Kevelaer in het oorlogsgeweld
door Maria beschermd
enorme
Een industrie die een
economische besparing geeft
Grootste laboratorium voor de
atoomwapenen ter wereld
In April minder vraag naar
buitenlandse goederen
Herhalingsoefeningen" in
de Oostduitse vacanties
Reeds 300 jaar heiligdom
Laboratorium in Delft test
deugdelijkheid van verpakking
Het leven op Ewinetok
Moderne gemeenschap van
8000 zielen met alle comfort
Alleen het water is veilig
IITSLAGEN
gen bekert door
grote 4-1 zege
1-0 achterstand
3-1 overwinning
VERPAKKINGSPERIKELEN
Vernuftige vondsten
Export naar Duitsland sterk gedaald
Naar wij vernemen:
MAANDAG 18 JUNI 1951
PAGINA 3
«VERWACHTING
deeld door het K.N.M.I.
Lt, geldig van Maandag-
t Dinsdagavond.
IWAKKE WIND
nde bewolking nat
ïlijk in het binnenland
daar een bui. Zwakke
•rdag hoofdzakelijk wes-
Veinig verandering in
uur.
IENOEMINCEN
DOM HAARLEM
re. de Bisschop van Haar-
t eervol ontslag verleend
vertrek naar Argentinië
lelgerw. Heer J- P. Does-
Pastoor was te Zeven-
at Pastoor te Zevenhoven
nd de Weleerw. Heer H.
ink, die Kapelaan was te
ngen (H. Ant. Abt.)
van Avereest naar Mid-
116; Nicolaas Smit van
k naar Westerweg 46;
lols van Ede naar Mid-
15; Jacob Boor van Hens.
ar Hasselaarsweg 1.
kken: Douwe Jongsma
lenweg 15 naar Blokker:
orst van Middenweg 303
t Maarten; Martha Bot
ienweg 234 naar Hoorn;
tha M. Deken van Mid-
584 naar Oudorp; Catha-
Borst van Donkereweg 7
aged ijk; Cornelia Carels
ïonsweg 78 naar Krom-
lindert Jansma van Mid-
20 naar Noordwelle; Ka-
nkes van Middenweg 14
aordwelle; Joseph J. M.
van Middenweg 252 naar
Maria Wtinker van Mid-
9 naar Berkhout; Hen
van Zijp van Van Veen.
naar Haarlem: Maria A.
van Rustenburgerweg 13
rvershoof; Agnes de Boer
stenburgerweg 13 naar
k; Maria H. Lagrand van
zerweg 9 naar Haarlem;
a de Krijger van Sta-
110 naar Alkmaar;
j. Oud van Middenweg
Hoogwoud; Klaas Wage,
Westerweg 14 naar Gv.
fra A. Weel van Rusten-
eg 39 naar Alkmaar;
Beers van Middenweg
Schagen; Johannes Th.
Gulik van Middenweg
ir Harenkarspel; G. A.
ling van Rustenburger,
aar Den Helder: Guurtje
van Veenhuizerweg 26
;endelft; Simon Tesselaar
isterweg 46 naar Nieuwe
wedstrijden.
V. Frisia 34 na verl.
Watervogels 4—1
osv o—i
-HSV 1—2
ERVOGELS GEKLOPT
XJEIN Ofschoon de
b met tien man begon
toch in de aanvang door-
n het offensief. Het back
ing gevaarlijk ver naar
vat spoedig werd afge-
>e gasten probeerden het
net verre schoten, wat
onproductief was. Maar
kreeg keeper Slikker een
1 van verre afstand te ver-
Hij plukte deze uit de
aar_niet klem. Toen hij
t vallen was de midden
even vlugger bij en de-
e het leder in de touwen,
ver beide ploegen scheen
xirt voetbalmoeheid te
terwijl in de voorhoede
ge schotvaardi£heid ont-
iet was rechtsbuiten de
ie de stand gelijk maakte,
erschillende malen zetten
•en listig het buitenspel
open, waar de geel-zwar-
mzoveel malen intrapten.
:hter bij een vermeend
pel de verdediging dor
aleef wachten op het fluit-
wandelde Grotes rustig
bal tot voor de keeper en
voor 21. Hierop kregen
ekers de kans voor de ge
er. Voor free cick in het
ied werd een penalty toe
deze werd echter over
en.
chagen was rechtsbuiten
,e Graaf de meest produc-
lan. Na een solo-ren wist
g de back te ontwijken en
1 en back op de hielen in
npo een vliegende kogel
:n, 31. Schoorl, die deze
jd de midden voorplaats
maar aan de formidabele
r gasten steeds een zeer
kluif had, werd bij een
;ans in het doelgebied even
d en mocht daarvoor een
nemen. Hij plaatste de
ter recht op de keeper-
e Graaf zijn doelpunten-
met 41 had gestild w®s
der Torren ruimschoots
d.
j HOLLAND VERSLOEG
ZWALUWEN
onze eigen verslaggever
•dagmiddag heeft Zwalu-
it tegen de kaasstedelingen
t een overwinning kunnen
n, alhoewel zij even na de
n voorsprong wisten te ne-
)or S. Prost die toen op de
litenplaats stond. In de eer-
ft wogen beide partijen
tegen elkaar op en men
hijnbaar genoegen met een
spel, omdat de competitie-
fwezig bleef. Wel moest
bü Zwaluwen een paar
ke ballen verwerken doch
eef het bii en de rust kwam
anco stand. Zoals gezegd
!t Zwaluwen dat in de 2e
oor Prost de leiding nam
ven later werd door treu-
n de achterhoede door v.
e stand gelijk gemaakt,
verd Zwaluwen finaal on-
voet gelopen. In het laatste
;r kopte Goossens een te-
ngende bal vanaf de dek-
het doel, waarna Jansen
x>r het einde de stand op
racht. Over het geheel ge
was deze wedstrijd maar
itige vertoning. De scheids-
1 deelde in de malaise.
De wonderbare afbeelding van
Maria van Kevelaer
In veie parochies bestaat een
Broederschap van O. L. van Ke
velaer welke gewoon was jaarlijks
in processie op te trekken naar
het 300 jaar oude heiligdom van
„de Troosteres der Bedroefden".
De meesten hebben dit in 1938
voor het laatst gedaan. Sindsdien
is Kevelaer onbereikbaar gewor
den voor de duizenden Mariaver-
eerders, die in het voetspoor van
zoveel geslachten smekend en
dankend daar de Moeder Gods
vereerden en velen hunner zal
het interesseren iets te vernemen
van de lotgevallen dezer Duits-
Hollandse bedevaartplaats gedu
rende de oorlog.
Simpel maar klaar begin.
Maar het zal nuttig zijn vooraf
weer te geven, hoe Prof. Dr.
Rogier in het tweede deel van
zijn standaardwerk (p. 642) de
oorsprong van de Kevelaer-devo-
tie in het kort verhaalt, (voor uit
voeriger bijzonderheden kan Kro
nenburg „Maria's heerlijkheden"
(deel 8, pag. 249293) geraad
pleegd worden)
„Onder het tussenbestuur van
de Gaule namen de bedevaarten
naar het binnen de diocesane
grens (van Roermond) gelegen
dorp Kevelaer een aanvang. De
koopman Hendrik Busman, die
driemaal ter plaatse van een
hagelkruis bij het dorp Kevelaer
de stem van de Moeder Gods
vernomen had, hem bevelende een
kapel te bouwen, bracht in 1642
het eerste bescheiden heiligdom
tot stand (de z.g. genadekapel),
dat spoedig het middelpunt werd
van bedevaartplaatsen uit het
Bisdom Roermond, straks ook van
elders, Balduinus de Gaule gaf
tot het bouwen van de kapel (de
z.g. „Kaarsenkapel") de voorlo
pige toestemming.
Officieel onderzoek.
Zijn opvolger als kapittelvicaris,
Antonius Bosman, liet een cano
niek onderzoek naar de ontstane
devotie tot O. L. Vrouw van Ke
velaer instellen en riep in Fe
bruari 1647 in het regularissen-
klooster Mariaweide te Venlo een
synode bijeen, waarop Hendrik
Busman en anderen in verhoor
genomen werden. Het protocol
van deze synode is ondertekend
door de Kapittel-vicaris, de offi-
ciaal, de zeven dekens, de prior
van de Kruisheren te Venlo, de
gardianen van de Minderbroeders
te Venlo, Roermond, Heinsberg
en Weert, nog enige seculiere en
reguliere priesters en vier doc
toren in de medicijnen.
Deze vergadering onderschreef
na rijpelijk onderzoek unaniem
met de innigste overtuiging en
dankbaarheid: „Er zijn te Keve
laer door Gods almacht op de
voorbede van Maria waarachtige
•wonderen geschied".
Als zodanig werden 8 genezin
gen, die door geen natuurlijke
middelen konden veroorzaakt
zijn, aangegeven. Hieronder was
een Nederlander, een zesjarig
jongetje, Peter Godfriedzn uit
Beek.
In hetzelfde jaar is de eerste
pastoor van de statie Langeraar
Abraham van Brienen, wonder
baar bevrijd van kanker aan de
tong.
Een oase voor Nederland.
Het spreekt vanzelf, dat de
devotie na de kerkelijke goedkeu
ring een brede verspreiding
kreeg. Vooral voor de katholieke
bewoners van de Republiek boven
de rivieren was Kevelaer een
godsdienstige oase. Hier konden
zij, op de Kapellenplatz en wijde
omgeving frank en vrij zonder
vrees voor placaeten, schout en
rakkers, openlijk uitdragen en
luide uitzingen wat in hun be-
18 JUNI
H. Ephrem van Syrië
De talenten, die men van
God heeft ontvangen, moet
men ook in dienst stellen van
God. De dienaar, die, volgens
het evangelie, woekerde met
de vijf talenten, die zijn mees
ter hem had geschonken, werd
zeer geprezen. Van deze ge
dachte ging ook Ephrem uit.
God had hem een dichterlijke
natuur geschonken en hij
voelde, dat hij deze gaven
moest gebruiken in dienst van
de Allerhoogste. Hij schreef
dan ook de mooiste lofzangen
voor de kerk en hij verwierf
om dit werk de titel van
kerkleraar. Ook kunnen wij
onze werkaamheid, al is deze
nog zo gering, al doet zij ook
direct niet denken aan God,
in 3jn dienst stellen, als wij
evenals Ephrem voordat hij
verzen ging maken, de op
dracht maken alles te doen
tot meerdere eer en glorie van
God.
In deserto.
scheiden staties steeds angstvallig
besloten moest blijven tussen de
muren van hun schuil- en schuur-
kerkjes. Alleen reeds dit feit is
een reden voor de Nederlandse
katholieken om Kevelaer in -re
te houden. Onze gezegende eman
cipatie mag ons niet vergeetach
tig en ondankbaar maken.
De oorlogsjaren.
Thans willen we, puttend uit
verschilende brieven 19421947
o.a. van Deken Holtman uit Ke
velaer, de contemporaine geschie
denis der bedevaartplaats ver
halen.
In 1942 was Kevelaer nog als
vanouds. Alleen het kleurrijke
processieleven ontbrak en men
miste vooral de Nederlanders.
Ook de Duitsers mochten geen
officiële processies meer houden.
Het klokje van de kaarsenkapel
klepte niet meer met hoog geluid
tot welkom en afscheid, want het
was evenals de zes prachtige
klokken van de Basiliek in beslag
genomen en uit de klokkestoel
verdwenen. Gelukkig hingen er
in de parochiekerk (z.g. oud-
Kevelaer) en in de Hubertuskapel
van het gehucht Keylaer nog twee
klokken uit het jaar 1400 onge
veer. Deze mochten behouden
worden en werden in de toren
van de Basiliek gehangen.
Derde eeuwfeest.
Toen dan ook op 7 Juni 1942
de beroemde bisschop van Mun
ster Mgr. Clemens August von
Galen het 3e eeuwfeest met een
pontificale H. Mis opende, luid
den deze twee klokken het feest
in. Des middags preekte Mgr.
een uur en daarna hield hij nog
een toespraak vanuit het geopen
de venster van het Priesterhuis.
De samengestroomde menigte
op de Kapellenplatz werd wel op
10.000 geschat. De Bisschop moest
zijn toespraak herhaaldelijk on-
Genadekapel te Kevelaer
derbreken wegens diepe ontroe
ring.
Met twee vingers in de hoogte
zwoer de menigte in een lied
trouw aan Christus Koning en
besloot de onvergetelijke plech
tigheid met ..Groszer Gott, wir
loben Dich".
En na deze Bisschop, „de
Leeuw van Munster", kwam zo
goed als iedere Zondag een der
Duitse Bisschoppen naar Kevelaer
om er te pontificeren. Zo kwa
men ze van Passau, Paderborn,
Osnabrück, Mainz, enz., ook de
wij-bisschop van Keulen en de
apostolisch administrator van
Aken. Dit duurde tot Allerheili
gen, waarop het feest besloten
werd door de nieuwe Aartsbis
schop van Keulen.
Ook de Heilige Vader in Rome
leefde met het jubileum mee. Hij
stond toe, dat vanaf 1942 telken
jare op Zaterdag na 's Heren
Hemelvaart (waarop in 1642 de
31e Mei viel, de dag waarop het
Genadeprentje in het kapelletje
werd geplaatst) in heel het bis
dom Münster een bijzonder feest
ter ere van de Troosteres der
Bedroefden zal worden gevierd.
De devotie der pelgrims was
aangrijpend, er werd gebeden met
het grootste vertrouwen op de
Moeder Gods, wat op ontroeren
de wijze bleek uit de briefjes,
welke in de offerbussen werden
gevonden, b.v. de namen van zes
zoons met de bede: „Liebe Mutter
Gottes bringe sie alle heim".
Zo werd het derde eeuwfeest
uitsluitend kerkelijk gevierd, of
schoon de burgerij al jarenlang
geld had ingezameld voor een
groots uiterlijk feest. Heel Keve
laer betreurde ten zeerste dat
deze plannen door de oorlogsom
standigheden niet konden door
gaan, maar men was al blij, dat
Kevelaer tot dan verschoond was
gebleven van luchtaanvallen. Er
waren in de nabijheid van de
Kruisboom (het z.g. Rode Kruis)
enkele bommen in het open veld
gevallen en aan de rand van het
dorp op een kruis, waarbij twee
mensen werden gedood.
Doordat er bijna
geen pelgrims meer
waren die des nachts
overbleven, waren
vele hotels overbo
dig geworden, zodat
„Kölner Hof" in een
levensmiddelenbe-
drijf, „Zum Golde-
nen Apfel" in een
lazaret en vele an
deren in meerdere
woningen werden
veranderd. Het grote
Priesterhuis was
voor driekwart in
beslag genomen voor
lazaret, alleen het
oudste gedeelte werd
aan de geestelijkheid
gelaten. Ook de gro
te zaal, waar de
processies haar vaan
dels bewaarden, was
hospitaal geworden.
In het jubeljaar
waren in de Basiliek
nog enige nieuwe
gebrandschilderde
ramen klaar geko
men.
Een jaar later:
was Kevelaer mate
rieel nog geheel on
beschadigd. Onder
tussen ging de kerk
vervolging door de
nazi's voort. Deze
was in de ene Gau
4
feller dan in de andere, naar ge
lang de opvattingen van de Gau
leiter.
Zondag 29 Augustus 1943 werd
van alle kansels het nieuwe pro
test der aan het graf van de H.
Bonifacius verzamelde Duitse
Bisschoppen voorgelezen.
In de zomer 1943 kwamen er
-elke dag nog vele pelgrims tus
sen 15 Augustus en 8 September,
wel 1500 per dag. Elke middag
om drie uur werd er een „Pil-
gerandacht" met preek gehouden,
welke dikwijls door de Gestapo
werd gecontroleerd. Vooral nadat
Himmler Rijksminister was ge
worden, kwamen er nieuwe voor
schriften, welke de Deken er toe
brachten, verschillende veilig
heidsmaatregelen te nemen.
Maar nietetgenstaande alles,
klonk elke dag het „Ave spes
nostra, Wees gegroet, onze Hoop",
de Introitusaanhef van de Keve-
laerse Maria-Mis in een dikwijls
plechtige Hoogmis door de heer
lijke Basiliek. Elke dag opnieuw
werd men getroffen door het
grote geloof en de grote liefde
van het gelovige Duitse volk. Met
lege magen kwamen ze 's mor
gens van verre aan en wachtten
tot elf, twaalf uur met commu
niceren. Dit waren de vele goede
mensen, die het barre regime
even hard verfoeiden als wij.
Einde Augustus kwam er een
voetprocessie uit Bonn, welke er
drie en een halve dag over liep:
de eerste dag tot Keulen, de
tweede tot Neus en de derde tot
Aldekerk, waarna men 's mid
dags om 12 uur in Kevelaer aan
kwam.
De biechtstoelen warqn druk
bezet; elke morgen stonden er
honderden in de Biechtkapel. Bij
elk weekend was de drukte ge
weldig en konden de mensen des
nachts geen onderdak vinden,
omdat vele hotels tot woningen
of hospitalen waren omgebouwd
of plaats boden aan bedrijven, die
uit getroffen gebieden naar Keve
laer waren geëvacueerd. Zulk een
drukte was er op Maria ten He
melopneming, de dag, waarop de
Deken op de Kapellenplatz plech
tig de pauselijke zegen gaf.
Toen waren er zeker 8000 pel
grims in Kevelaer.
J. TH. M. KRAAKMAN, pr.
(Wordt vervolgd).
(Van een onzer redacteuren)
Wie zich goed wil realiseren, wat de vooruitgang op verpak-
kingsgebied in onze wereld betekent, moet zich eens herinneren
hoe hij vroeger als kind door een gulle oom of tante gelukkig
werd gemaakt met een grote glazen stopfles vol zuurtjes. Het
was in kinderogen een pronkstuk, maar uit een oogpunt van
efficiency een onding. Vroeg of laat, maar steevast voordat
de zuurtjes op v/aren, sprong dat ding in gruzelementen en
de inhoud was verder voor het jammerende kind taboe.
Tegenwoordig worden dezelfde
zuurtjes in cellofaan verpakt en
de koper kan zich dan nog boven
dien verheugen over het feit, dat
een enkele warme zomerdag de
inhoud van de romantische stop
fles niet meer in een kleurrijke
maar ongenietbare zuur-massa
kan veranderen. Ieder zuurtje
leeft zijn eigen leven binnen de
veilige omhulling van het cel
lofaan.
Probleem voor de fabrikant
Er steekt achter al die techni
sche verbeteringen een klein
economisch probleem voor de
fabrikant. De consumptie van
zuurtjes verpakt op een wijze, die
het product met ongenietbaarheid
belaagt, kan een enorm voordeel
zijn voor degene, die de zuurtjes-
markt beheerst. Hoe meer flessen
er kapot vallen en hoe meer
zuurtjes er tot onsmakelijke klon
ten degenereren, des te meer zal
de omzet toenemen van een arti
kel, dat eenmaal het publiek
heeft veroverd. Iedere kapotte
fles betekent, dat de helft van de
inhoud niet via de maag maar
via de vuilnisbak verdwijnt. De
heerlijkheden werden dus door
hun ondeugdelijke verpakking
feitelijk in grote hoeveelheden
doorgedraaid, zoals de Westlandse
groente, al is het dan om een
heel andere reden
Veel economischer
Nu de verpakking verbeterd is,
wordt er echter en dit is een
argument om de verpakkings
industrie te stimuleren veel
economischer gewerkt. Dit geldt
natuurlijk niet alleen voor zwak
ke artikelen als zuurtjes, maar
ook voor de waardevolle. Per sal
do is het voordeel toch weer op
de fabrikant teruggeslagen, want
bij een vol automatische draaien
de verpakkingsmachine, die het
artikel en masse de deur uitjaagt,
daalt de kostprijs zo aanzienlijk,
dat hele nieuwe winstbronnen
worden aangeboord.
Dit alles is slechts bedoeld om
aan te tonen, hoe dom het is de
NEW ORLEANS (Louisiana) - Ass. Press Op het midden in
de Stille Oceaan gelegen eiland Eniwetok, waar de V.S. ten
koste van 65.000.000 dollar een proefterrein voor atoomwapens
aangelegd hebben, bestaat een moderne gemeenschap met een
bevolking van ongeveer 8000 zielen. De democratische afge
vaardigde FEdward Hebert, die de laatste atoomproeven al
daar bijgewoond heeft, vergelijkt Ewinetok en omliggende
eilanden met „drukke bloeiende Amerikaanse plaatsen", die
beschikken over bioscopen, athletiekvelden, kledingmagazijnen,
strandclubs, leesbibliotheken, postkantoren electrische centrales.
In een artikel in het dagblad
„New Orleans States" schrijft
Hebert, dat de bevolking bestaat
uit zwaar bewaakte natuurkun-
Volgens de door het Centraal
Bureau voor de Statistiek samen
gestelde voorlopige gegevens be
droeg de totale waarde van de
ingevoerde goederen, dus inclu
sief pakketpost en diamant, in
April 1951 f 833,5 millioen, terwijl
voor een waarde van f 588,1 mil
lioen werd uitgevoerd.
Bij de uitvoer kan men t.a.v.
sommige artikelen reeds een ken
tering in de vraag naar buiten
landse goederen waarnemen. De
invoer van wol en katoen daalde
van April 1950 vrij belangrijk.
De uitvoer in de agrarische sec
tor vertoont een wisselend beeld.
De export van zuivel en eieren
gaf een aanzienlijke daling te zien
en kwam weer op het niveau van
1950, terwijl de uitvoer van vlees,
groente, fruit en conserven daar
entegen een vooruitgang vertoont
t.a.v. 1950.
De door Duitsland ingevoerde
restricties beginnen haar uitwer
king te doen gevoelen. Onze uit
voer naar dit land daalde van
f 72,3 millioen in Maart 1951 tot
f 48,7 millioen in April 1951. Ook
de uitvoer naar België kon zich
niet op het peil van de voorgaan
de maand handhaven en daalde
met f 16 millioen. Verheugend is
het daarentegen te constateren,
dat de uitvoer naar de V.S. van
HOLLAND FESTIVAL
Gaiaconceit te Amsterdam
De concertenreeks van het Hol
land Festival 1951 in Amsterdam
is Zaterdagavond geopend met
een groot galaconcert onder lei
ding van de dirigent Rafael
Knbelik.
Als solist trad op Robert Casa-
desus, die het concert in c. kl. t.
voor piano en orkest van Mozart
ten gehore bracht. Het program
ma was geopend met het Wilhel
mus en de ouverture „de Ver
kochte Bruid" van Smetana. Het
optreden van de solist bracht de
uitverkochte zaal tot grote ovaties.
Na de pauze volgde de eerste
uitvoering van de derde sympho-
nie van de Nederlandse compo
nist Guillaume Landre, gevolgd
door de Slavische rhapsodie voor
orkest „Taras Bulba" van Leos
Janacek. Ook dit tweede deel van
het concert had een grote ovatie
tot gevolg.
Amerika, het Verenigd Konink
rijk en Frankrijk is gestegen.
Bij vergelijking van de in- en
uitvoergegevens van Januari
April 1951 met de dienovereen
komstige periode in 1950 blijkt,
dat het dekkingspercentage van
onze invoer met België, de V.S.
van Amerika, het Verenigd Ko
ninkrijk en Zweden is verbeterd,
terwijl dat voor W.-Duitsland, de
Republiek Indonesië en Frankrijk
ongunstiger werd.
Van belang is het nog op te mer
ken, dat onze, in 1950 actieve,
handelsbalans met W.-Duitsland
in 1951 passief werd, terwijl de
situatie met Engeland zich in te
genovergestelde zin wijzigde.
DALEND BIOSCOOPBEZOEK
Hoewel het aantal bioscopen
sedert 1939 steeg met 134 tot 484
in Mei 1950, daalt het bezoek in
de na-oorlogse jaren voortdurend.
Werd in 1945 drie kwart van
de capaciteit (aantal voorstellin
gen per jaar maal aantal zitplaat
sen) bezet, in 1947 was dit reeds
tot de helft verminderd, om in
1949 tot beneden de 40 pet. te
dalen. Het verschil met de toe
stand in 1938, toen de capaciteit
voor een derde werd benut, is
niet groot meer.
WAPENOPSLAGPLAATS
IN BELGIË ONTDEKT
BERGEN (Belga) Zes kis
ten granaten, twee kisten patro
nen en voorts een hoeveelheid
springstof zijn Zaterdag ontdekt
in een ongebruikte garage te
Cuesmes, een Belgisch plaatsje bij
de Franse grens. Er is een onder
zoek ingesteld. De garage is het
eigendom van een zekere Georges
Leroy.
De snijbloemen-uitvoer
naar België
Besprekingen over de snijbloe
menexport hebben nog niet tot
overeenstemming geleid. Daarom
is een nieuwe overgangsregeling
gemaakt, die zal gelden tot 15
Juli a.s. De regeling komt neer op
handhaving van de bestaande
situatie, en wel in dier voege,
dat de export van snijbloemen
naar België vrij blijft onder be
paalde condities. Nederland zal
namelijk zorgen, dat prijsversto
ringen op de Belgische markt
worden voorkomen en zal daar
toe toezien, dat de uit te voeren
snijbloemen uitsluitend op de vei
lingen zullen worden gekocht.
„VERWIJDERING"
UIT BOEDAPEST
BOEDAPEST (Ass. Press).
De Hongaarse regering heeft gis
teren erkend dat zij 924 gezinnen,
bestaande uit „ongewenste ele
menten", uit Boedapest heeft
„verwijderd".
Een communiqué van het mi
nisterie van binnenlandse zaken
zegt („de volgende ongewenste
elementen" zijn van 21 Mei tot
15 Juni uit Boedapest verwijderd:
zes voormalige hertogen, 52 voo»-
malige graven, 41 voormalige ba
ronnen, 10 voormalige ministers
van Horthy, 81 voormalige gene
raals van Horthy, 30 voormalige
fabrieksbezitters, 46 voormalige
bankiers, 5 voormalige fabrieks
directeuren, 93 voormalige groot
handelaren en 105 voormalige
grootgrondbezitters.
PARATYPHUS IN AURICH
(Van onze verslaggever)
OLDENBURG. In Aurich is
paratyphus uitgebroken en het
laat zich aanzien dat deze ziekte
een grote omvang zal aannemen.
Verschillende voorzorgsmaatrege
len zijn getroffen en plaatselijke
scholen zijn inmiddels gesloten.
Speciaal voor de Noorderlingen
betekent dit dat men bij een be
zoek aan de omgeving van Aurich
de nodige voorzorgsmaatregelen
in acht neemt.
is, op wens van H. K. H. Prinses
Wilhelmina, aan luchtvarenden
verzocht het vliegen op geringe
hoogte in de omgeving van Het
Loo te vermijden....
zijn thans ruim 10500 jongelui in
opleiding voor onderwijzer tegen
8500 gedurende het vorige jaar.
In 1950 behaalden 1732 leerlingen
de onderwijzersacte
zullen in Augustus en September
iD totaal 1260 Nederlanders naar
Nieuw Zeeland emigreren.
heeft H. M. Koningin Juliana de
Belgische minister van Financiën,
prof. J. van Hontte, als erkenning
van zijn verdienste in het kader
der Benelux-samenwerking on
derscheiden met het Grootkruis
in de orde van Oranje Nassau
levert het tijdens de oorlog in de
Wielingen gezonken Duitse schip
de „Birkenfels" gevaar op voor
de scheepvaart. Om dit euvel op
te heffen zal de bovenbouw van
het schip worden opgeblazen
China rubber in Ceylon
COLOMBO (Reuter). Uit be
trouwbare bron te Colombo wordt
vernomen, dat de Chinese volks
republiek grote orders op Ceylon
heeft geplaatst voor rubber. Cey
lon is een vrije markt.
digen en manschappen van leger,
marine en luchtmacht.
„Anderhalf jaar lang waren er
geen vrouwen op Ewinetok",
schrijft hij.
De luchtmacht en de marine
hebben volgens Hebert de taak
vijandige waarnemers uit het ge
bied te weren en schepen en
vligtuigen, die toevallig de ge-
vaarzöne binnenkomen, terug te
sturen.
De luchtmacht is verantwoorde
lijk voor de veiligheid in een
luchtruim van meer dan 75.000
vierkante kilometer, terwijl de
marine de veiligheid ter zee
waarborgt en een anti-duikboot-
programma uitvoert.
De veiligheid op de Atol zelf
berust bij uitstekend geoefende
manschappen van de militaire
politie.
Iedereen draagt een identiteits
kaart met foto.
Geen postcensuur.
Niet al het personeel heeft toe
gang tot alle gedeelten van de
Atol. Bepaalde stukken zijn voor
slechts enkele vooraanstaande
mensen toegankelijk. Hoewel er
strikte veiligheidsmaatregelen ge
nomen zijn, wordt de post niet
gecensureerd.
Hebert zegt, dat er, sinds de
Atol in 1947 proefterrein voor
atoomwapens is geworden, slechts
vijf personen door ongelukken om
het leven gekomen zijn, hoewel
gewerkt wordt met 's werelds
dodelijkste wapens en allerlei ge
vaarlijk materiaal. En die onge
lukken hadden niets met de
atoomproeven te maken.
Hoog moreel.
Volgens de afgevaardigde heeft
lt.-generaal Elwood R. (Pete)
Quesada, commanderend generaal
van de Task Force op Ewinetok
gezegd: „In al de 27 jaar. die ik
in het leger gediend heb, heb ik
nog nooit zo'n hoog moreel ge
zien".
Hebert schrijft, dat op Ewine
tok verder te vinden zijn: negen
tig baseballteams, die in tien af
delingen verdeeld zijn; cantines,
waar 9000 maaltijden per dag ge
serveerd worden, bars, waar alle
soorten whiskey te krijgen zijn,
een radiozender, die de gehele
dag programma's verzorgt, auto
bussen, waarmee men rondritten
kan maken, en strandclubs, die
elke vergelijking met exclusieve
badplaatsen als Waikiki of Rio
de Janeiro kunnen doorstaan.
Stalen wrakken.
Maar op de rest van de Atol is
het niet zo fraai:
De plantengroei is verdwenen,
hoewel men thans poogt de tropi
sche aantrekkelijkheid van het
eiland enigszins te herstellen.
Het eiland wordt omsloten door
een massa stalen wrakken, die
herinneren aan de vreselijke sla
gen, die de Amerikanen toege
bracht hebben aan de 3.500 Ja
panse soldaten, die vrijwel tot de
laatste man sneuvelden toen het
eiland na dagen van ononderbro
ken lucht- en zee-bombardemen
ten veroverd werd.
De Amerikanen maakten
slechts 50 krijgsgevangenen.
Duizenden tonnen schroot zijn
van het eiland in de Oceaan ge
worpen. Talloze kleine vaartuigen
zijn blijven liggen op de plaats
waar zij bij de verovering van
de Atol op het strand liepen.
If
BERLIJN. (Ass. Press).
De vacantie van een Oost-Duitse
arbeider biedt meer politiek dan
vermaak.
De communistische federatie van
vakverenigingen „F.D.G.B." zorgt
er voor, dat hij zich niet terug
trekt in 'n Splendid Isolation. Zij
heeft een uitgebreid program op
gesteld, dat hem weinig tijd voor
particuliere genoegens overlaat.
De FDGB heeft alle vacantie-
oorden aan zee en in de bergen
in de Russische zone aan zich ge
trokken en een arbeider, die daar
zijn vacantie doorbrengt, heeft
geen kans om te ontsnappen aan
haar voorlichtingsprogramma.
In zijn hotel is uitsluitend „be
trouwbaar" personeel te werk ge
steld, dat er voor zorgt, dat de
vacantieganger zijn politieke por
tie doet, precies zoals hij in de
fabriek zijn toegemeten portie
werk moet doen.
Men biedt hem de gelegenheid
wat vrijwillig werk te verrichten,
herstelwerk op sportterreinen,
werk op boerderijen en het ver
zamelen van metaalafval ten bate
van de economie in de Oostelijke
zone, dat alles maakt deel uit van
het vacantieschema van de FDGB.
Het officiële vermaak omvat
voorstellingen van een rood poli
tiek cabaret, van een „Culturele
vereniging" van de volkpolitie en
van de communistische vrije doemen.
Duitse jeugd, lezingen over het
leven in Rusland, progressieve
toneelstukken van Russiche au
teurs en dergelijke.
Noodzakelijke opvoeding
In particuliere gesprekken ge
ven functionarissen van de FDGB
toe, dat dit programma de ont
spanning-zoekende arbeiders
waarschijnlijk niet erg zal beval
len maar zij beschouwen het als
noodzakelijke politieke opvoeding.
Er zullen ook discussies over
de kunst plaats vinden, met name
over het „Reactionnaire Forma
lisme" en het „Progressieve Rea
lisme" om de arbeiders te wape
nen tegen het kopen der prullaria
die in vacantieoorden dikwijls
worden aangeboden.
Voorts zullen vergaderingen
worden gehouden, zo mogelijk
met bezoekers uit West-Duitsland
om te spreken over de communis
tisch strijd voor de vrede en an
dere politieke onderwerpen.
Communistische agitatoren zul
len uitzwermen over de stranden
om er de zonnebadende arbeiders
van te overtuigen, dat de politiek
van hun communistische Oost-
Duitse regering de juiste is.
De enige manier om hen te
ontkomen zou zijn, de zee in te
zwemmen, maar bij zijn terugkeer
zal de vluchteling het eerst weer
de enorme aanplakbiljetten met
communistische leuzen zien op-
soms luxueus lijkende verpakkin
gen aan te vallen, omdat wij le
ven in een tijd van versobering.
Wij leven ook in een tijd van
efficiency en wanneer onze ge
hele nationale industrie van de
nieuwe verpakkingsmethode pro
fiteert, is het niet mogelijk de
klok terug te gaan zetten. Ook al
blijft het waar, dat verpakkingen
soms aanleiding worden tot
massa-suggestie. Het is eens voor
gekomen, dat dezelfde zeep, in
drie verpakkingen seringen-, ro
zen- en narcisgeur verspreidde en
dat ernstige mensen bij een se
rieuze proef erin vlogen.
Er is, zoals op vele terreinen,
ook op verpakkingsgebied de
laatste jaren een vruchtbare sa
menwerking ontstaan tussen de
mensen met ideeën en de tech
nici, die deze flitsen op hun
bruikbaarheid toetsen. Deze Iaat-
sten hebben een eigen burcht
betrokken in het proefstation voor
verpakkingen in het T.N.O.-in-
stituut in Delft. In hun labora
torium worden met de meest ver-
nuttige instrumenten materialen
beproefd en op hun bruikbaarheid
voor doeleinden, die de fabrikant
aangeeft, bekeken.
Men kan er kunstmatige .regen
buien maken, om te zien, of ver
pakkingen inderdaad waterdicht
zijn en men kan in een roterende
draaimolen, die een ware pijn
bank is voor het materiaal, een
vol geladen kist aan een reeks
uitgekiende schokken en stoten
blootstellen, waaruit onherroepe
lijk haar uithoudingsvermogen
aan het licht komt.
De enorme drukpers, die heel
fijn registreert, hoeveel druk een
verpakking verdraagt, is 'n dank
baar instrument om b.v. te bepa
len hoeveel van een bepaald arti
kel op elkaar gestapeld kan wor
den. Dit is van belang voor ver
voer in scheepsruimten waarbij
aan de onderste laag iri het ruim
nogal wat eisen gesteld worden,
omdat er een enorme kolom bo
venop komt te staan. Het proef
station voor verpakkingen krijgt
op dit gebied dagelijks opdrachten
van de industrie, die met grote
securiteit worden vervuld. Iemand
die tegenwoordig wat te vervoe
ren heeft, waarbij risico van bre
ken moet worden uitgesloten, kan
hier voor adviezen terecht en het
is duidelijk, dat door deze instel
ling enorme bedragen aan scha
deposten voorkomen zijn, reden
waarom ook de overheid zich
hiervoor sterk geïnteresseerd
heeft en de zaak met de financie
ring der outillage op gang ge
bracht heeft. Deze laatste is vol
komen op het niveau der moderne
techniek in het buitenland.
Schokmeter.
Zo vindt men in dit laborato
rium o.m. een schokmeter, die
zijn ontstaan te danken heeft aan
de vele eisen tot schadevergoeding
waarmede de Amerikaanse spoor
wegen werden lastig gevallen.
Een ander vernuftig Amerikaans
apparaat is de „vibrator", waar
mede de bewegingen van een
vrachtauto worden nagebootst,
om te zien of de veerkracht van
de verpakking, bij het vervoer
van flessen b.v. voldoende is om
breuk te voorkomen. Kleinere ap
paraten wijzen precies de scheur-
weerstand en de kleefkracht van
plakband of verpakkingspapier
aan, terwijl ook buigweerstanden,
berstdrukken en doorsteekweer-
standen begrippen zijn, waarover
hier dagelijks in exacte cijfers
gesproken wordt, aan de hand
van metingen met instrumenten
voor wie geen enkel geheim in
onze verpakkingswereld verbor
gen blijft.
Lucky Strike vondst.
De verpakkingsindustrie moge
in ons land hand over hand in
belangrijkheid toenemen, zij zal
nooit die eindeloze spiraal van
mogelijkheden te zien kunnen
geven als in een land als Amerika
waar de staaltjes van verpak-
kingsmagie legio zijn. Een van
deze was na de oorlog de vondst
van de tekenaar Raymond Loewy,
die een nieuw ontwerp voor een
pakje Lucky Strike moest maken
en daarbij voor de maatschappij
een besparing van f 200.000.000
wist te bereiken, door alleen, dat
wat in de vorige omslag groen
I was wit te laten, zodat een kleur
bij het drukken gemist kon wor
den. Raymond was heel gelukkig,
toen hij voor dit ontwerp een
honorarium van f 15.000 mocht
opnemen bij de kassier.
Een goed Nederlands voorbeeld
is echter de rijdende vatenfabriek
van van Leer, die de Engelsen
destijds op de Londense verpak
kingstentoonstelling tot een lichte
razernij bracht, omdat geheel
Londen naar de „Mobile Factory
of the Famous Dutchman" ging
kijken en de andere stands leeg
liepen.
Van Leer heeft echter niet al
leen Nederland, maar alle wereld
delen als afzetgebied veroverd.
Zijn 27 fabrieken, die binnenkort
tot over de dertig zullen worden
uitgebreid, bevinden zich in Ne
derland, België, Frankrijk, Enge
land, Noord- en West-Zuid-Afrika,
Israël, Malakka, Hongkong, de
Nederlandse Antillen, Brits West-
Indië en Centraal- en Noord-
Amerika. Dertig jaar geleden be
gonnen met een bescheiden fa
briekje in Amsterdam, waar de
eerste dag 5 vaten uit kwamen,
is de productie thans tot een
kwart millioen per week opge
voerd en de capaciteit ligt nog
een heel eind hoger.
Nederland heeft zich dus op
dit terrein niet te schamen. Het
speelt zijn partijtje in het inter
nationaal gezelschap aardig mee.
WEER PSEUDO-VOGELPEST
ONTDEKT
Opnieuw is te Oostzaan een ge
val van pseudo-vogelpest ontdekt.
Ditmaal op het bedrijf van de
heer D. Sopjes. 165 jonge hen
nen zijn vernietigd.
Te Bilthoven werd pseudo-
vogelpest geconstateerd op een
boerderij aan de Julianalaan. 400
kippen moesten worden afge
maakt.
