Grote moeilijkheden als gevolg
van Enqelse invoerbeperkingen
Ook in de Tweede Kamer speelt
DE FRIESE KWESTIE
Wettelijke verplichting
tot winstdeling afgewezen
Het gaat letterlijk om
DE LAATSTE KANS
Beursoveracht
arktberichten
Voor 400.000 pond sterling
aan peren onverkoopbaar
Handel gegriefd
en verontwaardigd
Noorse kernreactor
28 Nov. in gebruik
„Vredespatrouille"
voor de Balkan
Rapport commissie bezitsspreiding
Binnenlandse Veiligheidsdienst
wekte bittere woorden
Het blijft regenen
Zondagsevangelie
i
0
ZATERDAG 24 NOVEMBER 1951
PAGiNA 3
'oor Piano's,
ten.
RSVERW ACHTING
ïeld door het K.N.M.I.
ilt, geldig van Zaterdag-
>t Zondagavond.
EN DAN REGEN
bewolkt met nu en dan
laar in de noord-weste
lft van het land later
kele opklaringen. Aan-
krachtige en nu en
de zuid-westelijke wind
t voor de tiid van het
ter tot matig afnemende
issen zuid cn west en
cacht.
Veilingnieuws
UJK Met ingang van
a.s. begint de veiling te
i Langcdiik om 9 uur en
ig te Noordsdharwoude
negen.
t.K. KERKKOOR
ST. CAECILIA
tLAND. Een dezer
kwam ons parochiaal
onder leiding van
sident, de zeereerwaarde
A, Verhaar, in cafe
i jaarvergadering biieen.
ening en notulen volgde
iebreid jaarverslag van
retaris. waarin onder
iet voldoening werd ge-
*rd, dat in het begin
afgelopen jaar het zang-
rd versterkt met dp toe
van acht jonge zangers.
bestuursverkiezing wer-
heer P. Smit sr. en Jac.
acz. die periodiek moes-
treden met algemene
herkozen. In de plaats
her G. Lantman. die ge-
viif en twintig jaar de
wan secretaris vervulde,
üs zodanig ontslag had
werd gekozen de heer
jer A. Zutt. die ziin zil-
zangersiuibileum vierde.
Dor dp pastoor hartelijk
oken en hulde en dank
t voor alles wat hij ge-
een kwart eeuw als
ter ere Gods heeft ge-
li sprak de hoop uit. dat
vele jaren ziin beste
i voor het koor mocht
Emigratie
INGERWERF Onze
noot de heer D. Winze-
>opt met zijn gezin een
agen per vliegtuig naar
te emigreren. Wij wen-
vanaf deze plaats veel
oe.
>OGSTDANKDAG
INGERMEER Evenals
nde jaren gaan de paro-
van de 3 parochies in de
ermeer ook dit jaar hun
ïkdag vieren. Deze dag,
tgesteld is op Donderdag
ember a.s., zal 's morgens
begonnen met een H. Mis
der parochiekerken. Des
wordt voor alle parochi-
iven de 17 jaar een feest-
;ehouden in Hotel Smit te
neer, waar de letterkun-
egisseur en Solo-toneel-
Rob Geraerds fragmenten
Camera Obscura zal ver-
Als inleiding van deze
:al de Zeereerw. Heer pas-
Wit van Middenmeer de
is van de Oogstdankdag
ïtten. Voor hen die er ge-
zan willen maken zal er
ond een speciale bus naar
meer rijden. De route
iog bekend gemaakt.
"HARWOUDE. 24 Nov.
kg aardappelen; blauwe
limers 9.60, koopmans bl.
1000 kg uien 28.70—30.50.
23.30—*29.50, drielingen
29.00. nep 29.00—30.00.
:g neen B 13.60—15.80. C
16.40. 1000 kg kroten A
3 9.10. 20000 kg andijvie
-6.60. II 5.00—5.20 8300 kg
kool 9.2011.201 3500 kg
<ool 4.00. 18000 kg rode
6010.40. 60000 kg succes
kool 4.504.70.
gedraaid: 2500 kg witte
n 27000 kg succes witte
GKARSPEL, 23 Nov.
;tuks bloemkool B I 21.80
3 II 13.90—20.10, B 14.60—
3 II 8—8.40, C 12.40—16.—,
:.50, stek 39.90; 2200 kg
A 12.70, B 11.60, C 4.—;
g uien: groot 29.4029.70,
riel 12.90. afw. nep 14.
e 21.20—21.50.
OTEBROEK, 23 Nov.
g uien: grof 29.70, middel
driel. 29.4029.80, nep
29.70; 750 kg andijvie 6.40
3500 kg groene kool 5.90
190.000 stuks bloemkool
B 13.70—19.10, B II 8.20—
12.50—16.30, stek 3.00—
assens. A 28.1032.50, B
32.20, B II 9.50—19.70, stek
1.00.
tMENHUIZEN. 2050 kg
27.70—28.80. grote 26.50—
irielingen 27.10. stek 12.10.
kg andijvie 6.40—8.00.
kg gele kool 5.108.00,
kg rode kool 6.609.20.
mde 3.20—6.30. 1400 kg
12.60—13.20.
GEDIJK. 1000 kg rode
l 7.50—10.30. B 6.90—7.60,
kg gele kool A 4.006.00,
25000 kg groene kool 8.30
14000 kg witte kool 4.00,
kg succes witte 4.50.
<g uien 28.2029.50. grote
29.20. 6000 kg bieten A
13.60. 1500 kg peen B
13000 kg andijvie 5.00
>0 stuks bloemkool B 17.00
I.
'gedraaid 10000 kg witte
r» 5000 kg succes witte.
aanbeurs Leeuwarden
JWARDEN, 23 Nov. Witte
22.5024.25, rode tarwe
24; zomergerst 3538;
ïaver 28—32.50; platte bo-
—64; kleine groene erwten
blauw maanzaad 110
5s per 100 kilo.
ming prijshoudend,
appclbeurs: borgers 11
ties grof 8—8.50; rode star
alles per 100 kilo. stem-
borgers gewild, andere
kalm.
's-GRAVENHAGE De Engelse invoerbeperkingen blijken in
Nederland, evenals in Denemarken in Frankrijk, ernstige moei
lijkheden te veroorzaken. Toen de Engelse regering de invoer
op 7 November stopzette, had men algemeen de indruk, dat
aan contracten en bilaterale verdragsverplichtingen zou worden
voldaan. Zulks is tot op heden niet het geval. Nederlandse
exporterende bedrijven sloten op grond van de „open licenses"
aanzienlijke orders op Engeland al. Op een deel van deze
contracten is door Engelse handelsrelaties geld gestort. Goede
ren werden vervaardigd of aangekocht en opgeslagen, doch
daarvan kan practisch niets worden geleverd.
onverschillig welk land van de
O.E.E.S. beschikbaar zullen ko
men. Speciaal in de agrarische
sector zou zulks tot onbillijkheden
leiden. Italië is b.v. eerder aan
de markt met kersen, dan Frank
rijk. Eerstgenoemd land zou het
Engelse invoer-bedrag geheel
kunnen uitputten, eer in Frank
rijk de kersen rijp zijn
Zolang niet geleverd wordt, kan
of wil de Nederlandse exporteur
de gestorte gelden niet gebruiken
om aan eigen verplichtingen te
voldoen. Zulks geeft reeds aan
leiding tot ernstige liquiditeits-
moeilijkheden en ontwrichting
van de handel.
Voor de handel in bederfelijke
goederen zijn de moeilijkheden
het grootst, omdat de kwaliteiten
daarvan hard achteruit gaan,
waardoor enorme verliezen drei
gen te ontstaan. In Nederlandse
handelskringen is men er buiten
gewoon verontwaardigd en ge
griefd over, dat de Engelse han
delsrelaties krachtens regerings
maatregelen de gesloten contrac
ten niet kunnen nakomen. Deze
Engelse relaties steken hunner
zijds hun verontwaardiging ook
niet onder stoelen of banken.
De drastische Engelse maatre
gelen betreffen een bezuiniging
van 160 millioen pond op de in
voer van voedsel. Hiervan valt
ongeveer 100 millioen in de sector
van de particuliere handel. Ge
zien de pas verschenen Engelse
lijst meent men in het Neder
landse bedrijfsleven, dat in de
particuliere sector in feite een
bezuiniging van tenminste 200
millioen pond beoogd wordt.
Een en ander heeft het ver
trouwen in de Engelse markt
ernstig geschokt. Uitgaande van
de huidige situatie voorziet men
voor de toekomst een ernstige
afbrokkeling van de handelsrela
ties. Sommigen vragen zich ver
ontwaardigd af, of de Britse re
gering een dreigende inflatie op
de ruggen van particulieren in
andere landen wii afwentelen.
Een der grote bezwaren in Ne
derland geldt de Engelse maat
regel, dat in de toekomst uitslui
tend bedragen voor invoer uit
A.s. Woensdag zal te Kjeller in
Noorwegen de reactor voor kern
onderzoek die door een gezamen
lijke Noors-Nederlandse commis
sie wordt bestuurd, officieel in
gebruik worden gesteld, door ko
ning Haakon. Van Nederlandse
zijde zullen o.a. aanwezig zijn
prof. dr. H. Brinkman uit Gro
ningen en prof. dr. W. J. de
Haas, oud-hoogleraar te Leiden
die met vooruitziende blik voor
de oo rlog tegen de toen zeer lage
prijs een aanzienlijke hoeveelheid
uranium deed aankopen, die
thans als deel der Nederlandse
bijdrage in Kjeller dienst doet.
Ook de Nobelprijswinnaar Sir
John Cockcroft van het Engelse
instituut voor atoomonderzoek te
Harwell zal aanwezig zijn.
PARIJS (A.P.). De speciale
politieke commissie van de V.N.
heeft Vrijdag met 50 tegen vijf
stemmen en drie onthoudingen
besloten een „vredespatrouille"
voor de Balkan in te stellen ter
vervanging van de speciale com
missie van de V.N. voor de Bal
kan.
De idee van een „vredes
patrouille" werd voorgesteld door
Frankrijk, Griekenland, Mexico,
Engeland en Amerika. De com
missie zou bestaan uit drie tot
vijf leden die zitting hebben in
het hoofdkwartier van de V.N. in
New York en die in geval zich
op de Balkan moeilijkheden voor
doen daarheen zouden gaan als
waarnemers, doch alleen op uit
nodiging van de betrokken staat
of staten en slechts op het ge
bied van een staat die er in zou
toestemmen de Vredespatrouille
toe te laten.
Sprekende voorbeelden van de
Nederlandse moeilijkheden leve
ren o.a. een verwerkingsbedrijf
van vet, dat voor 50.000 pond
sterling aan „suikervet" bestemd
voor de Engeise biscuitbereiding,
op contract had verkocht. Toen
de levering in gang was kwam de
Engelse invoerstop. Het contract
werd niet erkend en de firma
mag slechts voor 18.000 pond
sterling leveren.
Een grote Nederlandse biscuit
fabriek zette op contract door
gaans de helft van de productie
in Engeland af. Nu zou slechts
een gering deel van de totale
productie geleverd mogen wor
den. Gevolg: verliezen voor het
bedrijf en ontslagaanvragen voor
vele arbeiders.
Op afgesloten contracten met
Engeland liggen bovendien voor
vele millioenen guldens aan vers
fruit in Nederlandse koelhuizen.
Dit fruit zou op afgesproken tijd
stippen tot ongeveer half Januari
worden geleverd. Alleen al aan
peren ligt voor meer dan 400.000
pond sterling opgeslagen. Niet
alleen wordt dit product door be
derf waardeloos, doch bovendien
kan men het nergens anders
kwijt.
Van de voornaamste andere af
nemers zijn de contingenten aan
Zweden én Finland reeds gele
verd. Duitsland wil niets meer
opnemen. De Belgische koelhui
zen zitten vol geleverde Neder
landse peren. De enige uitweg
zou verkoop tegen afbraakprijzen
op de eigen markt zijn. Indien
deze voorraden geheel in Neder
land zouden kunnen worden op
genomen, dan nóg zou tenminste
vijftig procent van de aankoop
prijs verloren gaan, waarmede
het faillissement van vele der be
trokken exporteurs een feit zou
zijn.
Naast het niet-erkennen van de
gesloten contracten staat de
kwestie der bilaterale verplich
tingen, die volgens de laatste ge
gevens evenmin door de Engelse
regering zouden worden erkend.
Op dergelijke overeenkomsten
worden bijvoorbeeld aardappel-
meelproducten en banketbakkers
grondstoffen geleverd.
De Nederlands-Engelse handels
overeenkomst loopt op 31 Maart
1952 af. Engeland weigert voors
hands dergelijke producten vóór
I Maart 1952 af te nemen.
In Nederlandse kringen van
handel en bedrijf is men van zins
aandrang- op de regering te gaan
oefenen om de Engelse maatrege
len met kracht te beantwoorden.
Men denkt hierbij aan het niet
langer kopen van Engelse indus
trieproducten en het niet langer
leveren van bijvoorbeeld zuivel-
en vleesproducten, welke men in
Engeland graag wil hebben, doch
die men elders ook kwijt kan,
zelfs tegen dollars.
Het dezer dagen gereed
gekomen grootzegel van
H. M. Koningin Juliana,
in ogivale vorm, vertoont
de beeltenis van de Ko
ningin, aanziend en
staand, houdend in de
rechterhand de Rijks
appel en in de linker de
scepter. Het randschrift
luidt in Latijnse letters:
Koningin der Nederlan
den Prinses van Oranje
Nassau. Het nieuwe Ko
ninklijke Zegel met con
trazegel dat het Konink
lijk Wapen voorstelt
(rechts), is naar een ontwerp gemaakt van Prof. L. O. Wenckebach te Delft, uitgevoerd
door 's Rijks Munt te Utrecht. Foto Rijksarchief
(Van onze parlementaire redacteur)
De gebeurtenissen in Friesland vinden ook een klankbord in de
Tweede Kamer. De heer Vermeer (P.v.d.A.) stelde er vragen
over en bij de behandeling van de begroting van Binnenlandse
Zaken waren het de heren de Loor (P.v.d.A) en Algera (A.R.)
die duidelijk maakten, dat het hier om veel meer gaat dan een
relletje. Wanneer tekort wordt gedaan aan de vrijheid van ont
wikkeling, aldus de heer Algera, ontstaan spanningen, die in
de jongste gebeurtenissen een uitweg zochten. Wie de Friese
strijd goed wil begrijpen, moet op de eerste plaats weten waar
het om gaat. Hij moet de strijd kennen, zoals die totnutoe is ge
voerd en ook de belemmeringen, die hieraan in de weg werden
gelegd. In deze geest nodigde de heer Algera de regering uit
om zich nader op het Friese vraagstuk te bezinnen, want niet
enkel de minister van Binnenlandse Zaken, maar ook die van
Onderwijs en Justitie hebben er mee te maken.
Dezer dagen heeft de commis
sie bezitsspreiding, waarvan prof.
dr. G. M. Verrijn Stuart tijdelijk
voorzitter is, haar interim-rapport
in zake winstdeling ingediend bij
de minister van Sociale Zaken
en Volksgezondheid.
In dit rapport worden allereerst
de ethische, economische en so
ciale aspecten van winstdeling
behandeld. Vervolgens worden de
verschillende stelsels van winst
deling besproken, waarna de re
sultaten worden samengevat zo
wel van een schriftelijke enquete
bij de centrale organisaties van
werkgevers en werknemers als
van een mondelinge enquete bij
een achttiental ondernemingen.
In de conclusie van het rapport
wordt een wettelijke verplichting
tot winstdeling afgewezen. Wel
wordt een wijziging van artikel
1638e burgerlijk wetboek in over
weging gegeven. Dit artikel gaat
over de mededeling aan de wérk-
nemers van enige bewijsstukken
betreffende de uitkomsten van
ondernemingen waar winstdeling
wordt toegepast. Het rapport
geeft vervolgens als de mening
van de commissie te kennen, dat
invoering van winstdeling zoveel
mogelijk aan het bedrijfsleven
dient te worden overgelaten. In
verband daarmede worden en
kele aanbevelingen gedaan, wel
ke een bevredigende werking van
winstdelingsregelingen kunnen
bevorderen.
(Van onze medewerker)
Zoals verwacht, zijn we
de laatste dagen in 'n koude
luchtstroming gekomen en
uit de vaak imposante wol
kengevaarten vielen dan ook
overal flinke regenbuien.
Ondertussen is er nu al weer
een wijziging op komst,
maar zij die hopen dat dit
het einde betekent van het
regenachtige weer moeten
we helaas teleurstellen.
Uit Zuidelijke streken is
nl. warme lucht op weg naar
ons land en deze lucht zal
ons vandaag bereiken, de
temperatuur zal dan ook
weer gaan stijgen. Maar
daar het binnenvallen van
deze warme lucht met een
nieuwe regenzone gepaard
gaat betekent dit geen
weersverbeteringDe weer
kaarten laten nog steeds
nieuwe storingen zien en
een tweede front is al on
derweg. Het ziet er naar uit
dat ook dit regengebied ons
land niet met rust zal laten
zodat gedurende het week
end 't onstandvastige herfst
weer zal aanhouden, al zal
het dan ook wat zachter zijn.
AMSTERDAM 23 November
Voortgezet aanbod in claims Uni
lever veroorzaakte vandaag een
openingsprijs van 64, dus ruim
6 lager dan gisteren. Op dit
niveau scheen er echter behoor
lijke vraag te zijn, zodat ondanks
grote verkopen van bepaalde
zijde geen lagere prijs ontstond.
Integendeel, na half twee zette
zich een volledig herstel in,
waarbij gesloten werd op. de
hoogste prijs van de dag, n.l. 70
gulden; dus slechts een halve
gulden lager dan gisteren. Ook de
aandelen waren slechts een frac
tie luier, n.l. 171% (172).
Het verschil tussen oude en
nieuwe aandelen Aku werd van
daag iets kleiner. De oude no
teerden 161V, en de nieuwe 154.
In Kon. Olies scheen er weder
om licht aanbod te heersen. De
openingsprijs was althans ruim
twee punten beneden gisteren.
Het herstel was hier slechts ge
deeltelijk. Gesloten werd op
285'/, (286%). Voorts heerste er
een vaste stemming voor Philips.
Zowel de oude als de nieuwe
aandelen maakten een avance
van circa drie punten.
In de overige hoeken viel er
geen bepaalde tendens te consta
teren. De cultuurmarkt was zo
stil, dat Amsterdam Rubber pas
tegen slot noteerde en met HVA
onveranderd bleef ten opzichte
van gisteren. Deli's openden twee
punten lager en sloten op 80
(8F/4). De Scheepvaartafdeling
was over het algemeen gesproken
eerder een fractie lager. Aande
len KNSM sloten op 126 (127>/i).
De daling op de Amerikaanse
markt werd vandaag onderbro
ken, doch van een noemenswaar
dig herstel was nog geen sprake.
Het agio was slechts een kleinig
heid hoger dan gisteren, nl. 8V4.
De dollarobligaties lagen goed
prijshoudend, in tegenstelling tot
de guldensbeleggingen die eerder
wat luier waren. Claims Ketjen
konden niet de gunstige prijs van
gisteren bedingen en werden ge
adviseerd op 45 a 50 60).
Bij het rapport is het resultaat
vermeld van een statistisch onder
zoek naar de mogelijkheid van
winstdeling in het Nederlandse
bedrijfsleven, terwijl daarnaast
een beschouwing wordt gegeven
omtrent de mogelijkheid om langs
de weg van het besparen van
winstdelen te komen tot het
eigendom van een woning.
PRIJS GESTELD OP HOOFD
VAN DARUL ISLAM
DJAKARTA, 20 Nov. (A.F.P.).
D.e Indonesische regering heeft
een bedrag van 5.000 rupiah ge
steld op het hoofd van Karto Su-
wirjo, de leider van de gewapen
de benden der Darul Islam. Het
aantal terreurdaden van zijn
benden is in de laatste twee
maanden sterk gestegen. De re
gering heeft thans besloten stren
ge veiligheidsmaatregelen te ne
men.
De heer de Loor betoogde, dat
het Friese volk niet wil onder
gaan in de massa. Het gaat er
om of de Friezen het recht heb
ben om hun eigen taal te snre-
ken. ook on officiële nlaatsen.
Hii en de heer Algera kondigden
aan. dat bii de behandeling van
de begroting van ..Justitie" na
der zal worden ingegaan od de
kwestie van de Friese eed.
Meer m het algemeen werd bij
dit debat andermaal benadrukt
dat de autonomie een groot
goed is. Centralisme, aldus de
heer Beernink (C.H.) was een
sport van de ladder naar staats
socialisme. De heren Maenen
(KVP) en Algera (A.R.) wezen
er op, dat de gemeentelijke auto
nomie nauw verbonden is met
het bezit van een eigen belas
tinggebied. In grenswijzigingen
wilden de heren Maenen en
Beernink slechts berusten, wan
neer een gezamenlijke beharti
ging van bepaalde belangen uit
gesloten moest worden geacht.
De financiële verhouding tus
sen Rijk en gemeenten was een
onderdeel van de discussies over
de gemeentelijke autonomie.
De heer Maenen drukte de
regering op het hart, dat zij,
vooral wat de woningbouw be
treft, de gemeenten krachtiger
te hulp zou moeten komen.
De heer De Loor wilde een
groter deel van de 320 millioen
voor woningbouw bestemmen.
De heer Ritmeester (VVD)
gewaagde van een foutieve ren-
tepolitiek, waarvan de schade
lijke gevolgen op de gemeenten
zouden zijn afgewenteld. De heer
Algera wenste zekerheid, dat de
na-uitkeringen over '48'49 niet
op de geblokkeerde rekeningen
zouden worden geschreven en de
heer Maenen, voor wie dit blijk
baar al een uitgemaakte zaak
was, informeerde of deze uitke
ringen nu ook spoedig verwacht
konden worden.
De burgemeestersbenoemingen
werden door verschillende afge
vaardigden besDroken. De heer
Maenen wees er in dit verband
on. dat Enschede. Almelo cn
Dt venter P.v.d.A.-burgemeesters
hebben, hoewel in deze Dlaatsen
de Katholieken het grootste deel
van de bevolking uitmaken.
Daarom achtte hii het ook iuist.
dat Hentrelo nu althans in deze
rii van Overiiselse nlaatsen een
Katholieke burgervader had ce-
kreeen. Hii «isnte het ontreden
van de wnd. burgemeester van
Hengelo in verband met deze
benoeming en stelde daar de be
heerste houdimr van de KVP-
fractie van Hilversum tegenover.
Toch had ook daar. naar ziin
mening. een Katholieke burge-
meester verwacht moren worden.
De heer De Loor constateerde,
dat er nog steeds eenachterstand
aan P.v.d.A.-burgemeesters zou
zijn. Hij en de heer Maenen wa
ren het eens, dat sympathiseren-
den met een bepaalde partij niet
de meest aangewezen candidaten
waren voor een burgemeesters-
Wat kan het klein-menselijke in de politiek ten, aangedrongen op de nodige bezuiniging. Leger
toch soms een overheersende rol spelen! Alle en vloot hebben nu eenmaal de naam, van met
bladen, van vriend en tegenstander, hebben geld te smijten.... En dikwijls kan men zich niet
commentaren gewijd aan de onverwacht overleden onttrekken aan de indruk, dat er wel wat van
katholieke minister van Binnenlandse Zaken, mr. waar is. Nu heeft het „Vrije Volk" van Vrijdag' een
van Maarseveen, die vijf jaar lang ook in andere reportage over het uit de grond stampen van een
departementen 'n rol van betekenis heeft gespeeld, viertal kazernes op de Veluwe en zo, waar dag en
Het anti-revolutionnaire dagblad „Trouw", dat nacht wordt gewerkt, waar bulldozers de mooie
vooral inzake het Indië-beleid van deze bewinds- bomen ruw „omhakken", waar dikwijls vele arbei-
man sterk wel eens te sterk in de oppositie ders dagen niets te doen hebben enz. Vanwege het
was, heeft zich nog niet kunnen opwerken tot de ministerie van Oorlog heeft men zijn lezing daar-
hoogte van het formaat, om ook een tegenstander, over gegeven en een en ander zo goed mogelijk
althans in het aangezicht van de dood, te eren. recht gezet, lees goedgepraat. Die kazernes, wij
Geen letter commentaar. En, bijna erger nog, van nemen het aan, zijn dringend nodig, er is enorme
de stellig ontroerende afscheidsrede, welke dr. Kor- haast bij enz. enz. Dat nemen wij allemaal aan,
tenhorst als president in de Tweede Kamer heeft en dat het een heleboel geld kost, dat zal wel
gehouden, maakte dit A.R. dagblad met geen woord onvermijdelijk zijn. Maar de argumenten, waar-
meiding. Kleinzieliger politiek is nauwelijks denk- mee deze dure zaak verdedigd wordt, lijken ons
baar, pietepeuteriger journalistiek, van de aller- minder „safe", dan onze militaire verdediging, naar
smalste basis, kan men zich nauwelijks voorstellen, wij hopen, zal zijn
•f*
Wat menigeen zich ook niet kan voorstellen,
dat is, dat politici ook nog aan iets anders
denken dan aan geld. Er zijn mensen (ande-
♦T»
Want wat is de zaak o.a.? Kijk, zegt het
ministerie van Oorlog, wij zijn helemaal niet
duurder dan andere zaken, reken maar uit.
ren blijkbaar graag beoordelend naar zichzelf) Voor een bed in een ziekenhuis b.v. wordt, als
die menen dat men een vacature in het ministers- eenheid der kostenberekening, f 20.000.geraamd,
ambt kan oplossen alleen ai door de opmerking: voor een bed in de kazerne f 3000.Reken
daar is weer een mooi baantje vrij. Welnu, er maar, zegt u dat wel! Het schijnt ons toe, dat hier
komen na de verkiezingen verschillende van dit geheel ongelijksoortige grootheden worden verge-
soort „baantjes vrij". Ook dat aan Buitenlandse leken, met het natuurlijke gevolg, dat de zaak
Zaken b.v. Minister Stikker heeft er deze week in scheef komt te staan. Een ziekenhuis van 100
de Kamer iets van gezegd. Men zal, als de formatie bedden is normaal en zou op totaal twee millioen
van een nieuw kabinet aan de orde komt, een op- komen. Een kazerne is in dit geval berekend op
lossing moeten vinden voor de financiële kant van 3000 man en «3000 maal 3000, is volgens ons negen
bepaalde zaken. Of vindt men het redelijk, dat een millioen. Als het om de uitkomst gaat, kost een
minister, in het bijzonder die van Buitenlandse kazerne althans een van deze vier kazernes,
Zaken, jaarlijks vele duizenden op zijn (zwaar- welke in z.g. regie-bouw worden gebouwd dus
belaste) inkomen toelegt, vanwege de z.g. repre- heel wat meer dan' een normaal ziekenhuis. De
sentatiekosten, die zeer hoog zijn, veel hoger dan vergelijking gaat mank en er zijn betere argumen-
vroeger, nu het internationaal contact vele malen ten nodig.
drukker is dan voorheen???
En dan is er nog iets. De vele waarderende
woorden, bij de dood van mr. v. Maarseveen
Met veel belangstelling hebben wij gelezen,
dat de eerste begroting van Nederlands Nw.
Guinea (West-Irian) „als een bescheiden be-
geuit, van links en van rechts, hebben d i t gin", naar de minister mededeelt, een tekort heeft
toch wel duidelijk gemaakt, dat het politieke leven van ruim 23 millioen gulden. Maar het kan nog
zware eisen stelt aan de persoon van de meeste meevallen. Wij zullen, dat spreekt vanzelf, wat
politici. Men heeft er als regel een veel te gemak- moeten doen, als wij dit stukje overzees gebieds-
kelijk en te oppervlakkig oog op. Men kijkt graag deel willen behouden. Nog meer, maar een anders
naar de absenten b.v. en rekent niet, wat een
arbeid de plichtsgetrouwen verzetten. De herin
nering, in verband met het overlijden van mr. van
geaarde belangstelling, hadden wij voor het feit.
dat de minister van Uniezaken en Overzeese Ge
biedsdelen in de toelichting tot deze begroting van
Maarseveen naar voren gebracht, aan de dood van het Koninkrijk der Nederlanden, zoveel vreemde
mannen als minister Huysmans en minister Fièvez, woorden gebruikt. Men weet, dat wij een hekel
brengt ons in gedachten, dat ook het kaholieke hebben aan. al die buitenissigheden, als het niet
politieke kamp na de bevrijding alweer heel wat beslist nodig is. Waarom moet er, om maar een
ernstige verliezen heeft geleden. Zoveel grote figu- paar voorbeelden te noemen, in een Nederlands
ren hebben wij niet, dat wij waarlijk, ook in de staatsstuk bij herhaling gesproken worden over:
critiek, wel zuinig mogen zijn op degenen, die we potentieel, suggesties, planning, adequaat, deside-
nog bezittenrata, realiseren, provisorisch enz. enzWij
menen, dat dit totaal overbodig is. Laa» men zich
In de afgelopen dagen is er, bij de Kamer- op de departementen- toch„realiseren", dat de
behandeling van de begroting van Oorlog, Nederlandse eigenwaarde ook op dit punt andere
natuurlijk ook weer, van verschillende kan- „desiderata" heeft
post. Wat de burgemeester van
Velsen betreft, wilde de heer
De Loor weten, welke stappen
waren ondernomen. De Burger
lijke Verdediging kreeg een zeer
uitvoerige beschouwing van de
heer Ritmeester. De heer Beer
nink wilde dat de gemeente
raadsleden op dit punt beter
voorgelicht zouden worden en
de heer De Loor pleitte voor
kleine 'schuilkelders, die konden
worden aangelegd met de vrij
willige medewerking van de be
volking. Over de Binnenlandse
Veiligheidsdienst werden bittere
woorden geuit.
De heer Beernink noemde de
snionnage-nublicaties een stunt,
die de lachspieren van het Ne
derlandse volk in beweging zou
hebben gebracht. Z i. was er
wel behoefte aan een goed wer
kende Veiligheidsdienst maar
niet aan Lord Lister-lectuur. De
heer Ritmeester vroec zich af of
de Dienst niet on het spoor van
een lokvogel was gezet, om zo
de aandacht van werkeliike spi
onnen af te wenden.
Alle woordvoerders wijdden bij
het begin van hun rede woorden
van nagedachtenis aan de diep-
betreurde minister van Maarse
veen. die dit debat, als een van
zijn laatste daden, voorbereidde.
Bij het begin van de vergade
ring werden twee communisti
sche moties over een Kerstgrati
ficatie voor de soldaten en de
nog steeds bestaande moeilijk
heden ten aanzien van de mobi
lisatie-slachtoffers, verworpen.
Wat de mobilisatie-slachtoffers
betreft had minister Staf de toe
zegging gedaan, dat nogmaals de
betwiste gevallen zullen worden
onderzocht.
De begrotingen van „Oorlog"
en „Marine" werden z.h.s. aan
vaard.
HET EINDE DER WERELD!
Dat moet vreselijk zijn.
Er zullen tekenen ziin in zon,
maan en sterren.
De natuurkrachten zullen zich
bevrijden. Planeten en sterren
zullen uit hun baan raken en op
de aarde toeschieten. Zij zullen 't
leven verzengen. Zij zullen de
aarde verbrijzelen.
Het einde der wereld. Wij zijn
er bang voor. Er zijn mensen die
huiveren bij de gedachte dat zij
dit zouden moeten meemaken.
Hele volkeren zijn in paniek ge
raakt, omdat zij dit binnen enke
le weken verwachtten.
Vreemd is dit. Dat de mensen
het hart in de schoenen zinkt bij
het lezen en nadenken over het
geweldig tafereel dat de Meester
schildert in het Evangelie, terwijl
zij minder beangstigd zijn door
de zekerheid dat eens voor hen
persoonlijk de wereld zal vergaan.
Zonder enige twijfel zullen zij in
hun lichaam in hun bestaan erva
ren dat het vertrouwd heelal uit
elkander berst. Zij zullen sterven.
Dat kan niemand ontvluchten.
Hij mag vertrekken naar gezon
der klimaat; zij mag dure baden
gebruiken, of wel geld hebben
voor een dokter: eens zal ieder
neerliggen, koud en stijf. Dan zal
de zon opgaan en vrolijk schij
nen als op geen andere morgen,
dan zullen rijke sleëen voorbij-
suizen, desnoods zal de vlag half
stok wapperen op elk regerings
gebouw, vqor de dode is alles ver
gaan, omdat hijzelf verging.
Het kap een volksvrouwtje gel
den uit de binnenstad, 'n monnik
in een klooster, een zwerver zon
der naam, een minister in actieve
dienst of een prinses, voor hen is
deze wereld voorbij-
Wat maakt het uit of de wereld
voor hem ,voor U, voor mij ver
gaat in een auto-ongeluk, in een
treinontsporing, in de golven der
zee? door een verkeerde greep in
het vliegtuig, door een hartver
lamming, door versleten-zijn of
door het verdwalen van de pla
neet, het neervallen van een ster?
In één moment maar welk
een kostbaar! knapt de draad
van onze levensspoel. We worden
stof en as, dat de wind kan weg
waaien.
Misschien in dat laatste ogen
blik pas, zien we in dat er bar
weinig pathetiek en overdreven
heid schuilt in de uitdrukking:
schijn-schoon der wereld en in 't
beroemde woord van de Prediker
(2—11):
Alles is ijdelheid en jacht naar
waan;
er is geen blijvend geluk onder
de zon.
Elke eerste en laatste Zondag
herinnert onze Moeder de H. Kerk
ons aan het wereldeinde, opdat
we ons tenminste een paar maal
per jaar bezinnen op wat eens ge
beuren zal. Niet om ons te depri
meren maar om ons alles op de
juiste waarde te doen schatten.
Vergeten we nooit:
Niets is blijvend in ons leven,
dan het goede dat we deden.
P. C. de Haas O FM.
Het spreekt vanzelf dat ik, na het Korea-avontuür, m'een beetje
in moet schieten en daarom stapte ik welgemoed, met de donder
van de kanonnen nog in mijn oren, naar het hoofdbureau van
Nationaal Katholiek Thuisfront, te Den Haag. Bij de deur hoorde
ik de typmachines reeds ratelen; men liep af en aan met papie
ren en links en rechts slingerden de affiches en reclame-platen
door het gebouw en de eerste de beste meneer waar ik tegen
aan liep, stoof me voorbij onder de kreet: „we zitten er midden
in".
„Hallo meneer."
Ha, bent U terug," terwijl hij (i
afremt, "'t ging er nogal warm
aan toe in Korea niet?"
„Ja, behalve in dc winter."
„Gaat U zitten," hij wuift met j
een stapel papier naar een stoel
en roept nogmaals „Ja we zitten
er midden in."
„Maar waarin dan toch?"
„In de actie voor Nat. Kath.
Thuisfront: „Baas boven baas"., j
meteen was ie weer weg.
Ik heb de ganse zaak eens dui- f
delijk uit laten leggen door Aal
moezenier van Croonenburg en
het werd me duidelijk als water,
dat hier aan grote dingen wordt i
gewerkt.
Lezer, ik behoef U niet te ver-
tellen dat er geen Nederlandse
militairen meer zijn in Indonesië,
U weet dat; U weet ook dat het
Thuisfront niet valt of staat met
hun aanwezigheid aldaar. Alle
maal duidelijk. We spelen nu op
eigen terrein en nu doet zich het
eigenaardige voor dat de belang
stelling minder is. Dat is te be
grijpen; het spreekt maar weinig
tot Uw fantasie; als ik U schrijf
over een troep ergens op Suma
tra of Korea, dan zegt U dat veel
meer en als er dan nog een be
hoorlijke marge opengelaten
wordt voor eigen verbeeldings
kracht, dan grijpt men alras wat
vlugger in de geldbuidel, om die
kerels daarginds verweg wat te
helpen
Eigenlijk staan de zaken er nu
niet anders voor, of Uw zoon wat
rondhangt op Sumatra of Java, of
hij doet datzelfde werk in Noord-
Holland ergens in een kazerne,
staat precies gelijk. In beide ge
vallen staat hij alleen. U kent een
kazerne en we zijn het er over-
eens, dat dit geen gebouw is waar
je nou gezelligheid gaat zoeken of
huiselijke sfeer. Kan natuurlijk
ook niet. Daar zitten duizenden
jongens in, duizenden jonge men
sen die na hun dienst wat rond-
lummelen in de onderkomens of
in de cantine een coca-cola naar
binnen slaan.... maar darmede
is het dan ook schoon gedaan.
Voor die huiselijkheid, voor die
sfeer welke hem doet denken aan
thuis, waardoor hij weer tot rust
komt, daarvoor wil het Nationaal
Katholiek Thuisfront zorgen en
dan spreek ik nog niet eens van
de gevaren welke daardoor als
van zelf verdwijnen voor Uw
jongen. Ge kunt er rustig op zijn,
dat hij daar goed zit. Maar
daarvoor moeten we allen de han
den ineenslaan: een Militair Te
huis kost duiten.
De actie „Baas Boven Baas" trekt
m
Aalmoezenier v. d. Vrande
heeft U iets te zeggen.
nu gans Katholiek Nederland aan
zijn jas, om er de duiten uit te
krijgen. Lezer, het is Uw belang,
het is ons aller belang dat dit
slaagt. We doen het niet voor ons
zelf, waarachtig niet; het gaat
hier om onze jonge mannen in
wapenrok, misschien gaat het
om jouw eigen jongen; ge ziet
toch ook niet graag, dat jouw jon
gen ergens in een garnizoen wat
over de straat rondslentert.
„We zitten er midden in" zei die
meneer tegen mij, Iaat er ons niet
in steken. Vanavond breng jij je
stem uit, voor mijn part op "alle
candidaten, maar help in ieder
geval. Bij voorbaat dank voor 't
Militaire Tehuis dat jij geschon
ken hebt.
120 DODEN OP
THANKSCIVING-DAY
NEW YORK (A.P.). De viering
van Thanksgiving Day in de V.S.
heeft dit jaar veel minder slacht
offers geëist dan in 1950.
Dit jaar zijn 120 personen om
het leven gekomen tegen vorig
jaar 201. Tussen Woensdagmiddag
zes uur en Donderdag te midder
nacht verloren 80 personen het
leven door verkeersongevallen en
30 door andere ongelukken.
1
