winnen
Nederland kan 150.000 hectaren
cultuurgrond
Stijgende agrarische productie
door ruilverkaveling
Moeder Aarde's verjongingskuur
degelijk in de wet geregeld
Hoe zal borgstellingsfonds
voor de lomdhouw werken?
SSa C,
Voor 300.000 ha. aangevraagd
Uit het journaal van een
ruilverkavelaar
nbesteding
mbachtsschool
irktberichten
i
Urgentieprogramma
voor 1951-1952
met Uw
Besparingen blijven
teruglopen
Zondagsevangelie
ZATERDAG 17 FEBRUARI 1951
PAGINA 3
•VERWACHTING
ld door het K.N.M.I.
geldig van Zaterdag-
Zondagavond.
^NKELIJK REGEN
ijk zwaar bewolkt met
r brekende bewolking.
:ust tijdelijk krachtige,
vrij krachtige tot ma-
estelijke wind. Morgen
ts lagere temperaturen.
ZACHT WASWATER!
ST. hk. v. d.
CBROEK. Heden-
seft architect Lou Pe-
steed de bouw van een
achtsschool aan de Zës-
Er waren inschrijf-
roor de school (A) en
jwielbergplaats (B).
'ers waren: Th. Bot,
:pel, f316.600.ver-
et een bedrag 'van
voor rijwielbergplaats;
Vmsterdam, f 306.000.
-net f 18.000.C. Noord
lergen, f 262.500.en
S. Steur, Volendam,
- en f 19.500.Fa. de
ansen, f 291.000.en
P. Buis, Oudorp,
- en f 17.700.—; J. Groot
f310.000.- en f 19.000.-;
Sluis, Gorredijk (Fr.),
- en f 13.000.—; C.
Bouwens, Avenhorn,
- en f 18.000.—; Th.
f, Ursem, f 291.000.en
C. Hartog, Zaandijk,
- en f 18.000.Firma
ist, Avenhorn, f 287.000.-
i0.S. Rood, Zwaag-
2.500.— en f 18.500.—;
de Jong, Medemblik,
- en f 18.800.Gebrs.
astricum f 276.000.en
Fa. Th. Vertelman,
aof f 249.500.—; N.V.
Ise Aann. en Handels-
dsmeer f 314.000.en
Jan Botman, Wervers-
13.500.— en f 19.000.—;
irtelman, Wervershoof,
- en f 19.000.—Fa.
de Rijp, f 297.500.en
N.V. Kuin Zonen,
257.880.— en f 19.000.—;
'uyp, Volendam f 288.500
10.D. Ent, de Rijp,
- en f 17.000.—; J.
;r, Hóogkarspel f 282.500
10.W. Mastenbroek,
i, f 307.000.— en f 18.500;
Vittenbrood, Beemster,
- en f21.000.—; Wed.
ts Zonen, Spanbroek
- en f 18.000.—; S. Kops
249.500.— en f 17.900.—
Tuin, 't Zand f246.000
10.—; J. A. de Koning,
k f 269.000.— en f 18.000;
:1 Zn., Grootebroek
- en f 17.500.D. Boe-
ïagen, f 247.400.en
Aann.bedr. Gebr. Tak,
285.600.— en f 19.450.—
Alkmaar f 282.700.en
Fa. E. J. Slot Zo-
'dam f 282.780.— en
Fa. Kuin Zonen,
f275.000.— en f19.475;
ibst, Lutjebroek f 275.000
0.B. Vinke, Zaandiik
- en f 18.500; N.V.
Aann.mij. v.h. Muster-
t'dam f 299.000.en
Gebrs. J. N. J. Obdam,
272.000.— en f 17.000.—
aandorp, Heiloo f 293.000
0.-; J. Schuijt, Alkmaar
en f 18.700.—G. Kui-
Weere, gem. Hoogwoud
- en f 18.500.—
inschrijver was Th
lovenkarspel; de laagste
m te Wervershoof.
ïrgadering L.T.B.
'E-NIEDORP Woens-
rergadert de L.T.B. in de
ïaai boven de R-K-
Us spreker is uitgeno-
leer J. Ch Peeraer. Deze
:n spreken over actuali-
i het gebied van land-
veehouderij. Gezien de
kheid van deze avond
eden, rekent het bestuur
oede opkomst.
DREO
1Uitgeest 1. 2.30 uur.
De Rijp A.V.V.
1—DREO 2, 2 uur.
jun. aWBSV jun. a,
)m adsp. bDREO adsp.
ur.
rnd adsp. bDREO adsp.
r. Terrein VIDO.
;rders denkt om de ruil-
ren en alle leden op tijd
Veel succes!
Geslaagd
5N Voor het diploma
den van de Associatie
ktijk-examens en de Ver
»n slaagde mej. G. Kerk-
ihier.
EXPORTVEILING
,236; rode kool 6,50
voye kool 67,50; g;roe-
721; spruitkool extra
>855; boerekool 1642;
5481; andijvie 5485;
6571; rode bieten 49
en 47,20; waspeen 16
26—29, soep 10—13,50;
ette 1640; present van
1640; zoete campag-
36; gieser wildeman 35—
imy 2835; winterjan 33
EREND 16 Febr. Wit-
17; rode kool 716; wit-
i; savoye kool 11; spruit-
-61; boerekool 2024;
5970; rode bieten 4
rpeen 58; uien 24,50;
-19; allington pippin 10
bantse bellefleur 819;
seedling 626; ellison's
S18; goudreinette 14
than 1851; laxton su-
1—39; present van enge-
-47; zoete campagner 18
mtesse de paris 2229;
1332; kamperveen 35;
1635; winterjan 16-»
ut 35.
(Van een onzer redacteuren)
Ons land is ruim 3,4 millioen hectare groot. Daarvan zijn er
biina 2,4 millioen als cultuurgrond in gebruik. De mogelijkheden
om die oppervlakte uit te breiden zijn zeer beperkt zijn tot
nogtoe 70.000 ha. aan de oude Zuiderzee ontworsteld, en we
gaan daar langzaam mee door. We winnen een en ander aan
de Waddenkust, maar verliezen ieder jaar veel meer aan bo-
demverslindende stadsuitbreidingen. Ontginning van woeste
grond is thans practisch niet meer mogelijk zonder groter schade
toe te brengen aan de recreatiemogelijkheden van de steeds
wassende bevolking. De opsomming is volledig op één punt na,
een bijzonder belangrijke mogelijkheid tot het winnen langs
indirecte weg van rond 150.000 bunder cultuurgrond, een hoe
veelheid driemaal groter dan de Noordoostpolder. Die kans heet
ruilverkaveling.
werking is vaak onuitvoerbaar
door de ongunstige vorm der
percelen; er zijn moeilijkheden
met de grensafscheiding, met de
servituten van uit- en overweg,
met de ligging van het maaiveld,
met het gebruik van de grond
overeenkomstig zijn geschiktheid
etc.
Het belang van een nieuwe
verkaveling, waarbij door onder
linge ruil verspreid liggende per
celen tot grotere worden samen
gevoegd, gepaard met het aan
leggen van een doeltreffend
stelsel van wegen en water
lopen, waarbij zoveel mogelijk
elke kavel aan een weg en een
waterleiding komt te liggen en
een voor de cultuur gewenste
vorm verkrijgt wordt in brede
kring van belanghebbenden ter
dege ingezien.
Door polder- en gemeente
besturen, door agrarische corpo
raties van verschillende aard of
door belanghebbende grondeige
naren zelf, is op dit ogenblik
voor niet minder dan 300.000 ha
ruilverkaveling aangevraagd.
De schattingen van het grond
oppervlak dat in ons land voor
een betere verkaveling in aan
merking komt, variëren tussen
de circa 500.000 ha die de Neder
landse Heide Maatschappij in
een harer publicaties noemt en
de ongeveer 1 millioen ha waar
van onlangs ir. A. Rienks, de
inspecteur van de Cultuurtech
nische Dienst in een radio
causerie heeft gewaagd. Dat ver
schil doet er niet zovéél toe
want deze één millioen ha ver
keren natuurlijk niet alle in
dezelfde omstandigheden, en
streeksgewijze loopt de verkave
ling van slecht tot bijna vol
doende uiteen.
Uitgaande van het gemiddelde
tussen beide én van een ge
schatte meer-opbrengst van de
herkavelde gronden van gemid
deld 20 procent, komt men tot
dat aanzienlijke getal van in
directe winst aan grond: 150.000
hectare.
Deviezenwinst
Een dergelijke belangrijke ver.
hoging van onze landbouwpro
ductie betekent deviezenbespa-
ring door import-vermindèring
van krachtvoer en deviezen-
winst door groter uitvoer van
landbouwproducten. Door een
betere verdeling van gronden
kunnen de productiekosten wor
den verlaagd, hetgeen weer sti
mulerend op de uitvoer werkt
door betere concurrentiemogelijk-
heid. Zij betekent in het alge
meen ook de kans tot inten
siever bedrijfsvoering, waardoor
de werkgelegenheid in de land
bouw wordt vergroot.
Ruilverkaveling is daarmede
wel voldoende als een nationaal
belang van de eerste orde ge
kenmerkt. De goede gevolgen
ervan worden duidelijk, voor
wie de nadelen overweegt, die
aan een verkeerde verkaveling
van gronden, op de schaal waar
op zij in ons land voorkomt, zijn
verbonden.
Nadelen van de
oude toestand
In vele streljen vindt men een
zeer verspreide ligging van per
celen, bij één landbouwer in ge
bruik. Dikwijls zijn ze zodanig
van vorm' of gering van grootte,
dat een lonende bedrijfsvoering
niet mogelijk is. Die verspreide
ligging heeft, telkens als er
werkzaamheden verricht moeten
worden, veel tijdverlies ten
gevolge. In deze streken ontbre
ken dikwijls ook goede wegen,
ontwateririgsbelangen kunnen
niet worden behartigd omdat de
benodigde waterleidingen door
het land van anderen moeten
worden gegraven, machinale be-
Tijdrovende procedure
Vele aanvragen dateren van
jaren her. Dat niet aan alle
blokken tegelijk kon worden be
gonnen. is wel duidelijk voor
wie achtereenvolgens het om
vangrijke voorbereidende werk
de lange wettelijke procedure
met zoveel waarborgen voor de
rechtszekerheid omkleed en de
financiële consequenties, die zo
wel voor belanghebbenden als
voor de Staat uit iedere ruil
verkaveling voortvloeien, in het
oog neemt. Wij doen dat elders
op deze bladzijde. Het ontwerp
dat onlangs voor een nieuwe
Ruilverkavelingswet is inge
diend, beoogt o.m. de procedure
te versnellen zonder aan de
rechtszekerheid tekort te doen.
Ook de -op de landbouwbegroting
voor ruilverkaveling uitgetrok
ken credieten stellen, tezamen
met de beschikbare mankracht,
een grens aan wat jaarlijks aan
objecten kan worden uitgevoerd.
Sommige ervan zijn zo kost
baar, dat ze voorlopig moeten
blijven rusten. In andere gebie
den, waar nit een oogpunt van
werkverschaffing juist behoefte
aan objecten bestaat, als b.v. in
de drie noordelijke provinciën,
zal daarentegen de uitvoering
van rullverkavelingswerken be
vorderd worden.
Er moet ook rekening worden
gehouden met het beschikbare
ambtelijke apparaat: de verschil
lende bureaux van cultuur
technische en landmeetkundige
diensten die op een bepaalde
manier over het land zijn ver
spreid, en waarbij opeenhoping
van werk alleen maar stagnatie
kan wekken.
Volgens de Memorie van Toe
lichting op het nieuwe wets
ontwerp bedraagt de ruilverka
velingsproductie in ons land
thans rond 10.000 ha per jaar.
Zij zal binnen enkele jaren tot
15 a 20.000 ha worden opge
voerd. Alleen al de in behande
ling zijnde blokken zullen dus
tenminste nog voor vijftien jaar
werk opleveren!
Intussen wordt er niet stilge
zeten.
Urgentieprogramma
Voor 1951 is op de rijksbegro
ting 13 millioen voor ruilverka
velingen uitgetrokken en voor
1951 en 1952 Is een urgentie
programma opgesteld, waarop in
totaal 45 blokken voorkomen die
in uitvoering zullen komen, aan
genomen dan dat de plannen zo
wel door Gedeputeerde Staten
worden goedgekeurd als door de
grondeigenaren in meerderheid
aanvaard.
Dit urgentieprogramma bevat
o.m. de volgende blokken:
in FRIESLAND: het Workum-
mer Nieuwland. een complex be
oosten de Graft in Idaarderadeel
en Wollegaast:
in GRONINGEN: Godlinze,
Noorder-Olinger-polder en even
tueel Tolberter Petten en Blij -
ham-Bellingwolde;
in DRENTE: Zwiggelter Esch.
Dwingelder en Lheeder Esschen.
Uffelter Esch. Borger en Bun-
nerveen:
in OVERIJSEL: Weteringer
Esch. het Kampereiland, het
Dalfser-veld, Genemuiden, Hel-
lendoorner Esch. Alberger Esch,
Mageler Esch. Vriezen veen. Ros-
sumerveld c.a. en de Schans
wetering:
in NOORDHOLLAND: de Zee
vang, de Westwouderpolder,
Wervershoof, polder het Woud,
de Keverdijkse en Zuidpolder en
eventueel de Eilandspolder.
Het is natuurlijk niet zeker
dat dit urgentie-programma in-
derdaad zal kunnen worden uit
gevoerd en dat niet bepaalde ob
jecten alsnog zullen moeten blij
ven rusten of door andere zullen
worden vervangen. De aan dc
procedure verbonden haken en
ogen immers zijn vele en veler
lei.
In meer dan een opzicht is het onderwerp: ruilverkaveling
van actuele betekenis. Niet in dien zin, dat zij als een
snelwerkend tovermiddel in een handomdraaien haar doel
bereikt. Zij is doorgaans een zaak van jaren, maar
betekent op de duur een reëel middel tot het opvoeren
van de agrarische productiviteit, waarvan de voordelen
onmiskenbaar zijn, vooral ook gelet op de positie van
onze betalingsbalans.
In. het urgentieplan dat voor de komende twee jaren is
opgesteld, zijn verschillende projecten, in onze gewesten
gelegen, opgenomen. Zeer vele van onze lezers hebben
of krijgen binnen afzienbare tijd met ruilverkavelings
procedures te maken. Daarom scheen het gewenst, de
gang van zaken in het kort uiteen te zetten, waarop wij
dan in onze edities van Maandag' een reportage zullen
doen volgen van een ruilverkaveling in de practijk: die
in de Noordhollandse Waarlandspolder, waar met de
omschakeling van vaar- op rijpolder een experiment van
nationale allure is ondernomen.
En tenslotte is daar het onlangs aanhangig gemaakte
nieuwe Ruilverkavelings-wetsontwerp, dat niet alleen
procedure-vereenvoudiging beoogt, maar met het opnemen
van een paragraaf over de regeling van de pachtverhou-
dingen ook de mogelijkheid introduceert om, indien door
de tegenwerking van een enkeling een goede regeling
van deze verhoudingen op vrijwillige basis dreigt te
mislukken, desnoods een pachtv er houding op te leggen.
Voorts wordt o.m. voorgesteld de wijzigingen in de land
schappelijke aankleding van het blok in de vorm van een
„Landschapsplan" wettelijke basis te verlenen. Over dit
alles is overigens het laatste woord nog niet gesproken.
Ruilverkaveling betekent veelal een radicaal breken met
het oude vertrouwde dat, bij alle gebreken, toch ook
zijn goede zijden had. Zoiets geschiedt niet zonder pijn,
en het nieuwe vraagt aanpassing. Hetgeen we er hier
over schrijven moge velen dienen tot beter begrip van
de zaak waarom het gaat. O.
Zoals wij Maandag reeds
meldden is ingesteld een Borg-
stellïngsfonds voor de Land
bouw. De minister van Finan
ciën heeft thans de voorzitter der
Tweede Kamer een nota aan
geboden, houdende berichtge
ving over de met de Ver. Sta
ten bereikte overeenstemming
inzake de financiering van dit
fonds.
De nota zegt o.m.:
Dc sterk gestegen behoeften
aan kapitaal voor noodzakelijke
modernisering en intensivering
van land- en tuinbouwproductie
maken het noodzakelijk de boe
ren en tuinders in de gelegenheid
te stellen de hiervoor nodige fi
nancieringsmiddelen op te ne
men. De hiertoe gebruikelijke
eredietinstellingen, met name de
Landbouwcredietbanken, kunnen
moeilijk de risico's, die aan deze
kapitaalverschaffing zijn verbon
den, ten volle bedragen.
Het Borgstellingsfonds, waar
van de vorming thans mogelijk
is geworden door het vrijgeven
van 25 millioen uit de Marshall-
tegenwaarderekening, zal dienen
als gedeeltelijke risicodekking van
de door landbouwcredietbanken
te verlenen voorschotten.
Het ligt in de bedoeling in het
algemeen slechts aanvraeen van
boeren en tuinders, die in staat
ziin zelf ten minste 25 net. van
het te investeren bedrar te four
neren. in aanmerking te doen ko
men voor financiering volgens
deze regeling.
De regering zal door de ..instel
ling van het fonds in de gelegen
heid worden gesteld, ten behoeve
van de Centrale Coöperatieve
Boerenleenbanken de aansprake
lijkheid te aanvaarden voor de
terugbetaling van een deel van de
gelden, welke deze banken via
de plaatselijke landbouwcrediet
banken voor een aantal doelein
den in de vorm van credieten be
schikbaar zullen stellen.
Het ligt in de bedoeling deze
garanties te doen strekken tot
ten hoogste twee derde van het
door de banken te financieren
bedrag, met dien verstande, dat
de garantie nimmer hoger zal zijn
dan de helft van het bedrag, dat
in totaal voor de financiering van
het desbetreffende project nodig
zal zijn.
De te garanderen credieten zul
len strekken tot verbetering van
de grond en van de uitrusting ten
behoeve van de ruwvoederoro-
ductie en de hygiënische melk-
winning en andere middelen tot
rationele productieverhoging in
land- en tuinbouw. Ou basis van
het bergstellingfonds zal een
v 'elvoud van het bedrag van dit
fonds aan voorschotten kunnen
worden verleend.
Zo spoedig mogelijk zullen bij
de Staten-Generaal de budgetaire
voorzieningen aanhangig worden
gemaakt, welke noodzakelijk zijn
voor het vormen van dit borg
stellingsfonds.
- xy r
VA
S»
Ruilverkaveling grijpt diep in de bestaande toestand van
landbouwgronden in. De grootste hap komt daarbij aan de
draglines toe.
(foto Ned. Heide Mij.)
(Van een onzer redacteuren)
De 104 artikelen van de Ruilverkavelingswet, die er straks
132 beloven te wordenleveren aan wie ze voor zijn plezier
zou willen gaan lezen, alleen maar de taaie kost waaruit alle
wetsteksten zijn bereid. Voor de ruilverkavelaar van professie
vormen zij echter gesneden koek, waaraan hij onmiskenbaar
een kruidige smaak te ontdekken weet. Want van alle ambte
lijke franje ontdaan, is de geschiedenis van een ruilverkave
ling het spannend verhaal van de verjongingskuur, die het
gezicht van Moeder Aarde ter plaatse ondergaat. Niet geheel
zonder pijn neemt zij afscheid van het oude, en het nieuwe
is haar nog niet direct vertrouwd. Maar tenslotte kan zij er
zich slechts om verheugen.
Wanneer een lezing hier, een
voorlichtingsavond elders de gees
ten stormrijp heeft geschoten, kan
het allemaal beginnen in de boe
zem van een polderbestuur of in
dat van de gemeente. Zulks kan
ook bij een districtsafdeling van
de Stichting voor de Landbouw,
of bij de Boerenbond. Ook kun
nen grondeigenaren zelf de kop
pen bij elkaar steken: als ten
minste een vijfde van hen uit
het „blok" (de gemeenschappe
lijke naam voor alle in een ruil
verkaveling begrepen onroeren
de goederen) het er over eens is,
kan ook van hen de a a n v ra ge
tot ruilverkaveling uitgaan. Naar
Gedeputeerde Staten, met een
kaart van het blok er bij. En
daarmede stelt zich dan 't rader
werk in beweging. De Centrale
Cultuurtechnische Commissie is
de eerste instantie die adviserend
moet optreden. En zij begint ge
gevens over het blok te verzame
len. De bestaande toestand van
wegen en waterlopen moet in
kaart worden gebracht: er komen
een hoogtekaart, een eigenaren-
kaart, een gebruikerskaart; de
algemene landbouwkundige toe
stand wordt in een beschrijving
vastgelegd. Alle bij het blok be
trokken belangen dienen aan bod
te komen bij het voorlopige nieu
we plan van wegen en
waterlopen, dat de voorge
stelde wijzigingen bevat in het
stelsel van wegen, waterleidingen
en kaden, met de daartoe beho
rende kunstwerken. Achter deze
enkele zinnen schuilt werk voor
jaren, vooral bij zulke grote ob
jecten als die van het eiland
Texel (8150 h.a.l, het Kamper
eiland (6500 h.a.) en Wapse in
Drente (6600 h.a.) Landmeters
zwoegen te velde en er wordt
druk overlegd met talrijke in
stanties: gemeente- en polder
besturen, Rijks- en Prov. Water
staat. Staatsbosbeheer etc. Er
moet een begroting komen: wat
gaat dit alles kosten aan het
Rijk, dat, al naar gelang de
waardevermeerdering van de be
trokken gronden, subsidie ver
leent tot 75pct. toe?
Wat betalen
belanghebbenden?
En welk deel blijft ten laste
van belanghebbenden? Zij zullen
bij wijze van annuïteit van 5 pet.
gedurende 30 jaren hun omslag
per hectare te betalen krijgen als
ruilverkavelingsrente
en zij willen natuurlijk tevoren
wel ongeveer weten, waaraan zij
toe zijn. Wanneer dat alles is be
keken gaat het advies naar Ged.
Staten, die de aanvrage al dan
niet goedkeuren en het plan
voorlopig vaststellen,
nadat er gelegenheid is geweest
tot het indienen van bezwaren.
Volgens het nieuwe wetsont
werp worden goedkeuring en
vaststelling gescheiden, wat de
kans biedt de omvangrijke, zeer
tijdrovende voorbereidingswerk-
zaamheden in eerste aanleg tot
een minimum te beperken.
In de volgende fase wordt over
het lot van de gehele ruilverka
veling beslist, want nu worden
alle eigenaren volgens het kadas
ter ter stemming opgeroepen.
Een meerderheid kan het plan
dan alsnog doen kolderen, zoals
h.v. met de Groot-Limmer en
Castricummer polders is geschied.
Dan gaat de verkaveling niet
door en is alle voorbereidend
werk vergeefs geweest. Het even
tuele berouw na de zonde brengt
toch eenzelfde kans in jaren niet
weerom. Want er zijn andere
liefhebbers genoeg
Tot verkaveling wordt na voor
afgaande informatorische verga
dering besloten bij meerderheid
van eigenaren (zodat een paar
halsstarrige groten niet de vele
goedwillende kleineren kunnen
dwarsbomen) dan wel bij meer
derheid van kadastrale grootte
(zodat ook het omgekeerde niet
kan geschieden). Wie niet ver
schijnt wordt geacht te hebben
voorgestemd.
Het werk begint
Dan kan de uitvoering van
het werk bij voorraad alvast
beginnen: houtgewas kan worden
gekapt, zoden gestoken, grind
gegraven: gronden kunnen wor
den drooggelegd of ontgonnen,
begreppeld of gedraineerd, tijde
lijk geëxploiteerd en (volgens
het nieuwe ontwerp) in gebruik
gegeven; er kan gebroken en
gebouwd worden aan opstallen
en waterbouwkundige werken: de
verjongingskuur is dan ook feite
lijk begonnen. Zij gaat voort
langs lijnen van geleidelijkheid
en zo groeit de oude toestand
over in de nieuwe!
Die is er dan echter nog lang
niet: bergen werk, afwisselend
mooi en netelig, wachten de
plaatselijke commissie
van drie tot vijf vertrouwens
mannen, die door Ged. Staten
wordt benoemd en in samenwer
king met een landmeter de uit
voering verricht. Hun eerste werk
is weldra een lijst van rechtheb
benden samen te stellen en
schatters te benoemen, die
de in het blok aanwezige gron
den taxeren naar hun landbouw
kundige waarde volgens een door
'de Centrale Commissie ontwor
pen stelsel van classificatie. Een
gewichtige zaak, waaruit een
lange procedure kan voortvloeien,
eventueel leidende tot voor de
speciale rechte r-commis-
s a r i s, die inmiddels door de
Arrondissementsrechtbank is be
noemd.
De schatting
Want de uitslag van de schat
ting is de basis voor het recht
dat de eigenaren krijgen op hun
aandeel in de herkavelde grond.
Om het precies in de termen van
de wet te zeggen: iedere eige
naar heeft recht op het in eigen-
aom etc. verkrijgen van een
waarde in kavels, welke tot
de totale waarde van alle (nieu
we) kavels staat, als de waarde
van zijn (oude) in het blok op- treden.
genomen onroerende goederen
tot de totale waarde van alle op
genomen onroerende goederen".
Hier gaat het dan om, en zo
alleen is een billijke herverde
ling mogelijk. Van alle kavels
wordt plm. 3 pet. afgetrokken
ter reservering van grond voor
nieuwe wegen en waterlopen, en
aan de landmeters wordt een
speling van 5 pet. naar boven of
naar beneden gelaten, omdat zij
natuurlijk de zaak niet opnieuw
volgens de centimeter nauwkeu
rig kunnen verdelen. Die laatste
afwijkingen worden in geld ver
rekend.
De ruilverkaveling nadert nu
haar voltooiing: het plan van
toedeling, dat onder de hui
dige wet eerst kan worden opge
maakt wanneer de gehele proce
dure van de vaststelling van
rechten en schattingen is afge
handeld, maar dat in de toe
komst wellicht van de geldelijke
regelingen wordt losgemaakt,
hetgeen alweer bespoedigend kan
werken.
De plaatselijke commissie orga
niseert z.g.n. wenszittingen
en komt dan tot haar voorlopige
plan van toedeling, dat opnieuw
de weg gaat van ter visie leggen,
bèzwaren indienen en eventuele
behandeling tot voor de recht
bank.
Eerst dan kan de kroon op het
werk gaan in een nuchter notaris-
vertrek, waar de arbeid en het
belang van zovelen hun afslui
ting en bevestiging vinden in de
eenvoudige pennestreek. waar
mede de rechter-commissaris en
de leden van de plaatselijke
commissie hun handtekening zet
ten onder de acte van toedeling.
Geen hoera-geroep en geen fan
fare begeleiden dat ogenhlik.
hoezeer het die ook zou verdie
nen. Maar zo zijn we niet in ons
land.
Ook de door de Nederlandse
Spaarbankbond gepubliceerde cij
fers wijzen uit, dat in Januari
nog niet is gespaard. Bij de alge
mene spaarbanken werd n.l. in
gelegd f37.805.852 en terugbetaald
f 39.859.023, zodat de ontsparing
f2.053.171 bedroeg. Bij de bank-
spaarbanken waren inleg en te
rugbetaling resp. f 2 588.761 en
f2.854.554, zodat hier f265.793 is
ontspaard.
NederlandsVlaams congres
over het gezin
Op 31 Maart en 1 April zal in
den Bosch een Nederlands
Vlaams congres worden gehou
den over het gezin. De Neder
landse Katholieke Bond „Voor
het Gezin" zal als gastvrouwe op-
2de Zondag van de Vasten:
THABOR, GETHSEMANÉ,
PASEN
„Jezus nam drie Apostelen mee
naar een hoge berg, waar zij al
leen waren. En daar werd Hij
voor hun ogen veranderd
Waarom waren „de" drie Apos
telen, Petrus, Jacobus en Johan
nes, de gelukkigen die de gedaan
teverandering' van de Meester
mochten zien? Waren het zijn
intieme vrienden? Men zou het
kunnen toegeven, maar het lijkt
allerminst spitsvondig verband
te leggen tussen Thabor en Geth-
semani. In de hof van Olijven
immers vinden we dezelfde Apos
telen als getuigen van Jezus'
doodsangst. Petrus, Jacobus en
Johannes waren uitgekozen om
in de Hof met Hem mee te gaan
tot aan de plek waar Jezus ging
bidden. De verheerlijking die zij
nu mochten meemaken, moest
een tegenwicht zijn, een steun
voor wat zij binnen afzienbare
tijd moesten ondervinden. Om
straks de Meester zwak te kun
nen zien, rillend, kreunend van
ontzetting, hadden zij een bijzon
dere herinnering aan Gods kracht
en glorie nodig. Hier werd even
de sluier opgenomen die Christus'
luister verborg, opdat Petrus,
Jacobus en Johannes konden ver
dragen dat de Meester vóór hen
zou staan in een kleed, druipend
van bloed en angstzweet. We
mogen zeggen: op Thabor hadden
zij deel aan Christus' glorie, om
dat zij in de Olijfhof mee verne
derd werden met Christus.
De Meester past deze handels
wijze vaak, misschien wel gere
geld toe. Hij laat Zijn vrienden
even een glinstering yan Zijn
licht zien, opdat zij de duisternis
die dan volgt goed zouden ver
dragen.
Een dichter moet eens gezegd
hebben: „Hoe genoeglijk rolt het
leven, eens gerusten landman
heen."
Dat mag waar zijn voor een
„landman in ruste"; het geeste
lijk leven van degenen, wiën het
streven naar de volmaaktheid
ernst is, rolt niet genoeglijk heen.
Bijna altijd zien we bij de hei
ligen drie toestanden verwerke
lijkt, vanaf het ogenblik dat zij
bloedige ernst maken van hun
opgang naar God. In de eerste
phase gaat God ze tegemoet, helpt
ze, laat ze genieten van zijn
vriendschap. Het verkeren met.
God kost geen moeite, bidden is
een behoefte en een vreugde.
Niets is_ hen te veel. „Laat ons
hier drie tenten bouwen" riep
Petrus uit. Datzelfde wil ieder,
aan wie God zich geeft, voor wie
God iets ontsluiert van Zijn
goedheid en schoonheid. Dit is
de zomer, maarhij gaat voor
bij. 't Wordt winter, de tweede
phase. God trekt zich terug. Hij
laat de mens achter in dc hof
van Olijven. De mens, die op de
Thabor God mocht genieten,
mocht ondervinden hoe Gods lief
de hem omvatte, ziet zichzelf in
Gethsemani. Als de goddelijke
Meester ervaart hij zijn menszijn,
zijn zwakzijn. Hij is daar met de
Heer, maar Deze lijkt zich terug
getrokken te hebben. Niets duidt
op Zijn aanwezigheid. Eenzaam
en verlaten moet de mens die
nacht, die winter door. Het is een
tijd van zuivering, van beproe
ving. En niet onwaarschijnlijk
schieten op deze donkere weg. die
lang is. veel uitverkorenen te
kort. De troost, die de Meester
hen, om hun eigen belang, ont
houdt, gaan ze zoeken bij de
mensen. Maar die trouw blijven
en zich vol geloof vasthechten
aan het visioen van de Thabor,
bereiken uiteindelijk, hier op
aarde soms al, het Paasmoment.
Dan keert de rust, de witte vrede
van God in hen. 't Is de hemel
op aarde.
Bij ons, gewone stervelingen,
voor wie helaas het woord
van S. Paulus uit het Epistel: „dit
is Gods wil, dat ge heilig wordt",
hoogstens een aansporing is geen
grote zonden te doen, maar geens
zins een prikkel om daadwerke
lijk, uit alle macht, te streven
naar volmaaktheid, bij ons is
slechts sprake van kwakkelwin
tertjes. Van beiden kunnen wc
zeggen dat ze niet warm en niet
koud zijn. Wij laten ons niet mee
nemen naar een hoge berg, naar
cle eenzaamheid en dc stilte: wij
blijven op de vlakte, tussen de
drukte van de mensen en het
gewoel van de wereld. Wij heb
ben de moed niet met onze gam
mele schoenen de harde, rauwe
rotsen naar God te bestijgen. Te
zeer weten we, dat we onze voe
ten zeer zullen lopen, dat we zul
len moeten geven
Een Frans schrijver heeft neer
geschreven: „er is maar één
droefheid: geen heilige te zijn".
Is het niet nog triester, dat we
er zelfs geen verlangen naar
hebben? 'w.jo 'SWH 3d 'O 'ct