oco
Engeland wil olievelden
niet verlaten
Het Friese Hof spreekt
Pieter de Boer vrij
Prof. Duynstee doet afstand van
wens naar rechter K.V.P.-vleugel
npoo
Perzische regering wint
vertrouwensvotum
Vliegtuig koninklijk paar
kreeg motorstoring
Levensverzekering-maatschappijen zullen
leningen van 250 millioen verstrekken
EDITIES VOOR ALKMAAR, HOORN, DEN HELDER, SCHAGEN
Prof. Duynstee slikt
rechtervleugel in
Rekbare
democratie
Duizenden Perzen bestormden kantoren
Troepen ontscheept-
te Port Said
Parijse conferentie
is mislukt-
Vertrek uit Luxemburg werd
bijna vier uur vertraagd
Voor gemeentelijke woningbouw
Perzen adverteren
in Frankrijk
Engels beroep op
Internationaal Hof
Geheime conferentie
over verdediging
Brits Gemenebest
Scheepsberichten
Arbeiders mogen in geen geval
geïsoleerd worden
EN?
vaardebon uit. Vul
en adres in.
l Uw winkelier.
in 3 pakjes Proco
r de prijs van 2
:ent.
mag slechts twee
li-vrije
;chuim werking!
en donker haar)
ARDE 25.:0
geeft Uw
van 2 pak-
voor 50 cent
Proco gratis.
S i e r I ij k
openge
werkt wit
'lederen san-
el. Ook in zwart
weeltje.
Luchtige, veer- j
krachtige en on
gelooflijk sterke.'
chtbruine zomer,
ilière met gevloch-
voorblad en sier.'
rand.
taal over te laden
el, zo'n vrachttrein
de rails misschien
niet", zei vliegenier
acht gestaan en er
m vertrokken. Het
ij ons in het kamp
;h maar eens even
zijn eigen oren en
En daar vlogen ze
over de rand van
zag hij waar hij
'antelijk, terwijl hij
sporen van auto-
Is dat geen vracht-
genier volgden die
ze in de verte een
en maar aan een
itwagen reed in de
il de smid.
Nieuw
Abonnementsprijs t 5,30 per kwartaal, f 1.77
per mnd., inclusief incasso. Advertentie-tarief
per editie 16 ct. per m.m., minimum f 2,50;
m alle edities 26 ct. per m.m., minimum f 4.—;
familieberichten 20 ct„ resp. 30 ct. per m.m.
HET FEIT
Bankrelaties: Noorderbank. Ncderl. Credietbank
Buiten God is 't nergens
veilig. (Vondel)
NHD
H
VAN HEDEN
Pagina 1
Vrijdag 22 Juni 1951 46e Jaargang No. 12200
Kantoren: HOORN, Draafsingel 59, teL 4243. Grote Noord 77, te). 4362 K 2290; ALKMAAR, Rïtsevoort 52, teL 2046, (2 lijnen), K 2200; DEN HELDER. Keizerstraat 89, teL 2800 K 2230: SCHAGEN. Molenstraat 52, teL 459 K 2240
MEN KENT NU WEL eerst
uit Italië en vervolgens uit
Frankrijk de gevolgen van de
toepassing van het in de wet daar
opgenomen nieuwe kiesstelsel.
Daar zitten enkele algemene, niet
specifiek-buitenlands-politieke
kanten aan deze kwestie, welke
hier wel eens bespreking mogen
vinden.
In beide landen komt het er
op neer, dat bij de verkiezingen,
in Italië voor de gemeenteraden,
in Frankrijk voor de volksverte
genwoordiging, een zodanige re
geling was gemaakt, dat wanneer
een partij, of verbonden partijen,
de meerderheid van de stemmen
hadden behaald, alle zetels der
districten aan deze partij of groep
van partijen werden toegewezen.
Zodoende kwam het, om ons
nu even tot Frankrijk te bepalen,
dat de communisten ruim vijf
millioen stemmen verkregen,
maar slechts 100 zetels, terwijl de
Gaullisten bijv., die een millioen
stemmen minder hadden, 15 zetels
meer konden bezetter^ De (katho
lieke) M.R.P. had ongeveer twee-
en-een-half millioen stemmen, en
86 zetels, enz.
Natuurlijk hebben vooral de
communisten hevig gefulmineerd
over deze toepassing van de „mo
derne" democratie, maar ze ver
geten wel een beetje, dat de rege
ringspartijen lang niet altijd van
dit wel wat vreemd-aandoende
kiesstelsel geprofiteerd hebben,
dat de communisten in verschil
lende gevallen ook baat gevonden
hebben bij deze „gesanctionneer-
de truc" en de aanhangers van
de Gaulle evenzeer.
Niettemin kan de vraag wor
den gesteld, of4 wat, èn in Italië
èn in Frankrijk, thans op het
stuk van kiesregelingen te zien
gegeven werd, nog de naam „de
mocratisch" kan verdienen. Men
kan zeggen, dat wij de methode
van deze elastische democratie
veilig kunnen overlaten aan de
landen, welke haar wilden toe
passen en, door wettig-gekozen
volksvertegenwoordigers (in
Frankrijk nog die, welke onder
een oude wet was gekozen!) kon
den reglementeren. Daar is op
zich zelf niets onregelmatigs aan.
Laten wij de vraag zo stellen:
zou bij ons zo iets mogelijk zijn,
aangenomen, dat het practisch te
verwezenlijken ware? Zou Neder
land voor zulk een „rekbare de
mocratie" rijp zijn en zou het
doeltreffend zijn, haar in te voe
ren?
Naar onze begrippen lijkt een
regeling als Italië en Frankrijk
toepasten, nauwelijks met een
beroep op een democratische re
geling te rechtvaardigen en voor
ons land lijkt ze noch wenselijk,
noch doeltreffend.
(Vervolg op pag. 3)
LONDEN. Herbert1 Morrison, Engeland's minister van
Buitenlandse Zaken heeft tijdens de debatten over de olie
kwestie in het Britse Lagerhuis verklaard dat de regering zeker
niet voor ontruiming van de olievelden zal zorgen. „Het is onze
wens dat de ambtenaren en technici van de Brits-lraanse olie
maatschappij daar blijven. Wij zullen alles in het werk stellen
wat in ons vermogen ligt om de Engelsen te beschermen".
Onder toejuichingen van beide
zijden verklaarde de plaatsver
vangende leider van de oppositie,
Eden, dat een Britse evacuatie
van de olievelden rampzalig zou
zijn en dat hij het regeringsbe
sluit ondersteunde om de zaak bij
het Internationale Gerechtshof
aanhangig te maken. Overigens
zeide hij ook dat, indien er niet
drie jaar lang een vacuum was
geweest in de Britse politiek en
de verdedigingsplannen voor het
Midden-Oosten, de huidige ge
beurtenissen met zouden hebben
plaatsgevonden.
Keus tussen twee kwaden
Duncan Sandys, Churchill's
schoonzoon, zei, dat er geen twij
fel bestond, dat Rusland verdrags
rechten had om troepen Noord-
Perzië te laten binnenrukken als
Engelse troepen in Zuid-Perzië
landden. Doch als er gekozen
moest worden tussen het verdelen
van Perzië en het overlaten aan
Russische heerschappij van het
IRAK ZEGT STEUN TOE
PORT SAID. Het Britse
transportschip „Devonshire" heeft
gisteren troepenversterkingen
voor de Suez-kanaalzone, waar
onder een volledig regiment, te
Port Said aan land gezet. Ook het
transportschip „Empire Pride"
is met troepen voor Singapore te
Port Said aangekomen.
Het Egyptische blad „Al Misri"
drukt een telegram af van zijn
correspondent te Londen, waarin
wordt gemeld, dat de Iraakse re
gering zich bereid heeft verklaard
de Britse land-, lucht- en zee-
strijdkrachten alle bijstand te
verlenen. De R.A.F. zou vrij over
de Iraakse vliegvelden mogen be
schikken.
gehele land zou de minst kwade
keuze de verdeling zijn, aldus
Sdanys.
Morrison die in zijn rede de
Perzische actie geen nationalisa
tie doch onteigening had genoemd
beschouwde Mossadeq niet als een
linkse socialist o.d. doch als een
reactionnair, die tot een welge
stelde klasse behoort, die door de
werkende bevolking in stand
wordt gehouden. Het kan best zijn
dat hij wind gezaaid heeft en een
communistische wervelstorm zal
oogsten, aldus Morrison, die het
met de conservatieven aan de
stok kreeg en door protestkreten
werd onderbroken toen hij zeide
dat de populaire conservatieve
bladen „de gebruikelijke militaris
tische en oude imperialistische
verklaringen hadden afgelegd en
dat men twee oorlogen wilde be
ginnen, de ene in Perzië
De Perzische minister-president
Mossadeq kreeg gisteren een een
stemmig vertrouwensvotum voor
zijn optreden inzake de oliekwes
tie van de 91 leden van de Per
zische Tweede Kamer die van de
in totaal 136 leden aanwezig wa
ren. Later kreeg Mossadeq ook
een vertrouwensvotum van de
Perzische senaat.
Enige duizenden opgewonden
Perzen bestormden de centrale
kantoren van de „Anglo-Iranian"
en rukten de neonverlichting van
de gevel. De stukken werden in
triomf door de stad gedragen.
Overal op het gebouw hees men
Perzische vlaggen. De Engelsen
zagen werkeloos toe. Er werd nie
mand gewond.
In Abadan had de algemene be
drijfsleider Eric Drake een onder
houd van één minuut met de
nieuwe, drie man sterke Perzi
sche directie, die weigerde te ver
gaderen in aanwezigheid van de
Britse consul-generaal.
PARIJS. De conferentie van
plaatsvervangers der ministers
van Buitenlandse Zaken der Gro
te Vier is Donderdagavond na 74
bijeenkomsten geëindigd, zonder
dat overeenstemming is bereikt
over een agenda voor een confe
rentie van de ministers zelf.
De laatste bijeenkomst duurde
4 uur 40 minuten. 2 uur en 10
minuten hiervan waren besteed
aan een „fantastische" rede van
Gromyko over de toestand in de
wereld en de oorzaken van de
huidige spanning. De Westelijke
woordvoerders verklaarden, dat't
„geen zin" had de nu reeds vier
maanden slepende besprekingen
voort te zetten maar handhaafden
hun uitnodiging aan de Sovjets
voor een ministers-conferentie.
Verdere pogingen om die te doen
houden zullen langs diplomatieke
weg worden ondernomen.
SCHIPHOL. Met de K.L.M, Con vair „Johannes Vermeer"
zijn H. M. de Koningin en Z. K. H. Prins Bernhard gisteravond
om vijf voor half elf op Schiphol teruggekeerd van hun driedaags
bezoek a?n Luxemburg Door een defect aan het schakelaar
mechanisme van de propeller van de linkermotor van de rege-
rings-Dakota, waarmede de heenreis was gemaakt, welk euvel
bij het taxiën op de startbaan werd ontdekt, was hun vertrek
van het Luxemburgse vliegveld Findel bijna vier uur vertraagd.
Woensdagmiddag hebben H. M. de Koningin en Z. K. H.
Prins Bernhard op de Place de la Constitution te Luxemburg
een krans gelegd bij het oorlogsmonument. De Koninklijke
gasien tijdens het spelen van de Volksliederen direct na
de kranslegging.
Op de laatste dag van hun ver
olijf hadden de vorstelijke gasten
een bezoek gebracht aan het
stamslot der Nassau's te Vianden.
Ook op deze tocht, die o.m. langs
Ettelbrück en Diekirch voerde,
bleek weer de warme genegen
heid die Luxemburg voor ons
vorstenhuis koestert. Overal wa
ren feestversieringen aangebracht
en werden de gasten hartelijk
toegejuicht. Op het slot Ansbach
werd vervolgens met de Groot
hertogelijke familie de lunch ge
bruikt, terwijl op het slot Colar-
berg een bezoek werd gebracht
aan de Hertogin van Parma, de
moeder van Prins Felix.
's-GRAVENHAGE. In een nog nader te bepalen aantal
termijnen zullen door de gezamenlijke Nederlandse maatschap
pijen van levensverzekering in het tijdvak van 1 Juni 1951 tot
1 Juni 1953 leningen tot een totaal bedrag van 250 millioen
gulden worden verstrekt voor de financiering van de gemeen
telijke woningbouw. De leningen zullen onder volledige garantie
van de Staat worden verstrekt aan de N.V. Bank voor Neder
landse Gemeenten.
Deze bank zal op haar beurt de
bedragen uitlenen aan de daar
voor in aanmerking komende ge
meenten, zulks geheel op de oor
spronkelijke condities. De gelden
zullen worden verstrekt door mid
del van 4 pet. rentende 25-jarige
annuïteitsleningen.
De in het bezit der maatschap
pijen zijnde zgn. „gebonden" 3,5
pet. 5-jarige schatkistbiljetten die
in de komende tijd successievelijk
zullen vervallen, zullen per 16
Juli a.s. alle ineens worden om
gezet in een onderhandse 25-jarige
Staatslening. Het gaat hier om
een totaal van 300 millioen.
Dit zijn de voornaamste punten
uit een overeenkomst waarom
trent in beginsel overeenstem
ming tussen de minister van
Financiën en vertegenwoordigers
van het levensverzekeringbedrijf
werd bereikt tijdens vertrouwe
lijke besprekingen die in de af
gelopen dagen werden gevoerd.
Van de zijde van het levensverz.
bedrijf zijn alle geruchten als zou
PARIJS. De Nationale Perzi
sche Oliemaatschappij is reeds
begonnen in de Franse pers te
adverteren.
In „Le Monde" kwam een aan
kondiging voor, gedateerd „Chor-
ramsjahr, 13 Juni", waarin de af
nemers van de vroegere Brits-
lraanse maatschappij werd mee
gedeeld, dat hun bestellingen
voor de komende maand zouden
worden uitgevoerd, maar dat zij
zich tot de Nationalisatie-raad van
de Iraanse olie-industrie moeten
wenden.
De oogsten in de Noordoostpolder tellen mee voor de Neder
landse voedselvoorziening. Voor het op- en overslaan van
granen heeft de Coöperatieve aan- en inkoopvereniging
Noordoostpolder" een enorme betonnen graansilo laten
bouwen, die door zijn hoogte van 25 meter een dominerende
p'aats inneemt in het vlakke polderland rond Emmeloord.
De inhoud van deze silo bedraagt pl.m. 2000 ton, verdeeld in
12 cellen. (Eigen foto).
(Van onze verslaggever)
Precies een jaar na het vrijspre
kend vonnis van de Leeuwarder
rechtbank, welk college niet uit
wettelijke bewijsmiddelen de
overtuiging had gekregen, dat
Pieter de Boer, voormalig voor
zitter en propagandist van de
Bond van Mobilisatie-Invaliden
en directeur van de Stichting „De
Nederlandse Soldaat" zich had
schuldig gemaakt aan de hem ten
laste gelegde verduisteringen ten
nadele van deze organisaties,
sprak ook het gerechtshof ver
dachte vrij van het tegen hem
ingebrachte.
De Officier van Justitie mr. dr.
F. Hollander en de procureur-
generaal mr. B. J. Besier hadden
ieder een eis gesteld van één jaar
gevangenisstraf, waarvan vier
maanden voorwaardelijk en met
aftrek van preventief.
Aanklacht tegen mr. Besier.
Bij de minister van Justitie is
door de heer P. de Boer te Drach
ten een aanklacht ingediend te
gen de advocaat-generaal bij het
gerechtshof te Leeuwarden mr.
B. J. Besier, die in de strafzaak
■tegen genoemde De Boer als pro
cureur-generaal onder meer zei
de: „verdachte is een groot ver-
duisteraar en schandelijk profi
teur". De heer De Boer deed deze
aanklacht op grond van artikel
261 Wetboek van Strafrecht, ter
zake van het aanranden van de
eer en goede naam. De minister
het door de minister „onder druk
zijn gesteld" en daarvoor „als het
weifelmoedigst element in het
beleggersfront" zijn bezweken,
categorisch tegengesproken. Inte-
LONDEN. Engeland heeft
Donderdag aan de president van
het Internationale Gerechtshof te
den Haag een telegram gezonden,
waarin gevraagd wordt, dat het
Hof de Perzische regering zal ver
zoeken elke maatregel tegen de
Brits-lraanse oliemaatschappij op
te schorten totdat het Hof zich
over de kwestie heeft uitgespro
ken.
In het telegram wordt verder
gezegd, dat Engeland vandaag,
Vrijdag, een verzoek bij het Hof
zal indienen om voorlopige maat
regelen te treffen voor de be
scherming van de belangen van
de oliemaatschappij.
gendeel is het initiatief tot de be
sprekingen uitgegaan van de zijde
van het bedrijfsleven zelf.
Naar het bestuur van de be
drijfsgroep „Levensverzekering"
verder mededeelt, verwacht het,
gezien de reacties op bovenom
schreven plan in een met verte
genwoordigers van verschillende
maatschappijen gehouden verga
dering, dat nagenoeg alle maat
schappijen haar medewerking aan
de voorgenomen transactie waar
omtrent nog overleg met com
missarissen van vele hunner moet
worden gepleegd, zullen verlenen.
LONDEN. Onder voorzitter
schap van de Britse minister van
Defensie Chinwell is gisteren een
geheime conferentie van vier of
vijf dagen begonnen waaraan
wordt deelgenomen door ruim
dertig ministers, militaire leiders
en vertegenwoordigers van zes
landen-Ieden (Engeland, Canada,
Zuid-Afrika, Australië, Nieuw-
Zeeland en Zuid Rhodesië) van
het Britse Gemenebest.
Zij betreffen vooral de strate
gie van de verdediging van het
Midden-Oosten, Zuid-Afrika en
het Zuid-Westelijk deel van de
Stille Oceaan. India, Pakistan en
Ceylon nemen er niet aan deel.
De V.S. zullen op de hoogte wor
den gebracht van het verloop der
besprekingen.
Na een laatste tocht door de
hoofdstad arriveerde de Kon.
familie om kwart voor zes op
Findel.
Koningin Juliana inspecteerde
de erewacht van gendarmerie en
garde en nam toen met een har
telijke omhelzing afscheid van de
Groothertogin. Terwijl de beide
volksliederen werden gespeeld
besteeg het Koninklijk paar het
vliegtuig dat vervolgens de start
baan op rolde, doch terugkeerde
toen piloot Sonderman bemerkte
dat de motor afsloeg.
Het Koninklijk paar steeg weer
uit en onderhield zich bij het
vliegtuig twintig minuten met de
groothertogelijke familie, terwijl
mecaniciens naarstig zochten naar
het euvel. Omdat bleek dat de
reparatie geruime tijd in beslag
zou nemen en men in ieder geval
gisteravond nog naar Nederland
wilde terugkeren, verzocht Prins
Bernhard telefonisch op Rchinhol
een „Convair" in gereedheid te
brengen. Terwijl met man en
macht aan het herstel werd ge
werkt liet groothertogin Charlotte
in alleriil in een nahiigelegen ho
tel een echt Luxemburgse maal-
tiid aanrichten: ommelettes met
Ardennenham en fruit met slag
room.
Om vijf voor acht vertrok een
Convair met piloot Bax van
Schiphol, en landde om even over
negen op Findel. Hoewel de mo
tor van de Dakota toen was her
steld, besloot men toch met de
Convair naar Nederland terug te
reizen. Het toestel vertrok om
precies half tien met een speciale
startyergunning, daar gewoonlijk
op Findel na zonsondergang geen
vliegtuigen meer vertrekken. Na
aankomst in ons land, waar de
vorstin werd begroet door de bur
gemeester van Haarlemmermeer,
de heer Jansonius, begaf het Ko
ninklijk paar zich onmiddellijk
per auto naar Soestdijk.
Grote Beer, Amsterdam-Syd
ney, 20 Juni 540 mijl N.W.
Fremantle.
Japara, Djakarta-Rotterdam,
20 Juni 22 uur van Suez.
Kota Inten, Djakarta-Rotter
dam, passeerde 21 Juni
Quessant.
Tabinta, Djakarta-Amsterdam
21 Juni te Marseille.
arbeiders zou echter, aldus nrof.
Duvnstee. een ongezonde toestand
schennen, en moet onder alle om
standigheden voorkomen worden.
Daar thans de leiding van de
K.V.P. een begin heeft doen ma
ken met overleg in benerkte
kring, waarbii benaalde -snannin-
een. die bii de discussies over de
rechtervleugel bleken te bestaan,
zullen besnroken worden, achtte
nrofessor Duvnstee de waarborg
groot, dat ook on deze wiize een
bevredigende nolitiek in de KVP
verkregen kan worden.
In zijn rede, getiteld „De on
dernemers in het huidige econo
mische bestel" had de spreker
zich gekeerd tegen het gevaar dat
is verzocht een strafvervolging te de maatschappij naar zijn over
doen instellen. tuiging bedreigt, door het streven
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT Op de algemene jaarvergadering van de Ned.
Katholieke Vakbond voor de textielhandel „St. Willibrordus"
heeft prof. F. Duynstee, rector-magnificus van de Katholieke Uni
versiteit te Nijmegen, mededeling gedaan afstand te doen van het
idee omtrent de wenselijkheid tot vorming van een rechtervleugel
in de K.V.P., zoals door hem was geponeerd in een openbare
discussie met de leider der K.V.P.-Kamerfractie, prof. Romme.
De professor zeide tot dit besluit te zijn gekomen, nadat hem dui
delijk was geworden d: l de instemming met zijn idee zo groot was,
dat gevreesd moest worden, dat alleen de arbeidersgroepering niet
tot deze vleugel zou toetreden.
Een dersreliike isolatie van de naar collectivisme, waardoor alle
persoonlijk handelen wordt ge
nivelleerd en het menselijk ini
tiatief daaraan wordt ontno
men. „In het verleden is het",
aldus prof. Duynstee, „nodig ge
weest, dat b.v. de arbeiders zich
door bepaalde maatregelen een
zekere mate van collectieve ze
kerheid verwierven. Die weg van
collectieve maatregelen moeten
wij als juist blijven erkennen,
maar zeker is ook, dat hii die
daarin zijn oplossing zoekt, zich
bevindt op een pad, dat in zijn
uiterste consequentes leidt tot een
verval, tot onvruchtbaarheid van
menselijke zelfordening".
Spr. wees er op, dat de nade
len van het streven naar collec-
tivering in ons land even tast
baar zijn als in andere landen.
Er is geen sector van het open
bare leven waar de invloeden
van de ontkerstening niet merk
baar zijn. Prof. Duynstee prees
de middenstand gelukkig, dat zij
in zich nog de ideale verhouding
draagt tussen het streven naar
persoonlijk en dat naar sociaal
welzijn. Dit legt echter deze stand
een zware verantwoordelijkheid
op en de plicht, zich open te stel
len voor de moeilijkheden die er
buiten haar bestaan. „Wij, katho
lieken", aldus prof. Duynstee,
„zullen aan één ding moeten
vasthouden: dat wij die gezonde
houding niet mogen verbinden
aan bepaalde groeps- of stands-
belangen."
In de ochtendvergadering had
de landelijk adviseur. Rector C.
M. Klaver, reeds gesproken over
de verhouding der middenstan
ders met de andere groeperingen
van ons volk. Hij had daarbij
vooral aandacht besteed aan de
invloed, die de grote sociale en
cyclieken op het leven hebben
gehad.
De verwezenliikintr van wat
deze encyclieken beocen mar en
kan niet eaan in die richtine dat
daardoor een barricade oneewor-
nen zou worden tussen de arbei
ders en de rest van het volk. al
dus rector Klaver.
..Alle klassen en eroenen moe
ten tezamen werken om de ze-
stelde idealen te bereiken, doch
soms liikt het dat men verder
van elkaar eroeit. naarmate de
P.B.O. dichter voor de deuf
staat."
