Bernhard anderhalf uur
in grijze regenwolken zoek
Angstige spanning bij slot
van bezoek aan Groningen
Perzië wil „Anglo-lranian
laten voortbestaan
Hardnekkig communistisch verweer
tegen wetsontwerp Finsterwolde
Race om Hollandse nieuwe
in fel duel betwist
Gratie
Veilig geland op
Soesterberg
Kans op compromis sterk gestegen
OPIUMSMOKKEL
op „Willem Ruys
Drente krijgt nieuwe
Comm. der Koningin
Kroniek en kritiek
Mr. van Maarseveen noemde het
„een nasleep van de zonde"
Scheveninger eerste, maar Katwijker won
sportief tweegevecht
Geallieerde aanval
over het gehele front
Dr. ir. R. Roborgh
naar Nieuw-Zeeland
Scheepsberichten
Bradley naar Europa
EDITIES VOOR ALKMAARHOORN, DEN HELDER, SCHAGEN
(v e
VERWONDERLIJK VINDEN wij
het niet, dat het gratie-beleid van
de Regering aanleiding heeft ge
geven tot critiek, welke in de
afgelopen week op felle wijze tot
uiting is gekomen in de Tweede
Kamer. Er zijn 139 doodvonnissen
uitgesproken en in niet minder
dan 94 gevallen is gratie verleend,
terwijl in 38 zaken het gratie
verzoek is afgewezen, over 7 ge
vallen moet nog worden beslist.
Gratieverlenen is een recht, dat
toekomt aan de Kroon. Gratie
krijgen is geen recht, maar een
gunst. Gratieverlening wordt, na
daartoe gedaan verzoek, door de
regering, in de eerste plaats door
de minister van Justitie, voor
bereid.
Dit geschiedt aan de hand van
richtlijnen, die, wat politieke
delinquenten en misdadigers be
treffen, nog door het kabinet-Ger-
brandy zijn voorbereid. In de
nogal bewogen, beter gezegd op
gewonden discussies, is er moge
lijk te weinig aan gedacht dat de
richtlijnen zich na de bevrijding,
waarin men zich zovéél anders
had gedacht, dan het gebeurd is,
moesten aanpassen aan de toe
passing van het bestaande gratie-
recht, dat ontstaan is in een perio
de, waarin de doodstraf niet be
stond.
Het moeilijke en onbevredigen
de van de gehele zaak is en blijft
nu, dat de Kamer weliswaar het
formele recht heeft, de regering,
in het bijzonder de betrokken
minister, ter verantwoording te
roepen, maar dat de Kamer niet
over voldoende gegevens beschikt,
om deze zaken te beoordelen, om
dat zij de richtlijnen niet kent.
En de minister weigert de richt
lijnen bekend te maken. Hij doet
dit naar veler mening terecht,
omdat het hier een „prerogratief"
van de Kroon betreft. Men voelt
dat hier iets scheefs zit, iets ge
wrongens, waarbij een„pre
rogratief" van de volksvertegen
woordiging in het gedrang komt.
Een andere merkwaardigheid
van dit debat is, dat alleen de
woordvoerders van de Katholieke
Volkspartij het, althans in het
algemeen gesproken, voor het ge
voerde gratie-beleid van de rege
ring hebben opgenomen. Natuur
lijk hebben zij met name de
heren Bernard Verhoeven en prof.
Romme dat niet gedaan, omdat
zij voor bepaalde oorlogsmisda
digers e.d. wilden pleiten, zoals
hier en daar onvriendelijk werd
verondersteld. Zij hebben dat ge
daan, omdat zij, ook tegenover
verbeten wraaklust de barmhar
tigheid willen prediken, zoals dat
van onze zijde sinds de bevrijding
steeds consequent en met goede
argumenten is gedaan.
De gerechtigheid wordt door de
barmhartigheid gekroond en het
is 'n onrustbarende teleurstelling,
dat dit zo weinig is begrepen in
ons parlement, zowel bij de par
tij, welke zo hoog opgeeft van de
„doorbraak der denkbeelden" als
in het bijzonder bij de andere
christelijke partijen. Zolang de
gene, die in ons parlement over
barmhartigheid durft spreken, als
het ware wordt weggehoond, is
het met de ideële grondslagen van
onze vaderlandse staatkunde be
droevend gesteld.
Daar komt nog bij en daar
staat dus in schrille tegenstelling
tegenover dat de interpellatie
tegen het gratie-beleid van de
regering van communistische zij
de duidelijk was opgezet als een
politieke rel en het is dan ook
een andere teleurstelling te zien,
hoe alle partijen, uitgezonderd de
K.V.P., zich voor dit communisti
sche karretje hebben laten span
nen, dat hypocriet werd voortge
stuwd onder de leuze van
gerechtigheid!
Het is best mogelijk, dat er bij
het gratie-beleid van de achter
eenvolgende ministers, dat intus
sen geregeld door het gehele ka
binet gedekt werd, fouten zijn ge
maakt en wij ontkennen geens
zins dat gratieverlening vooral in
enkele gevallen een pijnlijke in
druk heeft gemaakt, maar maak
ons niet wijs, dat het bij de aan
stokers van dit relletje om de
gerechtigheid te doen was. De
ervaringen in landen, waar de
communisten de baas zijn, heeft
ons méér dan eens anders geleerd.
Belangstellend bekeek de Prins tijdens het bezoek aan een scheepswerf te Hoogezand het
laadruim van het kustvaartuig „Noordland". Deze coaster werd onlangs afgebouwd en had
de bijzondere belangstelling van de hoge bezoeker.
(Van een onzer verslaggevers)
GRONINGEN. Het werkbezoek, dat Z. K. H. Prins Bernhard
aan stad en provincie Groningen heeft gebracht, heeft een
ietwat angstig slot gehad. Om zes uur n.l. startte de Prins zijn
Messerschmidt. Op dat moment luidden de weerberichten niet
zo heel gunstig, terwijl het zicht zowel op Eelde en Leeuwarden,
waarheen de Prins zou vliegen, gering was Anderhalf uur heeft
men in Eelde en Leeuwarden in grote ongerustheid verkeerd
over de positie van de Prins, die met zijn beide secretarissen,
ondanks de ongunstige mededelingen toch opsteeg.
En nog maar nauwelijks had
het toestel zich van de grond
losgemaakt of Leeuwarden belde,
dat het zicht daar nog minder
Was geworden. Men trachtte nog
de Prins de laatste berichten te
melden doch het toestel was
reeds overgevlogen en het radio
toestel was defect.
Vanaf dat moment heerste er
een ongewone spanning op de
luchthaven Eelde. De commissaris
der Koningin in de provincie
Groningen, de heer E. H. Ebels
en zijn gevolg, die aanvankelijk
het voornemen hadden direct
weer naar Groningen terug te
keren, bleven in het restaurant
van het vliegveld bijeen, wach
tend op de dingen die gebeuren
zouden.
Groeiende vrees.
De havenmeester van Eelde de
de heer P. Vogelzang, meldde aan
het vliegveld Leeuwarden, dat de
Prins om vier minuten over zes
was vertrokken.
De algemene verwachting was,
dat het toestel om ruim half ze
ven op Leeuwarden zou landen.
Hier zou de Prins n.l. om 7 uur
een luchtvaarttentoonstelling ope
nen. Op het moment, dat het toe
stel in Leeuwarden werd ver
wacht werd weer contact gezocht.
Men had evenwel nog niets van
de Messerschmidt vernomen. Het
werd kwart voor zeven, zeven
uur, tien na zeven.
De autoriteiten werden onge
rust. Herhaaldelijk werd met
Leeuwarden gebeld, doch ook hier
had men het toestel zelfs nog
niet gehoord.
De parade bij de luchtvaartten
toonstelling werd toen afgenomen
door generaal Dürst Britt.
Wel kwamen er berichten, dat
het zicht in het Zuiden van het
land beter was en de veronder
stelling werd geuit, dat de Prins
waarschijnlijk daar zou landen.
Soesterberg wist evenwel van
niets toen men om tien voor half
acht opbelde.
Eerst om half acht kwam via
Amsterdam de mededeling van
Soesterberg, dat het toestel van
de Prins hier om 19.27 uur was
geland. Nadere mededelingen
werden toen niet verstrekt doch
men vermoedde dat de Prins
waarschijnlijk Leeuwarden te ris
kant vond voor. een landing en
üa zich op de hjogte gesteld te
hebben van het Zicht boven dit
vliegveld naar Soesterberg is ge
vlogen.
Het was een zeer vreugdevolle
mededeling welke om half acht
aan de Commissaris der Koningin
kon worden verstrekt en de ang
stige spanning verdween direct
van de gezichten der ongeduldig
wachtende autoriteiten en jour
nalisten.
TEHERAN Vier en twintig
uur nadat dc regering van Iran de
Anglo-Iraanse oliemaatschappij te
verstaan had gegevien, dat zij nog
zes dagen had om vertegenwoor
digers voor een bespreking over
de liquidatie van de maatschap
pij aan te wijzen, zei premier
Mossadeq op een persconferentie
te Teheran, dat zijn regering van
plan is, de maatschappij als or
ganisatie te laten voort' bestaan,
om de levering van olie aan de
wereld niet te verminderen.
Volgens Mossadeq was de be
doeling van zijn verklaring om
de misverstanden naar aanleiding
van het Perzische nationalisatie-
besluit op te helderen.
De persconferentie werd in
het parlementsgebouw gehouden,
waar Mossadeq een week geleden
zijn toevlucht heeft gezocht.
Hij achtte het noodzakelijk, dat
buitenlandse correspondenten
zouden begrijpen onder welke
armoedige omstandigheden het
Perzische volk, niet alleen in de
steden maar ook op het platte
land, leefde.
„Ofschoon het Iraanse volk de
eigenaar is van een onmetelijke
rijkdom aan olie, heeft het niet
voldoende levensmiddelen en kle
ding", zei Mossadeq, die vervol
gens zachtjes voor zich uit begon
te wenen. Hij moest even wach
ten, voordat hij verder kon gaan
met zijn betoog. Hij haalde een
zakdoek te voorschijn om zijn
ogen af te drogen en twee mede-
ROTTERDAM. De douane en
de recherche hebben gistermiddag
aan boord van de „Willem Ruys"
een slag geslagen, die enig ge
noemd kan worden in de geschie
denis van de smokkel in verdo
vende middelen.
Op, het vermoeden dat. er opium
verborgen was, dedén zij plotse
ling een inval in de verblijven
van de Chinezen aan boord. Zo
langzamerhand de plekjes ken
nende, waar deze uitgeslapen lie
den alles pleegen te verbergen,
schroefde men o.a. enige ijzeren
platen weg. De buit was boven
verwachting groot. Niet minder
dan 60 pond opium v/erd gevon
den en nog een bedrag aan dol
lars en ponden ter waarde van
ongeveer f 30.000. Een drietal
Chinezen is ingesloten.
werkers stonden op om hem bij de
arm te steunen.
De Britse ambassadeur te Tehe
ran Shepherd heeft Vrijdagavond
ruim een uur met Mossadeq be
raadslaagd.
Men meent dat gesproken is
over het vinden van een formule,
welke het Perzië mogelijk zou
maken de olie-industrie te natio
naliseren, terwijl tevens zou wor
den verzekerd dat de Britten
zouden blijven helpen bij de
o'iiewinnïng, opdat ook het nieu
we bedrijf doelmatig zou kunnen
werken.
Bij K.B. is aan mr. dr. R. H.
Baron de Vos van Steenwijk
met ingang van 15 Juli 1951
op de meest eervolle wijze
ontslag verleend als Commis
saris der Koningin in de pro
vincie Drente met dankbetui
ging voor de vele en gewich
tige diensten, door hem aan
den lande bewezen. Tot zijn
opvolger is ingaande 15 Juli
benoemd mr. J. Cramer,
wonende te Assen.
(Van onze parlementaire redacteur)
„Ware een wetsontwerp als dit in Rusland behandeld", aldus
minister van Maarseveen tot de communisten, „gij zoudt hoog
stens op de katheder mogen staan om schuld te bekennen".
Zo flitsten de scherpe opmerkingen bij de voortgezette behan
deling van het wetsontwerp inzake Finsterwolde in de Tweede
Kamer over en weer. De communistische afgevaardigde Gortzak
had voordien van „afrekening" gesproken en achtte het zelfs
oirbaar om de Goddelijke rechtvaardigheid in het geding te
brengen. De bewindsman van Binnenlandse Zaken stelde daar
echter tegenover, dat er voor het overgrote deel van ons volk
een hemelsbreed verschil bestaat tussen de Goddelijke recht
vaardigeheid, en de rechtvaardigheid zoals de Communisten die
voorstaan.
En wat andere beschuldigingen
betreft, „wij hebben die ook voor
de oorlog in deze Kamer gehoord"
aldus de minister. „De geschie
denis heeft echter recht gedaan.
Mogen ook de Communisten daar
uit'lering trekken!"
Vooral deze terechtwijzing ver
oorzaakte grote deining in de
Communistische gelederen. „Wat
hebt gij gedaan tegen de bezet
ter?" schreeuwde de heer Gortzak
en de P.v.d.A. kreeg van de zelfde
zijde toegevoegd, dat zij de Joden
hadden laten ontvoeren
De verdediging, die de minister
voerde, was voor het overgrote
deel van de Kamer eigenlijk over
bodig en voor het andere deel
van geen nut. De communist Ha
ken, aldus de minister, had giste
ren al zelf aangetoond waar de
fout school. Hij had gezegd, dat
het communistisch gemeentebe
stuur zijn plicht had vervuld ten
opzichte van de meerderheid der
bevolking. Maar dat was niet
juist. Een gemeentebestuur moest
de belangen van allen behartigen.
En dat zulks zeker niet gebeurd
was, bleek o.m. uit de toepassing
van de Woonruimtewet. Deze was
misbruikt om een stuk klasse-
strijd te beslechten.
En voorts was er de gezags
ondermijning. „Bewijzen", riep de
communist Hoogcarspel en die
kreeg hij prompt. Van een van de
communistische wethouders was
er o.m. de uitspraak, dat de ver
schillende burgemeesters van
Finsterwolde „zwijnen en jak
halzen" waren! In Finsterwolde
IJMUIDEN. Gistermorgen om zes minuten over elf is de
Scheveningen 9 „Prinses Marijke", de jager die ook vorig jaar
de race om de Hollandse Nieuwe heeft gewonnen, de haven
van Ijmuiden binnengelopen. Schipper W. F. Rog had niet
zelf gevist, maar 51 kantjes van de Sch. 297 „Huberta"
aan boord.
De haring werd met auto's van i Binnen de pieren probeerde de
de rederij onmiddellijk naar de Katwijker de „Frida" nog voorbij
afslag in Scheveningen gebracht
en tegen half twee geveild. De
grote soort bracht f 480.de
kleinere f517.— tot f619.— per
kantje op. Het schip maakte een
totale besomming van f 26.283.
Een uur later lag de haring al
in de Haagse winkels. Gemiddel
de prijs: negentig centen.
Er was overigens enige ont
stemming over het feit dat de
Sch. 9 niet had meegevist, terwijl
het Bedrijfsschap zou hebben be
paald dat aan de „race" alleen die
schepen mochten meedoen die
zelf ook gevist hadden.
Daarom reserveerde het ge
meentebestuur van Velsen de leg
penning voor de winnaar van de
race, voor het eerste van de beide
schepen die vanaf de haringgron-
den elkaar niets hadden toegege
ven en om twee uur de pieren
binnenliepen: de Vlaardingen 208
„Frida" voorop, de Katwijk 78
„Excelsior 2" daar onmiddellijk
achter.
te komen en op enkele tientallen
meters van de kant lukte dat ook:
door sneller wendbaarheid won
de Katwijker een paar minuten
op de Vlaardinger die de ketels
tot berstens toe had opgejaagd
om geen snelheid te verliezen.
Die grote snelheid werd de
„Frida" nu noodlottig: het schip
kon niet snel genoeg achteruit
slaan en moest toen met een grote
boog naar de kant, waar de Kat
wijker al had gemeerd en een
grote krans van de Katwijker
middenstanders en de zilveren
penning van de gemeente Velsen
in ontvangst nam.
Het Bedrijfsschap deelde ons
overigens later mede, dat het
géén voorschriften had gegeven,
zodat de Sch. 9 niet onoirbaar
handelde.
Hoe^dan ook: de haring is er.
TOKIO (A.P.). Het achtste
Amerikaanse leger is gisteren
overgegaan tot een offensief over
het gehele front waar de verbon
den troepen de Chinezen voor
zich uitjagen.
De geallieerde troepen passeer
den voor de derde maal in elf
maanden de 38ste breedtegraad
en vochten zich meer dan 6,5 k.m.
diep een weg in Noord-Korea.
Lt. generaal James van Fleet
overschreed zelf de breedtegraad
en bracht een bezoek aan tank
en infanterieeenheden, die de
voornaamste ontsnappingsweg van
de communisten blokkeren.
's-GRAVENHAGE. Dr. ir. R.
H. J. Roborgh, secretaris van de
Katholieke Nederlandse Roeren
en Tuindersbond, heeft een be
noeming van de regering van
Nieuw Zeeland tot directeur van
een nieuw op te richten land
bouwproefstation te Nelson aan
vaard. Dr. ir. Roborgh en zijn ge
zin zullen half November naar
Nieuw Zeeland vertrekken.
Half Juli gaat dr. Roborgh voor
enige maanden naar Engeland om
twee landbouwproefstations in
Kent te bestuderen.
Niet gracieus!
(Sm.) Ook de pers galmt nog
na over het gratie-debat in de
Tweede Kamer. Het is niet alle
maal even gracieus, wat er wordt
opgemerkt en in het algemeen
wordt de lijn doorgetrokken wel
ke in de Kgmer te zien viel: met
grof geschut gaat men te keet-
tegen de barmhartigheid, waar
voor van de zijde van de KVP
in dit debat de aandacht werd
gevraagd.
Het grofst maakt het wel het
„Parool," dat notabene in een
artikel durft zeggen, dat de KVP
„altijd getoond heeft, bereid te
zijn alle soorten van collabora
teurs, landverraders, oorlogs
misdadigers e-d. aan haar hart te
drukken." Wij hadden gedacht,
dat een van de winsten in de
politieke verhoudingen, ook na de
bevrijding was dat men meer res
pect had voor elkanders menin
gen.
Dit schijnt dan toch niet het ge
val te zijn. Wie meent, dat hij
de barmhartigheid mag verwach
ten, moet dat voor zichzelf dan
maar uitmaken, maar de opinie
van een grote groep, die meent,
dat de barmhartigheid een on
misbare plaats heeft naast het
recht, kan men toch op zijn minst
genomen, eerbiedigen. Dat ve
len dit niet doen, is hoogst be
treurenswaardig. Dat zij er zó
grof uiting aan geven, als in het
„Parool" geschiedt' blijft ver be
neden de maat. Meer zullen wij
er maar niet van zeggen. Zelfs
de schrijver in „Parool" heeft op
de barmhartigheid recht....
Gelaten toezien?
Sm.) In een rede te Arnhem
heeft de heer de Bruyn van de
KAB nogal sterke woorden ge
bruikt, die wij niet allemaal on
juist durven noemen. Wat ons
in het kader van de Encycliek-
herdenking, het meest opviel was
dat de godsdienstig-zedeliike taak
voorop stond in de taak van de
K.AB., die immers allereerst
„standsorganisatie" is en in dit
verband vroeg de spreker zich af,
of de beweging maar gelaten kon
toezien, dat de geloofsafval hand
over hand toeneemt. Nu, dat kan
en mag de beweging zeker niet-
Zij zou dan, dunkt ons, haar eers
te en natuurlijke taak verzuimen.
Niet alleen de K-A-B. zou zich 'n
gewetensonderzoek over de vraag
of er op dit punt genoeg gedaan
wordt, met vrucht kunnen ge
troosten. Op de vergadering van
de Katholieke Middenstandsbond
in het bisdom Haarlem moesten
zowel directeur Kraakman, de
moderator, als pater Alexander,
de kernledder, klagen over teleur
stellingen met betrekking tot de
activiteit en de intensiteit, waar
mede de godsdienstig-zedelijke
doelstellingen van de bond wor
den nagestreefd. Oorzaak? Zon
der twijfel die overdreven zorg
voor bet stoffelijke welke alle
standen heeft aangegrepen, voor
al na de oorlog. Als men zich nu,
in deze dagen van encycliek
herdenking, bezint op de grote
waarden van de sociale leer der
Kerk, dan moet zeker beter be
seft worden, dat niet alleen ge
pleit moet worden voor bepaalde
rechten, maar ook voor bepaalde
plichten. En dan is de plicht van
het apostolaat een der voornaam
ste: de veelbesproken encyclieken
staan er vol van!
Cheshire, Djakarta-A'dam, 24
Mei N.W. ter hoogte van
Lissabon.
Sibajak, Rotterdam-Melbour
ne, passeerde 24 Mei Quar-
dafui op weg naar Colombo
Willem Ruys, 25 Mei v. Rot
terdam n. Djakarta.
PARIJS (A.P.) Gen. Omar
Bradley, de voorzitter van de
Am. Commissie van Stafchefs, zal
op 2 Juni in Parijs aankomen.
Hij zal een onderhoud hebben
met Eisenhower en met hoge
fuctionarissen van de legers der
bij het Atlantisch Pact aangeslo
ten landen.
Op 6 Juni, die dag waarop 7 jaar
geleden de invasie begon, zal hij
het eredoctoraat van de Univer
siteit van Cambridge ontvangen.
spreekt men niet zo beschaafd als
in den Haag, voerden de commu
nisten later tegen, maar zo een
voudig was het toch niet.
De heer Scheps (P.v.d.A.) ont
hulde dat in een als steeds vir
tuoze speech. Toen de burgemees
ter de heren uitnodigde om deze
woorden ook eens buiten de Ge
meenteraad te gebruiken, hadden
zij geantwoord: „We zullen wel
wijzer zijn dan levert U ons over
aan de klassejustitie!" Toen de
minister de kwestie van de steun-
fraude behandelde, waarbij de
wethouders zich niet bereid had
den verklaard om de bedragen
terug te vorderen, begonnen de
communisten weer wild te roepen.
(Vervolg pag. 5)
De Sch. 9 de „Prinses Marijke" is Vrijdagmor gen als eerste de haven van IJmuiden binnen
gelopen met 51 kantjes Hollandse Nieuwe aan boord van de Sch. 297 „Huberta". De
schipper van de „Prinses Marijke" is Willem F. Rog. Links toont het uitladen van de
eerste kantjes. Rechts de Sch. 9 „Prinses Marijke" loopt de haven binnen.
Kantoren: HOORN, Draaisingel 59, teL 4243, Grote Noord Tl. teL 4362 K 2290; ALKMAAR, Ritsevoort 52, teL 2046, (2 lijnen). K 2200: DEN HELDER, Keizerstraat 89, teL 2800 K 2230; SCHAGEN. Molenstraat 52, teL 459 K 2240
Nieuw
Abonnementsprijs f 5,30 per kwartaal, f 1.77
per mnd„ inclusief incasso. Advertentie-tarief
per editie 16 ct. per m.m., minimum f 2,50;
in alle edities 26 ct. per m.m., minimum f 4.
familieberichten 20 et., resp. 30 et. per m.m.
Bij contract belangrijke korting. -Directeur:
E. f. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits.
Bankrelaties: Noorderbank, Neder!. Credietbank
HET FEIT
Buiten God is 't nergens
veilig. (Vondel)
Zaterdag 26 Mei 1951 36e Jaargang No. 608
