Een kijkje op een grote bank
Raei io-prog ra m ma
F!
Als een bijenkorf, die gonst
van bedrijvigheid
Schrikdraad
Zout in bodem van Drente
biedt geen vooruitzichten
BANDJIR OVER JAVA
Dat was me een wed
strijd geweest. Zo iets
had nog geen een vlieg be
leefd. Eerst verliezen, dan
je schoenen uittrekken en
ten slotte nog winnen ook!
Beursoverzicht
'ERS HOLL.
UNDVLEES
SKANTER
RWTEN en
BONEN
Firma
Schellinger
Overwegwachter
bleef in gebreke
DRAISMA'S
LEVERTRAAN
W
Boekelo heeft voor
een eeuw genoeg
U blijft monter
en fris wanneer u
geniet van de
door Leo Broeksmit
apr
R 77.102.5t
verhuurd", wordt
i de huur begre-
iie gevallen moet
orden of de prij-
de huur gevraagd
kamer-e*nkleding
el redelijk zijn.
Niet zonder u.
ie de commissies
handelen, blijven
gevallen voor de
^rekkelijkheid van
der commissies
erin, dat de par
ennis kunnen ne-
rs klachten en be-
zij met een voor-
r kunnen komen,
zamen door de
den verhoord,
d en mets wordt
nadat de partijen
enheid hebben ge-
andpunten uitvoe-
en mondeling toe
tlle mensen wiis....
rijzenconflict gaan
kleine ruzietjes
lartijen o zo graag
•er of ter staving
7ring voor de com-
1 willen brengen,
de commissie niet
t zich niet in keu-
i.d. Haar taak is te
de huurprijzen, al
te voorzitter pogen
tussen de voor hem
:n te herstellen,
het werk van de
wens „vrede-stich-
>edelijkheid. waar-
oartijen wordt ge-
agt er toe bij, dat
lakkeiijker vinden
rechterlijk vonnis
zou voorschrijven,
iervan wordt door
leverd, want zoals
geen enkele zaak
iet advies van de
ingewonnen, voor
;er gebracht.
ten 1.50
lappen 1.65
ippen 1.70
Ie 1.75
ief 1.75
stuk 2.00
ikt 150
et 1.50
tenscarbonade 1.80
tensiappen 1.90
tg. Rundvet 5.25
er spek 1.70
erworst 0.90
dworst 0.95
vorst 1.50
lijzen 1.40
ipenvlees v.a. 1.30
AGDALENENSTR.
oek Achterstraat.
or KWALITEIT en
)OK wordt inge-
an Koopt nu Uw
NTERVOORRAAD
500 gram
>ene erwten 28 ct
auwe erwten 48 ct
pucijners 48 ct
nine Bonen
32 en 28 ct
tte bonen 38 ct
roenbonen 38 ct
iterwten 32 ct
rgarine (m. vita-
len) 250 gram
48 en 46 ct
ma gesmolten vet
250 gram 57 ct
irlijk vet
250 gram 62 ct
fles slaolie f 1.79
Achterstraat 50
l. 2559 - Alkmaar
:p. weg. plaatsgebrek
ie Kachel f 15.Te
Woensd. of Donderd.
Prinsweg 3, Bergen
koop: mooie bruine
tel, mt. 44, z.g.a.nw.
jke prijs; Koorstraat
Ukmaar.
coop: pr. Trapnaai-
ïine, merk Singer,
ker, Laat 113, Alk-
r.
KOSTHUIS gevr. te
naar, geen beroeps,
onder no. 13613 Bur.
dit blad.
oren: Polshorloge,
lenigenburg n. Ko-
ijk. T. bel. terugbez.
3. Hoogeboom, Win-
x, G 84.
uw feestavonden:
gezelsch. „De Lach-
!el". Alkmaar, Nieu.
oot 131, tel. 4813.
WOENSDAG 31 OCIObtR
PAGINA b
met een paar stoelen er naast.
I Voor een bespreking met een
groter aantal personen staan ver
gaderruimten ter beschikking.
De boekhouding
(Vcm een medewerker)
Het is kort voor het middaguur. Met een kleine groep boden
gaan wij met nieuwsgierige blik door de hooggewelfde hoofd
ingang de bank binnen. De portier ziet vanonder zijn uniform
pet met onverstoorbare kalmte de voorbijgangers aan. Zijn ge
laatsuitdrukking verandert slechts, wanneer hij bekenden ziet:
bevriende banklopers, die hij nu reeds jaar in, jaar uit met de
zelfde collegiale hoofdknik bgroet, en personen, die hij als ver
trouwden der hogere beambten of directeuren kent en voor wie
hij met stijve vormelijke beleefdheid de pet afneemt
Wij begeven ons naar de kas.
Bij schier alle banken is zij op
dezelfde wijze ingericht en aan
haar aankleding is dan ook veel
geld en smaak besteed, omdat zij
naast de fagade van het gebouw
het meest onder de ogen van het
publiek komt. Wij moeten een
chèque laten honoreren en wen
den ons naar het vlak bij de deur
gelegen loket. Maar dé kassier
maakt ons er hoffelijk op attent,
dat boven het loket in duidelijke
letters „Effecten" te lezen staat.
Dit betekent: hier leveren publiek
en bankwereld de aandelen, obli-
gaies en pandbrieven in, die zij
door middel van de bank wensen
te verkopen, of nemen de waar
depapieren in ontvangst, die zij
door middel van de bank of
rechtstreeks van haar gekocht
hebben. Onze blik dwaalt rond.
Overal achter de glazen wanden
zien wij de bedienden naarstig
bezig. In de nabijheid van het
loket zitten de kassiers. Geüni
formeerde boden en loopjongens
haasten zich vlug tussen hen
heen en weer. In de ronde glazen
wand bevindt zich een aantal
loketten, en boven ieder staat
een ander opschrift. Ieder op
schrift duidt een speciale kasaf
deling aan. Aan de stortings- en
uitbetalingskas worden de grote
betalingen gedaan; hier gaat het
of om de afwikkeling van mil-
hoenen-ondernemingeri, óf om
het incasseren of terugbetalen
van gelden, die de bank aan de
beurs heeft uitgeleend.
Daarnaast bevindt zich de cou-
ponkas. Zij dient voor het inlos-
en van coupons van beurswaar
den met vaste rente en van de
dividendbewijzen der aandelen,
aan wier uitgifte de bank meest
al haar medewerking verleent.
Maar niet alleen worden hier de
dividenden betaald van die naam
loze vennootschappen, die de bank
zelf hielp oprichten, maar ook
die, waarmee de bank in nauwe
relatie staat. Voor alle bij haar
.^honoreerde bewijzen krijgt de
dank van de vennootschappen een
kleine provisie. In het voorbij
gaan werpen wij nog een nieuws
gierige blik op de wisselkas, waar
juist een wissel, die een klant bij
de bank betaalbaar heeft gesteld,
door de loper van een andere
bank voor inlossing gepresenteerd
"•ordt. Eindelijk staan wij voor
het goede loket van de chèque-
kas, waar reeds meerdere perso
nen. die voor ons kwamen, wach
ten. De kassier neemt de chèque
in ontvangst en laat door een
beambte het zogenaamde advies
boek inzien om vast te stellen,
f de zakenvriend van de bank
chèque is in orde, maar zij kan
nog niet betaald worden, daar
wij als bewijs voor de klant op
de achterzijde nog voor voldaan
moeten tekenen. De beambte
wijst ons een der lessenaars aan,
die zich in het midden van de
loketruimte bevinden. Door het
glazen dak van de kas stroomt
net volle daglicht gedempt naar
beneden en maakt zelfs het af
doen van langer schrijfwerk mo
gelijk. Alle formaliteiten zijn nu
afgehandeld. Het geld wordt zorg
vuldig in de portefeuille opge
borgen, en wij zouden ons thans
bij de bezoekers kunnen voegen,
die zich gereed maken het ge
bouw door de hoofdingang te
verlaten.
Maar onze zakenvriend heeft
ons verzocht voor hem nog bij
de directie van de bankinstelling
aan te lopen betreffende een be
langrijke zakelijke aangelegen
heid. Op een deur, die zich naast
de uitgang van de kas bevindt,
staat in vergulde letters het op
schrift: Directie. Langs een brede
marmeren trap met dikke lopers,
die. iedere voetstap dempen, gaan
wjj naar de eerste verdieping.
Het trappenhuis maakt een im
posante indruk. Op de brede gang,
die eveneens met dikke lopers
belegd is, komen verschillende
zware, eiken deuren uit; bedien
den, loopjongens, beambten met
mappen en bescheiden spoeden
zich ons voorbij. Men merkt on
willekeurig: hier zetelt de leiding
van het bedrijf. Op onze vraag
verwijst een bediende ons naar
het eind van de wandelgang.
Daar bevindt zich een soort bo
denkamer.
Wij overhandigen ons kaartje
aan een bode, die achter één der
grote deuren verdwijnt, nadat hij
ons nog verzocht heeft over het
doel van ons bezoek enige woor
den op een van een blocnote
gescheurd briefje met potlood op
te schrijven. Na enkele seconden
komt hij terug, om met ons de
kamer binnen te treden. Twee
deuren sluiten zich achter ons;
want ieder van deze kamers bezit
behalve de vanaf de wandelgang
zichtbare deur nog een tweede
gecapitonneerde deur, waardoor
geen geluiden kunnen heendrin
gen. Wij bevinden ons in een
spreekkamer. Iedere directeur
heeft naast zijn bureauvertrek een
dergelijke kamer tot zijn beschik
king. Hij ontvangt alleen heel
vertrouwde personen in het hoge,
met tapijten belegde vertrek, dat
hem als permanente kamer, waar
hij zijn arbeid verricht, dient. In
de spreekkamer staat achter een
kleine tafel met het noodzake-
Hie ons de chèaue zond, haar I lijkste schrijfmateriaal een meer
vooraf aangekondigd heeft. De I of minder oude prachtige sofa
DONDERDAG 1 NOVEMBER
HILVERSUM I (402 M.):
7.00 KRO; 10.00 NCRV;
11.00 KRO; 14.00.24.00
NCRV.
KRO: 7.00 Nieuws; 7.15 Gram.;
7.45 Morgengebed en Liturgische
kalender; 8.00 Nieuws en weer
berichten; 8.15 Gram.; 8.55 Hoog
mis; NCRV: 10.00 Gram.; 10.30
Morgendienst; KRO: 11.00 Voor
de zieken; 11.45 Waterstanden;
11.50 Gram.; 12.00 Angelus; 12.03
Gram.; (12.3012.33 Land- en
tuinbouwmededelingen); 12.55
Zonnewijzer; 13.00 Nieuws en
Kath. nieuws; 13.20 Omroeporkest
NCRV: 14.00 Promenade-orkest
en soliste; 14.45 Voor de vrouw;
15.15 Gram.; 15.30 Piano-trio;
16.00 Bijbellezing; 16.30 Kamer
koor; 17.00 Voor de jeugd; 17.30
Piano-duo; 17.50 Regeringsuitzen
ding: Jeugduitzending: „Wij slaan
op de tong-tong", corresponden
tieclub o.l.v. Regina Zwart; 18.00
Nieuws; 18.15 Gewijde muziek;
18.40 Op de Stelling; 18.50 Gram.
19.05 „Levensvragen van allerlei
aard en een pastoraal antwoord";
19.20 Vocaal ensemble en orgel;
19.40 Radiokrant; 20.00 Nieuws
en weerberichten; 20.10 Gevar.
programma; 22.15 Buitenlands
overzichlt; 22.35 Gram.; 22.45
Avondoverdenking; 23.00 Nieuws
en SOS-berichten; 23.1524.00
Gram.
HILVERSUM II (298 M.):
7.00 AVRO; 7.50 VPRO;
8.00—24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws; 7.15 Och
tendgymnastiek; 7.30 Gram.;
VPRO: 7.50 Dagopening; AVRO:
8.00 Nieuws; 8.15 Gram.; 8.45 id.;
9.00 Morgenwijding; 9.15 Gr&m.;
9.25 ,,De Groenteman"; 9.30
Gram.; 10.50 Voor de kleuters;
11.30 Gram.; 11.45 Voordracht;
12.00 Metropole-orkest; 12.25 ,,In
't spionnetje"; 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen; 12.33
Pianospel; 12.50 Financieel week
overzicht; 13.00 Nieuws; 13.15
Mededelingen of gram.; 13.25
Amusementsmuz.; 13.55 „U kimt
het geloven of niet"; 14.00 Voor
de vrouw; 14.45 Gram.; 15.00
Voor de zieken; 16.00 Hersengym
nastiek; 16.25 Musette-orkest;
17.00 Voor de jeugd; 17.30 Bari
ton en piano; 18.00 Nieuws; 18.15
Practische wenken voor liefheb
bers van de duivensport; 18.20
Spodtproblemen; 18.30 AVRO-
aüerlei; 18.33 Zang en orgel; 18.55
Voor de kinderen; 19.00 Gespro
ken brief uit Londen; 19.05 Cau
serie over de Nat. Reserve; 19.15
Het 4de Wereldconcours Accor
deon"; 19.40 Ronde Tafel Parle
ment; 20.00 Nieuws; 20.05 Radio
Philh. orkest; 21.10 „Document
A 777", hoorspel; 22.30 Orkest
concert; 23.00 Nieuws; 23.15
Sportactualiiteitèn; 23.3024.00
Gram.muziek.
VRIJDAG 2 NOVEMBER
HILVERSUM I, 402 M. 7.00
—24.00 NCRV.
7.00 Nieuws; 7.15 Gewijde mu
ziek; 7.45 Een woord voor de dag;
8.00 Nieuws; 8.15 Gr.muziek; 8.40
Idem; 9.00 Voor de zieken; 9.30
Waterstanden; 9.35 Gr.muz.; 10.30
Morgendienst; 11.00 Gr.muz.;
11.10 Zang en piano; 11.30 Gr.
muziek; 12.00 Harpensemble;
12.30 Land- en tuinbouw; 12.33
Amusementsmuziek; 12.59 Klok
gelui; 13.00 Nieuws; 13.15 Gev.
muziek; 13.45 Gr.muziek; 14.00
Wenken voor de tuin; 14.15 Gr.
muz.; 15.00 Omroeporkest en so
list; 15.40 Voordracht; 16.00
Strijkkwartet; 16.30 Voordracht;
16.50 Gr.muz.; 17.00 Verzoekpro
gramma v. d. jeugd; 17.30 Mili
taire reportage; 17.40 Gr.muz.;
17.45 Fries programma; 18.00
Nieuws; 18.15 Amusementsmuz.;
18.45 Gr.muz.; 19.15 Regeringsuit
zending; 19.35 Gr.muz.; 19.40
Radiokrant; 20.00 Nieuws; 20.10
Vijf minuten; 20.15 Radio Philh.
orkest en solist; 21.15 Causerie;
21.35 Pianorecital; 22.05 „Zwerf
tocht door het verre'Oosten", re
portage; 22.15 Meisjeskoor en or
gel; 22.30 Orgelconcert; 22.45
Avondoverdenking; 23.00 Nieuws;
23.15 Causerie; 23.30—24.00 Gra-
mofoonmuziek.
HILVERSUM II. 298 M. 7.00
VARA. 10.00 VPRO, 10.20 VARA,
12.00 AVRO, 16.00 VARA, 19.30
VPRO, 21.00 VARA, 22.40 VPRO,
23.00—24.00 VARA.
7.00 Nieuws; 7.15 Gym.; 7.33
Gr.muz.; 8.00 Nieuws; 8.18 Gr.
muziek.; 8.50 Voor de huisvrouw;
9.00 Gr.muz.; 10.00 Causerie;
10.05 Morgenwijding 10.20 Gr.
muz.; 10.30 Schoolradio; 10.50 So
praan en piano; 11.10 Voordracht;
11.30 Gr.muz. 12.00 Amusements
muziek; 12.30 Land- en tuinbouw:
12.33 Sport en prognose; 13.00
Nieuws; 13.15 Mededelingen of
gr.muz.; 13.20 Orkest; 14 00
Kookpraatje; 14.20 Opera; 16.00
Orgel en zang; 16.30 Voor de
jeugd; 17.00 Gemengd koor; 17.20
Muzikale causerie; 18.00 Nieuws;
18.15 Felicitaties; 18.45 „Denk
om de bocht"; 19.00 Piano; 19.10
Voor emigranten; 19.30 Causerie;
19.50 „De Voogdijvereniging „Tot
Steun" bestaat 75 jaar"; 20.00
Nieuws; 20.05 Berichten; 20.10
Boekbespreking: 20.15 Gr muz.;
20.30 „Benelux"; 20.40 Causerie;
21.00 Cabaret; 21.30 Ducdalf;
21.50 Buitenlands weekoverzicht;
22.05 Lichte muziek: 22.30 Gr.
muz.; 22.40 Causerie; 22.45 Avond-
wijding: 2300 Nieuws; 23.15 Cau
serie 23.0024.00 Omroeporkest.
TELEVISIE-PROGRAMMA
Vrijdag 2 November 1951
AVRO: 20.15—21.45: 1. Opening;
2. Televizier; 3. Pauze-Gymnas-
tiek. Pauze. 4. Chansons; 5.
Tele-mimiek; 6. Sluiting.
In de loop van het onderhoud,
dat wij met de directie hebben,
blijkt net nodig één der beurs
bedienden op de hoogte te bren-
ten; de beursvertrekken, evenals
e kamers der correspondenten,
die de belangrijkste aangelegen
heden afdoen, zijn gewoonlijk
vlak bij de directiekamers gele
gen. Daar nog enige vragen van
ondergeschikt belang met de
boekhouder zijn af te doen, ver
zoekt de directeur kortheidshalve
ons dadelijk zelf naar de boek
houding te begeven. De beurs
bediende begeleidt ons. Hoe hoger
we op de trap stijgen, des te
smaller en eenvoudiger wordt zij,
en met zoveel te minder pracht
vertonen de gangen zich aan ons
oog. Ook in een bank worden de
voor het publiek toegankelijke
vertrekken luxueuzer ingericht
dan die, waarbinnen het daglicht
slechts weinig vermag binnen te
dringen. De vertrekken, waar de
boekhouders der verschillende af
delingen zitten, zijn weliswaar
licht en maken een vriendelijke
totaal-indruk, maar gezien het
grote aantal beambten, dat hier
werkzaam is, kan men niet be
paald van ruimte-verspilling spre
ken. De lessenaars staan tamelijk
dicht bij elkaar en laten, wan
neer de grote boeken, die de per
soonlijke conti der gezamenlijke
clientele bevatten, opengeslagen
zijn, niet veel plaats meer over.
Een moderne grote bank heeft
voor het bijhouden van deze per
soonlijke rekeningen natuurlijk
een aantal boekhouders, die
meestal slechts één letter van het
uitgebreide klantenregister te be
werken hebben.
Bij het verlaten van de boek
houding lopen wij weer de lange
gang uit en komen voorbij een
deur. waarop een bordje met het
opschrift „Archief" prijkt. Wij
verzoeken deze voor ons tot dus
verre geheel onhekende bankaf-
deling eens te mogen bezichtigen.
Aan ons verzoek wordt bereid
willig voldaan. De archivaris, een
vriendelijke heer, verklaart ons
het wezen en de taak van bank-
archieven. De archiefafdeling
vormt in ons bankbedrijf een
betrekkelijk jonge instelling. Zij
bergt gewoonlijk de bibliotheek
van de bank. die natuurlijk in
hoofdzaak een verzameling kran
ten, tiidschriften, juridische, eco
nomische en statistische boeken
omvat. Het archief dient echter
bovendien permanent voor in
lichtingen en onderricht aan be
dienden en directeuren. Hier
worden 's morgens de kranten
gelezen en aan de directie en de
hogere beambten doorgegeven,
nadat de interessantste artikelen
zijn aangestreept. Alle jaarver
slagen van maatschappijen en
vennootschappen, berichten van
binnen- en buitenlandse filialen
worden hier zorgvuldig verza
meld. Archivarissen zijn meestal
academisch gevormde mensen,
aan wier kennis zeer grote eisen
gesteld worden. Zij moeten het
voorbereidende werk doen en de
statistische tabellen maken, die
de leidinggevende persoonlijkhe
den voor het beoordelen van de
verschillende zaken nodig heb
ben. Ook verzorgen zij de lijsten
die aan de diverse kranten ge
stuurd worden naar aanleiding
van de uitgifte van nieuw beurs-
papier. Ieder groot bankarchief
geeft behalve aan de leidingge
vende archivaris ook aan een
groot aantal academisch gevorm
de beambten werk. Bij de meeste
banken wordt op het archief ook
het opstellen der advertenties
voor de kranten verzorgd.
Vol bewondering vertrekken
wij uit de met boeken, atlassen
en archiefmappen volgepropte
ruimte. Nadat wij nog een blik
in het keldergewelf geworpen
hebben, waar in de met staal
gepantserde kluizen de eigen en
de aan de bank toevertrouwde
papieren bewaard worden, treden
wij weer naar buiten in de straat,
die in de middagrust in tegen
stelling tot de bedrijvigheid, die
wij juist in de bank hebben leren
kertnen, een opvallend stille in
druk maakt.
Voor het Kantongerecht te
Leeuwarden stonden Donderdag
een aantal landbouwers en vee
houders terecht, die hun landen
hadden afgezet met schrikdraad,
doch niet in het hezit waren van
een door een bevoegd deskundige
ongemaakt en geldig bewiis.
waaruit bliikt. dat ten tijde dat
het bewiis werd afgegeven, vol
daan was aan de bepalingen van
het Veiligheidsbesluit electrische
schrikdraden.
Zij voerden allen aan, dat zij
onbekend waren met deze bij
zondere bepalingen.
De Kantonrechter wilde reke
ning houden met hun onwetend
heid en veroordeelde hun tot
straffen van f 5.en f 4.
Het is wellicht gewenst, de
landbouwers eens attent te ma
ken op htm verplichtingen ten
deze.
De installatie moet worden ge
plaatst door een erkend installa
teur, die bevoegd is een bewijs
af te geven. Bij verplaatsing moet
het bewijs opnieuw worden ver
leend.
Elk bewijs vervalt met ingang
van 1 Juni van het jaar, volgende
op dat van afgifte.
Zij die met een ander een
installatie hebben zijn vrijgesteld
van het hebben van een dergelijk
bewijs, mits die andere in het
bezit is van een geldig bewijs.
TREIN PASSEERDE
BIJ GEOPENDE BOMEN
(Eigen bericht).
LEEUWARDEN Gistermorgen
moest de trein in de richting Sta
veren, welke 7.52 te Sneek moet
aankomen, stoppen voor de be
waakte overweg te IJlst, omdat de
bomen niet gesloten waren. Door
een of andere oorzaak was de
wachter niet op zijn post en de
trein reed langzaam door de over
weg, waardoor enkele minuten
vertraging ontstonden.
Gelukkig was er geen noemens
waard verkeer, zodat er geen on
gelukken gebeurden.
Naar wij vernemen is de be
trokken ambtenaar direct van zijn
werk op deze post ontheven en
met andere werkzaamheden be
last.
GUNSTIGE ONTWIKKELING
DER K.L.M.
Het vervoer van de KLM, dat
in de eerste helft van dit jaar
de verwachtingen heeft overtrof
fen, blijft zich gunstig ontwik
kelen, zo vernemen wij van deze
maatschappij. In vergelijking met
de eerste negen maanden van
1950 is over de zelfde periode
van dlit jaar de productie met
21 procent toegenomen, terwijl
de verkoop met 26 procent is
gestegen. Over Januari tot en
met September 1951 bedroeg het
aantal betalende passagiers
390.000 tegen ruim 320.000 in de
zelfde maanden van 1950 de
vooruitzichten voor het laatste
kwartaal van dit jaar zijn even
eens gunstig.
R was eens een
vlieg, die bekend
stond als de vlugste
van alle vliegen. Ze
had al met heel
wat wedstrijden
meegedaan en heus, ze had
ze ook allemaal gewonnen.
Flierevlugje heette die vlieg.
Ze was nog maar de jongste
thuis, maar ze hielp het
meest van alle broertjes en
zusjes. Ze was ook zo vlug!
Als moeder had gezegd:
„Wie haalt er eens een
paar suikerkorrels voor
me?" was Flierevlugje al
bijna terug voor de ande
ren „ikke" hadden geroe
pen I
„Over dat kind hoeven
wij ons niets geen zorgen
te maken," zeiden vader en
moeder dagelijks tegen el
kaar, „die vindt wel een
goede betrekking als bood
schappenmeisje of dienst
bode. Wie wil zo'n vluggerd
niet graag hebben?"
Flierevlugje wist van al
die gesprekken niets af. Ze
ging kalmpjes naar school
en leerde haar lessen zo
goed ze kon. Daarna speel
de ze buiten met Flipje de
buurjongen en de vriendin
netjes Kriebeltje, Wiebel-
tje en Snoeperikje. Snoe-
perikje was het meisje,
waar ze naast zat in de
klas. O, wat snoepte die
veel! Ze had altijd een paar
gestampte muisjes in haar.
kastje, hoewel het hele
maal niet mocht. Ai vaak
had de juffrouw haar ge
waarschuwd, maar Snoepe
rikje kon het niet laten. Ze
was zo gewend te snoepen,
dat ze niet meer leren en
leven kon zonder zoetig
heid. Ten minste.... dat
dacht ze zelf. Ze verzon
van alles om aan lekkers
te komen. Op een goede
dag hoorde ze, dat er een
wedstrijd gehouden zou
worden, waarmee je een
stuk suikergoed kon win
nen en toen was ze werke
lijk niet meer te houden.
AT was dat eigenlijk
Wel, de burgemeester van
het vliegendorp was gauw
jarig. Hij gaf een groot
feest voor de grote en een
kindermiddag voor de klei
ne vliegen had hij beloofd.
En die kindermiddag, daar
ging het nu juist om.
Er zouden leuke spelle
tjes gedaan worden en tot
de bel luidde voor de wed
strijd vloog ze naar de ven
sterbank. Daar zou de wed
strijd gehouden worden. Er
was een lange baan uitge
stippeld waarover de
vliegjes moesten lopen.
Daar had men heel fijn
grint over heen gestrooid,
echt vliegengrint.
Snoeperikje stootte Flie
revlugje aan, „Hé" zei ze,
slot zou er een wedstrijd
zijn. Een wedstrijd in hard.
lopen. „Dat is origineel"
zeiden de oudere vliegen
tegen elkaar, „lopen in
plaats van vliegen. Nu, ik
ben benieuwd wat onze
kinderen daarvan terecht
zullen brengen".
De kinderen zelf gingen
ijverig aan het oefenen,
Flierevlugje ook natuurlijk.
Ze had altijd het vlugst
kunnen vliegen en nu wil
de ze ook proberen, of ze
ook het vlugst kon lopen.
Elke avond oefende zij op
een riggel van de boeken
kast en het ging bijzonder
goed. „Jij wint vast weer
Flierevlugje" zeiden de
vliegen die nog een eindje
omylogen voor het naar
bed gaan, „en we komen
kijken hoor".
Het duurde niet lang, ol
in heel het vliegendorp
was iedereen er van over
tuigd, dat Flierevlugje
weer winnen zou. En nu
was er eentje, die dat niet
hebben wilde. Snoeperik
je....
Snoeperikje oefende zelf
ook wel, maar nee, ze kon
toch niet zo vlug vooruit
komen als Flierevlugje.
Maar was dat ook eigenlijk
geen wonder? Van snoepen
word je dik!
Toch deed Snoeperikje
mee. Ze ging ook naar de
kindermiddag toe en toen
„weet je wat ik gedaan
heb? Ik heb gympjes mee
genomen met heerlijk zach
te zooltjes. En veren dat ze
doen! Het lijkt wel of je er
mee vooruitschiet". Fliere
vlugje keek naar Snoepe-
rikjes handen. „O" zei ze
„je hebt er acht bij je, toe
geef mij er ook vier. Er
waren nog meer vliegen,
die gympjes bij zich had
den. Flierevlugje was wat
blij, dat zij er vier van
Snoeperikje kreeg. Vlak
voor de baan trok zij ze
aan haar pootjes en ze was
hauwelijjes klaar, of de ja
rige burgemeester zwaaide
met zijn bolhoed en riep
„Lopen"!
Flierevlugje rende wat ze
kon, maar vreemd, hei
leek wel of ze veel slech
ter vooruit kwam dan an
ders. „Het is net of ik aan
mijn voeten vastgehouden
wordt" dacht ze en dat was
geen vergissing. Hoe ze
zich ook inspande, ze kon
niet verhihderen, dat de
anderen gelijk met haar
kwamen. „Flierevlugje
dan toch, Flierevlugje"!
schreeuwden ze langs de
lijn, „lopen lopen!" Kijk
daar ging Snoeperikje al
voorbij en inderdaad, het
leek wel of ze op haar
gymschoentjes vooruit
schoot!" Dan moet er iets
aan mijn schoentjes man
keren" schoot het opeens
door Flierevlugjes hoofd.
En toen ging ze iets doen,
wat niemand langs de lijn
begreep.
Ze hield stil, trok haar
gympjes uit en gooide ze
alle vier weg. Daarna zette
ze het weer op een lopen.
Ze rende zo hard dat ze
vl*ak voor het eindpunt al
le anderen weer inhaalde.
„Flierevlugjé!" werd er
weer geroepen en ja hóór,
ze kwam nog net als num
mer een over de streep.
Maar wat was er toch
met die schoenen? De
scheidsrechter, die ze had
opgevangen, bekeek ze eens
goed. Hela, wat zat daar
onder de zooltjes? Een
laagje stroop, heel klein en
fijn, maar toch voldoende
om aan het grint van de
baan te blijven pakken! Nu
begreep de scheidsrechter
alles, ja hij begreep zelfs
wie dat laagje stroop er
onder gesmeerd had. Er
was maar een kind in heel
het vliegendorp, dat altijd
zo veel stroop had. Snoepe
rikje
De scheidsrechter zei
maar niets. Flierev!«ugje
had de wedstrijd gewon
nen en met Snoeperikjes
ouders zou hij nog wel
eens gaan praten.
Nu, dat laatste heeft hij
gedaan, geloof me maar.
En de ouders spraken op
hun beurt eens flink met
Snoeperikje. Sedert die
dag is het snoepen van
Snoeperikje heel wat min
der geworden, tot ieders
grote verbazing. Maar
bijna niemand wist ook,
wat er op de wedstrijd van
de kindermiddag was ge
beurd. Dat weten alleen de
scheidsrechter, Snoeperik
je en haar ouders enjij
en ik.
EMMEN. Is liet een onzien-
barende vondst geweest van de
N.A.M.. toen er een week ereleden
on een diente van 2800 meter in
de buurt van Beilen zout werd
gevonden? Kan Beilen misschien
een tweede Boekelo worden? Kan
een nieuwe delfstof uit de zo
verrassend riike bodem van
Drente een toekomst betekenen
voor de velen die niet weten
waar en hoe zii deze toekomst
moeten zoeken?
Wij weten dat velen in Drente
bij het lezen van het betreffende
krantenbericht zich illusies ge
maakt hebben. Men doet er ech
ter goed aan deze illusies om
trent een Drentse zoutindustrie
direct te laten varen.
Reeds eerder heeft de N.A.M.
bij haar exploratieboringen zout
gevonden, o.a. in Dalen, Coevor-
den, Sehoonloo en Gramsbergen.
De aanwezigheid van zout in
de bodem hangt in vele gevallen
samen met die van aardolie.
Beide delfstoffen zijn immers
ontstaan in aardlagen die mil-
lioenen jaren geleden de zee
bodem vormden. Door allerlei
factoren, o.a. de zeer grote druk
werden de overblijfselen van
bacteriën omgezet in wat thans
aardolie is. In de bodem zijn in deel gevallen.
de loop der eeuwen door de
krachten die in de aarde werk
zaam zijn, de aardlagen ge
plooid. Op enkele plaatsen be
vindt zich het dichtst bij de op
pervlakte het aardgas. Daaronder
kan olie worden aangetroffen en
het zware zout wordt gevonden
op de grootste diepte. De aan
wezigheid van zout houdt echter
niet persé in, dat er ook olie in
de nabijheid moet zitten, noch
omgekeerd.
De N.A.M. laat het zout links
liggen, omdat haar enige doel is
het boren naar de aardolie, de
kostbare vloeistof waaruit 1200
van de meest uiteenlopende ne
venproducten worden gemaakt
en zonder welke het moderne
leven niet mogelijk zou zijn.
Maar nog afgezien van het ont
breken van interesse voor het
zout bij de N.A.M. zou een ex
ploitatie van de zoutlagen econo
misch gezien onzin zijn.
Ten eerste is de diepte waar
het zout moet worden gewonnen,
veel te groot en ten tweede is de
zoutvoorraad in Boekelo zo over
vloedig, dat de hele wereld meer
dan honderd jaar lang van vol
doende zout kan worden voor
zien door deze Nederlandse mijn.
Bii de vondst van één soort
zout zou heel Nederland reden
hebben tot bliidschan: het kali-
zout. De vervulling van deze
wens is echter tot dusver alleen
maar aan onze Oosterburen ten
Wisseling adjudant
Minister van Marine
Luitenant ter zeer der eerste
klasse F. J. Kroesen wordt op 1
November a.s. belast met de func
tie van adjudant van de minister
van Marine. Hij volgt luitenant
ter zee der eerste klasse P. J.
S. de Jong op.
verkwikkende
ONGEANIMEERDE MARKT!
AMSTERDAM, 30 Oct. De
stemming in het buitenland voor
Kon. Olie blijft vast en dit was
de oorzaak, dat het hoofdfonds
vandaag op het Damrak gevraagd
werd en tot 304 steeg. Speciaal
werd hierbij gedacht aan buiten
landse vraag, waartegenover aan
bod uit het buitenland in andere
fondsen stond, met name in
Unilever. Gisteren verloor dit
fonds 4 punten en vandaag moest
met een even groöt openingsver
lies genoegen genomen worden.
Het verschil tussen Olie en Uni
lever, die beide nog steeds de
twee grootste „international in
dustrials" zijn, is hiermede ge
stegen tot ruim 80 punten. Dit
is wel het maximum dat in de
laatste jaren tussen beide fondsen
is voorgekomen. Olies fluctueer
den slechts weinig en sloten op
303 3/4. Unilevers liepen na een
opening op 224, wegens emissie
geruchten, waaromtrent echter
niets positiefs bekend was, nog
verder achteruit tot 222 1/8, slot-
notering 222)4.
In de overige hoeken was de
animo ver te zoeken en bleef de
handel van zeer bescheiden om
vang. Hoewel niet van een flauwe
ondertoon gesproken mag wor
den, leidde dit toch merendeels
tot kleine verliezen. Met name
geldt dit voor de cultuurwaar
den, die circa 1 tot 2 punten
achteruit gingen. De minder cou
rant? industriemarkt sloot nage
noeg prijshoudend.
Ook op de Staatsfondsenmarkt
viel weinig te beleven. De eerste
beursnoteringen van de premie
lening Amsterdam, die gisteren
overtekend werd, kan pas over
enkele dagen worden tegemoet
gezien. Het agio voor Amerika
nen was op 14 1/4 onveranderd.
FEUILLETON
57
Vroeger
was het Amerika, nu zal het Ja
pan worden. In elk geval krijgen
we binnenlandse vrijheid".
„Behalve wanneer Amerika deze
oorlog wint", zei Oemar. „Dan
krijgen de Nederlanders hun ko
loniën weer terug, als dank voor
de hulp aan Australië en aan de
geallieerde zaak".
De chef wuifde deze mogelijk
heid luchtig weg. „Amerika zal
deze oorlog niet winnen. Vóór 't
zich heeft hersteld van de slag aan
Pearl Harbour, heeft Japan onge
hinderd alles veroverd wat het
wilde hebben- Maar in het on
waarschijnlijke geval dat Japan
verliest, zijn wij er zelf nog om
de Nederlanders te beletten voet
aan wal te zetten. De sterkste
slagpennen hebben Japan en ook
Duitsland hun immers al uitge
trokken. De Nederlandse vloot is
in de Javazee ondergegaan en hun
eigen land ligt grotendeels in
puin. Waar zouden ze de kracht
vandaan moeten halen om hier
terug te komen tegen onze wil?"
„Uit het feit, dat ze geallieerd
zijn en dus het recht hebben op
de hulp der andere geallieerden",
antwoordde Oemar prompt. Als
wij aan de kant van Japan staan,
krijgen we met de Nederlanders
ook de geallieerden tegen. Dacht
u dan Java te verdedigen tegen
de gecombineerde vloten van de
Verenigde Staten, Australië en
Engeland?"
„Die komen niet", zei de chef
in volle overtuiging „En als ze
komen, is het om contracten af
te sluiten voor oiieconcessies, of
om rubber of tin te kopen. De
grote mogendheden vonden al
lang, dat Ned.-Indië veel te be
langrijk was voor dat kleine
landje- Als wij ons zelfstandig
verklaren en de buitenlanders 'n
voorkeurcontract geven voor alle
olie, tin en rubber, tien centen
beneden de marktprijs, dan er
kennen ze ons direct als de recht
matige regering van de vrije re
publiek Indonesië. Zaken zijn za
ken, ook in de politiek. Maar ik
heb je niet hier laten komen om
over olie- en rubber-politiek te
praten. Dat is goed voor vrije
avonden in de natte moeson. Nu
moet er aangepakt worden. Zoals
je ziet, ben ik al begonnen". Hij
wees op de stapel papieren op
zijn schrijfbureau. „Voor ik mij
daar doorheen heb gewerkt, zijn
we wel een paar weken verder".
Oemar bekeek één der boven
ste bladen. „Maar dat is de staat
van dienst van een rijksambte
naar. Bent u overgeplaatst naar
de personeelsafdeling?"
Dr. Timoeran glimlachte. „Zo
zou je het kunnen noemen. Ik
heb vanmorgen een gesprek ge
had met de Japanse commandant
en hij heeft mij benoemd tot di
recteur voor de reorganisatie van
het ambtenarencorps. Ik ben juist
begonnen met ons eigen departe
ment. Je weet dat ik er altijd naar
heb gesnakt om dat eens te mo
gen reorganiseren!"
Oemar keek hem bewonderend
aan. „Directeur voor de reorgani
satie. Drommels hoe heb je hem
dat geleverd?"
De chef vermeed een direct
antwoord. „De oorlogstijd biedt
ongekende promotiekansen", zei
hij luchtig. „Daarom stel ik jou
voor, om afdelingschef van mijn
nieuwe dienst te worden. Wij zijn
er aan gewend om samen te wer
ken en er is heel wat te doen. Ik
heb de commandant beloofd, hem
vóór 15 April een lijst voor te
leggen van alle overbodige of po
litiek ongewenste hoofdambtena
ren in het district Batavia en ik
geloof dat die lijst er lang zal
worden!"
HOOFDSTUK IX
De lijst van Nederlanders, -die
overbodig of ongewenst werden
geacht, en die daarom uit de In
dische gemeenschap moesten ver
dwijnen, werd inderdaad erg lang.
En toen de maanden verstreken,
werd die lijst steeds langer. Ge
hele rijksdiensten, die de rechten
en bezittingen van de mensen be
schermen moesten, werden over
bodig, want naarmate de honger
slachtoffers vond, vooral onder
de inheemse bevolking, was er
nog maar één recht: dat van de
sterkste. En alle diensten, die de
inkomsten en uitgaven moesten
controleren, waren ongewenst,
want corruptie en diefstal vierden
hoogtij.
Bij de ondernemingen ging het
net zo- Wanneer ze niet voor de
Japanse oorlogsmachine werkten
waren ze overbodig en in de be
langrijke ondernemingen waren
Nederlanders ongewenst.
Tot die ongewensten behoorde
ook de postdirecteur Verhagen en
dat was geen wonder, want over
al, waar openlijk of in 't geheim
werd gewerkt voor de krijgsge
vangenen en de geïnterneerden,
werd zijn naam genoemd.
Aan een villa bij een gevange
nenkamp leverde een transpire
rende inlandse postbode elke
week een bakfiets vol voedsel
pakketten af, die op vijftig ver
schillede namen per adres Njon-
ja Meulkens waren geadresseerd.
En toch wist de man en wisten
zijp chefs, dat deze Njonja Meul
kens geen pensionaat hield, maar
een alleenwonende dame was, die
elke avond bij het kamp ging
wandelen op de plaats waar het
gedeh, de gevlochten omheining
het laagst was.
Ook stonden de letters O.V. on
der de sluikcirculaires, waarin
werd opgewekt om de gezinnen
der krijgsgevangenen te steunen,
zodat de vrouwen niet uit armoe
de naar de Japanse kampen zou
den moeten.
(Wordt vervolgd
