ze met een korte beweging,
waaruit zowel vermoeidheid als
behoefte aan bezigheid sprak,
stoelen op hun plaats begon te
zetten, de kussens op de sofa
recht legde en hier en daar iets
verzette in het grote vertrek dat
de sporen van veel bezoekers
droeg.
In de grote erker, die uitzicht
over de Maas gaf, stond een
kaarttafeltje, bij de schoorsteen
de met een fijn kanten kleed
overdekte theetafel en op de
vloer lag nog een bosje viooltjes,
dat blijkbaar van een mantel
afgevallen was. Ze schelde de
huisknecht om de grote tafel voor
haar recht te zetten, nam de
kaarten en fiches, die van een
bridgepartijtje getuigden, op en
legde ze in een lade weg. Aan de
rugleuning van een stoel hing
een geborduurd fluwelen tasje.
Dat was de stoel, waarop ze zelf
gezeten had. Toen ze het wilde
wegnemen schoot het zijden
koord van hét tasje los, het viel
op de grond en uit de zijden
voering kwamen een klein zak
doekje, enige bankbiljetten en
wet kleingeld te voorschijn. Jo
sine raapte het geld, een betrek
kelijk kleine som, bij elkaar en
ging zitten, spelend met het geld
op haar schoot. Haar gedachten
waren op dat ogenblik ver Weg.
„Waarom doe je dat, Josine?"
Ze sprong geschrokken over
eind en het geld rolde weer tegen
de grond. Naast haar stond de
vreemdeling. die ze niet bemerkt
had, hoewel hij toch niet zijn
best gedaan had, om geruisloos
binnen te komen.
In plaats van zich innerlijk ge
kwetst te voelen door die vrij
ohbescheiden vraag, voelde ze
zich geheel ontwapend door zijn
manier van doen en het zachte
verwijt in zijn stem. Een zeld
zaam onbegrepen vertrouwen in
hem steeg in haar op.
„Dat weet ik zelf niet ant
woordde zij, de ogen naar hem
opslaande.
„De Tempel werd eens gezui
verd van de geldwisselaars door
Een, die daarbij meer veront
waardiging toonde dan bij de
grofste persoonlijke beledigingen.
Moet de huiselijke haard niet een
Tempel zijn, een Heilige der Hei
ligen? Waarom wil je dat heilig
dom dan ontwijden? Jij, mijn
dochter, die niet alleen een zeld
zaam ontwikkelde vrouw bent,
maar bovendien de moeder van
lieve kinderen?"
Dat woord „mijn dochter" en de
plotselinge warmte, die haar
doorstraalde, deden haar sterk
aan haar pleegvader denken. Een
ogenblik zat ze sprakeloos, tot
een itselinge weerzin gemengd
met ergernis over de berisping
haar tot verwarde verontschuldi
gingen dreef.
Niemand komt tegenwoordig
immers meer op visite, als er geen
partijtje bridge gespeeld wordt?
En zonder geld kun je toch niet
spelen? Als ik bij anderen op
bezoek ga, is het net zo en u
kunt toch niet van mij verlangen,
dat ik de hele dag thuis zit te
koekeloeren? Zonder vrienden?
Onder het spreken draaide ze
de juwelen hanger aan haar hals
om en om en hear gelaat, eerst
vuurrood, werd langzaam doods
bleek.
(Wordt vervolgd)
„ALLES IS Z
Sprekende op e
dermg in Bolswarc
lopen week-end, 1
zitter van de KAI
Bruijn daar de n
daan, dat nu enki
de invoering van i
pet. loonsverhoging
ging deze al weer
haald, doordat sin<
ning van de eerste
ven nadien met 1
gen is. Natuurlijk
niet zeggen, dat dl
de levensstandaard
het gevolg is var
loonsverhogingen v
wanneer deze niet
kend het leven
gestegen zou ziin. I
et vast, dat op de
12% pet. de beide
gingen een grote
gehad. Zoals het
dat men langs de v
verhogingen er no
het leven voor d<
draaglijker te mal
weinig anders dan
schijnmanoeuvres, i
voor een grote gre
sen die voor een 5
hoging niet in aa
men, buitengewoon
billijk zijn. Want z
hun tol aan de sti
levensstandaard b
van de compensati
niets. En voor eei
wordt deze groep 4
den gevormd door
toch reeds buitenge
hebben, als de oud
ten leven van een
weduwen die le
weduwenpensioen e
Met instemming
intussen van de he
in Bolsward, dat
nieuwe stijging va
standaard boven d<
gingen geen aanleic
nieuwe actie te gaai
een derde loonronc
reid is de arbeiders
ging te geven, de r
tussen lonen en pr
vaarden als een off
taar van de algem
ring. Terecht heeft
Bruijn hieraan even
waarde verbonden,
sobering van de le
niet alleen zou get
den, door de arb
ook door de andere
de bevolking. Indert
is zeker niet or
meer niet, omdat wi
nu er steeds van a
wordt aangedrongen
sumptieuitgaven te
vele kringen nog
leven zien, dat spot
grip van versober:
wees de heer de Bri:
ook op het feit, dal
versoberd moet wor
noodzaak' er van erk
komen dit niet
eerste plaats behoor
den door de arbeide:
is de soberheid alti
meest-veel-eisende i
gezin geweest.
Hoe dringend het
wij in ons land to
krachtiger versoberi
bewijst niet alleen o
gunstige betalingsb
de jongste enquête
spaarzin van het
volk en waarbij niet
onstellende cijfers a
gekomen ziin.
Immers hieruit bl(
de honderd Nederl
menteel zeventig ni
sparen komen. Bij de
ke werd voorgelegd
dit ogenblik nog s
dat nog maar 24 p
volk spaart, terwijl
woordde, dat zij nii
sparen toekwam. W
nu weet dat in 1946
ons volk nog spaard
pet. niet en dat dez
jaar belangrijk teru
kan men er zich e
vormen hoezeer on
armt. Want een volk
nauwelijks meer spa
denkelijk tot paupei
de oorlog, toen wij e
waren, spaarde 54 j
volk, nu wii door he
Indië en het verdwi
belangrijke bedragen
voor de oorlog aan
land leenden, aanzi
armd zijn, is er nog
van ons volk dat spa
v. d. Brink heeft kor
de Tweede Kamer
dat willen wij onze
mende bevolking ee
mogelijkheid bieden,
afzienbare tijd tot e
rijke uitbreiding van
trie moeten overgaai
om dit mogelijk te
ongeveer 7 milliard
onze industrie moete
ren. Maar bij een zo
spaarzin van ons v
geen sprake van zijn,
ze geweldige bedrage
uitbreiding van onz
zullen vinden, terwij
heid zelf door een
stijging van haar uil
het militair apparr
volkswoningbouw, z
kapitaal kan fourner
ze industrie-uitbreidin
Wanneer de heer
dan ook in Bolsward
dat wij maar dan
hele linie, zonder uitz
tot een belangrijke
van onze levensstand
moeten komen, dan h
ker niet de weg van
weerstand gekozen. 1
schijnliik wel de enig
weg!
Het Engelse volk is
voorgegaan en heeft n
op een veel lagere
daard geleefd dan w:
Nederland. Ook hebb
vakbondleiders zich
zet tegen elke loor
ook al hadden de ar
daar zeer zwaar.
Maar het resultaat
les is geweest, dat n
geland ons land, wat
financiële en econoir
stel, vèr vooruit is.
heeft reeds een jaar
geraamd werd, de vei
all-hulp kunnen af\
wijl het er voor ons
uitziet, dat we ook
raamde tijd, deze huif
gend nodig zullen hel
f
