TO
Nieuuu
„Haak -in" bracht 2,6 millioen
voor kankerbestrijding bijeen
Diesel-electrisch materieel
op Noordhollandse rails
jgffl
MEN
rEXAS
Staatsbedelaar nr. 1" had
de dag van zijn leven
Verbonden troepen weer
over de 38ste breedtegraad
Finsterwolde in de Kamer
s
edities voor alkmaar, hoorn, den helder, schagen
met enig voorbehoud
Haak-in" werd
enorm succes
Zomerdienst 7952 biedt echter
Alkmaar-Hoorn weinig hoop
Van Fleet gematigd optimistisch
Gesneuveld
in Korea
rt
twerk
nHd
Felle strijd om de
Hollandse nieuwe
A.V.R.O. bezuinigt
Persoonlijk geschenk van de Prinses
voor Johan Bodegraven
Scheepsberichteri
Worden snijbloemen
10 pet. duurder?
Truman diende zijn
plan thans in
Engels verzoek om
goede diensten
Fascistisch wetsontwerp"zegt Haken
Executies opnieuw
uitgesteld
Kroniek en Kritiek
Candidaat-notaris
pleegde fraude
nsvlug-
l ugm
geheel
roduct,
)Ogwenk
ekkere
zelfde
happen
mid als ik banket-
l". Smidje Ver-
j van de kist goed
rees hij als een
)og en het behoeft
k-Jantje en Franse
van die goeie, ouwe
stamelde Platvink-
;envoudig, Jan. Met
,En mag ik je dan
te geven en mijn
waar die zijn".
uurlijk, netuurlijk",
rwachte vraag. Hij
ommelen en haalde
ier kerel, kijk 'es
3 is van jou hoor.
t je uithale, zie je,
ne toen. „Van zulke
ibrekers is op mijn
sriff overleveren en
met jullie doet".
den, het hielp alle-
Abonnementsprijs f 5,30 per kwartaal, f 1.77
per rnnd., inclusief incasso. Advertentie-tarief
per editie 16 ct. per m.m., minimum f 2,50;
in aRe edities 26 et. per m.m., minimum f 4.
familieberichten 20 ct.. resp. 30 ct. per m.m
HET FEIT
Bankrelaties: Noorderbank, Neder). Credietbank
Buiten God is 't nergens
veilig. (Vondel
VAN HEDEN
11
Pagina 1
Vrijdag 25 Mei 1951 46e Jaargang 4 No. 12176
Kontoren; HOOHN. Draofeiagel 59, teL 4243, Grote Noord 77. teL 4362 K 2290; ALKMAAR, Ritsevoort 52. teL 2046, (2 Innen), K 2200; DEN HELDER, Keizerstraat 89. teL 2800 K 2230; SCHAGEN. Molenstraat 52, teL 459 K 2240
m—~N
De bewoners van de smalle Kostersgang in Groningen zullen
het bezoek van Prins Bernhard aan hun straat wel bijzonder
op prijs gesteld hebben. Onze fotograaf maakte deze overzicht
foto, toen de stoet door de gang reed.
SCHEVENINGEN. Drie ja
gers zijn op volle kracht op weg
naar ons land om als eerste de
Hollandse Nieuwe van dit jaar
aan de wal te brengen. Het zijn
de Vlaardingen 132 „Flevo", de
Scheveningen 9 „Prinses Marijke"
(de winnaar van het vorig jaar)
en de IJmuiden 75 „Gorredijk"
die gisteren het eerste vaatje van
de nieuwe vangst al als prijs aan
de Haak-In-Bazar in Amsterdam
heeft beloofd.
De „Gorredijk" heeft 250 kan
tjes aan boord, de vangst van 12
schepen, van uitstekende kwali
teit volgens deskundigen.
Men verwacht Vrijdagmiddag
de eerste jager aan de markt.
Volgens de laatste berichten lag
de „Flevo" vóór, met 30 kantjes
aan boord. De Sch. 9 vervoert 40
kantjes Hollandse Nieuwe.
HILVERSUM. De sterke stij
ging van de vaste lasten en het
reserveren van gelden voor de
mogelijke verzorging van televi
sieprogramma's hebben de AVRO
gedwongen tot een aantal bezui
nigingen van interne aard. Zo
wordt het wagenpark gerationa
liseerd, terwijl propaganda-acties
als tournee- avonden en bridge
drives voorlopig zijn geschrapt.
Met vele medewerkers zijn de
vaste verbintenissen opgezegd.
Zij zullen worden omgezet in be
talingen per uitzending. Prof. dr.
K. Bernet Kempers is per 1 Mei
als muziekadviseur ontslagen; dr.
P. H. Ritter Jr. zal als literair
adviseur met pensioen gaan en
ook Cor v. d. Lugt Melsert zal
niet langer toneeladviseur blij
ven. De vaste verbintenis met de
Skymasters wordt beëindigd,
evenals die met Frans Muriloff
en Peter Kellenbach. De luiste
raar zal van dit alles weinig be
merken, daar b.v. het boeken
halfuur van de heer Ritter ge
woon blijft doorgaan.
AMSTERDAM. De „Haak-in-acHe" van de N.C.R.V. fen
bate van de kankerbestrijding in ons land, heeft een totaal
bedrag van f2.626.589.91 opgeleverd. Dit werd gisteravond
medegedeeld tijdens de sluitingsavond van de Haak-in-actie
in het stampvolle Concertgebouw te Amsterdam.
(Van onze verslaggever)
Hoe zal over ongeveer een jaar, dus wanneer de N.S.-zomer-
dienstregeling 1952 is ingegaan, het spoorwegverkeer er in
de kop van Noord Holland uitzien? Met enig voorbehoud kan
thans gezegd worden van zo; op AlkmaarDen Helder v.v.
en ZaandamEnkhuizen v,.v. diesel-electrisch materieel met
een enkele stoomtrein - En AlkmaarHoorn v.v.?
Dat hangt er van af. De N.S. zullen pogen in de zomerdienst
*-;e.met de stoomtrein present te zijn. Mocht echter het
vrevoer onder de verwachtingen blijven, dan zal noodge
dwongen tot dieselmechanische verbinding moeten worden
overgegaan en dat betekent: de bus!
Zo luidde in korte trekken het-
schetsplan dat gistermiddag ir.
den Hollander, 's lands eerste
spoorman, voorhield aan de zeer
vele belangstellenden, die op de
uitnodiging van de Kamers van
Koophandel van West-Friesland,
Alkmaar en Zaandam te Hoorn
waren komen opdagen. Onder
hen waren vertegenwoordigers
van het bedrijfsleven, burgemees
ters van talrijke gemeenten en
vertegenwoordigers der gemeen
teraden.
In het algemeen bezien ont
wikkelen de spoorwegen zich
naar de volgende indeling. Lijnen
met een zeer intensief vervoer
volledig geëlectrificeerd. Lijnen
met een middelmatig vervoer:
voorzien van diesel-electrische
tractie en de minst rendabele
lijnen voor het personenvervoer
afgeschaft en vervangen door
busdiensten. In dit verband moet
men ook het voornemen van de
N.S. zien op tal van plaatsen de
rails te verlaten en geld in de
weg te steken.
Eerste eis: gezond bedrijf
De president-directeur van de
Spoorwegen is vast van plan de
N.S. tot een gezond bedrijf te
maken en het aldus te behouden.
Nu zal men uiteraard een com
promis moeten vinden tugsen het
streven naar een sluitende ex-
Cheshire, Djakarta-Amster
dam, passeerde 23 Mei Gi
braltar.
Oranje, id. 23 v. Port Said.
Sibajak, R'dam-Melbourne,
33 v. Aden.
Volendam, Rotterdam-Quebec
25 ver. te Quebec.
ploitatie en het verlenen van een
zo groot mogelijke „service" aan
het publiek; maar dat betekent
niet, dat de N.S. de weg naar
het verlies zullen inslaan. Ook
nationaal-economiseh bezien zou
die weg ongezond zijn en het
publiek tenslotte toch de dupe.
Het zal immers met belasting
gelden moeten bijspringen
Over deze en dergelijke zaken,
het vervoersvraagstuk in Noord-
Holland betreffende, sprak ir.
den Hollander. Welwillend
maar zeer openhartig. Wij gaan
elders in dit nummer dieper op
zijn woorden in.
BREDA Tot kwart voor twee
vannacht waren de ministers
Mansholt (landbouw-Nederland),
Heger (landbouw-België) en Meu-
rice (buitenlandse handel-België)
in bespreking over een accoord
betreffende contingenteringsmaat-
regelen van België ten opzichte
van de Nederlandse snijbloemen
export.
Zover de onderhandelingen toen
na uren praten stonden zou men
van Belgische zijde bereid zijn
een tegemoetkoming te accepte
ren van Nederlandse zijde, door
de exportlasten met 10 procent
te verhogen.
Dit zou dan tevens inhouden
dat de snijbloemen in Nederland
10 pet. duurder zouden gaan kos
ten. Deze 10 pet. vermeerderd met
15 pet. expeditiekosten, zouden
dan de 25 pet. kostprijsverschil
tussen de Nederlandse en Belgi
sche snijbloemen overbruggen.
Aan de besprekingen had eer
der op de dag ook minister v. d.
Brink deelgenomen.
NEDERLANDSE UITVOER
NAAR WEST-DUITSLAND
FRANKFORT De West-Duit
se autoriteiten hebben gisteren de
volgende bedragen toegewezen
voor invoer uit Nederland: ll/s
millioen dollar voor groente,
150.000 dollar voor vers frnit,
350.000 dollar voor bacon en
150.000 dollar voor appelen.
INTERPELLATIE
OVER BROODPRIJS
De Tweede Kamer heeft giste
ren de heer v. d. Wetering (C.H.)
verlof verleend om de regering
vragen te mogen stellen omtrent
de vorming van de broodprijs. De
interpellatie zal waarschijnlijk
volgende week worden gehouden.
In reddingboeien, klompen,
handgranaten, in schillenzakken
en in actetassen stroomde het geld
binnen, bij tienduizenden, in een
schier nimmer aflatende stroom,
in de handen van „staatsbedelaar
nr. 1" Johan Bodegraven, die hier
de dag van zijn leven beleefde.
Uit alle delen van het land wa
ren ze gekomen. Eenvoudige boe
ren uit Zeeland, eilandbewoners
van Terschelling en Vlieland,
schillenophalers uit Amsterdam,
deurwaarders en verzekerings
agenten, koffiehandelaren en mi
litairen. En met zich droegen zij
de bankbiljetten en chèque's, die
op .één enkele avond als „toe
gift" een dikke 280.000 gulden
voegden bij het reeds meer dan
respectabele bedrag, dat de actie
bijeenbracht voor het Koningin
Wilhelmina fonds.
Het was, zoals Prinses Wilhel
mina het zeide in een boodschap,
die op deze avond werd voorge
lezen door haar particulier secre
taresse, mej. 3. G. M. M. Geldens:
„Het heeft mij getroffen dat er
in ons vaderland een grote liefde
is voor de medemens, vooral voor
hen, die ziek en lijdend zqn".
„Het Nederlandse volk heeft
nog zelden een dergelijke eenheid
opgebracht. De snaar, die de N.C.
R.V. heeft aangeroerd, heeft door
geklonken tot in alle harten van
het Nederlandse volk. Een volk
bereikt een van zijn hoogtepunten
wanneer het de bestaande ver
schillen niet telt en zich schaart
achter een groot doel", zei mr.
d'Ailly, de voorzitter van het
fonds.
Er was deze avond een gift
van ruim honderdduizend gulden
van het bouwbedrijf, maar even
goed een van tien losse eenten
van Tony van der Linden uit Am
sterdam. Daar was 1000 gulden
van gevangenen, en 425.25 van de
Amsterdamse schillen-ophalers.
Het verzekeringswezen haalde op
5000 gulden na de halve ton, en
BRITS-NEDERLANDSE
HANDELSOVEREENKOMST
LONDEN. Een zojuist geslo
ten nieuwe Brits-Nederlandse
handelsovereenkomst zal tot ge
volg hebben, dat Nederland aan
zienlijk kleinere hoeveelheden
staal, blik en steenkool uit En
geland zal ontvangen, aldus wordt
uit welingelichte bron vernomen.
Naar de „Daily Telegraph" nog
meldt zal Nederland o.a. kaas,
eieren en boter naar Engeland
uitvoeren. Anderzijds zal Neder
land uit Engeland o.m. ontvangen
auto's en motorrijwielen.
TOKIO. Donderdagavond waren Amerikaanse tanks in West-
Korea de 38ste breedtegraad tot op minder dan acht kilometer
genaderd. Zij volgden de terugtrekkende Chinezen op de voet.
In latere frontberichten werd gemeld, dat de verbonden troepen
in Oost-Korea de 38ste breedtegraad reeds hadden overschreden.
De enige noemenswaardige te
genstand, die de verbondenen aan
het Westelijk front ontmoetten,
was ten Noord-Oosten van Oeid-
jongboe, waar een Amerikaans
regiment op naar schatting 1500
Chinezen stootte, die zich langs
een bergkam hadden ingegraven.
Tegen middernacht duurde het
gevecht nog voort.
De evelhebber van het achtste
leger in Korea, luitenant-generaal
James van Fleet, heeft Donderdag
verklaard, dat de verbondenen
„onbeperkt zullen oprukken".
Waarnemers leiden hieruit af, dat
de geallieerden opnieuw de Noor
delijken in Noord-Korea zullen
achtervolgen, als dat nodig is.
„Wij hebben een belangrijke
overwinning behaald. De huidige
situatie geeft reden tot dankbaar
heid, hoewel niet tot ongerecht
vaardigd optimisme", aldus van
Fleet. „Gezien zijn reserves is de
vijand tot een tegenaanval in
staat". Van Fleet prees o.m. de
Franse en Nederlandse bataljons.
Volgens hem waren „de Chi
nese troepen niet half zo goed als
in het begin."
WASHINGTON. President
Truman heeft gisteren het Con
gres verzocht het z.g. „.Program
voor wederzijdse veiligheid" goed
te keuren. Hierin worden Ame
rikaanse credieten tot een totaal
bedrag van 6,250 millioen dollar
voor militaire hulp en 2.250 mil
lioen dollar voor economische
hulp aan het buitenland voorge
steld.
de kettingverkoop van een pop
penhuis had de som van f 19.369
bijeengebracht. Zo ging het maar
door: zestig telegrammen kwa
men er gisteravond binnen, en
die waren samen óók nog eens
goed voor dertigduizend gulden.
Op de lessenaar van Johan Bo
degraven zal zijn leven lang het
aandenken staan van deze weer
galoze door hem geleide cam
pagne: het portret van Prinses
Wilhelmina in zilveren lijst, dat
de Prinses hem deze avond als
stoffelijk bewijs van haar waar
dering deed uitreiken.
Het was tenslotte de voorzitter
de het kapitale bedrag waarvoor
o.m. een hoogvoltageapparaat van
een half millioen kan worden
aangeschaft overdroeg aan mr.
d'Ailly, die mededeelde dat de
N.C.R.V. tot eerste erelid van het
Koningin Wilhelminafonds is be
noemd en gouden speldjes uit
reikte aan diegenen die deze actie
tot zo'n doorslaand succes hebben
gemaakt.
De avond werd o.m. bijgewoond
door de staatssecretarissen drs.
Muntendam en mr. Cals.
ii
tr
LONDEN. Engeland heeft
een aantal landen, w.o. India,
Irak en Pakistan, informeel ver
zocht hun „goede diensten" te
verlenen voor het tot stand bren
gen van een toenadering in het
oliegeschil met Perzië, door er bij
deze landen op aan te dringen
„een sympathieke belangstelling
te tonen" voor een oplossing van
het geschil.
De regeringen dezer belang
hebbende landen hebben over het
algemeen toestemmend geant
woord.
Uit Teheran wordt gemeld,
dat Donderdag aldaar van ge
woonlijk betrouwbare zijde werd
.vernomen, dat de Perzische rege
ring ernstige aandacht schenkt
aan het Britse voorstel om een
missie naar Perzië te zenden ter
nei was lensioite ae voorzitter i missie naar ferzie te zenaen ter
van de N.C.R.V., mr. A. B. Roos- I bespreking van de voorgestelde
jen, die met een enorme oorkon- nationalisatie.
tr
Het kan nauwelijks verwonde
ring baren, dat de C.P.N.-woord-
voerder in de Tweede Kamer, de
heer Haken, gisteravond het wets
ontwerp houdende voorziening in
het bestuur van de gemeente
Finsterwolde voor zijn fractie on
aanvaardbaar noemde omdat het
„fascistisch" zou zqn.
Het ontwerp heeft de strekking
overeenkomstig art. 146 van de
Grondwet de raad en het college
van B. en W. van hun bevoegd
heden te ontheffen en deze door
de burgemeester te doen uit
oefenen.
Het ontwerp is gemotiveerd
o.m. met een verwijzing naar de
„verstikkende sfeer" die in Fin
sterwolde is ontstaan, waardoor
elk gezond initiatief de kop wordt
ingedrukt, terwijl op de achter
grond een stelselmatige ontken
ning staat van de beginselen van
objectiviteit, eerbied voor de
menselijke persoonlijkheid en
loyaliteit tegenover de minder
heid.
Naar de mening van de heer
Haken waren de voorgenomen
maatregelen echter ingegeven
door Amerika en anti-communis
tische haat. Volgens hem was het
gemeentebestuur yan Finsterwol
de niet te kort geschoten en wa
ren er maar twee gevallen van
steunfraude geweest. Hij zou wel
eens willen zien wat de minister
deed als zijn ambtenaren niet
volgzaam waren. Er waren ook
geen bewijzen, dat er niets ge
daan zou zijn om de klassetegen
stellingen te overbruggen. Vol
gens de heer Haken had men ge
tracht een communistische wet
houder met steekpenningen te
compromitteren en de raadsleden
te intimideren. De regering gaat
zo de weg naar de afgrond, riep
hij uit.
Zijn partijgenoot Stokvis wilde
het ontwerp op staatsrechtelijke
gronden verworpen zien. De heer
Krol (C.H.) vond het vreemd dat
het zo lang had geduurd eer de
Memorie van Antwoord was in
gediend. „We mogen de democra
tie niet laten afslachten", meende
de heer Scheps (P.v.d.A.) die
voorts betoogde dat elke dicta
tuur moet worden weerstaan. "In
Finsterwolde werd het vrije
woord gemist: dat is dodelijk voor
de democratie". Mr. Roolvink
(K.V.P.) zegde het ontwerp steun
toe, zoals ook door P.v.d.A., V.V.
D. en A.R. bij monde van de heer
Algera werd gedaan. Deze laatste
was er voor, dat de wet zo kort
mogelijk zou gelden. i-
WASHINGTON. Het Ameri
kaanse ministerie van Buiten
landse Zaken heeft uitstel tot na
der order bevolen van de executie
der zeven oorlogsmisdadigers te
Landsberg.
Aan dit bevel was een besluit
van een rechter van het Ameri
kaanse Districtsgerechtshof te
Washington voorafgegaan, inhou
dend, dat de Amerikaanse autori
teiten in Duitsland niet gerech
tigd zijn de executies te bevelen.
Het bevel van het ministerie
kwam nog geen twee uur voordat
de veroordeelden zouden worden
opgehangen.
Loon en bezit
(Sm.) PAUS LEO XIII pre
dikt in „Rerum Novarum": ,Het
loon moet toereikend zijn. op
dat een werkman voor zich, zijn
vrouw en kinderen een behoor
lijk onderhoud heeft. Als hij
verstandig is, zal die werkman
de spaarzaamheid beoefenen en
zorgdragen dat hij nog iets over
houdt om tot een bescheiden
vermogen te geraken."
En Pius XI zeide veertig jaar
later: „De arbeiders moeten zich
opwerken tot een bescheiden
bezit, door overleg en spaar
zaamheid. Dat moet hij kunnen
overleggen van zijn loon Dat
loon moet rechtvaardig" zijn, dat
wil zeggen: het moet voldoende
zijn voor het onderhoud van de
arbeider en zijn gezin èn opdat
hij iets kan sparen. Verder moet
rekening gehouden worden met
de toestand van de onderneming,
die het loon betaalt, en met de
eisen van het algemeen belang.
Het loonstelsel is in-zich niet on
rechtvaardig. maar het ware
wenselijk, het looncontract te
verzachten door elementen uit
het z.g. maatschapscontract, zo
dat de werklieden aandelen in
de eigendom krijgen of eniger
mate in de winst delen. De Pau
sen staan streng op het beginsel
van de particuliere eigendom,
maar ontkennen niet het recht,
om door gezamenlijk overleg of
door voorschriften van de over
heid het gebruik van de eigen
dom te regelen. En de onder
nemers? In het program van de
Katholieke Werkgevers van Sep
tember 1950 lezen wij over
winstaandeel en bezitspreiding:
Rechtvaardig loon eist loon naar
behoefte. De loonstandaard moet
economisch verantwoord zijn.
Het is wenselijk, de bezitsvor
ming in de hand te werken, door
het sparen aan te moedigen, al
lereerst uit de lonen. Het loon
kan worden aangevuld door an
dere middelen, verband houdend
met de uitkomsten van de onder
neming, d.i. winstdeling in rui
mere zin. Het is raadzaam der
gelijke middelen toe te passen
en vrijwillig vast te leggen in
het ondernemingsstatuut." ten
einde het karakter der onder
neming als werkgemeenschap
te versterken. Gedacht wordt
verder aan aanvullende spaar
regelingen. aan bepaalde vormen
van prestatiebeloningen, alsook
aan winstdeling in strikte zin.
Dit is niet voor wettelijke rege
ling geschikt en men moet er
zich niet teveel van voorstellen."
Uit een en ander "blijkt in elk
geval welk eer» enorme vooruit
gang de sociale gedachten in
zestig jaar gemaakt hebben!
De regering maakt bekend,
dat tot haar leedwezen tij
dens actie op 17 Mei 1951 in
Korea is gesneuveld de sol
daat eerste klasse L. C. Kem
per, legernummer 260306003
uit Schiedam, geb. 6 Maart
1926. Hij was ongehuwd en
diende als dienstplichtig sol
daat bij het derde regiment
infanterie.
HIJ HIELD ER VIER AUTO'S
OP NA
's-GRAVENHAGE. Na een
onderzoek door de Haagse politie
en de Rijkspolitie is ingesloten
en voorgeleid de 47-jarige candi
daat-notaris uit Scheveningen
E. L. M. P.
Hij wordt van ernstige fraude
verdacht ten nadele van perso
nen, wier vermogen hij beheerde.
P. zou zijn slachtoffers met zorg
hebben uitgekozen. Het betreft
hier twee dames in ruste en een
kleine zakenman, die door P. voor
een bedrag van f 10.000 zouden
zijn benadeeld.
Het notariskantoor waar P.
werkzaam was staat geheel bui
ten deze affaire, daar de bena
deelden privé-cliënten van hem
waren. P., die er 4 auto's op na
hield, heeft bekend.
Zware rookwolken markeren het doelwit van lichte bommen
werpers der Verenigde Strijdkrachten in Korea, een spoorweg
emplacement der Noordelijken, dat met raketten en „napalm"-
bommen bestookt werd. Honderden tonnen oorlogsmateriaal
werden bij deze, met grote nauwkeurigheid uitgevoerde
aanval, verwoest. ANP-Telefoto.
Ie
'g
l-
d
lt
ig
in'
ye
lp
