Hit!
Nieuut
Generaal Kruis moet zijn post
verlaten op last van de minister
Trekt vijand in Korea
op hoog bevel terug?
Minister Stikker treedt uit kabinet
Overstromingsramp te Zuidbroek
HIMIST
Verschil van inzicht over de organisatie
opbouw weermacht
an Amstel"
edities voor alkmaar, hoorn, den helder, schagen
Treinramp
in Spanje
Nog altijd het
Militair Gezag
TERHUIS
Ékwm
W&
nHd
Beroering in de politiek
èn in legerleiding
Mutaties in de hogere legerleiding
Generaal Calmeijer ontheffing
uit zijn functie verkregen
Geen vaste lijn
Belangrijke stijging
margarineprijs
Hoegenaamd geen tegenstand
Chinezen spoorloos
Nieuw-Guinea-debat in Tweede Kamer
Motie-Oud hedenmiddag
in stemming
Verkeersweg over 25 meter
weggeslagen
Watermassa stortte zich ziedend
in Oostelijke polder
Eisenhower over
de Duitse soldaat
Kroniek en Kritiek
[HUIZEN 23 Jan.
5.80; grove 2.105.20;
■5.80; gele kool 6.30—
;ool 6—14.30. onnn
IJK, 23 Jan. 8000
-6.20; grove 4.10o.30;
-5.10; nep 11.60; 1400
I 37—41; II 30—32;
groene kool 716.80;
rode kool 6.5014.40;
ele kool 6'7; 30.000
witte 5.50; 1600 kg
ioorgedr.; 11.000 kg
loorgedr.; 18.000 kg
doorgedr.
itWöUDE, 23 Jan.
appelen, bl. eigh. 10,10
ien 2,40-6; groot 4,10
1 5,806,20; nep 12,70
)ten A é,206,30; B 4,
-ode kool 6,5014,90;
ele kool 6—7,30 43.000
cool 5,50—5,60; 3300 kg
1 8,2012,80.
ichtvee-markt
\R 85 Koeien 500
2.202.70; 75 nuch-
ren 25—65; 4 vette
100140; 355 varkens:
spekvarkens 1.641.68,
rens 1.60—1.64, zeugen
tal aangevoerde koeien
tegen. Het. merendeel
prima kwaliteit, waar
belangstelling bestond
k van 2.502.70 p. kg
vlug verhandeld kon
Het tegenovergestelde
te nemen bij de min-
iteit die van 2.202.30
rekkelijk te duur was,
aar een stugge handeL
t niet zoveel als ver-
k, konden toch de no-
voor de nuchtere kal-
idaag weer iets lager
orden.
een ruime aanvoer van
Over 't geheel genomen
e van een matige han
en, waarbij de animo
'leesvarkens groter was
por de spekvarkens. En-
n ziin boven de hoogste
die gegeven zpn met
o 't levende gewicht
ts Mariniers is voor
S jaar en ouder weer
:n o.a. als matroos,
radio-radarmonteur.
Woensd.
ezuiden-
•m
wagens f]| 6.95
ns v a. f 4.48
;maar Tclcf. 3798
V/fflMh
Hp§p
aten een uur vormen,
lang hij daar nu al
ïoelang het nog duren
:in krijgen en uit de
dus een groot horloge
„Verdikkeme! Ik sta
!ie Frederik Ploeg nou
aan?" De smid besloot
ten, alhoewel het eer-
Lein beetje twijfel diep
.ls Nosco nu eens niet
/ierp hij een blik door
studerende professor,
e dasspeld niet droeg,
e speld heb ik achter
cht de smid. „Ja hoor,
iddeHet kan niet
otseling getroffen door
urt van de weg kwam.
m van Frederik Ploeg!
HET FEIT
Abonnementsprijs t 5,30 per kwartaal, f 1.77
per mnd.. inclusief incasso. Advertentie-tarief
per editie 16 ct. per m.m., minimum f 2,50;
in alle edities 26 ct. per m.m., minimum f 4.
familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m.
Bankrelaties: Noorderbank, Nederl. Credietbank
Buiten God is 't nergens
veilig. Vondel
H
VAN HEDEN
Pagina 1
Woensdag 24 Januari 1951 46e Jaargang No. 12075
Kontoren: HOORN, Draafsingel 59, teL 4243, Grote Noord 77. tel. 4362 K 2290; ALKMAAR, Ritsevoort 52, teL 2046, (2 lijnen), K 2200; DEN HELDER, Keizerstraat 89, teL 2800 K 2230; SCHAGEN, Molenstraat 52, tel. 459 K 2240
De minister van oorlog, mr. s'Jacob, is tot de conclusie gekomen, dat er te veel verschil van
inzicht bestaat tussen hem en de hoogste leger leiding, omtrent de wijze, waarop de Neder
landse strijdkrachten kunnen en moeten wor den georganiseerd, zodat hij zich eergisteren
na afloop van de ministerraad tot zijn leedwe zen genoodzaakt heeft gezien aan de chef van
de generale staf, generaal mr. H. J. Kruis, mede te delen, dat hij zijn post aan een ander
zou moeten overgeven.
zijn post in Praag naar Neder
land terug.
Het bericht, dat beide generaals zijn afgetreden, werd in de
kringen van de hogere legerleiding allerminst verwacht. Er
wordt aangenomen, dat er nog meerdere mutaties zullen
volgen. Naar het A.N.P. verneemt is er tussen de minister
en generaal Kruis hoofdzakelijk verschil van mening geweest
omtrent de uitvoering van het drie-divisie-plan. Het ging niet
om de financiële zijde, maar meer om de vraag, waar op dit
moment de mensen, het materiaal en de opleidingsruimte te
vinden zouden zijn. De plv chef van de generale staf, luitenant-
generaal M. Calmeijer, heeft ontheffing uit deze functie
gevraagd en verkregen. De minister van oorlog heeft hem
verzocht zich voor bijzondere opdrachten ter beschikking te
houden.
hij in krijgsgevangenschap werd
afgevoerd tot Juli 1945, was hij
hoofd van het afwikkelingsbureau
van het departement van defen
sie (commissaris voor de belan
gen van de voormalige Neder
landse weermacht). Met ing. ig
van 16 November 1946 werd hij
eervol uit de militaire dienst ont
slagen. Bij K.B. van 25 September
1947 werd dit eervol ontslag in
getrokken. Hierop volgde op 1
November 1947 zijn bevordering
tot tijdelijk luitenant-kolonel van
de generale staf en werd hij toe
gevoegd aan de chef van de staf.
Op 6 October 1948 werd hij be
vorderd tot majoor van de gene
rale staf. Op 7 October daaraan
volgende tot luitenant-kolonel van
de generale staf en op 25 October
tot kolonel van de generale staf.
Op 1 November 1948 werd de
kolonel Hasselman benoemd tot
militair attaché tevens militair
luchtvaartattaché bij H.M. ge
zantschap te Praag.
In deze functie vertegen
woordigde hij met de zaakge
lastigde, de heer J. v. d. Caag
en de handelsattaché mr. K.
Westerhof de Nederlandse
legatie aldaar bij het gerucht
makende proces-Louwers, dat
op 2, 3 en 4 Maart tegen de
Nederlandse hoofdvertegen
woordiger van de A.K.U., de
heer J. A Louwers, werd ge
voerd. Kolonel Hasselman
keerde op 7 Maart 1950 van
Re steeds weer andere plannen,
die generaal Kruis ontwierp om
de vraagstukken op te lossen,
konden de goedkeuring van de
minister niet wegdragen. De mi
nister miste daarin een vaste lijn.
Hii wenste de door hem voorge
schreven vaste lijn niet door
kruist te zien door nieuwe plan
nen.
Het bezoek van Eisenhower
Het een en ander nam scherpe
vormen aan, tijdens het bezoek
van generaal Eisenhower aan Den
Haag. Het verschil van inzicht
werd toen dusdanig groot, dat er
geen basis meer aanwezig was
voor een samenwerking tussen de
legerleiding en de politieke lei
ding.
Vijf-divisie-plan
De zegsman van het A.N.P. ver
klaart, dat de minister het vaste
voornemen heeft om zo snel mo
gelijk verder te bouwen aan de
uitbreiding van de defensie. Het
besluit is genomen om het drie-
divisieplan uit te breiden tot een
vijf-divisie-plan. Met de uitwer
king is men reeds begonnen.
De minister van oorlog is
gistermorgen door H.M. Ko
ningin juliana in audiëntie
ontvangen.
Het ligt in het voornemen
de kolonel der huzaren B. R.
P. F. Hasselman, inspecteur
van de cavalerie, voor te dra
gen tot chef van de generale
staf. De benoeming van kolonel
Hasselman zal omstreeks 1
Februari ingaan.
De nieuwe chef
De nieuwe chef van de gene
rale staf, kolonel Hasselman,
wordt in de militaire kringen een
uiterst bekwaam hoofdofficier
genoemd, die zijn sporen o.m.
verdiend heeft bij de reorganisatie
van de cavalerie. Een hoofdoffi
cier noemde hem „een vechter,
zo hard als een spijker".
Benjamin Richard Pieter Frans
Hasselman werd geboren in 1898.
Na de H.B.S. doorlopen te heb
ben trad hij in 1916 in militaire
dienst als cadet cavalerie H.T.L.
bij de Kon. Militaire Academie
te Breda. Juli 1919 werd hij be
noemd tot tweede luitenant bij
het vierde regiment huzaren. In
1923 werd hij bevorderd tot eer
ste luitenant. Van 1925 tot 1926
was hij gedetacheerd aan de Rij
school en van 1928 tot 1931 bij
de Hogere Krijgsschool. Vervol
gens werd hij tot 1 Mei 1933
werkzaam gesteld onder de beve
len van de chef van de generale
staf en was hij lid van de tac
tische reglementen commissie. Na
van die datum tot 1 November
1935 werkzaam te zijn geweest
ten burele van de inspecteur der
cavalerie, tevens commandant der
lichte brigade, werd hij geplaatst
bij het departement van Defensie.
Op 1 November 1936 werd hij
benoemd tot kapitein van de
generale staf en met ingang van
diezelfde datum tot hoofd van het
bureau organisatie van de Ilde
afdeling b van het departement
van defensie, welke functie hij
tot Mei 1940 vervulde.
Militair attaché in Berlijn
Van 1 Mei 1937 tot 1 Mei 1939
was hij tevens militair attaché
bij H.M. gezantschap te Berlijn.
Van Juni 1940 tot Juni 1942, toen
Levensbeschrijving generaal
Kruis
Generaal mr. Kruis werd in
1902 in Amsterdam geboren. Hij
studeerde aan de K.M.A. in Breda
en werd in 1922 tweede luitenant.
Hij slaagde in 1931 aan de Rijks
universiteit van Utrecht voor het
doctoraal examen in de rechts
wetenschappen. In 1930 werd hij
uitgezonden naar Curacao voor
de organisatie van de luchtmacht.
Na 1937 werd hij toegevoegd aan
de generale staf. In 1938 volgde
zijn bevordering tot kapitein.
Generaal Kruis vertrok op 13 Mei
1940 met de Nederlandse rege
ring naar Engeland. In 1943 werd
hij als kolonel belast met de
voorbereidingen van het Militair
Gezag. Hij werd in 1949 bevor
derd tot generaal en later tot
voorzitter van de verenigde chefs
van staven van Nederland. Er
verschenen enkele publicaties van
zijn hand.
ZEVENTIEN DODEN
MADRID, 23 Jan. (Reuter).
Zeventien personen zijn om het
leven gekomen en acht en twin-
tig gewond toen de posttrein van
Valencia naar Barcelona bij een
onbewaakte overweg in botsing
kwam met een vrachtauto.
Onder de doden bevinden zich
vier kinderen. Van tien van Ie
gewonden is de toestand ernstig.
Het ongeluk gebeurde in de
buitenwijken van de stad Tor-
tosa. De vrachtauto was zwaar
met textiel geladen
De locomotief, het bagage
rijtuig en vier personenrijtuigen
ontspoorden en schoven in el
kaar.
(Eigen bericht)
Naar wij vernemen is de mar
garineprijs voor de consument
met ingang van beden (Woens
dag, 24 Januari) met niet nvin
der dan 4 cent per half ponds
pakje gestegen wat neerkomt op
een stijging van 11 procent.
MASSAGRAF TE
MAAGDENBURG
BERLIJN 23 Jan. (AFP) Te
Maagdenburg is een massagraf
met de stoffelijke resten van 29
voormalige gevangenen uit het
kamp Buchenwald gevonden. De
slachtoffers zouden hebben be
hoord tot een transport van 2 a
3.000 gevangenen meest bui
tenlanders die in April 1945
naar het Oosten werden gevoerd.
Attentie,
de inzendingstermijn
is nabij
Overmorgen sluit de inzen-
iing voor de prijsvraag, „Wie
weet wat voor Ding in de kist
zit?" Het geheim van Ger de
Roos. Wanneer er nog zijn, die
menen het raadsel te kunnen
ontsluieren dan worden zij aan
geraden met hun inzendingen
haast te maken.
KINDERBIJSLAG
KLEINE ZELFSTANDIGEN
Bij de aanvang van de Tweede
Kamer-vergadering van gister
middag werd besloten om o.a.
het wetsontwerp Kinderbijslag
voor kleine zelfstandigen aan de
agenda toe te voegen. De behan
deling van dit wetsontwerp zal
dus waarschijnlijk in de loop van
de volgende week plaatsvinden.
De troepen der V.N. konden Dinsdag naar believen kilometers
ten noorden van hun linies rondtrekken en ontmoetten slechts
sporadisch tegenstand van communistische troepen, die langs
het gehele Koreaanse front de opmars gestaakt schijnen te
hebben, aldus meldt Reuter van het front.
Van de Westkust tot Wondjoe
in het centrum drongen patrouil
les der V.N. 11 a 16 kilometer in
nemandsland door zonder Chine-
(Van onze parlementaire redacteur)
Het Nieuw'-Guinea-debat in de Tweede Kamer heeft gisteren
een grote ommekeer teweeggebracht in de politieke verhou
dingen, nadat minister van Maarseveen een rede had gehouden
over de regeringspolitiek ten aanzien van de kwestie-Nieuw
Guinea. Er werden moties ingediend, w.o. de motie-Oud,
waarin de afkeuring werd uitgesproken over het beleid van
de regering-Drees. Minister Stikker gaf daarna een verklaring
in de Kamer, waarin hij zeide de consequenties te zullen
trekken wanneer de motie-Oud in stemming werd gebracht,
ook al zou ze niet de meerderheid krijgen, maar alle stemmen
van de V.V.D. Mr. Oud maakte bekend, dat *ijn fractie in
haar geheel achter hem staat. Minister Stikker treedt dus uit
het kabinet. Hedenmiddag wordt over de moties gestemd. Of
het kabinet blijft is nu dus de vraag, zoals wij gisteren schreven.
„Niets is blijkbaar veranderlij
ker dan de onveranderlijkheid
van dit kabinet. Tot deze bitte
re conclusie meende mr. Oud, de
fractie-leider van de V.V.D., aan
het slot van zijn rede, gisteren,
te moeten komen. Hij kondigde
een motie aan, waarin zal worden
geconstateerd dat de regering in
constitutioneel heeft gehandeld.
Deze motie betekent, dat de
V.V.D. haar vertrouwen in de
regering opzegt.
(Van onze verslaggever)
ZUIDBROEK. Een grote ramp heeft gisteren het Groninger
landschap bij Zuidbroek geteisterd, een ramp, waarvan de
gevolgen nog niet te overzien zijn, omdat men hier moet
vechten tegen een enorme ziedende watermassa, die met een
snelheid van meer dan 40 kilometer per uur de verkeersweg
Zuidbroek-Muntendam over een lengte van plm. 25 meter
heeft weggeslagen. Kolkend jaagt het water het polderland
schap aan de oostzijde van het Muntendammerdiep binnen,
om daar uit te vloeien over de uitgestrekte landerijen.
Het menselijk technisch vernuft
staat hier machteloos en de hon
derden zakken zand, die voor het
gat worden gestort zijn slechts
druppels op een gloeiende plaat.
Gezinnen, die nog een uur voor
deze ramp hoop hadden op een
verbetering van de dijktoestand,
moesten in allerijl geëvacueerd
worden.
In de garnizoensplaatsen Steen-
wijk, Appingedam. Zuidlaren,
Groningen en Assen, waar sol
daten reeds dagenlang in de
kazerne vertoeven om bij een
eventuele dijkdoorbraak naar
Zuidbroek te kunnen trekken,
werd de alarir.toestand afgekon
digd, maar ook deze vele man
schappen staan machteloos tegen
Nederlands grootste natuur-
vijand. Meedogenloos bruist het
water voort en de boeren zien
met tranen in de ogen toe hoe
hun kostbare akkers in deze
watermassa verloren gaan.
Men had nog hoop
Zoals wij eeds dezer dagen
schreven, brak Donderdagoch
tend de duiker door die de ver
binding vormt tussen de ooste
lijke en westelijke polder van
het landschap De Munte.
Een verbinding die onder het
kanaal doorloopt en waarvan de
sterkte in de afgelopen jaren
reeds duidelijk bewezen is. Het
water van het Muntendammer
diep kreeg hierdoor gelegenheid
om druk uit te oefenen op de
beide polderdijken en het duurde
dan ook maar even of er ontston
den gapende wonden in deze
dijken.
Onmiddellijk toog men aan het
werk en mét man en macht
slaagde men er in het gat van
Westelijke en Oostelijke dijk te
dichten. Inmiddels was reeds veel
water de beide polders binnen
gedrongen. Het slechtste was de
westelijke polder er wel aan toe
en het heeft dagen geduurd
voordat men hier de toestand af
doende meester was. Men was
reeds zever dat overgegaan kon
worden tot het leegpompen van
(Zie vervolg pag. 5)-
Het valt ons zwaar om dit te
doen, aldus mr. Oud, temeer om
dat ons aan een van de bewinds
lieden bizondere banden binden.
Vrij naar Shakespreare meende
de fractieleider van de VVD ech
ter te moeten zeggen: Niet dat ik
de minister van Buitenlandse
Zaken niet genegen ben, het be
houd van de zuiver constitutio
nele verhoudingen moet ik ech
ter meer genegen zijn.
De waarschuwing van de heer
Tilanus (CH). waarbij prof. Rom-
me zich eerder op de middag had
aangesloten, om in deze tijd toch
geen kabinetscrisis te veroorza
ken, had mr. Oud niet tot andere
gedachten kunnen brengen. Voor
hem was 't de vraag wat zwaar
der woog het behoud van het ka
binet of het behoud van Nieuw
Guinea.
Hii koos voor het laatste omdat
hij het behoud van Nieuw Guinea
bij deze regering niet voldoende
vérzekerd achtte. Niet voor niets
had de socialistische woordvoer
der de verwachting uitgesproken
dat het alsnog tot een overdracht
zou kunnen komen. Hij zou ge
dacht hebben: Het kabinet glijdt
toch al zo heerlijk en de KVP
glijdt dan wel mee....
Prof. Romme had intussen reeds
duidelijk gemaakt, dat hijv onder
geen beding aan een dergelijke
glijpartij zou wensen mee te
doen. Met een opdracht van de
souvereiniteit aan de Unie, het
geen inhield, dat die souvereini
teit weer aan Nederland terug
zou kunnen komen, had zijn
fractie zich zeer wel kunnen ver
enigen Maar met de regering be
schouwde hij dit dan ook als een
uiterst voorstel. Onder geen be
ding wilde hij de gedachtegang
van de heer De Kadt (P.v.d.A.)
volgen, dat een hervatting van
de onderhandelingen tot de over
dracht van de souvereiniteit aan
Indonesië zou kunnen leiden. Hij
betreurde het dat de heer De
Kadt op deze wijze de oren van
de Indonesiërs aan het tuiten had
gebracht
(Zie vervolg pag. 5)
Nadat vorige week reeds een duiker bij Zuidbroek in Gro
ningen bezweken was, is thans nog een duiker, die de druk
van het water niet langer kon verdragen, bezweken, zodat
de overstroming zich steeds verder uitbreidt. In allerijl zijn
140 militairen uit Steenwijk naar de plaats des onheils ge
dirigeerd, om de schade zoveel mogelijk te beperken door
het storten van steen. Een overzicht van de werkzaamheden:
militairen storten stenen in de ontstane opening in de duiker.
zen te ontdekken. Dit raadsel,
gecombineerd met de voorstellen
tot een staakt het vuren der
Chinese regering, heeft weer
voedsel gegeven aan de wijdver
spreide geruchten, dat de com
munistische troepen in' Korea een
algemeen bevel tot terugtrekken
hebben gekregen.
De gehele sector aan de oost
kust schijnt geheel vrij van com
munistische troepen te zijn en
patrouilles der V.N. konden tot
30 kilometer naar het noorden
komen zonder enige tegenstand
te ontmoeten.
Alleen kilometers achter het
front der V.N. ten zuid-oosten
van Tanjang strijden legers der
geallieerden tegen meer dan 3000
communisten. Een patrouille der
V.N. verklaart 200 man en 2000
man sterke Noord-Koreaanse
strijdmacht te hebben gedood.
Een andere patrouille merkte
1000 Noord-Koreanen „plus 200
vrouwen" op in hetzelfde gebied,
waar de tegenstander kabels aan
legt en zich ingraaft.
Langs de westkust zwermden
patrouilles der V.N. om Soewon
heen 10 kilometer naar het zuid
westen, 8 kilometer naar het
zuiden en 10 kilometer naar het
zuid-oosten. Geen vijand werd
ontdekt.
Itsjon verlaten
Itsjon bleek verlaten te zijn en
zonder tegenstand bereikte men
het 15 kilometer meer naar het
noord-oosten gelegen dorpje
Ipori.
De verbonden legers hebben
Maandagavond het vliegveld van
Wondjoe vrijwillig verlaten.
FRANSE BURGEMEESTERS
GESCHORST
PARIJS 23 Jan. (Reuter)
Zeven communistische burge
meesters van Parijse voorsteden
zijn voor drie maanden geschorst
als gevolg van hun optreden tij
dens demonstraties tegen de te
rugkeer van Generaal Eisenho
wer naar Europa op 19 Januari.
Volgens een communiqué van
het kabinet hadden de burge
meesters hun bureaux gesloten
en vervoermiddelen van de ge
meente ter beschikking gesteld
van de demonstranten.
FRANKFORT, 23 Jan. (Reuter)
Na zijn vertrek naar Parijs i:
te Frankfort een verklaring ^an
generaal Eisenhower uitgegeven
waarin hij het verschil tussen tie
Duitse soldaat en de Hitier-
soldaten erkent.
„Zoals ik aan de kanselier en
de andere Duitse heren, met wie
ik gisterenavond sprak, heb
medegedeeld, ben ik tot het in
zicht gekomen, dat er een wezen
lijk onderscheid is tussen de ge
wone Duitse soldaat en officier
en Hitler met zijn misdadige
groep. Wat mij betreft geloof ik
niet, dat de Duitse soldaat zijn
eer heeft verloren. Het feit dat
bepaalde personen tijdens de
oorlog oneervolle en verachte
lijke daden hebben bedreven,
heeft zijn weerslag op de betrok
ken personen en niet op de grote
meerderheid van Duitse soldaten
en officieren", aldus Eisenhowers
verklaring.
WYSJINSKY ONTVANGT
WESTERSE DIPLOMATEN
MOSKOU 23 Jan. (AFP) De
Franse ambassadeur te Moskou,
Yves Chataigneau, en de Britse
zaakgelastigde aldaar, John Ni-
colls, hebben vandaag een onder
houd met de Russische minister
van Buitenlandse Zaken Wysjins-
ky gehad.
In welingelichte kringen neemt
men aan, dat het onderhoud be
trekking heeft op de Russische
nota van 31 Decem.be* over de
voorbereiding van een conferen
tie van vier.
„Propaganda-wagen"
(Sm.) Toen dr. Karl Ren
ner, de Oostenrijkse Bondspre
sident, gestorven was, schreef
het „Vrije Volk", dat de jonge
Renner" aanvankelijk heel
vroom was, maar van de Kerk
vervreemdde, omdat hij teleur
gesteld was over de sociale taak
van de Kerk. Dit kan natuurlijk
nooit de schuld van „de" Kerk
geweest zijn. Misschien van te
kortkomingen van bedienaren of
van leden van de Kerk. Misschien
ook van de noodlottige invloed
van het, vooral voorheen en nu
nog, zeer orthodoxe socialisme
dat de „sociale taak" blijkbaar
toetste aan de opvattingen van
het marxistische materialisme.
Nu melding makend van hel
(niet-weersproken) bericht, dat
Renner katholiek gestorven is,
maakt het „Vrije Volk" daarvan
dat het blijkbaar de bedoeling is,
„de dode Renner (bij zijn leven
een sieraad van de socialistische
partij) eeuwig op te baren op de
propaganda-wagen van de Ka
tholieke Partij". Men zou ver
wacht hebben, dat het „Vrije
Volk" eerder zijn afkeuring zou
laten horen over die partijgeno
ten, die na de biecht op het sterf
bed, blijkbaar de verdere toedie
ning van de H.H. Sacramenten
en de katholieke troost aan het
graf, wisten te verhinderen.
Maar helaas heeft de redactie
ook nu weer de gelegenheid
voorbij laten gaan. om „ondanks
de z.g. „doorbraak", begrip te
tonen voor de .betekenis van de
toediening en de troosting der
Genademiddelen van de Katho
lieke Kerk. Het „V.V." behoorde
te weten, dat deze Renner die be
tekenis wel degelijk moet heb
ben gekend. En het behoorde ook
te weten en anders moet het
over zulke dingen niet schrijven
dat die Genademiddelen beho
ren tot het dierbaarste bezit van
het katholieke hart en dat de
ergernis van katholieke zijde, je
gens degenen, die een stervende
van die Genademiddelen beroven,
tot de gerechte toorn behoort.
Dit te vereenzelvigen met „pro
paganda", is verfoeilijke pro
fanatie.
„Onmacht"
(Sm.) In zijn tweede open
hartig artikel in het „Vrije Volk"
over de gang van zaken in de
Partij van de Arbeid, betoogt ir.
Vos, dat de Regering onmachtig
is, om een politiek te voeren, die
voldoet aan de verlangens van
de socialistische volksmassa. Die
onmacht tot socialistische politiek
is ook de onmacht van de par
tij, meent hij en hij vindt dat de
partij haar „instelling" moet ver
anderen, terwijl hij ook voor
beelden geeft van wat hij „mi
sère in de partij noemt". Üit een
eerder bericht in het „V. V." is
al gebleken, dat de P.v.d.A. zich
bereids, middels de Partijraad'
met de moeilijkheden bezig
houdt. De crisis bloeit daar vol
op, en wij zullen dat nauwlet
tend hebben te volgen. Maar de
P.v.d.A. zal er zich, wil zij tot
een zuiver inzicht komen, voor
moeten hoeden, om, in het spoor
van ir. Vos, te menen, dat het
mogelijk is, in Nederland socia
listische politiek te volgen, (mis
schien moeten we zeggen; nog
meer socialistische politiek te
volgen). De P.v.d.A. heeft het
recht, zoveel propaganda te ma
ken voor haar visie als zij wil,
maar om (verdere) teleurstel
lingen te voorkomen, zal men
toch goed doen er mee te reke
nen. dat een socialisme, dat in
ons land hoogstens over een
kwart van de politieke macht be
schikt. inderdaad „onmachtig" is,
om altijd en overal maar, „vol-
socialistisehe wensen" door te
voeren Misschien zou men daar
bij ook eens kunnen overwegen,
of de moeilijkheden, spanningen
en teleurstellingen juist niet
daaruit voortkomen, dat men de
mogelijkheden voor 100% voor
spiegelt, terwijl noodzakelijk
vaak met veel minder genoegen
genomen moet worden, gelet op
de politieke verhoudingen in een
narlementaire democratische staat
De vraag is toch al, of. gelet op
de verhoudingen, de schaal niet
te vaak naar socialistische ver
houdingen is doorgeslagen. Nu de
omstandigheden dwingen tot een
..weg terug" van uit het rode
naradijs. dat in 1946 nog moge
lijk was. ervaart men pijnliik,
dat „het" socialisme, steunend op
de geesteliik wankele doorbraak-
basis. in Nederland boven zijn
stand leefde!
Het Militair Gezae. dat zich in
de na-oorlocse iaren in Neder
land een grote faam heeft ver
worven voor wat betreft de snel
heid en het gemak waarmee grote
staats- (lees: belasting-lsommen
kunnen worden uitgegeven, werkt
nog altiid on onze begroting na.
In de rijksbegroting van 1949
was een bedrag opgenomen van
f 6.500.000.voor het voldoen
van achterstallige vorderingen
op het M.G.
Aangezien men met de afwik
keling van deze affaire het vorig
jaar niet gereed is gekomen,
wordt nog twee millioen ge
vraagd. Aangezien van de voor
1949 aangevraagde gelden vier
millioen niet gebruikt behoefde
te worden, betekent een en an
der dat achteraf nog een voor
deeltje van twee millioen valt te
noteren.