Watzijn thansde mogelijkheden?
Thans offers in geld en moeite
of straks offers in bloed
PERSSTEMMEN
Beperk vrijwillig investeringen
DE VREEMDE GAST
De massa moet geloven
zonder te kunnen zien
over aftreden van kabinet
Het hoe
dal
Nationale concentratie of
reconstructie van het kabinet?
RADIO
Mutaties in hogere
legerleiding
Ons volk heeft de keus:
BEURSOVERZICHT
Jaarverslag 1950
Rotterdamse Bank
Minister Lieftinck tot de gemeenten:
Instelling van een centrale
adviescommissie in overweging
door Jan van Hatert
Slechts a
CHIRON
150 km. pe
Glasbriflen
Celluloid-
monturen
Vlinder
montuur
Adr. v. d. Kuip
BOEKEN
De balans-
OPRUIMING
Boekhandel
K. TER BURG
HUIZE L.O.L.
CARNAVAL
loc.
Groothuizen
PAGINA 4
VRIjDAG 26 IANUARI 1951
(Van onze parlementaire redacteur)
De teerling is geworpen, het kabinet is afgetreden en er zal een
nieuwe regering moeten komen, waarvan prof. Romme enige
weken geleden reeds gezegd heeft, dat met grond gevreesd moest
worden dat uit het thans geslagen gat niet iets beters te voor
schijn zou kunnen komen.
Mr. Oud heeft brokken gemaakt
en men zou zich dus kunnen
voorstellen, dat hij in eerste aan
leg werd aangewezen om een
nieuw kabinet te vormen. Het
lijkt echter niet waarschijnlijk,
dat er bij de P.v.d.A. animo zou
bestaan om aan een kabinet-Oud
medewerking te verlenen. De
heer Oud zal het gemis aan mede
werking van die zijde waarschijn
lijk niet zo bezwaarlijk vinden,
hij wenst wellicht zelfs een ka
binet zonder socialisten, maar de
K.V.P. zal ongetwijfeld slechts in
uiterste geval zonder de P.vd.A.
in zee gaan. Zou ook zij op zich
zelf al weinig sympathie voelen
voor een kabinet-Oud, in zo'n
kabinet de gevangene worden
van een eventuele derde macht,
lijkt voor haar allerminst aan
trekkelijk. Aan een vooraanstaand
lid van de K.V.P. zou in eerste
of tweede aanleg de opdracht
kunnen worden verstrekt om een
kabinet van nationale concentra
tie te vormen. Ziet men deze
katholieke formateur in de per
soon van prof. Romme, dan
krijgt ook hij een ongetwijfeld
zeer moeilijke opgave. Hij zou
er niet alleen in moeten slagen
om de huidige brede basis te her
stellen. hij zou haar tevens met
de A.R. moeten uitbreiden. Ook
bij het bezien van deze opgave
rijzen bijna torenhoge vragen.
De V.V.D. trekt naar rechts, zij
wil de huidige verhoudingen be
nutten om een meer conservatieve
politiek te voeren, die zelfde ver
houdingen hebben anderzijds
echter in de P.v.d.A. reeds grote
spanningen dpen ontstaan. Een
deel van deze partij wenst een
bewuster socialistische koers en
een toetreding tot een kabinet op
nog breder basis zou deze span-
PROGRAMMA
ZATERDAG 27 JANUARI 1951
HILVERSUM I, 402 m.: 7.00
VARA, 10.00 VPRO, 10.20
VARA, 19.30 VPRO, 20.00—
24.00 VARA.
7.00 Nieuws; 7.15 Gramofoonmuz.;
7.15 Ochtendgymnastiek; 7.30 Zen
dersluiting; 9.00 Nieuws- en
weerberichten; 9.10 Gramofoon-
muziek; 10.00 Medische causerie;
10.05 Morgenwijding; 10.20 Voor
de arbeiders in de continubedrij
ven; 11.40 Viool en piano; 12.00
Gramofoonmuziek; 12.30 Land
en tuinbouwmededelingen; 12.33
Dansmuziek; 13.00 Nieuws; 13.15
Metropole-orkest en solist; 13.50
Gramofoonmuziek; 14.00 Voor de
jeugd; 14.30 Politie-kapel; 15.00
Boekbespreking; 15.15 Gramo
foonmuz.; 15.45 „Van de wieg tot
het graf", causerie; 16.00 Gramo
foonmuz.; 16.30 Omroeporkest en
soliste; 17.15 Voor de jeugd; 17.45
Sport; 18.00 Nieuws; 18.15 Schuur
papier en nog wat....; 18.20 Va
ria; 18.25 Gramofoonmuz.; 1P 30
Volksdansen en muziek; 19.00
Artistieke staalkaart; 19.30 „Fas-
separtout", causerie; 19.40 „Het
Oude Testament in deze tijd",
causerie; 19.55 „Deze week", cau
serie; 20.00 Nieuws; 20.05 Radio
schaakwedstrijd NoorwegenNe
derland; 20.06 Actualiteiten: 20.15
Gev. programma; 21.15 Tiroolse
muziek; 21.45 Soc. commentaar;
22.00 Instrumentaal Sextet; 22.25
„Onder de pannen", hoorspel;
22.45 Orgelspel; 23.00 Nieuws;
23.15 Sport; 23.2524.00 Gramo
foonmuziek.
HILVERSUM II, 298 m.: 7.00
24.00 KRO.
7.00 Nieuws; 7.15 Morgengebed en
lit. kalender; 7.30 Zendersluiting;
9.00 Nieuws- en weerberichten;
9.10 Voor de huisvrouw; 9.30
Gramofoonmuz.; 10.00 Voor de
kleuters; 10.15 Gramofoonmuziek
11.00 Voor de zieken; 11.45 Gra
mofoonmuziek; 11.50 „Als de zie
le luistert: Onze geestelijke strijd"
causerie; 12.00 Angelus; 12.03
Gramofoonmuz.; 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen; 12.33 Gra
mofoonmuziek; 12.50 Sport; 13.00
Nieuws en kath. nieuws; 13.20
Gramofoonmuz.; 14.00 Instrumen
taal ensemble; 14.20 Eng. les;
14.40 Amateursuitzending; 15.15
Kroniek van letteren en kunsten;
15.50 Kamerorkest en soliste;
16.30 De schoonheid van het Gre
goriaans; 17.00 Voor de jeugd;
18.00 Filmmuziek; 18.15 Neder
land industrialiseert, klankbeeld;
18.25 Sport; 18.40 Regeringsuitz.
19.00 Nieuws; 19.15 Dit is leven;
Actualiteiten, Sport; 19.27 Svm-
phonette-orkest, koor en solisten;
19.52 Journalistiek weekoverzicht
20.00 Nieuws; 20.05 Radio-schaak-
wedstrijd NederlandNoorwegen;
20.06 De gewone man zegt er t
zijne van; 20.12 Gramofoonmuz.;
20.15 Lichtbaken: 20.40 Steek eens
op heren: 21.00 Gev. programma;
21.53 Wat zou u doen?; 22.00
Amusementsorkest; 22.30 Wij lui
den de Zorraag in; 23.00 Nieuws;
23.15 Nieuws in Esperanto; 23.25
24.00 Maastrichts Sted. Orkest
en soliste.
BRUSSEL, 324 en 484 m.:
324 m.: 12.30 Weerberichten: 12.32
Zigeunerorkest; 13.00 Nieuws;
13.15 Zangrecita): 13.30 Gramo
foonmuziek; 14.00 Causerie over
Verdi; 14.10 Muz. causerie; 15.00
Accordeonmuziek; 15.15 Jazzmuz.:
15.45 Accordeonmuziek: 16.00 Gra
mofoonmuz.; 16.15 Kamerkoor;
16.30 Pianorecital; 16.45 Kamer
koor; 17.00 Nieuws: 17.10 Gram.;
17.30 Orgelspel; 18.30 Voor de
soldaten; 19.00 Nieuws: 19.30
Viool, altviool en piano; 19.50 Ra
dio-feuilleton: 20.00 Omroeporkest
en solist; 21.00 Actualiteiten; 21.15
Lichte muziek: 21.45 Gramofoon
muziek; 22.00 Nieuws; 22.15 Ver-
zoekprogr.; 23.00 Nieuws; 23.05
Gramofoonmuziek.
484 m.: 12.05 Omroeporkest; 1?.10,
13 30 en 14.00 Verzoeknr»gram-
ma; 15.00 Gram.; 18.30 Accor-
deonspel; 19.00 Gramofoonmuz.;
20.00 Gev. concert: 21.00 Gramo
foonmuziek: 21.30 Jazzmuziek:
22.15 GramofoonmuzioV
ningen tot een noodlottige hoogte
kunnen opvoeren. Daarnaast rijst
de vraag, welke houding een der
gelijk kabinet ten aanzien van
Indonesië zou moeten innemen.
K.V.P. en P.v.d.A. wensen een
politiek te voeren, die er doelbe
wust op gericht is om de ver
houding met Indonesië te ver
stevigen, van Antd-Rev. zijde en
van die van de V.V.D. is de laat
ste tijd echter een politiek ge
voerd, die geladen was met anti-
Indonesische sentimenten. Ook
hier moet betwijfeld worden of
een synthese zou kunnen worden
gevonden. Deze mogelijkheden
afgetast zijnde, blijft de moge
lijkheid van een zakenkabinet
over, een kabinet, dat gezag zou
kunnen afdwingen door de
sterkte van de daarin zitting heb
bende persoonlijkheden, maar
deze reeds voor zich zien is nog
iets anders dan ze te kunnen
vinden. De meest voor de hand
liggende oplossing zou wellicht
nog een reconstructie van het
huidige kabinet zijn. De post van
Buitenl. Zaken of een ander de
partement zou bezet kunnen wor
den door een of meer Chr.-Histo-
rische figuren. Hierdoor zou de
V.V.D. weliswaar geheel uitge
schakeld worden, maar anderzijds
lijkt een samenwerking van
K.V.P., P.v.d.A. en C.H., mede in
het licht van het jongste debat,
nog het meest in dij lijn van de
mogelijkheden te liggen. Maar
evenals de VVD de laatste tijd
sterk in het teken van de komen
de verkiezingen heeft gestaan,
zal ook de C.H. wel moeite heb
ben om de vrees voor inpopulari-
teit te overwinnen. In elk geval
moge uit dit alles duidelijk zijn
geworden, dat de heer Oud het
land in een zeer zeer moeilijk
parket heeft gebracht.
THANS OFFICIEEL
's GRAVENHAGE, 23 -Jan. Bij
Kon. Besluit is met ingang van 1
Februari 1951 Generaal Mr. H. J.
Kruis, op de meest eervolle wijze
ontheven van de functie van Chef
van de Generale Staf en voorzitter
van 't Chefs van Staven Comité en
is Luitenant-Generaal M. R. H. Cal-
meijer op de meest eervolle wijze
ontheven van de functie van plaats
vervangend Chef van de Generale
Staf.
Bij hetzelfde Kon. Besluit is be
noemd en aangesteld bij de Gene
rale Staf, tot Generaal-Majoor Ko
lonel B. R. P. F. Hasselman, van 't
wapen der cavalerie. Generaal-
Majoor Hasselman is benoemd tot
Chef van de Generale Staf.
Tijdelijk, voor de tijd, dat hij de
functie vervult van Chef van de
Generale Staf is Generaal-Majoor
Hasselman benoemd tot Luitenant-
Generaal.
Aan Generaal Mr. Kruis en Lui
tenant-Generaal Calmeijer is de
dank van H. M. de Koningin be
tuigd voor de vele diensten door
hen in verschillende gewichtige
betrekkingen en onder dikwijls
moeilijke omstandigheden aan den
lande bewezen.
i J
Het Chateau de Jardy, gelegen tussen Versailles en Vau-
cresson, 14 km van Parijs, dat waarschijnlijk zal worden
ingericht tot hoofdkwartier van generaal D. Eisenhower,
opperbevelhebber van de strijdkrachten van het Atlantisch
Pact en diens staf.
MANNERHEIM ERNSTIG
ZIEK
LAUSANNE, 25 Jan. (Reuter)
- Baron Gustaaf Mannerheim,
de 82-jarige Finse maarschalk en
oud-president van de Finse repu
bliek, is zeer ernstig ziek in het
kantonnale ziekenhuis te Lau
sanne, waar hij Dinsdagavond 'n
spoedoperatie heeft ondergaan.
Volgens de behandelende art
sen zijn de kansen op herstel
gering.
(Van onze parlementaire redacteur)
Bij de behandeling van de begroting van „Buitenlandse Zaken"
is de nadruk op onze defensie komen te vallen. Hoe staat het
er nu mee? Doen wij wel voldoende? Dat waren de vragen, die
door verschillende afgevaardigden met klem aan de orde werden
gesteld. Deze vragen waren zeker niet nieuw. In het najaar
van '50 veroorzaakten dezelfde vragen het heengaan van
minister Schokking. Wij schreven toen, dat deze bewindsman
ook met de schuld van anderen werd beladen. En dat deze
bewering grond had is de afgelopen week nog eens duidelijk
aangetoond.
Bij het aftreden van minister
Schokking heette het, dat de re
gering wel meer geld op tafel
had willen leggen, maar dat de
persoon van de toenmalige be
windsman geen zekerheid bood,
dat deze extra offers ook nuttig
zouden worden besteed. Vorige
week waren we een klein half
jaar verder, maar ook nu blëken
die extra offers nog slechts in
studie te zijn en dan nog niet
omdat men ér direct na het heen
gaan van minister Schokking op
is gaan studeren, maar omdat ge
neraal Eisenhower de regering
duidelijk heeft gemaakt, dat da
den dringend geboden zijn. Was
het de fout van minister Schok
king, dat hij zijn eisen niet meer
kracht heeft bijgezet, de afgelo
pen week is wel duidelijk ge
worden, dat het ook de regering
in haar geheel aan de juiste ge
zindheid heeft ontbroken.
Was zij zich dan niet van de
dreigende gevaren bewust? Dat
ongetwijfeld wel, maar al te lang
heeft zij met het volk willen
vasthouden aan de koers, die tot
nu toe is gevolgd. Het valt moei
lijk om de regering hiervan een
verwijt te maken, omdat haar
fouten immers ook onze fouten
zijn. Dit levenspeil, deze poli
tiek van sociale voorzieningen
was ons vertrouwd geworden en
het kost moeite om met dr.
Bruins Slot tot de erkenning te
komen, dat men beter nu offers
in geld en moeite kan brengen
dan straks in bloed.
Zou men in dit besef niet ver
der willen benadrukken, dat de
regering desondanks de plicht
had om ons volk voor te gaan,
wel blijft het zaak om ons af te
vragen of de juiste instelling dan
nu in elk geval wel bij haar aan
wezig is. Bij het debat van de
afgelopen week heeft dr. Drees
met nadruk de bewering van de
Amerikaanse pers ontkend, dat
hij en andere socialistische minis
ters een krachtige defensiepoli
tiek zouden remmen: De regering,
aldus zijn verklaring, is ten volle
bereid om onze verplichtingen in
het kader van het Atlantisch
Pact na te komen.
Deze verzekering klinkt over
tuigend, maar de daarin tot uit
drukking komende bereidheid
moet nog de vuurproef doorstaan
van de aangekondigde versobe
ringsplannen. De ministerpresi
dent legde er de nadruk op, dat
deze eerst zullen moeten worden
bestudeerd, minister Stikker zei
echter reeds nu, dat zij diep in
ons maatschappeliik leven zullen
ingrijpen. Wij weten niet of aan
deze nuance betekenis moe, wor
den gehecht, maai het lijkt ons
toch goed om er rekening mee te
houden, dat er over de aange
kondigde plannen, zowel in ais
buiten het kabinet, nog een
hachelijke strijd zal moeten wor
den gevoerd.
Er komen nu immers zeer be
langrijke vragen aan de orde. Een
aantasting van ons levenspeil :s
tot voor kort van verschillende
zijden als Onaanvaardbaar afge
wezen. Wil men haar nu aan
vaarden? De socialistische woord
voerder, die vorige week met
anderen enerzijds op versnelde
legeropbouw aandrong, betoogde
anderzijds, dat toch ook het leven
de moeite waard moet blijven.
Gaat in een dergelijke voorwaar
de niet mede de vrees voor de
vijfde colonne schuil? Wij heb
ben daar zeker begrip voor; het
zo.u niet minder dan een ramp
zijn wanneer de socialistische lei
ders, als gevolg van verslechter
de levensomstandigheden, de
greep op hun mensen gingen ver
liezen. Maar wij vrezen toch dat
wij onontkoombaar een periode
tegemoet gaan, waarin de massa
niet meer als voorheen zal kun
nen zien, en .desondanks toch zal
moeten geloven. En wanneer dit
geloof er is dan blijft het leven
zeker met een herinnering aan
de bezettingstijd, ook in kwader
dagen de moeite waard.
Daarnaast komt de vraag aan
de orde hoe de lasten verdeeld
zullen moeten worden. Ook b]j
deze vraag werd de afgelopen
week van socialistische zijde een
kanttekening gemaakt. Voor men
tot een verlaging van het levens
peil komt, aldus de socialistische
woordvoerder, zal de rechtvaar
digheid naar alle zijden moeten
zijn betracht en zal ook alles ge
daan moeten zijn om tot produc
tieverhoging te komen. Deze
kanttekening krijgt vooral bete
kenis als men zich het debat bij
„Economische Zaken" herinnert.
waarbij de heer Nederhorst een
vorm van „commando-economie"
bepleitte.
Samengevat kan men dus zeker
zeggen, dat aan socialistische zij
de de eisen inzake een sterker
Overheidsingrijpen zullen herle
ven, zowel op economisch als op
fiscaal 'terrein. In een artikel
„Crisis in de P.v.d.A." heeft Pa
rool er dezer dagen op gewezen,
dat het uittreden van oud-minis
ter Vos mede veroorzaakt is door
een reeds lang bestaand ongenoe
gen bij een minderheid in het
Partijbestuur over het feit, dat
het kabinet-Drees niets terecht
zou brengen van de verlangens,
die in het socialistische kamp
leven. Ook een diergelijke mede
deling wijst er op, dat de verkla
ringen, zoals die de afgelopen
week van regeringszijde werden
gedaan, nog geenszins betekenen,
dat wij nu ook eensgezind de
toekomst tegentreden. De ge
meenschappelijke bereidheid is er
wel, maar over de te volgen weg
kunnen de meningen nog zeer
uiteenlopen.
De gehuwde ambtenares
in Rijksdienst
De voorgenomen maatregel tot
ontslag van huwende en gehuw
de ambtenaressen in dienst van
het rijk is enige malen opge
schort. laatstelijk tot 1 April a.s.
Naar wij vernemen is de ontslag
termijn jhans andermaal ver
lengd. Het gehuwde vrouwelijke
rijkspersoneel kan dientengevol
ge in dienst worden gehouden
tot 1 Januari 1952.
AMSTERDAM, 25 Jan. De
Beurs heeft vandaag een zeer
rustig verloop gehad. Inzake de
kabinetscrisis overheerst de me
ning, dat een eventueel nieuw
kabinet wel weer het resultaat
zal zijn van de samenwerking
tussen de twee grootste politieke
partijen, zodat op financieel en
economisch terrein weinig ver
andering kan worden verwacht.
De staatsfondsenmarkt her
stelde zich flink. Nu de nieuwe
lening een feit is en de bijzon
derheden bekend zijn, is tevens
een eind gekomen aan de ver
kooporders. De nieuwe lening
acht men alleen interessant voor
grote lichamen, ter voldoening
van de belastingen in de toe
komst. De conversielening mon
teerde vandaag een half punt, de
investeringscertificaten golden
95 7/8 (95 5/8).
De industrielening was vooral
lager voor Unilever en Kon. Olie.
Eerstgenoemd fonds verloor ruim
4 punten en Kon. Olie ca. 3 pun
ten. Bij beide fonds enwaren er
voor buitenlandse rekening nog
al wat verkooporders. Philips
had een zeer stille hoek en gold
246)4 (247 1/4), AKU's die gis
teren een punt verloren, haaiden
dit verlies vandaag in.
De scheepvaartmarkt kon zich
goed handhaven en gaf voor de
meeste soorten een kleine ver
betering te zien. Aandelen
Scheepvaart Unie echter waren
een kleinigheid in reactie, het
geen eveneens aan verkopen op
buitenlandse rekening werd toe
geschreven.
De Indische sector lag vanmid
dag eerder wat luier. De rege
ringscrisis, een direct gevolg van
de besluiten inzake Nieuw Gui
nea, werd hier druk besproken.
Van een bepaald flauwe stem
ming was echter geen sprake. De
handel bleef hier zeer miniem.
Op de Amerikaanse sector bleef
de animo gering en kwam in het
agiopercentage zo goed als geen
verandering.
DJAKARTA, 25 Jan. (Aneta)
Het blad „Sumber" noemt het
aftreden van het kabinet-Drees
een verrassing, en zegt, dat het
niet moeilijk is om te begrijpen,
dat de motie val» wantrouwen
als reden had: „vrees van de
reactionnaire zijde (V.V.D., A.R.
en C.H.U.), dat het kabinet-Drees
op een zeker ogenblik zijn stand
punt inzake Irian zou prijsgeven,
tengevolge waarvan de souverei-
niteit over West-Irian aan Indo
nesië zou worden overgedragen,
omdat het Nederlandse kabinet
niet sterk genoeg zou zijn om de
Amerikaanse en Engelse druk te
weerstaan".
De ,,Pedoman" constateert, dat
het nieuwe kabinet ten aanzien
van Irian zeker een minder pro
gressieve houding zal aannemen
dan het afgetreden kabinet.
De „Nieuwsgier" zegt, dat het
kabinet „niet gestruikeld is over
Irian, maar aan het einde van
het debat hierover". Het blad
acht het duidelijk, dat het kabi
net gevallen is „door gebrek aan
wezenlijke bestuurskracht en
vermoeidheid".
Franse stemmen
Het Franse blad „Le Monde"
heeft Donderdag onder de titel
„Crisis in Nederland" een lang
artikel gewijd aan de regerings
crisis. Het blad vraagt zich af,
of men met mr. Oud moet ge
loven, dat het afgetreden minis
terie, dat 2'/s jaar aan het be
wind is geweest, „zwak en ver
sleten" was. „In elk geval", zo
voegt „Le Monde" er aan toe,
..kunnen het bezoek van generaal
Eisenhower aan Den Haag en
het ontslag van de chef van de
generale staf een rol in de crisis
gespeeld hebben. Onder deze om
standigheden zou men veronder
stellen. dat de critiek van gene
raal Eisenhower tenminste even
zeer gericht was tegen zekere
leden van de regering als tegen
de militaire leiders".
Het blad voorziet, dat de op
lossing van de crisis moeilijk zal
kunnen zijn. „Men spreekt over
de samenstelling van een minis
terie van technici, waardoor wel
licht de heer Stikker op buiten
landse zaken zou kunnen worden
gehandhaafd". Volgens „Le Mon
de" is mr. Stikker een Neder
landse staatsman, wiens inter
nationale reputatie hem de ge-
schikste man doet zijn om ziin
land te vertegenwoordigen en
diens belangen te dienen.
Ver. Staten
Onder de kop „Crisis in Ne
derland" schrijft de „New York
Times" onder meer het volgende:
„De politieke crisis in Nederland
is voor ons allen van belang, daar
zij verband houdt met het Atlan
tische bewapeningsprogramma en
Zuid-Oost-Azië. Het ontslag van
generaal Kruis was een ontmoe
digend feit, omdat hij de voor
naamste voorvechter was voor
bewapening op groter schaal".
„De hiermee niet verband hou
dende kwestie van West-Nieuw-
Guinea of Irian, zoals het tegen
woordig heet, heeft de politieke
crisis versneld, toen andere leden
van minister Stikker's partij voor
vrijheid en democratie de rege
ring laakten om haar bereidheid
Irian zich bij de Nederlands-
Indonesische Unie te laten aan
sluiten".
„Evenals alle Aziatische vraag
stukken tegenwoordig is deze
kwestie vol paradoxen en voet
angels. De bevolking van Irian
is primitief en haar bronnen van
inkomsten zijn gering. Haar be
langen voor de naaste toekomst
zullen ongetwijfeld beter gediend
worden door ervaren Nederlandse
bestuurders, met gelijke werk
wijze als de Australiërs in het
oostelijke deel van het eiland.
Irian is thans echter opgenomen
in de gehele grote beweging om
de invloed van Europa in Azië
te doen verdwijnen en dit we
relddeel theoretisch nationale on
afhankelijkheid te brengen".
Engeland
LONDEN. Het Britse Conserva
tieve blad „Daily Telegraph", dat
voor zijn lezers de aard en de om
standigheden van de Nederlandse
Kabinetscrisis uiteenzet, verklaart,
dat de Nederlandse regering „op een
nogal eigenaardige wijzë' is geval
len. „Iedere vriend van Nederland
moet in de huidige omstandigheden
hopen, dat de oplossing binnen en
kele dagen zal worden gevonden en
niet zoals in de Nederlandse poli
tiek nogal eens wil gebeuren na
dat weken zijn voorbijgegaan", aldus
de „Daily Telegraph".
RESULTATEN WAREN
ZEER BEVREDIGEND
De Rotterdamse Bank N.V.
heeft gedurende 1950 aan rente
en wissels ontvangen f 19.362.661
(v.j. f 17.927.229); aan provisie
f 11.810.859.— (f 10.920.328.—).
Vermeerderd met het saldo winst
A.P. en effecten en syndicaten
bedraagt het credit-totaal der
winst- en verliesrekening
f 32.485.888.— (f 30.207.466).
De bedrijfskosten bedroegen
f 16.002.712.— (f 14.741.166.—).
Na een dotatie aan het pen
sioenfonds en een bijzondere re
servering van f 5.000.000.
(v. j. f 1.000.000.— en f 2.500.000.-
statutair) kan een onveranderd
dividend van 9 pet. worden uit
gekeerd. Voor belastingen is
f 6.098.000.— (f 5.368.000.—) uit
getrokken.
Overeenkomstig de verwach
tingen, uitgesproken in het vorig
verslag, verminderden de cre-
dietsaldi en vermeerderde het
debiteurencijfer. De directie wijt
dit aan drie factoren, nl. het in
halen van achterstallige belastin
gen, de sinds het najaar van 1949
ingetreden prijsstijging en de
ongeveer gelijktijdig hiermede
opgetreden extra voorraadvor-
ming bij handel en industrie.
De directie spreekt haar ern
stige teleurstelling uit over de
met ingang van 1 Januari 1951
van krarht geworden erediet-
restrictie; niet alleen over het
systeem zelf, dat zij onjuist acht,
maar eveneens over bet feit,
dat en de wijze waarop de
Nederlandse Bank gemeend heeft
het te moeten opleggen.
Op een vergadering te Utrecht, belegd door de vereniging van
Nederlandse Gemeenten, waar meer dan 1200 gemeentelijke ver
tegenwoordigers en vele afgevaardigden der provinciale besturen
aanwezig waren, heeft de minister van Financiën, prof. Mr. P.
Lieftinck, een toespraak gehouden waarin hij de moeilijke positie
van Nederland schetste ten aanzien van de handhaving van het
monetaire evenwicht binnenslands, terwijl de minister voorts in
ging op het grote tekort, dat de betalingsbalans met het buiten
land vertoont.
Na een analyse te hebben ge
geven van de ontwikkeling van
de betalingsbalans over de jaren
1948, 1949 en 1950, constateerde
Min. Lieftinck dat zich in 1950
een ongunstige wending heeft
voorgedaan, waardoor het tekort
in 1950 tot 1.2 millard gulden is
gestegen. Behalve enkele bijzon
dere omstandigheden van een
malig karakter zijn hiervoor
drie oorzaken van fundamentele
aard aan te wijzen, nl. de ver
slechtering van de ruilvoet met
het buitenland, de Liberalisatie
van het Handels- en Betalings
verkeer met het buitenland en
de militaire krachtsinspanning.
Deze ongunstige wending gaat
gepaard met het aflopen van de
Marshallhulp. Nederland zal zich
moeten aanpassen aan deze nieu
we situatie.
Een der belangrijkste oorza
ken van het grote tekort op de
betalingsbalans is het hoge peil
der investeringen. Deze zullen
moeten worden beperkt. Na te
zijn ingegaan op de financie
ringsmoeilijkheden welke de ge
meenten thans ondervinden,
deed de minister een beroep op
de gemeentebesturen om vrij
willig de investeringen te be
perken.
Hierbij dient vooral aandacht
te worden geschonken aan de
deviezenquote. Aangezien het
voor de gemeentebesturen indi
vidueel moeilijk zal zijn de pri
oriteiten vast te stellen, wordt
overwogen een centrale advies
commissie, waarin ook de lagere
publiekrechtelijke lichamen zul
len zijn vertegenwoordigd, in het
leven te roepen.
Tenslotte drong Min. Lieftinck
erop aan, bij het doen van aan
schaffingen de voorkeur te ge
ven aan bestellingen in het bin
nenland.
De Vice-voorzitter, Mr. J. H.
M. Loeff, burgemeester van
's-Hertogenbosch, zegde tenslot
te aan de Minister toe dat de
gemeenten gaarne de door hem
gegeven voorlichting bij hun in
vesteringsplannen ter harte zul
len nemen.
FEUILLETON
28.
Pelman zat, hoe ongedurig
hij zich ook voelde, rustig toe te
luisteren en zijn wenkbrauwen
trokken zich hoe langer hoe meer
somber samen, telkens als hij
naar de hoge staande klok in de
hoek van het kantoor keek.
Het was reeds kwart voor drie.
„Eén ogenblikje, ik heb een
boodschap van gewicht vergeten",
zei hij eindelijk en liep naar de
telefooncel in het grote kantoor,
waar hij kon spreken, zonder door
de ander gehoord te worden.
Intussen had Josine in de erker
der zitkamer zitten wachten en
zonder veel succes een spelletje
patience gespeeld. In het laatste
half jaar had ze alle zin in lezen
verloren en geen enkel boek was
meer in staat haar te boeien. Op
het groenbekleed tafeltje voor
haar lagen de kaarten. Als ze er
naar keek, leek het haar of ze
door een lange tunnel ze heel in
de verte zag liggen. Haar eigen-
Hik» aandacht was meer gevestigd
op de drukke straat. Eindelijk zag
ze Willy Haas uit een taxi stap
pen en aan het gezicht van de
chauffeur meende ze te zien, dat
hij een buitensporig grote fooi
ontvangen had. En toen de huis
bel overging en zij van het ven
ster vandaan liep, kwam juist hun
eigen auto in razend tempo aan
gereden en stopte met knersend
remmgepiep voor de huisdeur.
„Is Karei nóg niet thuis, Jo
sine? Ik denk, dat we sneeuw
zullen krijgen voor onze Kerst
mis en dat is juist, wat ik voor
mijn studies graag heb!"
„Nog niet, Wil. maar het is ook
pas half drie. Dr. Danckerts en
ik zijn al een uur klaar en ik ben
zo ongedurig en gejaagd als een
klein kind, dat naar de kerstboom
mag gaan kijkenEn dat dan
na al dat wachtenr. de
kerstavond zo gauw voorbij zal
zijn! Alleen vanavond nog maar.
morgen is het voornaamste deel
van het feest alweer voorbij! Ik
vind de vier en twintigste een
van de meest geheimzinnige en
drukkende dagen van het hele
jaar
„Dat komt, omdat we allen de
dingen zoonnatuurlijk, zal ik
maar zeggen.... bekijken....
vooral de feestdagen. Niemand
durft er eerlijk zijn mening over
zeggen, en iemand die het toch
waagt, wordt voor gek versleten".
„Spreek jij ten minste volko
men de waarheid, Wil?" vroeg ze,
hem ongewoon ernstig aanziende.
„De waarheid? Neenatuur
lijk niet.... als ik dat deed, zou
jij de eerste zijn om me hier uit
huis te jagen.Maar mettertijd
hoop ik het nog eens te doen".
Josine had reeds bijna een week
lang op een soort eiland geleefd,
waar al wat de mensen om haar
heen deden of zeiden, langs haar
heenging zonder enige indruk op
haar te maken. Ze had zo ver
langd naar deze dagnaar dit
KerstfeestZou ze dan wéér
teleurgesteld worden en zou haar
levens verlangen dan wéér niet
vervuld worden?
„Daar gaat de telefoon. Wil!
Wil iii even luisteren?" vroeg ze,
wegduikend in de hoek van de
erker met haar vingers in de
oren om de boodschap niet te
moeten horen, die ze misschien
niet zou kunnen verdragen en
tegelijkertijd speurend het gezicht
van Haas opnemend om die
boodschap als hij van 't toestel te
rugkeerde. ot> zijn gezicht te ku i-
nen lezen.
„Zeg, Josine die Hart, je weet
wel, 21e groot-aandeelhouder van
de maatschappij heeft Karei al
een uur aan de praat gehouden,
Karei zegt, dat we maar vast op
weg moeten gaan en dat hij Jan
wel de trein van vieren zal ne
men, om, al is het dan ook wat
laat, toch vanavond nog te ko
men".
De schilder zei het heel ge
woontjes, doch er lag een trek
van merkbaar misnoegen op zijn
gelaat en een zekere vastbeslo
tenheid, die een uitdrukking van
kracht gaf aan zijn innemend ge
zicht. Toen hij meer in het licht
kwam, zag Josine tot haar ang
stige verbazing, dat de zweetdrup
pels hem op het voorhoofd ston
den, wat midden in de winter
nu juist geen gewoon verschijn
sel was.
„Wat ben je van plan te doen?"
vroeg hij, vermijdend haar aan
fp 71'pri
„Te doen?Gaan!.... In
ieder geval!"
Haar stem trilde en haar trek
ken werden plotseling hard en
stroef. Ze kreeg een kleur, haar
ogen gloeiden. Het volgend ogen
blik maakte ze de indruk als ging
ze in de grootste opgeruimdheid
op weg om een prettig Kerstfeest
te vieren. Dan kwam er echter
een plotselinge inzinking.
„Heb je me de ware reden
wel verteld, Wil?" vroeg ze on
zeker. „Ben je er zeker van, dat
er geen ongeluk gebeurd is, of dat
Karei ziek is geworden?"
De schilder knikte, eerst van
„ja" en dan van „neen" en voeg
de daaraan toe: „Ik zal wel wach
ten en samen met hem reizen, als
je dat graag wilt".
In Josine's stem had zulk een
ingehouden angst geklonken, dat
haar vreemde gast op slag scheen
te begrijpen, wat ze vreesde. Hij
kwam uit het hoekje, waar hij
stil had zittenlezen, naar haar
toe en nam haar trillende handen
in de zijne, teder en geruststel
lend.
„Als het je rust kan geven, Jo
sine, zal ik naar kantoor gaan,
dr.ar op Karei wachten hem naar
Eelde vergezellen".
„Graag", zei ze en zich tot
Haas wenden: „De doctor zou
beter op hem kunnen wachten,
als hij zogoed zou willen zijn.
Je weet Wil, dat hij de weg niet
kent en dat onze chauffeur van
avond niet rijden zal; we hebben
een vreemde, die misschien de
weg niet goed kent. Ik ben niet
erg gesteld op de chauffeur, die
ze gestuurd hebben. Hij reed zo
woest en remde zo krankzinnig
hard, dat de wagen daarnet voor
de deur bijna omsloeg. Ik ben
bang en zou de hele tocht wel
willen opgeven, als die lieve oude
mensen niet op ons zaten te
wachten".
(Wordt vervolgd)
Hef hoofdkwartier
na drie dagen niet
dat de zaken eigen
gezegd was dat ni
moeilijker moeten 1
rijders zonder stra
natuurlijk een spori
zomaar van een lei*
weer. Ondanks de
Zuiden het zonnetj
droog weer. Alleen
sneeuwstormen, rej
In de loop van de
voor Nederland de
weer voorby. Bij het
de controle in Amstei
daar 239 deelnemers
waarvan 62 uit Glas
Stockholm, 8 uit Osli
Monte Carlo. Allen
prettige herinnering 1
vangst in ons land n
Het ging er in Amst
gastvrij toé, de douai
grens was volgens
„stukken soepeler
jaar" en de A.N.W.B.
genwacht lieten zich
hun beste zyde kent:
De Franse coureur
zyn Delahaya „doet"
met zulke grote snelh
deelnemers verklaard
soms 150 km per uui
zijn torsi-stang bij de
broken is. Van de gre
Monturen in
Nikkel g£
Doublé 1 4 8 C
Rose 7#5(
Blond 6<6C
lm. schildpad j Q
Voor dames:
Apart en
duurzaam g gQ
In één dag gereed!
Mient 25 Alkmaai
Op fondsrec. kortinf
begint
Zaterdagmorgen
LAGE PRIJZEN
en GROTE KEUS
Wegens gebrek aan
ruimte verkoop in de
IJssalon van de heer
De Mas, Kóorstraat 15
Alles voor de
Hoeden in div. mo
dellen, in vilt en stro
Armbanden
Kettingen
Ringen
Diadeems
voor Zigeunerinnen
Maskers
Mutsen
Toeters
Serpetines
Smink
V erhuur v. costnums
Huigbrouwerstraat 12
Alkmaar Tel. 4298
