TIS
•I
10
s
Terugblik op de verkiezingen
Streeft Rusland toch
naar 'n toenadering?
Sarco globine
Nota van Den Haag wordt
niet bevredigend geacht
•LING!
Hulp voor
Hongarije
PARADE'
ischenken
oi te geven
banketstaaf
mandelen
'//////W//////?/////Jk
Gulden Vlies
et
jtohandel
lutomobielen
Katholieke stem uit Engeland
Slechts één uitslag liet
een waarschuwing horen
Naar wij vernemen
Indonesische reacties
Laat ze niet
in de steek!
SnuiPen wrijf
Zondagsevangelie
Buitenlands overzicht
ZATERDAG 17 NOVEMBER 1951
PAGINA 5
ïcember ontvangt
ens vijf gulden bij
»n deze kostelijke
dag al komen en
leze verrukkelijke
mantels, jassen
3ar.
lan Uw kostbare
irug.
RIJ EN VERVERU
f Af KIEK VOOKMEEK 3. itKMM SS
IH 3341 |K 1300) WINKEL SCHOU- }SJ
lENSERMt H, ALKMAAR, ia. «554. SS
DEPOTI H M. 4 fKOEOEK. BERGEN, SS
STATI0N5STRAAH TEL J«14(l220S) N
g>
5>
er 1951 - 8 uur g>
Belasting inbegrepen g>
^LAATSBESPREKEN g,
Tember dagelijks van n
i, ook telefonisch na
ummer 2451. S*
951/52
R0O5
JSKETIERS
kSIO
IEKOS
BEL
CUP
AAR
VERDR.OORD 121
i 3463
VAKLUI
10 van de
ijsvorming in
is 't de slager
orm ook
lagers mogen
of vleeswaren
tiviteiten e.d.
Het bestuur van de
Alkm. Slagersvereen.
lling thans f 6000.
illing f 6250.
demonstraties:
- TEL. K 2264-226
ion Heiloo.
4EILOO - Tel. 3804
(Door graaf M. de la Bedoyere)
Bij een rustige nabeschouwing van de verkiezingscampage 1951,
ontdekt de katholiek in Engeland vanuit godsdienstig oogpunt
een aantal verwarrende verschijnselen. Onze bisschoppen zijn er,
traditioneel, inderdaad zeer afkerig van enige verklaring af te leg
gen, tvelke zou kunnen worden uitgelegd als een politiek ingrijpen
in het recht van de katholieken, te stemmen zoals zij willen. Het
verbod om communistische candidaten te stemmen is natuurlijk
volkomen duidelijk. Maar bij de laatste verkiezingen heeft een
bisschop, de onlangs benoemde bisschop van Leeds, Mgr. Heenan,
tot op zekere hoogte de traditie verbroken door de katholieken te
waarschuwen tegen de gevaren van- de Bevan-vleugel van de La-
bour-parttj en tegen candidaten, die in naam Labourgezind, maar
in werkelijkheid meelopers van de communisten zijn.
Met dit ongewone initiatief
heeft dr. Heenan ongetwijfeld
een sterk verbreide mening in
het land vertolkt. Aan Labour-
zijde was er veel verbittering,
niet zozeer tegen Bevan's anti-
bewapeningspolitiek, dan wel
tegen zijn tactiek, splitsing in de
eenheid van de Labourpartij te
brengen. En de Conservatieven
beschouwen het Bevanisme over
het algemeen als een beweging,
welke de gehele Labour-partjj in
de toekomst zal volgen.
Ik zelf had reeds enige aan
wijzing gekregen van de enorm
toegenomen anti-Labourstroming
onder de middenklassen en voor
al onder katholieke middenklas
sen. Als hoofdredacteur van een
katholiek nieuwsblad ontving ik
steeds voor een algemene ver
kiezing, een groot aantal brie
ven, waarin lezers van hun
standpunt blijk gaven. Bij vorige
gelegenheden deden deze brieven
van katholieken de balans door
slaan ten gunste van Labour,
Maar ditmaal werd ik over
stroomd melt brieven, waarin de
zaak der Conservatieven heftig
werd beredeneerd en de recht
schapenheid en het inzicht van
katholieken, die voorstelden op
Labour te stemmen, krachtig
werd aangevallen. Door deze
uitingen was ik volkomen ver
rast.
Hier hadden we dus het alge
meen verbreide katholieke stand
punt. Een Bisschop, die het
vroegere stilzwijgen verbrak door
minstens een element in de La
bourpartij te becritiseren en een
zeer klaarblijkelijke katholieke
oppositie tegen de socialistische
politiek en vooral tegen Labours
schijnbaar verzuim het nationale
•welzijn boven partijbelang te
stellen. Het leek erop, dat een
duidelijke morele gevolgtrekking
was gemaakt.
Toch duidt een onderzoek van
de stemuitslagen aan, dat de
overwegende katholieke steun
aan Labourcandidaten feitelijk
ongekunsteld was.
In een bekend kiesdistrict met
veel katholieke arbeiidersstemmen
deed de Labourcandidaat, die
bekend stond als sterk anti-cle-
ricaal en als atheïst, het aanita)
Labourstemmeh werkelijk toe
nemen tegen de algemene ver
wachting lm en tegen de katho
lieke Conservatieve tegenstander
uit arbeiderskringen.
In dit geval kan er geen sprake
van zijn, dat de katholieke ar
beiders overwegend op de La-
bour-atheïst hebben gestemd,
tegen de katholieke Conserva
tief, ondanks het feit, dat de
laatste man arbeider was.
In een ander district met zeer
veel katholieke arbeiders, ver
wierf de jonge katholieke Con
servatief met progressieve ideeën
slechts 14.000 stemmen tegen de
44.000 van zijn tegenstander. Ook
hier waren bijna zeker de katho
lieke stemmen en bloc aan de
niet-katholiek gegeven.
In weer een ander kiesdistrict
behaalde de katholieke Labour
candidaat, die geen geheim maakt
van zijn steun aan mr. Bevan en
van zijn uiterst socialistische
mening, meer stemmen dan in
1950 en moet daarom dus stem
men van alle katholieke arbei
ders hebben gekregen. In Leeds,
de zetel van Mgr. Heenan, een
stad met een talrijke katholieke
bevolking, werden de Labour-
zetels behouden met nauwelijks
enige verandering in het aantal
Labourstemmen sinds 1950.
Deze voorbeelden wijzen erop,
dat de traditie van de katholieke
arbeidersklasse om automatisch
op Labour te stemmen, nauwe
lijks is verstoord. Zelfs wanneer
de Labour-candidaat het meer
extreme Labourstandpunt steunt,
wanneer hij of zij bekend staat
als anti-clericaal, en wanneer de
Conservatieve candidaat een be
kende katholieke figuur is. Men
kan hieromtrent verschillende
opmerkingen maken, maar vast
staat de geweldige vasthoudend
heid en solidariteit van de La-
bour-aanhang onder de arbei
dersklasse in dit land, indien,
onder de bijzondere omstandig
heden van de laatste verkiezing,
men in het geheel geen katho
lieke ontrouw aan Labour kan
constateren.
Tegen de sterke associatie tus-
werd de 65-jarige tolk T. B. uit
Den Haag, die een freule voor
enkele duizenden guldens had op
gelicht, tot twee jaar gevangenis
straf met aftrek veroordeeld
vertrekt het Amsterdamse Con
certgebouworkest Maandagavond
a.s. voor een zesdaagse tournee
naar Engeland. In Manchester
worden een tweetal feestconcerten
gegeven
werd Donderdagmiddag onder
grote belangstelling het nieuwe
kantoorgebouw te Utrecht van
de vereniging van artsen-automo
bilisten in gebruik genomen
ontving Dr. Ir. M. H. Damme,
oud-dirccteur-gcneraal van de
P.T.T., die gisteren 75 jaar werd,
vele gelukwensen, bloemen en
geschenken.
sen het voornaamste deel van
het katholieke kiezersvolk in dit
land, en de Labourpartij, heeft
de nederlaag van Labour de
katholieke vertegenwoordiging in
ons politiek leven ernstig ver
zwakt.
Opmerkelijk is voorts, dat in
een reeks partijpolitieke radio-
speeches, uitgezonden vóór de
verkiezingsdatum, van politieke,
door de partijen aangewezen
sprekers, alleen mr. Stokes open
lijk zijn levensstandpunt heeft
gebaseerd op zijn katholieke en
christelijke overtuiging. Dit is de
eerste keer, dat enig spreker zo
iets heeft gedaan.
Een tweede merkwaardig as
pect van de verkiezingsuitslagen,
gezien vanuit katholiek stand
punt, is dat de tegenwoordige
Conservatieve meerderheid, al is
zij gering, is aangedikt door 8
Conservatieven, gekozen in
Noord-Ierland door de anti-katho
lieke Unionisten. Deze acht
katholieke stemmen zullen in
de komende tijd voor de Conser
vatieve regering buitengewoon
waardevol zijn. Maar zij leggen
een geval bloot, waarmede de
katholieken over het algemeen
niet veel op hebben. Niet slechts
omdat het anti-katholiek is, maar
omdat die stemmen het absoluut
onmogelijk maken voor een
Conservatieve regering om enige
vordering te maken ten opzichte
van een verenigd Ierland en de
verdeling op te heffen, een zaak
waarvoor vele katholieke Con
servatieven enige sympathie
koesteren.
Algemene verkiezingen in een
land als Engeland met een ge
wichtige, maar kleine, katholieke
minderheid, doen enige zeer zon
derlinge vragen rijzen, omtrent
de plicht en de belangen van
katholieke kiezers, die, indien
zij gezamenlijk optraden, in deze
tijd een zeer beslissende invloed
zouden kunnen uitoefenen.
DJAKARTA, 16 Nov. (Aneta).
Het Indonesische kabinet heeft de
gisteren gepubliceerde nota van
de Nederlandse regering over het
opnemen van Nieuw Guinea in de
Nederlandse grondwet gekwalifi
ceerd als „niet bevredigend", en
heeft de Indonesische minister
van Buitenlandse Zaken, mr. A.
Subardjo, de instructie toegezon
den, te Parijs nadere toelichtingen
te vragen aan minister Stikker en
daarna zo spoedig mogelijk naar
Indonesië terug te keren.
Inmiddels wordt de Nederland
se nota door het kabinet grondig
bestudeerd, doch er zal geen be
slissing worden genomen voor de
terugkeer van minister Subardjo,
die in de loop van de volgende
week te Djakarta wordt verwacht.
Vrijdagmorgen werd van de
zijde der Indonesische politieke
partijen commentaar geleverd op
de Nederlandse nota.
Een zegsman van de „Masjumi"
verklaarde tegenover Aneta, dat
in deze zaak koel overleg wen
selijk is en dat overhaaste stap
pen dienen te worden vermeden.
Het lid van de Partijraad der
P.N.I., Sabilal Rasad, zeide tegen
Aneta, dat een eenzijdige ophef
fing van het Unieverband voor
Indonesië meer voordelen dan
nadelen biedt en zeide verder,
te zullen aandringen op zulk een
Unilaterale opzegging, aangezien
de houding van Nederland het
bev/ijs vormt, dat Nederland een
voortzetting der koloniale politiek
beoogt. Het Uniehof achtte Rasad
niet competent voor een behan
deling der kwestie-Irian.
De fractieleider van de Partai
Indonesia Raya, mr. Tadjuddin
Noor, beschouwde de Nederlandse
nota als een bevestiging van de
wanprestatie van Nederland je
gens Indonesië, hetgeen in zijn
ogen een aanleiding vormt tot
het opzeggen van alle voor Indo-
We moeten on z'n tiid ook eens
zakcliik ziin. Welnu, dezer dagen
zult u in de krant ingesloten een
stembiliet vinden voor de ..Baas-
boven-Baas"-actie. Dat stembiliet
zit er niet voor niets in! Het
g aat hier om een belaneriike
zaak.
Het Nationaal Katholiek Thuis
front «is bezig alle katholieken
van ons land te mobiliseren. In
het geweer te brengen voor
onze soldaten. U weet het: het
werk van de RAO, dat van rijks
wege en op rijkskosten ontspan
ning en ontwikkeling moet bren
gen aan de jongens op de vloot,
in het leger en bij de luchtmacht,
is de laatste tijd door gebrek
aan financiën stérk gekortwiekt.
Het komt dus alwéér aan
op de portemonnaie van de bur
german. Welnu, burgerman, je
mag de jongens niet in de steek
laten. Als een ander het dan niet
doet, dan laat jii het toch ook
niet na?
Duizenden en duizenden heeft
het Thuisfront nodig voor zijn
werk, vooral voor zijn Militaire
Tehuizen. De jongens moeten van
de straat gehouden worden. Als
ze straks thuiskeren, moeten ze
minstens even goed zijn als toen
ze "weggingen.
Dit is een zaak, die ons allen
aangaat. Lezer, die gulden zal
niet ieder gemakkelijk vallen.
Maar denk hier eens ernstig over
na. Niet te lang. U mocht het
gewoon-weg vergeten. En dat
hebben onze jongens, die als het
nodig is ook voor u in actie ko
men. toch niet aan u verdiend....
AMBTENAAR SCHOND
AMBTSGEHEIM
Het Haagse gerechtshof veroor
deelde de 41-jarige W. A. K. uit
den Haag tot een voorwaardelijke
gevangenisstraf van twee maan
den met een proeftijd van twee
jaar. K. had toen hij chef was
van het bureau regeringsmolest-
regelingen bij het directoraat-
generaal van de Scheepvaart, aan
een particulier namen en adres
sen verstrekt van degenen, die
schade-claims hadden ingediend,
waardoor hij zijn geheimhoudings
plicht beeft geschonden.
nesië nadelige overeenkomsten
van de Rondetafel-conferentie.
Gezien het Nederlandse standpunt
achtte mr. Noor een nadere be
spreking tussen de ministers Su
bardjo en Stikker nutteloos.
De heer Sahetapy Engel van
de „Fractie Democrat" heeft wei
nig hoop op succes bij een voort
zetting der besprekingen, ofschoon
dit naar zijn mening wel dient te
geschieden om aan de wereld de
goede wil van Indonesië te tonen.
De heer Engel achtte een be
spreking over de wijziging der
Unie niet onmogelijk zonder daar
in de kwestie-Irian te betrekken,
doch het belangrijkste voor Indo-
sië blijft volgens hem de terug
keer van Irian tot Indonesië. Hij
wees tenslotte op de mogelijkheid,
dat de kwestie-Irian zal worden
besproken op internationaal di
plomatiek niveau.
Het ochtendblad „Pedoman"
zegt dat het spel van Nederland
is, zich aan de gehele wereld op
te dringen als een land met vre
delievende bedoelingen en om,
wanneer er sprake is van rumoer
of het zoeken naar een aanleiding
tot een conflict, het voor te stel
len, dat zulks van Indonesische
zijde geschiedt.. Het blad vreest
„dat deze tactiek van Nederland
de steun zal krijgen van onze
eigen politici", omdat „de krijgs
haftige verklaringen, door onze
politici afgelegd, slechts de indruk
zullen versterken die Nederland
probeert te wekken, n.l. dat het
Indonesië is, dat twist wenst en
dat men ten aanzien van Neder
land unilaterale maatregelen wil
nemen".
Uw verkoudheid van neus,
keel of borst weg met
H. VADER NIET NAAR
BARCELONA
VATICAANSTAD (K.N.P.).
Een internationaal persagent
schap heeft het bericht ver
spreid. dat de Heilige Vader zou
overwegen om volgend iaar deel
te nemen aan het Internationaal
Eucharistisch Congres te Barce
lona in Spanje. Dit bericht heeft
echter geen enkele grond van
waarheid. Vaticaanse kringen
verwiizen het bericht naar het
riik der fantasie.
UIT EEN VERSLAG
JAARVERSLAGEN zijn niet
altijd aangename en opwekkende
lectuur, hoezeer zulke zaken voor
de betreffende organisatie, bewe
ging of actie, onmisbaar al
thans onvermijdelijk! zijn.
Wanneer wij een paar punten
naar voren brengen uit het ver
slag over het eerste halfjaar 1951
van de stichting „Hulpactie voor
Hongarije", dan doen wij dat, om
dat ook dit als het ware onver
mijdelijk, in elk geval noodzake
lijk is.
Kijk eens aan, wij hebben een
goede drie jaar geleden in vuur
en vlam gestaan, wij katholieken
van Nederland allemaal met
elkaar, over de smaad, de men
selijkheid en de Kerk aangedaan
door de steeds heviger wordende
vervolging in het diep-gefolterde
Hongaarse land, welke vervolging
een van haar duivelse hoogte
punten beleefde in de arrestatie
van de Kardinaal Primaat. Wij
hebben geprotesteerd en gefulmi
neerd en wij waren toen tot alles
in staat, om die smaad uit te
wissen. Maar, helaas, dat kun
nen wij niet. Wij kunnen bidden
om eerherstel, om kracht voor de
vervolgden, om bescherming en
uitkomst, in een verdere of nabije
toekomst, zoals de Voorzienigheid
dat zal bepalen, maar verder??...
Kunnen wij verder niets
doen? Daarover spreekt het ver
slag van de stichting „Hulpactie
voor Hongarije" een andere
taal! Er i s zelfs al heel wat ge
daan, en velen uit onze lezers
kring weten dat van vroegere
acties, zij hebben ijverig geholpen
en veel gegeven maar het ein
de is hier nog lang niet te zien!
Daarom nemen wij vandaag de
draad voor dit goede doel nog
weer eens op. Het verslag is maar
zakelijk en draait er niet met
schone frasen en indrukwekkende
taal omheen, maar de cijfers en
de gegevens, spreken wat men
noemt boekdelen. Vandaag een
paar puntjes maar. Er worden
pakketten, goederen en levens
middelen, verzonden, zowel naar
Hongarije zelf waar ze ter be
stemder plaatse terecht komen!
als in de z.g. Diaspora, hieronder
vooral te verbaan de Diaspora-
kampen in Munchen en Salz
burg. Hier is een erge nood ge
constateerd en daarvan vertellen
wij een volgende maal nog iets.
Een Hongaars pater-Franciscaan,
pater Kertesz verzorgt, als opvol
ger van de vroeger bekende pater
Knebel. de zielzorg onder de Hon
garen in ons land. Er is contact
met de ..Mindszentv-stichting",
die als doel heeft. Hongaarse jon
gelingen in staat ,te stel'cn, in
Nederland te studéren. Er zijn
allerlei acties en activiteiten op
gezet. teveel om op te noemen.
Er wordt heel wat gedaan, en
daar is het bestuur van de stich
ting dankbaar voor. Maar er moet
nog veel meer gedaan worden. De
toestand in Hongarije is veel ver
slechterd en.... de stichting
..Hulpactie voor Hongariie". heeft
aan Z Fm. Kardinaal Mindszentv,
toen hii nog vrij was. hulp be
loofd. Er kan nog meer gedaan
worden, om die belofte in te los
sen. Hier is het adres: Stichting
Hulnactie voor Hongariie. Hnize
Zeeburg, Zeebnrgerdnv jttr Am
sterdam. postgiro 14378. Wii ko
men over deze zaak nn« eens
*eru» maar. u behoeft met
hpt zenden van „pn naliet of een
bodrae ;n geld. déarot» niet te
vrachten
Om ons goed te doordringen
van de belangrijkheid wordt ons
vandaag weer als de vorige Zon
dag gesproken in 't Evangelie
over de Kerk. Nu wordt ons de
H. Kerk voorgehouden als een
zaad dat uitkiemt en, hoe klein
het ook was in 't begin, opgloeit
tot een struik, een boom, waarin
vogels van allerlei soort een plek
vinden om te nestelen. Is dit on
derwerp werkelijk van zo groot
belang? Als we elke Zondag naar
de H. Mis gaan, de feestdag vie
ren, de Vrijdagen onderhouden
en verder geloven wat de pastoor
gelooft, doen wij en weten wij
dan niet genoeg? Wij menen van
niet. Wij hebben dan niet die op
vatting van de H. Kerk die Onze
Lieve Heer van ons verwacht.
In de H. Schrift waarin Gods
eigen opvattingen staan wordt
herhaaldelijk gesproken over de
Kerk. Niet alleen de Meester
zegt verheven woorden hierover
Hij noemt de Kerk, 't Rijk der
hemelen (op aarde), vergelijkt
het met een feestmaal, een brui
loftsmaal, 'n wijnberg waarin we
allen arbeiden maar ook de
apostelen doen dit. Sint Petrus
bijv. noemt de Kerk: een uitge
lezen stam, een koninklijk Pries
terdom, een heilige natie, Gods
volk.
Sint Paulus kan de Kerk niet
los zien van haar Stichter en
spreekt onbegrijpelijk diep over
het Lichaam van Christus. Hij
ziet Christus als het Hoofd van
de Kerk, die leeft van één brood,
één Geest: waarom de H. Augus-
tinus een scheuring noemt: het
uiteenrijten van Christus' lichaam
Sint Jan zegt van de Kerk, dat
Zij is: het Nieuw Jeruzalem,
neergedaald van God uit de he
mel, de Tent van God onder de
mensen.
Het is maar een kleine bloem
lezing uit de H. Schrift, maar
misschien geeft zij toch een idee
van Gods zienswijze op de Kerk.
Wij noemen de H. Kerk graag 't
Schip van S. Petrus; meer ver
trouwd echter, en meer beant
woord aan Gods bedoelingen,
klinkt: Önze Moeder de H. Kerk.
Zij is werkelijk Onze goede
zorgzame Moeder.
Zeker, de Kerk is een machtige
organisatie. Deze grote groep
mensen, één in levenshouding en
geloof, met aan het hoofd Chris
tus, die zijn volk leidt door Z. H.
de Paus en tal van bisschoppen,
is iets machtigs en sterks, en
zelfs iets dreigends voor degenen
die in de Katholieke Kerk niet
Gods werk kunnen zien. Wij
doen echter verkeerd als wij aan
de Kerk denken op de eerste
plaats als de machtigste groepe
ring ter aarde. Ondanks haar
noodzakelijk, door God gewild
eenhoofdig bestuur, is zij een
goede moeder wier eerste doel is
haar kinderen naar de Vader te
leiden. Zij bracht ons ter wereld
als kinderen van God; Zij houdt
ons het leven en de leer van
Christus voor ogen, laat ons aan
zitten aan het feestmaal, waar
God zich geeft, zij luistert vol
erbarmen naar onze tekortko
mingen, onze fouten, onze slecht
heden. Zij geneest onze wonden
en als het einde nadert geeft Zij
ons moed en sterkt ons om de
overtocht naar het paradijs met
vertrouwen aan te durven.
Zij is onze Moeder. We zijn
wel erg gewend aan Haar zorg,
zo zelfs dat we wel eens klagen
over Haar dienaars de priesters.
Misschien met recht. En toch kan
niemand ontkennen dat we door
de Sacramenten die, eerlijk
gezegd, belangrijker zijn dan de
persoonlijke belangstelling van
pastoor of kapelaan ontzaglijk
veilig leven temidden van duis
ternis en onzekerheid.
Verliezen we de hoofdzaak niet
uit het oog, zijn we niet bekrom
pen! Waarderen we door het
menselijke heen de Kerk als
werkelijk: het Rijk van God op
aarde. als een echte, levende,
zorgzame Moeder, bereid haar
hartebloed te geven voor het ge
luk van haar kinderen.
P. C. de Haas O.M.
Er is in de afgelopen week in de Tweede
ie Kamer veel gesproken over de woningbouw.
En ook over traditie. Tradities zijn schoon,
maarmen kan er niet altijd van eten of, in
dit geval, van bouwen. Tot de traditie behoort het
o.a. dat bij de algemene beschouwingen over de
Rijksbegroting in eerste aanleg de leiders van de
fracties het woord voeren en pas daarna de
specialisten op verschillende gebieden, voor zover
deze bij dit Algemene Debat in beweging moeten
komen. Dit is o.a. steeds het geval ten aanzien van
het algemene financiële beleid. Deze keer was het
niet de heer Romme, die het eerst het woord
voerde, maar de heer Andriessen en wel over het
grote, zo sterk tot het volk sprekende probleem van
de woningbouw e.d. Dit was een goede gedachte
van de Katholieke Fractie. Alleen al dit feit legde
de klemtoon hierop, dat de (volks)woningbouw
primair is, dus boven alles voorrang heeft.
Wij hebben zelfs gelezen, dat de volkshuisvestings-
spëcialist (en algemeen voorzitter) van de K.V.P.
de woningbouw ziet als de „primairste" eis van
het huidige regeringsbeleid. Men zou menen, dat
„primairder dan primair" eigenlijk haast niet kan.
Maar ten overvloede is dit dan toch wel een
aanwijzing, dat het probleem van de woningbouw
dus primair is!
4»
Hoe zal de regering daarop nu reageren?
Aanvankelijk liep dat niet zo hoog. Dr. Drees
bepaalde zich tot het uitspreken van de
hóóp, dat het toch tot 50.000 woningen zou komen,
maar Andriessen had dit in zijn motie veel meer
positief gevraagd. Bovendien had hij, terecht, ook
de kwestie van de huren e.d. in het geding
gebracht. En de meest-progressieven in de Kamer
of die daar graag voor door willen gaan
vonden die motie van de K.V.P„voorbarig",
hoewel ze zelf, zoals de P.v.d.A. immers, in een
Urgentieprogram de eis van 50.000 woningen
hadden gesteld! Enfin, het is allemaal bijzonder
goed gelopen. Want hoewel er in de Kamer deze
week nogal verschil van mening bleek over het
begrip „eensgezindheid", waar wij het verleden
week hier ook over hadden, hebben alle grote
fracties zich tenslotte op een nieuwe motie van de
heer Andriessen verenigd.
4»
Dat geeft de burger werkelijk moed, ook
voor de verdere toekomst, in breder verband.
Deze motie, die Vrijdag overigens nog in
stemming moest komen, houdt een nationale uit
spraak in, die danook een nationale zaak betreft.
En bij alle verschil van mening over de mogelijk
heid van een politiek op brede basis e.d. hebben
wij hier een concreet geval van nationale en brede-
basispolitiek. Zowel de katholieke als de socialis
tische, de anti-revolutionairen als de christelijk-
historischen en de liberalen zijn, met zijn vijven,
nu van oordcel, dat het beleid van de regering zich
moet richten op de bouw van 50.000 woningen.
Dat is geen eis, eisen doet men als regel alleen
buiten de Kamer! maar een dringende aan
wijzing, welke de regering natuurlijk niet naast
zich neer kan leggen: dr. Drees heeft zich trou
wens al, namens het kabinet, instemmend over
deze tweede motie uitgelaten. Hier is dus, bij alle
verschil van mening, een gelukkige en belangrijke
richtigwijzer, dat het wel degelijk mogelijk is,
dat de verschillende partijen elkaar kunnen vinden,
als het een zaak van "het volk, een waarlijk
nationale zaak betreft. Van de volks verte
genwoordiging kan men bezwaarlijk anders ver
wachten!
4»
Mogen wij dus hopen, dat er ten aanzien
van dit belangrijke men mag zeggen,
vitale, sociale probleem, een goede oplossing
in het zient is, een ander punt, dat wij hier vorige
week ook bespraken, n.l. de Gezinsraad, is er nog
niet zo goed afgekomen. Maar, wat prof. Romme
er in zijn eerste rede over gezegd heeft, gaat toch
in de goede richting, al moeten wij nog nagaan,
wat dr. Drees er namens het kabinet over gezégd
heeft. Het schijnt, dat het kabinet een beetje
schrik heeft, om tot het woord Gezins raad over
te gaan. Het verwees naar de Nationale Contact
commissie voor de Gezinsbelangen, die mogelijk
tot een Gezinsraad zou kunnen uitgroeien, maar wij
hebben toen gevraagd, of die Commissie zicli
behalve met de culturele zaken, ook bemoeien zou
met sociale, financiële en economische zaken van
het gezin. In die zelfde geest nu sprekend, bepleitte
prof Romme, de opzet van die commissie te ver
ruimen en ook haar inrichting te wijzigen. Het
kwam er dus op neer, dat het inderdaad een
Gezinsraad worden zou, alleen zonder die naam.
Waar het tenslotte op de daad aankomt, zou men
er vrede mee kunnen hebben, maar wat voor
bezwaar is er eigenlijk om een instelling, die als
een gezinsraad wérkt, ook Gezinsraad te
noemen????
4»
Het is in elk geval goed, dat de katholieke
volkspartij voor de belangen van het gezin
ob de bres blijft staan. Want het gezin moet
gezien worden als het merg van de natie en dat
moet niet alleen stoffelijk maar ook geestelijk zo
krachtig mogelijk zijn. Nu is uit de debatten in de
Tweede Kamer ook gebleken, dat er reden voor
zeker optimisme is. Men kan een verklaring voor
het feit, dat de minister-president meer optimis
tisch was in zijn uitlatingen dan minister Lieftinck,
in verschillende richtingen zoeken, al naar gelang
van zijn eigen persoonlijke instelling. Maar zelfs
Lieftinck liet uitkomen, dat het er juist in de
laatste tijden met ons land financieel (en dus
economisch) wat beter voorstaat, al moeten wij
natuurlijk geen „hei" roepen, voordat we over de
brug zijn. En stellig niet zonder aandoening sprak
minister Drees over de resultaten, welke in de zes
jaren na de bevrijding in en door ons land zijn
bereikt. Dat is zeker waard, om eens over na te
denken, maardan moeten de geestelijke en
morele factoren niet worden miskend; ja, daar
moet meer aandacht aan geschonken worden, ook
in de staatkunde, ook dus door de Overheid. Er
bestaat nog gèèn evenwicht in de mate. waarin
èn het stoffelijk èn het geestelijk herstel van de
grondslagen ïran nn« volksleven worden nagestreefd.
Toen deze week de Russische
minister Wisjinsky toestemming
vroeg om bij de algemene be
schouwingen voor de tweede maal
het woord te mogen voeren, wat
geen gebruik is, Was dit verzoek
op zich reeds een verrassing en
wekte het een nieuwe, zij het
gematigde hoop, dat Wisjinsky de
vorige week "Vrijdag met zijn to
tale afwijzing van de gealliëerde
vredesvoorstellen toch nog weer
niet het laatste woord had ge
sproken. Deze afwijzing was
overigens niet alleen zeer duide
lijk geweest, maar Wisjinsky had
ze zelfs in het belachelijke ge
trokken, zo dwaas waren ze.
En nog geen 48 uur later, komt
de heer Wisjinsky meedelen, dat
hetgeen hij in deze afwijzende
rede over deze voorstellen had
gezegd toch nog wel voor een
correctie'vatbaar was en verzocht
hij hem opnieuw in de gelegen
heid te stellen hel Russische
standpunt nog eens uiteen te zet
ten.
Dat hebben wij dan gistermid
dag gehad en in deze rede heeft
de Russische minister weer een
geheel nieuw vredesplan ontwik
keld, waarvan bij de eerste in
drukken Zeker nog niet kan ge
zegd worden of het werkelijk een
nieuwe en belangrijke stap tot
toenadering tot het Westen is,
maar wel staat het onomstotelijk
vast, dat het nu ingediende Rus
sische vredesplan in belangrijke
mate afwijkt van het plan Wis
jinsky op 9 Nov. in de Assemblee
van de Ver. Naties ontvouwd en
in elk geval tegemoetkomender
is, dan het eerste Russische voor
stel, dat eigenlijk in niets afweek
van het reeds het vorige jaar
door Rusland ingediende voorstel
en toen reeds door alle andere
landen, dan die, tot de Commu
nistische heilstaat behoren, zon
der meer is afgewezen. De mo
gelijkheid van dergelijke politie
ke salto mortales, welke alleen in
de Russische diplomatie mogelijk
zijn, werkt niet direct mee om
het vertrouwen in dergelijke voor
stellen hoog aan te slaan. Want
als deze heren in 48 uur in 'n zo
uitermate belangrijke kwestie, zo
radicaal van standpunt verande
ren, dat wat ze eerst belachelijk
noemen, dan als een eigen voor
stel 48 uur later zelf indienen, wekt
wel heel sterk de indruk, dat de
ernst waarmee dergelijke voor
stellen worden gedaan niet heel
groot is. Want de telling van de
gewapende strijdkrachten, uitge
oefend door éen internationale
organisatie, vond Wisjinsky op
Vrijdag 9 Nov. zo belachelijk, dat
hij de gehele nacht niet had kun
nen slapen van de lachstuipen
welke dit voorstel bij hem had
gewekt. Maar op Vrijdag 16
November verdedigt diezelfde
Wisjinsky een telling van alle
bewapening en strijdkrachten,
met inbegrip van het atoomwapen
en stelt hij voor, dat deze telling
zal moeten geschieden onder toe
zicht van een internationaal ge
zagsorgaan.
Zoals we reeds zeiden, is het
en Zenuwzwakte
Het tonisch krachtpreparaai
Vraagt het Uw
apotheker of drogist
MINISTER TEULINCS
WERD ZESTIC |AAR
Celukwens van H. Vader
De vice-mi raster-president en
minister zonder portefeuille mr.
Fr. Teulings heeft in de huise
lijke kring ziin zestigste ver
jaardag gevierd. Onder meer
kwamen hem gelukwensen aan
bieden: mgr. Mutsaerts. mgr.
Hendrikx en mgr. Van Over-
beek. Uit alle delen van het
land kwamen telegrafische ge
lukwensen binnen, o.a. van mgr.
Montini namens Z.H. de Paus.
van de nauseliike internuntius
mgr. Giobbe. van de bisschop
van Haarlem mar. Huibers en
van de minister-president dr.
Drees.
heet van de naald niet gemakke
lijk reeds een enigszins betrouw
baar oordeel over deze nieuwe
Russische voorstellen te geven,
te meer waar men bij de Russen,
altijd rekening moet houden, dat
er onder hun voorstellen een ge-
vaarlijk addertje zit. Maar de
Amerikaanse minister zeide gis
teravond, toen hem werd ge
vraagd, wat hij van deze voor
stellen dacht, dat ze eerst ernstig
bestudeerd moeten worden, alvo
rens hij er een commentaar op
wilde geven. Terwijl men van
Franse zijde een zeker optimisme
niet onder stoelen of banken stak.
Jn elk geval, dat Wisjinsky's voor
stel, door de Amerikanen waard
geacht werd een nadere bestude
ring er aan te wijden, zegt dui
delijk, dat het allerminst zo on
aanvaardbaar is, als Wisjinsky's
eerste plan, waaraan niemand
verder ook maar een ernstig
woord heeft besteed.
Het nieuwe Russische plan be
staat uit vier punten, terwijl Tru
man zijn plan in drie punten had
verdeeld, hoewel hij daarbij een
voorwaarde had vooropgesteld nl.
deze, dat eerst de oorlog in Korea
gelikwideerd moest worden, alvo
rens mén over vrede en ontwape
ning kan gaan spreken.
Het nieuwe Russische voorstel
spreekt echter van Korea met
geen woord, maar gaat direct in
op de drie punten welke ook Tru
man noemde en hoewel natuur
lijk in andere woorden, benaderen
hier elkander de beide standpun
ten toch zeer dicht. Truman wilde
beginnen met een internationale
controlemacht in te stellen, die
zou beginnen met de bewapening
in de verschillende landen te
tellen en terwijl deze daarmee
bezig waren, zouden de Grote
Mogendheden reeds kunnen be
ginnen niet een ontwapenings
overeenkomst af te sluiten. Zijn
de resultaten van de telling dan
bekend, dan zou aan de hand
daarvan deze overeenkomst in
concrete vormen op grond van
deze telling kunnen worden uit
gewerkt. Wisjinsky wilde echter
voor Februari a.s. reeds een rege
ling van de productie van de
atoomwapens, behalve zover deze
voor economische doeleinden is
bestemd. Verder wil hij binnen
het jaar een overeenkomst van
de Grote Vijf, waarbij dfe gehele
bewapening tot een derde ver
minderd wordt. Daarnaast wil hij
ook gegevens verzamelen van de
gehele bewapening, strijdkrach
ten, soorten van wapenen, atoom
bommen en ook gewapende ne
derzettingen elders. Tenslotte
vraagt hij ook een internationaal
gezag om de uitvoering van de
ontwapening te controleren.
Men ziet, er is nog een belang
rijke afwijking tussen beide voor
schriften. Rusland wil geen Grote
Vier, maar een Grote Vijf, dus
ook communistisch China inscha
kelen, waartegen vooral Amerika
ernstige bezwaren heeft. Wash
ington zal dit zeker niet willen
doen, voordat het vrij zeker is,
dat de waar, waarvoor het deze
grote prijs moet betalen, inder
daad zal geleverd worden. D.w.z.
dus een aannemelijk vredesvoor
stel. Verder stelt Rusland de ont
wapening voor ieder land op een
derde, wat natuurlijk niet aan
vaardbaar is, zolang men in de
blinde tast, hoe groot de bewape
ning momenteel voor ieder is.
Immers een derde voor allen tege
lijk, zou bijv. de grote voorsprong,
welke Rusland momenteel waar
schijnlijk heeft, veilig stellen en
daar voelen de Geallieerden na
tuurlijk niets voor.
Er zal dus nog heel wat overleg
nodig zijn, voor hier een algeme
ne basis wordt gevonden. Maar
dat Rusland zich nu bereid ver
klaart een telling van de bewa
pening te aanvaarden en ook
controle van niet Russen op de
Russische bewapening, is onge
twijfeld een belangrijke concessie.
Maar als daarvoor de twee voor
afgaande voorwaarden een „Con
ditio sine qua non" zijn, dus dat
China wordt erkend en dat reeds
voor Februari, dus voor een on
derzoek plaats gehad kan heb
ben, de atoomproductie voor oor
logsdoeleinden verboden of stop
gezet zal moeten worden, dan zal
er niet veel van komen. Want
president Truman heeft nadruk
kelijk verklaard, dat Amerika zijn
voorsprong op Rusland inzake de
atoomproductie niet wil prijs
geven, alvorens Rusland daad
werkelijk zich bereid verklaart
een vredespolitiek te voeren.
Maar er is toch meer toenade
ring dan een week geleden.