Kring Den Helder van de K.V.P. vraagt
een rechtvaardige huurbelasting
KATHOLIEKE JONGEREN
internationaal actief
VEIKO KARVONEN: soepele winnaar
- zonder vermoeidheid - van Marathonloop
Partijvoorzitter: „toeslag op woningbouw
is ondraaglijke Sast op ons budget"
BANDJIR OVER JAVA
Streven naar kostprijs-huur?
Geen wantrouwen
tegen In 't Veld
P.B.O. op verkeerde weg? - Hoe met
de huren? - Geen geld meer voor de kunst
RADIO
Naar wij vernemen:
door Leo Broeksmit
Volgens de uitnodiging aan de afdelingsbesturen in de Kring Den Helder van de Katholieke
Volkspui1 lib zou partijvoorzitter W. J. Andriessen j.L Zaterdagmiddag op de Jaarvergadering
van de Kring spreken over „De na-oorlogse politiek van de K.V.P.Inderdaad heeft hij in de
Hoomse Parkzaal dit onderwerp behandeld, maar bovendien in grote lijnen aangegeven welke
uitermate grote problemen in de nieuwe periode na de verkiezingen van 1952 de aandacht van
partij en regering zullen vragen. „In het regeringsbeleid moet de zorg voor de volkshuisvesting
primair zijn", zo sprak de heer Andriessen tot de talrijke afgevaardigden van de Kring. Hij
raakte hiermede een onderwerp aan, dat in de debatten tijdens deze vergadering herhaaldelijk
ter sprake kwam, dank zij een voorstel van de afdeling Zaandam, waarin maatregelen aan de
Partijraad ter bestudering werden aanbevolen; maatregelen waarvan men hoopt dat ze door
Partijbestuur, regering en Staten-Generaal als dringend noodzakelijk zullen worden aanvaard.
Nu door het ontbreken van voldoende financierings-mogelijk-
heden het woningbouw-programrna niet ten uitvoer kan worden
gebracht, werd in het voorstel Zaandam, bij monde van het
Statenlid de heer Clijnck, aangedrongen op het heffen van een
huurbelasting van 5 op het woning bezit, gebouwd vóór 1940,
uit de opbrengst waarvan de nieuwbouw mede zou knnnen wor
den gefinancierd. Hiermede zou een zekere nivellering de» huren
worden bereikt en een rechtvaardiger verdeling van de lasten
tot stand komen. „Het verschil in huurprijs tussen de oude en
nieuwe woningen is onverantwoord. Bij een belasting zoals wij
voorstellen, komt vlottend geld voor woningbouw vrij en draagt
geheel de bevolking bij om de zorgen van een groot deel der
bevolking te verlichten", zo sprak de heer Clijnck.
De heer Andriessen ging in zijn
rede uitvoerig na. welke moge
lijkheden er voor de opheffing
van de woning-schaarste zijn en
in hoeverre het voorstel van de
afdeling Zaandam z.i. voor ver
wezenlijking vatbaar is. Hij on
derschreef volkomen de noodzaak
om op korte termijn maatregelen
te nemen, ofschoon hij onomwon
den te kennen gaf, dat de toe
stand op de kapitaalmarkt uiter
mate zorgwekkend is. Dat ook
de regering nog niet weet hoe
het probleem moet worden opge
lost, is gebleken uit de beant
woording van de vragen die de
heer Andriessen in zijn kwaliteit
van Kamerlid op 17 Juni hierom
trent heeft gesteld. In eerste in
stantie werd namens de regering
geantwoord dat over de reeds ge
schetste moeilijkheden het be
raad in het kabinet nog gaande
is; thans, 6 weken nadien, is het
definitieve antwoord nog niet ge
geven!
De partijvoorzitter vroeg zich
af of de regering wel de benodig
de financiën zal kunnen vrijma
ken, waar het de gemeenten niet
lukt. De lenings-capaciteit is uit
geput. Moeten er nog meer be
lastingen worden geheven?
Talrijke suesesties.
De heer Andriessen ging ac-
coord met de strekking van het
voorstel Zaandam, maar waar
schuwde met klem tegen een be
lasting die de kleine spaarders
met beleggingen in een eigen huis
zouden treffen. Dan zou de recht
vaardigheid opnieuw in het ge
drang komen!
In de discussies over dit onder
werp wees de heer Clijnck nog
maals op de talloze gezinnen
jong en oud die door de zeer
hoge huren worden getroffen. Uit
de afdeling Uitgeest kwam de
klacht dat bepaalde gemeenten
van woningtoewijzingen worden
uitgesloten, ten koste van aan
grenzende gemeenten. ,,Dit laatste
kan inderdaad voorkomen" re
pliceerde de heer Andriessen.
..Daarom moet er m.i. een college
worden ingesteld waarin klach
ten tegen vermeende onbillijkhe
den van Ged. Staten kunnen
worden behandeld.
De vraae van de afd. Uiteerst
of de katholieke fractie noe wel
vertrouwen kan stellen in de
socialistische minister van We-
deronbouw. beantwoordde de heer
Andriessen letterlijk als volei:
..We hebben in de heer In 't
Veld een minister die een onen
ooe heeft voor onze wensen. Hii
tornedcert niet bewust onze op
vattingen. ofschoon die natuur-
liik anders ziin dan de onze. Maar
er is beslist veen crond voor wan
trouwen."
Wethouder Luyckx van Den
Helder had een suggestie gedaan
om te trachten de verplaatsings-
kosten voor het Marinepersoneel
te drukken en inplaats daarvan
voor deze categorie woningen te
laten bouwen. Als het personeel
„met weekend gaat" worden tel
kens zeer hoge bedragen uitge
geven. Jaaiilijks loopt het in de
millioenen. Hoeveel huizen kun
nen hiervan niet worden ge
bouwd? Het mes snijdt dan bo
vendien aan twee 'kanten, want
het gezinsverband van duizenden
militairen wordt hierdoor ver
stevigd.
Ook hield de heer Luyckx een
pleidooi voor versobering in de
nieuwbouw. Wat dit laatste be
treft verklaarde de heer Andries
sen dat een wetsontwerp, vol
gens hetwelk de minister de be
voegdheid krijgt de bouwveror
deningen te wijzigen, op behan
deling wacht. „Maar dat gaat mij
eigenlijk ;»1 te ver. Als het zo
doorgaat hebben straks alleen de
regeringsambtenaren nog te ver
tellen hoe het moet. Laten we.
ook wat het voorstel van de heer
Clijnck betreft, toch voorzichtig
zijn voor het scheppen van ver
houdingen waarin een vrij mens
zich moeilijk kan bewegen...."
Een kostprijs-huur.
We moeten met de huuruolitiek
in ieder eev:«fl een andere kant
uit. De toesiaeen van de reeerimr morgen terug
drukken ondraeeliik on ons bud-
set. Een kostnriis-huur is de enige
onlossinsr. hoewel niet onmiddei-
Iiik is te zeeeen hoe dit is door
te voeren in het kader van de
loon- en nriizennolitiek. En laten
we toch ook niet veronderstellen
dat de moeilijkheden ziin ouee-
lost als de rentevoet wordt ver-
hooed. Vereeet niet dat weer ho-
eere huren het s-evole zullen
ziin!"
De afdeling Spierdijk kreeg
volkomen gelijk, toen van die
zijde werd gewezen op de wens
om rusthuizen voor ouden van
dagen te vergroten, waardoor
woningen zullen vrijkomen. En
de heer Laan van Venhuizen re
kende voor, dat op het platteland
80 pet. van de bewoners tevens
huiseigenaren zijn. Moeten zij
nu vdigens het voorstel-Zaandam
het zwaarst worden belast op bij
dragen voor hogere exploitatie
kosten?
Dit was ook wat de heer An
driessen als een bezwaar had aan
gevoeld, toen hij zei dat men
huiseigenaren, tevens bewoners
niet in hun gespaarde bezit
mag treffen. Nog even roerde
spr. het probleem van de duplex-
woningen aan, waarvan hij zei
dat zij in deze nood-toestand voor
een groot aant-al jonggehuwden
een uitkomst kunnen zijn, of
schoon hij de gevaren voor
een normale gezinsontwikkeling
geenszins wilde ontkennen.
Op voorstel van de kringvoor
zitter, de heer H. Nolet, werd in
de aanbeveling van Zaandam 'n
N'leine redactiewijziging aange
bracht, in overeenstemming met
de uit de discussies gebleken ge
voelens. o.m. ook door de heer
De Zeeuw namens de afdeling
Alkmaar ter kennis gebracht.
„De regering heffe voor een
rechtvaardige verdeling van de
financiële lasten, een recht
vaardige belasting op het ge-
hole woningbezit, gebouwd voor
1940"
Aldus 'gewijzigd werd het voor
stel door de kringvergadering
aangenomen en zal het ter be
handeling in Partijraad en Partij
bestuur worden doorgezonden.
Op het huishoudelijk gedeelte
van de vergadering komen wij
In „De Tijd" uit prof. dr. J. A.
Veraart, in een artikel over de
studiedagen van de katholiek-
christelijke partijen in West-
Europa („Nouvelles equipes inter-
nationales") hoge verwachtingen
voor de medewerking der katho
lieke jongeren aan de versterking
van het internationale staatkun
dige werk, aan de verdieping van
de democratische gedachte voor
al. Het ging er op deze studie
dagen om, de betekenis van de
democratie, in haar verschillende
geledingen, tegenover het com
munisme in het licht te stellen.
„In de internationale kadervor
ming bij de katholieke staatkunde
van het Westen is met deze stu
dieweek wel zeer veel bereikt",
schrijft Veraart. „Maar wij zijn
er nog lang niet. Vooral kwan
titatief moet dit zich nog belang
rijk uitbreiden; over de kwaliteit
van wat wij reeds zagen, mag
waarlijk niet anders dan worden
geroemd. Reële en realistische
jongeren welk een geestelijke
vreugde, nadat men zoveel jaren
lang het begrip „jongere" onder
de katholieken maar al te zeer
met fantastisch en bizar had le
ren verbinden! En dat op het
gebied van katholieke staatkunde,
dat juist jongeren in extreme
dwaasheid zo gaarne en hautain
wilden vermijden!
Het krachtig bestuur van de
Nouvelles Equipes heeft een
waarlijk grootse taak. Achter de
generatie, die het thans voor het
zeggen heeft, en waarin desillu
sie en scepticisme dikwijls en
begrijpelijk gemakkelijk spel kre
gen, moet een sterke falanx van
jongeren gaan opstuwen, die
noodzakelijk realistisch moet zijn,
maar daaraan een nieuwe geest
drift weet te verbinden. IJzer
sterk staat ideologisch de demo
cratie van het Westen tegenover
alle verschrikkingen van het
Sovjetistische Oosten. Maar de I
ideologie moet grote kracht in
het leven van de katholieke me
nigten gaan verwerven. Daarvoor
zijn op deze wijze studerende
jóngeren het prachtig materiaal".
P B.O. en landbouw
In de „Maasbode" wijdt prof.
Duynstee, in een serie artikelen
over eigendomsverhoudingen, een
beschouwing aan de plannen, om
het Landbouwschap, P.B.O.-or
gaan voor de landbouw, te stich
ten. Hij is, over wat er bekend
geworden is, weinig „gesticht" en
o.i. niet ten onrechte. In het alge
meen schijnt er een streven te
bestaan, om de „productschap
pen" voorrang te geven boven
de „bedrijfschappen" en boven
dien om die „productschappen"
te veel op overheidsbeleid af te
stemmen. Terecht waarschuwt
prof. Duynstee daartegen (het
geen prof. Romme in de „Volks
krant bereids ook heeft gedaanU
Prof. Duynstee besluit zijn ge
harnaste beschouwing aldus: „Wij
weten, wij bevinden ons in een
overgangsfase. Maar waarheen
gaan wij over? Naar een christe
lijke eigendomsorde? Of naar een
socialistische maatschappij? Wij
vertrouwen en hopen, dat talloze i verkleind door het feit. dat ge-
katholieke arbeiders zich deze ~en de geste van het college van
vraag op nuchtere manier zullen val? °e ra, thans een
- miTlntl At I wi rtrtt/wi i we
zien naar het antwoord op vragen
in die richting, welke van katho
lieke zijde reeds ruim twee maan
den geleden in de Kamer zijn
gesteld" (van de heer Andriessen
- red.).
Festival in gevaar
Het „Holland-Festival in ge
vaar". Men zou dit gaan denken,
wanneer men verneemt, dat B.
en W. van Amsterdam, blijkens
de thans ingediende begroting
voor 1952, niet voornemens zijn
het Holland-Festival, dat sinds
enige jaren een garantie-subsidie
ontving, nog verder financiële
steun te verlenen. De subsidie-
post (f 70.000) is van de begro
ting verdwenen. Wij weten niet,
schrijft nu het Haagse „Binnen
hof", welke overwegingen er toe
hebben geleid dit te doen. Of
zich hier motieven van finan
ciële aard deden gelden, dan wel
bedenkingen, welke gerezen zijn
tegen het artstiiek beleid, ge
voerd door de organisatoren van
deze instelling. Wij weten even
min hoe de gemeenteraad hierop
zal reageren: wel moeten wij
constateren, dat de kansen op
een opnieuw verlenen van een
subsidie aanmerkelijk worden
DINSDAG 4 SEPTEMBER
HILVERSUM I, 402 m.
7.00 AVRO, 7.50 VPRO, 8.00—
24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws, 7.15 Gra-
mofoonmuziek, VPRO: 7.50 Dag
opening, AVRO: 8.00 Nieuws,
8.15 Gramofoonmuziek, 8.45 ld.,
9.00 Morgenwijding, 9.15 Gramo
foonmuziek, (9.30—9.35 Water
standen). 10.30 Gramofoonmu
ziek, 16.50 Voor de kleuters,
11.00 Voor de zieken, 11.30 Piano
recital, 12.00 Hawaiianmuziek,
12.30 Land- en tuinbouwmede-
delingen, 12.33 Voor het platte
land, 12.40 Pianospel, 13.00
Nieuws, 13.15 Mededelingen of
gramofoonmuziek, 13.20 Repor
tage of gramofoonmuziek, 13.30
Promenade orkest, 14.00 Voor de
vrouw, 14.15 Gramofoonmuziek,
15.30 Voordracht, 15.50 Volks
liederen, 16.30 „De Gotthard
Tunnel", hoorspel, 16.50 Kinder-
kor, 17.20 Gramofoonmuziek,
17.30 Weense muziek,
Nieuws, 18.15 Pianospel, 18.30
R.V.U.: Prof. R. W. Broekman:
„Het vraagteken achter de ho
rizon van ons leven 19,00
Tenor en orgel, 19.30 Parijs
spreekt tot U", 19.35 Gramofoon
muziek, 20.00 Nieuws, 20.05 De
reünie van oud-politieke ge
vangenen en nabestaanden der
slachtoffers van het „Oranje-
Hotel", 20.15 Theaterorkest, 20.45
Operamuziek, 21.15 De Ant
woordman, 21.30 Dansmuziek,
22.15 Blaaskwintet en piano,
22.45 Buitenlands overzicht,
23.00 Nieuws, 23.1524.00 Gra
mofoonmuziek.
HILVERSUM II, 298 m.
KRO: 7.00 Nieuws, 7.15 Och
tendgymnastiek, 7.30 Gramo
en liturgische kalender, 8.00
Nieuws en weerberichten, 8.15
Gramofoonmuziek; 9.00 Voor de
huisvrouw; 9.35 Lichtbaken; 10.00
Voor de kleuters; 10.15 Gramo
foonmuziek; 10.30 Idem", 11.00
(Van onze speciale
verslaggever)
ENSCHEDE. Finland heeft
zijn candidaat gesteld voor de
grootste aller krachtmetingen
op de Olympische Spelen van
het volgende jaar, de mara
thon: Veiko Karvonen, de
postbode uit Turku. Net zo
fris als hij Zaterdagmiddag in
het Enschedese Volkspark be
gon aan de grote hap van ruim
42 lange kilometers keerde hij
precies 2 uur 29 minuten 0.2
sec. weer terug. Concurrenten?
Niet één die opkon tegen de
soepele balans van de man uit
Finland. Karvonen had maar
één rivaal en dat was zijn
eigen trotse record, dat hij op
3 Augustus van dit jaar tijdens
de Scandinavische kampioen
schappen vestigde met een tijd
van 2 uur 29 minuten 0.4 sec.
Dat hij er tenslotte nog geen
minuut boven bleef is spijtig
voor deze pracht-athleet, maar
meteen een bewijs, dat hij
geen kampioen is bij de gratie
van het toeval. Zorgvuldig zijn
krachten verdelend, zich niet
in avonturen stortend, heeft
hij met soepele pas het par
cours onder zich weggebeend.
Toen hij in de omgeving van
Hengevelde er royaal de helft
van de afstand op had zitten,
resoluut van zijn rivaal, de
Fransman Cerou, wegliep, wist
hij dat hij geen instorting meer
te vrezen had. Steeds groter
werd de afstand en toen hij
onder oorverdovend enthou
siasme' zijn laatste rondgang
over het terrein had gemaakt,
worstelde Corou nog ergens
buiten het terrein tegen de
loden van de laatste kilometer
Reeds dadelijk na de start
kwam het veld flink uit elkaar
te liggen en scheidde zich een
kopgroep af, die kleiner werd
naarmate het aantal afgelegde
kilometers toe nam. In Buurse,
toen de meute 10 km had afge
legd, was er een kopgroep van 4,
die over die afstand een minuut
en twaalf seconden was uitge
lopen. Het waren Karvonen, Jos-
set, Cerou en onze dappere maar
roekeloze landgenoot v. d. Zan
den. De man uit Halsteren sprong
veel te royaal om met zijn krach
ten en tegen de buitenlanders had
hij geen schijn van kans. Weer
10 km vferder lag hij dan ook al
achter de tweede groep, waarin
de nationale kampioen Joop O ver
dijk. In Haaksbergen was de kop
groep geslonken tot twee. Alleen
de dappere Fransman Cerou bleef
in het gezelschap van de Finse
geweldenaar; op twee en een
halve minuut volgde de steeds
moeilijker lopende Fransman Jos-
set en daarachter op 3.10 Joop
O verdijk.
In St. Isidorushoeve oordeelde
Karvonen de tijd rijp om het
initiatief alleen in handen te ne
men. In prachtige stijl, zonder
een spoor van vermoeidheid,
kwam hij alleen in Beckum door.
Hij had toen ruim 28 km afgelegd
in een tijd van 1.36 uur. Op ruim
een halve minuut achterstand
deed de Fransman Cerou wan
hopige pogingen het gat te stop
pen tussen hem en de Fin. Ver
geefs. Het scheen of Karvonen
soepeler liep naarmate hij meer
km verwerkte en het was toen
reeds duidelijk, dat hij in fraaie
tijd de onbetwiste winnaar zou
worden.
Bij geregelde tussenpozen pas
seerden vervolgens Josset, Ri
chards, Overdijk, Iden, Meskens
en John Systad het landelijke
Beckum. De Noor lag toen reeds
7 min. achter op Karvonen. Half
weg Beckum en Boekelo drong
de Engelsman Richards zich voor
bij Josset, zodat hij in de derde
positie kwam te liggen. Op de
prachtige vlakke asphaltlaag van
de Strootsweg scheen Karvonen
het tempo nog iets te verhogen.
Soepel als gold het een trainings
tochtje baande hij zich een weg
naar de finish.
De intocht op het Enschedese
Boysterrein werd een triomphan-
telijke rondgang langs een haag
van applaudiserende en juichen
de mensen. Dit was een winnaar,
zoals men maar enkele malen in
zijn leven ziet. En toen de post
bode uit Turku zijn overwinnings
krans om de schouders had han
gen en zijn overwinningskus van
Twente's snelste sprintster, mej.
S. Schoonderwoerd, in ontvahgst
had genomen, had hij nog vol
doende energie over om in hoog
tempo zijn ererondje langs de
juichende tribune te maken.
De uitslag was: 1. Veiko Kar
vonen (Finland) 2 uur 29 min.
0.2 sec. 2. Charles Cerou (Frank
rijk) 2.35.31.4. 3. Tom Richards
(Engeland) 2.39.46.2. 4. René Jos
set (Frankrijk) 2.42.12.1. 5. John
Svstadt (Noorwegen). 6. G. Iden
(Engeland). 7. J. Overdijk (Ne
derlands kampioen) 2.43.34.4.
Voor de vrouw; 11.30 Gramofoon
muziek; 12.00 Angelus; 12.03
Metropole orkest en solist; (12.30
12.33 Land- en tuinbouw mede
delingen); 12.55 Zonnewijzer;
13.00 Nieuws en Katholiek
Nieuws; 13.20 Actualiteiten; 13.25
Gramofoonmuziek; 14.00 Gevari
eerd programma; 14.53 Sopraan
en orgel; 15.30 „Ben je zestig?".
16.00 Voor de zieken; 16.30 Zie-
kenlof; 17.00 Voor de kinderen;
17.15 Fallicitaties voor de jeugd;
17.45 Regeringsuitzending: Prof.
Dr. C. G. G. J. van Steenis: „Ke-
bun Raya Indonesia te Bogor";
18.00 Gramofoonmuziek; 18.15 ld.
18.30 Pianospel; 18.45 Sport-
praatje; 18.54 „Dit is leven", cau
serie; 19.00 Nieuws; 19.15 Actua
liteiten; 19.23 „Hier is Europa",
Vaudevilleprogramma; 19.52 Bui
tenlands overzicht; 19.56 Gra
mofoonmuziek; 20.00 Nieuws;
20.05 De gewone man zegt er 't
zijne van; 20.12 „Joseph in Do-
than", hoorspel. In de pauze:
Piano a quatre mains; 22.12 Gra
mofoonmuziek; 22.35 „Gesprek
met mijn zoon"; 22.45 Avondge;
stellen. Wij zijn van oordeel, dat
het de taak van alle christelijke
arbeiders is zich niet te laten
meeslepen door de rampzalige
splitsing tussen eigendom en
arbeid, een splitsing, waarvan zij
in het verleden op bittere wijze
het slachtoffer werden, doch
welke thans in een principieel
valse richting dreigt te worden
voortgedreven. Aanvaarding van
deze splitsing als grondslag voor
de ordening van het bedrijfsleven
betekent per slot van rekening
capitulatie van de christelijke
eigendoms- en arbeidsleer. De
arbeiders zullen er geen baat bij
hebben, als de economische lei
ding, welke aan de eigendom toe
komt, wordt teruggedrongen en
tenslotte in toenemende mate in
staatshanden komt te liggen. Baat
hiervan zullen hebben degenen,
die in de toekomst bestuursbanen
zullen bekleden, wie dat ook mo
gen zijn; de arbeidende massa
wordt dientengevolge slechts
machtelozer en onmondiger. Men
zoeke de oplossing in een richting,
welke de grondgedachten van de
christelijke doctrine geleidelijk
en van benedenop ten bate van
eigendom en arbeid gelijkelijk tot
gestalte brengt. Men stare zich
niet blind op een methode, welke
in het licht van de ervaringen
der arbeiders in het verleden vol
komen begrijpelijk is, maar welke
uiteindelijk tot een totaal ont
kerstende sociale structuur voert,
in welke de leiders machtiger, en
in welke de massa's hooplozer
zullen zijn dan ooit te voren".
„Ongewis huurbeleid"
Een beschouwing wijdend aan
het actuele huurprobleem, dat wij
in de laatste dagen een paar maal
behandelden, schrijft de „Volks
krant" o.m.: „Waarom toch laat
de regering het volk zo lang in
onwetendheid? Als het met de
stijgende materiaalprijzen niet
meer lonend is om tegen de gel
dende huren woningen te bou
wen, dan zal er iets moeten ge
beuren. Wanneer de regering niet
bij machte is "en wij menen
dat zij dit inderdaad niet is
de bijdragen voor nieuw te bou
wen woningen te verhogen, dan
moeten de duurdere materialen
en hogere rente worden bekos
tigd uit hogere huur. Om tot een
sluitende exploitatie te komen is
er geen andere oplossing. Die op
lossing maakt echter het leven
weer duurder. De vraag of er,
na de huurverhoging iets aan de
lonen moet gebeuren, dient zich
onmiddellijk aan. Bovendien kop
pelt zich hieraan de vraag of
inderdaad en in het algemeen de
huur een te klein deel van het
inkomen uitmaakt. Waar dat het
geval is, kan tegen huurverho
ging weinig worden ingebracht.
Om een woninghuur te krijgen
die overeenkomt met minstens de
kostprijs-huur, zullen hoe dan
ook ergens offers moeten worden
gebracht. In verband daarmee
wordt met belangstelling uitge-
initiatief zal moeten uitgaan.
Voor het Holland-Festival bete
kent dit echter een slag welke
ziin bestaan ernstig in gevaar
brengt. Want aan een Amster
damse subsidie lijkt ons die van
's-Gravenhage gekoppeld. Niet
formeel, doch psychologisch lijkt
het ons dat men in de residentie
zich ernstig gaat bezinnen op het
vraagstuk of er nog wel aanlei
ding bestaat aan een door de
hoofdstad des rijks gehavend Fes
tival nog wel financiële mede
werking te verlenen".
zal de ere-promotie van Prins
Bcrnhard aan de Technische
Hogeschool te Delft geschieden
op 16 November a.s.;
zal Woensdag voor de president
van de Haagse rechtbank 't kort
geding tegen de Staat worden
behandeld betreffende de beper
king van het bezoek aan de woon
oorden der Ambonezen;
is de oud-particulier secretaris
yan H.M. Koningin Wilhelmlna,
de heer M. Kohnstamm, benoemd
tot commandeur in de Huisorde
van Oranje;
is in Antwerpen gearresteerd
de Nederlander P. P., specialist
in auto-smokkel. Hij had valse
identiteitspapieren
zijn van de 79 deelnemers tus
sen 16 en 19 jaar aan de scholie-
ren-zweefvliegcursussen op Terlct
bij Arnhem er 72 geslaagd voor
hun zweefvliegbrevct B;
zal De Bilt nog dit jaar begin
nen met het geven van radio
meldingen over de weersgesteld
heid in de hogere luchtlagen,
zulks ten gerieve van radio-ama
teurs;
hield de Haagse recherche een
27-jarige monteur aan wegens
verduistering van drie gehuurde
bromfietsen.
DANK VOOR
KOREA-DETACHEMENT
TOKIO. Generaal Clark
Ruffner, die kortgeleden vijf Ne
derlandse militairen, onder wie
luitenant-kolonel Eekhout, onder
scheidingen beeft uitgereikt, heeft
als bevelhebber van de tweede
Amerikaanse divisie het Neder
landse detachement in Korea be
dankt, „dat er toe heeft bijgedra
gen de tweede divisie te maken
tot een van de meest gevreesde
eenheden der V.N. in Korea".
CAROET HAD AANVARING
Het m.s. „Garoet", 9810 brt„
van de Kon. R'damse Lloyd, heeft
Vrijdagnacht onder de kust van
Java. tussen Cheribon en Tand
jong Priok een aanvaring gehad
met het Engelse „Empire Jamai
ca", 3538 brt. De „Garoet" liep
schade op in de voorpiek boven
de waterlijn, de huid over een
lengte van enkele meters werd
opengescheurd. Persoonlijke on
gevallen deden zich niet voor.
Veiko Karvonen, postbode in Turku, de sterkste loper ter
wereld, in een afmattend gevecht over 42 moordende kilo
meters hier in de straten van Haaksbergen op weg naar de
roem, die wachtte aan de finish in Enschede, van de mara
thonloop. Vlak achter hem schuilt nog Charles Cerou, maar
weinige kilometers verder is het met deze Fransman gedaan.
Dan. moet ook hij de meerdere erkennen in Finland's grootste
troef op de Olympische Spelen.
FEUILLETON
8.
In Indië kon je immers bedien
den bij de vleet krijger». Die in
landers konden van vijf centen
per dag leven en werkten voor
een kommetje rijst.
Op zijn kantoor in Amsterdam
had Kees van der Graaf niemand
onder zich dan de jongste be
diende. die hem een grote mond
gaf als hij hem iets opdroeg en
de gedachte aan persoonlijke die
naren deed z'n hart sneller klop
pen. Maar bij zijn installatie in
Lataban bleek, dat een huisbe-
nauwelijks gelegenheid vond om In dit vervloekte land, waar
zich voor zijn heer te bekomme- alle inlanders op elkaar leken,
ren over een vergeten tabaks- j was een blanke van zijn leven
aangenomen, die twintig gulden
kosttte aan loon en tier» gulden
aan gebroken glaswerk. Maar
zelfs met deze, voor Nederland
ongekende, weelde van drie be
dienden, was van het in Amster
dam gedroomde ideaal niets te
recht gekomen. Kokki wist hoe
het in een Blandahuis behoorde 1
en was er niet toe te bewegen
iets anders te doen dan koken
er» haar eigen domein schoon
houden. De djongos moesten de I
bedden opmaken, stof afnemen
en de mandikamer dweilen. 1
zak of een verloren manchet
knoop. Het gedroomde ideaal
werd alleen verwezenlijkt voor
wat de bediening met splitje en
sigaretten betreft, maar daarbij
werd het genoegen van de nieu
we toean vergald door de schrik
barende prijs van de whiskey en
de vraag, hoe de doos sigaretten
zo snel leeg kon raken.
Wantrouwen knaagde trou
wens ononderbroken aan van
en zijn bezittingen niet zeker en
Kees van der Graaf was er van
overtuigd, dat ze allemaal deel
uitmaakten van een complot, dat
tegen hem was gericht. Hoe Ria
dit land prachtig kon vinden en
de bewoners interessant, was
hem dan ook een raadsel. Zij
scheen het hier naar haar zin te
hebben en was opgetogen over
elke nieuwe ontdekking. Zijn
vrouw genoot zelfs van het eter»!
van anderhalf of twee jaar. Hij
vroeg voor haar ook 'n koekje,
maar de helft ervan stak hij
gauw zelf in zijn mond. En zié
je dat kleine meisje in die witte
jurk? Ik heb nog nooit zo'n
mooi regelmatig gezichtje ge
zien. En dan die verwaande
snuit van die bengel van 'n jaar
of tien. Hij vindt zich te oud
voor koekjes en hij vroeg siga
retten, seroetoe's. O, Kees, het
zijn heerljjke
maal!"
kinderen, alle-
Hij had niets heerlijks kunnen
schillende rijsttafel-gerechten 1 le handen hadden er» hem bru-
Ze stond uren bij Kokki in de 1 zien aan die troep halfnaakte,
der Graafs gemoedsrust. Werkte keuken om te leren hoe de ver- schreeuwende kinderen, die vui-
de tuinjongen werkelijk wel de t-,— i i- i1
gehele dag voor hem, of ver
diende die knaap bij meerdere
meesters een salaris? Ging er nu
werkelijk een hele kip in de nas-
si keboeli of was het 't karkas
klaargemaakt moesten worden.
Gisteren was ze gewoon opgeto
gen geweest over de nieuwe
brandend-scherpe goelei, die de
diende dertig gulden inde maand In het tempo van de Indische
vroeg en zijn maaltijden groten- j huisbedienden hadden zij hun via had gekocht werkelijk zo- j hem stil-verwijter»d aangekeken,
41 c
deels aan de villakeuken ont
leende.
Met veel „tawarrer»" had
de nieuwe toean voor vijftig gul
den een echtpaar kunnen huren,
waarvan de vrouw voor de keu
ken zorgde en de man tuinman
chauffeur was. Voor het huis-
eeuwige nassi-goreng begeleidde,
van het beest waarvan zij des i „Ik heb zelf doerians met
middags de bouten kregen? Ver- araksaus klaargemaakt", had ze
stookte de auto, die hij in Bata- trots aangekondigd. En ze had
bed en liturgische kalender; 23.00 houdelijk werk was een djongos
Nieuws; 23.1524.00 Gramofoon-
muziek. 1 afdingen.
dag dus volledig bezet. En wat
Pridi betreft?
Van der Graaf had nooit ge
weten. dat het onderhoud van
één auto en een stuk tuin zoveel
tijd vergde, dat de tuinman
chauffeur er een knechtje bij no
dig had (twaalf gulden per
maand) en dat hij zelfs dan nog
Badkamer.
veel benzine of had .zijn chauf- toen hij gromde, dat hij snakte
feur een misdadig complot met naar aardappels met zuurkool en
de tankjongen? Was de slang, varkenskluif.
die de djongos met veel tegen- Ze babbelde al vlot maleis met
woordigheid van geest in zijn de bedienden en de leveranciers
slaapkamer had gedood, inder- en lokte de hele bende bruine
daad op dat vergeten glas melk kinderen met snoepgoed naar de
afgekomen, of had iemand het achtergalerij. „Zie toch eens
serpent opzettelijk binnenge- Kees. dat bijdehande joch daar.
bracht, om hem te vermoorden Ik schat hem amper drie jaar
en zijn geld te roven? 1 en hij sjouwt rond met 'n zusje
taal aankeken. Hij zou ze niet
eens willen aanraken, want je
hoorde van allerlei oedeem- en
geslachtsziekten, die onder zulk
volk heersten. Bovendien ver
trouwde hij ze niet, de kinderen
zo min als de ouders. Misschien
was het er wel één van dat stel.
die zijn zilveren sigarettenkoker
had gestolen. Het aing had var*
morgen nog op tafel gelegen,"
toen kokki het ontbijt binnen
bracht. Natuurlijk was het mens
nu niet in de keuken. Dacht ze
soms, dat hij haar betaalde om
haar eiser» huishouding te doen
in ziin tijd?
(Wordt vervolgd
