Als verstekeling per vliegtuig
de Atlantische Oceaan over
DE VREEMDE GAST
x
Boeken worden duurder
Nu toch een conferentie
tussen de Grote Vier?
Ook premier Zapotocky
in ongenade gevallen?
m
Episcopaat
tberichten
28-jarige Amsterdammer
opgevouwen in K.LM.-toestel
RADIO
Naar wij vernemen
BEURSOVERZICHT
Brandweerlieden
begraven
,De Porseleintafelechter cadeau tijdens
de komende jaarlijkse Boekenweek
Passagegelden van
K.L.M. verduisterd
Onrust in Tsjecho-Slowakije
Candidaten voor
Buitenlandse Zaken
door Jan van Hatert
WOENSDAG 14 FEBRUARI 1951
gR
t een majestueuze
de plaats nabij
telkenjare bijeen
tdienst in Amerika
van de drie reus-
igen het machtige
mbten
'dt nog gemeld, dat
zogenaamde patri-
meelopers met de
regering!, weinig
dergelijke regerings-
ïvaardén, daar zij
'olk als verraders
ouwd en behandeld,
.an, dat de regering
beroep zal doen op
;eleid in eigen Rus
die geen priester
ce Bulgaarse
agen in Turkije
ICESS, 13 Februari
De vertegenwoordi-
rki.je heeft op een
ran het Kindernood-
V.N. verklaard, dat
om de toestand van
0.000 kinderen en
ieders uit Bulgarije,
voorjaar op Turkse
i zijn, te verlichten.
afgevaardigde, Ilhan
at de massale immi-
ïlgaarse burgers van
ast een ernstig pro-
elingen blijven toe
lus Savoet, „en on-
aling dat hun wordt
1 hun persoonlijke
ee te nemen, hsfcben
d, geen voedsel en
schap om mee te
ROEK, 13 Febr.
ne kool 2627, afw.
kg gele kool 66.60,
kool afw. 7.509.70
e kool 5.50, 600 kg
—39, afw. 16—18,
m A 6—6.90, B 4.10
kg uien grof 4
703.60, driel 2.30
-14.
N, 1 Febr. Spr.
aanv. 600 kg; 11500
me 6.30—8, 15500 kg
0—14.30, 3000 kg ge-
1500 kg groene kool
33800 kg uien grove
w. 2.70—4, driel 2—
-15.30, 38500 kg bie-
1—6.60. II 4.10—4.50,
?n II 4, III 44.20,
wildeman 2640,
400 kg prov. peer
ID 13 Febr. Eier-
kipeieren 1011;
deren 9; Veemarkt:
rtaal 490 stuks; 173
210270 handel
:ldekoeien 380—725
ïelkkoeien 7251025
aken 380725 goed;
1250 kalm; 8 gras-
50350 goed; 780
veren vd si. 3070
htere kalveren vd
5 goed: 273 vette
sl. 1.521.66 stug;
varkens 4565 stug;
10, 30—50 stug; 249
aiderij 90180 vlug,
i120 vlug; 21 bok-
en 10—50 stug; 43
-850 vlugger; 8 fok-
•300 kalm. Pluimvee
ten. 300 konjjnen 2
RUIZEW 14 Febr.
12.50gele kool 6.30
kool 7.208.90; rode
>.80.
ÏRWOUDE. 14 Febr.
n 3.403.50; grote
•ielingen 1.70; 300 kg
5000 kg rode kool
7000 kg gele kool 6
S0 witte kool 5.50
IK, 14 Febr. 14.000
14.20; grote 3.00
;en 3.30; nep 13.10;
;en a 6.506.60: 600
39: 2500 kg groene
I; 2500 kg rode kool
11000 kg gele kool
10 kg Deense witte
30.
iid: 2000 gele kool;
ooi.
Maandagavond stond de douane op Schiphol wel even raar
te kijken, toen er uit het vrachtvliegtuig van de K.L.M., dat kort
tevoren van New-Foundland komende, op vaderlandse bodem
was neergestreken, een verstekeling stapte. De eerste versteke
ling, voor zover wij konden nagaan, die de reis over de oceaan
per vliegtuig heeft gemaald. Het is de 28-jarige Amsterdammer
J. van den Heerik, een avontuurlijke knaap, die in September
van het vorige jaar op goed geluk met een Engels kolenschip
naar Canada toog en nu, bij gebrek aan geld, maar tussen een
lading vliegtuigbanden en andere vracht in een K.L.M.-toestel
naar huis terugkeerde.
Gistermiddag heeft een ver
slaggever van het A.N.P. de ver
stekeling thuis opgezocht. Het
verhaal van zijn avontuurlijke
reis luidt ;ils volgt:
,,Ik werkte in Amsterdam bij
een expeditie-firma en kreeg veel
vracht van emigranten te ver
zorgen. Daardoor ontwaakte bij
mij het verlangen om ook eens
een kijkje over de Oceaan te
nemen. Ik' vroeg, en kreeg een
touristenvisum en als werkend
passagier maakte ik de overtocht
aan boord van een Engels kolen-
schip. Met 25 dollar op zak, stapte
ik op Canadese wal. Mijn visum
was zes maanden geldig. Het was
mijn bedoeling van die tijd ge
bruik te maken om het land te
leren kennen en de mogelijkhe
den te onderzoeken.
Daarin ben ik geslaagd.
Toen het einde van mijn ver
blijfsvergunning in zicht kwam,
besloot ik echter naar huis terug
te gaan. Ik had 120 dollar opge
spaard en hiermede gewapend
ging ik op zoek naar een schip
om ook de terugreis als werkend
passagier te maken. Ik ging al
de Canadese havensteden af,
maar kon geen schip vinden.
Toen besloot ik het te proberen
met een vliegtuig.
Als verstekeling.
Ik besloot nu als verstekeling
vanaf het vliegveld Gander de
reis te maken. Eer$ dacht ik te
gaan met een clipper van de Pan
American World Airways. Toen
een clipper met bestemming
DONDERDAG 15 FEBR. 1951
HILVERSUM I, 402 m.
7.00 AVRO, 7.50 VPRO, 8.00—
24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws; 7.15 Gr.-
muz.; VPRO: 7.50 Dagopening.
AVRO: 8.00 Nieuws; 8.15 Gram.-
muz.; 9.00 Morgenwijding; 9.15
Gram.muz.; 9.30 Waterstanden;
9.35 Gram.muz.; 10.30 De Ant
woordman; 10.45 Gram.muz.;
10.50 Voor de kleuters; 11.00 Or
gelconcert; 11.45 Van de hak op
de tak, in en om de tuin, cause
rie; 12.00 Gram.muz. 12.30 Land
en tuinbouwmededelingen; 12.33
In 't spionnetje;- 12.38 Pianospel;
13.00 Nieuws; 13.15 AVRO-aller-
lei; 13.20 Hawaiianmuz.; 13.40 U
kunt het geloven of niet; 13.45
Gram.muz.; 14.00 Voor de vrouw;
14.30 Viool en piano; 15.00 Voor
de zieken; 16.00 Van vier tot vijf;
17.00 Voor de jeugd; 17.50 Rege
ringsuitzending: Jeugduitzending;
K. H. Smit: Wat wil je weten;
18.00 Nieuws; 18.15 Sportproble-
men; 18.30 Lichte muz.; 19.00
Voor burger en militair; 19.10
Orkestconcert; 19.45 „Hoe nu ver
der, causerie. 20.00 Nieuws: 20.05
De groeten van Nuchteren; 20.15
AVRO-allerlei; 20.20 Omroep
orkest en solisten; 21.20 „Schip
per naast God, hoorspel; 22.40
Orgelspel; 23.00 Nieuws; 23.15
Sportactualiteiten; 23.3024.00
Gramofoonmuziek.
HILVERSUM IX, 298 m.
7.00 KRO, 10.00 NCRV, 11.00
KRO, 14.00—24.00 NCRV
KRO: 7.00 Nieuws; 7.15 Och-
tendgymn.; 7.30 Gram.muz.; 7.45
Morgengebed en liturgische ka
lender; 8.00 Nieuws- en weerber.;
8.15 Gram.muz.; 9.00 Voor de
huisvrouw; 9.40 Schoolradio:
NCRV: 10.00 Gram.muz.; 10.15
Morgendienst; 10.45 Gram.muz.;
KRO; 11.00 Voor de zieken; 11.45
Schoolradio; 12.00 Angelus; 12.03
Lunchconcert (12.3012.33 Land
en Tuinbouwmed.); 12.55 Zonne
wijzer; 13.00 Nieuws en kathol,
nieuws; 13.20 Gram.muz.; 13.40
Zang en piano; NCRV: 14.00
Gram.muz.; 15.00 Voor de vrouw
15.30 Instrumentaal trio; 16.00
Bijbellezing; 16.45 Vocaal ensem
ble en solisten; 17.00 Voor de
jeugd; 17.30 Licht ensemble; 18.00
Amusementsmuziek; 18.30 CWV-
kwartier; 18.45 Gram.muz.; 19.00
Nieuws- en weerber.; 19.15 Le
vensvragen van allerlei aard en
een pastoraal antwoord; 19.30 In
dienst van het vaderland, cause
rie; 19.40 Radiokrant; 20.00
Nieuws: 20.05 Gev. programma;
22.10 Gram.muz.: 22.15 Buitenl.
overzicht; 22.35 Gram.muz.: 22.45
Avondoverdenking: 23.00 Nieuws
231524.00 Gram.muz.
BRUSSEL. 324 en 484 m.
324 m: 12.00 Lichte muziek:
72.15 Instrumentaal trio; 12.30
Weerber.: 12.33 Voor de boeren:
1240 Instrumentaal trio; 13.00
Nieuws: 13.15 Vlaams program
ma; 14.00 Gram.muz.; 15.00 En
gelse les; 15.15 Gram.muz.; 15.40
Franse les; 16.00 Gram muz.;
16.10 Cello-muziek: 16.30 Cause
rie; 16.45 Gram.muz.; 17.00
Nieuws; 17.10 Gram.muz.: 17.15
Voor de kinderen: 18.15 Gram.-
muziek; 18.25 Causerie: 18.30
Vnor de soldaten: 19.00 Nieuws;
19.30 Zang en piano; 19.50 Cau
serie; 20.00 Verzoeknrogramma;
21.00 Klankbeeld: 21.30 Piano-
duo; 21.45 Actualiteiten; 22.00
Nieuws: 22.15 Kamermuziek;
24.00 Nieuws; 23.05 en 23.30—
24.00 Gram.muziek.
484 m: 12.05 Omroeporkest:
13.00 Nieuws: 13.10. 13.30 en 15.00
Gram.muz.; 16.30 Zang en piano;
16.50 Gram.muz.; 17.10 Lichte
muz.; 18.30 Gram.muz.; 19.00 Om
roeporkest; 19.45 Nieuws; 20.00
Hoorspel; 22.00 Nieuws; 22.15
Gram.muz.; 22.55 Nieuws; 23.00
Gram.muz.; 23.55 Nieuws.
Europa was geland, verschool ik
mij tussen de barakken, met het
plan te voorschijn te komen op
het moment van vertrek. Ik had
echter lelijk pech, want toevallig
was er een douanebeambte bui
ten en toen ik mijn kans schoon
zag, liep ik net in zijn armen. Ik
wist mij met een Smoesje te red
den, maar mijn kans om in het
vliegtuig te komen was verke
ken. Voorzichtig informeerde ik
links en rechts en zo hoorde ik,
dat Zondagavond kort na elkaar
twee vrachtvliegtuigen van de
K.L.M. op Gander een tussenlan
ding zouden maken. Tijdig was
ik op mijn post en toen het eer
ste vliegtuig was geland mengde
ik mij onmiddellijk ik droeg
ook een overall tussen het
grondpersoneel en poogde op
deze wijze binnen te komen. Ik
kreeg echter geen kans dit on
opvallend te doen, vooral niet,
omdat ik al gemerkt had, dat de
douane en de militaire politie
mijn plannetje „door" hadden.
Tweede keer beter.
Zij doorzochten tenminste het
toestel grondig, toen het klaar
was voor het vertrek. Ik had mij
inmiddels in een tankauto ver
stopt en wachtte geduldig het
tweede toestel af. Dat kwam
tegen half elf en nu lukte het mij
binnen te komen. Brutaalweg
deed ik of ik het stouwen van
de lading moest controleren en
het Canadese grondpersoneel liet
mij rustig mijn gang gaan, zon
der twijfel er van overtuigd, dat
ik tot de K.L.M.-mensen behoorde.
Toen ik even alleen in het
vliegtuig was. zag ik kans een
bestaan er plannen om over enige
tijd op de een of andere wijze
yiting te geven aan de erkente
lijkheid van Nederland voor de
Canadese wapenhulp....
kreeg een 74-jar. gepensionneerde
hofmeester uit Rotterdam, die op
23 Augustus van het vorig jaar
had getracht zijn vrouw van het
leven te beroven, vijf maanden
gevangenisstraf met aftrek....
heeft de Nederlandse parlemen
taire delegatie, die een bezoek
aan Londen bracht, gisteravond
de thuisreis per boot aanvaard...
zal de heer H. J. W. Oostenbrink,
chef van de financiële redactie
van het A.N.P., wonende te Am
sterdam, op Donderdag 15 Febr.
a.s. in intieme kring, zijn zilveren
jubileum als journalist vieren
werd de 37-jarige P.T.T.-ambte-
naar, H. J. R. uit Amsterdam,
veroordeeld tot een jaar gevan
genisstraf, waarvan zeven maan
den voorwaardelijk, omdat hij
een pakket, inhoudende 12 stuk
ken zeep, aan de bestelling had
onttrokken om het zich toe te
eigenen.
is de Canadese ambassadeur te
den Haag gisteren per vliegtuig
te Montreal gearriveerd voor een
particulier bezoek aan familie
leden. De ambassadeur prees de
geest van samenwerking tussen
Nederlanders en Chinezen.
bracht de minister van Verkeer
en Waterstaat, Mr. D. G. W.
Spitzen, gisteren volkomen onver
wacht een onofficieel bezoek aan
de tentoonstelling van de jubile
rende Amsterdamse politie.
AMSTERDAM 13 Febr. Viel
er Vrijdag en gisteren weinig te
bespeuren van de reeds meerma
len gesignaleerde „ruiiorder",
vandaag had het aanbod in Kon.
Olies weer de overhand en ook
Unilever werd bij geringe vraag
behoorlijk aangeboden. De gehele
markt ondervond hiervan de
terugslag, zodat de stemming
aarzelend was. De Indonesische
sector kon zich echter betrekke
lijk goed handhaven en behou
dens incidentele verliezen was
de stemming hier prijshoudend.
Olies sloten op 309 (314%) en
Unilever op 227 (231). Tegen
midden beurstijd werd een grote
hoek gevormd in AKU's, die
eveneens wat aanbod te verwer
ken hadden en circa 2 punten la
ger noteerden. Philips en de in
courante industrie-soorten waren
eveneens vrij flauw gestemd. De
Staatsfondsenmarkt was vandaag
gedecideerd flauw. Men houdt
ter beurze rekening met een ver
dere achteruitgang in deze ru
briek. Vooral ook na de introduc
tie van 4 pet. pandbrieven. Daar
enboven circuleerden vandaag
geruchten betreffende 'n gedwon
gen grote staatslening.
Ook de scheepvaartmarkt kon
het peil van gisteren niet behou
den. De belangstelling voor cer
tificaten van Amerikaanse shares
was vandaag iets groter dan an
ders. Het agio trok aan tot ruim
9)4 pet.
deel van de dozen, die de lading
vormden, onzii te schuiven en er
onder te kruinen. De ruimte die
ik had was maar heel klein. Ik
zat er als het ware opgevouwen.
Nauweliiks had ik mii verstoot
of de marconist kwam uit de
r-rknit. net een halve minuut te
Iaat om mii te ontdekken.
Een spannende paar uren bra
ken aan. Bij het proefdraaien
bleek een der motoren niet hele
maal in orde en een hele poos
dacht ik, dat wij tot de volgende
morgen zouden blijven staan.
Alleen bij de idee kreeg ik al
kramp, maar het euvel bleek ver
holpen te kunnen worden en juist
toen ik dacht: „Zo dadelijk gaan
wij", klommen douanebeambten,
politiemensen en de vertegen
woordiger van de K.L.M. het
vliegtuig in. Zij hadden kenne
lijk gemerkt, dat ik zoek was en
twijfelden er niet aan of ik zat
in het vliegtuig. Langer dan een
half uur, hebben zij ieder hoekje
en gaatje besnuffeld en met hun
zaklantaarns beschenen. zonder
mij echter te vinden. Mijn schuil
plaats bleek onzichtbaar te zijn.
Kort daarna zaten wij in de
lucht en was de reis begonnen.
Ik heb nog ongeveer vier-en-half
uur gewacht en toen ben ik maar
te voorschijn gekomen.
Iedereen was vriendelük.
De bemanning was erg aardig
voor mii en had direct wat te
eten en te drinken. Natuurlijk
moest ik mijn verhaal in geuren
en kleuren vertellen. Ook op
Schiphol was men eer verbaasd
dan boos. Ik heb een stuk moe
ten tekenen, dat ik bereid was
zo spoedig mogelijk de reiskosten
f 1200 aan'dê KLM te be
talen. De douane en marechaus
see hebben mij langdurig onder
vraagd. Iedereen was vriendelijk
en toen ik op een goed ogenblik
vroeg, of ik de bus mocht pakken
en naar huis mocht gaan, waren
zij accoord!
DROEVE PLECHTIGHEID
TE VLAARDINGEN
Gisterochtend zijn op de Alge
mene Begraafplaats te Vlaardin-
gen de stoffelijke overschotten
ter aarde besteld van de vijf
brandweermannen die tijdens de
brand in de Wilhelminahaven j.I.
Vrijdag op zo tragische wijze om
het leven zijn gekomen. Vooraf
was in de brandweerkazerne een
rouwdienst belegd, waar de mi
nister van Binnenlandse Zaken
zich deed vertegenwoordigen door
overste P. L. van Boven, hoofd
inspecteur van het Brandweer
wezen in Nederland.
Naast het voltallige college van
B. en W. van Vlaardingen en de
raadsleden waren hier deputaties
van brandweercorpsen uit het ge
hele land aanwezig. Ook het corps
van Antwerpen was vertegen
woordigd.
Hierna werden de slachtoffers
onder orgelspel uitgedragen en
zette de meer dan een kilometer
lange stoet zich in beweging, on
der het monotone geluid van
trommels van het pijpercorps cn
het luiden der klokken. Tiendui
zenden hadden zich langs de weg
geschaard. Van alle openbare ge
bouwen en de huizen hingen de
vlaggen halfstok. Ook op de be
graafplaats was de belangstelling
enorm. De stoffelijke resten wer
den in de groeve naast de geval
lenen uit de oorlog neergelaten.
Volgende week weer
Concertgebouworkest'
De eerstvolgende abonnements
concerten van het Concertgebouw
orkest zullen worden gegeven op
Woensdag 21 en Donderdag 22
Februari a.s. in het Concertge
bouw te Amsterdam. Overeen
komstig de aankondiging in het
prospectus zullen déze concerten
staan onder leiding van Josef
Krips met solistische medewer
king van Enrico Mainardi.
Bloeddorstige honden
Twee bloeddorstige honden ma
ken al een week de Naardense
polders onveilig. Bij een bper
beten zij twee schapen dood. Eni
ge dagen later doodden zij bij
een andere boer drie schapen. De
honden schenen hierdoor de
smaak te pakken gekregen te
hebben, want dezer dagen hebben
zij bij een veehouder zeven var
kens van ongeveer 100 kilo niet
alleen doodgebeten maar zelfs
gedeeltelijk opgegeten.
BUITENLANDS OVERZICHT
U.N.A.C. SCHENKT VIJF CRECHES VOOR ISRAËL. Maan
dag is te Franeker in de oude studentensociëteit ,,de bocht
fen gune" een gift van U N.A.C. (United Nations Appeal for
Children) aan O.S.E. (Oeuvre Secours aux Enfants) overgedra
gen. Deze gift bestaat uit een tweetal complete creches en de
inrichting voor nog drie andere creches, in gezelschap van twee
dames in Friese klederdracht en met als achtergrond de nieuwe
creche: links Prof. Mr. R. Kranenburg, voorzitter van het
Nederlandse U.N.A.C.-comité rechts Prof. Dr. E. Minkowski,
voorzitter van de Wereld O.S.E.
(Van een onzer redacteuren)
AMSTERDAM. Hoe is het
met de belangstelling voor het
boek gesteld? Uit het feit dat
van 24 Februari tot 3 Maart a.s.
wederom een Boekenweek wordt
gehouden, de zestiende al, mag
men afleiden dat er nog altijd
werk aan de winkel is op dit
terrein. Maar de heer Chr. Leef-
lang, voorzitter van de Commis
sie voor de Propaganda van het
Nederlandse Boek wilde toch al
lerminst gewagen van een nood
toestand, zoals men wel hoort
geschieden. Wel is de belang
stelling vooral op de lager-ge-
prijsde werken gericht en ko
men uitgaven op het gebied van
de schone kunsten meer en meer
in het gedrang: de interesse is
echter toch altijd nog veel hoger
dan b.v. in de periode 1930
1940, vooral ook onder de jon
geren.
Een gunstige factor was daar
bij, dat het Nederlandse boek,
hoewel het ongeveer 1.8 a 2 maal
meer kost dan vóór de oorlog,
met een gemiddelde prijs van
f 4.50 toch altijd nog „niet duur"
mocht heten, vergeleken b.v. bij
Engeland, waar een boek gemid
deld f 6.pleegt te kosten. Be
trekkelijk lage prijzen konden
worden gehandhaafd, dank zij na
de oorlog verdubbelde en ver
driedubbelde oplagen. Toch zal
ook het boek niet kunnen ontko
men aan de algemene beweging
van de prijzen omhoog, nu de
productiekosten zoveel hoger zijn
geworden, vooral door de stijging
van het papier, dat thans vier tot
zes maal duurder is dan enkele
jaren geleden. Er worden natuur
lijk verschillende pogingen ge
daan om dit bezwaar te pnder-
vangen, b.v. door het gebruik van
kleiner lettertype en breder
marge.
Een interessant experiment
wordt ook de geliiktiidige uit
gave van boeken in twee ver
schillende uitvoeringen: een nor
male od goed Danier. in nracht-
band etc. en een goedkonc on na-
nier van veel minder kwaliteit,
zo zuinig mogeliik afgesneden en
eenvoudig ingenaaid. Het wach
ten is nu maar on de reactie van
het publiek.
De propaganda voor het boek
in het algemeen behoeft natuur
lijk niét te wachten. Boeken zijn
er trouwens te kust en te keur:
in 1949 verschenen in ons land
6722 nieuwe titels, tegen 10.892
in de veertien maal meer inwo
ners tellende Ver. Staten. Hoe
veel er in Nederland aan nieuwe
boeken wordt gelezen, kan ook
blijken uit de gemiddelde oplage
van romans die in ons land 2500
stuks bedraagt, tegen 4000 in
vijfmaal groter Engeland. Voor
poëzie zijn die cijfers 300 tegen
500.
Ter gelegenheid van de komen
de Boekenweek, die in de Amster
damse Stadsschouwburg wordt
ingeluid met een cabaretprogram-
ma van Wim Sonneveld onder
de titel „Een bloemlezing in
prachtband", een rede van de
Secretaris-Generaal van O., K.
en W., mr. Reinink, en het tra
ditionele „schrijversbal", komen
er nog weer enige titels bij. Het
Boekengeschenk 1951 (bij aan
koop van boeken voor f 3.50 of
meer) vormt de door J. F. Doeve
geïllustreerde novelle „De Porse
leintafel", uit 13 manuscripten
gekozen door een jury, waarin
Clare Lennart, Emmy van Lok
horst, Victor E. van Vriesland
en Gabriël Smit zitting hadden
genomen. Aan de speurtocht naar
de naam van de auteur is weer
een prijsvraag verbonden. Voor
de jeugd van 14 tot 21 verscheen
voor de derde maal opeenvol
gende een bundel gedichten, dit
maal bijeengebracht door Adri-
aan Morriën, geïllustreerd door
Fons Montens (die ook het affi
che van dit jaar ontwierp), ge
wijd aan „DE MUZE OP ZEE",
en tijdens de Boekenweek voor
f 0.55 bij de boekhandel verkrijg
baar. Zowel deze bundel a s het
geschenk zijn (voor het eerst)
voorzien van bibliografische ge
gevens. Voor de jeugd van 7 tot
14 heeft de boekhandel een zoek
plaat beschikbaar, waarin Doeve
een aantal bekende sprookjes
heeft verwerkt, Er zijn boeken
prijzen voor de pientere vinders.
En tenslotte is er een speciale
uitgave van de Boekengids ver
schenen, waarin vele honderden
titels zijn gerangschikt.
Zo gaat ons land het iaarliiks
festijn tegemoet van het boek.
ook nu noc onze aandacht waard,
omdat het. in de steeds kleiner
geworden marge tussen de in
komsten en de uitgaven voor het
daeeliikse levensonderhoud, toch
nog altiid niet behoort tot de
luxe. voor de a-eest zo nodig als
het immers bliift. is voor het
lichaam brood.
De ziekte van Bevin is voor de
Engelse oppositie in het Lager
huis geen reden geweest, om het
kabinet niet eens ernstig aan de
tand te voelen over de te voeren
buitenlandse politiek. Helemaal
onbegrijpelijk is dit niet, want
deze politiek hinkt altijd nog op
twee g'adachten, niet alleen wat
de wereldpolitiek betreft, maar
ook t.a.v. het z.g. Europese beleid.
Churchill had ditmaal deze
taak opgedragen aan zijn rech
terhand, de expert op het terrein
van de buitenlandse politiek, Sir
Anthony Eden, die zich inder
daad op een scherpe en duidelijke
wijze van zijn taak gekweten
heeft en de premier, minister
Attlee, die in dit debat Bevin
verving, het vuur na aan de
schenen heeft gelegd, nu eens
precies te vertellen, waar de
Britse regering nu eigenlijk.stond,
zowel in Lake Succes en in Pe
king, als in Parijs en Bonn, waar
het betrof het zo actuele pro
bleem van het Europese leger.
Maar ofschoon Attlee ook dit
maal weer een lange rede hield,
zijn we toch niet veel wijzer ge
worden. Niet alleen krioelde deze
rede van algemeenheden, maar
was ze ook weer een duidelijk
symptoom van de huidige Engelse
buitenlandse politiek, door Eden
in zijn repliek niet helemaal ten
onrechte gekwalificeerd als een
„slag om de arm"-politiek.
Bekend is, dat de Engelse rege
ring weinig enthousiast staat
tegenover de vorming van een
z.g. Europees leger. Aanvanke
lijk werd deze passieve houding
gemotiveerd met het argument,
dat een herbewapening van
Duitsland niet zonder gevaar was,
terwijl daarnaast ook gewezen
werd op de gevolgen van deze
Duitse herbewapening, omdat
daardoor de verhouding met Mos
kou helemaal onmogelijk zou
worden. En Engeland wilde nog
niet alle bruggen, die naar Mos
kou leiden, vernietigen. Maan-
De 42-jarige reisbureau-exploi
tant L. A. uit Amsterdam, hoorde
de officier van Justitie hij de Am
sterdamse rechtbank, mr. L. Feit-
sma, een gevangenisstraf van 2
jaar met aftrek tegen zich eisen
wegens verduistering van ruim
f 35.000.ten nadele van de
K.L.M.
In October j.I. werd de politie
in deze zaak gemengd. Het reis
bureau ontving steeds passage
biljetten van de K.L.M., die het
aan de reizigers tegen betaling
ter hand stelde. De omzet was
zeer groot. Ter zitting erkende
verdachte, dat hij het genoemde
bedrag benut had in zijn bedrijf,
dat met financiële moeilijkheden
had te kampen.
In zijn requisitoir noemde mr.
Feitsma een van de oorzaken der
financiële moeilijkheden een ver
oordeling van verdachte door de
Economische Politierechter in
1948, wegens deviezenovertreding
tot 6 maanden gevangenisstraf,
plus een boete van f 10.000.
Het officiële Tsjechoslowaakse persbureau „Cetcka" meldt:
„De Dinsdag gehouden wekelijkse bijeenkomst van het Tsjecho
slowaakse kabinet stond onder leiding van vice-premier Fier-
linger. Daar de minister-president afwezig was". De naam
Zapotocky wordt door „Ceteka" niet genoemd, terwijl evenmin
een verklaring wordt gegeven van de afwezigheid van de
Tsjechoslowaakse premier.
Volgens de Weense correspon
dent van de „Daily Telegraph"
bevindt Beria, de Sowjet-Russi-
sche vice-premier en lid van het
politieke bureau, zich met 76 Rus
sische specialisten op het gebied
van Tsjechoslowaakse zaken thans
in Parijs. Deze groep zou in feite
het bestuur van Tsjechoslowakije
overgenomen hebben. Reizigers
uit Praag, aldus de correspondent,
hadden de eerdere berichten om
trent Beria's aanwezigheid in
Praag bevestigd. Hij zou met een
speciaal vliegtuig gekomen zijn.
De Russische groep had zich on
middellijk na aankomst verdeeld
en kleine 'groepen hadden zich
naar de verschillende ministeries
begeven.
In Praag heerste een sfeer van
„onbeschrijflijke spanning en
angst". Alle nauwe verwanten
van Clementis, de gewezen minis
ter van Buitenlandse Zaken, over
wiens lot men in de Westerse
pers in het duister tast, zouden
gearresteerd zijn.
dagmiddag tapte Attlee echter
uit een ander vaatje en verschool
hij zich achter de brede rug van
generaal Eisenhower, die in zijn
rapport te kennen had gegeven,
dat hij onder de huidige omstan
digheden allerminst gebrand was
op de inschakeling van Duitse
eenheden, maar terecht wees
Eden er op, dat Eisenhower on
der „huidige omstandigheden"
verstond, de op dat moment ge
ringe lust van Duitse zijde, aan
deze herbewapening deel te ne
men en hij wilde geen bijdrage
van onwillige huurlingen.
Wanneer de Duitse Bondsraad
wel besluit Duitse eenheden be
schikbaar te stellen, vroeg Eden,
zal dan de regering haar steun
verlenen aan een Europees leger.
De regering zal dan haar hou
ding opnieuw overwegen, zei
Attlee.
Officiële instanties wijzen er
intussen op, dat de regering Att
lee, ook t.a.v. de opposite aan
de linkervleugel, zich in deze
niet wil uitspreken, alvorens de
z.g. viermogendheden-conferentie
gehouden is, om Moskou geen
argument in handen te spelen,
deze bespreking te doen misluk
ken.
Dat zou wel het geval zijn, in
dien men vóór deze conferentie
zich reeds uitsprak ten gunste
van een Duitse herbewapening.
Nu is gisteravond juist mee
gedeeld, en wel van Amerikaanse
zijde, dat de mogelijkheden voor
deze vier-mogendheden confe
rentie niet onaanzienlijk gestegen
zijn en dat deze half Maart zeer
waarschijnlijk te Parijs kan wor
den verwacht.
De mededeling, dat de confe
rentie zeer waarschijnlijk half
Maart doorgaat, zou er op wijzen,
dat men reeds weet, dat Rusland
bereid zal zijn, wat het aanvan
kelijk niet wenste, om ook over
andere problemen dan het Duitse
te onderhandelen.
Want dit hebben Washington
en Parijs steeds als een conditio
sine qua non gesteld.
Heeft Rusland nu na zijn laat
ste officiële nota, welke Washing
ton volkomen onbevredigend
achtte, nu eindelijk officieus een
meer aanvaardbaar antwoord ge
geven?
Indien dit zo is, dan wordt ook
de weifelende houding van Att
lee van Maandag begrijpelijker.
Tegelijk met het Amerikaanse
bericht over de vier-mogendhe-
den-conferentie, kwam een be
richt uit Moskou, dat een van de
leidende figuren van het Russi
sche politbureau in Babelsberg
heeft geconfereerd met de com
munistische leiders uit Oost-
Duitsland, en daar mededelingen
gedaan heeft van de Russische
richtlijnen, welke de vier-mo
gendheden conferentie Moskou
zal uitstippelen. Ook deze mede
deling is zeer belangrijk, al was
het alleen reeds, omdat hieruit
blijkt, dat ook Moskou nu op
deze conferentie prijs stelt en
daar belangrijke dingen heeft
mee te delen.
(Vervolg van pag. 1)
Wat Mr. Stikker betreft, zou uit
de conferenties van gisteren kun
nen worden afgeleid, dat deze
bewindsman minstens ernstig re
kening houdt met de mogelijkheid
dat hij op zijn post zal blijven.
Anders zou een dergelijke samen-
spreking naar het ons wil voor
komen, toch weinig zin hebben
gehad.
Daar de formateurs veel ernst
maken met de personele kant van
de formatie lijkt het weinig waar
schijnlijk, dat zij alsnog contact
zullen opnemen met leiders van
A.R. en V.V.D. De heer Tilanus,
fractieleider van de C.H. is wel
in een eerder stadium gekend,
maar ook dit contact kan toch
niet het karakter hebben gehad
van een voeling nemen over het
program. Dit program is eerst de
afgelopen week in de boezem van
het demissionnaire Kabinet tot
stand gekomen. Zowel het een
als het ander trekt ons tot de
conclusie, dat het nieuwe Kabinet,
in sterkere mate als het huidige
het karakter zal krijgen van een
program-Ministerie.
Ook dit Kabinet heeft zich in
1948 als zodanig laten zien, maar
de uitvoerige besprekingen tussen
de vier partijen die toen aan de
tot standkoming voorafgingen
wetigden toch de verwachting dat
deze partijen zich er in feite aan
gebonden zouden weten.
Aan de methode die thans is
gevolgd, ligt blijkbaar de erken
ning ten grondslag, dat de poli
tieke verhoudingen zich sinds
dien beduidend hebben gewij
zigd.
FEUILLETON
43
„Tommie vertelde me, dat er
een telegram voor mij gekomen
is," zei Josine. „Mag ik het soms
even zien?"
Grootvader haal'de het uit zijn
zak te voorschijn en reikte het
haar over. Josine vouwde het
open en hield het onder het
lamplicht.
„Vraag of ze niet voor mij op
blijven," las ze voor.
„O maar we zijn heus niet erg
moe," verzekerde grootmoeder.
,.En toch moest u maar naar
bed gaanom mij een plezier
te doen," zei Josine smekend en
toch zo rustig, dat ze niet anders
konden doen, dan wat ze ver
langde. „Onze gast. die mee
komt zal zeker begrijpen dat ik
eindelijk eens alleen met Karei
moet praten, nu hij geen zaken
aan zijn hoofd heeft en geen
drukke bezigheden kan voorwen
den hier in het huis van zijn
eigen vader en nog wel op kerst
avond."
Grootmoeder voelde opeens al
de angst, die haar in de laatste
uren benauwd had, verdwijnen.
Ze begreep nu, dat het niet haar
schoondochter was die iets zou
hebben uit te leggen maar die
uitleg zou vorderen. Ze hielp
grootvader opstaan, keerde zich
om naar Josine en legde haar
hand, die haars ondanks beefde,
op de stevige schouder van de
jonge vrouw. En naar haar op
ziende zei ze zachties: ..Dat be
grijp ik mi.in kind. Ik weet. welk
een verandering er gekomen is
en je kunt op mij vertrouwen....
Zeg, wat je te zeggen hebt en.
zeg het duidelijk, maar.... toe
denk eraan, dat Karei mijn
zoon is.... mijn enige zoon.'"
Eerst toen grootmoeder in bed
lag en luisterde naar de rustige
ademhaling van grootvader maar
zelf niet in slaap kon komen, be
dacht ze zich opeens, dat Josine
in de kamer was blijven zitten
met haar hoed oo en haar bont
mantel nog aan. Koud zou ze
het dus niet krijgen, al ging de
kachel uit.
Maar grootvader sliep evenmin
als zij. Hij hield zich maar zo.
om haar niet ongerust te maken
en niet te hoeven praten.
Alleen achtergebleven, zette
Josine, zich. huiverend ondanks
haar dikke bontjas, dicht bij de
laag brandende haard. Betje
kwam doodop van de slaap bij
haar binnen en vertelde dat ze
nog wat warm eten in de oven
had bewaardals mevrouw
het soms wilde hebben? Verder
herinnerde Josine zich niets meer,
totdat ze de klok boorde slaan
en daarvan wakker schrok. Bui
ten klonk wielgeratel en ze be
greep. dat het Karei was.
Ze onderdrukte haar eerste op
welling om zich uit de voeten te
maken nu ze eenmaal zeker wist.
dat hij veilig en wel was thuis
gekomen. Ze ging naar de deur
en draaide de deurknop om op
hetzelfde ogenblik, dat hij er aan
de andere kant de hand oplegde
Hun gast trad het eerst binnen
en stapte met een zwijgende
groet de flauw verlichte kamer
in. Pelman volgde hem.
..Josine? Jij hier? Goddank!"
In de gang was het half don
ker. maar ze zag toch hoe hij
zijn ogen strak od haar gerichl
hield en hoorde hoe een zucht
van verlichting hem ontsn=nte.
In een ogenblikkelijke opwelling
stak hij zijn armen naar haar uit
bij het overschrijden van de
drempel, maar liet ze dadelijk
weer zakken en hernam zijn ge
wone beheerste houding.
„Je bent erg laat," zei ze rus
tig. „Gelukkig, dat Jaap je is
gaan halen." „Heb je mijn tele
gram gekregen?"
„Ja, Karei."
„Hoe laat?"
„Om over elven, toen we hier
aankwamen."
„Dan schijnen jullie dus ook
te laat geweest te zijn. Wat was
de reden?"
„Wat de reden was? Dat we
alle mogelijke pech. die je maar
denken kunt, gehad hebben en
op het laatst raakte het licht
nog defect erbij. Gelukkig had je
moeder het telegram openge
maakt, zodat ze niet in ongerust
heid hebben gezetenalleen
maar teleurgesteld waren...."
„Waar is Willy? Ik moet hem
spreken."
„Die is naar het logement ge
gaan, op mijn verzoek. Je moet
liever eerst met mijnheer Danc-
kerts een stukje eten. Karei,
voordat we verdere uitleg geven."
„Ik heb geen honger, maar wel
slaap, mijn kind," zei de doctor
toen ze voor zijn kamer afscheid
en de aahraking van zijn hand.
van hem nam, verbande al haar
angst.
Josine ging naar de keuken om
eten voor hem te halen en Karei
liep als vanzelfsprekend de zit
kamer binnen. Het. eerste wat hii
daar zag, was zijn kinderstoel,
die in zijn oude hoekje stond,
nu weer in ere hersteld. Hij ging
aan tafel zitten in afwachting,
dat Josine terug zou komen en
er kwam een ongewoon gevoel
van ontspanning over hem. ver
gezeld van het bewustzijn dat
er een grote verandering op han
den was. Talloze herinneringen
uit zijn jeugd doken in zijn ge
heugen op. Hoe vaak had zijn
moeder hier op ditzelfde plekje
zijn eten voor hem klaar gezet,
als hij van de H.B.S. uit Gronin
gen thuiskwam! En hoe vaak was
ze dan stilletjes achter hem ko
men staan en had hem over zijn
hoofd heen op zijn voorhoofd ge
kust om de rifnpels te verdrijven,
die er, naar haar zeggen, door
het vele leren opgekomen waren
Als hii een ogenblik de ogen
sloot kon hij zich verbeelden
haar stap in' de gang te horen
en haar zachte band te voelen
En tussen die tijd en nu lagen
jaren waarin'hii zelfzuchtig ge-
he»l in ziin zaken was opgegaan
Josine kwam binnen met het
eten en zette het zwijgend op
tafel. Hii at. omdat hij honger
had, zonder te letten op wat hii
voor zich kreeg. Zodra hii klaar
was. ging hii bij de haard zitten
en rakelde die wat op. Boven de
schoorsteen hing zijn portret van
toen hii acht jaar was. Een stijf
ouderwets portret maar spre
kend van gelijkenis
(Wordt vervolgd)
