Nederland brengt verslag uit
over een jaar Nieuw-Guinea
Zestien-jarige detective
ontmaskerde fietsendief
ZIJDE
BANDJIR
OVER JAVA
Textielindustrie houdt vast
aan gesloten overeenkomsten
Knuppel in het A.N.P.V.-hok
Talrijke projecten ondanks
enorme moeilijkheden
RADIO
BEURSOVERZICHT
Dr. van Mook vast
in dienst der V. N.?
258.6 millioen op
begroting hoofdstad
Naar wij vernemen:
1950 een goed jaar
bij pluimveehouderij
Bonn wil opheffing
Ruhr-statuuf
Engeland verlaagt
boterrantsoen
SPECIAAL
ALKALIVRIJ
VOOR
Rusland dreigde
weer met veto
door Leo Broeksmit
DONDERDAG 30 AUGUSTUS 1951
PAGINA 3
Het nijvere Venlo
heeft in de oorloq
verschrikkelijk ge
leden. Vooral de
haven en het aan
grenzende stads
kwartier werden
zwaar qeteisterd
Energiek tooq men
echter onmiddel
lijk na de bevrij
ding aan de slag
en veel van wat
verwoest of be
schadigd werd, is
thans weer opge
bouwd of hersteld.
Op de foto links op de voorgrond de geheel herstelde haven; op de achtergrond het kwartier Maaskade. Rechts: Het kwartier havenkade met de Oude
Markt, het gerestaureerde Room huis en de Wijngaardstraat. Op de voorgrond de nieuw aangelegde verkeersweg.
In het eerste rapport dat Nederland op gTond van artikel 73
van het Handvest der Verenigde Naties over het, krachtens
de Ronde Tafelconferentie zelfstandig geworden, gouvernement
van Nieuw-Guinea heeft uitgebracht, wordt er op gewezen,
dat het gebied op 27 December 1949 werd losgemaakt van een
centrale regering te Djakarta en van de bemoeiingen der
verschillende departementen aldaar. Er moest derhalve een
volledig gouvernementeel apparaat worden opgebouwd, waar
voor vele ambtenaren moesten worden aangetrokken.
Een „Raad voor volksopvoeding"
werd in het leven geroepen,
waarin vertegenwoordigers zitting
hebben van zending en missie,
binnenlands bestuur, landbouw,
onderwijs en gezondheidszorg, de
dienst van economische en tech
nische aangelegenheden en een
vertegenwoordiger der Papoea's.
Dit eiste huisvesting en kan
toorruimte, die niet aanwezig wa
ren. De moeilijkheden werden
nog vergroot door het stationne
ren van leger en marine en de
overkomst van duizenden Indo-
Europeanen uit Indonesië.
Waar letterlijk alles geïmpor
teerd moest worden en vele nood
zakelijke materialen niet op korte
termijn verkrijgbaar waren, stond
de overheid hier voor schier on
oplosbare problemen. Tegen deze
achtergrond dient het rapport te
worden gezien. Niettemin kon
met verschillende ontwikkelings
plannen in het belang der bevol
king een begin worden gemaakt.
De inheemse landbouw en de
vakopleiding worden krachtig ge
stimuleerd. Inheems medisch per
soneel wordt opgeleid en de pre
ventieve malariabestrijding ge
ïntensiveerd.
De plannen voor de bouw van
een centraal modern ziekenhuis
te Hollandia, alsmede van een
bestuurscentrum, dat 200 wonin
gen en kantoorgebouwen zal om
vatten, verkeren in een laatste
stadium van voorbereiding. De
bouw van een krankzinnigenge
sticht staat op het programma
voor 1951, terwijl met de bouw
van een leprozerie reeds is be
gonnen.
PROGRAMMA
VRIJDAG 31 AUGUSTUS
Hilversum I, 402 m.: 7.00
VARA, 10.00 VPRO 10.20
VARA, 12.00 AVRO, 16.00
VARA, 19.30 VPRO, 20.00—
24.00 Nationaal Programma
ter gelegenheid van de ver
jaardag van H.K.H. Prinses
Wilhelmina.
7.00 nieuws, 7.18 gram.muz., 8.00
nieuws en weerber., 8.18 gramo-
foonmuz., 8.50 voor de huisvrouw,
9.00 gram.muz., (9.309.35 water
standen), 10.00 „Thuis", causerie,
10.05 morgenwijding 10.20 gram.
muz., 10.30 voor de vrouw, 10.45
gram.muz., 11.05 voordracht, 11.25
gev. programma, 12.00 musette-
orkest, 12.30 land- en tuinbouw-
mededelingen, 12.33 gram.muz.,
12.45 sportpraatje, 13.00 nieuws,
13.15 mededelingen of gram.muz.,
13 20 orkestconcert, 14.00 kook-
praatje, 14.20 kamerorkest, 15.00
„Wereldsensaties. De brandkast
van madame Humbert", hoor
spel, 15.30 gram.muz., 16.00 orgel
en zang, 16.30 voor de jeugd, 17.00
vocaal dubbelkwartet, 17.20 gra-
mofoonmuz.,, 18.00 nieuws, 18.15
felicitaties, 18.45 „Denk om de
bocht" 19.00 pianospel, 19.15 bui
tenlands overzicht, 19.30 „Het ge
weten," causerie, 19.45 berichten
Nationaal Programma: 20.00
nieuws 20.05 Nederlandse volks
liederen, 20.40 „Voor moed, be
leid en trouw", klankbeeld over
de Mil. Willemsorde, 21.00 Drie
kwartier vertier in 't Oranje-
kwartier", 21.45 „Marijke Meu„'
hoorspel, 22.25 gram.muz., 22.30
Radio Philh. orkest, 23.00 nieuws,
23.15 bezoek aan de tentoonstel
ling ,'t Oranjehuis Thuis", te
Gouda, 23.20—24.00 lichte Ned.
gram.muz.
Hilversum II, 298 m.: 7.00
KRO, 20.0024.00 Nationaal
Programma.
7.00 nieuws, 7.15 ochtendgymnas
tiek, 7.30 gramjnuz., 7.45 morgen
gebed en liturg, kalender. 8.00
nieuws- en weerber., 8.15 gram.
muz., 9.00 voor de huisvrouw,
9 35 gram.muziek, 10.15 Sympho-
nette orkest en soliste, 10.45
pianorecital, 11.00 voor de zieken,
11 40 klarinetrecital, 12.00 angelus
12 03 Metropole orkest en soliste,
12 30—12.33 land- en tuinbouw-
mededelingen. 12.55 zonnewijzer
13.00 nieuws en kath. nieuws, 13.20
actualiteiten, 13.25 orgelspel, 13.4o
voor de vrouw, 14.00 zang en or-
xrel. 14.20 gram. muz., 15.00 gram.-
muz„ 16.00 voor de zieken, 17.00
voor de jeugd, 17.15 gram.muz.,
17 30 Omroeporkest en soliste,
18.18 Kath. Signaal, commentaar
uit de Benelux en West-Indisch
commentaar, 18.30 amusements
muziek 18.52 actualiteiten, 19.00
nieuws, 19.15 regeringsuitzending
Verklaring en toelichting 19.35
lichte muziek. 19.48 Kath. Signaal
en buitenlands overzicht, 19.56
gram.muz., 20.00—24.00 Nationaal
Programma (zie Hsum i).
O.a. houdt men zich bezig met
de oprichting van een H.B.S. met
5-jarige cursus te Hollandia,
waartoe de katholieke missie het
voornemen koestert.
In oprichting is voorts een bo-
demkundig bureau, dat de ex
ploratie van het land zal aanvat
ten ter verkrijging van de basis
gegevens voor een juiste beoorde
ling van het agrarisch potentieel.
Te Manokwari zijn ten behoeve
van de klein-landbouw door niet-
inheemsen proefcultures aangezet
van koffie, cacao, tabak, aardno-
ten, mais, cassave en vruchtbo
men.
In studie is een plan voor de
openlegging van 2 tot 300 hectare
in het achterland van Merauke,
geschikt voor natte rijstcultuur,
terwijl een slachtveebedrijf in
oprichting is in het Ransiki-ge-
bied, waar uitgestrekte terreinen
liggen ,die geschikt zijn als vee
weide.
Aan de Noordkust zal een to-
nijnvisbedrijf annex conserven-
en vismeelfabriek worden geves
tigd.
In studie is de oprichting van
meerdere hout-exploitatiebedrij
ven, waarmede men hoopt te
kunnen voorzien in de behoefte
aan hout voor de opbouw van het
land. Ook zijn er mogelijkheden
voor uitvoer naar Australië en
Australisch Nieuw-Guinea.
Van de andere plannen der Ne
derlandse bewindhebbers noemt
het rapport de systematische ex
ploratie naar mineralen, de ves
tiging van verschillende indus
trieën, de verbetering van ver
schillende havens, de oprichting
van een kustvaartbedrijf, de ver
betering van vliegvelden, de op
zet van een binnenlands lucht
vaartbedrijf, dat tevens dienst
baar kan worden gemaakt aan
bestuurs-intensivering en uitbrei
ding en het voortzetten van de
wegenaanleg in het Nimborange-
bied, waar bruikbare cultuurgron
den zijn aangetroffen ter opper
vlakte van 12.500 hectare.
BRITSE OORLOGSSCHEPEN
IN ACTIE OP DE HAN
TOKIO De Britse fregatten
„Mounts Bay" en „Morecambe
Bay" zijn Woensdag de rivier de
Han aan de Westkust van Korea
opgestoomd en hebben commu
nistische troepen op de Noorde
lijke oever beschoten. Volgens
een verklaring van het marine
commando der V.N. werd een
dorp door het geschutvuur van
communisten gezuiverd.
AMSTERDAM. Gezien de
recente sterke nriisdalinsr van
textielerondstoffen. vooral van
wol en wollen garens, menen be-
naalde groenen van afnemers
van de textielindustrie, dat de
gevolgen hiervan moeten worden
afgewenteld on de industrie.
Naar aanleiding hiervan wordt
er van de zijde van de Neder
landse Textiel-conventie te
Arnhem en van de Nederlandse
Wollenstoffenconventie te Til
burg, waarin practisch de gehele
Nederlandse textielindustrie is
georganiseerd, uitdrukkelijk de
aandacht op gevestigd, dat onder
geen voorwaarde wijzigingen in
gesloten koopovereenkomsten
zuillen worden aanvaard. Deze
AMSTERDAM, 29 Aug. Een
Beurs zonder veel perspectief.
Dat oordeel werd vandaag uitge
sproken over het verloop van de
effectenmarkt. Invloeden van
buiten waren er vrijwel niet, of
het moest zijn de jongste week
staat van de Nederlandse Bank,
die op een stabieler ontwikkeling
van de deviezensituatie wijst.
Overigens wordt de markt be
heerst door onzekerheid over tal
van factoren, niet het minst over
dc betalingsbalans en andere fi
nanciële aspecten.
Op de aandelenmarkt wordt de
grootste omzet nog steeds ge
maakt in de aandelen van de
BerghJurgens. In de andere
prominente fondsen is de handel
maar heel pover. Het koersver
loop was vandaag eerder iets ge
drukt. Zo leden Kon. Olie weer
onder aanbod van Zwitserse
kant, waardoor ze op 286 y. inzak
ten. Unilever en Philips noteer
den eveneens iets beneden gis
teren.
Cultures lagen bij minimale
verschillen ietwat verdeeld. Am
sterdam Rubber blijft afbrokke
len, vandaag tot 99. Scheepvaar
ten deden het weer vrij goed.
De situatie op de vrachtenmarkt
is niet ongunstig en vandaag la
gen vooral KNSM beter.
Met belangstelling wordt het
stijgende agiopercentage voor
Amerikaanse fondsen gadegesla
gen, dat zich vandaag wist te
handhaven op het gisteren tot
17 1/4 procent verhoogde peil.
De 4 procent dollar Philips was
1 procent in reactie. Ook de 3 y
procent lening lag iets lager, maar
de Nederlandse dollarleningen
bleven goed gehandhaafd en de
3 procent dollar Nederland wist
zelfs een vol punt te verbeteren.
Voor de Nederlandse guldens
leningen zette het gisteren be
gonnen herstel zich vandaag
vo°rt-De conversielening kwam
op 81 1/8, investeringscertificaten
op 85Het hoogste niveau bleef
echter niet gehandhaafd.
De laatste dagen is er voort
durend vraag te constateren naar
aandelen Cultuurbank, die van
daag tot 53 verbeterden.
zullen worden uitgevoerd en
moeten worden afgenomen op de
overeengekomen voorwaarden.
Van gehele of gedeeltelijke an
nulering van contracten of van
verlaging van gecontracteerde
prijzen kan geen sprake zijn.
Naar de mening van de textiel
industrie is het volkomen zake
lijk en logisch, dat degenen, die
bepaalde overeenkomsten hebben
aangegaan, daarvan, ook bij wijzL
ging van de marktverhoudingen,
de consequenties aanvaarden. De
industrie meent dit standpunt te
meer te moeten hlijven innemen,
omdat ook zij gehouden is de
verplichtingen, die uit gesloten
koopovereenkomsten voor de le
vering van grondstoffen en half
fabrikaten voortvloeien, na te
komen, zulks op straffe van
zware sancties.
MEDISCHE FACULTEIT
IN NIJMEGEN BEGINT
Het voorlopige gebouw voor de
medische faculteit der R. K. Uni
versiteit te Nijmegen is gereed
gekomen. Op 17 September kun
nen de eerste lessen worden ge
geven. De officiële opening zal
geschieden op de Dies Natalis der
R. K. Universiteit, 17 October
a.s.
Twee Amerikaanse bommen
werpers vermist
LOS ANGELES Sinds Dinsdag
worden boven Californië twee
Amerikaanse bommenwerpers ver
mist. Het slechte weer bemoei
lijkt de opsporingswerkzaamhe
den.
VULKAAN IN WERKING
IN NICARAGUA
Dinsdag is de vulkaan „Con
ception" op het voor de kust van
Nicaragua gelegen eiland Ome-
tepe, tot uitbarsting gekomen.
Talrijke plantages op het eiland
zijn reeds door de gloeiende lava
en as, die de vulkaan onder ge
weldige rookzuilen uitspuwt, ver
woest. Vele dorpen moesten wor
den ontruimd. De uitbarstingen
gaan gepaard met aardbevingen,
waardoor reeds verscheidene hui
zen aan de kust zijn ingestort.
Het is niet onwaarschijnlijk,
dat dr. H. J. van Mook binnen
kort een vaste functie zal aan
vaarden bij de Verenigde Naties.
Hij is thans voorzitter van de
„Special committee on public ad
ministration", dat al enige tijd
werkt aan een rapport over de
wijze, waarop men hulp kan bie
den aan de gouvernements-admi-
nistraties van de „landen in ver
snelde ontwikkeling".
Op 5 September zal dr. van
Mook opnieuw de vergadering
van de commissie leiden.
Hem is door de Verenigde Na
ties gevraagd, een blijvende func
tie in genoemd werk te aan
vaarden. Dr. van Mook zal daar
over in New-York beslissen.
VIJFTIEN MILLE VOOR
PRIESTERSTUDENTEN
Bij gouden jubileum van
de L. L. T. B.
ROERMOND (K.N.P.) De
Limburgse Land- en Tuinbouw
bond heeft gemeend ter gelegen
heid van haar 50-jarig bestaan
een daad van dankbaarheid te
moeten stellen ten opzichte van
het kerkelijk gezag in Limburg,
dat aan de oprichting en de groei
van de bond zo grote steun heeft
verleend. Daarom heeft de L.L.
T.B. de bisschop een bedrag van
f 15.000.ter beschikking ge
steld, welke som Mgr. Lemmens
zal gebruiken als welkome aan
vulling voor zijn geliefd Pries
terstudiefonds.
GEEN SUBSIDIE VOOR
„HOLLAND FESTIVAL"
Gistermorgen heeft mr. F. H. C.
van Wijck, Amsterdams wethou
der van financiën, medegedeeld,
dat de ontwerp gemeentebegro
ting 1952 sluit op f 258.619.695.
dank zij de raming van een met
8,5 millioen verhoogde uitkering
uit het Gemeentefonds. Het is
echter onbekend of deze ook zal
worden ontvangen. B. en W. heb
ben de garantie-subsidie ad
f 70.000.aan de „Stichting Hol
land Festival" voor 1952 niet op
de begroting geplaatst. Voor cul
turele voorstellingen is overigens
f 581.413 méér uitgetrokken. Er
wordt 2,6 millioen verlies op
Schiphol en 1,3 millioen verlies
op het gemeentelijk vervoersbe
drijf geraamd.
Advert.pv tiet
ontving H. M. dc Koningin gis
teren op Soestdijk ruim 60 deel
nemers uit veertien verschillen
de landen aan de conferentie over
Social Case Work.
werden gisteren 90 leden van
de Duits-Nederlandse Vereniging
uit het Munsterland door de Com
missaris der Koningin in Over-
ijsel, ir. J. B. G. M. ridder de
van der Schueren ontvangen op
de FF in Enschede
zijn nabij de Grote Kerk in Rot
terdam 45 skeletten uit de 15e en
16e eeuw gevonden, waarvan
twee zonder hoofd
heeft L. Smit Co's interna
tionale sleepdienst te Rotterdam
bij J. en K. Smit's scheepswerven
in Kinderdijk een motorzeesleep-
boot van 2000 i.p.k. besteld, die
de naam „Oostzee" zal voeren,
alsmede zware bergingspompen
en een waterkanon.
(Van onze correspondent)
WINSCHOTEN Maandag
middag werd bij het station
N.S. een rijwiel gestolen, dat
toebehoorde aan de heer S. al
hier. Aangifte werd gedaan bij
de gemeentepolitie, doch de on
middellijk ingestelde nasporin
gen bleven aanvankelijk vruch
teloos. Door de oplettendheid en
goede speurzin van een 16-ja-
rige Winschoter jongen, een
kennis van de heer S. kon even
wel reeds Dinsdagmorgen de
dader, een ontvluchte uit de
Rekkense inrichtingen, die zich
waarschijnlijk clandestien naar
Duitsland wilde begeven, wor
den gepakt.
Toen deze Winschoter jonge
man zich te Blijham bevond,
zag hij daar een hem onbel&nd
persoon rijden op een fiets, die
veel gelijkenis vertoonde met
het rijwiel dat gestolen was. De
jongen wilde er het zijnp van
weten. Hij sprak de wielrijder
aan en vroeg hem de weg. Nu
bleek dat deze hier geheel onbe
kend was. Ondertussen had de
jongen de fiets beter geobser
veerd en hij kwam tot de con
clusie. dat het inderdaad het rij
wiel van de heer S. moest zijn.
Hij deed alsof hij geen argwaan
koesterde, doch stelde daarna zo
spoedig mogelijk de gemeerite-
pplitie van Winschoten telefo
nisch van zijn bevindingen op de
'hoogte. Terstond begaven zich
enige rechercheurs per auto op
weg naar Blijham, waar de „re
chercheur in spe" als dritte im
bunde" werd opgenomen. Nu
werd verder gereden in de rich
ting Bellingwolde, waarheen ook
de wielrijder zich had begeven.
Op aanwijzing van de jeugdige
detective werd nabij de Lange-
brug over de Westerwoldse A,
de vermoedelijke dader die al
daar voor een regenbui stond te
schuilen, aangehouden. Na eerst
beweerd te 'hebben, dat het zijn
eigen rijwiel was, bekende hij al
spoedig dat hij de fiets te Win
schoten had gestolen. Een gratis
autotochtje naar het politiebu
reau volgde en daar bleek bij
Tijdens de Dinsdag te Utrecht
onder zeer grote belangstelling
gehouden jaarvergadering van de
Algemene Ned. Pluimveeteelt
vereniging is vooral van de zijde
van het district Veluwe felle cri-
tiek geleverd op het bestuursbe
leid, speciaa'l op dat van de secre
taresse, mw. Bekink-Nieuwen-
huis. De voorzitter en de vice-
voorzitter, de heren W. van Aspe.
ren van Vervenne en J. H. Poulis
stelden hun mandaat ter beschik
king en in hun plaats werden de
heren H. H. Knoop en T. M. Ver
kuil gekozen. Als reactie daarop
legde de secretaresse haar functie
neer.
In zijn jaarrede had de voor
zitter van de thans 2341 leden
tellende vereniging, 1950 voor de
pluimveehouderij een goed jaar
genoemd. Naar zijn mening had
het afmaaksysteem gefaald als
bestrijdingsmiddel der pseudo-
vogelpest. De pluimveestapel telt
thans 21 millioen dieren. In 1950
werd niet alleen volledig in de
binnenlandse behoefte voorzien,
maar bovendien een uitvoer van
1 milliard eieren gehaald. De
pluimveehouderij levert 7 pet.
van de financiële opbrengst van
de landbouw.
Een voorstel van de afd. Zuid-
Holland om de weg van het ei
van producent naar consument
te bekorten, zal in de Stichting
van de Landbouw worden bespro
ken.
De voorzitter constateerde, dat
die weg inderdaad erg lang is,
hetgeen niet ten goede komt aan
prijs en kwaliteit. Ook de stem
peling leidt tot prijsverhoging.
Rechtstreekse levering is echter
maar voor een zeer kleine min
derheid van de producenten uit
te voeren.
RIJDENDE KRAAN VIEL
OP EEN SCHIP
Gistermiddag is in de Vulcaan-
haven te Vlaardingen een rijden
de portaalkraan met een hefver
mogen van vijf ton van de kade
gereden en op het schip „Yew-
valley" terecht gekomen. De
kraanmachinist kon zich tijdig in
veiligheid brengen en ook op het
schip werden geen personen ge
raakt. De materiële schade wordt
op ruim een ton geschat.
nader onderzoek, dat men te
doen had met de 19-jarige voort
vluchtige J. K. afkomstig uit
Amersfoort. Ruim eer» week ge
leden was hij uit de Rekkense
inrichtingen, waar hij voor he
ling van drie ploffietsen was
opgenomen, ontvlucht.
Tijdens zijn rondzwervingen
had hij kans gezien eerst in
Arnhem een rijwiel te stelen,
hetwelk hij te gelde had ge
maakt. Maandagmorgen was hij
per trein naar Winschoten geko
men en had zich een onbeheerd
staande fiets toegeëigend. De
nacht had hij doorgebracht in
een hooischuur van een boer in
Oude Pekela.
Zijn vrijheid is echter niet van
lange duur geweest. Hjj wordt
weer ter beschikking van de
justitie gesteld.
DAARNA ACCOORD
MET PLAN-SCHUMAN
BONN. Eulcr, leider van de
parlementaire fractie der Vrije
Democraten (liberalen), die ver
tegenwoordigd zijn in Adenauer's
coalitieregering, heeft Woensdag
te Bonn verklaard, dat zijn partij
niet zal instemmen met bekrach
tiging door West-Duitsland van
het plan-Schuman, voordat de
„Westerse Grote Drie" en de an
dere betrokken Europese landen
officieel er mede hebben inge
stemd, dat alle nog voor de West
Duitse industrie geldende beperl
kende bepalingen teniet zullen
worden gedaan. De fractie is 53
man sterk. Zij heeft ruim een
kwart van de aanhangers der
regering achter zich.
Euler heeft, tezamen met an
dere partijleiders, Dinsdag en
Woensdag met Adenauer beraad
slaagd.
Een woordvoerder der West-
duitse regering bevestigde, dat
het kabinet van mening is, dat
het plan-Schuman niet in werking
kan worden gesteld, voordat het
Ruhrstatuut is opgeheven.
LONDEN Het Britse mi
nisterie voor de Voedselvoorzie
ning heeft aangekondigd, dat het
boterrantsoen in Engeland met
ingang van 9 September a.s. tij
delijk verlaagd zal worden van
4 op 3 ounces (ongevr. 85 gram)
per week, omdat de aanvoer uit
overzeese landen en de binnen
landse productie dit seizoen te
leurstellend zijn geweest.
„BATJAN" NAAR
GOTHENBURG EN DUNDEE
Het plan bestaat, dat het Ne
derlandse korvet „Batjan" van 22
tot 24 September a.s. een onoffi
cieel bezoek zal brengen aan Go
thenburg. Daarvóór zou het schip
van 8 tot 10 September Dundee
bezoeken.
De Veiligheidsraad heeft Woens
dag zijn veroordeling van de
Egyptische blokkade van het
Suez-kanaal uitgesteld, nadat de
Sovjet-Unie meer tijd had ge
vraagd en gedreigd had, haar
veto uit te spreken indien dit
niet werd toegestaan.
Naar AFP meldt, zal nu Za
terdag de resolutie van Engeland,
Frankrijk en de V.S., die een
beroep doet op Egypte, alle be
lemmeringen van de scheepvaart
in' het Suez-kanaal op te heffen,
in stemming komen.
Op die dag zal de Joegoslavi
sche gedelegeerde Ales Bebler
het vorzitterschap van de Ame
rikaan Warren Austin overnemen
gedurende de gehele maand Sep
tember.
Pibul Songgran, eerste minister van Thailand, speelt golf op
de terreinen nabij het zomerpaleis van de koning van. Thai
land, in Bangkok. Hij doet dit echter niet zonder een flinke
lijfwacht mee te nemen. Zijn ervaringen van de laatste tijd
hebben de minister hiertoe gebracht. Wanneer men door
personeel van de marine is ontvoerd en daarna gevangen
gezet op een oorlogsschip, om eerst na een beschieting van
het schip door het leger weer te kunnen ontsnappen, zou men
ook werkelijk tot dergelijke krasse maatregelen overgaan.
FEUILLETON
5.
Oom Pridi was een glunder
uitzienid mannetje, dat op Oemar
dadelijk een sympathieke indruk
maakte. Misschien kwajn dat wel
in de eerste plaats, omdat hij
niet eerbiedig en verlegen was
tegen de Europees uitziende
neef, maar eenvoudig en harte
lijk.
„Wel, wel, dus dat is de jonge
geleerde. Wat zal je tante opkij
ken". Hij greep een van de brui
ne jochies, uit het dozijn neef
jes en nichtjes dat om Oemar
heer» dromde en beval: „Mo
hammed.... ga je mamma ha
len, maar vlug! Zeg dat neef
Oemar hier is".
Daarop nodigde hij hen in de
woning en zette glazen en
schaaltjes gereed.
Ze zagen tante Sarojini uit de
bijkeuken van de villa komen.
Ze was een vriendelijke opge
wekte vrouw, die een snelheid
toonde, die men bij iemand met
zo'n omvangrijke gestalte niet
zou verwachten. Oemar keek be
wonderend en geamuseerd toe
en vergeleek haar luidruchtige
snelheid onbewust met de ener
gie van een zevenklapper. Ze
moest wel over een buitengewo
ne opmerkingsgave beschikken,
want terwijl ze met kleppende
muilen door de kinderschaar op
het voorerf stoof, haalde ze twee
vechtende broertjes uit elkaar
en gaf ze rechtvaardig allebei 'n
draai om de oren, raapte 'n ver
loren sandaal op, snoot twee
neusjes in haar voorschoot, sloeg
een meisje kletsend op haar
billen, omdat ze met stenen naar
de magere kipper» gooide en ze
droogde troostend de tranen van
een hummel, die gevallen was.
Al deze moederlijke plichten
vervulde ze zonder haar snel
heid noemenswaardig te vermin
deren en zelfs had ze nog vol
doende adem over. om in het
zelfde tempo haar bewondering
voor de onbekende neef te luch
ten.
„Zo, dus dat is Oemar, die
overzee heeft gestudeerd, net als
onze toean. Als onze toean nog
een tijdje in negeri Blanda
was géblever», had hij 'n groot
papier gekregen en met dat pa
pier had hij rechter van de Land
raad kunnen worden".
Oemar lachte trots. „Dat pa
pier heb ik. Ik kan rechter wor
den als ik een benoeming krijg,
of djaksa officier van justitie.
Tante Sarojini hief haar korte
dikke armpjes ten hemel. „Oh,
oh, advocaat. Dat is het wat onze
toean'zei. Maar onze toean heeft
.dat papier niet en neef Oemar
heeft het wel. Hoe is dat moge
lijk?"
Haar geestdrift over deze knap
pe neef was zo groot, dat Oemar
dadelijk ook raad moest geven
over de ziekte van haar moeder.
Die was twee maanden geleden
ziek geworden. Ze had eerst pijn
in haar keel gekregen en kon
niets meer eten. En later was er
ook heel erge pijn in haar borst
bij gekomen. Nu lag ze de hele
dag op haar baleh-baleh en ze
was zo mager geworden, dat ze
heel gauw zou sterven, als nie
mand haar beter maakte.
„Maar is zij dan in die twee
maanden niet verzorgd?"
„O ja, dat wel. Er is van alles
Nederland.
gedaan, maar niets hielp. Eerst
hebben we droge takker» en kar-
bouwenmest met kruiden in de
hut verbrand, om de slechte
geesten te verjagen. Het was
heel goed gedaan en de hut die
stond wel een uur lang blauw
van de rook, maar het had niet
geholpen. Het waren beslist er
ge sterke geesten. En toen heb
ber» we Sidi Biriwoso geroepen,
uit jullie dessa en die heeft de
zieke borst belezen, maar dat
hielp ook niet".
Oemar klemde lippen op el
kaar. „En is er verder niets ge
daan?"
„Ah! .tssEr zijn aller
lei kruiden geprobeerd, die de
buren wisten en toen die ook
niet hielpen, is Passidin, mijn
broer naar de doekan van
Malabar gegaan, helemaal bij
Soekaboemi. Dat is een heel wij
ze doekan, die wel honderd jaar
geleefd heeft. Mijn broer moest
alles vertellen, waar de pijn be
gonnen was en waar hij nu zat
en toen heeft de doekan hem 'n
doosje vet gegeven van een ka-
long, een vliegende hond, die
betoverd was en die vroeger 'n
Prins was geweest. De kalong
was te middernacht bij volle
maan geschoten, juist toen hij in
een krokodil wilde veranderen.
inlandse kwakzalver.
Dat vet hielp tegen alle slechte
geesten die er bestaan. Als dat
op moeders borst werd gesmeerd
zou ze genezen, behalve als Al
lah zelf had bepaald, dat ze ster
ven moest. Dat vet kostte vijf
tien gulden en voor nog vijf gul
den kreeg Passidin een djimat
die hemzelf voor de slechte gees
ten. die in de borst willen wonen
kon beschermen. Maar het vet
heeft niet geholpen en ik denk
wel, dat moeder moet sterven".
Ze sprak dat vonnis uit met
de berusting van haar ras, dat
in staat is om dezelfde droefheid
te voelen als de westerling, maar
zich neerlegt bij het onvermijde
lijke. Het moest Allah's wil zijn
dat de oude vrouw stierf. Anders
zouden de slechte geesten niet
de macht hebben om in haar li
chaam te blijven. De kinderen
hadden hun plicht gedaan en
niemand had zich dus iets te
verwijten.
„Maar heeft niemand dan eer»
dokter gehaald?" Oemars stem
klonk onbeheerst en verontwaar
digd.
„Een dokter? Om het zieke
mens naar een gesticht te laten
brengen en daar met messen in
haar vlees te laten snijden?"
Tante Sarojini schudde meewa
rig het hoofd. (Wordt vervolgd)
Amulet.
