Nieuut De internationale situatie laat geen experiment-Oud toe Amerikanen marcheren opnieuw in de richting van Seoel CHIMIST Minister Stikker treedt op de voorgrond Het treinpersoneel keek belangstellend toe.... ISO ELIJKI IT! EDITIES VOOR ALKMAAR, HOORN. DEN HELDER, SCHAGEN Het ontslag van Kruis ROND DE KABINETSFORMATIE Poging van Oud zou tijdverlies zijn „Kruis hardwerkend voorvechter" Kathedraal van Berlijn afgebroken? Fransen nodigen Duitsers uit Reizigers vielen agent aan Koud en regenachtig Op 16 km. van de stad Slaolie 14 ct. per fles duurder? Een dienst Enkhuizen-Stavoren Lonen en prijzen in V.S. bevroren Griep in Engeland eiste 1099 doden Scheepsberichten TÜSMWi; 1 AT WORDT wasmachine... I Rinso-sopjel it, dat Rinso 'n eeft? 't Is een poeder I Hoe it 't Rinso-sop 't Bevat geen niddelenl N WAPEN3 LA3EH E^GROE-NIE. ■N éjoJT•JrKlt.O 53 CNT P. pak ËM ^3Cf5r-£w^O tegengifpillen nog! En :r halen! Ik ben dus in inde te maken aan de lie man met sigaar, bril genezen van die mooi- ,e!" Ja, dat dacht de dat de rare alchimist aardse cel en dienten- mgifpilletjes te werken, itzicht, dat hij toch de de flitspuitspuiter niet Verholen op huis af en achterdeur naar binnen. iem lachend stond waar rraam. En wat deed de m doet, als het laat is p in bed en viel binnen Abonnementsprijs f 5,30 per kwartaal, f 1.77 per mnd., inclusief incasso. Advertentie-tarief per editie 16 et. per m.m., minimum f 2,50; in alle edities 26 ct. per m.m., minimum f 4. familieberichten 20 et„ resp. 30 et. per m.m. Bij contract belangrijke korting. Directeur: E. f. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits. Bankrelaties: Noorderbank. Nederl. Credietbank Noordhollands Dagblad I Buiten God is 't nergens veilig. (Vondel) Zaterdag 27 Januari 1951 46e Jaargang No. 12078 Kontoren: HOORN, Draafsingel 59, tel 4243. Grote Noord 77. teL 4362 K 2290; ALKMAAR, Ritsevoort 52, tel 2046. (2 lijnen), K 2200; DEN HELDER. Keizerstraat 89. teL 2800 K 2230; SCHAGEN. Molenstraat 52. teL 459 K 2240 ONDANKS DE TITEL van dit artikel, geloven wij, dat het doel loos is, veel na te kaarten over het ontslag wan generaal Kruis als chef van onze generale staf. Maar wel van belang, voor de beoordeling van wat er in de naaste toekomst gebeuren moet, is de achtergrond van dit ontslag. Daarnaast past eerst een enkel woord over een paar bij komstigheden. Dat, zoals her en der al is betoogd, de manier waarop het ontslag is gegeven, niet van oude stijl getuigt, kan worden toegegeven. Maar daar staat tegenover, dat er al lang wat broeide tussen regering en legerleiding, en dat ook al eer der critiek geoefend was op de gang van zaken. Bij interne me ningsverschillen, welke eer toe- dan afnamen, is het uiteraard niet de regering, die wijkt, maar nu de meningsverschillen naar buiten kwamen en er, blijkens de bewoordingen van het com muniqué, „teveel verschil van inzicht was", kon een beslissing niet uitblijven. Tot de achtergronden behoren, zoals wij reeds in ons artikel van Donderdag lieten uitkomen, verschillende publicaties. De sug gestie, dat de regering kringen van de generale staf voor ver schillende van die publicaties verantwoordelijk stelde, is, na een officiële verklaring van dr. Drees, onjuist gebleken. Maar wel was de regering blijkbaar slecht te spreken over de rede van de generaal in Middelburg en over andere publicaties en uitlatingen. Door de openbaarmaking van de brief, welke generaal Eisen hower schreef aan de Ameri kaanse gezant, met de bedoeling, dat deze de Nederlandse rege ring van de inhoud op de hoogte zou stellen, kwam de crisis wel op een hoogtepunt. Er is over die brief een en ander te doen geweest, vooral over de vraag, of hij terecht publiek werd. Wij laten dat op dit ogenblik rusten. Ons dunkt wel. dat deze hoogst-belangrijke zaak van ons meest-vitale volks belang ons volk wel aangaat! In ieder geval weten w(j nu, hoe er door Eisenhower over gedacht wordt. En dat is niet de mening van Amerika, hoe belangrijk die ook zou zijn, maar de mening van de Atlantische opperbevel hebber. Typerend voor het antwoord op de vraag, hoe deze houding inzake de defensie zal moeten zijn, zijn vooral twee uitlatingen in die brief. Vooreerst de opmer king van Eisenhower, dat er, ook binnen het raam van de beschik bare mogelijkheden, door ons niet genoeg gedaan is. Men zou zo zeggen, dat hier eerder een verwijt in ligt aan de dienst doende militaire leiding de oorlogsbegroting is hoog genoeg! maar zij kan zich misschien weer verdedigen met de opmer king, dat de oorlogsbegroting voor 1950 b.v. pas op het einde van 1950 werd behandeld. Maar dan, ten tweede, het ver wijt, dat de maatregelen en voor bereidingen van onze defensie getuigen van „een te perfectio- niotioche geest". Dit kan moeilijk een verwijt aan de generale staf zijn, als we letten op de als feiten te aanvaarden mededelingen van verschillende officiële Neder landse instanties, dat Kruis c.s. streefden naar een zo spoedig mogelijk te verwezenlijken pa rate macht, terwijl de regering blijkbaar niet verder meende te kunnen gaan dan „z.g. mobili sabele divisies" eind van dit jaar, terwijl de parate macht pas ver langd kon worden in de loop van 1952. „Eerst moest alles met wa pens en legering en kader voor elkaar zijn" (de perfectionisti sche geest!), terwijl Kruis c.s. meenden dat, als we maar man schappen opriepen en diensttijd verlengden, de wapens en de rest wel zouden komen. Dit klinkt inderdaad meer improvisatorisch. Sommigen zeggen, dat dit Ame rikaans is, maar dat klopt hele maal niet met de wijze, waarop Eisenhower b.v. de invasie in Normandië voorbereidde! Hoe het zij, Kruis is afgetrt den, en de opspraak, welke daar door alom in het buitenland is verwekt, gevolgd door de krui- denierspolitiek, welke ons een overbodige kabinetscrisis be zorgde, moeten wij weer zien te overwinnen. Er zal helderheid moeten komen over de acht er gronden van Kruis' heengaan. Bij alle critiek, welke er op zijn be leid te leveren valt, dient men toch te erkennen, dat de generaal zijn verdiensten heeft gehad ook. In de naastkomende tijd zal de vraag moeten worden opgelost, in hoeverre ook de regering schuld heeft aan de achterstand op defensiegebied, waarover Eisenhower zich wel degelijk in zijn brief beklaagde. In elk geval moet onze defen sie worden verbeterd en uitge- breid en wij zullen zelf moeten bepalen, zonder druk van buiten af, hoever wij kunnen en willen gaan en hoe wij de lasten willen verdelen. Wij volgen een eigen koers, sprak de Koningin op 6 September 1948 in de Nieuwe Kerk. Wij zullen daar dan de moed, de bereidheid en, ook poli tiek gesproken, de.... paraat heid voor moeten vinden. Dat zouden wij ook zonder de immers overbodige! kabinets crisis hebben moeten doen!! Maar nu die crisis er is, zal deze over weging bij haar oplossing wel degelijk moeten gelden. (Van onze parlementaire redacteur) H.M. de Koningin heeft gisteren het overleg met de fractie leiders van de partijen uit de Tweede Kamer voortgezet. Even voor tien uur meldde ds. Zandt zich aan het Paleis Noord einde. Vijf minuten later arriveerde Koningin Juliana. Hare Majesteit onderhield zich ongeveer een half uur met de leider van de Staatkundig Gereformeerde Partij. Na zijn vertrek werd de heer Weiter ontvangen, wiens bezoek aan het Paleis eveneens een half uur duurde, 's Middags heeft Hare Majesteit ongeveer twee uur met minister van Schaik gesproken. Daar aan was een onderhoud met dr. Drees en mr. Stikker vooraf gegaan. De wens om zo spoedig moge lijk uit de impasse te geraken, schijnt het zoeken naar een op lossing te beheersen. Zelfs in de kringen, die het mr. Oud zeer kwalijk duiden, dat hij hoofd zakelijk uit partij-politieke rede nen het kabinet een stok tussen de voeten heeft gegooid, komt meer de mening naar voren, dat de internationale situatie in dit tijdsbestek het niet verantwoord doet zijn, om zelfs één etmaal verloren te doen gaan aan een naar het oordeel van die krin gen bij voorbaat reeds vruch teloze poging van de heer Oud. De voorkeur wordt allerwege ge geven aan snel zaken doen. De kwestie-Nieuw Guinea raakt hoe WASHINGTON POST: De „Washington Post" zegt, dat het ontslag van generaal Kruis als stafchef het verlies betekent van een „effectief en hardwek- kend kampioen voor de defensie van het Atlantisch Pact. Het is geen geheim, dat generaal Eisen hower verre van verheugd was, over de staat van paraatheid en de hiertegenover ingenomen hou ding welke h.ii in Den Haag vond. aldus dit blad. „Het is een duidelijk feit, dat de regering van min.-pres. Drees kennelijk niet gaarne bereid was om geld aan wapens te besteden. De houding der Nederlanders, en in het bijzonder die der socia listen was er een van het „ver lenen van lippendienst aan de defensie." Volgens 't West-Duitse nieuws bureau DPA heeft het stadsbe stuur van Oost-Berlijn het voor nemen de Berlijnse kathedraal af te breken, evenals het voor malig keizerlijk kasteel, om plaats te maken voor een groot paradeveld voor demonstraties van communisten uit Oost-Ber- lijn, naar het voorbeeld van het Rode Plein te Moskou. langer hoe meer op de achter grond; de zaken in Europa prae- valeren. De vraag van de dag is, op welke wijze zal de regering blij vend kunnen beschikken over mr. Stikker en zijn belangrijke post in het kabinet, buitenlandse zaken, en op de daaraan nauw verbonden functie in de O.E.E.S.? Een vingerwijzing hoe hiervoor een oplossing zou kunnen worden gevonden, ligt wellicht in het bezoek dat de directeur van het Kabinet van H.M. de Koningin, mej. Teilegen, hedenmorgen is gaan brengen aan het ministerie van buitenlandse zaken. Mej. Tellegen heeft ongeveer 35 min. gesproken met mr. Stikker. In dit gesprek zou mr. Stikker informeel gepolst kunnen zijn om in het huidige kabinet als „za- ken"-minister te olijven zitten. Maar ook kan te- sprake zijn gekomen een eventuele benoe ming tot kabinetsformateur met als opdracht het formeren van een zakenkabinet. Het blijft in beide gevallen de vraag hoe nauw deze minister zich aan zijn partij gebonden voelt. H.M de Koningin heeft tot half twee ten Paleize ran het Noord einde vertoefd. Vandaar heeft zij zich begeven naar het Pjjleis aan het Voorhout, waar zij tot half drie de lunch heeft bruikt in gezelschap van haar moeder, H.K.H. Prinsek Wilhelmina. Kort na half drie arriveerde Hare Majesteit weer aan het Noord einde. (Vervolg pag. 3) Van Kleffens (*e Den Haag Onze gezant in Jssabon minis ter van Staat mr. E. N. var Kleffens. vertoefde gisteren in Den Haag in verband met een aangelegenheid betreffende de academie voor internationaal recht. Hii heeft zich naar New- York begeven. Donderdagavond brak een felle brand uit in een tot woon huis verbouwde schuur te Sloten bij Amsterdam. Vier kin deren, respectievelijk 6, 5, 2'h jaar en een van 5 maanden, kwamen, ondanks wanhopige reddingspogingen, in de vlam men om. Het uitgebrande achterhuis, waar de kinderen om het leven kwamen. VOOR EUROPEES LEGER De West-Duitse regering heeft van Frankrijk de uitnodiging ont vangen deel te nemen aan de conferentie te Parijs over de vorming van een Europees leger. De uitnodiging is te Bonn „met zeer veel genoegen" ontvangen, temeer omdat de deelneming op basis van volledige gelijkheid zal zijn. 160 NIEUWE KOREA-VRIJWILLIGERS Maandag j.l. hebben wij ge meld. dat de regering wederom vrijwilligers op zou roepen ter aanvulling en ter aflossing var het Nederlandse detachement Verenigde Naties. Sinds de daar op volgende nadere bijzonder heden hebben ongeveer 160 vrij willigers zich aangemeld. Hier onder bevonden zich twee vrou wen. Twee ongeveer 25-jarige Utrechtenaren waren in Juli j.l. met hun beide vrouwen in Amsterdam aan de zwier geweest en keerden met een aantal andere stadgenoten in bijzonder vrolijke stemming terug naar het Centraal Station, waar zij zich neerzetten in de laatste trein naar Utrecht. Uit de diverse verklaringen* van de gisteren ter rechtzitting te Amsterdam gehoorde getuigen en de beide Utrechtenaren, die als verdacht terecht moesten staan, bleek, dat verdachte R. vierkant geweigerd had aan het verzoek van de conducteur om zijn benen van de bank te nemen, te voldoen. De stationschef liet de hulp inroepen van de politie en op het perron verscheen agent van politie H. Lok. „Toen R. weigerde de trein te verlaten", zo verklaarde deze agent als getuige, „greep ik hem beet, nadat hij een dreigende houding had aangenomen, om hem met geweld uit de trein te verwijderen, maar zeker een 10- tal andere passagiers, allemaal Utrechtenaren, die wat te veel gedronken hadden, dreven mij in een hoek. Ik greep mijn gum mistok en deelde er enkele klap pen mee uit. Daarna greep iemand mij van achteren vast en stelde R. in staat mij de gummistok af te nemen". Onverwacht kwam hem toen iemand te hulp, die luide „poli tie" riep en die zoals later bleek inderdaad een politie agent was, hoewel gekleed in burger; dat was de Utrechtse agent J. S. de Reuver, die tot dat moment toe midden tussen de passagiers had gezeten, maar zich incognito had gehouden. Agent de Reuver slaagde er in zijn Amsterdamse collega tijdig te ontzetten, waarna deze onmid dellijk zijn revolver greep, maar die moedeloos maar weer in zijn holster stak, toen verdachte R. zich breed-uit voor hem plaatste, zijn colbertjasje opensloeg en, zijn borst pal voor de loop van de revolver plaatsend, zeide; ..Schiet dan maar als je het lef hebt". Volgens de verklaring van de twee agenten had het treinper soneel, onder wie dus de hoofd conducteur, de wagenbestuurder en de chef, tijdens de vechtpartij „met de armen over elkaar" be langstellend toegezien hoe de passagiers de agent trachttente kelen. „De medewerking van het spoorwegpersoneel leek nergens naar", zeide agent Lok ter zit ting. „Ik liet de zaak over aan de politie", zei de hoofdconducteur, die daarna als getuige werd ge hoord. „Mijn aanwezigheid was daar overbodig". „Nou", repliceerde de presi dent, mr. B. de Gaay Fortman, „dat is wel gebleken. Die ene agent is bijna vermoord". In zijn requisitoir hekelde de Officier van Justitie, mr. L. Feits- ma, „de lafhartige houding van het spoorwegpersoneel". Hij ver volgde: „Het lijkt wel of niemand van het personeel de moed heeft gehad om de in levensgevaar ver kerende agent te hulp te komen". De zaak werd voor verder onderzoek aangehouden. ACHT NEDERLANDERS NAAR DE GOUDMIJNEN Vannacht zijn acht jonge Neder landers per chartervliegtuig van Schiphol naar Zuid-Afrika ver trokken. ZM zullen daar opgeleid worden tot opzichters in de goud mijnen, van wie er 99 werden af gekeurd De namen van de vertrokken Nederlanders zijn; H. de Haas uit Middelharnis, G. Stokman uit Vlaardingen, A. Broekhoven uit Waspik, A. van Veen uit Amster dam, A. Smits uit Berlicum, J. Smulders uit Sittard A. v. Rijcke- vorssel uit St. Oedenrode en F. J. Last uit Hoorn. Aardgas in grensgebied In het Duitse grensgebied in de buurt van Neunhaus nabij de Nederlandse grens, is op 1360 m. diepte gas aangeboord. De hoor plaats is afgesloten waarna de productieproeven zullen worden genomen. Behalve tegen de communis tische strijdkrachten moeten de verbonden legers op Korea ook strijd voeren tegen het klimaat. Regen, modder en een ijzige wind bemoeilijken meermalen de acties. Om zich tegen de doordringende koude wind enigszins te beschermen, maakten leden van de burger wacht van Zuid-Korea van bossen stro een hut. (Van onze weerkundige medewerker) De vorst, die Donderdagmiddag het Noordoosten van óns land binnenviel, zij het dan in zeer lichte mate, heeft het hier niet lang weten te bolwerken. Elders in Europa vriest het echter nog hard. En zo worden volgens het K.N.M.I. in Estland tempe raturen van maar eventjes min 35 graden genoteerd. Uit het voortdurend dalen van de barometer in onze om geving bleek echter al duidelijk, dat er hier geen gevaar voor de vorst dreigt. En vanuit het Westen wist dan ook een storing ons land in zijn invloedssfeer te brengen, tengevolge waarvan het kwik gisteren weer overal boven nul kwam. Deze storing zal ons regen brengen. Achter het front wordt koude lucht uit het Noorden aangevoerd, die echter op zijn lange tocht over zee al enigszins in temperatuur is gestegen. Toch zal het tengevolge van deze aangevoerde lucht voorlopig nog vrij koud blijven. Uit een Vrijdagavond gepubliceerd communiqué van het 8ste leger blijkt, dat sterke groepen van een corps onder bevel van generaal Frank Milburns en van het 9de legerkorps onder bevel van generaal John S. Coulters Donderdagmorgen in de westelijke sector van het front der verbonden legers een aanval hebben gedaan. Donderdagmiddag was de aanval ge vorderd tot de punten in het gebied van Soewon en ltsjon, die door geallieerde patrouilles verkend waren. Dit betekende een opmars van ongeveer 10 kilometer naar het noorden zonder dat ernstige te genstand was ontmoet. Na de nacht op de nieuw ingenomen stellingen te hebben doorge bracht, werd de aanval in de morgen hervat. Vrijdag ontmoette men in het centrum sterke tegen stand en werd slechts weinig terrein gewonnen. Aan de vleu gels kunnen de patrouilles echter zonder veel tegenstand oprukken. Vliegtuigen der Ver. Naties zijn begonnen het vliegveld van Soe won te gebruiken. Soewon, dat zo juist bezet is, ligt 27 km ten zuiden van Seoel. Patrouilles der Naar wij vernemen zou zo als wij reeds dezer dagen schre ven de spijsolie in prijs wor den verhoogd. Dit in verband met het feit dat door het Bedrijfschap voor Zuivel, margarine, vetten en oliën de heffingen zijn ver hoogd. Een en ander is het ge volg van de stijging van de prij zen op de wereldmarkt. Voor het publiek betekent dit dat een fles slaolie bij de kleinhandel 14 cent duurder zal worden. Men probeert thans de priisstoo op de margarine op te heffen, waardoor, zoals wij reeds eerder schreven, ook dit product in prijs zal stijgen. De directeur der eerste Urker Stoombootmij. de heer W. Kroon, deelde mede, dat in de directie vergadering is besloten om een dienst EnkhuizenStavoren te openen. Zoals bekend hebben de Neder landse Spoorwegen enige weken geleden deze veerdienst stopgezet Aanvankelijk in verband met de ijsgang, later met het oog op de kolenschaarste. Van verschillende zijden was reeds op hervatting aangedrongen. Met ingang van 30 Januari a.s. zal de „Insuma" 11.45 van Enk huizen vertrekken en om 14.10 van Stavoren Bij voldoende be langstelling zal deze dienst wor den uitgebreid tot tweemaal per dag. Wij tekenen hierbij het volgen de aan: Het hierboven genoemde plan is wel een zeer primitieve oplossing. Voor de Urker Stoom boot Mij. is het jammer het te moeten zeggen, maar de grote attractie van de veerdienst Enk huizenStavoren kunnen zij al lerminst benaderen, zodat het rei- zigersvervoer wel zeer miniem zal zijn. Het- is dus duidelijk dat alles moet worden gedaan om de veer dienst van voorheen ,te herstel len. De Amerikaanse regering heeft Vrijdagavond de lonen en prijzen bevroren met ingang van Don derdag middernacht. Dit werd medegedeeld op een persconferentie, gehouden door Michaël Disalle. directeur van de raad voor prijsstabilisatie. en Cyrus Ching, voorzitter van de raad voor loonstabilisatie. V N. zijn Seoel tot op 16 km ge naderd. De Amerikaanse zware kruiser Saint Paul en de Canadese tor pedojagers Cayuga en Njotka hebben met hun geschut de kust- batterijen op het -eiland Wolmi voor ae haven van Intsjon tot zwijgen gebracht. De Zuid-Koreaanse regering heeft meegedeeld, dat 2.200.000 Koreanen naar Zuid-Korea zijn gevlucht. Een groot deel van hen zal naar eilanden van de Zuid- Koreaanse archipel worden over gebracht. Drie vliegtuigen in vier dagen Een Amerikaanse piloot, luite nant Jacob Kratt. heeft Vrijdag boven Pjongjang een „Jak" neergeschoten. Hij heeft thans in vier dagen tijds twee ,Migs 15" en een „Jak" neergehaald. Tengevolge van de griep-epi- demie zijn deze week in 126 grote steden in Engeland en Wales 1.099 personen overleden, dat is 213 meer dan in de vorige week. De longontsteking vergde 843 slachtoffers, waf 142 minder is dan de week daarvoor Meer dan 85 pet. der griepslachtoffers was ouder dan 55 jaar en 443 waren ouder dan 75 jaar. Chitral, Djakarta-Rotterdam, 25 Januari zij Gibraltar. 29 Januari te Rotterdam verwacht. Ontscheping vol gende dag. Oranje, Djakarta-Amsterdam, passeerde 25 Januari Fi- nisterre. Ormonde (rep.), Djakarta- Rotterdam, 26 Januari van Port Said. Weltevreden, Djakarta-Rot terdam, passeerde 26 Ja nuari Guardafui. H»,,. J. I X 1 Terwijl strijdmakkers voor dekking zorgen, maken Franse soldaten een loopgraaf om een te verwachten aanval van Viet Minh-troepen het hoofd te kunnen bieden. TURKS STOOMSCHIP AAN DE GROND OP DE SCHELDE Het Turkse s.s. „Saraykoy", 3903 bruto-register ton, is gister avond aan de grond gelopen ter hoogte van boei no. 50 bij Ouden dijk op de Schelde. TWEEJARIG JONGETJE TE PLETTER GEVALLEN Toen gisteren het 9-jarig doch tertje van de familie B. te Bus- sum haar tweejarig broertje op de vensterbank op de derde ver dieping van het perceel tilde, zag het ventje kans de sluiting van het raam los te krijgen, waardoor het raam openging en het knaap je van ca. 10 meter naar beneden viel op een tegeltrottoir. Met ernstige verwondingen werd het jongentje naar de St. Majella- stichting gebracht waar het over leed. AMBONEZEN DANKEN DE KONINGIN De voorzitter der Ambonese delegatie, de heer Aponno, heeft aan H.M. Koningin Juliana het volgende telegram gezonden; „Blijkens mededeling Neder landse legerleiding te Djakarta aan voormannen van de Ambo nese militairen heeft de Neder landse regering besloten de Am bonese militairen niet in de steek te zullen laten en niet ti zullen afvoeren of achterlaten ir. door R.I. beheerst of bezet ge bied. Namens Ambonese mili tairen brengen wij meest eerbie dige dank voor deze beslissing aan uwe majesteit." Treinramp in Portugal Op het station van Lissabon is een passagierstrein uit Estoril op een goederentrein gelopen Vol gens de eerste berichten werd een vrouw gedood, acht per sonen zwaar gewond en negen en dertig licht gewond.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1951 | | pagina 1